Biologia - Gimnazjum nr 1 w Zielonej Górze

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII
w Gimnazjum nr 1 w Zielonej Górze
Eliza Pietkiewicz – Hanus, Kinga Puchan
Przedmiotowe Zasady Oceniania powstały w oparciu o:
1. Rozporządzenie MEN i S z dnia 7 września 2004r. w sprawie warunków i sposobu oceniania,
klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów
w szkołach publicznych
2. Podstawę programową dla gimnazjum
3. Szkolne Zasady Oceniania
Wykorzystujemy następujące podręczniki i ćwiczenia:
Klasa 1 „Puls życia 2” – podręcznik do biologii, zeszyt ćwiczeń oraz atlas anatomiczny „Tajemnice ciała”
dla gimnazjum wydawnictwa Nowa Era
Klasa 2 „Puls życia 1” – podręcznik do biologii, zeszyt ćwiczeń dla gimnazjum wydawnictwa Nowa Era
Klasa 3 „Puls życia 3” – podręcznik do biologii, zeszyt ćwiczeń dla gimnazjum wydawnictwa Nowa Era
Program realizowany będzie w ciągu 4 godzin w trzyletnim cyklu nauczania, w przedziale:
- klasa I – 2 godz. tygodniowo,
- klasa II i III - 1 godz. tygodniowo.
Przedmiotem kontroli, oceny i diagnozy osiągnięć edukacyjnych ucznia są wiadomości i umiejętności
określone w/w programem nauczania oraz postawa ucznia i jego aktywność (zaangażowanie w proces
uczenia się).
Wykaz wiadomości i umiejętności przedstawiany jest uczniom i rodzicom na początku każdego roku
szkolnego.
Ocenie podlegają następujące formy aktywności ucznia:
A. odpowiedzi ustne:
- z materiału z ostatniego tematu (max.2 lekcje), w przypadku lekcji powtórzeniowej z całego działu
- 2 razy w ciągu semestru, w przypadku dwóch godzin biologii w tygodniu i 1 raz przy jednej
godzinie w tygodniu) - uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do odpowiedzi.
- brak zgłoszenia odkryty przez nauczyciela w trakcie lekcji - ocena niedostateczna.
-
Odpowiedzi ustne oceniane są wg kryteriów określonych w wymaganiach na poszczególne
stopnie. Ponadto ocenia się umiejętność stosowania terminologii biologicznej, umiejętność
wykorzystywania pomocy naukowych (plansza, model, schemat), samodzielność wypowiedzi,
lub wykonanie wykresu, rysunku itp.
Kryteria ocen:
 celujący – odpowiedź wskazuje na szczególne zainteresowanie przedmiotem,
spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykazując jednocześnie własne
przemyślenia i oceny,
 bardzo dobry – odpowiedź wyczerpująca, zgodna z programem, swobodne
operowanie faktami i dostrzeganie związków między nimi,
1
 dobry – odpowiedź zasadniczo samodzielna, zawiera większość wymaganych
treści, poprawna pod względem języka biologicznego, nieliczne błędy, nie
wyczerpuje zagadnienia w sposób bardzo dobry,
 dostateczny – uczeń zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, odpowiedź
odbywa się przy niewielkiej pomocy nauczyciela, występują nieliczne błędy
merytoryczne
 dopuszczający – niezbyt precyzyjne odpowiedzi na pytania nauczyciela, braki w
wiadomościach i umiejętnościach, podanie nazwy zjawiska lub procesu przy
pomocy nauczyciela
 niedostateczny – nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o
elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie udziela
odpowiedzi na większość pytań zadanych przez nauczyciela, ma braki w
wiadomościach koniecznych.
-
Uczeń ma prawo zgłosić przez lekcją fakt nie przygotowania się do zajęć (do odpowiedzi).
