01_met_graficzne1

Transkrypt

01_met_graficzne1
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
45 min
Inwentyka – Procesy innowacyjne
1
dr hab. inż. M. Sikorski
Procesy rozwiązywania problemów.
Diagnozowanie problemu:
metody graficzne (1).
Data wykładu: . . . . . . . . . . . . .
Razem slajdów: 14
Inwentyka – procesy innowacyjne
Inwentyka jest to badanie oraz wykorzystywanie:
• metod dochodzenia do twórczych rozwiązań
• metod rozwoju twórczego myślenia
w działalności technicznej i organizatorskiej.
•
•
•
•
•
•
•
metody pobudzania kreatywności
metody diagnozowania problemów
metody generowania rozwiązań
metody wspomagania decyzji
techniki pracy zespołowej
psychologia i organizacja procesów twórczych
techniki twórczego rozwiązywania problemów
Zarządzanie
innowacjami
w organizacji
2
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
1
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
Terminologia
Narzędzie – pojęciowy lub fizyczny aparat stosowany w
procesie rozwiązywania problemów
Technika – zrutynizowany sposób wykorzystywania narzędzi
do rozwiązywania problemu
Metoda – sposób stosowania technik dla osiągnięcia
określonego celu
Podejście – sposób formułowania problemów i dochodzenia
do rozwiązania zgodnie założonym celem
Metodyka – zbiór powiązanych ze sobą metod
Metodologia – nauka o metodach rozwiązywania
określonych problemów
3
Co to jest twórczość menedżerska ?
• Współczesne organizacje działają w burzliwym otoczeniu i
same podlegają zmianom
• Działanie w środowisku konkurencyjnym wymaga
pomysłowości
• Pomysłowości oczekuje się przede wszystkim od kadry
kierowniczej
• Podwładni okazują kreatywność gdy ich szefowie sami
przejawiają inicjatywę
• Kreatywność można rozwijać i kształtować
• Istotą pracy współczesnego menedżera jest pokonywanie
trudności i rozwiązywanie problemów
• Rośnie znaczenie działań nieszablonowych i nowatorskich,
opartych na intuicji i wyczuciu otoczenia
• Inwentyka dostarcza metod i technik przydatnych w tym
zakresie
4
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
2
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
Diagnostyka menedżerska – analiza racjonalna
Problem: odczuwana różnica pomiędzy stanem oczekiwanym
a stanem rzeczywistym
Klasyfikacja problemów:
• problemy dysfunkcji
• problemy optymalizacyjne
• problemy innowacyjne
Etapy rozwiązywania:
• obserwacja i diagnoza
• generowanie rozwiązań
• ocena wyników
Etapy analizy racjonalnej:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Rozpoznanie i określenie problemu
Zebranie danych na temat. okoliczności występowania problemu
Identyfikacja przyczyn wystąpienia problemu
Tworzenie zbioru alternatywnych rozwiązań problemu
Ocena alternatywnych rozwiązań
Wybór docelowego rozwiązania
Wdrożenie rozwiązania i ocena uzyskanych rezultatów
5
Rodzaje kreatywności
Kreatywność:
własna
indywidualna
menedżerska
zespołowa
• rozwój kreatywności własnej -/- współpracowników
• generowanie kreatywnych/nowatorskich rozwiązań
• budowanie zespołów twórczych
• organizacja pracy zespołowej
6
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
3
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
Czynniki wpływające na wyniki procesu twórczego
Czynniki intelektualne:
• zdolność do abstrakcyjnego myślenia
• zdolności poznawcze, pamięć
• zdolność oceniania
Czynniki emocjonalne:
• spontaniczność
• niezależność
• swoboda twórcza
• elastyczność
• umiejętność koncentrowania się na problemie
Czynniki społeczne:
• klimat organizacyjny: stymulacja do twórczych poszukiwań
• wpływ kierownictwa
• wpływ zespołu i współpracowników
• czynniki motywacyjne i kulturowe
7
Diagnostyka menedżerska – analiza intuicyjna
Dane – liczby, fakty, opis stanu
Informacja – dane w kontekście (relacji do otoczenia)
Wiedza – system połączonych informacji odnoszących się do
obecnej sytuacji decydenta (użytkownika)
Mądrość (?) – umiejętność postępowania w nowej sytuacji,
umiejętność skupienia się na istotnych aspektach problemu
Obserwacje
Dane
Informacje
Wiedza
Decyzja
Działanie
Wyniki
• techniki analityczne
• techniki intuicyjne
8
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
4
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
Innowacje techniczne - cykl doskonalenia
Innowacje w zarządzaniu jakością – 7 czynników sukcesu:
1. Pozyskiwanie danych - obserwacje
2. Analiza ilościowa – zestawienia danych
3. Prezentacja graficzna – wykresy itp.
4. Praca zespołowa – generowanie pomysłów
5. Planowanie jakości – określanie celów
6. Dokumentacja – przebieg prac
7. Wsparcie kierownictwa - zasoby
Zarządzanie
jakością
w organizacji
Inwentyka:
• domena organizatorów i menedżerów
• instrument organizacji pracy zespołowej i zarządzania jakością
9
Diagnozowanie problemu – techniki graficzne
Rola technik graficznych:
• wizualizacja składowych problemu i relacji między nimi
• wizualizacja przyczyn problemu
• wizualizacja relacji, np. hierarchii, przynależności,
wynikania
• stymulacja komunikacji i współpracy w zespole
Przykładowe metody graficzne:
• diagram Ishikawy
• zasada Pareto
• wykres Pareto-Lorenza
• analiza czynnikowa – hierarchiczna
• metaplan
10
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
5
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
Diagram Ishikawy – „szkielet ryby”
• określenie przyczyn wystąpienia problemu
• identyfikacja symptomów jako czynników składowych
• główne grupy składowych problemu („5M”):
– Ludzie
– Maszyny
– Metody
– Materiały
– Organizacja
„5M”:
– Men
– Machines
– Methods
– Materials
– Management
11
Diagram Ishikawy – „szkielet ryby”
• rozbicie głównych czynników na drobniejsze składowe
• wykazanie relacji przyczyna-skutek
12
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
6
dr hab. inż. Marcin Sikorski
[email protected]
Etapy budowy diagramu Ishikawy
Budowa diagramu:
1. Wyodrębnić główne grupy przyczyn problemu (5M)
2. Uszczegółowienie przyczyn kolejnych „ości” diagramu
–
–
–
identyfikacja przyczyn szczegółowych
przyporządkowanie przyczyn do grup
określenie relacji skutek-przyczyna
Analiza diagramu:
3. Określenie siły wpływu poszczególnych przyczyn
4. Określenie czynników krytycznych
5. Określenie ukrytych powiązań pomiędzy czynnikami
Formułowanie wniosków
• przyczyny, skutki i planowane kierunki działań
13
Diagram Ishikawy – zasada ogólna
Główna idea diagramu Ishikawy:
• wizualizacja szczegółowych przyczyn problemu
• prezentacja związków przyczynowo-skutkowych
przyczyna
przyczyna
skutek
przyczyna
skutek
przyczyna
przyczyna
skutek
przyczyna
skutek
przyczyna
skutek
PROBLEM
skutek
skutek
14
Inwentyka - Procesy innowacyjne | Wykład 1.
7