ZABAWA – POWAŻNA SPRAWA

ZABAWA – POWAŻNA SPRAWA
Szczególnym źródłem poznania otaczającej rzeczywistości i uczenia się sposobów funkcjonowania w
niej jest dla małego dziecka jego własna aktywność.
Często uważamy, że zabawa to fanaberia i rezygnujemy z niej bez żalu. Staramy się też, by dzieci nie
marnowały na nią zbyt wiele czasu. Psycholodzy nie mają wątpliwości – źle robimy!
Kiedy następnym razem usłyszysz od swojego dziecka: „Pobaw się ze mną…”, nie lekceważ tego.
Dzięki zabawie twoje dziecko (a i ty także) stanie się mądrzejsze, sprawniejsze i lepiej przystosowane
do ciągle zmieniającego się świata. Neurolodzy zauważyli, że pozbawiając młodych istot możliwości
zabawy zahamowuje się rozwój przedczołowych płatów kory mózgowej. Te zaś odpowiadają za
wyższe funkcje poznawcze, takie jak planowanie, kontrolowanie emocji oraz za zachowania
społeczne.
Badania pokazują, że dorośli, którzy w wieku przedszkolnym nie mogli swobodnie się bawić, byli
„niewybawionymi” dziećmi i mogą cierpieć na rodzaj małej patologii. Istnieje obawa, że dzieci te w
przyszłości mogą być mało twórcze. Mogą również źle się czuć w sytuacjach wymagających szybkiej
adaptacji, mogą wykazywać pewną sztywność w zachowaniu i kłopoty w kontaktach z ludźmi,
zwłaszcza, kiedy sytuacja nie jest jasno określona.
Zabawa jest bardzo poważną sprawa dla dziecka, która w dużej mierze przesądza o jego zdolnościach
w przyszłości. Warto mieć tę świadomości i nie lekceważyć tej jego naturalnej potrzeby.
Przestrzenią, w której zabawa „się dzieje” jest granicą rzeczywistości i fikcji, którą tworzy mały
człowiek.
Płynne przechodzenie z pola rzeczywistości na pole fikcji, i odwrotnie, jest elementem bardzo silnie
kreatywnym. Świat kreowany w zabawie jest tylko i wyłącznie światem dziecka i to tego jedynego,
niepowtarzalnego dziecka – osoby, dlatego obszar zabawy jest dla niego bezpieczny. Dzięki temu ,
zabawa pozwala mu w trudnej sytuacji działać, rozładowywać swoje niepokoje czy szukać rozwiązań
problemu, który związany jest z doświadczeniami ze świata rzeczywistego.
To przenikanie do zabawy elementów ze świata fikcji i ze świata rzeczywistego jest jedną z
najważniejszych jej cech, którą można określić jako przestrzeń pogranicza. Zabawa, czyli „dzianie się”
stwarza niezwykłą możliwość doskonalenia całej osoby dziecka. Zabawa jednocześnie oddziałuje
stymulująco na procesy poznawcze (spostrzeganie, wyobraźnię, pamięć, uwagę, myślenie, mowę)
oraz na emocje i uczucia, i też na struktury bardziej złożone – postawy, stosunek do określonych
przedmiotów, ludzi czy zjawisk.
Kiedy dziecko zmienia się w „rycerza” zmienia się tembr jego głosu, ciało przybiera inną postawę,
malec zmienia sposób wysławiania się. W zabawie dziecko postrzega siebie jako mądre, odważne,
piękne, swobodne i radzące sobie z problemami. Dzięki niej na nowo odkrywa siebie i kontaktuje się
ze swoimi niezwykłymi cechami i zasobami wewnętrznymi. Podświadomie wybiera role, w których
gra osoby posiadające takie cechy, jakich aktualnie mu brakuje i które pomagają mu radzić sobie z
problemami w realnym życiu.
Źródło: www.efektywna-nauka.pl (Nowa Edukacja – biuletyn Akademii Nauki nr 9).