KWIECIEŃ 2006 SPRAWDZIAN W SZÓSTEJ KLASIE

l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
UZUPEàNIA ZESPÓà
NADZORUJĄCY
WPISUJE UCZEē
DATA URODZENIA UCZNIA
po
br
an
o
KOD UCZNIA
dzieĔ miesiąc
miejsce
na naklejkĊ
z kodem
rok
dysleksja
SPRAWDZIAN
W SZÓSTEJ KLASIE
SZKOàY PODSTAWOWEJ
„Pszczoáy i miody”
KWIECIEē 2006
Instrukcja dla ucznia
1. SprawdĨ, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 8 stron.
Ewentualny brak stron lub inne usterki zgáoĞ nauczycielowi.
2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datĊ
urodzenia.
3. Czytaj uwaĪnie wszystkie teksty i zadania.
4. Rozwiązania zapisuj dáugopisem albo piórem z czarnym
tuszem/atramentem.
Nie uĪywaj korektora.
5. W zadaniach od 1. do 20. są podane cztery odpowiedzi:
A, B, C, D. Odpowiada im nastĊpujący ukáad kratek
na karcie odpowiedzi:
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów
do uzyskania: 40
6. Wybierz tylko jedną odpowiedĨ i zamaluj kratkĊ z odpowiadającą
jej literą – np. gdy wybraáeĞ odpowiedĨ „A”:
7. Staraj siĊ nie popeániaü báĊdów przy zaznaczaniu odpowiedzi,
ale jeĞli siĊ pomylisz,
báĊdne zaznaczenie otocz kóákiem i zaznacz inną odpowiedĨ.
8. Rozwiązania zadaĔ od 21. do 25. zapisz czytelnie i starannie
w wyznaczonych miejscach. Pomyáki przekreĞlaj.
9. Ostatnia strona arkusza jest przeznaczona na brudnopis.
Zapisy w brudnopisie nie bĊdą sprawdzane.
Powodzenia!
S-A1-062
l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
po
br
an
o
Tekst do zadaĔ od 1. do 3.
Pszczoáy to niezwykáe owady. Tworzą dobrze zorganizowane spoáeczeĔstwo,
w którym kaĪdy owad peáni okreĞlone funkcje. ĩyją w rodzinach, których liczebnoĞü
zmienia siĊ w zaleĪnoĞci od pory roku. Jesienią jedna pszczela rodzina liczy okoáo
20 tysiĊcy osobników, wiosną liczba pszczóá w rodzinie nieco siĊ zmniejsza, a latem
wzrasta do 50 tysiĊcy i wiĊcej.
W obrĊbie swego gniazda pszczoáy utrzymują stale okreĞloną temperaturĊ
i wilgotnoĞü odpowiadającą ich potrzebom. DziĊki zapasom pokarmu zgromadzonym
w gnieĨdzie mogą przetrwaü okres, gdy niska temperatura na zewnątrz uniemoĪliwia
im opuszczenie ula i nie mogą zbieraü nektaru z kwitnących roĞlin.
Utaráo siĊ w naszym jĊzyku powiedzenie pracowity jak pszczóáka, a pszczoáy staáy
siĊ symbolem porządku, pilnoĞci i pracowitoĞci. Nic dziwnego. Te owady pracują od
Ğwitu do nocy nie tylko dla siebie i swej pszczelej rodziny. Zbierając nektar
z kwiatów, zapylają roĞliny i dziĊki temu zwiĊkszają plony. To najwiĊkszy poĪytek,
jaki mamy z pszczóá. WartoĞciowe jest równieĪ wszystko, co wytwarzają: miód,
mleczko pszczele, wosk, kit. Nawet ich jad ma duĪą wartoĞü leczniczą.
Najbardziej znanym produktem wytwarzanym przez pszczoáy jest miód nektarowy.
Jego odmiany zaleĪą od gatunku roĞlin, z których kwiatów pszczoáa pobraáa nektar.
