1. Jakie są cele i zadania gospodarki wodnej?

1. Jakie są cele i zadania gospodarki wodnej?
Zadania
• zaspokojenie potrzeb wodnych ilości i jakości dla różnych użytkowników
i konsumentów
•
ochrona zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem
•
ochrona przed ujemnymi skutkami nadmiaru lub deficytu wody
•
ochrona przed niszczącym działaniem wody
•
ochrona przed zbyt wysokim lub zbyt niskim położeniem zwierciadła wody
•
dążenie do zachowania i rozwoju ekosystemu
•
dążenie do zachowania różnorodności krajobrazowej i biologicznej
•
zapewnienie wypoczynku oraz możliwości uprawiania sportów wodnych
Cele
•
zadania bieżące i perspektywiczne powinny być wykonywane w sposób
zapewniający zachowanie równowagi zasobów wodnych
2.Czym są naturalne zasoby wodne?
„Wody dostępne lub te które mogą być dostępne do wykorzystania w regionie,
o odpowiedniej ilości i jakości w ciągu danego okresu przy określonych
potrzebach” (definicja wg słownika hydrologicznego - UNESCO)
3.Wyjaśnij pojęcie: przepływ dyspozycyjny?
Zasoby (przepływy) dyspozycyjne określane są jako różnica pomiędzy
przepływami średnimi rocznymi lub średnimi niskimi i przepływem
nienaruszalnym.
4.Wyjaśnij pojęcie: przepływ nienaruszalny?
Przepływ nienaruszalny to taki, który musi pozostać w cieku dla
zapewnienia życia biologicznego oraz spełnienia wymogów turystycznych,
czy rybacko-wędkarskich itp.
5.Co rozumiesz pod pojęciem potrzeb wodnych?
Potrzeby wodne to niezbędne ilości wody o określonej jakości dostarczane
w odpowiednim czasie w celu zaopatrzenia w wodę ludności i gospodarki
narodowej, oraz utrzymania ekosystemów
10. kiedy mówimy o wystąpieniu powodzi?
Wtedy , gdy wody wylane są poza normalne granice koryta rzeki powodujące straty gospodarcze.
Oznacza ona również czasowe pokrycie wodą terenu, który normalnie nie jest pokryty wodą.
11. Z jakimi systemami wykorzystania wody możemy spotkać się w zakładach przemysłowych?
W zakładach przemysłowych wyróżnia się dwa systemy:
1) system otarty gospodarki wodnej polegający na jednokrotnym użyciu doprowadzonej do zakładu
wody. W zalezności od charakteru odbiornika, system ten może być realizowany w układzie bez
oczyszczalni wód ściekowych lub z oczyszczalnią.
2) system obiegowy gospodarki wodnej realizowany może być w dwóch układach:
A) zamkniętym – przewiduje wykorzystanie do procesów produkcyjnych wody znajdującej się w
ciągłej cyrkulacji uzupełnianej z ujęcia świeżej wody w ilości równej stratom bezzwrotnym lub
zrzutom wody ściekowej , warunkującym utrzymanie niektórych parametrów jakościowych wody w
poszczególnych etapach procesu technicznego.
B) szeregowy obiegu wody umożliwia wielokrotne wykorzystanie wody dostarczanej do zakładu
pracy w kolejnych etapach procesu technologicznego. Kolejność wykorzystywania wody w
poszczególnych etapach procesów technologicznych uzależniona jest od wymogów jakościowych
wody
12. Od czego zależą potrzeby wodne miast?
Zależą od:
- liczby mieszkańców
- standardu wyposażenia sanitarnego
- rodzaju budownictwa
- w przypadku przemysłu:
* liczby pracowników
* rodzaju przemysłu
* stosowanej technologi
13. Podstawowe funkcje zbiorników retencyjnych to:
•
•
•
•
•
gromadzenie wód na potrzeby ludności i przemysłu,
wykorzystanie energii wodnej (hydroenergetyka),
ochrona przed powodziami lub utrzymanie żeglowności rzeki poprzez zmniejszenie
nieregularności przepływów wody,
wykorzystanie w celach irygacyjnych,
rozwój turystyki, rekreacji i sportu.
