dotycząca działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w

INFORMACJA
dotycząca działalności
Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lidzbarku Warmińskim
w 2004 r.
******************************************************
I Informacje ogólne
I.1 Struktura
Struktura Pomocy Społecznej jest następująca:
1. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, który posiada działy
- sekcja pomocy środowiskowej
- sekcja usług opiekuńczych
- sekcja dodatków mieszkaniowych
- sekcja świadczeń rodzinnych
- Klub Integracji Społecznej
- Noclegownia
- Środowiskowy Dom Samopomocy
2. Dom Dziennego Pobytu, w skład którego wchodzi
- magazyn zaopatrzenia socjalnego
I.2 Główne podstawy prawne
Rok 2004 był czasem dużych zmian w systemie zabezpieczeń socjalnych , a zatem w znaczący
sposób uległy zmianie przepisy prawa na podstawie których Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
opiera swoje działania. W związku z tym należy wydzielić – w całym 2004r - dwa okresy, w czasie
których obowiązywały różne stany prawne.
Pierwszy od 1.01.2004 do 30.04.2004:
– ustawa o pomocy społecznej z 29 listopada 1990r.(tekst jedn. Dz. U. 1998r. Nr 64, z pózn zm.)
– ustawa o dodatkach mieszkaniowych z 21 czerwca 2001r. (Dz. U. Z 2001r. Nr 71 z pózn. zm.)
Drugi od 1.05.2004 do 31.12.2004:
– ustawa o pomocy społecznej z 12 marca 2004r. (Dz. U. 2004r. nr 64 z pózn . zm.)
– ustawa o świadczeniach rodzinnych z 28 listopada 2003r. (Dz. U. 2003r. nr 228 z pózn. zm.)
– ustawa o dodatkach mieszkaniowych z 21 czerwca 2001r. (Dz. U. Z 2001r. Nr 71 z pózn. zm.)
Zasadnicze zmiany zaszły na przełomie miesięcy kwiecień i maj . Straciła moc dotychczasowa
ustawa o pomocy społecznej. Jednocześnie z nową ustawą o pomocy społecznej weszła też ustawa
o świadczeniach rodzinnych. Nowe uregulowania przesunęły część świadczeń obligatoryjnych z
systemu pomocy społecznej do systemu świadczeń rodzinnych.
Ponadto zmianą bardzo istotną jest to, że finansowy ciężar utrzymania pomocy społecznej wg
nowych przepisów zostaje stopniowe przesuwany w ciężar zadań własnych. Przewidywane jest
dofinansowywanie zadań pomocy społecznej z budżety państwa do 2006r.
W zakresie dodatków mieszkaniowych ustawa zasadnicza nie uległa zmianie. Jednakże rok
2004 był pierwszym rokiem całkowitego przejęcia finansowania wypłaty dodatków, jako zadania
własnego, na które budżet państwa, już nie udziela dotacji.
W sposób szczegółowy realizacja zadań, wynikających z poszczególnych ustaw będzie omówiona
przy opisie pracy poszczególnych działów.
I.3. Budżet
Budżet Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej wg różnych kryteriów podziału:
1.
Ogółem
w tym
* utrzymanie działalności MOPS
oraz placówek ŚDS, noclegowni
* środki inwestycyjne
* świadczenia
- 5.250.449,10 (100%)
-
1.050.060,31 (20,00%)
111.454,00 ( 2,12%)
4.088.934,79 ( 77,88%)
20,00%
utrzymanie MOPS i
placówek
środki inwestycyjne
2,12%
świadczenia
77,88%
2.