Są np. miody akacjowe, wrzosowe, lipowe, gryczane.
Miód ma wysoką wartoĞü kaloryczną. Zawiera áatwo przyswajalne cukry, które są
wcháaniane do organizmu bez potrzeby ich trawienia.
Miód wykazuje dziaáanie bakteriostatyczne, tzn. hamuje rozwój i rozmnaĪanie siĊ
bakterii. W dawnych latach mieszano z miodem róĪne produkty, by je
zakonserwowaü i zabezpieczyü przed zepsuciem. Od wieków znane są teĪ lecznicze
wáaĞciwoĞci miodu. Do dziĞ przeziĊbienia czy stany zapalne gardáa leczymy wodą
z miodem i cytryną.
Na podstawie: I. Gumowska Pszczoáy i ludzie, J. Guderska W ulu i na kwiatach
1. LiczebnoĞü pszczelej rodziny
A. latem jest mniejsza niĪ jesienią.
B. nie zaleĪy od pory roku.
C. wiosną jest najwiĊksza.
D. jesienią jest mniejsza niĪ latem.
2. Pszczoáy przyczyniają siĊ do pomnaĪania plonów, poniewaĪ
A. wytwarzają róĪne miody.
B. zachowują porządek w ulu.
C. zapylają kwitnące roĞliny.
D. produkują wosk, kit i jad.
3. Miód ma wáasnoĞci konserwujące i lecznicze, poniewaĪ
A. powstrzymuje rozwój bakterii.
B. jest áatwo strawny.
C. powstaje z nektaru róĪnych roĞlin.
D. jest bardzo kaloryczny.
4. W zimowy dzieĔ w Ğrodku ula byáo plus 24°C, a na zewnątrz ula minus 17,5°C.
W Ğrodku ula byáo wtedy cieplej niĪ na zewnątrz o
A. 6,5°C
2
B. 7,5°C
C. 40,5°C
D. 41,5°C
l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
po
br
an
o
Tekst do zadaĔ od 5. do 7.
Czáowiek hoduje pszczoáy i wykorzystuje je od tysiĊcy lat. Najpierw miaáo miejsce
prymitywne „podkradanie” miodu dzikim pszczoáom, gnieĪdĪącym siĊ w dziuplach
wypróchniaáych drzew lub w maáych jaskiniach czy szczelinach skalnych. Potem
rozwinĊáo siĊ bartnictwo, tzn. hodowla pszczóá w barciach, czyli naturalnych lub
sztucznie wydrąĪonych dziuplach. A na koĔcu dopiero pasiecznictwo, tzn. hodowla
pszczóá w pasiece, czyli w skupisku uli ustawionych na niewielkiej przestrzeni.
W Polsce hodowlĊ pszczóá w barciach znano juĪ we wczesnym Ğredniowieczu.
Na terenie dawnych grodów – dzisiejszego Gniezna i Opola – znaleziono narzĊdzia
z XII w. do drąĪenia w drzewie barci. Wraz z rozwojem bartnictwa rozwijaáo siĊ prawo
z nim związane. Znany jest np. statut ksiĊcia mazowieckiego Janusza I z 1401 roku
okreĞlający róĪne obowiązki i przywileje wáaĞcicieli pszczóá.
W poáowie XVII wieku bartnictwo stopniowo zaczĊáo zanikaü, za to coraz bardziej
rozwijaáa siĊ hodowla pszczóá w pasiekach.
Na podstawie: I. Gumowska Pszczoáy i ludzie
5. Co to jest barü?
A. Szczelina miĊdzy skaáami.
B. Skupisko uli.
C. Otwór w pniu drzewa.
D. Maáa jaskinia.
6. NarzĊdzia z XII wieku znalezione w GnieĨnie i Opolu Ğwiadczą, Īe na tych
terenach w Ğredniowieczu
A. podbierano miód dzikim pszczoáom.
B. zajmowano siĊ bartnictwem.
C. bartnictwo zaczĊáo zanikaü.
D. hodowano pszczoáy w pasiekach.
7. KsiąĪĊ mazowiecki okreĞliá prawa dotyczące wáaĞcicieli pszczóá w
A. XII wieku.
B. XIV wieku.
C. XV wieku.
D. XVII wieku.
Tekst do zadaĔ 8. i 9.