14. Co to jest gwarancja czasowa zaspokojenia potrzeb wodnych użytkownika?
Gwarancja czasowa pokrycia średnich okresowych potrzeb wodnych (Gt) określa stosunek
liczby przedziałów czasowych, w których zrealizowano zadanie zaopatrzenia w wodę do liczby
okresów, w których zostały zgłoszone potrzeby:
15. W jaki sposób ustala się potrzeby wodne zakładu przemysłowego?
Przy ustalaniu potrzeb wodnych zakładu przemysłowego należy analizować
procesy technologiczne i określić ilość wody zużywanej w kolejnych etapach
tego procesu. Należy obliczać ilość wody potrzebnej do:
− produkcji surowca wyjściowego
− do mycia surowców i produktów
− zasilania kotłów parowych itd.
− chłodzenia urządzeń mechanicznych i produktów
− zaspokojenia potrzeb sanitarnych i bytowych załogi
− do celów przeciwpożarowych
− hydrotransportu
16. W jaki sposób dokonuje się szacowania potrzeb wodnych miast? Z jakich wytycznych
korzystamy?
Niezbędne dane do oszacowania potrzeb wodnych miasta:
• liczba mieszkańców miasta, dzielnicy lub osiedla
• rodzaj zabudowy i standard wyposażenia
•
•
•
•
Qr
Qdśr
Qdmax
Qhśr
Qhmax
zakłady pracy
liczba pracowników zakładów
powierzchnia zakładów
zapotrzebowanie na wodę dla zakładów – czy mamy do czynienia z przemysłem
wodochłonnym czy nie
Przewidywane roczne zapotrzebowanie na wodę przez
wszystkich mieszkańców [m3/a]
średnie dobowe zapotrzebowanie jako przeciętna z dobowych
wartości zapotrzebowania na wodę w ciągu roku [m3/d]
maksymalne dobowe zapotrzebowanie na wodę, czyli
największe
z
przewidywanych
wartości
dobowego
zapotrzebowania na wodę w ciągu roku [m3/d]
średnie godzinowe zapotrzebowanie na wodę w ciągu doby o
maksymalnym zapotrzebowaniu [m3/h]
maksymalne godzinowe zapotrzebowanie na wodę w ciągu
doby o maksymalnym zapotrzebowaniu [m3/h]
„Wytyczne do programowania zapotrzebowania wody i ilości ścieków w miejskich jednostkach
osadniczych”. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Warszawa,
1983
„Wytyczne do programowania zapotrzebowania wody i ilości ścieków w miejskich jednostkach
osadniczych” Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa, 1991.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 kwietnia 2004 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ze zmianami (Dz.U. Nr 75 poz. 690,Dz.U.
Nr.109 poz.1156 z 2004 roku)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w spra dzenie Ministra
Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody
(Dz.U. Nr 8 poz. 70)
17. Podaj definicje zintegrowanej gospodarki wodnej.
Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi jest to proces gospodarowania tymi
zasobami w pełnej koordynacji z różnorodnymi działaniami podejmowanymi w zakresie
gospodarowania zasobami naturalnymi, w celu maksymalizacji korzyści społecznych
i gospodarczych przy pełnym zachowaniu zasady trwałego (zrównoważonego)
zachowania podtrzymujących życie ekosystemów.
ZINTEGROWANA GOSPODARKA WODNA - obejmuje całościowe spojrzenie na tworzenie się
zasobów wodnych, możliwości ich wykorzystania i wszelkie procesy zachodzące w zlewni. Integracja
w gospodarowaniu wodą dokonuje się na różnych poziomach:
1. Wody podziemne (lepszej jakości, wolniej odnawialne) i powierzchniowe (szybciej odnawialne ale
gorszej jakości) traktowane jako jeden zasób dla określonego celu.
2. Zrównoważony rozwój - takie gospodarowanie wodą, które nie uszczupla jej zasobów zarówno pod
względem ilości jak i jakości wody.
