Stan sanitarny za 2013r - BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chełmnie
OCENA STANU SANITARNEGO
I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO
W 2013 ROKU
Chełmno 2014 rok
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
SPIS TREŚCI
Str.
Wstęp
3
I.
Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych
3
II.
Jakość wody przeznaczonej do spożycia
7
III.
Stan sanitarny obiektów i urządzeń użyteczności publicznej i kąpielisk
8/9
IV.
Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej
12
V.
Zapobiegawczy nadzór sanitarny
13
VI.
Warunki sanitarno–higieniczne środowiska pracy
13
VII.
Warunki sanitarno–higieniczne w szkołach
i innych placówkach oświatowo–wychowawczych
15
VIII. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku
17
IX.
Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna
21
X.
Podsumowanie
22
2
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
WSTĘP
Państwowa Inspekcja Sanitarna działa na mocy ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej
Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011, nr 212, poz. 1256 z późn. zm.).
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chełmnie wykonuje zadania Państwowej Inspekcji
Sanitarnej na obszarze powiatu chełmińskiego za pomocą Powiatowej Stacji Sanitarno–
Epidemiologicznej w Chełmnie. Głównym celem działalności Stacji jest ochrona zdrowia ludzkiego
przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i zawodowych, poprzez działania umożliwiające zachowanie
bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi, a także kształtowanie odpowiednich postaw i zachowań zbiorowości ludzkiej poprzez działalność oświatową w zakresie promocji zdrowia. Ponadto Stacja jest elementem krajowego systemu rozpoznawania, zwalczania i ograniczania skutków zjawisk wywoływanych przez czynniki naturalne, w tym chorób zakaźnych, oraz ewentualnych ataków bioterrorystycznych.
Do oceny stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej istotne znaczenie mają te czynniki, które poprzez długotrwałe lub masowe oddziaływanie wpływają na stan zdrowotny mieszkańców powiatu.
Negatywny wpływ na zdrowie ludzi odbywa się w szczególności przez:
- żywność i wodę, których jakość, zanieczyszczenia fizyczne, chemiczne oraz mikrobiologiczne
implikują istotne skutki zdrowotne,
- powietrze atmosferyczne (w tym powietrze wewnątrz pomieszczeń), którego zanieczyszczenia
chemiczne, fizyczne i mikrobiologiczne mogą wywołać choroby ostre i przewlekłe,
- środowisko pracy, w którym występują czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia,
- stan sanitarny obiektów żywnościowo–żywieniowych, zakładów opieki zdrowotnej, placówek
nauczania i wychowania, obiektów turystyczno–wypoczynkowych i innych obiektów użyteczności publicznej.
I.
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Chełmnie nadzoruje teren powiatu, który podzielony
jest na 6 gmin gmin wiejskich i jedną miejską. Ludność powiatu chełmińskiego według stanu na dzień
30.06.2013 roku wynosi 52.682 osób.
Analizę sytuacji epidemiologicznej przeprowadzono w oparciu o zgłoszone i zarejestrowane w 2013
roku zakażenia i zachorowania na choroby zakaźne zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570 z późn.
zm.). Rejestracja zakażeń i chorób zakaźnych prowadzona była zgodnie z „Międzynarodową Klasyfikacją Chorób” (ICD-10) oraz w oparciu o aktualne definicje przypadków chorób zakaźnych opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. Działania podejmowane przez Sekcję Epidemiologii
wynikały z aktualnej sytuacji epidemiologicznej powiatu i skierowane były na ochronę zdrowia i życia
ludzkiego. Dane za rok 2013 zostały porównane z danymi za rok 2012. Współczynniki zapadalności
dla poszczególnych chorób zakaźnych liczono na 100 tys. ludności
W roku 2013 zapadalność na większość chorób zakaźnych ukształtowała się na zbliżonym poziomie do lat ubiegłych. Pogorszeniu uległa podobnie jak w ubiegłym roku sytuacja w zakresie zakażeń jelitowych – 24 przypadki /zapadalność 45,5/ dla porównania w 2012 – 15 przypadków zachorowań /zapadalność 28,4/. Pogorszeniu uległa również sytuacja w zakresie różyczki, w omawianym
okresie wystąpiło 25 zachorowań /wsk.zapadalności-47,5, w roku 2013 wystąpiły 3 zachorowania.
W przypadku wirusowych zakażeń jelitowych nastąpił ponowny spadek 40 zachorowań /wsk. zapadalności 75,9/, w porównywanym okresie 2013 roku tych zachorowań wystąpiło 61 /wsk. zapadalności
115,6/.
3
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
Tab.1 Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w 2013 roku w porównaniu z rokiem 2012.
Liczba zachorowań
Lp.
Jednostka chorobowa
2013 rok
2012 rok
1
Salmonellozy-zatrucia pokarmowe
8
10
2
Inne bakteryjne zakażenia jelitowe (ogółem)
24
15
wywołane przez Escherichia. coli inną i BNO
14
3
wywołane przez Yersinia enterocolitica lub pseudotuberculosis
0
0
inne określone
2
3
nie określone
5
9
Inne bakteryjne zatrucie pokarmowe (ogółem)
6
4
gronkowcowe
0
0
inne określone
6
4
nie określone
0
0
4
Lamblioza (giardioza)
0
1
5
Wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy
40
61
6
Biegunka i zapalenie żołądkowo jelitowe BNO o
prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu
26
39
7
Krztusiec
4
5
8
Płonica (szkarlatyna)
5
5
9
Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes,
inwazyjna-róża
11
21
10
Borelioza z Lyme
6
9
11
Ostre porażenie wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat
0
1
12
Styczność i narażenie na wściekliznę/potrzeba szcze-
14
6
3
4
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
pień/
13
Wirusowe zapalenie opon mózgowych inne określone i nie określone
14
1
0
Ospa wietrzna
348
272
15
Różyczka
25
3
16
Wirusowe zapalenie wątroby typu B-przewlekłe
1
0
Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji
przypadku 2005 r.
7
2
Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji
przypadku 2009 r.
5
2
18
Świnka (nagminne zapalenie przyusznic)
5
2
20
Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae inwazyjna. Zapalenie opon mózgowych i/lub
mózgu
1
1
21
Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu
inne, nie określone
1
0
22
Choroba meningokokowa inwazyjna
0
1
17
W tabeli wytłuszczono schorzenia, w zakresie, których sytuacja epidemiologiczna uległa pogorszeniu,
kursywą natomiast – te w zakresie, których sytuacja uległa poprawie. Nie uwzględniono chorób nie zarejestrowanych.
Inne bakteryjne zakażenia jelitowe Escherichia coli inną i BNO
W 2013 roku odnotowano 14 przypadków zachorowań. W większości chorowały kobiety powyżej
60 roku życia – 8 zachorowań, 5 letnia dziewczynka, 2 kobiety z przedziału wiekowego (20-30), oraz 3
mężczyzn od 45 do 82 roku życia. 9 osób pochodziło z miasta, natomiast 5 pochodziło ze środowiska
wiejskiego. Wszystkie wymagały hospitalizacji. W żadnym przypadku nie ustalono nośnika pokarmowego. W roku 2012 tych zachorowań odnotowano 3.
Ospa wietrzna
W roku 2013 odnotowano 348 zachorowań, wskaźnik zapadalności wyniósł 660,6. W porównaniu
do roku 2012 nastąpił wzrost zachorowań /272 zachorowania, wsk. zapadalności -515,7/. Najwięcej
zachorowań wystąpiło u dzieci od 0 do 9 roku życia- 299 zachorowań, co stanowi- 85,9% ogółu zachorowań. Wszystkie przypadki zachorowań dotyczyły osób nieszczepionych. 3 osoby wymagały hospitalizacji. Na terenie powiatu chełmińskiego w 2013 roku ze wskazań zdrowotnych (osoby narażone)
zaszczepiono 30 osób.
