D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnowie

Sygn. akt IV U 1140/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 lutego 2013 roku
Sąd Okręgowy w Tarnowie - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący:SSO Dariusz Płaczek
Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik
po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2013 roku w Tarnowie na rozprawie
odwołania R. R.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
z dnia 18 września 2012 roku nr (...)
w sprawie R. R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.
o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy
1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się R. R. rentę z tytułu częściowej niezdolności
do pracy na okres od 1 września 2012 roku do 31 sierpnia 2013 roku;
2. stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do
wydania decyzji.
Sygn. akt IV U 1140/12
UZASADNIENIE
wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie
z dnia 5 lutego 2012 r.
Decyzją z dnia 18.09.2012 r., nr (...)- (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie
przepisów ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r.
Nr 153, poz. 1227 ze zm.), odmówił R. R. przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ komisja
lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 12.09.2012 r. uznała, że wnioskodawca jest osobą zdolną do pracy.
W odwołaniu od tej decyzji R. R. domagał się jej zmiany i przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności
do pracy. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że
z uwagi na poważne zwyrodnienie kręgosłupa, nie jest w stanie podjąć pracy fizycznej.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w
uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i podkreślając, że odwołanie nie wnosi żadnych nowych okoliczności, które miałyby
wpływ na zmianę orzeczenia komisji lekarskiej ZUS.
Bezsporne w niniejszej sprawie było, że R. R., urodzony (...),
z zawodu jest murarzem - tynkarzem i w zawodzie tym ostatnio pracował.
Od 14.01.2009 r. do 31.08.2012 r. ubezpieczony pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
W dniu 26.07.2012 r. odwołujący wystąpił do organu rentowego z wnioskiem
o ponowne przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
W orzeczeniu z dnia 16.08.2012 r. lekarz orzecznik ZUS uznał wnioskodawcę za osobę częściowo niezdolnego do pracy
na okres do 28.02.2013 r.
Na skutek zarzutu wadliwości, sprawa skierowana została do komisji lekarskiej ZUS, która w orzeczeniu z dnia
12.09.2012 r. stwierdziła, że wnioskodawca nie jest osobą niezdolną do pracy.
Na tej podstawie, zaskarżoną decyzją z dnia 18.09.2012 r. (...) Oddział w T. odmówił R. R. przyznania prawa do renty
z tytułu niezdolności do pracy.
(okoliczności bezsporne)
Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:
W opinii sądowo- lekarskiej z dnia 04.12.2012 r. biegli sądowi neurolog i chirurg ortopeda- traumatolog stwierdzili
u odwołującego:
• zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego z wielopoziomowymi dyskopatiami,
• przewlekły zespół bólowy grzbietu,
• przewlekłe zapalenie jelit,
• stan po operacji żylaków odbytu w 2008 r.,
• stan po operacji niedrożności mechanicznej jelit w 2007 r.,
• stan po złamaniu przedramienia lewego w 2007 r.,
• stan po operacji wyrostka robaczkowego w 1998 r.,
• stan po operacji przepukliny pachwinowej lewostronnej w 1983 r.
Odwołujący jest osobą częściowo niezdolną do pracy od 01.09.2012 r. na okres jednego roku.
U badanego nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia. Obserwuje się progresję skutków choroby układu ruchu. Stwierdza
się ograniczenie ruchomości kręgosłupa, uszkodzenie odruchów skokowych i obecność objawów rozciągowych.
Objawy te i dolegliwości bólowe znajdują uzasadnienie w obrazach kanału kręgowego z wielopoziomowymi
dyskopatiami
z kompresją korzeni i worka oponowego.
Aktualny stan kliniczny nie pozwala badanemu na wykonywanie pracy wymagającej ogólnej dobrej sprawności
fizycznej, w tym pracy w zawodzie murarza- tynkarza.
Z powodu uporczywych dolegliwości bólowych odwołujący poddał się kilkakrotnie ostrzykiwaniu korzeni rdzeniowych
środkiem znieczulającym. Na leczenie operacyjne dyskopatii nie wyraził zgody. Podjęcie takiego leczenia daje jedynie
teoretycznie szansę na uzyskania znacznej poprawy klinicznej.
