pobierz - e-profit
Transkrypt
pobierz - e-profit
numer 9/14 Wszystko o e-biznesie Jak zadbać o płynność finansową firmy strona 15 Czy Startup to miejsce dla mnie? strona 29 Nadchodzi... Google Analytics Universal strona 30 Nie ma algorytmu na udane startupy Rozmowa z Wojciechem Przyłęckim W S T ĘP N I A K | R E D A KC J A Wiedza to potęga przewaga Dni coraz krótsze, coraz szybciej robi się ciemno, idzie zima. Nie zmienia to jednak niczego, gdy prowadzisz swój biznes. Nadal trzeba szukać przewag konkurencyjnych, nadal trzeba się rozwijać, nadal trzeba śledzić trendy. Dawkę każdego z tych elementów znajdziecie na kolejnych stronach listopadowego numeru e-profit. Agnieszka Meller E–PROFIT 9/2014 Redakcja Agnieszka Meller Redaktor naczelna e-mail: [email protected] Wydawca Zaczynamy od Felietonów, pierwszy tylko z pozoru wydaje się być o wygranej polskiej drużyny piłkarskiej nad niemiecką, ale faktycznie jest o wadze analizy rynku i konkurencji zamiast wiary w cuda. Drugi mówi o nowym zawodzie, który wydaje się kształtować na naszych oczach – uczestniku eventów. Warto planować, komu przydzielić nowe zadania, jeśli nie macie możliwości wzięcia po prostu nowego pracownika z rynku. Inkubator STARTER Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości ul. Lęborska 3b 80-386 Gdańsk NIP: 583-290-74-40 e-mail: [email protected] tel. 58 731 65 65 W ramach twardej wiedzy o finansach, piszemy o racjonalnym planowaniu, ile kasy chcecie pozyskać od inwestora, wytykając najczęstsze błędy popełniane przez startupy. Pokazujemy też, kto i kiedy powinien pamiętać o kasie fiskalnej oraz doradzamy, jak zadbać o płynność finansową firmy (przeterminowane faktury to niestety wcale nie taka rzadkość w świecie startupowego biznesu). www.inkubatorstarter.pl Facebook.com/inkubatorstarter Twitter.com/inkubatorstart Blog.inkubatorstarter.pl W sekcji Ciekawostki z sieci, pokazujemy portal SocialNation – dzięki niemu łatwiej nam dotrzeć do liderów opinii, a przecież o to często chodzi, gdy szukamy sposobu na promocję swojego produktu. Podpowiadamy także, jak nieco zmniejszyć ilość informacji dostępnych o nas w sieci. To ważne, bo coraz częściej pracodawcy szukają przez internet informacji o kandydatach. Warto więc zadbać o usunięcie tego, co może odebrać nam pracę marzeń. W tym numerze gratulujemy również polskiemu serwisowi Brainly pozyskania solidnej inwestycji na dalszy, globalny rozwój. Jak dojechać? Google Maps http://goo.gl/maps/PfwPO Projekt makiety, okładki oraz skład magazynu Postacią polskiego internetu, którą dziś przedstawiamy, jest Wojciech Przyłęcki, inwestor tak chyba będzie najłatwiej go przedstawić. Co nam dokładnie powiedział oprócz tego, że nie ma algorytmu na dobre startupy? Przeczytajcie sami. W sekcji Warto wiedzieć, podpowiadamy, kto nam będzie pomagał kupować taniej to, co dobre, oraz jakie warunki musi spełniać pracownik, by dać mu jak Sir Richard Branson prawo do nieograniczonego urlopu. Dodatkowo pokazujemy, na co powinna zwrócić uwagę firma inwestująca w kampanię SEM. Pamiętając, że rozwój osobisty jest ważny, dajemy Wam przepis na udany startup autorstwa coacha Jarka Łojewskiego. Miłej lektury! W ramach Rynkowych trendów, pokazujemy narzędzie, które przyjmując rolę komputera pokładowego, pomoże zdobyć więcej wiedzy o Waszych samochodach. Temat niebiznesowy? Ależ skąd. Coraz częściej przecież nawet startupy posiadają służbowe auta. Podpowiadamy też, jaką wiedzę o klientach daje Google Analytics Universal. W tym numerze Engram www.studioengram.pl 2 analizujemy także, dlaczego warto pracować w startupie. Znaleźliśmy dla Was 8 konkretnych powodów wraz z uzasadnieniem, żeby nie zostać jedynie na poziomie górnolotnych haseł. Jeden z artykułów poświęciliśmy kwestii spamu, było o tym w poprzednim numerze, ale że temat jest ważny, to jeszcze raz do niego wracamy. Przeanalizowaliśmy dla Was również raport dotyczący handlu mobilnego. e-profit e-profit 3 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Spis treści CIEKAWOSTKI Z SIECI RYNKOWE TRENDY 18—20 26—28 SocialNation — nowe narzędzie do Aplikacja zamiast komputera PRAWO I FINANSE badania sieci pokładowego 10—12 21 29—30 Cebulowe finanse Gall Anonim w wersji online Czy startup to miejsce dla mnie? WARTO WIEDZIEĆ 42—44 FELIETON 13—14 22 30—31 Czy kasa fiskalna idzie w parze 30 milionów złotych na prace Nadchodzi… Google Analytics z e-commerce? domowe Universal DOSSIER POSTAĆ POLSKIEGO INTERNETU 15—16 23—24 32—33 34—37 38—41 9 Jak zadbać o płynność finansową Kodować każdy może… trochę SPAMobójstwo. 95% e-maili w sieci Polska liderem handlu mobilnego Zawód: uczestnik eventów firmy? lepiej lub trochę gorzej… to reklamowy spam w Europie 6—8 Mądry Polak przed zakupem Mniej czy więcej BIZNES NA MIĘKKO Nie ma algorytmu na 47—49 50—53 udane startupy Reklama SEM w praktyce Opowieści z krainy mchu i paproci Jak wygrać z Niemcami? 4 e-profit 45—46 e-profit 5 Felieton F e l ieton | J ak w ygra ć z N iemcami ? Jak wygrać z Niemcami? F e l ieton | J ak w ygra ć z N iemcami ? Było sobotnie popołudnie. Wieczorem byłem już umówiony na wspólne oglądanie hitowo zapowiadającego się meczu piłkarskiego reprezentacji Polski i Niemiec. Jako zapalony kibic od rana rozmyślałem, czy są jakiekolwiek powody, dla których nie mielibyśmy tego wieczoru po raz kolejny śpiewać: Nic się nie stało. Wynik analizy nie był optymistyczny… Marek Dornowski 6 e-profit e-profit 7 F e l ieton | J ak w ygra ć z N iemcami ? F e l ieton | Z aw ó d : uczestnik e v entó w Zawód: uczestnik eventów Postanowiłem, że nie będę tracił Przekładając to na język biznesu. nerwów, gdyż drobiazgowa analiza Znam niedużą sieć sklepów spo- teorii piłkarskiej nie pozostawiała żywczych. Takie typowe minisklepy złudzeń, że dostaniemy solidne przyblokowe. W jednej dzielnicy baty. Swoimi przemyśleniami po- właściciel tej sieci otworzył swój dzieliłem się na Facebooku, pisząc kolejny punkt. Tuż obok… drugiego obszerny post pt. 11 powodów, dla sklepiku o identycznym charakte- których nie wygramy dziś z Niemca- rze, będącym częścią największej mi. Jak się później okazało, dałem sieci handlowej w Polsce, który nim swoim znajomym świetną działał tam już od dłuższego czasu. okazję do kąśliwych komentarzy :) Zapytałem się go, dlaczego zdecy- Nie w tym jednak rzecz. W dysku- dował się na ten punkt, wiedząc, sjach, które pojawiły się w me- że będzie tak ciężko? W odpo- diach i na różnego rodzaju forach, wiedzi usłyszałem: A gdzie nie najbardziej zadziwiło mnie, jak jest ciężko...? Odpowiedź w stylu: łatwo ludzie przechodzą ze skraj- Kiedy mamy z nimi wygrać, jeśli nie ności w skrajność. Od skrajnego teraz? Zupełny brak analizy rynku, Warto, bo jest tam mowa o tren- Primo, chodzi o efektywność z nich i co może od niego otrzymać. dyletanctwa do niczym niepopar- własnych możliwości, przyzwycza- dach, innowacjach, kierunkach poznawczą, która oznacza, że I od razu składa propozycje, by tego huraoptymizmu. Rozumiem jeń konsumentów, cen… W sporcie biznesowego rozwoju (rozumia- uczestnik eventu wychodzi z niego wykorzystać efekt świeżości. Ci, emocje, ale patrzenie przez takie wesołe myślenie przeszło, nych jako konkrety, miejsca, gdzie z pełnym notatnikiem inspiracji którzy są zwykłymi kolekcjonerami różowe okulary po jednej wygranej w biznesie musiało skończyć się słychać slogany typu „innowacje i pierwszymi planami, jak wdrożyć wizytówek, nie powinni bywać. i odejście od zdroworozsądkowych katastrofą. – Sklepik wytrzymał są przyszłością”, należy oczywi- to, co usłyszał. A potem przeka- przesłanek pokazuje, dlaczego 3 miesiące. ście omijać). Warto, bo można po- zuje te zalążki dalej. Ci, których Quatro, chodzi o wiedzę, która Wygraliśmy z mistrzami świata, a więc jesteśmy najlepsi. Za chwilę już nie wygrywamy i jesteśmy zdziwieni dlaczego Im częściej sprawdzam e-maila, feed na Facebooku czy twitterowe 140, tym częściej mam poczucie, że powinnam aktualnie być gdzieś indziej niż przy swoim biurku. Startup to obecnie słowo bardzo trendy, a jak jest na coś hype to konferencje, seminaria, fora czy konkursy go dotyczące wyrastają jak grzyby po deszczu. I często naprawdę warto na nich bywać… Agnieszka Meller takie mecze jak ten z Niemcami znać ludzi (i przez poznać nie mam nie interesuje szukanie nowych oznacza, że uczestnik eventu ma Do czego zmierzam? W futbolu na myśli kurtuazyjnej wymiany pomysłów, nie umieją wyciągać szansę na bycie pełnoprawnym dzieją się rzeczy nielogiczne, wizytówek, których następnego wniosków i kojarzyć faktów, niech (równa się mogącym się poprawnie Nie chcę opisywać źródeł braku sprzeczne z zasadami zdrowe- dnia nie potrafisz skojarzyć z twa- lepiej nie bywają. merytorycznie wypowiedzieć) znaczących sukcesów polskiej go rozsądku. Być może właśnie rzą dającego). Warto, bo łatwiej piłki kopanej, bo to nie miejsce dlatego futbol jest tak popularny. nieprzygotowani kondycyjnie. Szy- potem samemu robić takie eventy Secundo, chodzi o komunikatyw- Dialog dialogiem, komunika- do tego. Chciałbym natomiast Niestety, w biznesie takie „wygrane kując się do biznesowego meczu, (inspiracje, inspiracje i jeszcze raz ność, która oznacza, że uczestnik tywność jest ważna, ale trzeba zwrócić Waszą uwagę na mentalne z Niemcami” zdarzają się bardzo nie kierujmy się opiniami kibiców inspiracje). Po co to wszystko? eventu wykorzystuje każdą szansę jeszcze mówić z sensem i na temat. podejście, które niestety daje się rzadko lub nie zdarzają się wcale. (np. pochwałami znajomych w sty- Ano po to, by zyskać przewagę na kontakt, poznanie nowych osób, Najgorsze, co może się przytrafić, często zauważyć nie tylko na polu Tutaj nie wystarczy zapał ani dobre lu: Robisz startup? Super, na pewno nad konkurencją i być tym, kto zbudowanie relacji. Nie stoi w kącie to kompromitacja, gdy pomyli sportowym. Chodzi mi o kwestie chęci. Potrzeba analizy. Począwszy będzie dobrze), nie patrzmy na odnosi sukces, a nie tym, kto tylko i nie spędza przerw na pustej sali. się na przykład nazwiska szefów braku analizy tego, co się dzieje od analizy popytu, konkurencji, statystyki (podobny biznes na ryn- o nim marzy, a o to w biznesie Z drugiej strony unika monologów, startupów (tip: często nie tylko dookoła. A skoro tej analizy nie ma, poprzez analizę cen i kosztów ku portugalskim odniósł sukces) – przecież chodzi. przez które może stracić szansę program, lecz także lista uczest- nic dziwnego, że skutki różnych „produkcji”. Jeśli chcemy „wygrać skupmy się na konkretnym meczu, na komunikację idącą co do zasady ników eventu jest publiczna). Ktoś, działań są dla nas zaskakujące. z Niemcami”, musimy oprzeć swój taktyce i zadaniach, czyli mówiąc Problem z bywaniem jest w sumie w dwie strony. Ci, którzy nie lubią kto nie zna się na temacie albo biznes na realnych podstawach. wprost – na produkcie, klientach prosty, przede wszystkim brakuje gadać z ludźmi albo nie są fanami nie wie, kim są ludzie, z którymi Wygraliśmy z mistrzami świata, Dotyczy to zwłaszcza startupów, i sprzedaży. czasu, by bywać. Czy zatem by dialogu, nie powinni bywać. rozmawia, nie powinien bywać. a więc jesteśmy najlepsi. Za chwilę które bardzo często składają się już nie wygrywamy i jesteśmy zdzi- z fajnych pomysłów i… niczego Sport to