Różyczka
W omawianym okresie odnotowano znaczny wzrost zachorowań – 25 przypadków, /wsk. zapadalności wyniósł 47,5/, w roku 2012 tych zachorowań było – 3. Najwięcej osób zachorowało w grupie wie-
5
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
kowej od 15-19 lat 11 mężczyzn i 5 kobiet. 17 osób pochodziło z miasta, 8 osób ze wsi. Prawie
wszystkie zachorowania miały przebieg łagodny, 1 osoba wymagała hospitalizacji. 23 przypadki zachorowań dotyczyły osób nieszczepionych, a dwa pozostałe: roczna dziewczynka pochodząca z miasta oraz 8 letni chłopiec pochodzący ze wsi zaszczepieni byli 1 dawką szczepionki MMR.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C
Zarejestrowano 7 przypadków zachorowania /wsk. zapadalności 13,28/. W porównywanym
okresie 2012 roku odnotowano 2 przypadki zachorowania na WZW Typu C.
Stan nosicieli na dzień 31.12.2013r. w powiecie chełmińskim wynosi:
- HBV 223 osoby.
- HBV i HCV 1 osoba
- HCV 103 osoby
Obowiązkowe szczepienia ochronne przeciwko WZW B realizowane są wśród dzieci w 1 roku życia.
Odsetek zaszczepienia wynosi 99,9%, a w przedziale wiekowym od 2 do 20 roku życia 97%. Osoby
niezaszczepione to osoby zakażone HBV. W ramach szczepień zalecanych przeciw WZW B zaszczepiono 132 osoby.
Grypa i zachorowania grypopodobne
W roku sprawozdawczym nie zarejestrowano przypadków grypy. W ramach monitorowania zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę MZ-55 na terenie powiatu odnotowano łącznie 986
przypadków ( w tym 304 dzieci ) – wsk. zapadalności wyniósł 1.869.W porównywalnym roku 2012 zarejestrowano 20 przypadków grypy, w tym 4 dzieci, wsk. zapadalności wynosił 37,9.
W okresie sprawozdawczym na terenie powiatu przeciw grypie zaszczepiło się 1139 osoby,
w następujących grupach wiekowych: (0-4) 21, (5-14) 83, (15-64) 621, (65 i więcej) 414 osób.
Profilaktyka wścieklizny u ludzi.
W roku 2013 mimo rozwiniętej działalności prewencyjno – profilaktycznej nadal odnotowano 108
przypadków pokąsań przez zwierzęta (w porównywalnym okresie 2012 roku 108 przypadki). W 98
przypadkach sprawcą zdarzeń był pies, w siedmiu kot, jeden lis, szczur oraz
w jednym przypadku
nietoperz. W 14 zdarzeniach podjęto decyzję o szczepieniach przeciwko wściekliźnie, a w pozostałych
wszystkie zwierzęta /psy i koty/ poddano obserwacji weterynaryjnej. U 10 osób szczepionych sprawcami pokąsań były nieznane psy, w jednym kot, szczur, lis i nietoperz. Szczepienia przeprowadzono w
poradniach profilaktyki wścieklizny na terenie naszego województwa.
Nadal obserwuje się niepokojące zjawisko braku odpowiedzialności właścicieli zwierząt domowych, jak również braku podstawowej wiedzy na temat postępowania w razie niedopilnowania
zwierząt. W związku z czym dochodzi do narażenia zdrowia i życia ludzi. Pracownicy sekcji NEP nawiązali ścisły kontakt z Komendą Powiatową Policji i w przypadku stwierdzenia w trakcie wywiadu epidemiologicznego, iż to niedopilnowanie przez właściciela było przyczyną pokąsania człowieka, złożony jest wniosek o jego ukaranie co miało miejsce w kilku przypadkach w omawianym okresie sprawozdawczym.
Szczepienia ochronne.
Polska, podobnie jak inne kraje, od wielu lat posiada system powszechnych szczepień
ochronnych, który skutecznie zapobiega szerzeniu się groźnych chorób zakaźnych, a także umożliwiła
wykorzenienie niektórych z nich. Jest on systematycznie modyfikowany zgodnie z aktualną wiedzą
medyczną, z uwzględnieniem możliwości finansowych budżetu ministra właściwego do spraw zdrowia.
Obowiązkowi poddawania się szczepieniom podlegają osoby przebywające na terenie Polski przez
okres dłuższy niż 3 miesiące.
Program Szczepień Ochronnych (PSO) jest jednym z najważniejszych programów profilaktycznych mających wpływ na stan zdrowia publicznego, szczególnie w odniesieniu do stanu zdrowia
dzieci i młodzieży. Szczegółowe wskazania dotyczące stosowania poszczególnych szczepionek w
ramach PSO są publikowane w formie komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego na podstawie
art. 17 ust. 11 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
6
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
(Dz. U. z 2008 r. Nr 234, poz. 1570 z poźn. zm.) w terminie do 31 października każdego roku, na kolejny rok.
Ocena sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób objętych programem obowiązkowych szczepień ochronnych (błonica, polio, tężec, krztusiec, świnka, różyczka, ospa wietrzna,
Haemophilus influenzae typ B) w powiecie chełmińskim.
W okresie sprawozdawczym nie zarejestrowano zachorowań na błonicę, tężec oraz choroby wywołane przez Haemophilus influenzae. Stan zaszczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi
w 2013 roku dzieci w 1 roku życia wynosił 70% (30% są to dzieci, które nie osiągnęły w roku sprawozdawczym wymaganego wieku), w 6 roku życia 99%, w 14 roku życia 99%, w 19 roku życia 97%.
W omawianym okresie podobnie do ubiegłego 2012 roku nie zarejestrowano zachorowań na odrę.
Obowiązkowe szczepienia ochronne przeciwko odrze, śwince i różyczce wykonywane były zgodnie
z programem szczepień ochronnych u dzieci w 2 roku życia i 10 roku życia. Odsetek dzieci zaszczepionych wynosił odpowiednio 94% i 99%.
Ocena realizacji programu szczepień ochronnych.
W roku 2013 odnotowano 2 przypadki uchylania się od obowiązkowych szczepień ochronnych.
Pozostałe dzieci, które nie zostały zaszczepione w terminie programu szczepień ochronnych były
zwolnione na podstawie opinii lekarzy specjalistów lub odroczone czasowo.(rekonwalescencja po
przebytym zachorowaniu, zły stan zdrowia dziecka w chwili kwalifikacji do szczepienia, ciąża).
W roku sprawozdawczym zarejestrowano 2 łagodne niepożądane odczyny poszczepienne
w kategorii NOP, które zakończyły się pełnym powrotem do zdrowia. Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży
poniżej 20 roku życia w zakresie szczepień obowiązkowych biorąc pod uwagę liczbę dzieci i młodzieży podlegających szczepieniu do 31.12.2013 roku oscyluje w granicach 98% do 100% populacji.
Wykonawstwo szczepień zalecanych w 2013 roku utrzymywało się na podobnym poziomie jak w poprzednich latach. Najczęściej wykonywane są szczepienia przeciw grypie i oscylują w granicach 1000
osób w roku kalendarzowym. Niska liczba osób zaszczepionych /szczepienia zalecane/ nie miała jednak wpływu na sytuację epidemiologiczną w zakresie tychże zakażeń. Należy domniemać, iż niski poziom wyszczepialności w zakresie szczepień zalecanych to brak środków finansowych /szczepienie
płatne/, długa droga, jaką należy pokonać, aby się zaszczepić/ wizyta u lekarza – otrzymanie recepty
– droga do apteki i ponownie wizyta u lekarza i wizyta w gabinecie zabiegowym, wszystko wymaga
czasu i cierpliwości/. Programy oświatowe prowadzone na szeroką skalę powodują, iż społeczeństwo
coraz więcej posiada wiedzy na temat zapobiegania zachorowaniom poprzez zaszczepienie się, ale
znaczący wpływ na ostateczną decyzję czy się zaszczepić ma wiedza zdobywana z różnych źródeł
niekoniecznie fachowych (ruchy antyszczepionkowe).
II. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA
Ludność powiatu chełmińskiego korzysta z wody pozyskiwanej z ujęć podziemnych. Jest ona
bogata zwłaszcza w związki żelaza oraz manganu. Związki te nie stanowią istotnego zagrożenia dla
zdrowia konsumentów, są jednak uciążliwe, pogarszają organoleptyczną jakość wody i powinny być
przed podaniem do sieci wodociągowej usunięte w procesach uzdatniania. W żadnym z nadzorowanych wodociągów nie jest prowadzone stałe chlorowanie wody.
Wszystkie wodociągi na terenie powiatu chełmińskiego posiadają urządzenia uzdatniające, jednak istnieje potrzeba usprawnienia procesu eliminacji ponadnormatywnych ilości związków żelaza
i manganu, aby skład fizyko-chemiczny wody był stabilny i niezmienny. Zwiększona zawartość tych
związków w wodzie wodociągowej świadczy o niewłaściwie prowadzonych procesach odżelazienia
i odmanganiania wody.
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chełmnie
- prowadzi monitoring jakości wody,
- ocenia przydatność wody do spożycia ,
- prowadzi postępowanie w przypadku gdy woda nie
spełniała wymagań jakościowych,
- uzgadnia harmonogramy poboru próbek wody sporządzone
przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, - przekazuje wójtom, burmistrzowi oraz administratorom wodociągów informacje o jakości wody.
7
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
W 2012 r. na terenie powiatu chełmińskiego zewidencjonowano 18 wodociągów
3
Gmina
3
Liczba zwodocią- < 100 m /d
100-1.000 m /d
gowanych
miejscowości
Chełmno
9
3
0
Lisewo
17
0
3
Stolno
15
0
3
Kijewo
18
0
2
Papowo Biskupie
18
2
2
Unisław
10
0
1+1*
Miasta Chełmno
9**
0
0
*wodociąg tylko pod nadzorem, nie znajduje się w monitoringu
3
1000-10000 m /d
0
0
0
0
0
0
1
** miasto oraz 8 miejscowości z gminy Chełmno
Wodociągi produkujące wodę nie odpowiadającą wymaganiom sanitarnym pod względem składu fizyko-chemicznego:
wodociąg publiczny Cepno gm. Stolno – mangan – 192 μg/l, (kontynuacja z lat poprzednich)
Dopuszczalny zakres wartości dla manganu wynosi 50 μg/l.
W nadzorowanych wodociągach nie notowano deficytów wody, spowodowanych niedostateczną ilością i wydajnością ujęć.
Zdecydowana większość wodociągów produkowała wodę dobrą, spełniającą wymagania sanitarne, ocenioną jako przydatną do spożycia.
Podawana woda w większości wodociągów zachowuje prawidłowe parametry, zgodne
z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej
do spożycia przez ludzi (Dz. U. z dnia 2007 r. nr 61, poz. 417 z późn. zm.) w tych wodociągach, które
nie miały dotychczas problemów z utrzymaniem jakości wody. Wodociągi, które od lat borykają się z
przekroczeniami związków manganu w wodzie, nadal szukają nowych sposobów na utrzymanie prawidłowej jakości wody.
3
Wodociąg o wydajności 1.000 – 10.000 m /d (wodociąg miejski)
Obiekt podłączony do systemu alarmowego. Wodociąg posiada urządzenia uzdatniające (odmanganiacze, odżelaziacze, a system dezynfekcji prowadzi się poprzez naświetlanie promieniami UV). Metoda ta sprawdza się, gdyż w bieżącym roku nie stwierdzono przekroczeń bakteriologicznych w badanych próbkach wody. Badania wody surowej przeprowadzone przez właściciela wodociągu także nie
wykazują przekroczeń bakteriologicznych.
Dla wszystkich ujęć wyznaczono strefy bezpośrednie, a gospodarka ściekowa wokół jest uregulowana. Pomimo, iż studnie ujęć wody znajdują się na terenach zalewowych, w minionym roku nie stwierdzono podtopień, ani zalania studni.
Oceniając tę grupę w odniesieniu do roku 2012, można stwierdzić, iż jakość wody jest na stałym
poziomie. Podawana woda zachowuje prawidłowe parametry, zgodne z Rozporządzeniem Ministra
Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.
U. z dnia 2007 r. nr 61, poz. 417 z późn. zm.).
Kąpieliska
Nadzorem sanitarnym objęto jedno miejsce tradycyjnie wykorzystywanych do kąpieli nad j. Starogrodzkim w Chełmnie. Woda badana przez administratora spełniała obowiązujące przepisy w tym zakresie. Prowadzone kontrole nie wykazały uchybień sanitarno-technicznych.
8
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
III. STAN SANITARNY OBIEKTÓW I URZĄDZEŃ UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
Rodzaj
obiektu
Ustępy publiczne
Liczba
obiektów w
ewidencji
3
Liczba obiektów skontrolowanych
3
Liczba
obiektów
ocenionych negatywnie
0
Ilość
mandatów
Ogólna ocena
grupy
Decyzje
Grupa uległa
poprawie
1 na poprawę warunków technicznych. Nie zrealizowana w terminie- prowadzono
postepowanie egzekucyjne.
/kwota
0
Grupa uległa
poprawie;
baseny
1
1
0
0
DPS-y
1
1
0
0
przeprowadzono kompleksowy remont pomieszczeń.
1 dot. uchybień
sanitarnohigienicznych- zalecenia wykonano
w terminie
Grupa bez
zmian
0
hotele
2
2
0
0
Grupa bez
zmian
*Nie wykonano
decyzji na powtórne badanie wody
ciepłej pod kątem
Legionella spprowadzono postepowanie egzekucyjne*Wydano 1
decyzję administracyjna dot.
uchybień sanitarno- technicznychnie wykonano zaleceń w terminie,
wszczęto postepowanie egzekucyjne.
Inne obiekty hotelarskie
10
10
0
0
Grupa bez
zmian
0
Zakłady
fryzjerskie
36
36
0
0
Grupa uległa
poprawie
0
Zakłady
kosme-
7
7
0
0
Grupa uległa
poprawie
0
9
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
tyczne
Zakłady
odnowy
biologicznej
11
11
0
0
Grupa uległa
poprawie
0
Inne zakłady
8
8
0
0
Grupa uległa
poprawie
0
Dworce autobusowe
1
1
0
0
Grupa uległa
poprawie
0
Tereny rekreacyjne
2
2
0
0
Grupa bez
zmian
0
Grupa bez
zmian
1 wydano decyzja
na poprawę warunków sanitarnohigienicznych – zalecenia wykonano
w terminie
Obiekty
sportowe
9
9
0
0
Obiekty
kulturalnorozrywkowe
3
3
0
0
Grupa bez
zmian
0
Warsztaty
terapii zajęciowej
1
1
0
0
Grupa uległa
poprawie
0
parkingi
1
1
0
0
Grupa bez
zmian
0
Stacje paliw
15
14
0
0
Grupa uległa
poprawie
1 decyzja administracyjna wydana
na poprawę warunków sanitarnotechnicznych- zalecenia wykonano
w terminie
Cmentarze
14
14
0
0
Grupa bez
zmian
0
Zakłady
pogrzebowe
3
3
0
0
Grupa bez
zmian
0
* obiekty nie są kontrolowane jako szalety, tylko część większego obiektu (ośrodek wypoczynkowy,
ogródek jordanowski).
a) ustępy publiczne
Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Chełmnie znajdują się trzy
szalety publiczne (2 w mieście i 1 na wsi) oraz dwa szalety na terenach rekreacyjnych. Wszystkie zostały skontrolowane. Obiekty w Chełmnie są obiektami podziemnymi niedostosowanymi dla osób nie-
10
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
pełnosprawnych. Bieżący stan sanitarno porządkowy nie budził większych zastrzeżeń, zaś technicznie
odbiega od obecnych standardów.
b) Baseny kąpielowe
W Chełmnie funkcjonuje jeden basen sportowo-rehabilitacyjny, usytuowany przy ul. Kościuszki
11. Zakres kontroli sanitarnej basenu obejmuje jakość wody basenowej oraz stan sanitarnotechniczny i sanitarno-porządkowy pomieszczeń, w tym sanitariatów, szatni, poczekalni, przebieralni,
niecki basenowej, a także postępowania z odpadami, sposób dezynfekcji wody, postępowanie z preparatami stosowanymi do dezynfekcji wody.
