Elżbieta Bieńkowska - Tendencje związane z rozwojem sektora

„Miasto 2010 – efektywność
energetyczna w miastach”
Tendencje związane z rozwojem sektora
energetyki w Polsce wspieranego
z funduszy UE – rok 2015 i co dalej?
Elżbieta Bieńkowska
Minister Rozwoju Regionalnego
Katowice, 22 marca 2010 r.
Plan prezentacji
§ Wsparcie energetyki ze środków UE
w ramach NSRO na lata 2007-2013
§ Sektor energetyki w perspektywie 2014-2020
§ Polityka regionalna po 2015 roku w świetle
„Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego”
§ Strategia Komisji Europejskiej „Europa 2020”
– wyzwania dla przyszłej polityki spójności
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
3
Podstawowe fakty – diagnoza stanu obecnego
§
Rozwój gospodarczy kraju związany jest ze wzrastającym
zapotrzebowaniem na energię.
§
Struktura gospodarki i stan infrastruktury energetycznej
nie gwarantują dziś pełnego bezpieczeństwa i stabilności
dostaw energii - niewystarczająco odpowiadają
na wymogi klimatyczne (perspektywa 2020 r.)
§
Pomimo zmniejszania energochłonności polskiej gospodarki
w ostatnich latach nadal utrzymuje się ona na wysokim
poziomie w stosunku do większości krajów UE15
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
4
Podstawowe fakty – wymiar strategiczny
Uwarunkowania polityki energetycznej Polski
wpływające na kierunki wsparcia polityki spójności
• Konieczna dywersyfikacja geograficzna dostaw i dywersyfikacja
podstawowych nośników energii
• Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz podnoszenie
ich udziału w ogólnym bilansie energetycznym (cele UE 3x20)
• Optymalizacja dostaw, stosowanie nowych technologii w zaopatrzeniu
w energię, wdrażanie energooszczędnych technologii w gospodarce
• Wprowadzenie energetyki jądrowej w Polsce (15 % produkcji energii)
• Efektywność energetyczna, ograniczanie zużycia energii i ogólna
edukacja na rzecz oszczędzania
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
5
Wsparcie dla sektora energetyki
w ramach NSRO 2007-2013
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Kierunki wsparcia:
• podwyższenie sprawności wytwarzania,
przesyłania, dystrybucji i użytkowania energii
• wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych (OZE)
• termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej
• rozwój systemów przesyłowych i dystrybucyjnych gazu
ziemnego, ropy naftowej oraz energii elektrycznej
• budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego
• rozwój przemysłu produkującego urządzenia dla OZE
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
6
Finansowanie sektora energetyki
w ramach NSRO 2007-2013
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
(ponad 1,7 mld EUR)
IX. Infrastruktura energetyczna
przyjazna środowisku
- 748,04 mln euro (FS)
X. „Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja
źródeł energii
– 974,28 mln euro (EFRR)
Strategiczne projekty energetyczne
planowane do wsparcia z funduszy UE
• Budowa Terminala Regazyfikacyjnego Skroplonego Gazu
Ziemnego w Świnoujściu (POIiŚ oraz Recovery Plan)
• Połączenie elektroenergetyczne Polska-Litwa
• Budowa rurociągu naftowego Brody-Płock
• Rozbudowa/modernizacja systemu przesyłowego gazu
• Rozbudowa/budowa magazynów gazu
Wsparcie sektora energetyki
w ramach NSRO 2007-2013
Regionalne Programy Operacyjne (ROP)
Kierunki wsparcia:
• budowa małych i średnich jednostek wytwarzania energii
elektrycznej i ciepła w skojarzeniu (projekty <10 mln PLN),
• lokalna i regionalna infrastruktura przesyłu i dystrybucji energii
elektrycznej (< 20 mln PLN)
• budowa i modernizacja sieci ciepłowniczych
(< 20 mln PLN)
• termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej
(< 10 mln PLN)
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
9
Finansowanie sektora energetyki
w ramach NSRO 2007-2013
Regionalne Programy Operacyjne (ROP)
(0,4 mld EUR)
„Projekty z zakresu zwiększenia efektywności
energetycznej”
– 387,64 mln euro (EFRR) tj. 2,5 % alokacji dla ROP
Wsparcie dla sektora energetyki
w ramach NSRO 2007-2013
• Energetyka nowym obszarem implementacji polityki
spójności (łącznie ponad 2,1 mld EUR)
• Pierwsze nabory projektów: ujawniły istotne potrzeby
inwestycyjne sektora i ograniczoną wielkość środków UE.
