Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Czasopismo
Instytutu Medycyny Pracy
i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu
oraz Polskiego Towarzystwa
Medycyny Środowiskowej
Ukazuje się cztery razy w roku
ZESPÓŁ REDAKCYJNY / EDITORIAL STAFF
Redaktor Naczelny / Editor-in-Chief
Zastępcy Redaktora Naczelnego / Deputy Editors
Journal
of Institute of Occupational Medicine
and Environmental Health in Sosnowiec
and Polish Society
of Environmental Medicine
It is published four times a year
Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Rudkowski
Redaktor Tematyczny / Feature Editor
Redaktor Statystyczny / Statistical Editor
Redaktor Językowy / Lingual Editor
Sekretarz Redakcji / Co-editor
Sekretariat / Editorial Office
Webmaster
Prof. dr hab. n. med. Jan Grzesik
Prof. dr hab. n. med. Janusz Hałuszka
lek. med. Maja Muszyńska-Graca
dr n. biol. Krzysztof Pawlicki
Maria Berezowska
mgr Karina Erenkfeit
Liwia Dudzińska
mgr Mariusz Migała
Przewodniczący Rady Programowej / Chairperson
Prof. dr hab. n. med. Gerard Jonderko
Prof. zw. dr hab. Irena Adamek, Kraków
Dr n. med. Piotr Z. Brewczyński, Sosnowiec
Dr n. med. Zdzisław Brzeski, Lublin
Prof. dr hab. n. med. Marian Dróżdż, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Jerzy Filikowski, Gdynia
Dr hab. n. med. prof. nadzw. Rafał Górny, Warszawa
Prof. dr hab. Zofia Ignasiak, Wrocław
Prof. dr hab. n. med. Jan Grzesik, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Janusz Hałuszka, Kraków
Prof. dr hab. n. med. Wojciech Hanke, Łódź
Prof. dr hab. n. med. Marek Jakubowski, Łódź
Prof. dr hab. n. med. Gerard Jonderko, Katowice
Prof. dr hab. n. med. Marcin Kamiński, Katowice
Prof. dr hab. n. med. Emilia Kolarzyk, Kraków
Prof. dr hab. inż. Roman Knapek, Pszczyna
Prof. dr hab. n. med. Aleksandra Kochańska-Dziurowicz,
Katowice
Prof. dr hab. n. przyr. Jerzy Kwapuliński, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Henryka Langauer-Lewowicka, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. farm. Jan Ludwicki, Warszawa
Prof. dr hab. n. med. Kazimierz Marek, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Jacek Musiał, Kraków
Prof. dr hab. n. med. Zofia Olszowy, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Janusz Pach, Kraków
Dr hab. n. med. prof. nadzw. Krystyna Pawlas, Wrocław
Prof. dr hab. n. med. Władysław Pierzchała, Katowice
Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Rudkowski, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Bolesław Samoliński, Warszawa
Dr hab. n. med. prof. nadzw. Andrzej Sobczak, Katowice
Prof. dr hab. n. med. Jerzy A. Sokal, Sosnowiec
Prof. dr hab. n. med. Neonila Szeszenia-Dąbrowska, Łódź
Prof. dr hab. n. hum. Beata Tobiasz-Adamczyk, Kraków
Prof. dr hab. n. med. Barbara Zahorska-Markiewicz, Katowice
Prof. dr hab. n. med. Jan E. Zejda, Katowice
Prof. dr hab. n. med. Brunon Zemła, Gliwice
Dr hab. n. med. Renata Złotkowska, Katowice
Prof. dr hab. inż. Jerzy Zwoździak, Wrocław
RADA PROGRAMOWA / EDITORIAL BOARD
