(Zagrożenia od gazów technicznych Żory 2013)

Zagrożenia towarzyszące
stosowaniu gazów technicznych
mł. bryg. Wojciech Nawara
KW PSP Katowice
Tezy
stosowanie gazów technicznych = zagrożenie,
właściwości gazów technicznych = zagrożenie,
uwolnienie gazów technicznych = zagrożenie,
przestrzeganie przepisów przy stosowaniu
gazów technicznych = bezpieczeństwo.
2
Definicja
Gazy techniczne:
propan – butan,
acetylen,
wodór,
tlen,
dwutlenek węgla,
azot, argon,
mieszanki gazów (palne / niepalne).
3
Definicja:
Zagrożenie - wewnętrzna autonomiczna
własność substancji lub fizyczna sytuacja
związana z potencjalną możliwością
oddziaływania na organizm – środowisko.
Własność substancji musimy odnieść do całego
układu, w którym materiał się znajduje i dopiero
ocenić możliwość niebezpieczeństwa – analiza
zagrożeń
Teza 1: stosowanie gazów technicznych = zagrożenie
4
Właściwości gazów technicznych
Propan-butan:
skrajnie łatwopalny,
wybuchowy (DGW 2,1% GGW 9,5%),
temperatura zapłonu < - 60oC,
temperatura wrzenia:
- 1oC dla butanu;
- 42oC dla propanu,
magazynowany w postaci skroplonej,
gęstość > gęstości powietrza,
duszący, bezbarwny, bezwonny.
5
Właściwości gazów technicznych
Acetylen:
skrajnie łatwopalny,
wybuchowy (DGW 2,3% GGW 88%),
temperatura zapłonu „–”,
magazynowany w postaci rozpuszczonej w
acetonie,
gęstość ≈ gęstości powietrza,
tworzy wybuchowe acetylenki z miedzią,
srebrem i rtęcią,
duszący, bezbarwny,
niska energia zapłonu.
6
Właściwości gazów technicznych
Wodór:
skrajnie łatwopalny,
wybuchowy (DGW 4% GGW 77%),
temperatura zapłonu „–”,
spala się praktycznie „bezpłomieniowo” i
bezdymnie,
magazynowany pod wysokim ciśnieniem,
gęstość << gęstości powietrza (0,07),
bezbarwny, bezwonny,
bardzo niska energia zapłonu.
7
Właściwości gazów technicznych
Tlen:
utleniający,
magazynowany pod wysokim ciśnieniem lub w
postaci skroplonej,
gęstość ≈ gęstości powietrza,
bezbarwny, bezwonny.
8
Właściwości gazów technicznych
Dwutlenek węgla:
niepalny,
magazynowany pod wysokim ciśnieniem lub w
postaci skroplonej,
gęstość ≈ gęstości powietrza,
duszący, bezbarwny, bezwonny.
9
Właściwości gazów technicznych
Argon:
niepalny,
magazynowany pod wysokim ciśnieniem lub w
postaci skroplonej,
gęstość > gęstości powietrza (1,38),
duszący, bezbarwny, bezwonny.
Teza 2
Właściwości gazów technicznych = zagrożenie
10
Teza 3
Uwolnienie gazów technicznych = zagrożenie
wyciek, atmosfera wybuchowa, wybuch,
wyciek, pożar strumieniowy,
bleve,
wybuch butli,
wyciek tlenu.
Skutki:
promieniowanie cieplne,
fala nadciśnienia + odłamkowanie,
atmosfera uboga / wzbogacona w tlen,
niskie temperatury.
11
Skutki nadciśnienia dla ludzi
12
Konsekwencje dla konstrukcji
Nadciśnienie
Konsekwencje dla konstrukcji
2 kPa
Zniszczenie 10% szyb
6,2 kPa
Zniszczenie 90% szyb
35 kPa
Ciężkie uszkodzenie
budynku
Całkowite uszkodzenie
budynku
70 kPa
13
Wymagania przepisów
ocena zagrożenia wybuchem (wyznaczenie i
oznakowanie stref zagrożenia wybuchem),
dokument zabezpieczenia przed wybuchem,
obostrzenia co do sposobu magazynowania,
instrukcja bezpieczeństwa pożarowego,
szkolenia pracowników,
przeglądy,
konieczność stosowania systemu detekcji i
urządzeń w Ex,
Wojciech Nawara
14
Wymagania przepisów
wentylacja awaryjna,
powierzchnie odciążające,
ściany odporne na ciśnienie,
system bezpieczeństwa w ZZR i ZDR,
….
Teza 3 - przestrzeganie przepisów przy stosowaniu
gazów technicznych = bezpieczeństwo
Wojciech Nawara
15
Wnioski
postawione tezy wydają się być prawdziwe,
uwaga na rutynę przy stosowaniu gazów
technicznych,
świadomość zagrożeń + stosowanie procedur
bezpieczeństwa (w tym przepisów) powinno
pozwolić na bezpieczne korzystanie z
dobrodziejstw jakie przynoszą gazy techniczne.
16
Dziękuję za uwagę
Pytania???
[email protected]
Wojciech Nawara