docChemia w kosmetyce i kosmetologii
download 
Reklamacja Transkrypt
Chemia w kosmetyce i kosmetologii
Zenon Sarbak •Barbara Jachymska-Sarbak •Agnieszka Sarbak Chemia w kosmetyce i kosmetologii Spis treści Przedmowa................................................. I V Elementy chemii ogólnej i nieorganicznej 1 Materia, atom i cząsteczka 1 Powłoki elektronowe................................. Elektron jako fala........................................ Wiązania chemiczne................................... Wiązanie atomowe..................................... Wiązanie jonow e........................................ 3 6 6 6 11 Woda (H20) 12 Rodzaje wody w związkach chemicznych 15 Twardość w o d y .......................................... Woda destylowana..................................... Woda demineralizowana.......................... Przechowywanie wody destylowanej i demineralizowanej................................... Woda mineralna ........................................ Nadtlenek wodoru H2 O2 (woda utleniona) 21 Pochodne nadtlenku wodoru................... 23 1.4 Amoniak (azan) 23 1.5 Kinetyka i równowaga chemiczna 25 1.1 1.2 1.3 1.9 Kwasy i zasady 30 1.10 Wskaźniki odczynu roztworów 32 1.11 Roztwory buforowe 32 1.12 Hydroliza soli 33 1.13 Roztwory właściwe 34 Układy niejednorodne .............................. 1.14 Utlenianie i redukcja Wartościowość i stopień utleniania pierwiastków.............................................. 36 36 38 1.15 Związki kompleksowe (koordynacyjne) 38 16 18 19 1.16 Zasady chemii bionieorganicznej 42 20 20 II Prawo działania mas i stała równowagi che micznej ........................................................ 26 1.6 Dysocjacja elektrolityczna 26 1.7 Iloczyn jonowy wody 28 1.8 Wykładnik wodorowy 28 Literatura..................................................... 44 Elementy chemii organicznej 45 11.1 Węglowodory 45 Alifatyczne węglowodory nienasycone z wiązaniami podwójnymi, zwane alkenami lubolefinami............................................... 48 Alifatyczne węglowodory nienasycone z wiązaniami potrójnymi zwane alkinami lub węglowodorami acetylenowymi....... 50 Węglowodory alicykliczne (cykloalkany).. 50 Węglowodory aromatyczne....................... 52 Związki heterocykliczne............................ 54 11.2 Związki z nasyconymi grupami funkcyjnymi przy atomie węgla 55 Alkohole, fenole i etery.............................. 55 Merkaptany, siarczki i związki pochodne . 58 Spis treści Produkty pszczele...................................... 137 Lanolina...................................................... 138 Ż ó łtko .......................................................... 138 Łój................................................................. 138 Smalec.......................................................... 138 T ra n ............................................................. 138 V.2 Związki nieorganiczne w kosmetyce V.6 Pigmenty 164 Podstawy widzenia barw y......................... Klasyfikacja pigm entów ............................ Pigmenty absorpcyjne................................ Pigmenty żelazowe ................................... Pigmenty chromowe................................. Pigment manganowy................................. 166 167 169 169 171 172 Pigment glinokrzemianowy....................... Pigmenty tlenkowe..................................... Pigment węglowy...................................... Pigmenty metaliczne................................. Pigmenty perłowe....................................... Tlenochlorek bizm utu................................ Mika pokryta tlenkami metali .................. Pigmenty organiczne................................. Naturalne pigmenty organiczne.............. 172 173 176 177 177 177 178 179 179 V.7 Barwniki organiczne 180 V.8 Koloidy 189 Hydrokoloidy.............................................. Ż e le ............................................................. Emulsje ...................................................... P ian y............................................................ Suspensje (zawiesiny)................................ 191 194 195 200 203 Mydła i związki powierzchniowo czynne 203 139 Pierwiastki................................................... 139 Tlenki i nadtlenki........................................ 139 Zasady.......................................................... 140 Kw asy.......................................................... 140 S o le ............................................................. 141 V.3 Glin i jego związki o znaczeniu kosmetycznym Wodorotlenek glinu, AljOHb (aluminium hydroxide)............................... Tlenek glinu, AI2O3 (alumina)..................... Chlorek glinu(lll), AICI3, mono- AljOHjCb i dihydroksochlorek glinu(lll) AlfOHhCI... Inne sole g lin u ............................................ Ałuny............................................................ Izopropanolan glinu................................... Glinowe pochodne kwasów organicznych Fluorek glinu, AIF3 ..................................... 145 146 147 148 148 149 149 149 150 V.9 V.4 V.5 Glinokrzemiany naturalne (glinki) 150 K a o lin .......................................................... Talk............................................................... Sm ektyty..................................................... Ziemia Fullera.............................................. Miki (łyszczki).............................................. Pumeks naturalny....................................... Zeolity naturalne........................................ Glinki - naturalne surowce kosmetyczne . Glinka biała (Bolus alba).............................. Glinka czerwona (Bolus rubra)................... Glinka żółta................................................. Glinka różowa.............................................. Glinka zielona............................................. Ziemia Wulkaniczna (Teras del Volcan) ... 150 151 152 153 153 154 154 155 156 156 156 156 156 156 Krzemionka 157 Rodzaje żelu krzemionkowego.................. 163 Jonowe związki powierzchniowo czynne typu anionowego....................................... 204 Jonowe związki powierzchniowo czynne typu kationowego.........................................209 Jonowe związki powierzchniowo czynne typu amfoterycznego................................. 210 Surfaktanty niejonowe.............................. 211 Surfaktanty niewęglowodorowe.............. 216 V.10 Związki zapachowe Terpeny zapachowe................................... Alkohole zapachowe................................. Aldehydy zapachowe................................. Estry zapachowe........................................ Naturalne olejki eteryczne......................... Naturalne substancje zapachowe pochodzenia zwierzęcego......................... 216 217 217 217 219 220 222 Spis treści Aminy oraz związki p o krew ne................. . 58 Witaminy A .............................................. . .. 103 11.3 Związki z nienasyconymi grupami funkcyjnymi przy atomie węgla 58 Witamina Witaminy Witamina Witaminy Aldehydy i ketony....................................... . 58 Kwasy karboksylow e................................. . 60 Estry .............................................................. . 61 Amidy, imidy, iminy i n itry le .................... . 61 III 103 111.7 Witaminy Literatura..................................................... . 62 Elem enty biochem ii 63 ... ... ... ... Witaminy K .............................................. . . . Witamina N ............................................... . . . Witamina Qio - koenzym Q io ................ . . . 110 111.8 Enzymy Literatura................................................. . . . . 63 111.1 Węglowodany C .............................................. D .............................................. E................................................ F .............................................. 104 107 107 107 108 108 108 108 111 Fenolowe produkty roślinne.................... . 69 Budowa i fizjo lo gia skóry 113 73 75 Budowa i właściwości skóry.................. . . . . Naskórek................................................... . . . . 113 114 77 Lipidy - ich rodzaje i działanie w naskórku ............................................ . . . . Skóra w łaściw a....................................... . . . . 72 III.2 Lipidy Kwasy tłuszczowe (pochodne lipidów) ,. . W oski............................................................. . III.3 Izoprenoidy IV Hemiterpeny................................................ . 77 M onoterpeny.............................................. . 77 Seskw iterpeny............................................ . 80 Diterpeny..................................................... . 81 Triterpeny..................................................... Tetraterpeny................................................ Alkohole terpenowe................................... Etery terpenow e......................................... . . . . Aldehydy terpenow e................................. . Ketony terpenowe....................................... . W łó kn a................................................... . . . . Substancja podstawowa...................... . . . . Tkanka podskórna................................. .... 82 82 82 85 86 87 Przydatki skóry...................................... Włosy....................................................... Paznokcie................................................ Literatura................................................ V III.4 Sterydy 88 Sterole........................................................... . 89 Kwasy żó łcio w e .......................................... . 90 Hormony steroidowe................................. . 91 Hormony p łcio w e ...................................... . 91 Hormony kory nadnerczy (kortykosterydy) ........................................ . 91 V.1 .... .... .... .... 117 119 119 120 120 120 120 120 120 Chem ia kom ponentów kosm etycznych 121 Surowce naturalne w kosmetyce 124 Surowce roślinne ................................. . . . . 125 Oleje w kosm etyce............................... . . . . 129 Oleje jadalne.......................................... . . . . 129 Oleje z rzadszych surowców naturalnych............................................ . . . . 96 132 .... 135 Borow ina................................................ Torf........................................................... .... 135 98 Algi (g lo n y )............................................ . . . . 135 Surowce zw ierzęce............................... . . . . 137 G likozydy..................................................... ,. 98 Kwasy n u kleinow e.................................... .. 100 Drożdże (grzyby)................................... .... 137 Produkty m leczne................................. . . . . 137 III.5 Aminokwasy, peptydy i białka Peptydy w kosm etyce............................... ,. III.6 Glikozydy i kwasy nukleinowe 92 Spis treści V.11 Hydroksykwasy 225 Proszki i p u d ry .......................................... ,, M aski........................................................... .. Cienie, mascary, tu s ze .............................. .. Konturówki, kred ki................................... .. V.12 Zw iązki bakterio- i grzybobójcze 227 Szminki, błyszczyki................................... .. 258 Lakiery, e m alie.......................................... .. 259 Kompozycje zapachow e............................. 224 P erfum y......................................................... 224 Alkohole ....................................................... 228 Fenole i ich pochodne................................. 229 Chlorowcofenole.......................................... 230 A ld e h yd y....................................................... 232 K w a sy ............................................................. 232 Sole kwasów ................................................ 232 Parabeny (estry kwasu p-hydroksybenzoesowego), aspetiny, n ip a g in y .................... 233 Urotropina i jej czwartorzędowe sole am oniow e..................................................... 234 Związki heterocykliczne.............................. 234 Czwartorzędowe sole amoniowe............... 237 Inne związki organ iczne............................. 239 Organiczne związki m etali.......................... 240 Substancje naturalne................................... 241 Związki nieorganiczne ............................... 242 Związki srebra................................................ 242 V.13 Antyutleniacze 244 Antyutleniacze naturalne............................ 245 Antyutleniacze syntetyczne........................ 247 Antyutleniacze synergetyczne.................. 248 Literatura....................................................... 249 Vl.2 Chemia preparatów do kosm etyki włosów 257 258 258 258 259 Budowa i chemia w łosów ........................ .. 259 Szampony do mycia w łosów .................. .. 264 Środki kondycjonujące w ło sy ................. .. 267 Kationowe związki powierzchniowo czynne (tenzydy)....................................... .. 267 Dodatki lipofilowe..................................... .. 270 Polimery kationow e................................. .. 271 Silikony....................................................... .. 271 Dodatki pom ocnicze............................... .. 273 Modelowanie (układanie) włosów......... .. 273 Ondulacja włosów..................................... .. 274 Barwienie w łosów ..................................... .. 275 Rozjaśnianie w ło só w ............................... .. 277 Ciemnienie w ło só w ................................. .. 278 VI.3 Chemia preparatów do higieny osobistej 279 Mydła łazienkowe (kąpielowe)............... .. 279 Żele myjące .............................................. .. 282 Antyperspiranty, antytranspiranty, adstringenty i dezodoranty.................... .. 282 Środki do higieny intym nej.................... .. 289 VI C h e m ia p ro d u k tó w k o sm e ty c zn y c h 251 Sole kąpielowe.......................................... .. 289 Vl.1 Produkty kosm etyczne i ich formy 251 Vl.4 Chemia preparatów do pielęgnacji skóry............................... .. 