Ogółem
w tym
* zadania własne
w tym
- środki z Budżetu Miasta
- dofinansowanie do
zadań własnych (dotacja)
* zadania zlecone (dotacja)
- 5.250.449,10
(100%)
- 2.541.091,34
(48,40%)
- 2.267.059,34
-
(43,18%)
274.032,00 ( 5,22%)
- 2.709.357,76
43,18%
51,60%
5,22%
( 51,60%)
środki własne z Budżetu
Miasta
dotacja do zadań własnych
dotacja na zadania zlecone
3. Środki pozyskane w ramach programów rządowych, wojewódzkich, innych
Razem:
- 111.344,76 (100%)
w tym:
* środki finansowe dożywianie z ANR
- 5.039,00 ( 4,53%)
* środki finansowe na dożywianie
z programu rządowego
- 11.987,00 (10,77%)
* środki finansowe na utworzenie
warsztatu tkackiego w ŚDP
- 7.000 ,00 ( 6,29%)
* na zakup samochodu, program PFRON
- 74.805,00 (67,18%)
* na utworzenie stanowiska pracy, środki PFRON - 12,513,76 (11,24%)
4,53%
11,24%
10,77%
6,29%
dożywianie ANR
dożywianie program
rządowy
warsztat tkacki w ŚDS
zakup samochodu
PFRON
stanowisko pracy
PFRON
67,18%
II. Charakterystyka poszczególnych działów
II.1 Sekcja pomocy środowiskowej w MOPS
Głównymi zadaniami pracowników socjalnych w sekcji pomocy środowiskowej jest szeroko
rozumiana praca socjalna, czyli wspomaganie podopiecznych w przezwyciężaniu trudności,
których nie mogą pokonać sami, wykorzystując własne możliwości, środki i uprawnienia.
Rodzaj forma i rozmiar świadczeń, powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających
udzielenie pomocy oraz odpowiadać celom i możliwościom pomocy społecznej.
Elementami pracy socjalnej jest między innymi udzielanie pomocy finansowej, rzeczowej,
poradnictwo, pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, sądowych itp.
W roku 2004, ogólnie - z rożnych form pomocy skorzystało 915 środowisk, w których
zamieszkuje 2.337 członków rodzin.
Zatem z rożnych form wsparcia , skorzystało 14 % mieszkańców naszego miasta.
Główną przyczyną korzystania z usług pomocy społecznej jest niski dochód ,obok którego
najczęściej występowała przynajmniej jedna z następujących przesłanek:
 bezrobocie
535 środowisk
 długotrwała choroba
392
 niepełnosprawność
 bezradność w sprawach opiek-wychowawczych
oraz prowadzenia gospodarstwa domowego
179
w tym:
rodziny niepełne
142
rodziny wielodzietne
37
 alkoholizm
105
 ochrona macierzyństwa
54
 niepełnosprawność
347
 opuszczający zakłady karne
27
 bezdomność
23
 narkomania
6
 sieroctwo
Pomoc finansowana
Zadania zlecone - świadczenia obligatoryjne
Z uwagi na dwa różne stany prawne, jakie obowiązywały w 2004r. - i co się z tym wiąże różne
katalogi świadczeń - opis świadczeń z zakresu zadań zleconych będzie przedstawiony z podziałem
na dwa okresy. Pierwszy od 1.01. do 30.04.2004r. i drugi od 1.05 do 31.12.2004
Okres pierwszy: od 1.01.2004 do 30.04.2004r.
–
–
–
–
–
–
–
liczba
środowisk
korzystających
ze świadczeń
zasiłki stałe
35
zasiłki stałe wyrównawcze
95
zasiłki gwarantowane
15
zasiłki z tyt. Macierzyństwa
32
składki emeryt-rent
45
zasiłki okresowe
1
składka zdrowotna
47
liczba
świadczeń
129
468
53
137
210
2
182
kwota
wydatku
55.558
147.674
19.725
33.445
28.262
400
5.923
Okres drugi: od 1.05.2004 do 31.12.2004r.