Nie ma to wpływu na jego ocenę z przedmiotu, fakt ten odnotowuje się w dzienniku
odpowiednim oznaczeniem (2 razy w ciągu semestru, w przypadku dwóch godzin biologii w
tygodniu i 1 raz przy jednej godzinie w tygodniu). Brak zgłoszenia nie przygotowania do
zajęć, odkryty przez nauczyciela w trakcie lekcji - ocena niedostateczna.
B. prace pisemne:
a. sprawdziany o wadze 4
- trwa do 45 minut
- zawierają kilka lub kilkanaście pytań bądź też są w formie testu; testy zawierają zadania
otwarte lub zamknięte, którym jest przyporządkowana określona liczba punktów
- dotyczą materiału z całego działu są zapowiadane co najmniej tydzień wcześniej, termin
wpisany jest do dziennika lekcyjnego, uczniowie znają zakres materiału i kryteria wymagań
- jest poprzedzony powtórzeniem wiadomości, które nie musi trwać całej godziny lekcyjnej
- są obowiązkowe; jeżeli uczeń opuścił sprawdzian z przyczyn losowych, zalicza go na
konsultacjach w ciągu dwóch tygodni od powrotu do szkoły lub w innym terminie
uzgodnionym z nauczycielem.
- jeżeli uczeń nie napisał sprawdzianu w terminie lub na konsultacjach, jest zobowiązany napisać
ten sprawdzian na lekcji dowolnie wybranej przez nauczyciela ( bez wcześniejszej zapowiedzi )
- uczeń może poprawić ocenę niekorzystną uzyskaną ze sprawdzianu lub testu w ciągu dwóch
tygodni od rozdania prac (lub wcześniej – decyzja należy do nauczyciela), a ocena z poprawy
jest wpisywana obok oceny poprawianej. Do średniej ważonej wlicza się obydwie oceny.
Poprawić można tylko jeden raz daną ocenę.
-Jeden raz w semestrze uczeń, który poprawiał sprawdzian może ocenę
poprawianą
otrzymać wagi „0”. Decyzję o tym, która ocena ma wagę „0” podejmuje uczeń przed wystawieniem
proponowanych ocen semestralnych ( rocznych).
W przypadku, gdy w semestrze przeprowadzany jest tylko jeden sprawdzian utrzymuje on swoją
wagę, a uczeń ma prawo wykonać zadanie o wadze sprawdzianu wyznaczone przez nauczyciela pod
warunkiem, że wcześniej przystąpił do poprawy sprawdzianu.
Nauczyciel nie może zrobić sprawdzianu dopóki nie wpisał ocen z wcześniej przeprowadzonego
sprawdzianu
2
b. kartkówki (do 15 min.) – waga 2
-
składają się z kilku krótkich pytań; pytania są punktowane
nie są zapowiadane i obejmują materiał z ostatniego tematu (max. 2 lekcje)
ocena jest równorzędna z odpowiedzią ustną
nie można ich poprawić
jeżeli uczeń był nieobecny na lekcji, z materiału którego jest kartkówka- może ją poprawić
nauczyciel nie może zrobić kartkówki dopóki nie wpisał ocen z wcześniej przeprowadzonej
c.
sprawdziany o wadze 3 (do 20 min.)
- obejmują materiał z kilku tematów
- są zapowiedziane i poprzedzone powtórzeniem wiadomości, które nie musi trwać całej godziny
lekcyjnej
- uczeń może poprawić ocenę niekorzystną uzyskaną ze sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni od
rozdania prac (lub wcześniej – decyzja należy do nauczyciela), a ocena z poprawy jest
wpisywana obok oceny poprawianej – do średniej ważonej wlicza się obydwie oceny. Poprawić
można tylko raz dana ocenę. Jeżeli ocena poprawiana jest niższa od wcześniej uzyskanej –
również się ją wpisuje
- w przypadku nieobecności należy pracę napisać na konsultacjach
- jeżeli uczeń nie napisał sprawdzianu w terminie lub na konsultacjach, jest zobowiązany napisać
ten sprawdzian na lekcji dowolnie wybranej przez nauczyciela ( bez wcześniejszej zapowiedzi )
- Nauczyciel nie może zrobić sprawdzianu dopóki nie wpisał ocen z wcześniej przeprowadzonego
-Jeden raz w semestrze uczeń, który poprawiał sprawdzian może ocenę
poprawianą
otrzymać wagi „0”. Decyzję o tym, która ocena ma wagę „0” podejmuje uczeń przed wystawieniem
proponowanych ocen semestralnych ( rocznych).