Trudność w sprawowaniu nadzoru nad basenami wynikają z braku regulacji prawnych określających
wymagania, jakim powinna odpowiadać woda basenowa oraz sposób jej oceny. W 2013 roku podstawą oceny sanitarnej wody basenowej były 4 próbki wody do badań laboratoryjnych. Przeprowadzono
4 badania fizykochemiczne i 8 bakteriologicznych. Badania prowadzono I raz na kwartał z 2 punktów
kontrolnych.
Ponadto pobrano próby wody ciepłej w zakresie Legionella Sp. Wszystkie próby prawidłowe.
W trakcie bieżącej kontroli sanitarnej stwierdzono szereg uchybień sanitarno- higienicznych.
Wszczęto postępowanie administracyjne. Większość uchybień usunięto w czasie przerwy technicznej
na przełomie czerwca i lipca. Na suficie nad niecką basenową zamontowano sufit napinany firmy Barrisol, jest to elastyczny materiał PVC, który rozpina się na specjalnie przygotowanej konstrukcji nośnej poprzez nagrzanie i rozpięcie. Tworząc unikalne kształty i formy przestrzenne.
Oceniając, obiekt należy uznać, iż basen w Chełmnie jest obiektem poprawnie utrzymanym.
Administrator obiektu stara się utrzymywać jakość wody na stałym poziomie, nie dopuszcza się do
także do uchybień technicznych, które w miarę możliwości usuwane są na bieżąco systemem gospodarczym.
c) Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej
To największa grupa obiektów użyteczności publicznej objęta nadzorem sanitarnym. Na koniec roku 2013 w ewidencji Stacji znajdowały się 62 obiekty.
Większość obiektów uległa znacznej poprawie poprzez dokonywane remonty malarskie, żaden z
obiektów nie pogorszył swojego stanu sanitarnego.
W zakładach, w których może nastąpić naruszenie ciągłości tkanek (gabinety kosmetyczne, studia
paznokci) sprzęt oddawany jest do sterylizacji poprzez ZOZ Chełmno do firmy Cito-Net w Bydgoszczy.
Gabinety na wsi oddają sprzęt bezpośrednio do firmy Cit- net (obowiązują umowy).
Oceniając tę grupę należy zauważyć, iż zwiększa się świadomość właścicieli, którzy wprowadzają nowe środki dezynfekcyjne o szerszym spektrum działania, restrykcyjnie nadzorują sprzęt sterylny. Stosuję obowiązujące procedury.
Nowe obiekty
W 2013 roku uruchomiono następujące obiekty:
- 2 siłownie w mieście (1 to profesjonalna siłownia, druga to urządzenia do ćwiczeń typu vacuwell),
- 3 gabinety masażu rehabilitacyjnego (w jednym z nadzorowanych gabinetów poza masażami rehabilitacyjnymi wydzielono także Uniwersalny Gabinet usług leczniczych- Ugul).
d) Obiekty i urządzenia komunikacji publicznej
W tej grupie obiektów użyteczności publicznej znajduje się jeden obiekt w Chełmnie - PKS. Obiekt
posiada wydzielone pomieszczenie socjalne dla kierowców, z pomieszczeniem dla dyżurnego ruchu i
kasę biletową oraz poczekalnię dla oczekujących i pomieszczenia higieniczne dla pasażerów.
Oceniając powyższy obiekt stwierdzono, że po wielu latach starań, przenosząc dworzec, uzyskano
odpowiedni standard pomieszczeń dla podróżujących i pracowników.
11
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
e) W grupie obiektów komunalnych znajdują się: tereny rekreacyjne, cmentarze , zakłady pogrzebowe, stacje paliw
W tej grupie najwyżej ocenić można stacje paliw (15), które w porównaniu z latami ubiegłymi nale-
ży uznać za bardzo dobre. Stacje paliw dotychczas lokalne przeszły pod patronat innych
większych firm. Przeprowadzone po tych zmianach remonty znacznie poprawiły stan sanitarny tych obiektów. Wprowadzono szereg nowych usług. Uruchomiono myjnie automatyczne
dla samochodów oraz wprowadzono nowe produkty w sprzedaży (kawa, hot-dogi).
f) Inne obiekty
Obiekty sportowe
W ewidencji znajduje się 9 obiektów sportowych, stan sanitarno-higieniczny prawidłowy.
Oceniając tę grupę zauważa się znaczną poprawę poprzez rozbudowę dotychczasowej infrastruktury
sportowej w powiecie.
Obiekty kulturalno-widowiskowe
Oceniając tę grupę należy zauważyć, iż prowadzone prace remontowe, przebudowy, poprawiają stan
sanitarno- higieniczny kontrolowanych obiektów. Jednak grupa ta nadal jest niedofinansowana. Ponadto pojawiają się problemy lokalowe (więcej zajęć, niż pomieszczeń do ich prowadzenia). Stan sanitarno- higieniczny w porównaniu z latami ubiegłymi sukcesywnie się polepsza.
g) Domy pomocy społecznej
W tej grupie obiektów znajduje się jedna placówka całodobowa, która została oceniona pozytywnie. Nadzorowany dom pomocy społecznej to obiekt prowadzony poprawnie. W placówce znajduje
się gabinet zabiegowy oraz gabinety medycyny doraźnej.
h) Hotele i inne obiekty hotelowe
W ewidencji znajduje się 12 obiektów w tym dwa skategoryzowane
W jednym z obiektów przeprowadzono badania wody ciepłej w zakresie Legionella sp. Przeprowadzone badanie wykazały znaczne przekroczenia (2 próby poniżej 1000 i 2 >1000). Przeprowadzono
przegląd instalacji oraz dezynfekcję termiczną. Ponowne badanie przeprowadzone przez właściciela
nie wykazały przekroczeń.
W porównaniu z ubiegłymi latami obserwowany jest wzrost poziomu i standardu świadczonych usług,
szczególnie baz noclegowych nie skategoryzowanych, stanowiące podstawową bazę noclegową.
Obiekty te są systematycznie modernizowane, remonty prowadzone są na bieżąco w szczególności
przed sezonem letnim.
IV. STAN SANITARNY ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ
W roku 2012 pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Chełmnie znajdowały się:
- 1 niepubliczny zakład opieki zdrowotnej ,,Twój Lekarz” w Chełmnie,
- 6 publicznych zakładów opieki zdrowotnej ambulatoryjnej
- 8 specjalistycznych praktyk lekarskich (1 na wsi)
- 8 indywidualnych praktyk lekarzy dentystów (w tym 2 na wsi)
- 1 indywidualna specjalistyczna praktyka lekarzy dentystów
- 2 indywidualne praktyki pielęgniarek i położnych
- 1 zakład opieki zdrowotnej przy Areszcie Śledczym w Chełmnie
- 1 Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy Oddział Tere nowy w Grudziądzu Miejsce Poboru w Chełmnie pl. dra L. Rydygiera 1 oraz - 1 Warsztaty Terapii Zajęciowej w
Chełmnie
12
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
Stan techniczny i funkcjonalny
Nie stwierdzono istotnych uchybień w zakresie stanu technicznego i funkcjonalnego, który
mógłby wpływać na bezpieczeństwo zdrowotne osób korzystających z usług placówek opieki
zdrowotnej na terenie naszego powiatu.