Na mocy nowych uregulowań prawnych, część świadczeń została przeniesiona do systemu
świadczeń rodzinnych lub pozostały w systemie pomocy społecznej ale jako świadczenia będące
zadaniami własnymi. Zadaniem zleconym pozostał jedynie zasiłek stały i ubezpieczenie
zdrowotne dla świadczeniobiorców tego zasiłku .W czasie obowiązywania nowych przepisów
przyznano:
– zasiłek stały, który obecnie przysługuje osobom z umiarkowanym i znacznym stopniem
niepełnosprawności, 87 podopiecznym (wypłacono 708 świadczeń na kwotę 242.850zł ).
– ubezpieczenie zdrowotne – 68 osobom, (wypłacono 677 ) świadczeń , na kwotę
19.61473zl.)
Zadania własne - świadczenia obligatoryjne
1.Posiłki
Dożywianie dzieci i młodzieży w szkołach
- 259 dzieci, opłacono 27.821 obiadów
wydatek: 80.413 zl
Dożywianie dzieci w przedszkolach
- 24 dzieci, opłacono 2.082 posiłków,
wydatek 6.871,60zł.
Łączna kwota na dożywianie dzieci i młodzieży to 87.285 zł.
2.Schronienie
Osoby, które z różnych powodów zostały pozbawione dachu nad głową, mogą
skorzystać z miejsc noclegowych. W 2004r. w noclegowni przebywało 17 osób, przez okres
minimum 2 tygodni. Na przestrzeni całego roku, łącznie z krótkimi interwencyjnymi
pobytami, w placówce przewinęło się 23 osoby.
Wszystkim osobom bezdomnym sporządzono indywidualne programy wychodzenia z
bezdomności
3.Sprawianie pogrzebu
W 2004r. wynikła potrzeba pochówku trzech osób, ponieważ nie można było skorzystać
z zasiłków pogrzebowych w systemie ubezpieczeń ZUS lub KRUS. Za usługi pogrzebowe
dokonano jednak tylko dwóch opłat, na łączną kwotę 2.600 zł. Ponieważ zgon - jednej z osób nastąpił w ostatnich dniach grudnia, ośrodek nie dysponował już środkami finansowymi. Zapłaty
dokonano w styczniu 2005 r. Płatności dokonuje się w terminie uzgodnionym z Zakładem
Pogrzebowym. Z uwagi na charakter tego świadczenia celowego, nigdy nie można przewidzeć
ostatecznej kwoty ani terminu zapłaty.
4. zasiłki okresowe - obowiązujące jako zadanie własne od 1.05.2004r.
Z tej formy świadczenia skorzystało 416 środowisk ( 1564 świadczenia, kwota 118.812zł z
dotacji i 9.941zł z gminy).
Zadania własne - fakultatywne
Do tej grupy zadań należy wypłata zasiłków celowych na leki, odzież, opał, żywność itp.
Świadczeń celowych udzielono 537 rodzinom ( kwota 80.524zł),
Środki finansowe na zadania własne, w zakresie świadczeń celowych są małe. Żeby chociaż
częściowo zaspokoić oczekiwania wszystkich osób składających podania o zasiłki celowe ,
przyznawane są świadczenia w niskich kwotach.
Praca socjalna
Praca socjalna jest to udzielanie wszelkiego możliwego wsparcia, poza finansowym, rodzinom i
osobom, którzy takiej pomocy potrzebują.
Praca socjalna obejmuje między innymi: pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, występowanie
do sądu w sprawach o alimentację, wgląd w sytuację rodzin zagrożonych, współpraca z oświatą,
policją, urzędami pracy, organizacjami pozarządowymi itp.
Pracą socjalną jest również wspieranie rodziny w trudnych sytuacjach, wskazywanie dróg wyjścia
np. z nałogów, kierowanie do odpowiednich placówek, czy organizacji. Czasami jest to też zwykła
rozmowa z podopiecznym, o jego zdrowiu ,trudnościach, kłopotach, która pozwala rozładować
chociaż część stresu i napięcia.
Pracą socjalną jest również poradnictwo np. prawne itp.