aż, ale tylko sport. Tam naszych oczach powstaje właśnie Tertio, chodzi o networking, Quinto, a może po prostu to wieni dlaczego. Ano dlatego, że nikt więcej. Brak określonych punktów możemy zaśpiewać, że nic się nie nowy zawód: uczestnik/uczest- który oznacza, że uczestnik eventu bywanie trzeba wpisać każdemu nie podjął się trudu przeanalizo- monetyzacji, to tak jakbyśmy nie stało. Natomiast biznes oparty na niczka eventów? Jeśli tak, to nie ma po nim po prostu pliku człowiekowi od startupów w plan wania przyczyn zwycięstwa. Nikt mieli napastników, brak pomysłu na dobrych przeczuciach, bez twar- jakie są kompetencje tej osoby? wizytówek, ale ma plik wizytówek działania i traktować jak jego każdy nie dostrzegł, że mieliśmy sporo sprzedaż, to tak jakbyśmy nie mieli dych danych – upadnie. Wówczas Kto nadaje się do tej roli, a kto z adnotacją (może być w głowie, inny obowiązek? I nie wymyślać szczęścia, że przeciwnicy mieli taktyki na mecz, brak zaplecza z pewnością nie będzie nam już do niekoniecznie? Krótko mówiąc, kto jeśli ma dobrą pamięć), co może od razu, że potrzebne jest nowe problem z celownikami itd., itd. finansowego, to tak jakbyśmy byli śmiechu. powinien bywać? zaoferować właścicielowi każdej stanowisko? Może… zdarzają się raz na lata. 8 członkiem wszystkich dyskusji. sprostać temu wyzwaniu, na e-profit e-profit 9 P rawo i finanse | C ebu lowe finanse P rawo i finanse | C ebu lowe finanse Prawo i finanse Cebulowe finanse Finanse startupu są jak podsmażona cebulka. Jeśli będzie tylko zeszklona, prawdopodobnie jej ostry smak będzie drażnił nasze inwestorskie kubki smakowe. Przesadzenie z ogniem spowoduje, że będzie spalona i dostarczy dużej goryczy podczas negocjacji. Finanse wymagają pewnego artyzmu w działaniu, podobnie jak gotowanie. Niestety, kulejemy z artyzmem jako społeczeństwo, na rzecz cebuli surowej i miszmaszu w planowaniu liczb. Grzegorz Sperczyński, www.rcpartners.org 10 e-profit e-profit 11 P rawo i finanse | C ebu lowe finanse Klapki na skarpetce podgrzewając cebulę na ogniu na W planowaniu budżetu startupu granicy jej gorzkiego smaku. lub firmy wymagana jest pewna doza precyzji, która jest jednak Wiem! niczym, jeśli zabraknie spójno- Trzecią domeną cebulową jest ści na poziomie detali. Każdy ze wszechwiedza na temat budżetu. składników powinien współgrać Wszechwiedzący startup jest ze sobą. Nic nie powinno wynikać ulubieńcem inwestorów. Bo inwe- z mody, a jedynie z suchej kalkulacji stor jest tylko po to, aby zdobyć opłacalności. Na przykład, dodanie finansowanie. W tej domenie kosztów związanych z public projektodawcy przyjmują, że tylko relations (bo teraz wszyscy tak oni znają się na swojej części rynku, robią!) powinno być skalkulowane konkurencja działająca od kilku lat o efekt, jaki chce się osiągnąć wi- nie ma najmniejszego pojęcia, co zerunkowo. Czasami dla startupu robi, a oni transparentnie widzą może być zbyt wcześnie na takie wszystkie błędy rynku. Nie lubią działania, choćby ze względu na słuchać, bo ich wszechwiedza na to niedokończony produkt. Jednak- nie pozwala, więc raz przygotowa- że w budżetach często widuję ny excel nie podlega zmianom. Roz- zaprogramowane w ten sposób bijają się od funduszu do funduszu, pozycje. Gorzej, gdy działania typu szukając takiego, który zaakceptuje public relations są mylone z bez- ich budżet as it is. Często celem pośrednim marketingiem, który jest samo zdobycie pieniędzy, brak z założenia nastawiony jest na natomiast jest pomysłu na wdro- efektywność i zwrot z podjętych żenie czynu, gdy one się pojawią. działań. To jak założenie skarpetek Uwaga – cebula robi się szklista! P rawo i finanse | C z y kasa fiska l na idzie w parze z e - commerce ? Często celem jest samo zdobycie pieniędzy, brak natomiast jest pomysłu na wdrożenie czynu, gdy one się pojawią Czy kasa fiskalna idzie w parze z e-commerce? Sprzedaż towarów i usług na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej wymusza na przedsiębiorcy ewidencjonowanie tej czynności za pomocą kasy fiskalnej. Ewidencję taką prowadzi się również w przypadku sprzedaży na rzecz rolników ryczałtowych. Czy powyższe zasady dotyczą także właścicieli sklepów internetowych? ifirma.pl Handel przez internet się z załącznikiem dotyczącym Innymi słowy sprzedaż, za którą tutaj prowizorka – wskaźnik bez- Co powinien zrobić przedsiębiorca, czynności zwolnionych z ewiden- płatność trafia na konto banko- Prowizorka jako klucz do sukcesu względny, występujący w zakresie który ma zamiar rozpocząć sprzedaż cjonowania. Te dwa kroki stanowią we przedsiębiorcy nie musi być Dopełnieniem jest połączenie magicznym 4-12-krotności wyceny w internecie? Najlepiej zapoznać się podstawę do właściwej interpreta- rejestrowana za pomocą kasy Krzycz, a więcej dostaniesz wszystkich elementów w cebu- w stosunku do prognozowanych z całym Rozporządzenia Ministra cji obowiązujących przepisów. fiskalnej. Drugą metodą budżetową popu- lowej spójności, objawiającej się przychodów, oczywiście w meto- Finansów z dnia 29.11.2012 r. larnie stosowaną jest włożenie w liczbach prognozowanych na dzie dochodowej. w sprawie zwolnień z obowiąz- Jak uniknąć kasy fiskalnej? mieć tutaj szeroko rozumiane usługi absurdalnych liczb, które następnie podstawie danych, których w żaden ku prowadzenia ewidencji przy Warto zapoznać się z załącznikiem elektroniczne, np. tworzenie i ho- są negocjowane z funduszem. Od- sposób nie da się logicznie uzasad- Przepis zastosowaniu kas rejestrujących do wspomnianego wcześniej roz- sting stron WWW, tworzenie gier, bywa się to według metody – dam nić. Przecież liczby nie wymagają Konkludując ten przepis na startup (Dz. U. z 2012 r. poz. 1382 ze zm.) porządzenia, a konkretnie z punk- oprogramowania, e-booków, a także jak najwięcej, bo przecież (ulubione ułożenia w oparciu o dane wejścio- cebulowy, najważniejsze jest za- wraz z załącznikami. Jeżeli jednak tami 36 i 37, które bardzo dobrze innych produktów cyfrowych. słowo cebulowe – no przecież!) gdy we, jakieś wskaźniki. Lepsze jest mknięcie w finansach wielu pozycji prowadzona przez niego działalność interpretują sprzedaż internetową. fundusz zbije połowę budżetu, to prognozowanie na wróżbie sukcesu tajemniczo brzmiących jak PR, gospodarcza nie wymaga aż takiego Opisują one to, co nas najbardziej Istnieje oczywiście również lista i tak będzie zadowolony. Przecież wielomilionowej korporacji, która konsulting reaktywny, wsparcie bu- zaangażowania, wystarczy, że swe interesuje, czyli wysyłkową dosta- towarów i usług, których sprzedaż w funduszu pracują ludzie, którzy od razu przejdzie z rynku polskiego dżetowe, team menadżer (bo prze- działania ograniczy do kilku kroków. wę towarów i świadczenie usług, wymusza na sprzedającym posia- nie mają pojęcia o biznesie. Prze- na zagraniczny. Przecież będzie po- cież kolega z podstawówki musi też dla których warunkiem zasadni- danie kasy fiskalnej. Są to m.in.: gaz cież to tylko liczby, a i tak połowę siadać cebulowy potencjał liczbo- zarobić). Należy doprawić szczyptą Najważniejszy z nich, to dokona- czym do skorzystania ze zwolnienia płynny, części do silników, silniki pieniędzy zdefrauduje się na boku wy, przed którym z płaczem będą przychodów, które zagwarantują nie swego rodzaju rozpoznania. z kasy fiskalnej jest to, że zapłata spalinowe, sprzęt radiowy, telewi- poprzez zaprzyjaźnione firmy. klękać największe tuzy rynku – taka IRR na poziomie co najmniej 600%. Należy sprawdzić, czy sprzedawa- wpływa do zleceniobiorcy za po- zyjny, telekomunikacyjny, sprzęt Przecież nikt tego nie zauważy jest siła olejków eterycznych liczb Podając do stołu, należy zakończyć ny w sklepie internetowym towar mocą przekazu pocztowego, banku fotograficzny, wyroby z metali i wszyscy tak robią. Bo przecież wykazywanych poprzez wielkofor- wyceną na poziomie co najmniej nie widnieje na liście tych, które lub kasy oszczędnościowo-kredy- szlachetnych, płyty CD, DVD, kra- krzykiem można zdziałać więcej. matowy przychód. Najważniejszym 2–3 mln zł, do osiągnięcia w ciągu muszą być ewidencjonowanie przy towej (dotyczy to też systemów ty pamięci, wyroby tytoniowe czy Krzycząc, dokonuje się aktu agresji, wskaźnikiem do przeliczeń jest 2–3 lat. Voilà! pomocy kasy fiskalnej. Jeżeli chodzi płatniczych online takich jak PayU choćby przewóz osób taksówkami. o sprzedaż usług, należy zapoznać czy PayPal). pod klapki – byle było ciepło, ale na plażę można iść. 12 e-profit Jako świadczenie usług należy rozu- e-profit 13 P rawo i finanse | J ak zadba ć o pły nnoś ć finansową firm y ? P rawo i finanse | C z y kasa fiska l na idzie w parze z e - commerce ? Korzystanie ze zwolnień ale dokonuje sprzedaży jedy- i komu za nią zapłacono. W tym Według wspomnianego już roz- nie przez internet, wówczas celu powinien gromadzić dowody porządzenia ministra finansów, ze nie ma obowiązku posiadania sprzedaży zawierające nazwę zwolnień z obowiązku prowadzenia kasy fiskalnej; towaru lub numer zamówienia, ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy: • wykonują czynności z załączni- a także dane klienta. ka do ww. rozporządzenia; Jak zadbać o płynność finansową firmy? • prowadzą sprzedaż, w której • nie przekroczyli limitu 20 tys. zł towary lub usługi zwolnione obrotu (liczonego proporcjo- z ewidencji na kasie fiskalnej nalnie w roku, w którym była przekraczają 80% całkowitego dokonana pierwsza sprzedaż obrotu. Nieterminowe regulowanie należności za wystawione faktury to problem wielu przedsiębiorców. Odroczone terminy płatności i nawet kilkutygodniowa zwłoka w płatnościach bardzo szybko mogą doprowadzić do niebezpiecznych dla działalności firmy zatorów płatniczych. Na rynku dostępnych jest jednak kilka skutecznych narzędzi, które mogą zapewnić firmie stały dopływ środków finansowych. Można wybierać między metodami, takimi jak kredyt czy faktoring lub zdecydować się na usługi firm monitorujących należności. na rzecz osób fizycznych). Limit ten tyczy się ogółu wartości Co ważne, sprzedawca interne- dokonanej sprzedaży, czyli towy korzystający ze zwolnień sprzedaży tradycyjnej (np. powinien pamiętać, że jest zobli- w sklepie stacjonarnym) oraz gowany do prowadzenia ewidencji e-sprzedaży. Jeżeli jednak sprzedaży, która ma określać, jakiej sprzedawca przekracza limit, czynności dotyczyła sprzedaż Paweł Pawłow, prezes zarządu Alcance Sp. z o.o. Płynnością finansową firmy nazy- Za minimum bezpieczeństwa przyj- wiele podmiotów, jest bankowy wamy jej zdolność do terminowego muje się poziom równy 1,2. kredyt obrotowy, który może być regulowania zobowiązań, takich udostępniony zarówno w rachun- jak wypłaty dla pracowników, Wbrew pozorom nadpłynność ku bieżącym, jak i w rachunku opłaty skarbowe oraz zakup finansowa wcale nie jest dobra dla kredytowym. Jest to elastyczny towarów i usług koniecznych do firmy, ponieważ oznacza, że zbyt i wygodny instrument finansowy, skutecznego prowadzenia bieżącej duża część środków pieniężnych ale też rozwiązanie stosunkowo działalności. Płynność jest równie pozostaje zamrożona, co z kolei kosztowne. Wiąże się z oprocen- ważną cechą przedsiębiorstwa może mieć niekorzystny wpływ towaniem powyżej 8% w skali roku co wysokość jej zysków i stanowi na jej rentowność. Zadaniem oraz