Postępowanie z odpadam ze szczególnym uwzględnieniem odpadów medycznych
W zakresie postępowania z odpadami placówki medyczne współpracują z firmami specjalistycznymi, co daje rękojmie bezpieczeństwa sanitarnego.
Postępowanie z bielizną
Podobnie jak w przypadku z odpadami również w tym zakresie placówki medyczne współpracują z firmami specjalistycznymi, co pozwala na zachowania pełnego bezpieczeństwa dla pacjentów i personelu.
V. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY
Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie właściwego stanu
sanitarno – zdrowotnego obiektów. Głównie na etapie sporządzania dokumentacji projektowej nowych
i modernizowanych budynków, inwestycji, w których pracować i przebywać będą ludzie oraz na etapie dopuszczania do użytkowania tych obiektów (m.in. placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowo
– żywnościowe, zakłady pracy, placówki oświatowe, obiekty użyteczności publicznej).
Do podstawowych zadań należy zajmowanie stanowisk w zakresie sanitarno-higienicznym w
sprawach: zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na
środowisko; projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; wniosków co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby- co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko; wniosków o uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięć przed wydaniem decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach; dokumentacji projektowej inwestycji; dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych.
W wyżej wymienionym zakresie działalności w roku 2013 r. zajęto stanowisko w 81 sprawach:
Uzgadnianie dokumentacji projektowej – 16
Opinie w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko – 22
Opinie do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - 11
Postanowienia do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, opiniowanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego - 8
Dopuszczenie obiektów do użytkowania – 24
VI. WARUNKI SANITARNO–HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
Prowadzony nadzór sanitarny nad warunkami pracy ma na celu wzmocnienie ochrony zdrowia
pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących
w miejscu pracy, w tym przede wszystkim zapobieganie powstawaniu chorób zawodowych.
W 2013 roku w ewidencji pionu Higieny Pracy znajdowały się 297 zakłady pracy, zatrudniające ogółem 5713 pracowników. Najliczniejszą grupą były obiekty zatrudniające do 9 pracowników – w 187
zakładach, a najmniejszą grupą – 4 zakłady zatrudniające ponad 250 pracowników.
W 2013 roku planowano wykonać 86 kontroli, przeprowadzono ogółem 154 kontrole sanitarne: 131
kontroli podstawowych, 70 kontroli sprawdzających.
13
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
Przeprowadzone kontrole zakładów pracy dotyczyły głównie oceny stanowisk pracy pod kątem narażenia zawodowego pracowników na czynniki szkodliwe i uciążliwe występujące w środowisku pracy,
oceny zaplecza sanitarno-higienicznego, jego wielkości i wyposażenia. Sprawdzano również zabezpieczenie pracowników w odzież roboczą i sprzęt ochrony osobistej oraz zaopatrzenie w środki czystości.
Na podstawie przeprowadzonych kontroli środowiska pracy stwierdzono, że przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych występują w 23 zakładach pracy objętych ewidencją; a więc w warunkach narażenia zawodowego na czynniki szkodliwe pracowało 404
pracowników, co stanowi 7,07% zatrudnionych we wszystkich zakładach objętych ewidencją.
Najwięcej pracowników narażonych jest na działanie ponadnormatywnego hałasu (powyżej 85 dB A) –
397 osób w 16 zakładach.
Pracodawcy podejmują działania zmierzające do poprawy warunków pracy. Niektóre procesy technologiczne, jak również stosowane maszyny i urządzenia nie pozwalają na dostosowanie hałasu do
obowiązujących normatywów higienicznych. W takich przypadkach pracownicy są zobowiązani do
stosowania indywidualnie dobranych środków ochronnych. Jednak obowiązkiem pracodawcy jest wykorzystanie wszystkich osiągnięć nauki i techniki, po to, aby pracownik nie był narażony na czynnik
szkodliwy.
W większości przypadków przestrzegany jest obowiązek stosowania przez pracowników środków
ochrony indywidualnej na stanowiskach pracy, na których stwierdzane są przekroczenia dopuszczalnych norm higienicznych. Stosowane są również inne środki ochrony jak maseczki p/pyłowe, maseczki z pochłaniaczami, okulary, właściwe rękawice ochronne i inne specjalistyczne ochrony stosowane w zależności od rodzaju wykonywanej pracy.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły głównie:
braku badań i pomiarów środowiskowych w miejscu pracy oraz rejestru tych badań i
pomiarów
braku dokumentacji ryzyka zawodowego występującego na stanowiskach pracy
braku rejestru chorób zawodowych
stwierdzeniu przekroczeń czynników szkodliwych w środowisku pracy
opracowania oraz wdrożenia programu działań w celu obniżenia poziomu hałasu
występującego w środowisku pracy
braku kart charakterystyk stosowanych w działalności zawodowej substancji
niebezpiecznych oraz spisu tych substancji i ich mieszanin
niezgodnego z przepisami magazynowania substancji niebezpiecznych
oznakowania stref oraz stanowisk pracy w znaki ostrzegawcze
braku badań okresowych pracowników
braku indywidualnych ochron osobistych
braku instrukcji bhp podczas obsługi obrabiarek
braku właściwej wentylacji w pomieszczeniach pracy, pomieszczeniach socjalnych
i sanitarnych
wyposażenia apteczki I pomocy
zlikwidowania wydzielonego miejsca do palenia tytoniu oraz umieszczenia znaków o
zakazie palenia
nieprawidłowości dotyczyły również złego stanu sanitarnego pomieszczeń (m.in.
braku właściwych pomieszczeń socjalno higienicznych, przeprowadzenia remontu
malarskiego ścian, sufitów i posadzek, braku kabiny natryskowej oraz wyposażenia
w armaturę prysznicową, wyposażenia w szafki do przechowywania własnych
posiłków, braku ciepłej wody, wyposażenia w środki czyszczące i dezynfekcyjne.
14
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
W 2013 roku nie stwierdzono naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych, które spowodowałyby bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, nie wydano zatem decyzji nakazujących unieruchomienie zakładu pracy lub jego części.
W wyniku prowadzonego postępowania administracyjno-egzekucyjnego stwierdzono wykonanie zaleceń zawartych w 26 decyzjach. Poprzez przeprowadzanie przez pracodawców różnych modernizacji i
remontów warunki higieny pracy w porównaniu z rokiem ubiegłym nadal ulegają poprawie. W wyniku
prowadzonych działań w 2013 roku znaczącą poprawę stanu sanitarnego uzyskano w 23 podmiotach
gospodarczych, tym samym poprawiono warunki pracy 240 pracownikom.
Stan sanitarno-higieniczny zakładów pracy oraz miejsc pracy należy uznać jako dobry.
Pozytywnie również oceniono przestrzeganie przez pracodawców ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych i zakazie palenia w zakładzie. W tym zakresie
w 2013 roku wykonano kontrole w 40 zakładach, w których przeprowadzano także krótkie instruktaże
nt. szkodliwości palenia tytoniu i przekazano materiały edukacyjne. W wyniku czynności kontrolnych
wystawiono 2 decyzje dotyczące zlikwidowania utworzonego na hali produkcyjnej miejsca przeznaczonego do palenia tytoniu oraz umieszczenia na terenie zakładu i w pomieszczeniach jadalni znaków
graficznych oraz słownych na temat zakazu palenia. W pozostałych skontrolowanych zakładach pracodawcy przestrzegają obowiązki wynikające z ustawy.
Na terenie powiatu chełmińskiego obserwuje się wzrost wykonywanych prac dotyczących rozbiórek
eternitowych pokryć dachowych w ramach rządowego „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na
lata 2009-2032”.
Na podstawie posiadanych danych, obecnie w ewidencji PSSE w Chełmnie zarejestrowanych jest 7
firm wykonujących prace rozbiórkowe płyt eternitowych pokryć dachowych oraz usuwanie innych materiałów izolacyjnych i materiałów konstrukcyjnych zawierających azbest. W 2013 roku wpłynęło 8
zgłoszeń – zawiadomień o rozpoczęciu prac usunięcia wyrobów zawierających azbest w 23 obiektach.
