prognoza oddziaływania na środowisko uproszczonego planu

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
UPROSZCZONEGO PLANU URZĄDZENIA LASU
DLA LASÓW GMINNYCH MIASTA WROCŁAWIA
NA OKRES 01.01.2010 - 31.12.2019
(wg stanu na 1.01.2010r.)
Opracowanie:
Radosław Seweryn
SmallGIS
2010
1
Spis treści
1.PRZEDMIOT, CEL I ZAKRES OPRACOWANIA..................................................................3
2.CHARAKTERYSTYKA TERENU..........................................................................................4
3.OGÓLNA OCENA STANU ŚRODOWISKA NA TERENIE OBJĘTYM OPRACOWANIEM.. 7
3.1.Tereny objęte opracowaniem a obszary ochrony przyrody...........................................7
4.MATERIAŁY WYKORZYSTANE W PRZYGOTOWANIU PROGNOZY................................9
5.USTALENIA UPROSZCZONEGO PLANU URZĄDZENIA LASU ISTOTNE Z PUNKTU
WIDZENIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO.........................................11
5.1.Zestawienia tabelaryczne............................................................................................11
5.2.Zabiegi gospodarcze...................................................................................................12
5.3.Zalesienia....................................................................................................................13
6.PRZEWIDYWANY WPŁYW ZAŁOŻEŃ UPROSZCZONEGO PLANU URZĄDZENIA LASU
NA ŚRODOWISKO................................................................................................................15
6.1.Tereny zalesione uwzględnione w operacie urządzeniowym......................................15
6.1.1.Wpływ na szatę roślinną, faunę i krajobraz..........................................................15
6.1.2.Wpływ na różnorodność biologiczną....................................................................15
6.1.3.Wpływ na jakość powietrza..................................................................................15
6.1.4.Wpływ na klimat...................................................................................................16
6.1.5.Wpływ na układ hydrologiczny i wody gruntowe..................................................16
6.1.6.Wpływ na rzeźbę terenu, grunt, glebę, kopaliny (powierzchnię ziemi)................16
6.1.7.Wpływ na obszary i obiekty chronione, w tym na obszary Natura 2000..............16
6.1.8.Wpływ na ludzi.....................................................................................................17
6.1.9.Wpływ na zasoby naturalne.................................................................................17
6.1.10.Wpływ na zabytki i dobra materialne.................................................................17
6.2.Tereny przeznaczone do zalesienia – Obręb Opatowice............................................17
6.2.1.Wpływ na szatę roślinną, faunę i krajobraz..........................................................17
6.2.2.Wpływ na różnorodność biologiczną....................................................................18
6.2.3.Wpływ na jakość powietrza..................................................................................18
6.2.4.Wpływ na klimat...................................................................................................18
6.2.5.Wpływ na układ hydrologiczny i wody gruntowe..................................................18
6.2.6.Wpływ na rzeźbę terenu, grunt, glebę, kopaliny (powierzchnię ziemi)................19
6.2.7. Wpływ na obszary i obiekty chronione w tym na obszary Natura2000...............19
6.2.8.Wpływ na ludzi.....................................................................................................20
6.2.9.Wpływ na zasoby naturalne.................................................................................20
6.2.10.Wpływ na zabytki i dobra materialne.................................................................21
6.3.Tereny przeznaczone do zalesienia – Obręb Świniary................................................21
6.3.1.Wpływ na szatę roślinną, faunę i krajobraz..........................................................21
6.3.2.Wpływ na różnorodność biologiczną....................................................................22
6.3.3. Wpływ na jakość powietrza.................................................................................22
6.3.4.Wpływ na klimat...................................................................................................22
6.3.5.Wpływ na układ hydrologiczny i wody gruntowe..................................................22
6.3.6.Wpływ na rzeźbę terenu, grunt, glebę, kopaliny (powierzchnię ziemi)................23
6.3.7. Wpływ na obszary i obiekty chronione w tym na obszary Natura 2000..............23
6.3.8.Wpływ na ludzi.....................................................................................................24
6.3.9.Wpływ na zasoby naturalne.................................................................................24
6.3.10.Wpływ na zabytki i dobra materialne.................................................................24
7.PODSUMOWANIE..............................................................................................................24
8.SPIS ZAŁĄCZNIKÓW.........................................................................................................27
9.SPIS TABEL........................................................................................................................27
10.SPIS RYCIN......................................................................................................................27
2
1. PRZEDMIOT, CEL I ZAKRES OPRACOWANIA
Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dla
Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów gminnych miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019 (wg stanu na 1.01.2010r.). Dokument został opracowany przez
firmę SmallGIS (wersja elektroniczna – plik *.pdf w załączniku nr 1 – dysk CD).
Prognozę sporządzono dla terenów o charakterze leśnym i nieleśnym, położonych w
granicach administracyjnych Miasta Wrocławia i uwzględnionych w uproszczonym planie
urządzenia lasu, a także terenów znajdujących się w ich bezpośrednim sąsiedztwie (strefa
wzajemnych wpływów) (załącznik 2 – Mapa gospodarczo-przeglądowa drzewostanów).
Niniejszy dokument ma na celu określenie możliwego pozytywnego lub
negatywnego oddziaływania ustaleń Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów
gminnych miasta Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019 (wg stanu na 1.01.2010r.)
na środowisko.
Zakres opracowania oparto na art. 51 oraz art. 52 Ustawy z dnia 3 października
2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z dnia 7
listopada 2008 r.), z uwzględnieniem wcześniejszych ustaleń dokonanych z Regionalną
Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu, uzupełniających treść prognozy o wskazane
elementy.
W skład opracowania wchodzi treść główna dokumentu, załączniki w postaci
analogowej (tabele i mapy) oraz załączniki w postaci nośników danych zawierających
wersje elektroniczne niniejszego opracowania.
3
2. CHARAKTERYSTYKA TERENU
Uproszczony Plan Urządzenia Lasu dla lasów gminnych miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019 (wg stanu na 1.01.2010r.) obejmuje tereny zlokalizowane w
granicach administracyjnych Miasta Wrocławia, położone w różnych dzielnicach i
charakteryzujące się dużą zmiennością przyrodniczą. Są to tereny zarówno typowo
rolnicze, na których planowane są prace zalesieniowe, jak i tereny na których w
ostatnich latach zostały przeprowadzone zalesienia. Plan urządzenia obejmuje także
tereny wyróżniające się występowaniem drzewostanów w pełni dojrzałych.
W większości przypadków bezpośrednie sąsiedztwo działek wykazuje umiarkowanie
zurbanizowany charakter, z zabudową jednorodzinną, ogródkami działkowymi, drogami i
wałami przeciwpowodziowymi. Jedna z działek zlokalizowana jest obok zakładu
przemysłowego (przetwórstwo odpadów).
Ukształtowanie terenu i gleby
Ukształtowanie terenu jest ściśle związane z położeniem (makroregion Niziny
Śląskiej – 318.5, mezoregiony Pradoliny Wrocławskiej – 318.52, Równiny Wrocławskiej 318.53 oraz Równiny Oleśnickiej – 318.56) [Kondracki 1994], i wykazuje na rozpatrywanym
obszarze typowe dla Wrocławia cechy, tj. małe zróżnicowanie i charakter równinny, z
miejscowym występowaniem obszarów wysoczyzn.
W ujęciu geologicznym rejon Wrocławia położony jest na granicy dwóch jednostek
geologicznych – bloku przedsudeckiego i monokliny przedsudeckiej. W rejonie Wrocławia
można wyróżnić dwa obszary o wyraźnie odmiennych warunkach geologiczno-inżynierskich
– związany z obszarem wysoczyzny morenowej (obejmujący generalnie południowa część
miasta) oraz drugi związany z dolina Odry.
Ryc. 1. Mapa dominujących typów gleb [źródło: http://www.eko.org.pl/wroclaw/index.html]
4
Wśród gleb występujących na terenie Wrocławia, do najważniejszych zaliczyć
można mady rzeczne oraz gleby gruntowo-glejowe (centralna część miasta), gleby
brunatne i płowe, czarne ziemie (północna i południowa część miasta, miejscami część
zachodnia). Na obszarach objętych Uproszczonym Planem Urządzenia Lasu z
przeznaczeniem do zalesienia (Opatowice i Świniary) wykonano odkrywki glebowe z
pobraniem próbek do analizy. Zbadany skład umożliwił sklasyfikowanie utworów
glebowych jako typowe dla rejonu mady i gleby brunatne. Nie wykazano znaczących
anomalii w składzie granulometrycznym i chemicznym gleb, także na terenie działek
zlokalizowanych w kompleksie Osobowickich Pól Irygacyjnych.
Klimat
Ze względu na specyficzne położenie Wrocław odznacza się uprzywilejowaniem
termicznym, przynależąc do „wrocławsko-opolskiego obszaru ciepła”. Dodatkowo efekt
zmiany warunków klimatycznych może być potęgowany zjawiskiem „Miejskiej Wyspy
Ciepła” (MWC), wpływającym na podwyższenie średnich temperatur w aglomeracjach
dużych miast i w ich pobliżu. Zjawisko MWC ma mniejsze znaczenie dla otwartych, słabiej
zurbanizowanych terenów, zlokalizowanych na obrzeżach miasta. Średnia roczna
temperatura powietrza na terenie Wrocławia dla lat 1981-2000 wynosiła 8,6ºC;
najchłodniejszym miesiącem jest styczeń – o temperaturze od –0,4ºC, najcieplejszym
lipiec – o temperaturze od 18,8ºC. Opady atmosferyczne notowane są na przeciętnym dla
nizin poziomie; średnia roczna suma opadów atmosferycznych (z lat 1981-2000) wynosi
567,3 mm. W rozkładzie rocznym kulminacja przypadała na czerwiec-lipiec-sierpień (ok.