prowizją, która może sięgać jeden z głównych kryteriów jego przedsiębiorcy jest racjonalne wy- nawet 5% sumy zobowiązania. oceny przez potencjalnych klientów korzystanie środków finansowych Wadą tej usługi są również wyma- i kontrahentów. Niepokojącym oraz dbanie o to, aby znajdowały gania, jakie stawiają banki – zazwy- sygnałem może być zarówno zbyt się na odpowiednim poziomie. Jeśli czaj konieczne jest zabezpieczenie niski poziom płynnych środków, firma posiada nadmiar środków, kredytu (hipoteka, zastaw, cesja jak i zbyt wysoki, czyli tak zwana powinny być ulokowane w jak naj- praw z umów), przedstawienie nadpłynność finansowa. Jest ona korzystniejszy sposób, na przykład historii dochodowej na wysokim wynikiem posiadania nieuzasad- w krótkoterminowych papierach poziomie, a także założenie konta nionego ekonomicznie nadmiaru wartościowych. środków finansowych w stosunku do zobowiązań. Przyjmuje się, że 14 e-profit w danym banku. Mając to na uwadze, a także zaostrzenie kryteriów W trosce o zachowanie płynności przyznawania kredytów, coraz równowaga finansowa firmy wy- finansowej firma może sięgnąć więcej podmiotów decyduje się na maga, aby wielkość aktywów bieżą- po dostępne na rynku narzędzia. skorzystanie z faktoringu, który cych była około dwa razy większa Usługą najbardziej rozpoznawalną, skraca czas spływania należności niż kwota zobowiązań bieżących. i wciąż chętnie wybieraną przez i poprawia cykl obrotowy. e-profit 15 P rawo i finanse | J ak zadba ć o pły nnoś ć finansową firm y ? Terminowe otrzymanie pieniędzy nuacja procesu sprzedaży towarów z wystawionych faktur z odroczo- oraz usług i rozpoczynać się zaraz nym terminem płatności pozwala po wystawieniu faktury. Integral- firmie na czas płacić jej zobowiąza- nym jego elementem jest tworzenie nia, co poprawia relacje z do- zestawień wystawionych i jeszcze stawcami czy podwykonawcami. niezapłaconych faktur. Proces W przypadku faktoringu zabez- ten mogą ułatwić komputerowe pieczeniem transakcji najczęściej programy do fakturowania, które jest wystawiona faktura, dlatego takie zestawienia generują auto- też w przeciwieństwie do kredytu, matycznie. Stała kontrola statusu przedsiębiorca nie musi mieć du- płatności pozwala na szybkie wy- żego majątku czy innych twardych chwycenie faktur wymagających zabezpieczeń. Co istotne, usługa ta interwencji i podjęcie działań moty- nie obciąża zdolności kredytowej wujących, które zmniejszą ryzyko firmy i nie jest widoczna w bilan- całkowitej utraty należności. sie spółki. Wpływa natomiast na poprawę wskaźników finansowych, W monitorowaniu należności bar- co może przełożyć się na uzyskanie dzo ważny jest dobór odpowiednich wyższego limitu kredytowego. P rawo i finanse | C ebu lowe finanse Konieczne jest znalezienie równowagi pomiędzy koniecznością możliwie wczesnego reagowania na potencjalne opóźnienie lub nawet brak płatności a troską o pozytywny wizerunek firmy i kontakty z partnerami biznesowymi narzędzi kontaktu z kontrahentem. Konieczne jest znalezienie rów- Niestety, w przypadku faktorin- nowagi pomiędzy koniecznością gu również trzeba liczyć się ze możliwie wczesnego reagowania na sporymi kosztami. Efektywny potencjalne opóźnienie lub nawet łączny koszt faktoringu dla faktury brak płatności a troską o pozy- wymaga jednak systematyczności, z 30-dniowym terminem płatności tywny wizerunek firmy i kontakty zaangażowania i bywa czasochłon- kształtuje się na poziomie od 0,7% z partnerami biznesowymi. ny. Wiele firm, nie rozumiejąc zalet wysokość kosztów może być znacz- Podejmując się monitorowania na- nie chcąc delegować pracownika nie wyższa, gdyż uzależniona jest leżności, trzeba ustalić plan działań. do jego obsługi. Na rynku pojawiają od wielu czynników, w tym również Schemat powinien być uzależniony się jednak rozwiązania, takie jak in- zakresu usług dodatkowych zwią- od potrzeb firmy, specyfiki branży, ternetowe serwisy do automatycz- do ok. 2% jej wartości. Ostateczna zanych z faktoringiem. tego rozwiązania, marginalizuje go, w jakiej działa, a czasami również nego monitoringu należności, które preferencji poszczególnych klien- znacznie mogą ułatwić ten proces. Współpraca z faktorem wyma- tów. Można oprzeć się na kontak- ga zmiany sposobu rozliczania tach osobistych, czyli spotkaniach Podsumowując, dostępnych jest z kontrahentami, na co może i mediacjach z dłużnikiem, jednak wiele metod kontroli płynności być potrzebna ich zgoda. Wiele korzystniejszym rozwiązaniem finansowej. Niezależnie od tego, firm uznaje to za znaczącą wadę, jest zdalna opcja działań wyko- czy firma zdecyduje się sięgnąć po obawiając się, że korzystanie z tej rzystująca rozmowy telefoniczne, zewnętrzne źródła finansowania, usługi może doprowadzić nawet do wiadomości SMS, e-maile czy takie jak kredyt czy faktoring, rozwiązania umowy z partnerami też listy przesyłane tradycyjną powinna zadbać o odpowiednie biznesowymi. pocztą. Za ich pomocą przesyłane monitorowanie należności. Jeśli są przypomnienia o zbliżającym się tylko monitoring jest efektywnie Korzystnym rozwiązaniem, z które- terminie płatności lub ponaglenia realizowany, pozwala w znacznym go w trosce o płynność finansową w przypadku jej braku. stopniu ograniczyć ryzyko zatoru toring należności. Powinien być on Monitoring należności nie jest obrotowe na rozwój firmy i kolejne traktowany jako naturalna konty- skomplikowanym procesem, inwestycje. może skorzystać firma, jest moni- 16 finansowego i uzyskać środki e-profit e-profit 17 C iekawostki z sieci | S ocia l N ation – nowe narzędzie do badania sieci Ciekawostki z sieci | S ocia l N ation – nowe narzędzie do badania sieci Ciekawostki z sieci SocialNation – nowe narzędzie do badania sieci Połączenie słów socjalizm i naród może budzić naturalną odrazę, popartą historycznymi doświadczeniami. Całe szczęście SocialNation nie ma z tym nic wspólnego. To narzędzie służące do mapowania czołowych liderów opinii w internecie. Nowa platforma daje możliwość wyszukania najpopularniejszych kont personalnych na takich portalach, jak Twitter, Facebook czy Instagram. Informacja prasowa 18 e-profit e-profit 19 C iekawostki z sieci | S ocia l N ation – nowe narzędzie do badania sieci SocialNation to narzędzie, które że sami możemy umieścić w nim Jak przyznaje Michał Sadowski pozwala na identyfikację liderów swój profil lub profile osób, które (CEO BRAND 24) pomysł zrodził opinii oraz mierzenie zasięgu obserwujemy w sieci. Każda wy- się z potrzeby i częstych zapytań dotarcia wśród użytkowników mieniona osoba może po autoryza- klientów, którzy potrzebowali list najpopularniejszych kanałów social cji samodzielnie go edytować. wpływowych osób, w tematach mediów na całym świecie. To lista Gall Anonim w wersji online kluczowych dla ich biznesu. ciekawych osób do subskrypcji Dostępne w sieci rankingi i ze- – nie ma tu fanpage’y, tylko perso- stawienia liderów opinii są albo Polska jest pierwszym krajem, lokalne, albo dotyczą głównie rynku w którym startuje SocialNation. amerykańskiego. SocialNation ma Do końca roku narzędzie będzie nalne profile. Ciekawostki z sieci | G a l l A nonim w wersji on l ine Dzięki podziałowi na kraje i katego- wymiar lokalny, a dzięki wsparciu wprowadzone w ponad 30 kra- rie w niedługim czasie będziemy MSLGROUP na całym świecie jach świata. mogli dotrzeć do liderów opinii stanie się narzędziem globalnym – w wybranym temacie i wybranym komentuje Sebastian Hejnowski, kraju. SocialNation działa na zasa- CEO MSLGROUP Poland. Anonimowość w sieci to dziś dobro luksusowe. Twoje zachowania i zwyczaje online to cenny towar dla marketingowców, socjologów i… niestety także cyberprzestępców. I choć żyjemy w dobie social mediów, ścigamy się na liczbę fanów, znajomych czy followersów, to warto się zastanowić, czy zawsze chcemy być kojarzeni? Czasem odrobina prywatności może nam wyjść na zdrowie. Pozostaje tylko pytanie, jak ją uratować… Więcej na: http://socialnation.us dzie crowdsourcingu, co oznacza Informacja prasowa Poniżej przedstawiamy kilka prak- jest stosowanie pseudonimów lub dzielić z innymi, możemy również teczne – nie zawsze są wystarczają- tycznych i prostych sposobów, któ- skrótów zamiast pełnego imienia systematycznie analizować, a na- ce. O wiele łatwiej jest zapobiegać re pomogą nam pozostać w cieniu. i nazwiska, np. Jacek Kowalski – Jac stępnie usuwać. Warto wiedzieć, że publikacji zbyt dużej ilości informa- Właściwie nie jesteśmy w stanie Ko, Jaceg Kow, Kowal. Chociaż dane, jakie w mediach społeczno- cji, niż naprawiać skutki naszych pozostać całkowicie anonimowy- próby ukrycia swojej tożsamości ściowych zamieszczamy, są bardzo nieprzemyślanych działań. Zanim trudne do usunięcia. mi w internecie. Możemy jednak w ramach ochrony prywatności zminimalizować liczbę informacji wydają się mieć sens, to niekiedy w sieci, które nas dotyczą. są to działania wbrew regulami- 4) Usunięcie danych z wypełnio- nom portali społecznościowych. nych formularzy – jeśli będziemy pełnego usunięcia – podsumowuje Metoda sprawdza się do momentu chcieli, aby informacje, które wpi- Paweł Żal, lider zespołu testów Unizeto Technologies. 1) Usunięcie informacji o nas z Google – po wyroku Trybunału zgłoszenia nas przez któregoś saliśmy, rejestrując się w serwisie, Unii Europejskiej Google uru- z użytkowników. Tym, którzy zniknęły z internetu, właściciel chomił witrynę (https://support. skrywają się pod pseudonimem, usunie je z systemu na naszą proś- google.com/legal/contact). Zza grozi blokada konta i konieczność bę wysłaną e-mailem. jej pomocą każdy użytkownik przesłania skanu dowodu w celu może złożyć wniosek z prośbą jego odblokowania. o wymazanie konkretnej informacji z wyników wyszukiwania. Swoją e-profit 5) Dezaktywacja kont na regularnie powinniśmy usuwać informacji z kanałów społecz- konta z portali i stron, których nie lub konkretnym linkiem, który nościowych – najpopularniejsze używamy. Jeśli w którymś miejscu chcielibyśmy usunąć. serwisy, takie jak: Facebook, NK.pl, logowaliśmy się za pomocą konta GoldenLine, LinkedIn czy Twitter na portalu społecznościowym, oferują możliwość określenia, kto powinniśmy zwrócić uwagę, jakie mem – coraz częstszym zjawiskiem widzi dodawane przez nas treści. w portalach społecznościowych Informacje, którymi nie chcemy się stane oraz jak wygląda proces ich portalach, których nie używamy – prośbę należy poprzeć powodem 2) Występowanie pod pseudoni- 20 3) Usunięcie wrażliwych podamy w sieci swoje dane, warto sprawdzić, jak zostaną wykorzy- dane zostały udostępnione firmie. – Powyższe sposoby – mimo że sku- e-profit 21 Ciekawostki z sieci | Kodowa ć każdy może … trochę l epiej lub trochę gorzej … C iekawostki z sieci | 3 0 mi l ion ó w złot ych na prace domowe 30 milionów złotych na prace domowe Aż 30 mln zł General Catalyst Partners oraz Runa Capital, Learn Capital i Point Nine zainwestowały w rozwój serwisu Brainly.com. Obecnie to największy na świecie edukacyjny portal społecznościowy. Warto dodać, że założony przez Polaków. Jerzy Stuhr swego czasu śpiewał: śpiewać każdy może, trochę lepiej lub trochę gorzej… Co ciekawe, mimo upływu czasu i zdecydowanie odmiennej tematyki, którą w tym magazynie zwykle poruszamy, w tych słowach można znaleźć