Zgłoszenia dokonała 1 firma z terenu powiatu chełmińskiego oraz 2 firmy mające siedzibę poza terenem działania PSSE w Chełmnie. Zgłoszenia dotyczyły demontażu płyt eternitowych z powierzchni
dachów budynków mieszkalnych, gospodarczych, usługowo handlowych oraz w zakładach.
Po przeprowadzonych kontrolach stwierdzono, iż pracodawcy są przygotowani pod kątem przestrzegania przepisów i zasad bhp podczas prac usuwania bądź zabezpieczania wyrobów zawierających
azbest. Tylko w 1 przypadku stwierdzono nieprawidłowości, gdzie pracodawca nie zapewnił właściwych i higienicznych warunków mycia i spożywania posiłków oraz stwierdzono brak środków czystości.
Nieprawidłowości te zostały usunięte przed omówieniem i podpisaniem protokołu
VII. WARUNKI SANITARNO–HIGIENICZNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH
OŚWIATOWO–WYCHOWAWCZYCH
W 2013 r. pod nadzorem PSSE w Chełmnie (wg stanu na koniec roku) znajdowały się 54 placówki
oświatowe i opiekuńczo – wychowawcze z terenu powiatu chełmińskiego:
21 przedszkoli
27 placówek szkolnych:
o 19 placówek szkolnych funkcjonujących samodzielnie: 15 szkół podstawowych
i 4 gimnazja
o 8 zespołów szkół, w skład których wchodzą 2 przedszkola, 7 szkół podstawowych,
7 gimnazjów, 2 licea ogólnokształcące i 1 ponadgimnazjalna szkoła zawodowa)
6 innych placówek oświatowo - wychowawczych
Wszystkie spośród wymienionych placówek zostały w 2013 r. skontrolowane, przeprowadzono
łącznie 101 kontroli sanitarnych, w tym 12 kontroli sprawdzających wykonanie obowiązków wynikają-
15
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
cych z prowadzonych postępowań administracyjnych. W skontrolowanych placówkach uczyło się i
przebywało łącznie 6770 dzieci i młodzieży.
Dodatkowo skontrolowano 4 turnusy wypoczynku dzieci i młodzieży (3 turnusy wypoczynku letniego i 1 turnus wypoczynku zimowego) zorganizowanego na terenie powiatu, w trakcie
4 przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie warunków sanitarno – higienicznych. W wypoczynku zorganizowanym na terenie powiatu chełmińskiego uczestniczyło łącznie
113 dzieci.
Stan sanitarno – techniczny budynków
Podczas kontroli placówek przeprowadzonych w 2013 r. nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno – higienicznego lub technicznego budynków stwierdzono w 6 obiektach. W placówkach tych wydano decyzje nakazujące usunięcie uchybień. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły:
stanu sanitarno - technicznego ścian i sufitów w następujących pomieszczeniach: sala lekcyjna,
szatnie, sale gimnastyczne, pomieszczenia sanitarne, ciągi komunikacyjne i sala terapeutyczna
stanu technicznego urządzeń sanitarnych i stolarki drzwiowej w pomieszczeniach sanitarnych
Stan sanitarno – techniczny pozostałych placówek oświatowo – wychowawczych na terenie powiatu chełmińskiego należy uznać za zadowalający, wszystkie placówki mieszczą się w budynkach
prawidłowo przystosowanych do prowadzonej w nich działalności.
Ocena warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego
Warunki do prowadzenia zajęć w-f wśród skontrolowanych szkół przedstawiają się następująco:
24 placówki szkolne posiadają sale do zajęć sportowych (pełnowymiarowe sale gimnastyczne lub
mniejsze sale zastępcze) z boiskiem, 2 placówki posiadają tylko boisko, a 1 szkoła nie posiada żadnej
infrastruktury do prowadzenia zajęć w-f. Uczniowie szkół, które nie posiadają wystarczających warunków do prowadzenia zajęć gimnastycznych korzystają z obiektów sportowych należących do innych
placówek, w 1 placówce zajęcia w-f odbywają się także na korytarzu.
Opieka medyczna w szkołach
Profilaktyczną opiekę zdrowotną nad uczniami sprawują pielęgniarki szkolne, na terenie powiatu
chełmińskiego opiekę tę zapewniają wszystkie placówki szkolne, natomiast tylko jedna szkoła podstawowa zapewnia opiekę lekarza stomatologa. Niestety w dużej części szkół (szczególnie na terenach wiejskich) pielęgniarka pełni swoje obowiązki wyłącznie zadaniowo, co oznacza, że jest obecna
w szkole zaledwie 1 – 2 razy w miesiącu lub jeszcze rzadziej. W niemal połowie placówek szkolnych
(44,4%) szkół opieka pielęgniarska realizowana jest w szkolnych gabinetach profilaktyki zdrowotnej
i pomocy przedlekarskiej, w pozostałych placówkach sprawowana jest ona w pomieszczeniach zastępczych lub poza terenem szkoły.
Dożywianie w placówkach nauczania
Posiłki wydawane w szkołach stanowią ważny składnik właściwego żywienia dzieci i młodzieży,
mający ogromne znaczenie dla ich prawidłowego rozwoju i zdrowia, dlatego tak ważne jest zapewnienie przynajmniej jednego posiłku w szkole. Spośród 27 placówek szkolnych na terenie powiatu chełmińskiego dożywianie prowadzą 24 placówki (93,3% szkół podstawowych, 75% gimnazjów oraz
87,5% zespołów szkół). Z posiłków jedno- lub dwudaniowych korzysta 1663 uczniów, co stanowi niecałe 31% uczniów wszystkich szkół z terenu powiatu. Z posiłków refundowanych korzysta 1183
uczniów.
Warunki do utrzymania higieny osobistej w placówkach
Według stanu faktycznego na koniec roku 2013 w 53 spośród 54 nadzorowanych placówek zapewnione są właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej, tzn. dostęp do ciepłej wody, zaopatrzenie w odpowiednie urządzenia sanitarne i środki higieniczne oraz właściwy stan sanitarno – techniczny pomieszczeń i urządzeń. Nieprawidłowości w tym zakresie w 2013 r. stwierdzono w 4 placówkach, polegały one na niewłaściwym stanie sanitarno - technicznym pomieszczeń sanitarnych oraz ich
wyposażenia (urządzeń sanitarnych i stolarki drzwiowej). 3 decyzje nakazujące usunięcie nieprawi-
16
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
dłowości z omawianego zakresu wydano i wyegzekwowano w roku 2013, natomiast postępowanie
administracyjne w 1 placówce toczy się nadal.
Wszystkie placówki zapewniają dostęp do bieżącej ciepłej wody w pomieszczeniach sanitarnych
oraz odpowiednie warunki do mycia i suszenia rąk.
Wnioski i informacje dodatkowe
W prawidłowym stanie sanitarnym i technicznym wg stanu na koniec roku 2013 jest 94,4 %
nadzorowanych placówek nauczania i wychowania (poprawę stanu stwierdzono w 8 placówkach, w których w 2013 r. zakończono postępowanie administracyjne odnośnie stwierdzonych
nieprawidłowości).
Poprawie uległa sytuacja w zakresie realizacji w szkołach obowiązku zapewnienia uczniom
możliwości pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych. W 2013 r. wszystkie
szkoły z terenu powiatu chełmińskiego realizowały przepisy w tym obszarze i zapewniły uczniom
indywidualne lub zbiorowe miejsca na pozostawienie części podręczników i przyborów w placówkach.
We wszystkich turnusach wypoczynku zimowego i letniego zorganizowanego na terenie powiatu
chełmińskiego w 2013 r. zapewniono właściwe warunki sanitarno – higieniczne pobytu i żywienia uczestników wypoczynku.