Na rysunku obok przedstawiono fragment tapety
„plaster miodu” utworzony z szeĞciokątów. Wszystkie
boki w tych szeĞciokątach są tej samej dáugoĞci i
wszystkie kąty mają taką samą miarĊ.
8. Ile osi symetrii ma narysowany fragment tapety?
A. 6
B. 2
C. 1
D. 4
9. Kąty w narysowanych szeĞciokątach mają po
A. 30°
B. 45°
C. 90°
D. 120°
3
l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
Tekst do zadaĔ 10. i 11.
po
br
an
o
Lipiec z pszczóá kapelą
Lipiec z pszczóá kapelą
czuwa nad ogrodem,
wiĊc mu ogrodniczka
niesie chleba z miodem.
Ewa Szelburg-Zarembina
10. Co jest charakterystyczną cechą tego wiersza?
A. Jest rozbudowaną przenoĞnią.
B. Jest oparty na porównaniu.
C. Zawiera wiele epitetów.
D. Zawiera wyrazy dĨwiĊkonaĞladowcze.
11. Które wersy wiersza siĊ rymują?
A. 1. i 2.
B. 2. i 3.
C. 2. i 4.
D. 1. i 4.
Tekst do zadaĔ od 12. do 14.
W sklepie „Bartnik” róĪne odmiany
w opakowaniach oferowanych w cenniku:
Odmiana miodu
miodu
są
sprzedawane
wyáącznie
Cena 1 sáoika miodu
(w záotych)
masa 0,25 kg
masa 0,5 kg
akacjowy
6,20
10,80
gryczany
5,80
10,50
lipowy
6,40
10,80
wielokwiatowy
4,50
8,00
wrzosowy
10,80
18,00
12. Które zdanie o miodach sprzedawanych w sklepiku „Bartnik” jest prawdziwe?
A. Maáy sáoik miodu wrzosowego kosztuje tyle, co duĪy gryczanego.
B. Miód akacjowy jest najdroĪszy, a wielokwiatowy najtaĔszy.
C. Najbardziej zbliĪone są ceny miodu wielokwiatowego i wrzosowego.
D. DuĪe sáoiki miodu lipowego i akacjowego mają tĊ samą cenĊ.
13. Agata potrzebuje do upieczenia pierników 0,4 kg miodu. Kupuje ten miód
w sklepie „Bartnik”. Ile zapáaci, jeĞli chce wydaü jak najmniej pieniĊdzy?
A. 4,50 zá
B. 9 zá
C. 8 zá
D. 6,40 zá
14. Jacek chce siĊ dowiedzieü, o ile wiĊcej kosztuje 1 kg miodu akacjowego
kupionego w maáych sáoikach od 1 kg tego miodu kupionego w duĪych sáoikach.
Wystarczy, aby obliczyá wartoĞü wyraĪenia
A. 10,80 : 6,20
B. 4 ˜ 6,20 2 ˜10,80
C. 10,80 6,20
D. (4 ˜ 6,20) : (2 ˜ 10,80)
4
l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
po
br
an
o
15. Jedna ły eczka miodu wa y przeci tnie 7,2 g. Pan Adam wypija codziennie
szklank wody z trzema ły eczkami miodu, a jego ona – z dwiema. Na ile dni
wystarczy im słoik zawieraj cy 360 g miodu?
A. Na 10 dni.
B. Na 25 dni.
C. Na 50 dni.
D. Na 36 dni.
16. W dwóch słojach jest razem 7,4 litra miodu. W jednym z nich jest o 2,2 litra
wi cej ni w drugim. Która odpowied spełnia oba warunki zadania?