analogię do tego, co działo się w gdańskim Starterze w połowie października. A „dział” się wtedy CodeWeek in Starter, czyli lokalna edycja Europejskiego Tygodnia Kodowania. Informacja prasowa Marcin Młyński Ta inwestycja warta jest odno- świecie pomagają sobie w zadaniach towania również ze względu na domowych, a także w systematyzo- fakt, że Ci inwestorzy, którzy mają waniu i utrwalaniu wiedzy. na swoim koncie wsparcie takich startupów, jak Snapchat czy Airbnb, Brainly funkcjonuje w 12 wersjach bardzo rzadko decydują się na językowych, jest dostępne w 35 inwestycje poza Ameryką. krajach na całym świecie, a jego strony miesięcznie przegląda ponad – Szukamy najlepszych polskich programistów. Mamy ambicję pracować z ludźmi kreatywnymi i gotowymi wdrażać własne pomysły… Zacznijmy jednak od początku. wychodzi. O co zatem chodzi w tym z opcją ich wydruku na trójwy- Czym jest CodeWeek? Jak mówią evencie? O promowanie technolo- miarowej drukarce. Pokazaliśmy pomysłodawcy przedsięwzięcia: gii, o inspirowanie i zachęcanie do uczestnikom, jak tworzyć aplikacje CodeWeek to europejska inicjaty- nauki. To wyzwania, których może mobilne na platformy: Android, wa promująca naukę kodowania… podjąć się każdy i jeśli będzie chciał, Windows 8.1 oraz iOS, a także i jak dodaje polski koordynator to może się dalej w nich realizować. tworzyliśmy niezwykłe urządze- Cyfrowe – Chodzi o to, by pokazać, Tegoroczne statystyki mówią, że Raspberry Pi oraz iBeaconów. Co że nie jest to żadna magiczna wiedza, wciągu 7 dni zostało zorganizowa- więcej, warsztaty były zróżnicowa- a kodowania może nauczyć się każdy. nych w całej Europie ponad 3 tys. ne nie tylko tematycznie, lecz także wydarzeń, z czego 300 w Polsce. wiekowo: przyjść mogły zarówno I tutaj dochodzimy właśnie do Sam Inkubator Starter przygotował dzieci, młodzież, jak i dorośli, którzy tego przedsięwzięcia – Centrum nia przy wykorzystaniu: Arduino, Michał Borkowski nie ukrywa 30 mln uczniów. Nad poprawnością satysfakcji z całej sytuacji: – Dzięki merytoryczną czuwa ponad 450 wsparciu inwestorów możemy reali- moderatorów. Co godzinę w Bra- zować naszą wizję portalu, wzbogacić inly jest zadawanych ponad 10 tys. ją o doświadczenia nowych ludzi, pytań z różnych dziedzin wiedzy, rzeczonej analogii, bo okazuje się, 10 eventów, na które zgłosiło się pojawiali się czasem razem ze których zamierzamy zatrudnić, by jak matematyka, angielski, historia, że nie trzeba mieć ani doświad- ponad 200 osób. swoimi pociechami. stworzyć Brainly nowej generacji. geografia, zdrowie czy biznes. czenia, ani specjalistycznej wiedzy, żeby, jak to programiści mówią, Co przyciągnęło taką uwagę? Cały tydzień CodeWeek in Starter zacząć kodzić. Fakt, że nikt po kilku Z pewnością wielopłaszczy- okazał się wielkim sukcesem dla Uzyskane środki pozwolą na błyskawiczny rozwój portalu oraz rozwój 22 Kodować każdy może… trochę lepiej lub trochę gorzej… Ta inwestycja to również ko- serwisu w kolejnych krajach, w tym nieczność zatrudnienia nowych i aplikacji mobilnej. Chcemy zatrudnić (nastu) godzinach nie zostanie znowość tematyki – mogliśmy nas, jako organizatorów, ale przede w Stanach Zjednoczonych. specjalistów zarówno w USA, jak deweloperów o otwartych umysłach, hackerem, ani nawet nie nauczy się zmierzyć się z nauką programo- wszystkim pokazał, że kodować i w Polsce. – Szukamy najlepszych z wizją i odwagą – przekonuje w pełni podstaw żadnego języka, wania w językach: PHP, Ruby on każdy może. Wystarczy nieco chęci, Brainly, znane w Polsce pod nazwą polskich programistów. Mamy ambi- Borkowski. ale idea CodeWeeka jest właśnie Rails oraz Scratch. Uczyliśmy się zapału i odwagi. Warto to mieć na Zadane.pl, jest społecznościowym cję pracować z ludźmi kreatywnymi taka, że nie o to chodzi, jak co komu tworzenia modeli w Blenderze 3D uwadze, bo jak pokazują szacunki portalem edukacyjnym. Za jego i gotowymi wdrażać własne pomysły Trzymamy kciuki za rozwój pośrednictwem uczniowie na całym na polepszenie działania serwisu projektu. e-profit e-profit 23 C iekawostki z sieci | Kodowa ć każdy może … trochę l epiej lub trochę gorzej … Komisji Europejskiej – do 2015 biorczości w listopadzie będziemy roku na rynku pracy będzie brako- organizować kolejne eventy w tym wać 900 tys. specjalistów z zakresu temacie. Ciekawostki z sieci | S ocia l N ation – nowe narzędzie do badania sieci ICT. Dlatego tym bardziej takie 24 wydarzenia jak CodeWeek warto Może zatem i przyjdzie niebawem organizować częściej niż raz w roku. czas na to, żeby zmienić nieco My tę misję poczuliśmy, dlatego nie słowa piosenki na: kodować każdy spuszczamy z tonu i już podczas może, trochę lepiej, a na pewno nie Światowego Tygodnia Przedsię- tak najgorzej… e-profit e-profit 25 R y nkowe trendy | A p l ikacja zamiast komputera pokładowego Rynkowe trendy Aplikacja zamiast komputera pokładowego R y nkowe trendy | A p l ikacja zamiast komputera pokładowego Nie masz komputera pokładowego, a chciałbyś wiedzieć na bieżąco, ile paliwa zużywa twój samochód, jakie jest obciążenie silnika czy położenie przepustnicy? Teraz, aby to wiedzieć, wystarczy zwykły smartfon. Redakcja e-profit 26 e-profit e-profit 27 R y nkowe trendy | A p l ikacja zamiast komputera pokładowego R y nkowe trendy | C z y startup to miejsce d l a mnie ? Okazuje się, że kierowca uzbrojony powyżej możliwości. W praktyce roczniki jeżdżących po naszych Ponadto istnieje możliwość wy- w smartfona może znacznie więcej. mamy teraz do czynienia z zamianą drogach aut, będzie to supernowo- konania diagnostyki samochodu Mieliśmy już aplikacje prowadzące smartfona z systemem Android czesny, ale mało przydatny gadżet? i kasowania błędów związanych do celu z pominięciem korków, na w pełni funkcjonalny komputer Okazało się, że zostaliśmy bardzo z pracą jego układów. ostrzegające przed fotoradarami pokładowy. Oczywiście wszystko mile zaskoczeni. Aplikacja współ- i kontrolami policji (choć oficjalnie odbywa się dzięki komunikacji pracuje bowiem z większością aut Aplikacja działa w modelu fre- ich funkcjonalność opisywana była z autem za pomocą wspomnianego wyprodukowanych po 2001 r., emium. Wersja bezpłatna obejmuje nieco inaczej), a także pozwalające już modułu OBD2. jeśli mają silniki benzynowe oraz jedynie podstawowe funkcje, do wyprodukowanymi po 2002 r. których mobilni kierowcy już dawno na sprawdzenie aktualnej pozycji Czy startup to miejsce dla mnie? Zastanawialiście się kiedyś, dlaczego pracujecie w startupie? Przypadek? Powołanie? A może świadomy wybór plusów, których próżno szukać w wielkich międzynarodowych korporacjach? Zapraszamy na krótki przegląd tego, co może dać Ci startup, a czego raczej nie da Ci korporacja. czy nagranie filmu z trasy. Później Wystarczy wpiąć moduł OBD2 – jeśli pod ich maskami pracują zdążyli się przyzwyczaić. Pełna poszliśmy jeszcze krok dalej i mie- do gniazda diagnostycznego, jednostki Diesla. A zatem można ją wersja to wydatek całych 2,99 zł. liśmy do czynienia z aplikacjami, a aplikacja Izzy Drive (gratulujemy zastosować w samochodach, któ- Do tego dochodzi roczna opłata które coraz częściej umożliwiały marketingowego i lingwistycznego rych właściciele o takich bajerach za korzystanie z Izzy Drive WWW zdobywanie wiedzy na temat podejścia do nazwy) pokaże nam jak elektroniczny pomiar spalania w wysokości 49 zł i zakup wspo- stanu samego samochodu, którym rzeczywistą prędkość, obroty, mogli tylko pomarzyć. mnianego modułu OBD2 za 79 zł. aktualnie się poruszaliśmy. Było to a także chwilowe i średnie spalanie. możliwe dzięki zbieraniu danych Co więcej zobaczymy tam również Z innych ciekawostek (kwestię Pomyśleliśmy sobie, że warto z systemu diagnostycznego auta parametry, które nie są ekspono- ostrzegania przed fotoradarami porównać te koszty z kosztami za pośrednictwem tzw. modułu wane na tradycyjnych kompute- uznaliśmy za standard) spodobała rozbudowania podstawowej wersji OBD2 poprzez zwykłe połączenie rach pokładowych, np. obciążenie nam się funkcja lokalizacji zaparko- komputera pokładowego w nowym Bluetooth. silnika czy położenie przepustnicy. wanego samochodu. Kto kiedy- aucie w segmencie aut miejskich. 1. Twoja praca ma znaczenie Zgadnijcie, co wyjdzie taniej…? Oczywiście nie chcemy umniejszać wamy, wykonując określoną pracę. rozkładania odpowiedzialności. Kto roli szeregowego pracownika Oczywiście każdy przypadek nale- zapunktuje w przypadku sukcesu, Gdy dowiedzieliśmy się o tym kolwiek robił zakupy w większym Nie trzeba było długo czekać, a na pomyśle, pierwsza rzecz, jaka centrum handlowym, ten doskona- rynek weszła kolejna aplikacja jesz- przyszła nam do głowy, to kwestia le wie jak cenna to funkcja. cze bardziej rozszerzająca opisane użyteczności. Czy patrząc na Anna Osińska wpływ na to, jaki komfort odczu- korporacji, ale jasno trzeba powie- ży rozpatrywać indywidualnie, ale a kto odpowie w przypadku porażki dzieć, że nowo przyjęty pracownik zazwyczaj możemy poczuć większy projektu? Najczęściej są to dwie startupu ma większą szansę na komfort i bezpieczeństwo pracy, różne osoby. przekucie swoich pomysłów w real- znając się z prezesem, będąc z nim ną strategię firmy niż w przypadku na „Ty”, niż znając swego prezesa je- 6. Nie bo nie korporacji. Oczywiście znane są dynie z okładek biznesowych pism. W startupie raczej czegoś takiego błyskawiczne kariery również 4. Jesteś nam potrzebny w wielkim biznesie, ale… 2. Multitasking jest w cenie Jeśli chcesz się rozwijać trudno e-profit nie usłyszysz. Tutaj funkcjonuje się na prostej zasadzie racjonalności Nie ma ludzi niezastąpionych, ale danego projektu. Zawsze można w przypadku dużej organizacji przecież wezwać cały zespół o wiele łatwiej jest zastąpić Ciebie i poprosić o uzasadnienie danej o lepsze miejsce niż startup. Ow- kimś innym. W startupie to Ty decyzji. W dużej firmie w tego szem, skala działania międzynaro- w dużej mierze tworzysz kulturę typu przypadkach mogą zafunk- dowych korporacji i związane z tym tej organizacji. Tu prędzej możesz cjonować elementy, o których możliwości są nieporównywalne, poczuć się potrzebny. ale nie spodziewaj się, że w krótkim 28 przejść przez skomplikowany proces istnieniu nie masz pojęcia. Złe słowo wypowiedziane po lampce czasie poznasz wszystkie aspekty 5. Przede wszystkim wolność funkcjonowania takiego kolosa. Jaka jest różnica w podejmowaniu wina podczas ostatniej firmowej Jest znacznie większe prawdopodo- ważnych decyzji w startupie, a w du- imprezy. Lepszy lub gorszy samo- (no dwóch, góra trzech) dobrego bieństwo, że zostaniesz trybikiem żej firmie? Taka jak z zaparkowaniem chód służbowy. Personalne obawy w maszynie, niż poznasz w prakty- w centrum Warszawy małego autka, lub aspiracje. Są tysiące powodów, ce słowo multitasking. a ciężarówki. W przypadku startupu dla których każdy twój pomysł lub 3. Atmosfera też się liczy proces jest prosty. Jest pomysł, jest projekt może znaleźć zagorzałych decyzja odpowiedniej osoby, jest przeciwników. A merytoryka? Jak Kultura pracy, kultura organiza- działanie. W przypadku dużej korpo- to leciało? Pokaż mi człowieka, cyjna – wszystko to ma ogromny racji bardzo często trzeba najpierw a paragraf się znajdzie... e-profit 29 R y nkowe trendy | N adchodzi … G oog l e A na ly tics