Członkowie z Polski / Polish Editorial Board
Członkowie Zagraniczni / International Editorial Board
Alena Bartonova, PhD, Oslo, Norway
Prof. David Bellinger, PhD, Boston, USA
Stephan Boese O’Reilly, MD, MPH, PhD, Munich,Germany
Karin Broberg Palmgren, MSc, PhD, Lund, Sweden
Prof. Dmitri Chvoryk, MD, PhD, Grodno, Belarus
Eva Csobod, MD, PhD, Szentendre, Hungary
Miroslav Dostal, MD, Praha, Czech Republic
Prof. Gyula Dura, MD, PhD, Budapest, Hungary
Ruth Etzel, MD, PhD, WHO Geneva, Switzerland
Donato Greco, MD, Rome, Italy
Prof. Helmut Greim, MD, PhD, Munich, Germany
Prof. Philippe Hartemann, MD, PhD, Nancy, France
Peter van den Hazel, MD, Arnhem, Netherlands
Prof. Diane E. Heck, MD, PhD, New York, USA
Dorota Jarosińska, MD, PhD, EEA, Copenhagen, Denmark
Hannu Komulainen, MD, Kuopio, Finland
Jan Koval, MD, Presov, Slovakia
Prof. Jean Krutmann, MD, PhD, Düsseldorf, Germany
Ruzena Kubinova, MD, Praha, Czech Republic
Won Jin Lee, MD, MPH, PhD, Seoul, Republic of Korea
Prof. Robert Malina, Dr h.c.m., PhD, Bay City, USA
Dainius Martuzevicius, PhD, Kaunas, Lithuania
Mark D. Miller, MD, MPH, Oackland, USA
Hans Moshammer, MD, PhD, Wien, Austria
Prof. Karl Ernst von Muehlendahl, MD, PhD, Osnabrück,
Germany
Prof. Yuriy Nechytaylo MD, PhD, Tchernivtsi, Ukraine
Assoc. prof. Dan Norbäck, PhD, Uppsala, Sweden
Peter Ohnsorge, MD, Wurzburg, Germany
Anna Paldy, MD, MPH, PhD, Budapest, Hungary
Prof. Roberto Ronchetti, MD, PhD, Rome, Italy
Peter Rudnai, MD, Budapest, Hungary
Prof. Tore Sanner, MD, PhD, Oslo, Norway
Piersante Sestini, MD, Siena, Italy
Birute Skerliene, MD, PhD, Vilnius, Lithuania
Prof. Staffan Skerfving, MD, PhD, Lund, Sweden
Prof. Anne Steenhout, MD, PhD, Brussels, Belgium
Loreta Strumylaite, MD, PhD, Kaunas, Lithuania
Andrzej Szpakow, MD, PhD, Grodno, Belarus
Prof. Gerhard Winnecke, MD, PhD, Düsseldorf, Germany
Adres Redakcji i Wydawcy:
Editorial office and publisher’s address:
Instytut Medycyny Pracy
i Zdrowia Środowiskowego
oraz Polskie Towarzystwo
Medycyny Środowiskowej
ul. Kościelna 13
41-200 Sosnowiec
tel. (32) 266-08-85 wew. 201, 202
fax (32) 266-11-24
e-mail: ms@ imp.sosnowiec.pl
Institute of Occupational Medicine
and Environmental Health
and Polish Society
of Environmental Medicine
Kościelna 13 Str.
41-200 Sosnowiec, Poland
Tel. +48 (32) 266-08-85 ext. 201, 202
Fax: +48 (32) 266-11-24
e-mail: ms@ imp.sosnowiec.pl
Warunki prenumeraty:
Subscription conditions:
Cena prenumeraty rocznej dla instytucji od 2013 r.
wynosi 160 zł (40 zł za jeden numer),
dla odbiorców indywidualnych
100 zł (25 zł za jeden numer).
Annual subscription for institutions since 2013:
160 zł (40 zł one volume).
Annual subscription for individuals:
100 zł (25 zł one volume).
Subscription orders should be sent to the
following address:
Zamówienie prosimy kierować na adres:
Redakcja Medycyny Środowiskowej Environmental Medicine
ul. Kościelna 13
41-200 Sosnowiec
lub
e-mail: [email protected]
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
Editorial Office
Kościelna 13 Str.
