Rozdział 2

Rozdział 2
Wizja
czyli jak wyobrażam sobie to,
czego chcę, i co mi to da
W tym rozdziale:
przypomnisz sobie, o czym marzysz;
przyjrzysz się wizji swojego życia;
stworzysz Mapę marzeń (kolaż).
Rozdział 2. Wizja
A jak to się ma do procesu „Alchemii zmian”? Chcesz coś zmienić w życiu, więc bądź
do tego jak najlepiej przygotowana. Dzięki pierwszemu rozdziałowi budowałaś samoświadomość i poznawałaś swoje mocne strony – robiłaś rozpoznanie siły Jeźdźca i wielkości Słonia. Pora tworzyć wizję, tak abyś była pewna, dokąd zmiana ma
cię doprowadzić – żeby Jeździec znał cel, a Słoń poczuł motywację do współpracy.
Pamiętaj, że wykonanie wszystkich zadań z tego rozdziału zajmie ci 2–3 godziny. Będziesz potrzebowała też kolorowych gazet, brystolu w formacie A1 (ew. bloku technicznego), nożyczek i kleju do papieru.
Myślenie, które sprzyja wizji
Ahab nigdy nie myśli, tylko czuje, czuje, czuje.
Herman Melville
Sięgnęłaś po poradnik, aby zrealizować ważny dla siebie projekt. Przechodząc przez
ćwiczenia zawarte w rozdziale 1, budowałaś głównie samoświadomość. Czas na wizję – tego, o czym marzysz, do czego dążysz, dokąd chcesz dotrzeć. Chcemy, żebyś
przygotowała się do trochę innego niż codzienny trybu funkcjonowania, w większym stopniu opartego na funkcjach związanych z prawą, bardziej kreatywną półkulą mózgu.
Ciekawostka
Kreatywność – rozumiana jako umiejętność generowania zupełnie nowych
i różnorodnych rozwiązań – wymaga gotowości do popełniania błędów. Inaczej trudno stworzyć coś oryginalnego. Proces edukacji szkolnej zniechęca
do podejmowania ryzyka, nie ma w nim miejsca na pomyłki. Tym samym
niszczy kreatywność, która w naszym szybko zmieniającym się świecie staje
się najważniejszą umiejętnością.
W pracy, w codziennym życiu, niezależnie od wrodzonych predyspozycji, nauczyliśmy się bardziej wykorzystywać lewą półkulę mózgu: analizujemy, werbalizujemy,
szukamy logicznych powiązań, skupiamy się na szczegółach. Tymczasem jako dzieci
w pierwszej kolejności komunikowaliśmy się, wykorzystując funkcje prawej półkuli
mózgu. Za pomocą subtelnych sygnałów porozumiewaliśmy się z otoczeniem, z rodzicami, przekazując swoje potrzeby. Dorastanie, proces wychowania i edukacji od-
47
Sięgnij po swoje marzenia!
uczyły nas wielu z prawopółkulowych umiejętności. Teraz znów jest czas na prawą
półkulę – tę od obrazów, twórczego myślenia, rytmu, wyobraźni, kolorów, szerszej
perspektywy.
Style myślenia
Styl myślenia kognitywny
(lewa półkula mózgu)
Styl myślenia emocjonalny
(prawa półkula mózgu)
Umysł najczęściej analityczny.
Umysł najczęściej intuicyjny, impresyjny.
Woli to, co logiczne i rozumowe.
Woli to, co niesie pozytywne emocje.
Posługuje się abstrakcją i symbolami, słowami i liczbami.
Posługuje się metaforami, wyobrażeniami
i opisami.
Wolniej przetwarza informacje.
Szybciej przetwarza informacje.
Operuje konkretnymi stwierdzeniami.
Operuje ogólnikowymi stwierdzeniami.
Tab. 5. Style myślenia12
Aby pobudzić emocjonalny, prawopółkulowy – bardziej kreatywny – styl myślenia,
wykonaj poniższe zadania.
Ćwiczenie
1. Wymień co najmniej 10 odpowiedzi na pytanie: Jaki przedmiot, jaką czynność, jaką osobę uczyniłabyś bardziej elastycznymi?