dowód:
• opinia sądowo- lekarska z dnia 04.12.2012 r.- k. 8-12 akt ZUS,
Sąd, ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, podzielił wnioski płynące
z opinii biegłych sądowych neurologa i chirurga ortopedy- traumatologa, albowiem opinia ta sporządzona została
w sposób rzetelny, po osobistym przebadaniu ubezpieczonego oraz bardzo szczegółowej i wszechstronnej analizie
dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych, przy czym biegli legitymowali się fachową wiedzą oraz odpowiednim
doświadczeniem zawodowym. W ocenie Sądu wnioski płynące z opinii korespondują ze zgromadzoną dokumentacją
medyczną oraz bazują na wynikach przeprowadzonego badania, co czyni opinię wewnętrznie spójną, logiczną i
kompletną. Opinia w sposób jednoznaczny i przejrzysty obrazuje stan zdrowia ubezpieczonego i w oparciu o aktualne
wskazania wiedzy medycznej kategorycznie rozstrzyga kwestię wpływu stwierdzonych u niego schorzeń na zdolność
do pracy. Z tych też powodów, Sąd w pełni podzielił wnioski wynikające z opinii sądowo - lekarskiej z dnia 04.12.2012
r. odnośnie częściowej niezdolności badanego do pracy od 01.09.2012 r. na okres jednego roku.
W piśmie procesowym z dnia 24.01.2013 r., zawierającym zarzuty do opinii sądowo - lekarskiej z dnia 04.12.2012
r., organ rentowy podniósł, że opinia ta jest wewnętrznie sprzeczna, ponieważ w zakresie narządu ruchu i układu
nerwowego, poza słabszym prawym odruchem skokowym oraz zniekształceniem obrysu lewego nadgarstka, bez
ograniczenia ruchomości, biegli nie stwierdzili jakichkolwiek odchyleń od stanu prawidłowego. W ocenie ZUS,
również odwoływanie się do poprzednich orzeczeń jest chybione i wadliwe, ponieważ każdy wniosek o przyznanie
prawa do świadczenia otwiera nowe postępowanie orzecznicze. Uwzględniając powyższe, organ rentowy wniósł
o dopuszczenie w sprawie dowodu z opinii uzupełniającej tych samych biegłych celem ustosunkowania się do
sformułowanych zarzutów.
W ocenie Sądu zarzuty organu rentowego były bezzasadne.
Nie nasuwały bowiem wątpliwości zarówno fachowość biegłych, jak i rzetelność przeprowadzonego przez nich
badania. Opinia w sposób przejrzysty obrazuje stan zdrowia ubezpieczonego i w oparciu o aktualne wskazania wiedzy
medycznej rozstrzyga kwestię wpływu rozpoznanych u niego schorzeń na zdolność do pracy. Odpowiada też na
wszystkie istotne pytania, w pełni realizując dyspozycję Sądu wyrażoną w sentencji postanowienia
o powołaniu biegłych sądowych. Biegli ci na podstawie badania odwołującego, które przeprowadzone zostało
dokładnie, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie standardami, oraz analizy dokumentacji medycznej znajdującej
się w aktach organu rentowego, w tym wyników badań specjalistycznych, dokonali prawidłowego rozpoznania i
sformułowali ostateczne wnioski, które Sąd w pełni podziela. W opinii tej biegli wyraźnie wskazali, że przyczyną
niezdolności odwołującego do pracy są zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Jak podali, u badanego występuje
ograniczenie ruchomości kręgosłupa, uszkodzenie odruchów skokowych i obecność objawów rozciągowych, które to
objawy wraz z dolegliwościami bólowymi znajdują uzasadnienie w obrazach kanału kręgowego z wielopoziomowymi
dyskopatiami z kompresją korzeni i worka oponowego. To właśnie schorzenie powoduje, że aktualny stan kliniczny nie
pozwala badanemu na wykonywanie pracy wymagającej ogólnej dobrej sprawności fizycznej, jaką jest niewątpliwie
praca murarza- tynkarza. Istotne jest również to, że uprzednio odwołujący był uznawany za osobę częściowo niezdolną
do pracy
z uwagi na występujące u niego zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego (ostatnio wielopoziomową
dyskopatię z zespołem bólowym i ograniczeniem ruchomości oraz przewlekły zespół bólowy korzeniowy w przebiegu
zmian zwyrodnieniowych
i dyskopatycznych), które rozpoznawane były na etapie postępowania przed organem rentowym. Nie można więc
zgodzić się z twierdzeniem organu rentowego, że odwoływanie się do poprzednich orzeczeń jest chybione i wadliwe.