41-200 Sosnowiec, Poland
or
e-mail: [email protected]
Zakup numeru bieżącego i numerów archiwalnych
możliwy jest po dokonaniu wpłaty na konto
Instytutu Medycyny Pracy
i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu nr:
13 1160 2202 0000 0000 7623 3258
Readers or institutions interested in subscribing the journal
should send an order to the address of editorial office. Payments could be made to the account no.
MILLENIUM Bank S.S. Oddział Katowice
PL 13 1160 2202 0000 0000 7623 3258
BIC/SWIFT: BIGBPLPWXXX
of the Institute of Occupational Medicine
and Environmental Health in Sosnowiec
Osoby zainteresowane zamieszczeniem reklamy
w czasopiśmie „Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine”
prosimy o kontakt z redakcją
Individuals interested in printing adverts in the magazine „Medycyna
Środowiskowa - Environmental Medicine”
are requested to contact editor’s office
Czasopismo ukazuje się w wersji pierwotnej drukowanej
oraz w wersji elektronicznej na stronie
www.medycynasrodowiskowa.pl
Journal is published in the original printed version and on
www.environmental-medicine-journal.eu
Kwartalnik „Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine”
jest współfinansowany ze środków
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Journal „Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine”
is co-financed by the Ministry of Science
and Higher Education
Wpłat tytułem opłaty członkowskiej można dokonywać
na konto Polskiego Towarzystwa Medycyny Środowiskowej
nr 56 1020 2498 0000 8502 0172 1018
Nakład: 200 egz.
Edition: 200 copies
Punktacja czasopisma:
MNiSW (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego) – 5 p.
ICV (Index Copernicus Value) – 4,78 p.
ISSN 1505-7054
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine 2012, Vol. 15, No. 4
www.environmental-medicine-journal.eu
www.medycynasrodowiskowa.pl
ARTYKUŁ REDAKCYJNY
Rola i zadania higienistów pracy w medycynie pracy i medycynie środowiskowej oraz ich etyka zawodowa
Jan Grzesik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
Wpływ narażenia na kadm na wydalanie pirydynoliny i dezoksypirydynoliny z moczem
Adam Prokopowicz, Patryk Ochota, Magdalena Szuła, Jolanta Kurek, Andrzej Sobczak . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17
PRACE ORYGINALNE
Wpływ pojedynczej dawki paracetamolu i/lub N-acetylocysteiny na szczury przewlekle eksponowane na trichloroetylen.
III. Wpływ na wybrane izoformy cytochromu P450 w wątrobie
Andrzej Plewka, Danuta Plewka, Joanna Kowalówka-Zawieja, Jędrzej Przystanowicz, Barbara Zielińska-Psuja
Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 oraz PM2,5 w warunkach silnej antropopresji na przykładzie
miasta Sosnowiec
Jolanta Cembrzyńska, Ewa Krakowiak, Piotr Z. Brewczyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wpływ czynników środowiskowych i społeczno-ekonomicznych na występowanie objawów i chorób układu oddechowego
u dzieci szkolnych zamieszkałych w Sosnowcu
Magda Skiba, Beata Dąbkowska, Maja Muszyńska-Graca, Renata Złotkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena narażenia dzieci na wtórną emisję niklu, ołowiu i miedzi pochodzenia środowiskowego
Jerzy Kwapuliński, Małgorzata Suflita, Ewa Nogaj, Piotr Z. Brewczyński, Jolanta Kowol, Barbara Brodziak . . .