3. Ochrona terenów erozyjnych, przez odpowiednie użytkowanie zlewni
4. Gospodarowanie wodą w profilu glebowym
5. Całościowe podejście do zasobów jako wartości abiotycznych (surowiec) i biotycznych (czynnik
środowiskowy właściwego funkcjonowania ekosystemów)
18. Przedstaw zasady dublinskie i wyjasnij jakie mialy znaczenie dla ZGW.
Zasady Dublińskie:
- Ilośc słodkiej wody jest skończony i jest zagrożony jej zasób- niezbędny do podtrzymywania życia,
rozwoju
- ROZWÓJ wód i gospodarki wodnej powinny być oparte na podejścia partycypacyjnego,
obejmującego użytkowników, planistów, I decydentów na wszystkich poziomach
- Woda ma wartość ekonomiczną we wszystkich jego konkurencji w wykorzystywaniu i powinien być
uznany za dobro gospodarcze
Zasady dublińskie stanowią do dziś inspirację dla nowocześnie pojmowanej gospodarki wodnej. Na
ich podstawie w wyniku Konferencji Narodów Zjednoczonych w 1992 r. w Rio De Janeiro,
zaproponowano takie rozwiązania w gospodarce wodnej, które
umożliwią jej prowadzenie w szerszym kontekście społeczno-ekonomicznym oraz
przyrodniczym. W ten sposób narodził się termin „zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi”.
Takie zarządzanie miało służyć realizacji wielu celów, uwzględniając interesy
wszystkich sektorów gospodarczych, społecznych oraz ochrony środowiska.
19. Jakie znaczenie w procesie ZGW ma udział społeczny?
Istnieją trzy formy angażowania społeczeństwa :
1. dostęp społeczeństwa do informacji,
2. konsultacje społeczne na trzech etapach procesu planowania,
3. aktywny udział społeczeństwa we wdrażaniu RDW, a zwłaszcza w procesie planowania.
Konsultacje stwarzają społeczeństwu możliwość reagowania na plany i propozycje opracowywane
przez administrację. Czynne zaangażowanie natomiast polega na tym, że zainteresowane strony
aktywnie uczestniczą w procesie planowania, dyskutując nad problemami i proponując sposoby ich
rozwiązywania. Elementem o zasadniczym znaczeniu jest tu możliwość wywierania przez
uczestników wpływu na przebieg procesu.
20. Opisz cykl planistyczny w GW.
•
Ocena aktualnego stanu wód, analiza presji i oddziaływań czlowieka; obszary chronione,
gospodarowanie wodami
• Ustalenie celów środowiskowych dla części wód programy z mapami sieci monitoringu
• Identyfikacja Istotnych Problemow Gospodarki Wodnej
• Opracowanie i przyjęcie programow działań
• Oprac. I przyjęcie Planow Gospodarowania Wodami
• Wdrozenie PGW i przekazanie raportu do KEw
• Ocena 1 okresu planistycznego i przygotowanie 2-udział społeczeństwa
G 8. Aktualizacja Planow Gospodarowania Wodami.
21. Jakie są podstawowe zadania monitoringu wód?
Monitoring środowiska to badanie, analiza i ocena stanu środowiska w celu obserwacji
zachodzących w nim zmian. Niekiedy obejmuje także prognozowanie tych zmian. Może być
prowadzony w skali globalnej, kontynentalnej, ogólnokrajowej i lokalnej [Encyklopedia PWN,
1997]. Jednym z jego najważniejszych działów, istotnym z punktu widzenia niniejszej pracy, jest
monitoring wód.
Monitoring wód w Polsce
CELE:
W Polsce do podstawowych zadań Państwowego Monitoringu Środowiska należy
systematyczne dostarczanie informacji o:
–aktualnym stanie i stopniu zanieczyszczenia poszczególnych komponentów środowiska
– ilości doprowadzanych zanieczyszczeń
–dynamice antropogenicznych przemian środowiska przyrodniczego
– przewidywalnych skutkach użytkowania środowiska
22. Jakie znaczenie mają zezwolenia wodno-prawne (licencje, zezwolenia) i w jakim trybie się
je wydaje?
Pozwolenie wodnoprawne to rodzaj zezwolenia udzielanego przez administrację wodną w
drodze decyzji administracyjnej. Zgodnie z art. 122 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne,
pozwolenia wodnoprawnego wymagają przede wszystkim szczególne korzystanie z wód i
wykonanie urządzeń wodnych, a także inne wskazane w tym przepisie działania mogące mieć
wpływ na stan wód.
Osoba zainteresowana takim pozwoleniem, w Prawie wodnym zwana zakładem, powinna złożyć
wniosek o jego udzielenie do właściwego organu administracji publicznej. Pozwoleń wodnoprawnych
udzielają właściwi ze względu ma miejsce korzystania z wnioskowanego pozwolenia, starostowie,
prezydenci miast działających na prawach powiatu, marszałkowie województw, a od dnia 15 listopada
2008 r. także dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej.