Z różnych form pracy socjalnej skorzystało :
– tylko z pracy socjalnej 104 rodzin
z pomocy finansowej i pracy socjalnej 811 rodzin.
W pracy socjalnej, ważne jest, żeby plan pomocy był dostosowany do możliwości
podopiecznych, przy założeniu, żeby jak najmniej wyręczać petentów, a raczej wspierać i
usamodzielniać. Wobec środowisk o bardzo dużym stopniu niezaradności konieczne jest jednak
nie tylko wspieranie ale i daleko idąca pomoc.
II.2 Sekcja usług opiekuńczych w MOPS
Usługi opiekuńcze świadczone są osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn
wymagają pomocy osób drugich.
W/w usługami obejmowane są w szczególności osoby samotne, w niektórych przypadkach, również
posiadające rodzinę, która z uzasadnionych przyczyn nie jest w stanie zajmować się , potrzebującym
opieki członkiem rodziny.
Pomoc świadczone jest w dni robocze, a w szczególnie trudnych sytuacjach, organizowana jest
także opieka dodatkowa w dni świąteczne i wolne od pracy .
Zadanie, jakim jest opieka w domu nad podopiecznym, wykonują opiekunki własne jak i
częściowo opiekunki Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej.
Decyzja o przyznaniu usług poprzedzona jest wywiadem środowiskowym, przeprowadzonym w
środowisku przez pracownika socjalnego. Zakres wykonywanych czynności przez opiekunkę,
ustalany jest indywidualnie , w zależności od stanu zdrowia podopiecznego, sytuacji rodzinnej itp.
W 2004r., usługami opiekuńczymi objętych było 71 osób, na rzecz których wykonano 34.736
świadczeń (tj. liczba godzin opieki, bezpośrednio przy podopiecznym).
Osoby, których kryterium dochodowe jest wyższe od ustawowego, kwalifikującego do usług
bezpłatnych, ponoszą odpłatność za świadczone usługi opiekuńcze.. Wysokość odpłatności, jest
ustalona procentowo – zgodnie z przyjętą uchwałą Rady Miejskiej – w zależności od wysokości
dochodu podopiecznego. Uchwala określa również przypadki w których można częściowo lub w
całości odstąpić od odpłatności .
Z tytułu zwrotów za usługi opiekuńcze, przekazano na konto Urzędu Miasta w 2004r. kwotę
18.875,72 zł.
Całkowicie nowym zadaniem własnym MOPS , które obowiązuje od początku 2004r., jest
kierowanie podopiecznych do domów pomocy oraz ponoszenie za nich odpłatności.
Obecnie obowiązuje następująca zasada: zainteresowanemu można potrącić 70% z jego dochodu, w
następnej kolejności , w zależności od sytuacji (warunki określa ustawa o pomocy społecznej)
opłatę ponosi rodzina, a jeśli ta nie może to właściwa gmina.
Miesięczny koszty pobytu w DPS w naszym województwie waha się od 1.396 ze do 1.727 zł.
Biorąc pod uwagę dochody i realne sytuacje rodzin naszych podopiecznych, przewidujemy, że
miesięczne dopłaty z tytułu pobytu w placówkach będą wynosiły średnio 800- 900 zł miesięcznie
do każdej osoby.
Zatem w najbliższej przyszłości, będzie to bardzo kosztowne zadanie, obciążające budżet gminy.
Osób które ubiegały się na starych zasadach o miejsce w DPS było 12. Z tej liczby, w 2004r., dwie
osoby zmarły, jedną skierowano do placówki. Koszt pobytu tej podopiecznej w DPS, w całości
ponosi rodzina.
W innym przypadku osoba skierowana do DDP w Barczewie odwołuje się od decyzji (chce być
skierowana do DPS „Kombatant” w Olsztynie. Odwołanie jest w toku rozpatrywania.