U ni v ersa l R y nkowe trendy | N adchodzi … G oog l e A na ly tics U ni v ersa l 7. Nie samą pracą człowiek żyje w czasie pracy zgodnie z systemem Nie jest naszym celem, by na gdyż dzięki niemu zaciera się gra- modyfikacji kodu sklepu. Warto Najczęściej pracujemy, by żyć. Jeśli pracy certyfikowanym przez siłę przekonywać Cię do pracy nica między światem wirtualnym jednak dokonać tej modyfikacji, masz odwrotnie, to jest to spory wszystkie ważne instytucje Europy? w startupie. Czasem spokojna a realnym, a sam system jeszcze gdyż wówczas po zalogowaniu się posada w korporacji może być dokładniej skupia się na mierzeniu użytkownika wygenerowany zosta- pojedynczych użytkowników. nie jego indywidualny identyfikator, do serwerów Analytics. problem. Poza pracą są jeszcze rodzina, dzieci. Gdy dla przykładu 8. Praca może być crazy spełnieniem marzeń. Korporacja twoja pociecha zachoruje, a na- Są gusta i guściki. Być może komuś to też zazwyczaj większa stoletnie auto odmówi zapalenia wielki open space, gdzie każdy ma i pewniejsza płaca (choć to akurat Sposobów na wykorzystanie który następnie zostanie przesłany w zimowy poranek, zgadnij, gdzie swój mały kącik odpowiada, ale dość indywidualna sprawa). Jeśli nowych funkcji Universal Analytics możesz spodziewać się większej jeśli choć raz odwiedziłeś(-aś) jednak masz zły dzień, to mamy jest wiele. W internecie spotkać Nowością jest także model atry- wyrozumiałości? U swego szefa, crazy room w Starterze, to możesz nadzieję, że czytając ten tekst, się można na popartych sukcesami bucji konwersji. Jest to zbiór reguł z którym jesteś na „Ty”, czy od ma- zmienić zdanie na temat tego, jak choć raz pomyśleliście sobie próbach połączenia Anlaytics określających sposób przypisywa- szyny nabijającej wejścia i wyjścia powinno wyglądać miejsce pracy. Universal z ekspresem do kawy czy nia konwersji do punktów kontaktu wykrywaczem ruchu. Skupmy się z twoją witryną lub sklepem przed „faktycznie nie jest źle”. jednak na naszym biznesie. dokonaniem konwersji, czyli określonego przez ciebie celu. Z mode- Nadchodzi… Google Analytics Universal Google Analytics to bardzo przydatne, darmowe narzędzie do śledzenia statystyk witryny. Większość użytkowników jednak nie wykorzystuje możliwości, jakie ono za sobą niesie. Poza ładnym interfejsem, wykresami i liczbami informującymi o liczbie odwiedzin oferuje także znacznie bardziej zaawansowane funkcje, takie jak szczegółowe statystyki kampanii Google AdWords czy nawet atrybucję konwersji. Zacznijmy jednak po kolei. Maciej Wiśniewski, Premiumads 30 Załóżmy, że prowadzisz sklep lem atrybucyjnym mieliśmy już kon- internetowy. W idealnym świecie takt, lecz wspominana atrybucja użytkownik przyszedłby do twoje- była powiązana wyłącznie z ostat- go sklepu np. z kampanii AdWords. nim źródłem odwiedzin użytkow- Zapoznałby się z ofertą, dodał pro- nika. I właśnie do tego ostatniego dukt do koszyka i dokonał zakupu. punktu kontaktu z twoją firmą była Niestety, taki idealny użytkownik przypisywana konwersja. Aktualnie rzadko się trafia. W praktyce możemy przypisać wartość do najczęściej wygląda to tak, że użyt- np. pierwszego kontaktu klienta kownik trafia do twojego sklepu z twoją firmą i skorzystać z różnych wiele razy. Co gorsza poprzez innych modeli atrybucji. Jeżeli wiele różnych urządzeń. Śledze- jednak nie znajdziesz idealnego nie takiego użytkownika dzięki modelu, zawsze możesz stworzyć Universal Analytics stało się dużo indywidualny model z regułami, prostsze i dokładniejsze. Dzięki które określisz samodzielnie. nowej funkcji User ID możemy połączyć poszczególne sesje (i każde Jeżeli interesują Cię wszystkie aktywności tych sesji) z unikalnym nowe funkcje i możliwości, jakie identyfikatorem przypisywanym oferuje Google Analytics Universal, do użytkownika. Rozwiązanie to warto zapoznać się ze szczegółową bardzo dobrze sprawdza się w celu dokumentacją. Google zamierza poznania dokładniejszej liczby uni- oferować wsparcie dla poprzednich kalnych użytkowników odwiedzają- kodów Google Analytics przez 2 cych twój sklep. Warto wspomnieć lata od dnia prezentacji Universal Najpopularniejszy system analityki danych zmianie uległo wszystko. Następną nowością jest wsparcie o tym dlatego, że w przypadku Analytics. Warto ten fakt zapamię- internetowej długo ewoluował. Pierwszą, najbardziej widoczną śledzenia aplikacji mobilnych. Kolej- większości witryn dane o liczbie tać, gdyż pozostało tylko półtora Ewolucja zakończyła się 2 kwietnia zmianą jest kod Google Analytics, ną znaczną zmianą jest platforma unikalnych użytkowników są zakła- roku na aktualizację kodu do nowej 2014 r. Tę datę możemy przyjąć który w zaktualizowanej wersji Measurement Protocol, która po- mane. Zakładają bowiem, że jedna wersji i przyswojenia sobie zmian, jako oficjalną, jeśli chodzi o powsta- Universal należy podmienić z jego zwala przesłać dane bezpośrednio osoba odwiedzająca twój sklep z 3 jakie ze sobą niesie. nie nowej wersji Google Analytics poprzednikiem. Zaktualizować do serwerów Analytics Universal różnych urządzeń to 3 unikal- Universal. Po stronie interfejsu, na należy także inne kody, które z każdego urządzenia podłączo- nych użytkowników. W praktyce pierwszy rzut oka, prawie nic się pomagały w dokładniejszym moni- nego do internetu. Measurement jednak jest to jedna i ta sama osoba. nie zmieniło. Po stronie zbierania toringu strony. Protocol jest o tyle istotną zmianą, Wdrożenie funkcji User ID wymaga e-profit Załóżmy, że prowadzisz sklep internetowy. W idealnym świecie użytkownik przyszedłby do twojego sklepu np. z kampanii AdWords. Zapoznałby się z ofertą, dodał produkt do koszyka i dokonał zakupu. Niestety, taki idealny użytkownik rzadko się trafia e-profit 31 R y nkowe trendy | S PA M ob ójstwo . 9 5 % e - mai l i w sieci to rek l amow y spam R y nkowe trendy | S PA M ob ójstwo . 9 5 % e - mai l i w sieci to rek l amow y spam SPAMobójstwo. 95% e-maili w sieci to reklamowy spam W ciągu sekundy w sieci wysyłanych jest około 36 e-maili, które stanowią spam. Oznacza to, że reklamowe wysypisko w internecie rozrasta się w tempie blisko 3 mln śmieciowych wiadomości na dobę. Te pesymistyczne wnioski płyną ze statystyk SpamCop.net, strony pełniącej funkcję antyspamowego monitoringu internautów. Spam to prawdziwa zmora epoki cyfrowej: 9 na 10 e-maili krążących w sieci to reklamowe śmieci. Sen o sieci wolnej od spamu strzelanie z armaty do wróbla – nikom pecetów. Później wielo- W tym tunelu tli się światełko. mówi Piotr Prajsnar z Cloud krotnie zaprzeczał, że takie słowa Wiele jednak wskazuje na to, że Technologies, spółki walczącej ze kiedykolwiek padły z jego ust. Za sen Gatesa o sieci wolnej od spamem poprzez rozpowszech- to swojej tezy o końcu spamu nie spamu może wkrótce okazać nianie technologii umożliwiającej wyparł się nigdy. Gates ogłosił się jawą, bo spamowanie po personalizowanie reklam do po- bowiem śmierć spamu ciut za prostu przestanie się opłacać. trzeb odbiorcy. – Zamiast wysyłać wcześnie. W 2004 r. technologia Analitycy rynku reklamy online 100 tys. e-maili z tą samą reklamą, do kreowania spersonalizowanych upatrują SPAMobójcy w sperso- z których zdecydowana większość reklam oraz e-maili dopiero racz- nalizowanym e-mail remarketingu. trafi do kosza nieodczytana, można kowała. Dziś sięga po nią już nawet Funkcjonuje on w oparciu o analizę wysłać tylko 100 e-maili, ale do co 5 firma z sektora e-commerce, zachowań internauty (m.in. jego tych internautów, którzy faktycz- notując przy tym kilkunastokrotnie intencji zakupowych, zaintereso- nie poszukują danego produktu. większy zysk niż przedtem. Bada- wań, poszukiwanych treści, historii Osiągniemy lepszy efekt, niższym nia pokazują również, że internauci e-zakupów itp.), głównie dzięki kosztem. I przede wszystkim: bez w większości pozytywnie reagują plikom cookies, które działają jak irytacji po drugiej stronie kabla – na treści reklamowe dopasowane internetowy odcisk palca. dodaje Piotr Prajsnar. do ich zainteresowań. Czyżby zatem nadszedł w końcu wyczeki- Tomasz Lachowski, [email protected] Sen Gatesa a rzeczywistość Nabiera się co 8 internauta chyba płakał, gdy je pisał... Szczerze Minęło równo 10 lat od deklaracji Według raportu Messaging mówiąc, nie wiem, jak bardzo Billa Gatesa, który dekadę temu Malware autorstwa Mobile Anti- musiałbym być zdesperowany jako przekonywał, że problem spamu Abuse Working Group (MAAWG) sprzedawca, by sięgać po taką for- zostanie rozwiązany w ciągu 2 naj- porażkę ze spamem ponosi średnio mę reklamy – i jak bardzo musiał- bliższych lat. Po 2 latach od tego co 8 internauta, który klika w inte- bym być zdesperowany jako klient, zapewnienia firma Barracuda anali- resującą wiadomość stanowiącą żeby w to kliknąć – mówi Łukasz zująca ruch mailingowy w interne- de facto kryptoreklamę. Spame- Kapuśniak, analityk marketingu cie zawstydziła szefa Microsoftu, rzy prześcigają się w coraz to internetowego. twierdząc, że spam żyje i ma się wymyślniejszych tytułach e-maili, dobrze, czego dowodem jest fakt, wyznając zasadę „byle się klikało”. Skutki kliknięcia mogą być opła- że opanował już 95% ruchu. I tak na skrzynkę trafiają wiadomo- kane nie tylko dla naszej skrzynki, Ze spamem coraz częściej bory- ści w stylu: „Zobacz, kto skasował lecz także dla naszych oczu. Po kają się użytkownicy smartfonów cię ze znajomych na Facebooku”, otwarciu takiej „wiadomość” może i tabletów. W Azji średnio 30% czy „Gratulacje! Jesteś 200 000 nas bowiem zalać powódź reklam wiadomości krążących między klientem, który odwiedził naszą i setki wyskakujących i śpiewają- użytkownikami sieci komórkowej stronę – Odbierz swoją nagrodę”. cych okienek. Jeden klik – i mo- to spam. Niechlubnym liderem jest Są też mocniejsze kąski: „Michelle żemy zapisać się na (czarną) listę tutaj Japonia. Spam atakuje nawet Obama nago!”, „Papież w szpitalu”, mailingową spamera. Większość smart TV. Niedługo będziemy bali czy „Kolejny kraj szykuje się do internautów zdaje sobie sprawę się otworzyć lodówkę. I to do- wojny”, „Steve Jobs żyje!” itd. z zagrożeń, jakie potencjalnie niesie – Takie tematy angażują ludzką ze sobą spam. Dlaczego zatem 21% słownie, bo ostatnio to kuchenne 32 urządzenie, przejęte przez botnet, ciekawość i często dają gwarancję z nich nie robi nic, żeby się przed wykorzystała do rozsyłania spamu „klikalności”, ale tytuły bywają nie- nim zabezpieczyć? firma Proofpoint. kiedy tak nieudolne, że copywriter e-profit – Wysyłanie tych samych komuni- Nie zawsze słowa Gatesa stawały wany przez Gatesa czas rozstania katów reklamowych do różnych się ciałem. Kiedyś miał powiedzieć, ze spamem, „czas roz-spamia”? użytkowników to po prostu że 640 KB pamięci operacyjnej cyberprzestępstwo. Przypomina w zupełności wystarczy użytkow- e-profit 33 D ossier | P o l ska l iderem hand lu mobi l nego w E uropie Dossier Polska liderem handlu mobilnego w Europie D ossier | P o l ska l iderem hand lu mobi l nego w E uropie Coraz bliżej święta, coraz bliżej święta… – przypominała nam przez ładnych kilka lat reklama dość popularnego napoju, dość popularnej marki. Przed nami jeden z najgorętszych okresów dla sprzedawców prawie wszystkich branż. Z tej okazji przyjrzyjmy się, jak to u nas