• Duże zainteresowanie inwestycjami w zakresie
termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej oraz
budowy jednostek wytwarzania energii elektrycznej lub
ciepła ze źródeł odnawialnych.
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
11
Wsparcie dla sektora energetyki
w perspektywie finansowej 2014-2020
Możliwe obszary wsparcia:
- kontynuacja finansowania strategicznych przedsięwzięć
energetycznych dla bezpieczeństwa dostaw
- odpowiedź na wyzwania klimatyczne (np. wsparcie
instalacji wychwytywania i składowania CO2 tzw. CCS)
- osiągnięcie udziału 20% OZE w finalnej produkcji energii
- program rozwoju energetyki jądrowej w Polsce do 2020 r.
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego
2010-2020 (projekt, luty 2010)
Priorytety polityki regionalnej do 2020 roku
Cel 1: Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów
Cel 2: Budowa spójności terytorialnej i przeciwdziałanie
procesom marginalizacji na obszarach problemowych
Cel 3: Usprawnianie procesów planowania i realizacji polityk
publicznych mających wpływ terytorialny
Wyzwanie rozwojowe: „odpowiedź na zmiany klimatyczne
i zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego”
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
13
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego
2010-2020 (projekt, luty 2010)
Cel: Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju
oraz poprawa zdolności adaptacyjnych do zmian klimatu:
Priorytety KSRR:
ü ograniczenie energochłonności gospodarki
ü zoptymalizowanie popytu na energię – wpływ na ceny usług
i produktów i zwiększenie konkurencyjności gospodarki.
ü wzrost udziału OZE w bilansie energetycznym kraju,
ü rozwój i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii przy
uwzględnieniu analizy kosztów i korzyści wynikających z
uwarunkowań przestrzennych poszczególnych regionów
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
14
Komunikat Komisji Europejskiej
Strategia „Europe 2020” (03.03.2010 r.)
Wizja gospodarki rynkowej UE w roku 2020
w odpowiedzi na kryzys ekonomiczny
Jeden z priorytetów: Zrównoważony rozwój - wspieranie efektywnie
energetycznej, przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej
gospodarki - cele „20/20/20” dla klimatu i energii
Inicjatywa: „Europa efektywnie korzystająca z zasobów”
- zmiany w kierunku gospodarki niskoemisyjnej
i uniezależnienia wzrostu od wykorzystywania zasobów
- produkcja taniej energii, poprawa efektywności
i ograniczenie jej konsumpcji
- zmniejszenie uzależnienia energetycznego (importu ropy i gazu)
- niwelowanie presji na środowisko
Komunikat Komisji Europejskiej
Strategia „Europe 2020” (03.03.2010 r.)
Działania na poziomie KE:
• przegląd zasad opodatkowania energii
• tworzenie wewnętrznego rynku energii
• wspieranie OZE na jednolitym rynku
• projekty inwestycyjne o strategicznym znaczeniu
• wizja zmian strukturalnych i technologicznych do 2050
Działania na poziomie krajowym:
• instrumenty rynkowe, zachęty fiskalne i zamówienia publiczne
• budowa inteligentnej, i wzajemnie połączonej infrastruktury
energetycznej i transportowej z wykorzystaniem ICT (sieci TEN-E)
Postulaty MRR (1)
a) Stworzenie wspólnej polityki energetycznej na
poziomie UE – wzmacnianie solidarności
europejskiej
b) Nadanie szczególnego znaczenia sektorowi
energetyki w priorytetach wsparcia przyszłej
polityki spójności
c) Realizacja działań zwiększających
bezpieczeństwo energetyczne kraju i regionów
dla bezpieczeństwa dostaw
d) Konieczność dalszego inwestowania w
infrastrukturę przesyłową
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
17
Postulaty MRR (2)
e) Uwzględnianie terytorialnej specyfiki rozwojowej
poszczególnych regionów w UE oraz różnego
poziomu nasycenia infrastrukturą energetyczną
f)
Rozwój energetyki w Polsce w oparciu o
nowoczesne technologie z uwzględnieniem
potencjałów poszczególnych regionów
(wspieranie projektów dotyczących efektywności
energetycznej)
g) Wsparcie sektora naukowo-badawczego
nakierowanego na sektor energetyczny
h) Kształcenie wyspecjalizowanej kadry o profilu
technicznym (studia)
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
18
Dziękuję za uwagę
Elżbieta Bieńkowska
Minister Rozwoju Regionalnego