77-80-68 mm), minimum natomiast występowało w okresie styczeń-luty (ok. 32 mm).
Długość okresu wegetacyjnego wynosi średnio 234 dni (najdłużej w Polsce).
Wody
Teren Wrocławia w całości położony jest w zasięgu zlewni Odry, która wraz z
dopływami tworzy bogatą sieć hydrologiczną o łącznej długości ponad 100 km. Wraz z
kanałami sztucznego pochodzenia, stawami, zbiornikami i oczkami wodnymi, miasto i
otaczające tereny można zaliczyć do obszarów o silnie rozbudowanej sieci
hydrologicznej. Wiąże się z tym niestety duże zagrożenie powodziowe, zwłaszcza ze
strony nieuregulowanych koryt rzecznych. Jedną z najdotkliwszych w skutkach powodzi
odnotowano w 1997 roku.
Ryc. 2. Zasięg powodzi w 1997r. [źródło: http://www.pgi.gov.pl].
5
Lasy
Łączna powierzchnia lasów na terenie Wrocławia wynosi 2286,21 ha, co daje
lesistość na poziomie 7,7%. Składają się na nie różne formy własności:
- lasy Skarbu Państwa (1360,66 ha), co stanowi 59 %,
- lasy gminne (910,45 ha), co stanowi 40 %,
- lasy prywatne (15,10 ha), co stanowi 1 %.
Główne kompleksy leśne są skupione w dwóch regionach Wrocławia – w części
północno-zachodniej i części wschodniej.
Lasy gminne o łącznej powierzchni 910,45 ha (wg stanu na koniec 2003 roku)
obejmują 25 kompleksów leśnych i występują w 18 obrębach.
Ze względu na charakter siedlisk w lasach na terenie Wrocławia zdecydowanie
przeważają drzewostany z udziałem dębu (57% udziału jako gatunek główny w składzie
drzewostanu). Specyfika możliwych składów gatunkowych na siedlisku lasu mieszanego
świeżego (24,8% powierzchni wszystkich lasów) spowodowała, że wysoki udział na
opisywanym terenie ma również sosna (17% udziału jako gatunek główny w składzie
drzewostanu). Wysoki odsetek siedlisk wilgotnych, łęgowych i olsowych (łącznie 44,6%)
spowodował także duży udział innych gatunków związanych z takimi siedliskami – jesionu
(6%), olszy (5%) i brzozy (5%) [Powiatowy Program..., 2006].
Diagram przedstawiający udział poszczególnych typów siedliskowych lasu
przedstawia ryc. 3.
Ryc. 3. Udział typów siedliskowych lasu [Powiatowy Program Zwiększania Lesistości Wrocławia, 2006].
Do problemów jakie można zauważyć w lasach Wrocławia zaliczyć można:
• zagrożenie terenów leśnych w wyniku łatwego dostępu dla mieszkańców;
• fragmentacja kompleksów leśnych poprzez rozwój sieci komunikacyjnej i
turystycznej;
• wzrost liczby szkodników i chorób.
Zagrożenia:
• pogorszenie stanu lasów w wyniku wzmożonej penetracji przez przybywających
mieszkańców;
• degradacja naturalnych ścieżek wędrówek zwierząt;
• zagrożenie degradacją przez szkodniki i choroby.
Kompleksowe działanie czynników niekorzystnych dla lasów może być przyczyną
zaobserwowanego zamierania drzew, zwłaszcza we wczesnym okresie rozwoju (np. zespół
objawów określanych jako „zamieranie jesionu”)
6
3. OGÓLNA OCENA STANU ŚRODOWISKA NA TERENIE OBJĘTYM
OPRACOWANIEM.
Uproszczony plan urządzenia Lasu dla lasów Gminnych Miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019 obejmuje tereny zlokalizowane głównie poza najbardziej
przekształconymi obszarami miasta.
Obszary, na których zinwentaryzowane zostały drzewostany istniejące, w różnych
klasach wieku, wykazują cechy świadczące o znaczącym wpływie bliskości aglomeracji
miejskiej. Wydzielający się posusz może być skutkiem zarówno pierwotnych czynników
stresowych oddziałujących na las (umiarkowana kondycja drzew np. przez wpływ
zanieczyszczeń powietrza oraz wahań poziomu wód gruntowych), jak i czynników
wtórnych, takich jak szkodniki (owady i grzyby). Nie bez znaczenia jest również
zaśmiecanie lasu, związane bezpośrednio z jego intensywną eksploracją przez okoliczną
ludność (napotkane podczas inwentaryzacji dzikie wysypiska śmieci przy ścieżkach i
szlakach).
Tereny do zalesienia – obręb Opatowice - Obszary wyznaczone jako tereny do
zalesienia w obrębie Opatowice, będące do niedawna w użytkowaniu rolniczym,
charakteryzują się jednorodnymi warunkami do przeprowadzania nasadzeń leśnych.
Wykonane badania gleb ujawniły wysoką potencjalną zasobność siedliska, która sprzyja
odtworzeniu naturalnie występujących w tym rejonie drzewostanów – grądów i łęgów.
Zalesienie tych terenów umożliwiłoby ich szybką rewitalizację i przywrócenie obszarowi
naturalnego charakteru, którego osiągnięcie w przypadku odstąpienia nasadzeń leśnych
trwałoby niewspółmiernie dłużej. Sukcesja na obszarze rolniczym, odznaczającym się
mocno zmienionymi warunkami glebowymi (gruba, zwarta warstwa płużna) i wodnymi
(bardzo zwarta gleba uniemożliwia odpływ powodując zastoiska wody) powinna być
wsparta czynnościami gospodarczymi mającymi na celu min. tworzenie upraw leśnych.
Cały obszar do zalesienia w obrębie Opatowice graniczy z wałami
przeciwpowodziowymi i ze względu na swoje usytuowanie i charakterystykę terenu może
wykazywać cechy podmokłości. W przypadku zalania terenu, stworzony w tym rejonie
kompleks leśny stanowiłby dodatkową ochronę przed wodą, przyspieszając osuszanie
terenu i stabilizując stosunki wodne.
Tereny do zalesienia – obręb Świniary - Obszary wyznaczone jako tereny do
zalesienia w obrębie Świniary usytuowane są na północnym obrzeżu kompleksu
Osobowickich Pól Irygacyjnych, do niedawna wykorzystywanych intensywnie w
oczyszczaniu ścieków miejskich. Prawdopodobnie ze względu na położenie, użytkowanie
do irygacji działek wskazanych jako obszar pod uprawę leśną było ograniczone, co
odzwierciedlają wyniki analizy pobranych próbek gleby. Nie wykazały one skażenia i
degradacji gleby, które uniemożliwiałyby przeprowadzenie prac zalesieniowych.
3.1.
Tereny objęte opracowaniem a obszary ochrony przyrody.
W graniach miasta występują następujące formy ochrony przyrody i krajobrazu,
powołane w oparciu o Ustawę o ochronie przyrody:
• Park Krajobrazowy „Dolina Bystrzycy”,
• Szczytnicki Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy,
• Obszary specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 „Grądy Odrzańskie”
• Użytki ekologiczne,
• Ogród botaniczny i zoologiczny,
• Pomniki przyrody.
oraz planowane Obszary Natura 2000 (propozycja Ministra Środowiska):
– specjalny obszar ochrony „Grądy w Dolinie Odry”,
– specjalny obszar ochrony „Dolina Widawy”,
7
– specjalny obszar ochrony „Las Pilczycki”,
– specjalny obszar ochrony „Kumaki Dobrej”,
– specjalny obszar ochrony „Łęgi nad Bystrzycą”,
Planowane jest stworzenie Parku Krajobrazowego „Doliny Odry i Oławy”.
Łączna powierzchnia terenów objętych ochroną obszarową zajmuje 2976,6 ha, co
stanowi około 10% powierzchni Wrocławia.
Obszary będące przedmiotem opracowania Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu,
zlokalizowane są w bezpośrednim sąsiedztwie następujących obszarów objętych ochroną
przyrody:
• Obszar specjalnej ochrony ptaków „Grądy Odrzańskie” (kod PLB020002) - obszar
obejmuje 70-cio kilometrowy odcinek doliny Odry między Narokiem a Wrocławiem.
Dolina pokryta jest lasami, łąkami, pastwiskami i polami uprawnymi. Lasy składają
się przede wszystkim z drzewostanów dębowo-grabowych, jednakże zachowały się
małe płaty zadrzewień olszowo-wiązowych i wierzbowo-topolowych. Znajdują się
tu liczne cieki wodne, stare koryta rzeczne, pozostałości rozlewisk i stawów. Teren
jest silnie zmeliorowany. Ostoja ptasia o randze europejskiej E 57. Występują co
najmniej 22 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 5 gatunków z Polskiej
Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1%
populacji krajowej (C3 i C6) następujących gatunków ptaków: dzięcioł zielonosiwy,
kania czarna (PCK), muchołówka białoszyja, czapla siwa; w stosunkowo wysokim
zagęszczeniu występują: bocian biały, bocian czarny, kania ruda (PCK),
trzmielojad, bielik (PCK), sieweczka rzeczna, srokosz i dzięcioł średni (C7).
Obejmuje południowo-wschodni fragment obszaru miasta (Las Strachociński, dolina
rzeki Odry i część obrębu Opatowice). Jego powierzchnia w graniach
administracyjnych Wrocławia wynosi 307,8 ha [wg Prognozy Oddziaływania na
Środowisko ustaleń projektu zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego Wrocławia”, 2009].