jest z handlem… mobilnym. Justyna Mockus 34 e-profit e-profit 35 D ossier | P o l ska l iderem hand lu mobi l nego w E uropie Pretekstem do tych rozważań stała pewnie spora część z nas ma po się najnowsza – druga edycja ra- 2 smartfony ;) Jak mówi raport portu na temat rynku m-commerce m.Generator.pl, na 11 mln Polaków, w Polsce, UE i USA: Handel mobilny którzy w zeszłym miesiącu korzy- w praktyce 2014 przygotowana stali z internetu za pośrednictwem przez m.Genereator.pl. smartfonu lub tabletu, blisko 5 mln Zgodnie z raportem w Polsce dokonało zakupu produktu, usługi notuje się wyższy wskaźnik lub aplikacji. D ossier | P o l ska l iderem hand lu mobi l nego w E uropie W Wielkiej Brytanii, którą charakteryzuje duża dojrzałość handlu mobilnego, 72% sklepów posiada wersję mobilną… użytkowników smartfonów (44%) niż we Francji (42%) czy w Niem- – Rok 2014 w handlu mobilnym ma czech (40%). Prognozy mówią, że należeć do Polski. To właśnie nasz na początku 2015 r. odsetek ten kraj ma rozwijać się najszybciej wzrośnie do 60%, a w 2018 r. licz- w Europie, osiągając wzrost na ba smartfonów na polskim rynku poziomie 113%, dzięki czemu rynek osiągnie 44 mln, co będzie stano- m-commerce w Polsce osiągnie war- wiło 74% wszystkich komórek. tość miliarda złotych, a w 2015 r. Z jakich form płatności mogą skorzystać użytkownicy urządzeń mobilnych w Państwa e-sklepie? aż 2,5 mld – mówi Piotr Krawiec, Gołym okiem widać, jaki potencjał prezes zarządu mGenerator.pl. otwiera się przed właścicielami Wg prognoz europejskich anality- e-sklepów. Statystycznie rzecz ków, w tym samym czasie wzrost biorąc, niemalże co drugi Polak wartości rynku m-commerce we posiada urządzenie mobilne Francji wyniesie 106%, a w Niem- (niemniej skoro „statystycznie” czech – 112%, co powoduje, że pies i pan mają razem 3 nogi – to wysuwamy się na pozycję lidera. przelew bankowy 95,5% płatność za pobraniem 88,4% szybkie płatności internetowe 57,2% płatność kartą 42,8% przekaz pocztowy 5,8% płatności mobilne 6,2% płatność SMS 2,2% inne 2,8% 20% Czy korzystacie Państwo z rozwiązań mobilnych w swoim sklepie internetowym? mobilna wersja strony 40% 60% 80% 100% Czy e-sklepy dotrzymają nam sklepy internetowe należą: przelew Zatem, pomimo że handel mobilny zatem tempa i dostosują równie bankowy, płatność za pobraniem staje się coraz bardziej popularny, szybko swoje usługi do naszych i szybkie płatności interneto- 93,45% firm pozostaje nieprzyja- potrzeb? Wg raportu aktualnie co we. Dopiero co 5 sklep wdrożył zna dla milionów użytkowników 3 z nich dostosował swoją ofertę płatności mobilne (20,06%), jednak smartfonów i tabletów. A jak jest 19,39% do mobilnych użytkowników. Dla (76,42%) zdaje sobie sprawę, że w twojej firmie? 24,00% porównania – w Wielkiej Brytanii, taka opcja jest potrzebna. którą charakteryzuje duża dojrzaO ile ponad 30% e-sklepów pów posiada wersję mobilną, a 52% dostosowało już swoją ofertę do ma własną aplikację mobilną. wymagań użytkowników mobil- Inwestycje z pewnością są opłacal- nych, o tyle tylko 5,3% średnich 2,00% ne, gdyż co 2 e-sklep zadeklarował, i dużych przedsiębiorstw działa- 3,28% że zakupy mobilne stanowią do jących w Polsce (z ponad 2 tys. 10% wszystkich transakcji. przebadanych) posiada mobilną 3,40% mobilna aplikacja brak 20% 36 łość handlu mobilnego, 72% skle- 3,03% mobilna wersja strony oraz aplikacja 40% e-profit 60% 80% 75,58% 2013 68,51% 2014 wersję strony internetowej, 0,25% Z kupowaniem nieodłącznie mobilną aplikację, a jedno i drugie: związane są płatności. Do naj- 1% – wynika z raportu Handel popularniejszych form zapłaty mobilny w praktyce 2014. oferowanych przez polskie e-profit 37 P osta ć po l skiego internetu | N ie ma a lgor y tmu na udane startup y P osta ć po l skiego internetu | N ie ma a lgor y tmu na udane startup y Postać polskiego internetu Nie ma algorytmu na udane startupy Z Wojciechem Przyłęckim, wiceprezesem spółki IQ Partners, rozmawia Marek Dornowski 38 e-profit Nasz dzisiejszy gość inwestowanie w startupy ma we krwi. Spółka IQ Partners, której jest wiceprezesem, to jeden z głównych funduszy specjalizujących się w inwestycjach w projekty typu seed czy startup. W 2011 r. spółka debiutowała na Głównym Parkiecie Warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych. Do dzisiaj ma na koncie kilkadziesiąt projektów z najróżniejszych obszarów internetu. Jeśli kiedykolwiek kupowaliście gry na Gametrade.pl, czytaliście Antyweb, przygotowywaliście się do testów prawnych razem z Arslege.pl lub wymienialiście waluty na Trejdoo, to mniej lub bardziej świadomie korzystaliście z projektów, w które był lub jest zaangażowany. Zawodowo inwestor i ekspert rynku startupów, prywatnie zapalony żeglarz i człowiek, z którym nie sposób się nudzić – Wojciech Przyłęcki. e-profit 39 P osta ć po l skiego internetu | N ie ma a lgor y tmu na udane startup y P osta ć po l skiego internetu | N ie ma a lgor y tmu na udane startup y Pytanie, które zawsze przychodzi nieubłaganie mówią, że jedynie praktycznie od zera. Dzisiaj jako dbam o to, by biznes się kręcił :) pamiętam, że gdy człowiek prowa- go, traktuję brak jakichś nowych mi na myśl, gdy czytam o Twoich 1 na 10 startupów ma szansę kraj nie jesteśmy może w świato- A tak całkiem serio – pływanie na dzi startup, ten go pochłania i nie projektów, które mają szansę kolejnych projektach to: czy byłbyś przetrwać? wej awangardzie, ale nie brakuje najszybszej dwuosobowej łódce bardzo jest czas na pasje. Wraca do w najbliższym czasie zmienić świat. w stanie wymienić wszystkie z nich? W.P. Sorry, taki mamy klimat. na rynku pieniędzy na projekty. świata daje dzisiaj dużo przyjemno- nich, gdy projekt, nad którym pra- W tym roku, w naszej branży nic W.P. Tak, każdy z projektów A zupełnie serio – jeśli komuś nie Jest coraz lepszy ekosystem dla ści. Ale opanowanie jej zajęło 2 lata cuje, trochę okrzepnie lub upadnie. takiego się nie wydarzyło. Nic pamiętam i mógłbym powiedzieć, pasują statystyki i martwi podej- startupów, pojawiają się zachodni i okupione było siniakami, złama- Wówczas przychodzi refleksja, że o skali rażenia Facebooka, YouTu- dlaczego zdecydowaliśmy się mowanie w 90% błędnych decyzji gracze u nas, a i polskie projekty nym żebrem i setkami bolesnych przecież nie pracujemy tylko po to, be, Google, Amazon czy innego w niego zainwestować. Przy setce – nie powinien pracować w naszej eksportują swoje sukcesy w świat. wywrotek. Widzę tutaj sporo analo- żeby projekt się udał, a po to, żeby Instagrama – nie ma. inwestycji trudno zapamiętać kolej- branży. Nie ma algorytmu na uda- Sytuacja powoli staje się normalna gii do zajmowania się startupami! nasze życie było lepsze. A lepsze ność ich realizacji, ale ludzi i stojące ne startupy, nie sposób odgadnąć, z perspektywami na jeszcze lepszą. za nimi pomysły – pamiętam. co się uda. We wszystkie nasze Życiowa pasja poza rzeczami stricte oznacza czas dla siebie, swoich A czy Ty w najbliższym czasie czymś pasji i dla najbliższych. zaskoczysz? projekty, a zatem i te nieudane, Gdybyś mógł cofnąć się w czasie o 5 zawodowymi to coś, co Twoim zda- Masz bardzo charakterystyczny wierzyłem i zainwestowałbym lat, co byś zmienił? niem zwiększa szanse na biznesowy Które z rynkowych wydarzeń nego inwestowania przeszliśmy do styl zarządzania. Daleko Ci do w nie ponownie. Oczywiście, wraz W.P. Nigdy niczego nie żałuję. sukces startupowców? bieżącego roku zaskoczyło Cię etapu pracy nad portfelem i wyjść osoby, która wtrąca się w bieżące z doświadczeniem łatwiej powie- Zawodowo wykorzystaliśmy W.P. Nie jestem praktykującym najbardziej i dlaczego? z inwestycji. Ale to chyba nie zasko- zarządzanie spółką. dzieć, co nie wyjdzie, ale skutecz- wszystkie szanse, jakie dostaliśmy. filozofem, trudno mi zgadywać, co W.P. Nuda – nic, co poruszyłoby czenie – jak się zasiało, to trzeba W.P. W działania spółek portfe- ność w typowaniu zwycięzców jest Nie żałujemy żadnej decyzji inwe- komu jest potrzebne i co pomaga. moje zawodowe emocje, się nie teraz zebrać. lowych nie wtrącamy się wcale. mimo upływu czasu taka sama. stycyjnej, pod każdą ponownie bym Mnie z pewnością żeglarstwo po- wydarzyło. To albo oznaka mojej się podpisał. zwala złapać oddech, odciąć się od ignorancji, albo znak naturalnej Dziękuję za rozmowę. wszystkiego, nabrać dystansu i sił ewolucji tego rynku. W kategoriach W.P. Dziękuję. do pracy zawodowej. Doskonale zaskoczenia, niestety negatywne- A właściwie tylko tyle, ile chcą tego nasi wspólnicy. Poproszeni – Jaki jest z perspektywy czasu pomagamy. Nieproszeni – staramy najdziwniejszy projekt, w który Mało jest ludzi, do których hasło się stać z boku, inspirować i szukać kiedykolwiek zainwestowałeś? „pieniądze to nie wszystko” pasuje nowych dróg rozwoju. W.P. Prywatnie – produkcja tak jak do Ciebie. Raz – często pod- keczupów w postaci zabawek dla kreślasz, że decyzja inwestycyjna Myślałeś kiedyś o tym, że inwe- dzieci. A mówiąc o startupach opiera się nie tylko na samym biz- stowanie w startupy może być technologicznych – żaden mnie nie nesplanie, lecz także na relacjach, nałogiem? Taka adrenalina, gdy zdziwił. To nudna branża, i nawet a dwa – poza pracą znajdujesz też przeglądasz biznesplan kolejnego inwestycja w internetowe biuro sporo czasu na hobby. przedsięwzięcia i widzisz, że ten turystyczne dla homoseksualistów, W.P. Każdy biznes jest relacyjny, ale projekt za kilka lat może być czymś które możesz postrzegać jako wierzę, że nasz w sposób szczegól- naprawdę ciekawym. Czy to może tęczowe, kolorowe, nie wybiło się ny. Dobieramy przecież partnerów, uzależniać? ponad typową szarość. wspólników, w których wizję wie- W.P. Nie, startupów nie traktuje rzymy i za którą głosujemy często jak nałóg. Choć obcowanie z nimi Sezon na startupy zaczął się kilka sporymi pieniędzmi. Biznesplan i skala porażek, która nas otacza, lat temu. Część projektów jest już daje pewne wyobrażenie, kreśli z pewnością jest szkodliwa nie na etapie prężnie działających firm. ramy i pozwala zaplanować naj- mniej niż niejeden nałóg. Pracę Większość „genialnych” pomy- bliższą finansową przyszłość. Nie w tych szkodliwych warunkach wy- słów już dawno została zakopana daje gwarancji sukcesu. Za sukces nagradzają nam projekty, które się i zapomniana. Jak wygląda rynek zawsze odpowiadają ludzie i dlatego udały. Inwestowanie w startupy to dziś w porównaniu z czasem, gdy poświęcamy sporo uwagi ocenie nasz świadomy wybór i traktujemy debiutowałeś z IQ Partners na przyszłych partnerów. W biznesie to jak biznes, który musi przynieść giełdzie? „pieniądze to wszystko”, ale nie za zysk. Pasja – tak, nałóg nie. W.P. Jeśli chodzi o sposób prowa- każdą cenę. Biznes jest od tego, dzenia naszego biznesu, to zmieniło żeby zarabiał, aby człowiek mógł je Jak to jest Twoim zdaniem, że zanim się bardzo niewiele. Natomiast wydawać na swoje pasje. Żeglar- nastąpi inwestycja, to projekt na rynku zmieniło się w zasadzie stwo, do którego powróciłem po ogląda się na wszystkie możliwe wszystko. Ostatnie lata to tworze- latach przerwy, to dość kosztowne sposoby, a na końcu statystyki i tak nie rynku finansowania startupów hobby. Nie dziwi więc, że bardzo 40 W.P. Nie, u nas z czasów intensyw- e-profit e-profit 41 Warto wiedzieć | M ą