Wtórna emisja pyłów a kumulacja Ni w migdałkach gardłowych dzieci zamieszkałych w miastach województwa śląskiego
Jerzy Kwapuliński, Małgorzata Suflita, Piotr Z. Brewczyński, Małgorzata Bebek, Marcin Babula,
Elżbieta Królak, Błażej Szady, Ewa Nogaj, Elżbieta Rabsztyn, Krzysztof Mitko, Renata Musielińska,
Ewa Krakowiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Udział ołowiu, kadmu i cynku w strukturze mineralnej złogów pęcherzyka żółciowego u kobiet i mężczyzn
Jerzy Kwapuliński, Bożena Ahnert, Barbara Brodziak-Dopierała, Błażej Szady, Piotr Z. Brewczyński,
Jarosław Rutkiewicz, Mariusz Bogunia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena wpływu zakwitów sinic na jakość wody w kąpieliskach w Polsce
Krzysztof Skotak, Jakub Bratkowski, Małgorzata Jamsheer-Bratkowska, Agnieszka Stankiewicz,
Dorota Maziarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Poziom wiedzy młodzieży szkół ponadgimnazjalnych na temat narkomanii i jej profilaktyki
Dorota Maciąg, Marta Witkowska, Małgorzata Cichońska, Katarzyna Kucharska, Monika Borek,
Wioletta Krawczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Analiza domowych przetworów słomy makowej (tzw. „kompotów”). Część 2 – wyznaczenie dawki LD50
dla nieoczyszczonych i oczyszczonych próbek
Zofia Olszowy, Rafał Celiński, Rafał Skowronek, Łukasz Paprotny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Endemie o największych i najmniejszych współczynnikach umieralności na nowotwory złośliwe ogółem w obrębie
województwa śląskiego
Brunon Zemła, Tomasz R. Banasik, Zofia Kołosza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24
31
39
45
55
63
71
80
90
95
Próba weryfikacji interdyscyplinarnej hipotezy wyjaśniającej spadek liczby urodzeń i niską dzietność
Andrzej Brodziak, Agnieszka Wolińska, Ewa Ziółko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
104
Wpływ aerozolu biologicznego z oczyszczalni ścieków na zdrowie pracowników i okolicznych mieszkańców –
analiza literaturowa
Aleksandra Michalak, Krystyna Pawlas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
116
PRACE POGLĄDOWE
Emisja substancji chemicznych z biurowych urządzeń drukujących i powielających
Joanna Kowalska, Małgorzata Szewczyńska, Małgorzata Pośniak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wykorzystanie komórek nabłonkowych z jamy ustnej w monitoringu biologicznym ludzi
Ewa Błaszczyk, Danuta Mielżyńska-Švach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
123
129
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine 2012, Vol. 15, No. 4
www.environmental-medicine-journal.eu
www.medycynasrodowiskowa.pl
Rola kobaltu w ekosystemie – prawdopodobieństwo niepożądanego działania
Henryka Langauer-Lewowicka, Krystyna Pawlas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czynniki środowiskowe i genetyczne wpływające na rozwój alergii dróg oddechowych
Katarzyna Idzik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
139
142
Życie w pobliżu turbin wiatrowych, ich wpływ na zdrowie – przegląd piśmiennictwa
Krystyna Pawlas, Natalia Pawlas, Marta Boroń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
150
Wspomnienie o Profesorze Witoldzie Zahorskim
Henryka Langauer-Lewowicka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
159
List prof. Jerzego Sokala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
161
XVIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Zdrowie dzieci w różnych środowiskach – problemy diagnostyczne,
epidemiologiczne, leczenie, profilaktyka, promocja zdrowia” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
162
Regulamin publikowania prac – wskazówki dla Autorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
163
KRONIKA INSTYTUTU I POLSKIEGO TOWARZYSTWA MEDYCYNY ŚRODOWISKOWEJ
LISTY DO REDAKCJI
KOMUNIKATY
Walne Zgromadzenie członków PTMŚ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
162
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine 2012, Vol. 15, No. 4
www.environmental-medicine-journal.eu
www.medycynasrodowiskowa.pl
EDITORIAL
The role and tasks of industrial hygienists in occupational and environmental medicine and their code of ethics
Jan Grzesik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
The influence of cadmium exposure on excretion of pyridinoline and deoxypyridinoline in urine
Adam Prokopowicz, Patryk Ochota, Magdalena Szuła, Jolanta Kurek, Andrzej Sobczak . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17
ORIGINAL PAPERS
The influence of single application of paracetamol and/or N-acetylcysteine on rats in subchronic exposition to
trichloroethylene vapours. III. Effect on some isoforms of cytochrome P450 in liver
Andrzej Plewka, Danuta Plewka, Joanna Kowalówka-Zawieja, Jędrzej Przystanowicz, Barbara Zielińska-Psuja
Particulate pollution of PM10 and PM2.5 due to strong anthropopressure in Sosnowiec city
Jolanta Cembrzyńska, Ewa Krakowiak, Piotr Z. Brewczyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
The impact of the environmental and socio-economic factors to the occurrence of symptoms and diseases of the
respiratory system in school children from Sosnowiec
Magda Skiba, Beata Dąbkowska, Maja Muszyńska-Graca, Renata Złotkowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Assessment of children environmental exposure to secondary emission of nickel, lead and copper
Jerzy Kwapuliński, Małgorzata Suflita, Ewa Nogaj, Piotr Z. Brewczyński, Jolanta Kowol, Barbara Brodziak . . .