• Specjalny obszar ochrony „Grądy w Dolinie Odry” (kod PLH020017) - obszar ten
obejmuje kilka kompleksów leśnych w dolinie Odry pomiędzy Wrocławiem a Oławą,
a także samą dolinę rzeczną. W mieście obejmuje tereny wodonośne, Las
Strachociński, Wyspę Opatowicką oraz okoliczne nadrzeczne łąki, zajmując łącznie
powierzchnię 368,7 ha. Jest to obszar o dużej mozaice siedlisk, od suchych muraw
i fragmentów borów na wydmach piaszczystych po roślinność wodną i szuwarową
starorzeczy i oczek wodnych. Szczególnie bogata jest roślinność wodna i roślinność
mokradeł.
• Specjalny obszar ochrony „Dolina Widawy” (kod PLH020036) - Jest to obszar, który
niemal w całości znajduje się na terenie miasta. Obejmuje dolinę Widawy od
Świniar do jej ujścia, Las Rędziński i Lesicki wraz z nadodrzańskimi łąkami (479,65
ha w granicach administracyjnych miasta). Oprócz tego w granicach obszaru
znajduje się ujściowy odcinek rzeki Bystrzycy z przyległym terenem leśnym. Są to
głównie obszary zalewowe w obrębie wałów przeciwpowodziowych. Pokrycie
terenu stanowią przede wszystkim nadbrzeżne zbiorowiska roślinne, w tym lasy
łęgowe - częściowo przesuszone i zgrądowiałe na obszarze poza wałami.
Najistotniejszą wartością obszaru są dobrze zachowane lasy łęgowe dębowowiązowo-jesionowe (247 ha), zajmujące około 30% powierzchni obszaru; duży
udział w pokryciu obszaru mają też grądy (208 ha) i ekstensywnie użytkowane łąki
(około 120 ha).
• Projektowany Park Krajobrazowy „Dolina Odry II”.
8
Ryc. 4. Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) i obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 na terenie
województwa dolnśląskiego (stan na koniec 2008r.) [Raport o Stanie Środowiska Województwa Dolnośląskiego w 2008
roku, http://www.wroclaw.pios.gov.pl]
Lokalizację działek ujętych w Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu względem
obszarów ochrony przedstawiono na mapie – załącznik nr 3.
4. MATERIAŁY WYKORZYSTANE W PRZYGOTOWANIU PROGNOZY.
Jako podstawę do opracowania niniejszego dokumentu wykorzystano dane
pochodzące z następujących źródeł:
• Uproszczony Plan Urządzenia Lasu dla lasów gminnych miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019 (wg stanu na 1.01.2010r.);
• Plan Zalesienia Gruntów Porolnych – Obręb Ewidencyjny Opatowice, 2009r.;
• Plan Zalesienia Gruntów Porolnych – Obręb Ewidencyjny Świniary, 2009r.;
• Powiatowy Program Zwiększania Lesistości Miasta Wrocławia, Wrocław 2006r.;
• Program Ochrony Środowiska dla Miasta Wrocławia na lata 2004-2015, Wrocław
2009r.;
9
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Inwentaryzacja Stanowisk Roślin Chronionych na Terenie Gminy Wrocław, 1993r.;
Chronione Gatunki Zwierząt Gminy Wrocław, Wrocław 1993r.;
Inwentaryzacja przyrodnicza - florystyczno-fitosocjologiczna obszaru Pól
Irygacyjnych na Osobowicach we Wrocławiu, Wrocław 2009r.;
Inwentaryzacja przyrodnicza – faunistyczna obszaru Pól Irygacyjnych na
Osobowicach we Wrocławiu, Wrocław 2009r.;
Standardowe formularze danych dla obszarów specjalnej ochrony (OSO), dla
obszarów spełniających kryteria obszarów o znaczeniu wspólnotowym (OZW) i dla
specjalnych obszarów ochronnych (SOO) – dla obszarów Natura 2000: Grądy
Odrzańskie (PLB020002), Grądy w Dolinie Odry (PLH020017), Dolina Widawy (kod
PLH020036), www.natura2000.gov.pl;
Programy Ochrony Przyrody dla Nadleśnictw: Oława, Miękinia i Oborniki Śląskie;
Raport o Stanie Środowiska Województwa Dolnośląskiego w 2008 roku,
http://www.wroclaw.pios.gov.pl;
UCHWAŁA NR LV/3292/06 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 14 września 2006 roku
w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
zespołu urbanistycznego Opatowice oraz części Makrownętrza Odry;
UCHWAŁA NR XXI/255/03 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 18 września 2003 roku
w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
obszaru w rejonie zespołu urbanistycznego Rędzin i północnej części Osobowickich
Pól Irygacyjnych;
Materiały opublikowane na stronie http://www.pgi.gov.pl/
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. w sprawie określenia
rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz
szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do
sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz.U. 2004 nr 257 poz. 2573 z
późn. zm.);
Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1985r. w sprawie oceny skutków wywieranych
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne
85/337/EWG (Dz.U.UE L z dnia 5 lipca 1985r.);
Paneuropejskie wytyczne w sprawie zalesienia i ponownego zalesienia,
uwzględniające w szczególności postanowienia UNFCCC przyjęte przez Spotkaniu
na Szczeblu Ekspertów MCPFE w dniu 12-13 listopada 2008 r. i Biuro PEBLDS w
imieniu Rady PEBLDS w dniu 4 listopada 2008r.;
Baza danych przestrzennych udostępniona prze Zarząd Zieleni Miejskiej Miasta
Wrocławia;
Baza danych przestrzennych udostępniona przez Regionalną Dyrekcję Ochrony
Środowiska we Wrocławiu;
Prognoza Oddziaływania na Środowisko ustaleń projektu zmiany „Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Wrocławia”, Wrocław
2009r.;
Kondracki J., 1994, Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, Wyd
Nauk. PWN, Warszawa.
10
5. USTALENIA UPROSZCZONEGO PLANU URZĄDZENIA LASU ISTOTNE Z
PUNKTU WIDZENIA PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO.
Zw względu na charakter i budowę drzewostanów na obszarach ujętych w
Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu dla lasów Gminnych Miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019, opracowanie zostało przygotowane z uwzględnieniem
szczególnej lokalizacji i przeznaczenia terenów leśnych, pozostając w zgodzie z zasadami
tworzenia operatów do celów gospodarki leśnej.
Zestawienia tabelaryczne
5.1.
W ramach opracowania przygotowano następujące zestawienia tabelaryczne
charakteryzujące obszary zainteresowania i główne elementy planu urządzenia lasu:
Tab. 1. Zestawienie powierzchni siedliskowych typów lasu
Siedliskowy
typ lasu
Lł
Lśw
LMśw
BMśw
LMw
Inne
pow.
Razem
siedliska
1
2
3
4
5
6
7
8
Pow. [ha]
130,48
70,31
16,16
8,71
8,47
4,56
5,58
3,01
5,12
2,76
19,76
10,65
185,57
100,00
%
Tab. 2. Zestawienie gospodarczych typów drzewostanów dla poszczególnych typów siedliskowych lasu
Typ siedliskowy lasu
Gatunek główny
GTD
Gatunek
domieszkowy
Lł
Db, Js
Js, Wz, Gb
Wz, Ol
Lśw
Db, Bk
So, Md, Św
Gb, Jd
LMśw
Db, So
Bk, Md, Św
Jd, Gb
BMśw
So
Db, Md, Bk
Św
LMw
Db, So
Św, Jd, Db
Jd
Tab. 3. Wykaz projektowanych cięć rębnych i przedrębnych
WYSZCZEGÓLNIENIE
POWIERZCHNIA
[ha]
MASA
[m3]
1
2
3
-
43
43
1. Użytki rębne właściwe –razem
a) przy rębniach zupełnych
b) przy rębniach złożonych
2. Użytki rębne niezaliczone na etat –razem
a) usunięcie nasienników i przestojów
b) uprzątnięcie płazowin
3. Użytki przedrębne – razem
a) czyszczenia (CP-P)
b) trzebieże wczesne(TW)
c) trzebieże późne (TP)
d) cięcia sanitarne (CS)
11
Tab. 4. Wykaz projektowanych wskazań gospodarczych z zakresu hodowli lasu
WYSZCZEGÓLNIENIE
POWIERZCHNIA
[ha]
1
2
1. Odnowienia i zalesienia na powierzchniach
otwartych – razem
a) odnowienia zrębów przy rębniach zupełnych
wynikające z planu
b) odnowienia zrębów w drzewostanach do
przebudowy
c) odnowienia zrębów zupełnych istniejących
d) zalesienia gruntów przeznaczonych do zalesienia
2. Odnowienia pod osłoną drzewostanów – razem
a) odnowienia zrębów przy rębniach złożonych
wynikające z planu
b) odnowienia w drzewostanach do przebudowy
3. Wprowadzenie podszytu
4. Dolesienia luk i przerzedzeń, podsadzenia
5. Poprawki i uzupełnienia
6. Pielęgnacja – razem
a) gleby
b) upraw (CW)
c) młodników (CP)
d) piel. drzew w zadrzew. (Z-PIELD)
e) piel. Krzewów w zadrzew./zakrzew.(Z-PIELK)
7. Melioracje – razem
a) agrotechniczne
103,4780
103,4780
0,1400
31,8000
276,3515
123,3654
136,9805
9,9547
4,8549
1,1960
104,0680
104,0680
Powierzchniowe i miąższościowe tabele klas wieku wg gatunków panujących
zawarto w załączniku nr 4.
