0140_07_2008 pismo do MRiRW w sparwie sytuacji na rynku

KRAJOWA UNIA PRODUCENTÓW SOKÓW
KUPS 0140/07/2008
ul. Rakowiecka 36, lok.339 i 340 , 02-532 Warszawa
tel. (0-22) 606 38 63
tel./fax (0-22) 646 44 72
e-mail: [email protected]
www.kups.org.pl
Warszawa 28.07.2008
Szanowny Pan
Marek Sawicki
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ul. Wspólna 30
00-502 Warszawa
Członkowie Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) zwracają się
do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o zapoznanie się ze stanowiskiem branŜy sokowniczej –
producentów zagęszczonych soków owocowych, przecierów oraz pitnych soków i nektarów,
odnośnie bieŜącej sytuacji w Polsce na rynku owoców i ich przetworów.
Polska jest największym producentem owoców miękkich w Europie, oraz przetworów
z tych owoców wykorzystywanych następnie do dalszej produkcji na wyroby gotowe tj. soków
zagęszczonych, mroŜonek oraz przecierów. W produkcji truskawek zajmujemy w UE-27 drugie
miejsce po Hiszpanii (średnio w latach 2004-2006 – 17% globalnych zbiorów we Wspólnocie).
W produkcji malin, porzeczek i wiśni zajmujemy 1 miejsce w UE (udział w zbiorach unijnych
średnio w latach 2004-2006 był odpowiednio: 40, 43 i 55%). Do przetwórstwa kierowane jest
ponad 70% rynkowej podaŜy owoców miękkich (w przypadku porzeczek i wiśni wskaźnik ten
przekracza 80%). Produkcja zagęszczonych soków i mroŜonek z owoców miękkich stanowi aŜ 50%
unijnej produkcji tych artykułów, ale tylko niewielki procent w produkcji światowej.
Rosnąca konkurencja innych krajów, dla przykładu w produkcji jabłek – Chiny, Ukraina,
wiśni – Serbia, Turcja, truskawek – Chiny, Maroko, Egipt, Turcja, powoduje narastający problem
związany ze światową nadprodukcją, co juŜ jest odczuwalne w produkcji i przetwórstwie wiśni.
Aby zatem sprostać rosnącej konkurencji światowej i utrzymać pozycję lidera w Unii Europejskiej
niezbędne jest podjęcie działań, które utrzymają traconą konkurencyjność ze względu na mocną
złotówkę w stosunku do euro oraz rosnące koszty produkcji soków zagęszczonych i mroŜonek.
Rosnące koszty produkcji, szczególnie energii, paliwa i pracowników wyjątkowo dotkliwie
dotykają branŜą owocowo – warzywną z uwagi na duŜą pracochłonność i energochłonność
technologii produkcji soków zagęszczonych i mroŜonek. Natomiast mocna złotówka w stosunku do
euro powoduje, Ŝe drastycznie spada opłacalność eksportu owoców świeŜych oraz ich przetworów.
Polska branŜa owocowo – warzywna charakteryzuje się niskim stopniem zorganizowania
rynku owoców, co nie jest w interesie zarówno producentów jak i przetwórców. Niekorzystna
struktura wielkości gospodarstw produkujących owoce miękkie, niska organizacja pierwotnego
rynku owoców w Polsce (mała liczba grup producentów i organizacji producenckich) powoduje nie
tylko problemy logistyczne i organizacyjne dla przedsiębiorców, ale równieŜ generuje
nieuzasadnione zyski pośredników zarabiających zarówno na producentach jak i wykorzystujących
przedsiębiorców. Obiektywne trudności w konsolidacji branŜy sadowniczej w Polsce powoduje
brak dostosowania polskiego sadownictwa do realiów rynkowych, co jest główna przyczyną
cyklicznego narastania niezadowolenia sadowników i oskarŜania o taki stan przetwórców.