- W przypadku, gdy w semestrze przeprowadzany jest tylko jeden sprawdzian utrzymuje on swoją
wagę, a uczeń ma prawo wykonać zadanie o wadze sprawdzianu wyznaczone przez nauczyciela
( w ciągu dwóch tygodni od oddania poprawy sprawdzianu) pod warunkiem, że wcześniej
przystąpił do poprawy sprawdzianu.
- Jeżeli uczeń zachowuje się niewłaściwie w czasie kontrolnych prac – sprawdzianu, testu, kartkówki tj.
zagląda do kolegi w ławce, odwraca się, rozmawia, nie odkłada długopisu na prośbę nauczyciela
(sygnał zakończenia pracy) wtedy, uzyskana ocena zostaje obniżona o jedną jednostkę. Jeżeli nie
reaguje
na upomnienie, ściąga , zostanie uczniowi odebrana praca i wpisana do dziennika ocena
niedostateczna bez możliwości poprawy.
- Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w ciągu tygodnia
- Uczeń ma prawo wglądu do pracy i zapoznania się z błędami, ewentualne wyjaśnienie ich przez
nauczyciela.
- Prace pisemne ocenia się następująco:






0 – 30%
31 - 50%
51 – 74%
75 – 90%
91 – 95%
96 – 100%
niedostateczny
dopuszczający
dostateczny
dobry
bardzo dobry
celujący
3
W przypadku wartości skrajnych, do oceny dopisuje się odpowiednio: +, C. aktywność na lekcji:
- wkład pracy w przyswojenie wiedzy na lekcji bieżącej (krótkie wypowiedzi na lekcji, prowadzenie
obserwacji, wykonywanie doświadczeń)
- oceniane oceną lub znakami „+” i „-”, które mogą zostać następnie przeliczone na oceny
- uczeń otrzyma ocenę celującą gdy zgromadzi sześć plusów, gdy ich nie osiągnie na koniec semestru
mogą być zamienione, odpowiednio przy pięciu plusach, na ocenę bardzo dobrą, a przy czterech na dobrą.
- trzy „-” to ocena niedostateczna
D. praca w grupie:
a. ocenia się umiejętność komunikowania się i współpracy w zespole, korzystania z różnych
źródeł informacji, efektywność, stopień zaangażowania, dyscyplinę pracy, czas wykonania.
b. zasady oceniania podobnie jak jw. przy aktywności, na plusy i minusy,
E. zadanie domowe :
-
-
-
nauczyciel precyzyjnie i zrozumiale formułuje treść pracy domowej, obowiązkiem ucznia jest
zapisanie jej w zeszycie przedmiotowym
ocenia się poprawność rzeczową, estetykę, umiejętność prezentacji
każda obowiązkowa praca domowa musi być odrobiona i uzupełniona
prace domowe mogą być krótkoterminowe (do tygodnia) i długoterminowe (wykonywane w
okresie dłuższym, np. w klasie 2 - zielnik)
przy ustaleniu oceny za prace długoterminowe brane są pod uwagę: sposób zaplanowania,
samodzielność, wartość merytoryczna, umiejętność prezentacji wyników, oryginalność i
pomysłowość, estetyka wykonania, kompletność, możliwości ucznia
uczeń może na początku lekcji ( po sprawdzeniu frekwencji ) zgłosić brak pracy domowej, fakt
ten odnotowany jest odpowiednim znaczkiem w dzienniku lub notesie nauczyciela- 2 razy w
ciągu semestru, w przypadku dwóch godzin biologii w tygodniu i 1 raz przy jednej godzinie w
tygodniu
brak zgłoszenia nieodrobionej pracy domowej odkryty przez nauczyciela w czasie lekcji - ocena
niedostateczna.
F. zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń:
-
obowiązkiem ucznia jest systematyczne i staranne (estetyczne i czytelne) prowadzenie zeszytu
przedmiotowego i wykonywanie zadań w zeszycie ćwiczeń
w zeszycie przedmiotowym powinny znajdować się zapisy tematów, notatki, zapisy poleceń
ustnych lub pisemnych prac domowych, miejsce na korespondencję z rodzicami
szczegółowe zasady prowadzenia zeszytu przedmiotowego określa nauczyciel
zeszyt przedmiotowy – może być sprawdzony jeden raz w semestrze biorąc pod uwagę staranność
i systematyczność
zeszyt ćwiczeń – może być sprawdzony przynajmniej raz w ciągu semestru biorąc pod uwagę
staranność, systematyczność i poprawność rzeczową.
jeżeli bieżąca kontrola ujawni nieprawidłowości w jego prowadzeniu, uczeń jest zobowiązany
usunąć je w terminie i na zasadach ustalonych przez nauczyciela
w przypadku nieobecności na lekcji, uczeń ma obowiązek uzupełnić notatki w zeszycie i
ćwiczeniach oraz wykonać pracę domową
zgłoszenie braku zeszytu lub zeszytu ćwiczeń może nastąpić 2 razy w ciągu semestru ( na
początku lekcji - po sprawdzeniu frekwencji ), w przypadku dwóch godzin biologii w tygodniu i 1
raz przy jednej godzinie w tygodniu i odnotowane jest to odpowiednim znaczkiem w dzienniku
4
-
brak zgłoszenia nieposiadania zeszytu lub zeszytu ćwiczeń odkryty przez nauczyciela w czasie
lekcji - ocena niedostateczna
brak zeszytu (przedmiotowego lub ćwiczeń), w którym należało na daną lekcję wykonać zadanie
domowe, jest równoznaczny z brakiem zadania domowego
jeżeli uczeń nie posiada zeszytu, to ma obowiązek pisać notatkę w brudnopisie lub na kartce, a
następnie przepisać ją do zeszytu przedmiotowego
G. prace dodatkowe:
-
ocenie podlegają: umiejętność sformułowania celu, projekt, wykonanie, opracowanie i prezentacja
otrzymanych wyników, umiejętność wykorzystania potrzebnego sprzętu.
o opracowanie referatu, które polega na jego przygotowaniu i prezentacji oraz
zainteresowaniu nim słuchaczy,
o wykonanie pracy badawczej,
o wykonanie pomocy dydaktycznych, albumów, kart pracy, plakatów, pomocy naukowych,
o zapoznanie się z publikacją popularnonaukową lub akademicką - opracowanie jej
streszczenia
o opieka nad hodowlami botanicznymi i zoologicznymi - w ciągu całego roku szkolnego,
może być prowadzona przez zespół uczniów.
o posługiwanie się sprzętem optycznym
H. aktywność pozalekcyjna - udział w konkursach
a) szkolnym:
-
wyniki najwyższe (trzy pierwsze miejsca - ocena celująca
wyniki na poziomie wyższym niż przeciętny - ocena bardzo dobra,
b) pozaszkolnym:
-
awans do następnego etapu- ocena celująca,
udział w eliminacjach wojewódzkich- ocena celująca,
zdobycie tytułu laureata - ocena celująca na koniec roku szkolnego.
Uwaga!