5.2.
Zabiegi gospodarcze
Zabiegi gospodarcze w Planie Urządzenia Lasu zostały zaplanowane z
uwzględnieniem specjalnego charakteru lasów znajdujących się w obrębie dużej
aglomeracji miejskiej. Zrównoważona gospodarka leśna w takich obiektach powinna
uwzględniać zadania przez nie spełniane, dążąc do zachowania dobrego stanu lasu bez
nadmiernej ingerencji. Zrezygnowano z pozyskania rębnego, wyznaczając jedynie cięcia o
charakterze sanitarnym w drzewostanach wymagających interwencji, głównie ze względu
na występowanie posuszu (posusz o wyraźnym negatywnym wpływie na otoczenie, a z
pozostawieniem martwych drzew wzbogacających ekosystem lasu).
Największe powierzchniowo zabiegi są związane bezpośrednio z gruntami
wskazanymi jako obszary do zalesienia. Sposób postępowania w przypadku prowadzenia
prac zalesieniowych został przedstawiony w planach zalesień opracowanych dla
wskazanych terenów (załącznik nr 5 - Plan Zalesień – Opatowice, załącznik nr 6 - Plan
Zalesień – Świniary).
12
5.3.
Zalesienia
Uproszczony Plan Urządzenia Lasu dla lasów Gminnych Miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019 uwzględnia tereny przeznaczone do zalesienia, zlokalizowane w
obrębie ewidencyjnym Opatowice i obrębie ewidencyjnym Świniary. Ogólna ocena stanu
środowiska na tych obszarach została przedstawiona w rozdziale 3 niniejszego
opracowania.
Z punktu widzenia prognozy oddziaływania na środowisko, ustalenia uproszczonego
planu urządzenia lasu mają kluczowe znaczenie, gdyż odnoszą się do zalesień
o powierzchni przekraczającej 20 ha. Tereny do zalesienia graniczą bezpośrednio z
obszarami Natura 2000, a ingerencja w istniejący sposób zagospodarowania, polegająca
na tworzeniu nasadzeń leśnych poprzedzonych pracami przygotowawczymi, stanowi
istotną zmianę w otoczeniu terenów objętych ochroną.
Szczegółowy wykaz działek przeznaczonych do zalesienia przedstawia tabela nr 5.
Tab. 5. Wyszczególnienie użytków gruntowych do zalesienia wraz z ich powierzchnią.
Numer
Lp.
Arkusza
mapy
Powierzchnia [ha]
Działki
ewidencyjnej
Działki ewidencyjnej
Do zalesienia (pow. Działki
zredukowana o elementy przestrzenne uprawy)
Obręb Opatowice
1
5
11/1
8,7470
8,1556
2
8
10/1
4,3840
4,0703
3
9
12/1
7,3176
6,8659
4
10
10/1
0,1197
-
5
11
11/1
12,0892
11,4487
6
12
9/1
5,3963
5,1064
7
13
5/1
12,7192
12,0551
8
14
5/1
6,0093
5,7088
9
15
15/1
8,1665
7,7026
10
15
17
0,7372
0,5436
11
16
4/1
1,0992
0,8818
12
16
15/1
3,7411
3,3364
70,5263
65,8752
razem
Obręb Świniary
13
23
7/3
razem
32,0348
21,7763
32,0348
21,7763
Należy podkreślić, że zalesienia zostały zaplanowane zgodnie z postanowieniami
Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego:
• UCHWAŁĄ NR LV/3292/06 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 14 września 2006 roku
w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
zespołu urbanistycznego Opatowice oraz części Makrownętrza Odry (uchwała
wyznacza tereny przeznaczone do zalesień i zagospodarowania jako użytki trwale
zielone);
• UCHWAŁĄ NR XXI/255/03 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA z dnia 18 września 2003 roku
w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla
obszaru w rejonie zespołu urbanistycznego Rędzin i północnej części Osobowickich
13
Pól Irygacyjnych (uchwała wyznacza tereny przeznaczone do zagospodarowania
jako użytki trwale zielone i tereny zalesień).
•
•
•
•
•
•
•
Plany zalesień obejmują następujące elementy:
opis nieruchomości;
opis gruntów przeznaczonych do zalesienia, w tym określenie typów siedliskowych
lasu (poparte badaniami glebowo-siedliskowymi);
informacje dotyczące doboru gatunków drzew i krzewów oraz sposobu sadzenia, w
tym skład gatunkowy upraw leśnych, więźbę sadzenia i formę zmieszania
gatunków, zasady doboru sadzonek, również pod względem wartości
biocenotycznej;
opis przeprowadzenia zalesienia, w tym usytuowanie przestrzenne i lokalizacja
upraw, zaprojektowanie infrastruktury technicznej;
wskazania uprawowe i pielęgnacyjne, w tym przygotowanie gleby i wykonanie
zalesienia;
zalecenia dla pielęgnacji i ochrony upraw leśnych, w tym poprawki i pielęgnacja w
uprawach, zabiegi gospodarcze z zakresu ochrony lasu, ochrona przeciwpożarowa,
ocena udatności upraw;
mapy.
Szczegółowe informacje o sposobie obszarze i sposobie przeprowadzenia zalesień
znaleźć można w planach zalesień opracowanych dla wskazanych terenów na zamówienie
Gminy Wrocław, Zarządu Zieleni Miejskiej Miasta Wrocławia (załącznik nr 5 - Plan
Zalesień – Opatowice, załącznik nr 6 - Plan Zalesień – Świniary).
14
6. PRZEWIDYWANY WPŁYW ZAŁOŻEŃ UPROSZCZONEGO PLANU URZĄDZENIA
LASU NA ŚRODOWISKO.
W celu omówienia wpływu założeń Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów
Gminnych Miasta Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019 na środowisko, rozpatrzone
zostaną odrębnie trzy zasadnicze części opracowania, wyróżnione pod względem
przestrzennego rozmieszczenia i wskazań gospodarczych operatu, tj:
• założenia operatu odnoszące się do terenów zalesionych, z występującymi
uprawami lub drzewostanami w starszych klasach wieku (obręby ewidencyjne
Maślice, Pracze Odrzańskie, Stabłowice, Żerniki, Strachocin, Wojnów);
• założenia operatu odnoszące się do terenów wyznaczonych do zalesienia w obrębie
Opatowice;
• założenia operatu odnoszące się do terenów wyznaczonych do zalesienia w obrębie
Świniary (rejon Osobowickich Pól Irygacyjnych).
6.1.
•
Tereny zalesione uwzględnione w operacie urządzeniowym
Łączna powierzchnia rzeczywista obszarów zalesionych ujętych w to ok 66,2 ha.
6.1.1.
Wpływ na szatę roślinną, faunę i krajobraz.
Ze względu na ograniczone do minimum zabiegi gospodarcze, wpływ na szatę
roślinną, faunę i krajobraz pozostanie zredukowany do niewielkiej ingerencji
punktowej. W przypadku prowadzenia prac gospodarczych nie ma dużego
ryzyka trwałego zniszczenia runa leśnego tam, gdzie jest ono dobrze
wykształcone. Prace polegające na usunięciu posuszu można przeprowadzić bez
użycia ciężkiego sprzętu transportowego. Wyznaczenie ewentualnych prac/cięć
powinno odbywać się w porozumieniu z odpowiednimi organami zarządzającymi
danym terenem i w obecności ich przedstawicieli, celem uniknięcia błędów
w gospodarce, a także określenia celowości prac i ich ewentualnego wpływu na
otoczenie (nawet niewielkie działania mogą wywierać negatywny wpływ na
otaczające ekosystemy. Wpływ ten powinien być wyeliminowany lub
ograniczony do minimum).
6.1.2.
Wpływ na różnorodność biologiczną.
Postanowienia Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów Gminnych Miasta
Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019, przewidują zabiegi gospodarcze
mogące pozytywnie oddziaływać na różnorodność biologiczną. Działania
polegające na wprowadzaniu min poprawek i dolesień w miejscach tego
wymagających, a także pielęgnacja starszych drzewostanów, prawidłowo
przeprowadzone wykażą korzystny efekt w ekosystemie leśnym.
Należy nadmienić, że nie narzuca się precyzyjnej metody postępowania. W
przypadku drzewostanów miejskich i znajdujących się w granicach
administracyjnych miasta, występowanie luk i przerzedzeń może być korzystne
zarówno w aspekcie przyrodniczym, jak i wielofunkcyjnej roli lasu.
6.1.3.
Wpływ na jakość powietrza.
Ze względu na charakter wyznaczonych w operacie zabiegów, nie przewiduje
się wystąpienia zmian w jakości powietrza.
15
6.1.4.
Wpływ na klimat.
Wpływ ustaleń operatu na klimat będzie miał znaczenie tylko na poziomie
mikroklimatu, lokalnie zmieniając jego charakterystykę w ograniczonym stopniu
(usunięcie drzewa/posuszu → zmiana warunków mikroklimatycznych w strefie
koron, runa itp.). Należy zauważyć, że kształtowanie mikroklimatu
odpowiednimi zabiegami gospodarczymi powinno mieć na celu poprawę
warunków mikroklimatycznych, względnie utrzymanie ich na nie zmienionym
poziomie.
6.1.5.
Wpływ na układ hydrologiczny i wody gruntowe.
Ustalenia operatu nie przewidują znaczącego wpływu na układ hydrologiczny
oraz wody gruntowe. Utrzymanie lasu w dobrej kondycji ocenić można jako
pośrednie, pozytywne działanie na stosunki wodne na danym terenie (las jako
naturalny system filtracji wody). Nie przewiduje się działań mogących
doprowadzić do zniknięcia istniejących drzewostanów, a przez to zmianę w
retencji danego obszaru.