293 dla czło w ie ka................................................ 251 Formy preparatów kosm etycznych........... 254 P ły n y .............................................................. 254 Nawilżanie sk ó ry .......................................... 293 Em olienty................................................... ... 297 Preparaty antycellulitowe........................... 298 Preparaty antyzm arszczkowe................. .. 300 Preparaty peelingow e............................. ... 301 Depilatory i epilatory............................... ... 301 Kosmetyki i ich podział oraz znaczenie Ciecze, mieszaniny cieczy, lotiony, toniki . 254 Oleje i olejki................................................... 255 Emulsje (mleczka, śmietanki)...................... 255 W yciągi........................................................... 255 Ekstrakty ....................................................... 255 Kremy, maści, balsamy ............................... 256 Pasty .............................................................. . 257 Kremy i lotiony do r ą k ............................. ... 302 Kremy do ochronny i czyszczenia rąk...... 304 Krem ochronny do rąk przeciwko suchemu pyłowi i ku rzo w i...................... .. 304 Spis treści Podkłady emulsyjne.................................... Podkłady bezwodne.................................... Maski ........................................................... Pudry do twarzy........................................... Róże............................................................... Krem ochronny do rąk przeciwko szkodliwym roztworom i suspensjom __ 305 Krem ochronny do rąk przeciwko rozpuszczalnikom, olejom i tłuszczom__ 305 Krem ochronny do rąk przeciwko niebezpiecznym czynnikom fizycznym ... 305 Kremy do czyszczenia rąk.......................... 305 Płyny do zmywania twarzy......................... 305 Kosmetyki do pielęgnacji skóry niemowląt..................................................... 305 Mycie skóry................................................. 306 Kosmetyki do pielęgnacji skóry starzejącej się .............................................. 308 Preparaty do stó p ....................................... 309 Vl.5 Chemia preparatów do golenia.................................................... 311 Mydła i kremy do golenia............................ 311 Vl.6 Chemia preparatów do higieny jamy ustnej.............................. Vl.7 Chemia preparatów do makijażu Preparaty do makijażu oczu....................... 328 Preparaty do brw i...................................... 328 Tusze (maskary) do rzęs............................... 329 Konturówki do oczu..................................... 331 Cienie do powiek ........................................ 331 Preparaty myjące.......................................... 332 Preparaty do makijażu u s t.......................... 332 Szm inki......................................................... 332 Błyszczyki do u st........................................ 334 Preparaty do upiększania paznokci.......... 334 Zmywacze lakierów i emalii........................ 338 Vl.8 Chemia preparatów promieniochronnych Filtry naturalne............................................ Filtry syntetyczne....................................... Filtry chemiczne ........................................ Filtry fizyczne............................................. Preparaty do samoopalania ...................... 313 Substancje przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze........................................ 315 Substancje przeciwpróchnicze i hamujące powstawanie kamienia nazębnego........... 315 Środki ścierne i polerujące (abrazyjne) ... 316 Środki żelujące (zagęstniki) i humektanty 319 Środki myjące (mydła, detergenty).......... 319 Substancje smakowo-zapachowe............ 320 Środki wybielające...................................... 321 Barwniki........................................................ 321 Substancje o właściwościach leczniczych 321 Proszek do czyszczenia zębów ................... 321 Płyn do płukania jamy u stn e j..................... 322 Preparaty do czyszczenia protez zębowych...................................................... 322 322 Preparaty do makijażu twarzy..................... 323 323 324 325 326 327 Vl.9 Chemia preparatów wybielających skórę 338 346 349 349 352 352 353 Chemiczne usuwanie przebarwień........... 353 Literatura...................................................... 355 VII Chem ia opakow ań ko sm etykó w 355 Szkło...................................................................... 356 Polimerowe tworzywa sztuczne......................... 357 Literatura............................................................... 357 Inde ks 359