2. Znajdź osiem zupełnie nowych rozwinięć skrótu NATO.
3. Wymień co najmniej 10 odpowiedzi na pytanie: Co robi marzycielka?
4. Wymień nazwy co najmniej 10 przedmiotów lub zjawisk, które są równocześnie miękkie i zielone.
5. Wymień co najmniej po trzy rzeczy, które stworzyłabyś jako: bogini, artystka, mężczyzna.
Na rozwój mózgu człowieka i jego preferencje ogromny wpływ miał ruch – jako ludzkość przez tysiąclecia, aby przeżyć, ciągle byliśmy w ruchu: uciekaliśmy, goniliśmy,
zbieraliśmy pożywienie. „Nasi ewolucyjni przodkowie zwykli maszerować do 20 km
12
Manfred Kets de Vries, Mistyka przywództwa. Wiodące zachowania w przedsiębiorczości,
tłum. Dorota Piotrowska, Agnieszka Rogalińska, Studio EMKA, Warszawa 2008, s. 44.
48 www.samosedno.com.pl
Rozdział 2. Wizja
dziennie. To znaczy, że przez większość naszej ewolucyjnej historii nasze mózgi były
wspierane przez ciała o olimpijskiej wprost sprawności… Nie siedzieliśmy ośmiu
godzin w żadnym pomieszczeniu. Ten, kto siedział osiem godzin – ba, osiem minut
– na Serengeti, zwykle stawał się czyimś lunchem. Nie mieliśmy też milionów lat na
zaadaptowanie się do siedzącego trybu życia”13.
Ciekawostka
Naukowcy badają zjawisko euforii biegacza (ang. runner’s high), jakiej doświadcza wiele osób po znaczącym wysiłku fizycznym. Większość badań
wskazuje, że wpływ na dobre samopoczucie po ćwiczeniach ma podwyższenie poziomu endorfin w organizmie – hormonu szczęścia14.
Zachęcamy cię, abyś wykonała teraz ćwiczenie, np. 15 pajacyków. Oprócz tego, że
zapewne cię ono rozbawi, pobudzi również obie półkule mózgowe do aktywności.
Zastanów się przy okazji, ile czasu poświęcasz obecnie na aktywność fizyczną. Pomyśl, jak możesz wprowadzić do codziennych zajęć trochę wysiłku.
Zapamiętaj
Tworzenie rzeczy nowych wymaga gotowości na popełnianie błędów.
Twórcze myślenie jest bardziej związane z prawą półkulą mózgu, która
w procesie edukacji rzadziej podlega stymulacji.
Wysiłek fizyczny i ruch sprzyjają sprawnemu funkcjonowaniu mózgu i wykorzystywaniu jego pełnego potencjału.
Moje marzenia
Miej wielkie marzenia, bo tylko one mają moc poruszania ludzkich serc.
Johann Wolfgang Goethe
Marzenia inspirują do działania, przypominają o tym, co ważne, wywołują pozytywne emocje. Aby spełniać marzenia, trzeba o nich pamiętać. Ktoś powiedział: „Pra13
John Medina, 12 sposobów na supermózg. Jak przetrwać w pracy, domu i szkole, tłum. Monika
Betley, Prószyński Media, Warszawa 2009, s. 32.
14
Na podst.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Euforia_biegacza/.
49
Sięgnij po swoje marzenia!
gnienie wprawia ziemię w ruch, bez marzeń jesteśmy niczym puste, nudne, ludzkie
skorupy”.
Marzenia wywołują emocje, a te z kolei wpływają na motywację do podejmowania
wyzwań. To ten rodzaj motywacji działa bardzo na Słonia: sprawia, że poddaje się on
woli Jeźdźca i z nim współpracuje.
Mówimy tu o marzeniach, nie celach do osiągnięcia. Ważne, co chcesz zdobyć, zrobić, mieć; nie liczy się natomiast, jak do tego dojdziesz i na ile marzenia są realne.
To m.in. odróżnia je od celów.
Żeby pomarzyć, trzeba dać sobie na to przestrzeń, czyli pozwolić sobie na to i poświęcić temu czas. Sądzisz, że marzyć może tylko ktoś, kogo stać na spełnianie marzeń? Że lepiej nie marzyć, aby się nie rozczarować? A może myślisz: „Jak cudownie,
nareszcie mogę z czystym sumieniem oddać się marzeniom! Tak, tego właśnie potrzebuję!”? Pozwól sobie pomarzyć.