dr y P o l ak przed zakupem Warto wiedzieć | M ą dr y P o l ak przed zakupem Warto wiedzieć Mądry Polak przed zakupem Podobno z 3 elementów – szybko, tanio, dobrze – wybrać można jedynie dowolne 2. Wychodząc na zakupy, często jednak o tym zapominamy. Teraz kupowanie produktów wysokiej jakości w jak najlepszej cenie ma być prostsze. Startuje poradnik zakupowy – specjalny blog współtworzony przez znanych blogerów zaproszonych do współpracy przez Okazjum.pl. Społeczna straż bezpiecznych zakupów? Czemu nie? Justyna Mockus 42 e-profit e-profit 43 Warto wiedzieć | M ą dr y P o l ak przed zakupem Rozwój sieci hipermarketów, duża Tańszym droższe różnorodność produktów i silna Kupując produkty, warto spraw- dywersyfikacja cenowa sprawi- dzać, czy nie ma możliwości zakupu ły, że klientowi coraz trudniej podobnego jakościowo produktu jest podjąć optymalną decyzję w niższej cenie. – Tak jest na zakupową. Z drugiej strony, przykład z alkoholem. Nie zawsze za kryzys gospodarczy skłonił wielu dobre wino lub inny alkohol trzeba konsumentów do uważniejszego zapłacić majątek – mówi Kamil gospodarowania budżetem domo- Piaskowy, barman, który specjalnie wym. W takich warunkach rośnie dla Poradnika Zakupowego będzie zapotrzebowanie konsumentów wyszukiwał alkohole w przystęp- na obiektywną informację, która nych cenach. – W marketach jest pomoże w podejmowaniu rozsąd- wiele tańszych zamienników, które nych decyzji. z powodzeniem zastąpią markowe alkohole – tłumaczy Kamil. Warto wiedzieć | M niej cz y więcej Promocja, obniżka, okazja, wyprzedaż, rabat... Mogłoby się wydawać, że po latach obserwowania trików marketingowych, uodpornimy się na promocyjne sztuczki. Nic bardziej mylnego Mniej czy więcej Nie wyrabiasz się ze swoją pracą, a nadgodziny to dla Ciebie chleb codzienny? Wyznajesz zasadę, że tylko praca od świtu do nocy może doprowadzić do sukcesu? Jeśli właśnie uśmiechasz się i kiwasz potakująco głową, to znaczy, że powinieneś przeczytać ten tekst. Nabici w butelkę Promocja, obniżka, okazja, Podobnie jest z kosmetykami. wyprzedaż, rabat... Mogłoby się Zamiast kupować drogie produk- wydawać, że po latach obserwo- ty renomowanych firm, często wania trików marketingowych, wystarczy zamienić je na ich tańszy uodpornimy się na promocyjne odpowiednik, który może być sztuczki. Nic bardziej mylnego. równie dobry. – Nie warto jednak Promocje są jak magnes, bo wybierać w ciemno, bo nie wszyst- dzięki nim produkt spoza naszego kie tańsze odpowiedniki kosmety- zasięgu staje się dostępny. Dla- ków opłaca się kupić – mówi Szusz, Gdyby patrzeć tylko na statystyki, nować jakikolwiek inny system. tworzą ich przecież ludzie z przy- tego mózg na zakupach tak łatwo jedna z najsłynniejszych vlogerek to Polacy i Grecy (sic!) należą do W przypadku startupów potrzeba padku, którzy nie dostali się do można oszukać. Zamiast przepro- urodowych. – W drogeriach można korzystniejsze. Śledząc oferty najbardziej zapracowanych naro- jednak innego podejścia. urzędów albo zostali zwolnieni po wadzać analizy i obliczenia, kieruje znaleźć prawdziwe perełki, ale trze- popularnych sieci handlowych, dów Europy. Średnio pracujemy się on emocjami. – Chcemy uczulić ba wiedzieć, jak ich szukać. Chcę często można znaleźć interesujące ok. 2 tys. godzin rocznie, a mimo czytelników na triki stosowane przez podzielić się z czytelniczkami moją produkty w atrakcyjnej, niedostęp- markety. Wspomóc ich w dokonywa- wiedzą i doświadczeniem. (…) Będę nej w internecie cenie. Do tej pory niu faktycznie korzystnych wyborów. przeszukiwać sklepy z kosmetykami rolę swego rodzaju „Policji cenowej Zaangażowaliśmy czołowych i drogerie, by prezentować w nim online” odgrywały porównywarki polskich blogerów, którzy będą tylko dobre produkty w atrakcyj- cen. Teraz kwestia badania ilości buszować po sklepach i przeglądać nych cenach – dodaje Szusz. gazetki promocyjne, by regularnie Agnieszka Meller kilkunastu latach pracy w jednej Niedawno świat obiegła informacja firmie. Startupowcy to najczęściej to mamy o 70% niższą produktyw- o szwedzkim urzędzie, który skrócił pasjonaci, ludzie ambitni i mający ność niż Niemcy czy Holendrzy, czas pracy do 6 h dziennie. Ma to parcie na sukces. Oznacza to, że którzy pracują jedynie około przyczynić się do spadku liczby do zarządzania czasem pracy 1,4 tys. godzin. Już na podstawie zwolnień lekarskich i wzrostu w startupie nie powinno stosować tego prostego porównania można produktywności. Czy to jest roz- się narzędzi idealnie pasujących do promocji w promocji przeniesie się stwierdzić, że w przypadku pracy wiązanie? Czy rzeczywiście Niemcy urzędów czy dużych firm. do rzeczywistości offline. ilość nie idzie w jakość. Jest to i Holendrzy mają wyższą produk- niezmiernie istotne zwłaszcza dla tywność, bo pracują mniej od nas? To raczej zbyt duże uproszczenie. dzielić się z czytelnikami swoimi Online czy offline spostrzeżeniami na temat aktual- Silnie zakorzenionym przekona- Czy dzięki temu rzeczywiście menadżerów wyznających surowe nych promocji w sieciach handlo- niem wśród konsumentów jest uda nam się zaoszczędzić? Po zasady, że „czas pracy jest święty” wych. Będą polecać najlepsze z nich przeświadczenie o tym, że ceny części zależeć to będzie w dalszym i swoje 8 godzin trzeba „przepraco- Przyczyn należy szukać w samej ników. Zanim o niej powiemy, od i odradzać te, które prawdziwymi w sklepach internetowych zawsze ciągu od nas, ale przedstawiciele wać”. W przypadku dużych (często gospodarce i kulturze pracy, która razu wyjaśniamy. Jeśli czytając promocjami nie są – mówi Joanna są niższe niż w sklepach stacjonar- różnego rodzaju sieci handlowych państwowych) firm taka postawa u naszych zachodnich sąsiadów o tym pomyśle, uśmiechasz Piaskowska pomysłodawczyni Po- nych. Na łamach e-profit porusza- z pewnością będą musieli wzmóc jest zrozumiała. Jeśli zatrudniamy stoi na wyższym poziomie. Mówi- się pod nosem i mówisz, jak to radnika Zakupowego. To pierwsza ny był swego czasu temat, że to czujność. Nadużywanie haseł kadrę, której list motywacyjny my tu jednak o gospodarce jako byłoby super, to znak, że być może tego typu akcja ukierunkowana na stwierdzenie, mimo że powszech- „najlepiej za najtaniej” będzie składałby się z listy potrzeb: kredyt całości, a przecież startupy są jeszcze do niej nie dojrzałeś. Jeśli budowanie świadomego i racjo- ne, nie zawsze jest prawdziwe. mogło być teraz szybko wyłapane. 1000 zł, opłaty 500 zł, jedzenie (przynajmniej z założenia powinny natomiast myślisz: w takim razie nalnego klienta, który na słowo Biorąc pod uwagę kryterium ceny, Wszystko w trosce o to, byśmy byli 700 zł itd. – faktycznie trudno być) jednym z jej najbardziej koniec z chodzeniem na papieroska promocja nie traci głowy. zakupy offline często okazują się mądrzy przed zakupem. oczekiwać, by mógł zafunkcjo- innowacyjnych elementów. Nie w pracy, być może jest to coś, co 44 e-profit Sir Richard Branson w The Virgin Way przedstawił ciekawą koncepcję zarządzania czasem pracow- e-profit 45 Warto wiedzieć | R ek l ama S E M w prakt yce Warto wiedzieć | M niej cz y więcej warto wprowadzić. Ale do rzeczy. na koniec miesiąca, lecz osoby, W biznesie przecież nie tyle liczy Otóż Branson umożliwił swoim które marzą o pracy w danej, się czas spędzony nad pracą, ile jej pracownikom branie tylu dni urlopu, ile do szczęścia potrzebują… konkretnej firmie. efekt i pieniądz, jaki za tym idzie. To • Ludziom przypisane są konkret- Reklama SEM w praktyce z pewnością nie jest rozwiązanie Teraz mała pauza na sprawdzenie ne role i obowiązki oraz minimal- dla wszystkich, ale kto wie, czy własnej reakcji… :) ne wyniki, z których są rozliczani. właśnie twój startup by na nim nie Na urlop albo do domu można skorzystał? Czasem warto jest za- Otóż jego zdaniem taka strategia więc pójść wtedy, gdy wykona ryzykować i spróbować. W końcu jest możliwa do wdrożenia i może się swoją pracę do końca. jeśli nie startupowcy, to kto? Treść i harmonogram reklamy w wyszukiwarce muszą pokrywać się ze specyficznymi preferencjami internautów. Pokazują to wyniki badań Blink.pl. Wynika z nich, że sposób wyszukiwania określonych usług przez internet zależy od miejsca zamieszkania potencjalnego klienta. Na co powinna zwrócić uwagę firma inwestująca w kampanie SEM? Pokazujemy to na przykładzie biura rachunkowego. przynieść wymierne efekty jedynie w przypadku spełnienia pewnych Dzięki takiemu podejściu firmy nie warunków. są oszukiwanie przez pracowni- • Zatrudniani są wyłącznie ków i mogą dawać dłuższe urlopy, ambitni ludzie. Nie osoby, które osiągając przy tym lesze rezultaty chcą nie pracować i dostawać niż konkurencja. Takie rozwiązanie za to pieniądze. Lecz osoby, idealnie pasuje do startupów, gdzie które faktycznie chcą i lubią ludzi jest mniej, a proces ich dobo- pracować. ru bardzo ostrożny. Startupowcy • Zatrudniani są ludzie zaangażo- to przecież ostatnia grupa pracow- wani emocjonalnie. Nie osoby, ników, których można by podejrze- którym obojętne jest, do której wać o pracę w zgodzie z ideą: czy pójdą firmy, byle mieć pensję się stoi, czy się leży... Źródło: Blink.pl Kampanie AdWords to ekonomicz- czowych, reklama w wyszukiwarce Agencja przyjęła też, że kliknięcie na alternatywa dla pozycjonowania będzie strzałem w dziesiątkę. słowa kluczowego nie będzie strony WWW. Ich zaletą jest kosztowało więcej niż 2,50 zł. Przy „Biuro rachunkowe” i „Księgowość” natychmiastowy efekt, za który płaci się czasem niewiele więcej niż sprawdzaniu popularności fraz i orientacyjnych kosztów za klik, 500–600 zł miesięcznie. Gdy na- Na potrzeby symulacji mającej po- pod uwagę wzięto dwa wyraże- szym celem jest szybkie wywindo- kazać przykładową kampanię SEM nia – „księgowość” oraz „biuro wanie strony według popularnych dla firmy księgowej, Blink.pl założył rachunkowe”. i ogólnie sformułowanych słów klu- dzienny budżet w wysokości 50 zł. Miesięczna liczba wyszukiwań 25000 20000 15000 10000 5000 biuro rachunkowe księgowość Gdańsk 46 e-profit Kraków Poznań Warszawa e-profit Wrocław 47 Warto wiedzieć | R ek l ama S E M w prakt yce Warto wiedzieć | R ek l ama S E M w prakt yce Analiza preferencji internautów szczególnie że w ogólnopolskim fakt, że zarówno w Krakowie, Potencjał słowa „pełna księgowość” pokazała, na jakie frazy powinno wymiarze jest częściej stosowaną. jak i Poznaniu występuje bardzo Liczba miesięcznych wyszukań stawiać się przy promocji usług zbliżona liczba zapytań ogólnych, finansowych w zależności od W Warszawie oferuj „pełną księgo- a jednocześnie liczba pytań o usłu- miasta, w których firma posiada wość” i „doradztwo podatkowe” gę prowadzenia pełnej księgowości swoją siedzibę. „Księgowość” to 495 w Krakowie jest niemal dwukrotnie najpopularniejsza fraza, szcze- Pełna księgowość czy doradztwo gólnie w Warszawie, choć należy podatkowe to bardziej komplek- zwrócić uwagę na to, że słowo sowe usługi, często oferowane „księgowość” często zawiera inne przez biura rachunkowe. Blink.pl wyrażenia (związane np. z litera- sprawdził, na jaki potencjał zapytań turą opisującą te zagadnienia czy w wyszukiwarce Google mogą li- kursami dla księgowych). Przy czyć przedsiębiorcy z dużych miast planowaniu kampanii AdWords nie Polski. Okazało się, że największy powinno więc umniejszać się waż- popyt na obie usługi występuje ności frazy „biuro rachunkowe”, w Warszawie. Zwraca też uwagę wyższa. 