Wniosek o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego, zgodnie z art. 131 Prawa wodnego, powinien
zawierać przede wszystkim operat wodnoprawny i opis prowadzenia zamierzonej działalności
sporządzony w języku nietechnicznym. Treść operatu wodnoprawnego określa art. 132 Prawa
wodnego, wskazując, że składa się on z dwóch części: opisowej i graficznej. Część opisowa operatu
powinna zawierać oznaczenie zakładu ubiegającego się o wydanie pozwolenia, jego siedziby oraz
wyszczególnienie, m.in. celu i zakresu zamierzonego korzystania z wód, stanu prawnego
nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub
planowanych do wykonania urządzeń wodnych, a także wyszczególnienie obowiązków ubiegającego
się o wydanie pozwolenia w stosunku do osób trzecich oraz szereg wskazanych w tym przepisie
wymogów technicznych. Do wniosku, zgodnie z dalszymi postanowieniami art. 132 Prawa wodnego,
powinny być dołączone również, w zależności od rodzaju wnioskowanego pozwolenia: decyzja o
lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzja o warunkach zabudowy, decyzja o
środowiskowych uwarunkowaniach, instrukcja gospodarowania wodą, dokumentacja
hydrogeologiczna, zgoda właściciela urządzeń kanalizacyjnych na wprowadzanie ścieków
przemysłowych do tych urządzeń.
Wniosek o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego rozpatrywany jest w trybie procedury
administracyjnej przewidzianej ustawą z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania
administracyjnego oraz przepisami proceduralnymi zawartymi w Prawie wodnym, a zwłaszcza w art.
127. Przepisy Prawa wodnego regulujące postępowanie w sprawie udzielenia pozwolenia
wodnoprawnego mają pierwszeństwo przed przepisami k.p.a., co oznacza, że w przypadku różnego
uregulowania danej materii w tych ustawach zastosowanie będzie miał przepis zawarty w Prawie
wodnym, ale równocześnie w kwestiach postępowania nie uregulowanych w Prawie wodnym
zastosowanie będą miały przepisy k.p.a.
Organ, do którego wpłynął wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego, obowiązany jest w
pierwszej kolejności sprawdzić swoją właściwość do rozpatrzenia sprawy oraz formalną kompletność
wniosku.
W przypadku braku właściwości, zgodnie z art. 65 k.p.a., organ obowiązany jest postanowieniem
przekazać sprawę organowi właściwemu. Na postanowienie takie służy wnioskującemu zakładowi
zażalenie do organu odwoławczego, którym w myśl wyroku WSA w Szczecinie z dnia 17 stycznia
2008 r. sygn. akt: II SA/Sz 486/2007 (LexPolonica nr 1967551) będzie samorządowe kolegium
odwoławcze, jako organ wyższego stopnia w rozumieniu art. 17 pkt 1 k.p.a. Jak wskazuje
uzasadnienie tego wyroku, „bez wątpienia przekazanie postanowieniem podania do innego organu w
trybie art. 65 § 1 k.p.a, jest czynnością procesową. Czynność przekazania postanowieniem podania do
organu właściwego, nawet jeżeli organ przekazujący podanie bierze pod uwagę jego treść oraz
stosowne przepisy prawa materialnego, nie jest załatwieniem sprawy na podstawie przepisu prawa
materialnego. Oznacza to, iż właściwość organu, do którego należy złożyć zażalenie na takie
postanowienie, ustala się na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.” Jeżeli
organ, któremu przekazano sprawę, uważa siebie również za niewłaściwego w sprawie, nie może
składać zażalenia na to postanowienie, a jedynie wystąpić o rozstrzygniecie sporu kompetencyjnego,
do rozpatrywania którego właściwe są sądy administracyjne, vide: postanowienie NSA z dnia 14
grudnia 2005 r. sygn. akt: II OW 59/2005 (LexPolonica nr 409854). Ponieważ zgodnie z art. 143
k.p.a., zażalenie na postanowienie o przekazaniu według właściwości nie wstrzymuje jego wykonania,
wniosek o pozwolenie wodnoprawne wraz z załącznikami organ przesyła organowi właściwemu
razem z postanowieniem, chyba że wstrzyma jego wykonanie, gdy uzna to za uzasadnione.