Postanowienia operatu nie mają wpływu na istniejącą sieć cieków wodnych a
także na urządzenia wodne.
6.1.6.
Wpływ na rzeźbę terenu, grunt, glebę, kopaliny (powierzchnię ziemi).
Ustalenia planu nie przewidują działań mogących oddziaływać na rzeźbę terenu
i grunt.
W związku z zaistnieniem chwilowej zmiany w warunkach mikroklimatycznych,
powstałej na skutek prac pielęgnacyjnych, mogą wystąpić nieznaczne zmiany
warunków glebowych na niewielkich powierzchniach. Zarówno prace polegające
na uzupełnianiu ubytków w drzewostanach, jak i prace pielęgnacyjne mające
na celu usunięcie niepożądanych elementów w drzewostanie, będą skutkowały
zmianami w wilgotności, temperaturze i nasłonecznieniu gleby. Zmian tych nie
można jednak określić jako oddziałujące negatywnie na środowisko (mogą mieć
działanie pozytywne dla rozwoju roślin jaki bioróżnorodności).
Ustalenia operatu nie przewidują działań mogących negatywnie oddziaływać na
kopaliny.
6.1.7.
Wpływ na obszary i obiekty chronione, w tym na obszary Natura 2000.
Obszary objęte operatem (z wyłączeniem działek przeznaczonych do zalesienia)
w trzech obrębach ewidencyjnych – Pracze Odrzańskie, Świniary oraz Strachocin
- graniczą z obiektami wchodzącymi w skład sieci Natura2000: „Dolina
Widawy”, „Grądy Odrzańskie” i „Grądy w Dolinie Odry”.
Pracze Odrzańskie – działki przylegające do obszaru N2000 „Dolina Widawy” – to
tereny zalesione, gdzie wiek drzewostanu to ok 5/6lat. Działania gospodarcze
zaplanowane dla utworzonych wydzieleń obejmują prace pielęgnacyjne,
mające na celu poprawę warunków wzrostu drzewostanu. Nie przewidują one
zmian w formie użytkowania terenu.
Świniary – działki przylegające do obszaru N2000 „Dolina Widawy” - tereny o
charakterze użytków trwale zielonych, dla których nie zaplanowano zadań
gospodarczych. Brak zmian w formie użytkowania terenu, bez wpływu na
obszary N2000.
Strachocin – działki przylegające do obszarów N2000 „Grądy Odrzańskie”,
„Grądy w Dolinie Odry” - dla drzewostanów zaplanowano działania gospodarcze
mające na celu pielęgnację, poprawę warunków wzrostu i stanu sanitarnego
drzew.
16
Zaplanowane zabiegi nie mają bezpośredniego wpływu na obszary Natura2000,
nie niosą także niebezpieczeństwa zachwiania stabilności drzewostanu.
Zachowanie powierzchni leśnych w nie zmienionym stanie może mieć
szczególne znaczenie jako forma urozmaicenia środowiska naturalnego i
bioróżnorodności, szczególnie cenna w sąsiedztwie obszarów chronionych.
Wskazówki dotyczące zabiegów gospodarczych (ich realizacja w przyszłości) nie
powinny mieć negatywnego wpływu na gatunki chronione flory i fauny, przy
zachowaniu ciągłego monitoringu przy wykonywaniu prac pielęgnacyjnych.
6.1.8.
Wpływ na ludzi.
Ze względu na lokalizację obiektów objętych operatem w granicach
administracyjnych dużej aglomeracji miejskiej, plan urządzenia lasu powinien
uwzględniać zróżnicowane funkcje, jakie las musi spełniać tak szczególnym
położeniu.
Wskazania dokumentu nie przewidują działań, które z znaczący sposób mogłyby
wpłynąć na ludzi, ich komfort życia. Głównym celem operatu jest ustalenie
racjonalnych zasad gospodarowania na terenach leśnych, które zwykle w
dużych miastach i ich okolicach są miejscami wykorzystywanymi rekreacyjnie.
Ważne jest zatem, aby zachowana była trwałość lasu, osiągana przez
odpowiednio prowadzoną gospodarkę.
6.1.9.
Wpływ na zasoby naturalne.
Ustalenia planu nie przewidują negatywnego wpływu na zasoby naturalne (w
pojęciu ogólnym). Można uznać, że zapewnienie trwałości lasu, jego
pielęgnacja w celu polepszenia zdrowotności i warunków wzrostu, to działania
pozytywnie wpływające na stan zasobów naturalnych.
6.1.10. Wpływ na zabytki i dobra materialne.
Na obszarach objętych Uproszczonym Planem Urządzenia Lasu dla lasów
Gminnych Miasta Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019, nie stwierdzono
występowania zabytków, które byłyby zagrożone z uwagi na wykonanie
postanowień operatu.
Ujmując las jako dobro materialne, ustalenia planu nie przewidują
negatywnego oddziaływania. Zabiegi pielęgnacyjne powinny odnieść skutek w
postaci zwiększenia wartości drzewostanu (zarówno materialnej jak i nie
wymiernej wartości społecznej i przyrodniczej) dzięki polepszeniu jego jakości i
zdrowotności.
6.2.
•
Tereny przeznaczone do zalesienia – Obręb Opatowice.
Łączna powierzchnia działek wyznaczonych do zalesienia – ogółem ok 70,53 ha, w
tym zalesienia właściwe ok 65,67 ha.
6.2.1.
Wpływ na szatę roślinną, faunę i krajobraz.
Szczegółowy opis sposobu przeprowadzenia zalesień został przedstawiony w
PLANIE ZALESIENIA GRUNTÓW POROLNYCH dla obrębu ewidencyjnego
Opatowice (Załącznik nr 5).
Zgodnie
z
postanowieniami
Miejscowego
Planu
Zagospodarowania
Przestrzennego, w związku z charakterystyką planowanych prac na omawianym
obszarze nastąpi zmiana formy użytkowania z typowo rolniczej na uprawę
17
leśną. W momencie sporządzania planu zalesień, teren odznaczał się ubogą
szatą roślinną, reprezentującą typowy stan dla terenów porolnych.
Realizacja zalesień wpłynie na przyspieszenie odbudowy naturalnych siedlisk
zdegradowanych gospodarką rolną, oraz wzbogacenie szaty roślinnej.
Wraz ze zmianami w szacie roślinnej, stopniowo ulegnie zmiana fauny
zamieszkującej dany obszar. Ze względu na rozwój bogatego środowiska
leśnego, należy przewidywać zwiększenie liczby gatunków zwierząt na
omawianym obszarze.
Zmiany będą dokonywać się stopniowo, wraz z rozwojem typowo leśnych cech
siedliska. Zalesienia przewidują wprowadzanie elementów o charakterze
biocenotycznym, co dodatkowo zwiększa możliwości tworzenia wartościowego,
urozmaiconego ekosystemu.
Przekształcenia krajobrazu będą najbardziej widoczne w początkowej fazie
wprowadzania zalesień, w trakcie przygotowania gleby pod uprawę (głęboka
orka dla polepszenia właściwości gleby i umożliwienia poprawnego wzrostu
sadzonek). Powolny rozwój drzewostanu będzie pozytywnie oddziaływał na
krajobraz, urozmaicając go na terenach do tej pory typowo rolniczych.
Należy zauważyć, iż charakter zalesień został dostosowany do wykorzystania w
przyszłości kompleksu leśnego jako teren parkowy, przy zachowaniu
optymalnego składu gatunkowego dla siedliska.
6.2.2.
Wpływ na różnorodność biologiczną.
Realizacja ustaleń planu wyznaczających zalesienia dla działek w obrębie
ewidencyjnym Opatowice, powinna korzystnie wpłynąć na różnorodność
biologiczną.
Budowa bogatego ekosystemu leśnego, przy zachowaniu zasad nakazujących
uwzględnienie domieszek biocenotycznych, daje możliwość wzbogacenia
okolicznych terenów o cenny przyrodniczo teren.
6.2.3.
Wpływ na jakość powietrza.
Dla dużych aglomeracji miejskich szczególnie ważne są kompleksy leśne
zlokalizowane w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Tereny zalesione, oprócz funkcji
rekreacyjno-wypoczynkowej, wzbogacają różnorodność biologiczną i niwelują
niekorzystne oddziaływanie zanieczyszczeń, poprawiając jakość powietrza w
bliższym jak i dalszym sąsiedztwie.
Przewiduje się korzystny wpływ ustaleń operatu na środowisko, polegający na
poprawie jakości powietrza, stopniowo po wykonaniu zalesień.
6.2.4.
Wpływ na klimat.
Realizacja ustaleń operatu wyznaczających zalesienia w obrębie ewidencyjnym
Opatowice, wpłynie na warunki mikroklimatyczne przede wszystkim na obszarze
zalesianych działek, a także w odległości ok 1 wysokości drzewostanu. Jest to
typowy proces związany z powstawaniem i wzrostem drzewostanu (łagodzenie
przez las surowszego klimatu otwartej przestrzeni). W tym przypadku, zmiany
klimatu dokonujące się w miarę wzrostu drzewostanu na dużej, otwartej
przestrzeni będą korzystne dla rozwoju flory i fauny.
6.2.5.
Wpływ na układ hydrologiczny i wody gruntowe.