400 1065 636 730 Potencjał słowa „doradztwo podatkowe” Liczba miesięcznych wyszukań 1880 źródło: www.blink.pl – hosting, domeny, reklama w wyszukiwarce Ile zapłacimy za kampanie AdWords? 453 5143 1170 1807 źródło: www.blink.pl – hosting, domeny, reklama w wyszukiwarce wartości słów kluczowych, osza- we”, za reklamę AdWords najwięcej cował orientacyjne koszty reklamy zapłaci firma z Gdańska, najmniej Tyle, ile na nią będziemy chcieli SEM. Co ciekawe, różnice są dość z Wrocławia. Jeżeli jednak do frazy przeznaczyć. Choć Blink.pl na znaczące pomiędzy poszczegól- dodamy nazwę miasta, role odwró- bazie analizy preferencji internau- nymi lokalizacjami. W przypadku cą się – to wrocławianie będą mogli tów, konkurencyjności branży oraz ogólnych fraz, jak „biuro rachunko- prowadzić tańsze kampanie. Etykiety wierszy Gdańsk Kraków Poznań Warszawa Wrocław biuro księgowe 0,71 zł 0,55 zł 0,18 zł 0,95 zł 0,61 zł biuro rachunkowe 1,62 zł 1,11 zł 1,01 zł 1,30 zł 0,82 zł biuro rachunkowe + nazwa miasta 0,88 zł 0,40 zł 1,23 zł 1,10 zł 1,41 zł doradca podatkowy 0,33 zł 0,07 zł 0,08 zł 0,73 zł 0,51 zł doradztwo podatkowe 0,25 zł 0,57 zł 1,09 zł 0,47 zł 0,57 zł książka przychodów i rozchodów 1,03 zł 0,58 zł – 0,73 zł 0,68 zł księgowość 0,47 zł 1,18 zł 0,69 zł 0,43 zł 0,56 zł – – 1,59 zł 1,50 zł 1,44 zł pełna księgowość źródło: www.blink.pl – hosting, domeny, reklama w wyszukiwarce 48 e-profit e-profit 49 B iznes na miękko | O powieści z krain y mchu i paproci B iznes na miękko | O powieści z krain y mchu i paproci Biznes na miękko Opowieści z krainy mchu i paproci Dobry przepis na małżeństwo (tudzież startup) Po całej chacie rozchodził się zapach gotowanej brukwi. Pochylona nad garem stara krasnoluda dosypywała i dorzucała różnych ingrediencji, aby przyprawić, wzmocnić czy też zagęścić danie. Siedząca przy kuchennym stole zdecydowanie młodsza (o jakieś 230 lat) postać przyglądała się plecom towarzyszki i zastanawiała się, jak zacząć sprawę, z którą do niej przyszła. Jarosław Łojewski 50 e-profit e-profit 51 B iznes na miękko | O powieści z krain y mchu i paproci – No rzeknij wreszcie, co cię – No po prawdzie to jego coś B iznes na miękko | O powieści z krain y mchu i paproci A że teraz przy garze stała, to do przekonać, żeby rękawy zakasać niem na staruchę. Już widziała, ku perspektywę łapie. Dzięki za to, czemu ta zmierza. co powiedzieliście. Zaraz pójdę do uwiera, Ryżagrzywko. – Stara gryzie, a nie mnie. A chodzi to gara wpadło. – Póki na zabawę to i za robotę się porządnie wziąć… najwyraźniej wyczuła, że bez popę- i wzdycha, i ciągłe w chałupie go wyglądało, to chłopaki się bawiły. Nie wiem, co mu mogę tu pomóc, dzenia spędzi cały dzień z milczącą nie ma. A jak do pracy trzeba się porządnie jak doradzić. Poradźcie coś, kumo… dziewczyną. – No dobrze, kumo. No nie – Zakochał się w jakiejś innej wziąć, to pewnie im się nie chce. i ciebie chce ostawić? – Stara wy- – No tak to po mojemu wyglą- – No zmieniło się. Bo za tego mojego młodego starego i po- wszystko sami odpowiadamy. Nikt wiem mu, żeby uświadomił swoim – Oj, krasnosynowo. A dyć nie nic za nas nie zrobi, chyba, że komuś kamratom, że okres narzeczeństwa pamiętasz, jak u was przed ślubem żołędzi lub przysługi za jaką robotę się skończył. Z kompaniją i żołę- było? Jak się po weselichu zmieniło? damy. Ale jak o coś nie zadbamy, to dziami przyszła odpowiedzialność. i okna skrzypią, i z dachu leci, i śmie- I teraz jak w małżeństwie muszą się ci z kąta wonią… ułożyć, obowiązki podzielić. A i sam wiem, co z tym naszym Szczypkiem glądała na zaintrygowaną. W końcu da. Bo zobowiązania wobec Kance- począć, jak mu co poradzić. Jak już synowa piękna była jak na krasnale laryi mają, za żołędzie odpowiadają zaczął się w te wynalazki bawić, to standardy. Zgrabna, duża baba, i jakieś rezultaty mieć muszą. A tu orientowana na staruchę. Co ma fajnie było. Bo i chłop się ożywił, z bródką elegancko przystrzyżoną, temu się nie chce, tamten chce wspólnego małżeństwo z kompanij i przy okwicie bez sensu nie siedział chociaż teraz moda na ogolone kra- pomysły modernizować, a ów by prowadzeniem? Cosik się starej po- od czasu do czasu ze sobą nie ga- mi tu zejdzie zaraz i wnuków nie jak inni jego druhowie, przez okno snoludy płci żeńskiej była, ale nie porobił, ale nie wie co. ryrało, czy jak? Ta jednak wyczuła daliście. Albo wręcz gadaliście tak doczekacie – mrugnęła do starej. się gapiąc. Że w loszku hałasował wszystkim to pasowało. Ryże włosy rozterki młodej i wyjaśniła, co jej po głośno, aż całe poddębie słyszało? i bałagan robił, to już dało się prze- ładnie zapuszczone. Tu i ówdzie się zmieniło. Że to już nie zabawa, żyć. Że druhów i kumów co i rusz wpleciony mech czy gałązki, a tam tylko praca się zrobiła. I co ten nasz zapraszał lub do nich chodził – szło nawet jakiś kawałek kory artystycz- chłopak z tym robi? wytrzymać. Że włosy z nosa rwał, nie przyozdabiał bujną koafiurę. jak mu w Kancelaryi Nowych Idei – Nie widzą krasnale, że coś Ryżagrzywka spojrzała zdez- – A pamiętasz, jak na początku głowie chodziło. – Otóż przed ślubem było tak, – Ano pamiętam… Jak nie za wszystko łapać się nie może, bo – No i jeszcze mu powiedz, że jak nie pozwoli innym robić niektó- mogliśmy się dogadać, bo żadne rych rzeczy, to pomyślą, że im nie że każde się starało jakoś pokazać, z nas nie chciało czegoś robić. Albo ufa. Tak jak ja kiedyś nie wierzyłam, – No stara się i pracować zaprezentować. A to w grzywę pió- oboje braliśmy się za to samo, bo że sam prasować potrafi. Jak chciał No i niegłupia. „A może o to chodzi, przy wynalazku i jakoś ogarniać to ra koguta wpiął, aby na Tobie wra- każde uważało, że lepiej sobie mi udowodnić, to spalił ze dwa ideę nową odrzucili… No ciężko może jakiejś głupiej ten mój głupi wszystko. było przez chwilę, ale jakoś się syn szuka?” – pomyślała stara. ułożyło w końcu. A najgorzej to się – Aj nie. Do loszku łazi, dlatego żenie zrobić. A to myszy umył, aby z tym poradzi. I potem się na siebie kubraki, ale w końcu się nauczył – Sam? – Spytała stara? Cię na czystej przewieźć. Kamasze denerwowaliśmy. i potem wyrękę z niego miałam. – Ano sam... wypastował i sadłem natarł, aby – Gadałaś z nim ino, czy chce błyszczały. Jak trzeba Twoje śmieci – I jak to się skończyło? teraz zrobiło, jak mu Kancelaryja w chałupie nie siedzi. Ale jak pójdzie pomysł przyjęła i żołędzi na start o świcie, to wraca po północy. Coś sam robić czy też musi, bo pomocy na kompost wyniósł, czy skrzypiące po tej głośniejszej części, usiedli- ja prasuję, bo się bałam, że on coś dała… Ło matko brodata – toć z nim przekąsi, buziaka da i spać idzie. ni ma? Bo jak Szczypka znam, to okiennice naprawił. Gary za Ciebie śmy i pomyśleliśmy, dlaczego kie- poniszczy… wytrzymać nie można! Na nic innego czasu ani siły nie ma. może być i tak, że uważa się za pozmywał, czy kwiatki podlał. Nie dyś było tak fajnie, a teraz zrobiło A jak w dzień wychnie spod ziemi, najlepszego wykonawcę wszystkie- było tak? się gorzej. uderzył, czy jak? – Stara usiadła to lata gdzieś, załatwia, pergaminy go na świecie i nikomu roboty dać Starucha spojrzała na młodą, postawiła je na stole, dała synowej przy ryżowłosej towarzyszce. wynosi i przynosi. A chyba nerwo- nie chce. Bo boi się, że inni gorzej A to mu coś sama ugotowałam, a w jej oczach aż widać było pyta- łychę. – Nim pójdziesz zjedz obiad, wy się zrobił, bo z kamratami się zrobią i coś zbroją… a to wyprasowałam mu kubrak czy nie: I co zrobiliście wówczas?. siły nabierz przed rozmową ze – Sukces jakowoś mu w dekiel – Aj, gdzie tam. Przez chwilę faktycznie jak wróbel jaki nad posprzeczał już parę razy. I wtedy ziemią się unosił, zamiast chodzić, nawet nie mógł spać, tylko się ale jak zaraz mu przeszło. I w drugą z boku na bok przewracał i mech stronę poszło. w łóżku cały wyskubał. – Znaczy jak, pod ziemią, jak kret łazi? – Oj, gdzie tam. Chociaż w sumie pod ziemią spędza dzień cały, Ryżagrzywka zastanowiła się chwilę i w końcu rzekła. – Ano było. Ja też się starałam. – No i umówiliśmy się, kto Szczypkiem. Lekko nie będzie, ale i za co jest odpowiedzialny, kto młode krasnale jesteście i nie głupie, więc w końcu to ułożycie. niby okazji spodnie przed weselem śmieci wynosi, kto prasuje, kto po mu prasowała… – No mniejsza zapasy do lasu chodzi, kto je na się z kimś sprzeczał, że nie da mu z tymi spodniami – wrócił jej rezon. półkach składa. Kto myszy czyści i razem ze starą zabrały się za Przecież wiesz, jak z chłopa infor- jakiś pergaminowych rzeczy do – Staraliśmy się oboje, aby fajnie i karmi, i sprząta po nich. A kto zupę przegryzaną pyszną, świeżą, macje wyciągnąć… zrobienia, bo to mu dłużej zejdzie i przyjemnie było. pierze i mchem ściany obkłada. I co brzozową korą. Co prawda dębowa robimy, jak się komuś coś przedłuży byłaby zdrowsza, ale czasami trze- albo i nie chce… Czasem jak się nie ba było sobie na jakieś drobne przy- chce, to nic nie robimy. Ale wiemy, jemności w tym ciężkim krasnalim życiu pozwolić. – Ano wiem. Więc wyciągnę- i jeszcze może będzie musiał po tym – A kto rządził? Kto mówił, co łam. No problem ma taki, że jak kimś poprawiać. Albo że on na tym już żołędzi na wynalazek dostali się zna najlepiej i nie widzi, żeby inni tam coś hałasuje, skrzypi i zgrzyta. i kompanię z kamratami założyli, to za niego coś przy wynalazku robili. jakoś tak z siebie wszystko robił. Bo kiedy po prostu trzeba coś robić, Ale nie o to chodzi. Jakby tu powie- nie wie, jak sobie z tym wszystkim A sam robi i to, i tamto, i siamto… każdemu przyjemność to sprawia- bo inaczej coś na głowę będzie dzieć… – krasnoluda zamyśliła się poradzić. Bo jak wynalazki robić ło. A jak kto czegoś nie zrobił, to leciało albo pod nogami chlupało. na chwilę. wie. Jak co skonstruować, naprawić czasu na nic nie ma? Że zmęczony kłopotu nie było, bo i wy Matko mu Co trzeba zrobić, to robimy – tu nie czy nawet popsuć – to jak najbar- i niewyspany? pomogliście, czy moi staruszkowie dyskutujemy. tu ócz mydlić nie musisz. Przeca ja dziej. Ale jak z towarzystwem tym Szczypka od urodzenia znam, jak swoim pracować, to nie wie. cię gryzie. 52 – Starucha nalała do misek zupy, starej i lekko się spłoniła. Bo z jakiej cośik tam posprowadzali. Co chwilę to matka. Więc dawaj mi tutaj, co – No już ten czas ma za sobą. spodnie… – tu napotkała spojrzenie bo z kamratami loszek powiększyli, – Rzeknij wprost po prostu. Mi wcześniej powiedzieć? Teraz to mieć. Ze dwa razy słyszałam, jak – No i co, nie wiesz, co mu jest? – A tu kumo rację możecie – No tak, że któregoś wieczora – A dyć kumo, nie mogłaś tego – No i dziwisz się potem, że – A kiedyś mi jeszcze powiedział, że kamraci nie widzą, że jakieś – No tak. – Stara pokiwała zobowiązania są, że coś komuś głową, aż trochę mchu jej spadło. obiecali… I nie może ich do tego e-profit trzeba zrobić, a czego nie wolno? – No nikt nie musiał. Każdy sam za mnie podlali i posprzątali. – No a po ślubie? Jak na swoje Ryżagrzywka wstała i przytulia staruchę. poszliście? Ryżagrzywka spojrzała z uzna- Ryżagrzywka potaknęła – Wiecie, kumo, z wami jak krasnal pogada, to od razu lepszą e-profit 53 eprofit.biz.pl