-
Uczeń ma prawo 2 razy w ciągu semestru, w przypadku dwóch godzin biologii w tygodniu i 1 raz
przy jednej godzinie w tygodniu, zgłosić brak zadania domowego brak zeszytu lub ćwiczeń bez
podania przyczyny. Uczeń we własnym zakresie jest zobowiązany do uzupełnienia tej partii
materiału nauczania (na następną lekcję jest przygotowany)
-
Nauczyciel nie ma obowiązku przypominania uczniowi o „stanie jego kredytu”
-
Uczeń nie może zgłosić nieprzygotowania do lekcji powtórzeniowej, zapowiedzianej kartkówki
oraz sprawdzianu.
-
Nieprzygotowanie powinno być zgłoszone przez ucznia na początku lekcji po sprawdzeniu
obecności.
-
W stosunku do ucznia u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty
rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z
realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno –
pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel obniży wymagania
edukacyjne w porozumieniu z jego rodzicami oraz pedagogiem szkolnym.
5
Sposób gromadzenia informacji o uczniu
-
notatki w dzienniku
prace pisemne – kartkówki, sprawdziany, referaty – przechowywane do końca roku szkolnego
w zależności od możliwości - karty obserwacji ucznia
kontrola zeszytów przedmiotowych i zeszytów ćwiczeń
prace wykonane przez uczniów – zielniki, plakaty, ulotki, plansze dydaktyczne, zbiory, okazy,
prezentacje multimedialne itp.
Sposób ustalania oceny semestralnej i końcoworocznej
Przy ustalaniu oceny semestralnej i końcoworocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopnie ucznia z
poszczególnych obszarów działalności według zasad średniej ważonej:
-
sprawdziany, test – waga 4
kartkówki z 3 lekcji (zapowiedziane) – waga 3
praca długoterminowa – waga 2
kartkówki i odpowiedzi ustne – waga 2
aktywność na zajęciach – waga 2
zeszyt ćwiczeń – waga 1
prace domowe – waga 1
praca na lekcji – waga 1
zeszyt przedmiotowy – waga 1
Przedziały graniczne oceny semestralnej:







1,00 – 1,69 niedostateczny
1,7 – 2,49
dopuszczający
2,5 – 3,74
dostateczny
3,75 – 4,74 dobry
4,75 – 5,49 bardzo dobry
5,5 – 6,00
celujący
Średnia ważona stanowi wskazówkę przy wystawianiu oceny śródrocznej i
rocznej. Ocena nie może być niższa, niż wskazanie średniej ważonej.
 Ocena roczna jest średnią arytmetyczną oceny ważonej za I i II semestr.
Informowanie uczniów i rodziców o wymaganiach i postępach ucznia
1. Na prośbę ucznia lub rodziców nauczyciel udziela im ustnej informacji o osiągnięciach ucznia
2. Uczeń mający kłopoty z opanowaniem materiału zawsze może się zwrócić do nauczyciela o pomoc. Jeżeli
będzie to konieczne, wspólnie ustalą program wspomagający.
3. Każda ocena jaką otrzymuje uczeń jest jawna i uzasadniona zarówno dla ucznia jak i jego rodziców.
6
4. Na prośbę ucznia otrzymywane przez niego oceny będą wpisywane przez nauczyciela do zeszytu
przedmiotowego
5. Nauczyciel informuje uczniów na bieżąco o jego ocenach.
6. O ocenach cząstkowych lub końcowych za pierwszy semestr informuje się rodziców na zebraniach
rodzicielskich udostępniając zestawienie ocen lub w czasie indywidualnych spotkań z rodzicami
7. Prace pisemne nie są oddawane uczniom do domu, rodzice mają możliwość wglądu do pracy na
zebraniach lub konsultacjach nauczycielskich
8. Dwa tygodnie przed klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia i jego
rodziców o przewidywanej dla niego ocenie semestralnej lub końcoworocznej.
9. Nauczyciel przekazuje uczniowi ustnie informację o jego postępach w nauce.
7