Występujący na terenie wskazanym do zalesienia, typowo rolniczy sposób
zagospodarowania, znacznie różni się od formy docelowej przyjętej w
Miejscowym Planie Zagospodarowania Terenu. Należy zauważyć, że teren
położony wewnątrz obszaru polderu zalewowego, co determinuje możliwość
18
okresowych podtopień, w tym na skutek występowania zastoisk wodnych (ryc.
2). Wprowadzenie drzewostanu, który w późniejszych fazach rozwoju silnie
drenuje glebę, niesie ze sobą konsekwencje w postaci zmian w retencji danego
obszaru, jednak sąsiedztwo cieków wodnych powinno ograniczać efekt
ewentualnego osuszania terenu, (bez znaczącego oddziaływania na okoliczne
tereny objęte ochroną sieci Natura 2000). W sytuacjach podwyższonego stanu
wód i podtopień, drzewostan może korzystnie wpływać na tempo osuszania
terenu oraz ograniczać efekt zastoju wody (gleba o właściwościach zmienionych
przez przerastające korzenie może przyjąć więcej wody i szybciej ją
odprowadzić).
Po wykonaniu zalesień, sytuacja hydrologiczna na danym terenie oraz
okolicznych obszarów powinna być regularnie monitorowana.
Ze względu na działanie filtracyjne na wodę, stworzenie ekosystemu leśnego
powinno korzystnie wpłynąć na stan wód gruntowych.
Założenia operatu nie przewidują działań mogących wpłynąć niekorzystnie na
zlokalizowane w sąsiedztwie cieki wodne ani infrastrukturę urządzeń wodnych
(wały przeciwpowodziowe).
6.2.6.
Wpływ na rzeźbę terenu, grunt, glebę, kopaliny (powierzchnię ziemi).
Ustalenia operatu nie przewidują działań mogących niekorzystnie oddziaływać
na rzeźbę terenu. Obszar charakteryzuje się jednolitym, płaskim
ukształtowaniem terenu, nie podlegającym przekształceniu przy zmianie formy
użytkowania z rolniczej na leśną.
Ze względu na planowane prace związane z przygotowaniem gleby pod
zalesienia, jej wierzchnia warstwa (głębokość zależnie od wybranego sposobu
orki) ulegnie silnym przekształceniom, mającym na celu polepszenie
parametrów struktury, wilgotności i napowietrzenia. Zasadność tych działań jest
poparta wynikami analiz glebowych, które wykazały występowanie zwartych
warstw nieprzepuszczalnych, mogących uniemożliwić rozwój korzeni drzew.
Przekształcenia będą miały charakter okresowy i wraz z rozwojem roślinności
zanikną.
Ustalenia operatu nie przewidują działań mogących niekorzystnie oddziaływać
na kopaliny.
6.2.7.
Wpływ na obszary i obiekty chronione w tym na obszary Natura2000.
Obszar wyznaczony do zalesienia w obrębie ewidencyjnym Opatowice
zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie terenów związanych z siecią
Natura2000 – „Grądy Odrzańskie” i „Grądy w Dolinie Odry” (Załącznik nr 3 Lokalizacja działek ujętych w Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu względem
specjalnych obszarów ochrony).
▪ Teren wyznaczony do zalesienia reprezentuje niewielka wartość
przyrodniczą, ograniczoną przez długotrwałe użytkowanie pod uprawę
rolniczą. Modyfikacja formy użytkowania przyczyniła by się do zwiększenia
bioróżnorodności.
▪ W przypadku pozostawienia terenu do naturalnej sukcesji, tempo
rewitalizacji do stanu zbliżonego do naturalnego byłoby znacznie wolniejsze
i trudne do przewidzenia w skutkach. Przy niewielkim nakładzie środków
oraz ograniczonym do minimum wpływie na lokalne środowisko, uzyskać
można stabilny ekosystem, który podlegałby w przyszłości kontroli i
regulacji, a docelowo, przy spełnieniu odpowiednich wymogów, mógłby
zostać objęty jedną z form ochrony.
19
▪ Ze względu na swoje usytuowanie, teren po przeprowadzeniu zalesień
stanowiłby enklawę leśną, mającą znaczenie urozmaicające zarówno dla
bioróżnorodności jak i dla krajobrazu.
▪ Wprowadzenie drzewostanu na wyznaczonych działkach może mieć wpływ
na stosunki wodne na danym obszarze oraz w jego najbliższym sąsiedztwie;
uwzględnić należy sąsiedztwo dużych cieków, które będzie niwelować
zmiany w układzie hydrologicznym i poziomie wód gruntowych.
Należy zatem rozważyć potrzebę prowadzenia w przyszłości kontroli
(monitoringu) wpływu zalesień na stosunki wodne w najbliższym sąsiedztwie
terenów zalesionych.
▪ Na podstawie informacji z przeprowadzonych do tej pory inwentaryzacji
przyrodniczych stwierdzono, iż na działkach wyznaczonych do zalesienia
nie występują stanowiska chronionych gatunków roślin i zwierząt.
▪ Graniczenie terenów wyznaczonych do zalesienia z Obszarem Specjalnej
Ochrony ptaków „Grądy Odrzańskie” (PLB 020002) determinuje możliwość
okresowego występowania gatunków związanych z siecią obszarów
Natura 2000. Na terenie N2000 zinwentaryzowano gatunki żerujące nad
otwartą
przestrzenią
polami,
łąkami
i
innymi
obszarami
nieleśnymi, w dość dużej odległości od gniazda (2-5 km): bocian czarny,
bocian biały, trzmielojad, kania czarna i kania ruda. Obszar wyznaczony do
zalesienia nie został jednak włączony do sieci N2000, (prawdopodobnie ze
względu na swoje ubogie walory przyrodnicze. Jego zalesienie nie powinno
uszczuplić bazy pokarmowej dla dzikiego ptactwa (70% obszaru N2000
„Grądy Odrzańskie” stanowią obszary nieleśne, co powinno zapewnić
wystarczającą ilość żerowisk dla wszystkich gatunków ptaków, dla których
powołano ten obszar). Zalesienia na granicy z obszarem przyczynią się
natomiast do zwiększenia powierzchni potencjalnych lęgowisk, a mogą
wpłynąć dodatnio na obszar.
▪ Zalesienia zostały przygotowane w oparciu o zasady stosowane w
Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe, oparte na racjonalnej
gospodarce leśnej oraz z uwzględnieniem zasad dostosowania składu
gatunkowego do siedliska. Skład gatunkowy dobrano z uwzględnieniem
gatunków charakterystycznych dla siedlisk łęgowych i grądowych.
Nie przewiduje się wprowadzenia gatunków obcych.
Skład gatunkowany został po konsultacjach zmodyfikowany ze względu na
występowanie zjawiska zamierania jesionu.
6.2.8.
Wpływ na ludzi.
Ustalenia operatu nie przewidują działań mogących oddziaływać negatywnie na
ludzi. Jako jedną z pełnionych w przyszłości funkcji przewiduje się
wykorzystanie rekreacyjne/parkowe powstałych terenów leśnych.
Ze względu na oddalenie obszarów przeznaczonych do zalesienia od
zabudowań, również w fazie wykonawczej nie ma ryzyka uciążliwości dla
okolicznych mieszkańców.
6.2.9.
Wpływ na zasoby naturalne.
Las jest formą zagospodarowania terenu o możliwej do określenia wartości
materialnej, lecz ciężkiej do określenia wartości przyrodniczej i społecznej.
Stworzenie stabilnego ekosystemu leśnego na słabo wykorzystywanych do tej
pory obszarach porolnych, korzystnie wpłynie na ogólna pulę zasobów
naturalnych danego regionu.
20
Nie przewiduje się znaczącego, negatywnego wpływu na zasoby naturalne w
rejonach sąsiadujących z obszarem zalesień w obrębie ewidencyjnym
Opatowice.
6.2.10. Wpływ na zabytki i dobra materialne.
Założenia planu odnoszące się do zalesień w obrębie ewidencyjnym Opatowice,
nie przewidują działań mogących oddziaływać negatywnie na obiekty o
charakterze zabytkowym.
Nie stwierdzono występowania zabytków, które byłyby zagrożone z uwagi na
wykonanie postanowień operatu w zakresie zalesień.
Ujmując las jako dobro materialne, ustalenia planu nie przewidują
negatywnego oddziaływania.
Zmiana formy użytkowania terenu porolnego na las powinna skutkować
zwiększeniem wartości danego terenu (zarówno materialnej jak i nie wymiernej
wartości społecznej i przyrodniczej).
6.3.
•
Tereny przeznaczone do zalesienia – Obręb Świniary.
Łączna powierzchnia działek wyznaczonych do zalesienia – ogółem ok 32,03 ha, w
tym zalesienia właściwe ok 21,78 ha.
6.3.1.
Wpływ na szatę roślinną, faunę i krajobraz.
Szczegółowy opis sposobu przeprowadzenia zalesień został przedstawiony w
PLANIE ZALESIENIA GRUNTÓW POROLNYCH dla obrębu ewidencyjnego Świniary
(Załącznik nr 6).
Działki przeznaczone do zalesień w obrębie ewidencyjnym Świniary odznaczają
się ubogą szatą roślinną. Wg „Inwentaryzacji przyrodniczej florystycznofitosocjologicznej obszaru Pól Irygacyjnych na Osobowicach we Wrocławiu”,
tereny te mają przeciętne/niskie walory przyrodnicze (mozgowiska,
pokrzywowiska,
trzcinowiska).
W
przypadku
wykonania
zalesień,
przekształcenia szaty roślinnej byłyby znaczne, jednak w efekcie zwiększałyby
bioróżnorodność terenu.