Codzienność, zabieganie nie sprzyjają marzeniom. Łatwo wówczas zapomnieć
o tym, co ważne, co sprawia nam przyjemność, co motywuje do działania, co sprawia, że na twarzy pojawia się uśmiech.
Australijska pielęgniarka, Bronnie Ware, przez lata opiekująca się chorymi w ostatnich tygodniach ich życia, spisała pięć rzeczy, których ludzie żałują w chwili śmierci15:
1. Żałuję, że nie miałem/-am więcej odwagi, aby prowadzić takie życie, jakie ja uważałem/-am za słuszne, a nie takie, jakiego oczekiwali ode mnie inni.
2. Żałuję, że tak dużo pracowałem/-am.
3. Żałuję, że nie miałem/-am odwagi, by wyrażać uczucia.
4. Żałuję, że nie utrzymywałem/-am relacji z przyjaciółmi.
5. Żałuję, że nie pozwoliłem/-am sobie być bardziej szczęśliwy/-a.
Jak widzisz, na liście nie ma stwierdzeń w rodzaju: „Żałuję, że za często realizowałem/-am marzenia” lub „Żałuję, że wierzyłem/-am intuicji”.
Za chwilę twoim zadaniem będzie wypisać w ciągu kilku minut jak najwięcej swoich
marzeń, wielkich i małych. Ma to być lista spraw, których sobie życzysz, których pragniesz, do których aspirujesz i za którymi tęsknisz. Nie myśl o tym, jak to zrobisz, czy
Na podst.: Bronnie Ware, The Top Five Regrets of the Dying: A Life Transformed by the Dearly
Departing, Balboa Press, Bloomington 2011.
15
50 www.samosedno.com.pl
Rozdział 2. Wizja
to realne, czy masz zasoby, czy dasz radę. Przypomnij sobie o swoich marzeniach.
Nie zastanawiaj się, czy uda ci się je zrealizować. Postaraj się, żeby były nawet większe, niż według ciebie to możliwe. Puść wodze fantazji, masz nieograniczone możliwości. Marz odważnie, z rozmachem. Im bardziej precyzyjnie wyrazisz marzenia, tym
lepiej. Zapisuj każde marzenie i dobrze się przy tym baw!
Poniżej kilka podpowiedzi. Swoje marzenia możesz opisać w następujący sposób:
Kolekcjonować sztukę
Napisać bestseller
Ważyć 61 kg
Polecieć zimą na wakacje
do ciepłych krajów
Raz w miesiącu umawiać się
ze znajomymi na kolację
Moje marzenia
Znaleźć osobę, która
zaprojektuje moją
stronę WWW
Chodzić na jogę
Wypełnić mój dom
mnóstwem kwiatów
Czytać co najmniej jedną
książkę tygodniowo
Zrewolucjonizować
system szkolnictwa
Rys. 4. Lista marzeń
Przykład
Ania, zachęcona podczas warsztatów do spisania marzeń, długo trzymała długopis nad pustą kartką. Na widok skrzętnie notujących koleżanek myślała: „Jak
one to robią? Skąd mają tyle marzeń?”. Potrzebowała jeszcze chwili. Ostatecznie
sama była zdziwiona liczbą spisanych marzeń.
Jack Canfield i Mark Victor Hansen w książce Zrób to, o czym marzysz16 przytaczają
historię pewnego człowieka, który w młodości uczestniczył w spotkaniach swojego
ojca z przyjaciółmi. Często słyszał, jak zmęczeni pracą mówili, że żałują straconych
chwil i rzeczy, których nie zrobili. Postanowił, że przygotuje się do realizacji swoich
marzeń. Spisał 127 marzeń (w rodzaju: zobaczyć Biały Dom, spotkać papieża, na-
16
Jack Canfield, Mark Victor Hansen, Zrób to, o czym marzysz. Jak prosić o to, czego się pragnie,
tłum. Hanna Jankowska, Diogenes, Warszawa 1995, s. 85.
51