Secondary dust emission on Ni accumulation in pharyngeal tonsils of children from Silesian Voivodeship cities
Jerzy Kwapuliński, Małgorzata Suflita, Piotr Z. Brewczyński, Małgorzata Bebek, Marcin Babula,
Elżbieta Królak, Błażej Szady, Ewa Nogaj, Elżbieta Rabsztyn, Krzysztof Mitko, Renata Musielińska,
Ewa Krakowiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lead, cadmium and zinc in mineral structure of deposits of the gallbladder in men and women
Jerzy Kwapuliński, Bożena Ahnert, Barbara Brodziak-Dopierała, Błażej Szady, Piotr Z. Brewczyński,
Jarosław Rutkiewicz, Mariusz Bogunia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Assessment of cyanobacteria impact on bathing water quality in Poland
Krzysztof Skotak, Jakub Bratkowski, Małgorzata Jamsheer-Bratkowska, Agnieszka Stankiewicz,
Dorota Maziarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Level of knowledge the teenagers in secondary schools about addiction, and its prevention
Dorota Maciąg, Marta Witkowska, Małgorzata Cichońska, Katarzyna Kucharska, Monika Borek,
Wioletta Krawczyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
The analysis of the home-made poppy straw extracts (so-called “compote“). Part 2 – estimation of the LD50 dose for
non-purified and purified samples
Zofia Olszowy, Rafał Celiński, Rafał Skowronek, Łukasz Paprotny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
An endemic areas of the biggest and smallest mortality cancer rates for all sites combined within Silesia Voivodeship
Brunon Zemła, Tomasz R. Banasik, Zofia Kołosza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
24
31
39
45
55
63
71
80
90
95
Attempt to verify the interdisciplinary hypothesis explaining the decline of birth rates and low fertility
Andrzej Brodziak, Agnieszka Wolińska, Ewa Ziółko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
104
Influence of biological aerosol from wastewater treatment plants on workers and the local residents health –
literature review
Aleksandra Michalak, Krystyna Pawlas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
116
REVIEW PAPERS
Emission of chemical substances from office equipment
Joanna Kowalska, Małgorzata Szewczyńska, Małgorzata Pośniak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
The use of buccal cells in human biological monitoring
Ewa Błaszczyk, Danuta Mielżyńska-Švach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
123
129
Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine 2012, Vol. 15, No. 4
www.environmental-medicine-journal.eu
www.medycynasrodowiskowa.pl
The role of cobalt in the ecosystem – likelihood of adverse effects
Henryka Langauer-Lewowicka, Krystyna Pawlas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Environmental and genetical factors in airway allergies
Katarzyna Idzik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
139
142
Life in wind turbines vicinity, effects on health – a review
Krystyna Pawlas, Natalia Pawlas, Marta Boroń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
150
Commemoration of Professor Witold Zahorski
Henryka Langauer-Lewowicka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
159
Letter from prof. Jerzy Sokal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
161
XVIII International Conference “Children’s health in different environment – diagnostic, epidemiology, treatment,
prophylaxis, health promotion” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
162
Instructions to authors . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
167
CHRONICLE OF THE IOMEH AND OF POLISH SOCIETY OF ENVIRONMENTAL MEDICINE
LETTER TO THE EDITOR
ANNOUNCEMENTS
General meeting of Members of Polish Society of Environmental Medicine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
162