Inwentaryzacja przyrodnicza faunistyczna obszaru Pól Irygacyjnych na
Osobowicach we Wrocławiu stwierdza występowanie na danym terenie wielu
gatunków owadów. Należy zauważyć, że stanowiska występowania zostały
wskazane
na
granicy
działek
ewidencyjnych,
wzdłuż
wału
przeciwpowodziowego, oraz po jego północnej stronie, wewnątrz dojrzałych
drzewostanów łęgowych i grądowych. Nie stwierdzono występowania gatunków
chronionych owadów na ubogich przyrodniczo łąkach wskazanych do zalesień.
Zalesienia przewidują odsuniecie prac od wałów przeciwpowodziowych, łącznie
z utworzeniem stref biocenotycznych, co zabezpiecza konstrukcje urządzeń
wodnych oraz niweluje negatywny wpływ na siedliska gatunków chronionych.
W przypadku płazów, gadów i ssaków, na obszarze objętym operatem
urządzeniowym, stwierdzono występowanie borowca wielkiego (Nyctalus
noctula). Charakter zmian wprowadzanych wraz z zalesieniem nie powinien w
negatywny sposób wpływać na faunę płazów, gadów i ssaków zamieszkującą
dany obszar.
Zinwentaryzowane gatunki ptaków na Osobowickich Polach Irygacyjnych
ugruntowują informacje o wyjątkowym znaczeniu tego obszaru dla przyrody.
W przypadku przeprowadzenia zalesień na wskazanych działkach
ewidencyjnych, zmiana formy użytkowania terenu objęłaby obszar ok 22 ha, nie
21
powodując jego degradacji, lecz tworząc nowe, cenne siedliska mogące być
miejscem gniazdowania i lęgu dla wielu gatunków ptaków.
W przypadku przeprowadzenia zalesień, obszar łącznie z terenami z nim
graniczącymi, należy objąć regularnym monitoringiem przyrodniczym, którego
celem powinna być ocena sytuacji po wprowadzeniu uprawy leśnej.
Charakterystyczna forma użytkowania Pól Irygacyjnych determinuje określony
krajobraz danego terenu, poprzecinany rowami melioracyjnymi oraz
zbiornikami wodnymi gromadzącymi wodę i ścieki. Chociaż intensywność
użytkowania tego terenu do oczyszczania ścieków spada, odbudowa naturalnego
krajobrazu potrwa jeszcze bardzo długo.
Zalesienie niektórych fragmentów terenu może sprzyjać poprawie walorów
krajobrazowych danego obszaru.
6.3.2.
Wpływ na różnorodność biologiczną.
Zw względu na małą różnorodność biologiczna, korzystnym wydaje się
tworzenie ekosystemu leśnego na rozpatrywanym terenie. Zalesienie
umożliwiłoby zwiększenie różnorodności gatunkowej flory i fauny, tworząc w
początkowym okresie strefę przejściową, między otwartymi terenami pól
irygacyjnych a dojrzałym wiekowo drzewostanem zlokalizowanym od strony
północnej.
6.3.3.
Wpływ na jakość powietrza.
Obszar pól irygacyjnych jest szczególnie narażony na występowanie
zanieczyszczeń powietrza pochodzących ze ścieków i produktów ich rozkładu.
Las stanowi naturalną zaporę i filtr na terenach użytkowanych w irygacji
ścieków, oczyszczając powietrze z niepożądanych substancji, korzystnie
wpływając na jego jakość. Ma to znaczenie dla obszarów zamieszkałych oraz dla
terenów szczególnie cennych przyrodniczo (sąsiadujące z polami irygacyjnymi
obszary Natura 2000).
Założenia operatu nie przewidują działań mogących wpływać negatywnie na
jakość powietrza.
6.3.4.
Wpływ na klimat.
Przy realizacji postanowień operatu dotyczących zalesień w obrębie
ewidencyjnym Świniary przewiduje się podobne efekty oddziaływania na klimat
jak w przypadku zalesień w obrębie ewidencyjnym Opatowice (patrz rozdz.
6.2.4)
6.3.5.
Wpływ na układ hydrologiczny i wody gruntowe.
Działki wyznaczone do zalesienia w Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu dla
lasów Gminnych Miasta Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019,
zlokalizowane na terenie Osobowickich Pól Irygacyjnych, znajdują się na
obszarze zagrożonym podtopieniami.
Zmiana formy użytkowania z terenów trwale zielonych/łąk na las może wpłynąć
na stosunki wodne poprzez zmianę charakterystyki gleby. Drzewostan może
korzystnie wpływać na tempo osuszania terenu oraz ograniczać efekt zastoju
wody (gleba o właściwościach zmienionych przez przerastające korzenie może
przyjąć więcej wody i szybciej ją odprowadzić).
Wobec rozbudowanej sieci rowów melioracyjnych oraz bliskości rzeki Widawy,
zmiany w poziomie wód gruntowych, jeżeli tylko wystąpią, nie będą miały
znaczenia dla terenów przylegających.
22
Założenia operatu nie przewidują działań wpływających negatywnie
i zmieniających w niekorzystny sposób układ hydrologiczny danego obszaru.
6.3.6.
Wpływ na rzeźbę terenu, grunt, glebę, kopaliny (powierzchnię ziemi).
W przypadku przeprowadzenia zalesień, nie przewiduje się wystąpienia
negatywnego wpływu na rzeźbę terenu.
Ze względu na potrzebę przygotowania podłoża dla sadzonek, przewiduje się
silną ingerencję w wierzchnie warstwy gruntu (głęboka orka), gdyż gleba
odznacza się właściwościami mogącymi znacznie utrudniać wzrost sadzonek.
Przygotowanie podłoża pod uprawę nie niesie zagrożenia dla środowiska
przyrodniczego otaczających terenów.
Ustalenia operatu nie przewidują działań mogących oddziaływać negatywnie
kopaliny.
6.3.7.
Wpływ na obszary i obiekty chronione w tym na obszary Natura 2000.
Obszar wyznaczony do zalesienia w obrębie ewidencyjnym Świniary
zlokalizowany jest w bezpośrednim sąsiedztwie terenów związanych z siecią
Natura 2000 – „Dolina Widawy” (Załącznik nr 3 - Lokalizacja działek ujętych w
Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu względem specjalnych obszarów ochrony)
▪ Wg najnowszej inwentaryzacji przyrodniczej, teren wyznaczony do
zalesienia reprezentuje przeciętne/niskie walory przyrodnicze.
▪ Wykorzystując potencjał dobrego siedliska i sprzyjających warunków do
budowy wartościowego ekosystemu leśnego, wprowadzenie zalesienia
znacznie urozmaiciło by bioróżnorodność danego fragmentu pól
irygacyjnych, dając szanse na przyłączenie w przyszłości do obszaru
Natura 2000 lub innej formy ochrony przyrody.
▪ W początkowej fazie wzrostu młody drzewostan mógłby stanowić strefę
przejściową o charakterze ekotonowym dla usytuowanego dalej na północ
dojrzałego drzewostanu objętego ochroną.
▪ Wprowadzenie drzewostanu na wyznaczonych działkach może mieć wpływ
na stosunki wodne na danym obszarze oraz w jego najbliższym sąsiedztwie;
uwzględnić należy sąsiedztwo dużych cieków, które będzie niwelować
zmiany w układzie hydrologicznym i poziomie wód gruntowych. Ze względu
na sąsiedztwo terenów objętych ochroną (N2000) należy rozważyć potrzebę
prowadzenia w przyszłości kontroli (monitoringu) wpływu zalesień na
stosunki wodne w najbliższym sąsiedztwie terenów zalesionych.
▪ Stanowiska takich gatunków ptaków jak czajka i derkacz (gnieżdżących się
na polach i trwałych użytkach zielonych, znajdują się w dużej odległości od
proponowanych działek do zalesienia. Stanowiska gatunków „naturowych” podróżniczka i błotniaka stawowego, związanych ściśle ze zbiornikami
wodnymi, również są zlokalizowane w dużej odległości proponowanych do
zalesień działek. Uprawa leśna nie powinna znacząco ograniczyć miejsc
żerowania ptaków. Uwzględniając domieszki biocenotyczne w zalesieniach
oraz bardzo prawdopodobne (ze względu na dość trudne warunki do
tworzenia uprawy) powstawanie polan i przerzedzeń drzewostanu – można
oczekiwać urozmaicenia środowiska życia zwierząt po wykonaniu zalesień.
▪ Ze względu na występowanie w bezpośrednim sąsiedztwie cennych gatunków
owadów (pachnica dębowa, kozioróg dębosz, przeplatka maturna), w
przypadku wykonania zalesienia należy zwrócić szczególną uwagę na
bezpieczeństwo siedlisk tych owadów. Zalesienia nie obejmują terenu
występowania tych gatunków, jednak aby zapobiec negatywnemu
23
oddziaływaniu na obiekty ochrony obszarów N2000, należy prowadzić
regularny monitoring stanu siedlisk.
▪ Podobnie jak w przypadku zalesień w obrębie ewidencyjnym w Opatowicach:
zalesienia zostały przygotowane w oparciu o zasady stosowane w
Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe, oparte na racjonalnej
gospodarce leśnej oraz z uwzględnieniem zasad dostosowania składu
gatunkowego do siedliska. Skład gatunkowy dobrano z uwzględnieniem
gatunków charakterystycznych dla siedlisk łęgowych i grądowych.
Nie przewiduje się wprowadzenia gatunków obcych.
Skład gatunkowany został zmodyfikowany ze względu na występowanie
zjawiska zamierania jesionu.
6.3.8.
Wpływ na ludzi.