Wprawdzie każdy kolejny wniosek otwiera nowe postępowanie orzecznicze przed organem rentowym, niemniej w
sytuacji uprzedniego pobierania renty w związku z niezdolnością do pracy, aktualna ocena stanu zdrowia nie może
abstrahować od stanu stwierdzonego uprzednio. Orzeczenie okresowej niezdolności do pracy powoduje bowiem,
że po upływie tego okresu następuje weryfikacja przesłanki niezdolności do pracy, jeżeli ubezpieczony wyrazi taką
wolę poprzez złożenie wniosku o przyznanie mu prawa do renty na dalszy okres. Myśl tę wyraża przepis art. 107
ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, zgodnie z którym prawo do świadczeń uzależnionych od
niezdolności do pracy może ulec zmianom w przypadku zmiany kwalifikacji niezdolności do pracy, jej ustania lub
ponownego powstania. Istotne znaczenie ma więc tutaj aktualny stan zdrowia badanego, który albo uległ poprawie,
albo pogorszeniu albo też nie uległ zmianie. Oceny takiej można zatem dokonać odnosząc się między innymi do
sytuacji sprzed daty złożenia nowego wniosku.
Uwzględniając powyższe, na podstawie tej właśnie opinii, ocenionej pozytywnie, zgodnie z kryteriami zgodności
z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłych, a także sposobu motywowania oraz stopnia
stanowczości wyrażonych w niej wniosków, Sąd oparł swoje rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.
Mając na uwadze, że okoliczności sporne zostały w niniejszej sprawie dostatecznie wyjaśnione, a opinia z dnia
04.12.2012 r. jest pełna, jasna, logiczna i poprawna metodologicznie z punktu widzenia art. 12 ustawy z dnia 17.12.1998
r. o emeryturach
i rentach z FUS, na rozprawie w dniu 5 lutego 2012 r. Sąd oddalił wniosek organu rentowego
o dopuszczenie w sprawie dowodu z opinii uzupełniającej tych samych biegłych celem ustosunkowania się do
sformułowanych w piśmie z dnia 24.01.2013 r. zarzutów, uznając, że dopuszczenie tego dowodu nie wniosłoby niczego
nowego do sprawy, zmierzając jedynie do przewłoki postępowania.
Pozostałe okoliczności sprawy Sąd uznał za bezsporne, gdyż nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony, zaś
dokumenty przedstawione na ich stwierdzenie zostały uznane przez Sąd za wiarygodne.
Sąd Okręgowy rozważył, co następuje:
Odwołanie od decyzji (...) Oddział w T. z dnia 18.09.2012 r., w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących
przepisów prawa, zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z brzmieniem art. 107 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), prawo do świadczeń uzależnionych
od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego,
przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub
jej ponowne powstanie.
Stosownie zaś do treści art. 57 powołanej ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu,
który łącznie spełnia następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy,
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust.
2 pkt 1, 3-8 i 9 lit.a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo
nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Jak wynika z dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo
utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności
do pracy po przekwalifikowaniu.
W myśl dyspozycji ust. 2 tego artykułu, całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do
wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast stosownie do ust. 3, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która
utraciła zdolność do pracy zgodnie
z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Równocześnie w myśl art. 13 ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do
odzyskania tej zdolności uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia
niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak również możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie
możliwość przekwalifikowania zawodowego. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się,
jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy.
Jak wynika z wydanej w przedmiotowej sprawie opinii biegłych sądowych neurologa
i chirurga ortopedy- traumatologa, odwołujący z uwagi na zdiagnozowane u niego chorzenia, w tym schorzenie
zasadnicze w postaci zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa lędźwiowego
z wielopoziomowymi dyskopatiami, jest osobą częściowo niezdolną do pracy od 01.09.2012 r. na okres jednego roku.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego oraz art. 47714 § 2 k.p.c., Sąd
zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności
do pracy na okres od 01.09.2012 r. do 31.08.2013 r.
Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania
decyzji. W tym względzie miał na uwadze przepis
art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z art. 118 ust. 1 tej ustawy, organ
rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni
od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, z uwzględnieniem tego, iż w razie ustalenia prawa
do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności
uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi
odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (ust. 1a). W zdaniu drugim ust.
1a art. 118 ustawy dodano, że organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.
Podkreślić należy, iż organ rentowy wydaje decyzję na podstawie niezależnej i w każdej konkretnej sprawie suwerennej
merytorycznie oceny lekarza orzecznika czy komisji lekarskiej, które stają się z punktu widzenia organu rentowego
tylko kolejnymi elementami stanu faktycznego, stanowiącego podstawę do wydania decyzji. Nie można zatem przyjąć,
że dysponując i opierając się na takich orzeczeniach komisji lekarskiej, organ rentowy nie wyjaśnia okoliczności i nie
ustala niezbędnej do wydania decyzji przesłanki prawa do renty w postaci niezdolności do pracy.