Właściwe warunki do utrzymania higieny zapewnia 98,1 wszystkich placówek, w tym 100%
szkół i przedszkoli.
W 2013 r. zostało wniesione 1 doniesienie sanitarne dotyczące nieprawidłowych warunków do
utrzymania higieny w placówce szkolnej z terenu powiatu chełmińskiego. Przeprowadzona kontrola nie potwierdziła zgłaszanych uwag, nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie stanowiącym przedmiot interwencji.
Pomimo nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli przeprowadzonych w roku 2013 stan
sanitarno – higieniczny i techniczny placówek szkolnych i opiekuńczo – wychowawczych na terenie
powiatu chełmińskiego można ogólnie uznać za prawidłowy. Stwierdzone uchybienia w większości
przypadków nie były zbyt rozległe lub dotyczyły pojedynczych pomieszczeń, w związku z czym nie
stanowią one większego zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa przebywających w tych placówkach
dzieci i młodzieży.
VIII. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU
Krótki opis stanu sanitarnego i wyniki nadzoru obiektów żywnościowo-żywieniowych
usytuowanych na terenie działania tutejszej Stacji.
W roku 2013 pod nadzorem PSSE Chełmno znajdowały się 496obiektów, w tym:
żywnościowo-żywieniowych i miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi
do kontaktu z żywnością - 485, z czego skontrolowano 308, przeprowadzono 603
kontroli i rekontroli
obiektów obrotu kosmetykami - 11, skontrolowano 18, przeprowadzono 25 kontroli
W 2013 r. powstało 78 nowych zakładów (w tym 24 nie wymagających zatwierdzenia), likwidacji
uległo 58 zakładów, w 7 zakładach nie podjęto działalności gastronomicznej lub handlowej. Główną
przyczyną likwidacji działalności w tych zakładach była nieopłacalność prowadzenia działalności
handlowej lub gastronomicznej w tych obiektach.
Stan sanitarny nadzorowanych obiektów oceniany był zgodnie z jednolitymi procedurami
urzędowej kontroli żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością,
które wprowadzono do stosowania w 2004 roku i zaktualizowano w 2013 r.
Przeprowadzono ocenę stanu sanitarnego 224 zakładów, z których 13 oceniono jako niezgodne
z wymaganiami.
17
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
W roku 2013 w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano 115 prób, w tym
110 prób środków spożywczych, 4 próby materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz 1
próbkę kosmetyku. Dyskwalifikacji uległy 3 próbki, w tym 2 próbki środków spożywczych oraz 1
próbka materiału i wyrobu do kontaktu z żywnością.
W wyniku przeprowadzonych kontroli spisano 462 protokoły kontroli, 166 protokołów kontroli
sprawdzających, wydano 427 decyzji (73 nakazujących usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, 54
decyzji zatwierdzenia zakładów, w tym 0 warunkowego zatwierdzenia zakładu, 62 decyzji umarzających postępowanie administracyjne, 13 decyzji zmieniających (w tym 1 odmowa zmiany decyzji, 3
przedłużenia terminu decyzji , 9 zmiany zatwierdzenia-rozszerzenie działalności ) 2 decyzje stwierdzające wygaśnięcie decyzji, 223 decyzji płatnicze). Wydano 1 postanowienie (dotyczące umorzenia postanowienia egzekucyjnego), 9 upomnień.
Za stwierdzone uchybienia sanitarne nałożono 17 grzywien na drodze mandatu karnego kredytowanego na sumę 2600 zł.
W ramach funkcjonowania systemu RASFF uczestniczono w 36 akcjach, przeprowadzono 49
kontroli. W ramach systemu RAPEX uczestniczono w 2 akcjach, przeprowadzono 21 kontroli, skontrolowano 7 zakładów. Przeprowadzono 10 kontroli dotyczących zgłoszeń konsumentów
na niewłaściwą jakość środków spożywczych lub nieprawidłowy stan sanitarny obiektów.
W roku sprawozdawczym nie wystosowywano wniosku o nałożenie kary pieniężnej do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy.
W 2013 r. na terenie powiatu chełmińskiego nie odnotowano ogniska zbiorowego zatrucia pokarmowego.
2. Porównanie stanu sanitarnego grup obiektów w latach 2012-2013
Grupy obiektów wg arkusza
Liczba obiektów
Liczba obiektów o złym
rejestru
stanie sanitarnym
Lp.
Mz-48
2012
2013
2012
2013
4
5
-
-
Automaty do lodów
1. 1
wg rejestru
2.
Piekarnie
8
8
1
1
3.
Ciastkarnie
1
1
-
-
4.
Przetwórnie owocowo-warzywne
6
6
-
-
5.
Zakłady garmażeryjne
1
1
-
-
6.
Wytwórnie tłuszczów roślinnych
1
1
-
-
7.
Inne wytwórnie żywności
1
1
-
-
8.
Sklepy spożywcze
212
216
13
8
9.
Kioski spożywcze
7
7
1
-
10.
Obiekty ruchome i tymczasowe
45
45
-
-
18
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
11.
Magazyny hurtowe
12
14
-
-
12.
Inne obiekty obrotu żywnością
33
35
-
-
13.
Zakłady żywienia zbiorowego otwartego (restauracje)
21
21
2
2
14.
Zakłady małej gastronomii
50
50
1
2
40
47
-
-
1
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1
1
-
-
24
29
-
-
-
-
-
-
3
5
-
-
7
7
-
-
-
-
-
-
3
3
-
-
-
-
18
13
Zakłady żywienia
mkniętego
zbiorowego
za-
15.
w tym:
a) bufety pracownicze
16.
b) bloki żywienia w szpitalach
17.
c) kuchnie mleczne
18.
d) bloki żywienia w domach opieki
społecznej
19.
e)stołówki szkolne
20.
f) stołówki w bursach i internatach
21.
g) stołówki na koloniach i obozach
22.
h) stołówki w przedszkolach
23.
24.
i)stołówki
w
i młodzieży
domach
dziecka
25.
j)
stołówki
w
i wychowawczych
zakł.
specjal.
26.
k) inne zakłady żywienia
1
1
27.
Transport
10
13
28.
Miejsca obrotu p.u. ( w tym kosmetyki)
24
25
Ogółem
476
496
19
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
W analizowanym roku statystycznym przeprowadzano ocenę obiektów żywności i żywienia na
podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego.
Na podstawie analizy danych statystycznych stwierdzono że w grupie obiektów produkcji żywności nie uległa zmianie liczba obiektów ocenianych jako niezgodne z wymaganiami. W 2009 r. oceniono jako niezgodny z wymaganiami 1, w 2010 r. ocenę taką otrzymały 2 zakłady, w 2011 r. jako
niezgodne oceniono 4 obiekty, w 2012 r. ocenę taką uzyskał 1 zakład produkcyjny, w roku 2013 taką
ocenę otrzymał 1 zakład produkcji. W zakładach produkcyjnych następuje systematyczna poprawa
stanu sanitarno-technicznego.
Najczęstszymi nieprawidłowościami, które przyczyniły się do oceny zakładów produkcyjnych jako niegodne było: brak zachowanej czystości pomieszczeń, sprzętów i urządzeń, brak higieny personelu,
brak badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych oraz stan sanitarny zakładu świadczący
o braku realizacji procedur opartych na zasadach GHP i systemu HACCP.
W sklepach spożywczych w dalszym ciągu problem stanowi nieprawidłowa funkcjonalność pomieszczeń, zbyt mała powierzchnia magazynów i sal sprzedaży w stosunku do ilości i rodzaju wprowadzanego do obrotu asortymentu, nieprzestrzeganie przez sprzedawców warunków przechowywania i
ekspozycji artykułów spożywczych (w tym niezachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego), oferowanie do sprzedaży artykułów spożywczych przeterminowanych, nieprawidłowo oznakowanych lub zepsutych, brak zachowanej higieny sprzedaży, a przede wszystkim realizacji i przestrzegania zasad
GHP.