Działki proponowane do zalesienia na obszarze Osobowickich Pól Irygacyjnych
zlokalizowane są w dużej odległości od zabudowań. Najbliższe znajdują się na
północ oraz na wschód od rozpatrywanych terenów. Ustalenia planu nie
przewidują działań mogących wykazywać negatywne oddziaływanie na ludzi.
Pośrednio, poprzez poprawienie jakości powietrza nad polami irygacyjnymi,
zalesienia mogą mieć wpływ korzystny.
6.3.9.
Wpływ na zasoby naturalne.
Ustalenia planu nie przewidują działań mogących mieć negatywny wpływ na
zasoby naturalne. Rozważając las jako cenny element przyrody, mający
niepodważalnie duży wpływ na człowieka, zwiększanie powierzchni terenów
zalesionych powinno zwiększać ogólna pulę zasobów naturalnych (jedynie przy
założeniu, że obszar przed zalesieniem nie stanowił cenniejszego przyrodniczo
terenu).
6.3.10. Wpływ na zabytki i dobra materialne.
Założenia planu odnoszące się do zalesień w obrębie ewidencyjnym Opatowice,
nie przewidują działań mogących wpływać negatywnie na obiekty o charakterze
zabytkowym.
Nie stwierdzono występowania zabytków, które byłyby zagrożone z uwagi na
wykonanie postanowień operatu w zakresie zalesień.
Ujmując las jako dobro materialne, ustalenia planu nie przewidują
negatywnego oddziaływania.
Zmiana formy użytkowania terenu porolnego na las powinna skutkować
zwiększeniem wartości danego terenu (zarówno materialnej jak i nie wymiernej
wartości społecznej i przyrodniczej).
7. PODSUMOWANIE
•
•
Założenia zawarte w treści Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów
Gminnych Miasta Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019 są zgodne z polityką
środowiskową ustaloną w Powiatowym Programie Zwiększania Lesistości Miasta
Wrocławia oraz Programem Ochrony Środowiska dla Miasta Wrocławia na lata 20042015.
Założenia zawarte w treści Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów
Gminnych Miasta Wrocławia na okres 01.01.2010 – 31.12.2019, przewidują
zróżnicowaną formę działań na terenach zalesionych i przeznaczonych do
zalesienia.
24
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dla obszarów zalesionych zaplanowano działania mające na celu utrzymanie lub
polepszenie kondycji lasu, nie skutkujące negatywnym oddziaływaniem na
najbliższe otoczenie. Działania te wynikają z potrzeby pielęgnacji drzewostanów,
które w rejonie dużych aglomeracji miejskich muszą spełniać złożoną,
wielozadaniową rolę.
Zabiegi gospodarcze zostały zaplanowane zgodnie z obowiązującymi przepisami , z
uwzględnieniem zasad racjonalnej gospodarki leśnej i nie zagrażają stabilności i
trwałości drzewostanów; uwzględniają jednocześnie walory przyrodnicze
inwentaryzowanych terenów.
Zaproponowana forma pielęgnacji terenów zalesionych nie posiada porównywalnej
w skutkach alternatywy. Możliwe jest całkowite zaniechanie czynności
pielęgnacyjnych, lub ograniczenie ich intensywności. Każdy przypadek powinien
być rozpatrywany oddzielnie, z uwzględnieniem aktualnej sytuacji terenowej.
Należy zaznaczyć, że całkowite zaniechanie czynności pielęgnacyjnych może
doprowadzić do pogorszenia się kondycji drzewostanów ujętych w operacie.
Ze względu lokalizację drzewostanów, zwykle położonych w miejscach oddalonych
od zabudowy, wpływ czynności pielęgnacyjnych na ludzi ocenia się na minimalny
lub nie występuje.
Działania zaplanowane na obszarach zalesionych nie stanowią bezpośredniego
zagrożenia dla elementów przyrody objętych ochroną prawną.
Ustalenia operatu przewidują wprowadzenie zalesień na terenach zlokalizowanych
w obrębach ewidencyjnych Opatowice i Świniary. W każdym wymienionych
obrębów, działki wskazane do zalesienia graniczą z obszarami cennymi pod
względem przyrodniczym, wymagającymi specjalnej uwagi przy prowadzeniu prac
zalesieniowych i pielęgnacyjnych.
Zalesienie wskazanych terenów jest optymalnym sposobem zagospodarowania,
umożliwiającym wykorzystanie potencjalnych możliwości siedliska oraz
pozwalającym na odbudowanie naturalnego ekosystemu charakterystycznych dla
danego terenu lasów łęgowych i grądowych.
Alternatywą dla proponowanych zalesień jest odbudowa siedlisk z wykorzystaniem
procesu naturalnej sukcesji lub modyfikacja zalesień pod kątem zajmowanego
obszaru i sposobu rozplanowania przestrzennego upraw. Należy uwzględnić fakt, iż
w miarę wzrostu założonych upraw, można prowadzić modyfikacje w układzie
przestrzennym upraw, wykorzystując zróżnicowany rozwój sadzonek na mozaice
mikrosiedlisk danej powierzchni, która może ujawnić się w późniejszych fazach
wzrostu. Pozostawienie terenów do naturalnej sukcesji może znacznie opóźnić
proces ich rewitalizacji.
Wprowadzenie zalesień wiąże się z okresowymi silnymi przekształceniami gleby,
niezbędnymi dla stworzenia odpowiednich warunków wzrostu sadzonek (do
zalesień wskazano tereny porolne oraz użytkowane jako część systemu
irygacyjnego, wykazujące cechy mogące znacząco wpłynąć na udatność upraw).
Przekształcenia gleby wystąpią tylko na początku procesu zalesień.
Tereny wskazane do zalesienia reprezentują niskie walory przyrodnicze, które
znacznie poprawiłyby się w przypadku wprowadzenia upraw leśnych.
Na podstawie materiałów zebranych w trakcie inwentaryzacji przyrodniczych, na
terenach wskazanych do zalesienia w obrębie ewidencyjnym Opatowice nie
stwierdzono występowania siedlisk gatunków chronionych prawem, które byłyby
przeciwwskazaniem do wykonania prac zalesieniowych.
Na podstawie materiałów zebranych w trakcie inwentaryzacji przyrodniczych, na
terenach wskazanych do zalesienia w obrębie ewidencyjnym Świniary, stwierdzono
stanowisko potrzosa i trzcinniczka. Gatunki te, zaobserwowane w rejonie działek
25
•
•
proponowanych do zalesienia, związane są ze zbiornikami wodnymi i terenami
otwartych łąk na polach irygacyjnych. Ewentualne zalesienia nie degradują oraz
nie ograniczają drastycznie miejsc bytowania i żerowania tych ani innych gatunków
ptaków żyjących na terenach przyległych.
Na podstawie materiałów zebranych w trakcie inwentaryzacji przyrodniczych, na
terenach bezpośrednio sąsiadujących ze wskazanymi do zalesienia w obrębie
ewidencyjnym Świniary, stwierdzono występowanie cennych gatunków owadów.
Chociaż prace zalesieniowe nie objęłyby zasięgiem stanowisk występowania tych
gatunków, należy jednak rozważyć wprowadzenie stref ochronnych lub poszerzenie
stref ekotonowych dla proponowanych zalesień.
Ze względu na bliskość obszarów objętych ochroną, tj. terenów należących do sieci
Natura2000, zaleca się uwzględnienie potrzeby prowadzenia monitoringu
przyrodniczego w trakcie wykonywania prac terenowych oraz po ich zakończeniu.
26
8. SPIS ZAŁĄCZNIKÓW
•
Załącznik nr 1 – Dysk CD.
•
Załącznik nr 2 - Mapa gospodarczo-przeglądowa drzewostanów - mapa rozmieszczenia działek
objętych Uproszczonym Planem Urządzanie Lasu dla lasów Gminnych Miasta Wrocławia na okres
01.01.2010 – 31.12.2019.
•
Załącznik nr 3 - Lokalizacja działek ujętych w Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu względem
specjalnych obszarów ochrony.
•
Załącznik nr 4 - Powierzchniowe i miąższościowe tabele klas wieku wg gatunków panujących.
•
Załącznik nr 5 - Plan Zalesień – Opatowice.
•
Załącznik nr 6 - Plan Zalesień – Świniary.
9. SPIS TABEL
•
Tabela 1. Zestawienie powierzchni siedliskowych typów lasu (str. 11).
•
Tabela 2. Zestawienie gospodarczych typów drzewostanów dla poszczególnych typów siedliskowych
lasu (str. 11).
•
Tabela 3. Wykaz projektowanych cięć rębnych i przedrębnych (str. 11).
•
Tabela 4. Wykaz projektowanych wskazań gospodarczych z zakresu hodowli lasu (str. 12)
•
Tabela 5. Wyszczególnienie użytków gruntowych do zalesienia wraz z ich powierzchnią (str. 12).
10. SPIS RYCIN
•
Rycina 1. Mapa dominujących typów gleb (źródło: http://www.eko.org.pl/wroclaw/index.html) (str.
4).
•
Rycina 2. Zasięg powodzi w 1997r. (źródło: http://www.pgi.gov.pl) (str. 5).
•
Rycina 3. Udział typów siedliskowych lasu (Powiatowy Program Zwiększania Lesistości Wrocławia,
2006) (str. 6)
•
Rycina 4. Specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) i obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)
Natura 2000 na terenie województwa dolnośląskiego (stan na koniec 2008r.) (Raport o Stanie
Środowiska Województwa Dolnośląskiego w 2008 roku, http://www.wroclaw.pios.gov.pl) (str. 9)
27