A. 4,9 litra i 2,7 litra
B. 3,7 litra i 5,9 litra
C. 4,8 litra i 2,6 litra
D. 2,8 litra i 4,6 litra
Tekst i mapa do zadania 17.
Jedyne w Polsce technikum pszczelarskie znajduje si w Pszczelej Woli.
17. W jakim kierunku od Warszawy znajduje si Pszczela Wola?
A. Południowo-zachodnim.
B. Południowo-wschodnim.
C. Północno-wschodnim.
D. Północno-zachodnim.
18. Na planie w skali 1:2000 odległo
od ula do rosn cej na ł ce lipy
jest równa 4 cm. Jaka jest odległo w terenie mi dzy ulem a t lip ?
A. 500 m
B. 50 m
C. 800 m
D. 80 m
19. Do pomalowania jednego ula zu ywa si
kupi , eby pomalowa 14 takich uli?
A. 21
B. 14
2
puszki farby. Ile puszek farby trzeba
3
C. 10
D. 9
20. Samochód z ulami wyruszył z Lipowa o godzinie 255 i przybył na wrzosowisko
po 50 minutach. Ustawienie uli na wrzosowisku zaj ło półtorej godziny. O której
godzinie zako czono ustawianie uli?
A. 535
B. 515
C. 455
D. 435
5
l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
po
br
an
o
21. Dziaáka ma ksztaát prostokąta, którego szerokoĞü wynosi 24 m, a dáugoĞü
jest 2 razy wiĊksza. Na kwiaty i warzywa przeznaczono 80% powierzchni dziaáki,
a pozostaáą czĊĞü na pasiekĊ. Ile metrów kwadratowych dziaáki przeznaczono
na pasiekĊ?
Zapisz obliczenia.
OdpowiedĨ: Na pasiekĊ przeznaczono ............... m2 dziaáki.
Tekst do zadaĔ 22. i 23.
Niedaleko Poznania, w SwarzĊdzu, w kilkuhektarowym parku znajduje siĊ
muzeum pszczelarstwa – jedno z najwiĊkszych w Polsce.
Wybierają siĊ tam uczniowie klasy szóstej. Korzystając z informacji na ulotce
reklamującej ofertĊ muzeum, planują swoją wycieczkĊ i ustalają jej termin.
Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego
w SwarzĊdzu
GODZINY OTWARCIA
ƒ od 1 listopada do 31 marca:
wtorek – sobota godz. 9.00 – 15.00
niedziela
godz. 10.00 – 15.00
ƒ od 1 kwietnia do 31 paĨdziernika:
wtorek – sobota godz. 9.00 – 16.00
niedziela
godz. 10.00 – 15.00
22. W którym dniu tygodnia uczniowie nie mogą zwiedzaü muzeum? Dlaczego?
........................................................................................................................................
23. Ile godzin najdáuĪej bĊdą mogli przebywaü uczniowie na terenie skansenu
i muzeum, jeĞli pojadą na wycieczkĊ w powszedni dzieĔ maja?
.........................
6
l
m
ed
ia
.p
zw
ww
.sq
l
po
br
an
o
24. W ulotce reklamowej uczniowie przeczytali, Īe swarzĊdzkie muzeum sáynie
z unikatowej kolekcji uli. W jakim sáowniku znajdą informacje o pochodzeniu
i znaczeniu sáowa unikatowy?
......................................................................................................
25. Jest czáowiekiem pracowitym jak pszczoáa, a jego praca sáuĪy innym. Opisz taką
osobĊ, opowiedz o jej dziaáaniach i wyjaĞnij, dlaczego zasáuguje na szacunek.
Twoje wypracowanie powinno zająü co najmniej poáowĊ wyznaczonego miejsca.
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
7
8
po
br
an
o
zw
ww
.sq
l
Brudnopis
m
ed
ia
.p
l