W roku 2013 r. kontynuowano nadzór nad punktami dożywiania dzieci znajdującymi się przy
szkołach podstawowych i gimnazjalnych z terenu powiatu chełmińskiego.
RASFF
Informacje o produktach, które nie spełniają wymagań przepisów prawnych i stanowią równocześnie
potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów są przesyłane w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach - RASFF
Pracownicy Sekcji Żywności, Żywienia i PU uczestniczyli w 36 akcjach dodatkowych, polegających na
prowadzeniu czynności w związku z otrzymaniem zgłoszenia w systemie RASFF (przeprowadzono 49
kontroli). W przypadku otrzymania powiadomienia w ramach systemu RASFF podejmowane były działania mające na celu sprawdzenie występowania w obrocie kwestionowanego produktu.
W przypadku jego stwierdzenia następowało wycofanie z obrotu. Każdorazowo postępowanie w takich
przypadkach prowadzone jest zgodnie z obowiązującą procedurą RASFF. Zakwestionowane produkty
objęte powiadomieniami zostały zwrócone do dostawców bądź poddane procesowi utylizacji.
W roku 2013 odnotowano 1 przypadek wystąpienia zagrożenia stanowiącego podstawę zgłoszenia do
Krajowego Punktu Kontaktowego. Stwierdzono przekroczenie migracji kadmu i ołowiu z obszaru
obrzeża materiału i wyrobu do kontaktu z żywnością.
Ponadto na bieżąco aktualizowano listy osób odpowiedzialnych za działania w ramach systemu
RASFF oraz zajmujących się szacowaniem ryzyka, na bieżąco prowadzono rejestr produktów niebezpiecznych.
RAPEX
W ramach unijnego systemu RAPEX w roku 2013 otrzymano 2 powiadomienie dotyczące produktów
kosmetycznych uznanych za stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów (przeprowadzono 12 kontroli, skontrolowano 7 zakładów).
Akcje specjalne
1.W związku z prośbą Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy
dotyczącą wyrobów mięsnych Zakładów Mięsnych Viola, w dniach 13.03.2013 – 28.03.2013 r.
przeprowadzono łącznie 59 kontroli, w tym 56 w zakładach obrotu, natomiast 3 kontrole
w zakładach żywienia zbiorowego, wycofano łącznie 56,03 kg wyrobów mięsno-wędliniarskich.
1. W związku z prośbą Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy
o prowadzenie kontroli sanitarnych we wszystkich obiektach prowadzących obrót tzw.
„dopalaczami”, przeprowadzono 39 kontroli sanitarnych w zakładach gastronomicznorozrywkowych. Nie stwierdzono wprowadzania do obrotu ww. środków zastępczych.
2. Uczestniczono w realizacji „Akcji komunijnej” - przeprowadzono szkolenia dotyczące
„Zatrucia i zakażenia pokarmowe – podstawowe zagrożenia w produkcji i obrocie żywności”
20
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
w czasie przygotowywania przyjęć I-komunijnych – szkolenia kierowane do pracowników
zakładów gastronomicznych organizujących przyjęcia komunijne. Przeszkolono 27
pracowników w 4 zakładów żywienia zbiorowego typu otwartego.
3.W nawiązaniu do pisma Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy
dotyczącego prac nad nowelizacją Obwieszczenia Głównego Inspektora Sanitarnego
w sprawie ogłoszenia wykazu wód uznanych jako wody mineralne (Dz. U. z 2012 r., poz. 62)
dokonano weryfikacji nazw handlowych wód mineralnych i ujęć, przeprowadzono 10 kontroli,
nieprawidłowości nie stwierdzono.
4. W związku z prośbą Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy
o podjęcie działań w stosunku do produktu pn.: Śliwki bez pestek - produkt głęboko
mrożony Hortex”, zakwestionowanego ze względu na przekroczenie dopuszczalnego
poziomu pozostałości pestycydu, w dniu 12.07.2013 r. przeprowadzono 1 kontrolę w
obiekcie nie wymagającym zatwierdzenia PIS.
5. W związku z prośbą Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy
dotyczącą przeprowadzenia postępowań wyjaśniających w stosunku do suplementu diety
pn.: „Oxy Elite Pro”, w dniach 14.11.2013 r. – 20.12.2013 r., przeprowadzono 10 kontroli
sanitarnych w zakładach obrotu żywnością, w trakcie kontroli ustalono, że produkt nie
znajdował się w obrocie handlowym.
6. W związku z prośbą Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy
o podjęcie działań w stosunku do produktu pn.: Herbata czarna liściasta „ASSAM INDIA” –
Greek Hills, zakwestionowanego ze względu na przekroczenie dopuszczalnego poziomu
pozostałości ditiokarbamimianów, w dniu 30.12.2013 r. przeprowadzono 2 kontrole sanitarne
w zakładach obrotu żywnością.
IX. PROMOCJA ZDROWIA I OŚWIATA ZDROWOTNA
W zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia w 2013r. realizowane były następujące programy
oraz akcje i kampanie prozdrowotne:
1. Ogólnopolski program edukacyjny,, Trzymaj Formę!”, którego celem jest edukacja w zakresie
promocji zasad zbilansowanej diety i aktywności fizycznej wśród młodzieży szkolnej.
2. ,,Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu” – celem programu jest zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu (choroby układu krążenia, oddechowego, nowotwory itp.) w Polsce poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy
(aktywne i bierne palenie).
3. Ogólnopolski program edukacyjny ,, Nie pal przy mnie, proszę”- głównym celem programu jest
zmniejszenie narażenia dzieci na bierne palenie tytoniu, adresatami działań edukacyjnych są
uczniowie klas I-III szkoły podstawowej oraz ich rodzice.
4. Ogólnopolski program edukacyjny ,,Znajdź właściwe rozwiązanie”- cel programu to zapobieganie
paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum.
5. Ogólnopolski program edukacyjny ,, Czyste powietrze wokół nas”- program adresowany jest do
dzieci 5- i 6-letnich uczęszczających do szkół i przedszkoli oraz ich rodziców i opiekunów. Jego
głównym celem jest wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na
dym tytoniowy oraz zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy
przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub, gdy dorośli palą w ich obecności.
6. Wojewódzki program ,,Etykieta rozszyfrowana, wiem co kupuję i jem” - którego celem jest
poprawa stanu wiedzy w zakresie żywienia poprzez edukację młodych konsumentów.
7. Krajowego Programu Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV- cel programu to
ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV, wzrost poziomu wiedzy nt. HIV/AIDS u ogółu
społeczeństwa oraz zmiana postaw ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności za
własne zdrowie i życie oraz zmniejszenie poziomu zachowań ryzykownych.
8. Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych
środków psychoaktywnych – celem programu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych.
9. Akcja letnia.
10. Światowy Dzień bez Tytoniu.
11. Światowy Dzień Rzucania Palenia.
12. Światowy Dzień Zdrowia
21
STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2013 ROKU
13. Obchody Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach.
14. Kampania informacyjna w zakresie zapobiegania szerzeniu się zakażeń wirusem grypy.
X. PODSUMOWANIE
Sprawowanie przez Państwową Inspekcję Sanitarną zapobiegawczego i bieżącego nadzoru
sanitarnego przyczynia się do stabilizacji sytuacji sanitarnej w powiecie.
Stan sanitarny w 2013 był dobry. Nie odnotowano epidemicznego występowania chorób zakaźnych, a różnice zachorowań na wybrane choroby był kontynuacją trendów wieloletnich, co nie
zwalnia nas z prowadzenia aktywnego nadzoru epidemiologicznego oraz działań prowadzonych ustawicznie i z dużym zaangażowaniem, na rzecz promocji zdrowia.
W porównaniu z rokiem 2012, w wielu obszarach objętych nadzorem odnotowano poprawę,
dalsze działania będą miały na celu utrzymanie na dotychczasowym, dobrym poziomie stanu sanitarnego powiatu chełmińskiego.
22