Według naszych informacji z sezonu ubiegłego w Polsce pozostały zapasy zagęszczonego
soku wiśniowego (ok. 30%) i jabłkowego (ok. 50%). Przewidywane w roku bieŜącym zbiory wiśni
w Polsce będą wynosić ok. 180 tys. ton, natomiast przemysł przetwórczy, według naszej oceny,
moŜe przetworzyć na półprodukty do dalszej sprzedaŜy ok. 130 tys. ton wiśni. Jeszcze trudniejsza
sytuacja jest na rynku zagęszczonego soku jabłkowego, gdzie zapasy światowe według naszych
szacunków wynoszą około 300 tys. ton, co jest cyfrą większą od całej rocznej produkcji w Polsce
(ok. 230 tyś. ton). W roku bieŜącym na całym świecie oczekiwane są dobre zbiory jabłek, co
jedynie zwiększy zapasy i będzie prowadziło do obniŜenia światowych cen zagęszczonego soku
jabłkowego.
Brak opłacalności, a nawet generowanie strat przez przetwórcę przy spełnieniu oczekiwań
cenowych przez producentów owoców, nie zmusi przedsiębiorcę do podwyŜszenia cen z jednej
zasadniczej przyczyny tj. doprowadzenia do bankructwa zarządzanej firmy. A to na pewno nie jest
korzystne dla producentów, poniewaŜ doprowadzi do monopolizacji rynku przez kilka ocalałych
spółek. Dodatkowo przetwórcy nie mogą podnosić cen swoich produktów z uwagi na małą
przychylność finalnych konsumentów odnośnie wzrostu cen. Podniesienie ceny surowca, a przez to
półproduktu, a tym samym produktu końcowego, moŜe spowodować spadek popytu na dany
produkt i w efekcie końcowym do strat wszystkich stron.
NaleŜy podjąć wszelkie działania aby dąŜyć do stabilizacji cen surowców do przetwórstwa,
uwzględniając realia cenowe na rynkach światowych. Osiągnięcie tego celu będzie jednak moŜliwe
jedynie przy dobrej woli i współpracy wszystkich stron; tj. producentów i przetwórców. Niezbędne
jest szukanie moŜliwości obniŜenia kosztów produkcji owoców poprzez dostosowanie ich upraw i
zbioru do potrzeb przetwórstwa, np. poprzez mechaniczny zbiór i nasadzanie mniej wymagających
przemysłowych odmian jabłek i innych owoców.
Stowarzyszenie KUPS w ramach aktywności Sekcji Producentów Soków Zagęszczonych
(SK) podjęło juŜ prace nad wypracowaniem ścieŜki współpracy z sadownikami i ich związkami pod
kątem dostosowania potrzeb polskiego sadownictwa do realiów rynkowych. A to jest w interesie
nie tylko przetwórców, ale równieŜ sadowników dla których przemysł jest głównym klientem.
Doprowadzenie do osłabienia przetwórców lub ich bankructwa, nie tylko będzie tragedią dla
pracowników, którzy stracą pracę w tych przedsiębiorstwach, ale równieŜ zmniejszy wpływy do
budŜety państwa z tytułu podatków. Ograniczenie dostępu do środków unijnych lub ich odebranie
spowoduje obniŜenie ich konkurencyjności na rynku światowym, co jedynie moŜe pogłębić
problemy polskiego sadownictwa.
W imieniu członków Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS),
którzy produkują około 80% soków zagęszczonych w Polsce, zwracamy się z prośbą do Pana
Ministra o uwzględnianie w podejmowaniu wszelkich decyzji równieŜ argumentów
przetwórców. Jesteśmy otwarci na rozmowy i słuŜymy pomocą i opinią we wszystkich
zagadnieniach dotyczących branŜy owocowo-warzywnej i sokowniczej.
Chcąc zwrócić uwagę Pana Ministra na zaistniałą sytuację w branŜy owocowo –
warzywnej liczymy na wsparcie, współpracę i zrozumienie wszystkich jednostek całego
resortu rolnictwa podległego Panu Ministrowi.
Adam Podoba
Członek Zarządu KUPS
dr Romuald Ozimek
Wiceprezes Zarządu KUPS