Do domów pomocy kierowane są osoby będące w najtrudniejszych sytuacjach życiowych, kiedy nie
wystarcza już świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.
II.3 Sekcja dodatków mieszkaniowych
Dodatki mieszkaniowe realizowane sa na podstawie ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o
dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. , Nr 71, póz. 734 z póz. zm.) i rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz U z 2001r., Nr 156,
poz. 1817) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie sposobu
przeprowadzenia wywiadu środowiskowego (Dz. U. Nr 156, poz. 1828).
–
–
–
–
Zadaniem sekcji dodatków mieszkaniowych jest:
Przyjmowanie i ewidencja złożonych wniosków o przyznanie dodatku mieszkaniowego wraz z
deklaracją o wysokości dochodów.
Wydawanie decyzji przyznających, odmownych, zawieszających i odwieszających.
Sporządzanie miesięcznych list wypłat dla poszczególnych zarządców.
Sporządzanie wymaganych sprawozdań.
Dodatki mieszkaniowe nie są świadczeniami o charakterze uznaniowym lecz otrzymują je osoby
spełniające warunki przewidziane w ustawie.
Ogółem do sekcji dodatków mieszkaniowych wpłynęło 1.888 wniosków o ich przyznanie, z czego
1.824 zostało załatwionych pozytywnie, a 64 przypadkach wydano decyzje odmowne.
W roku 2004 , na rzecz mieszkańców miasta, wypłaconych zostało ogółem: 10.770 dodatków
mieszkaniowych.
Wykonanie ogółem stanowiło kwotę: 1 265 545 zł.
Średni dodatek mieszkaniowy wyniósł 117,21 zł.
W 2004r. nie złożono żadnego odwołania od wydanych decyzji do Samorządowego Kolegium
Odwoławczego w Olsztynie.
Ponieważ w 21 przypadkach, były wątpliwości, co do sytuacji faktycznej , a deklarowanego
dochodu, przedstawionego we wniosku, pracownicy socjalni, przeprowadzili wywiady
środowiskowe W żadnym z tych przypadków nie dopatrzono się rażących dysproporcji, wydano
więc decyzje przyznające świadczenia.
Otrzymywanie dopłaty do wydatków mieszkaniowych zobowiązuje wnioskodawców do
opłacania bieżących należności czynszowych. W przypadku wystąpienia zaległości, administrator
jest zobowiązany do poinformowania o tym sekcję dodatków mieszkaniowych.
W związku z otrzymywaniem takich zawiadomień, wydane zostały 92 decyzje zawieszające
wypłatę świadczeń.
Osoba, która ureguluje należności w ciągu 3 m-cy , występuje o odwieszenie dodatku
mieszkaniowego. Wydanych zostało 55 decyzji odwieszających wypłatę świadczeń.
Od 1 stycznia 2004 r. budżet państwa nie dofinansowuje zadania własnego jakim jest wypłata
dodatków mieszkaniowych.. Wypłata dodatków mieszkaniowych stała się więc zadaniem, którego
koszt w całości ponosi gmina.
W 2004r., ze względu na rodzaj zasobu mieszkaniowego przyznano dodatki mieszkaniowe w
następujący sposób :
- 4800 świadczeń w roku dla komunalnych zasobów gminy na kwotę 589 969 zł. przy czy średni
dodatek wyniósł 122,91 zł.
– 4093 świadczeń w roku dla Warmińskiej Spółdzielni Mieszkaniowej i Spółdzielni „ Oświata”
na kwotę 463 833 zł. , średni dodatek wyniósł 113,32 zł.
- 1877 świadczeń w roku na inne zasoby administratorów w kwocie 211 743 zł., przy średnim
dodatku 112,80 zł. (inne zasoby tj. 21 wspólnot mieszkaniowych, WTBS, Spółdzielnia
„Przyszłość”, Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, mieszkania zakładowe, mieszkania wykupione
i domki jednorodzinne).
W 2004r. pracownicy sekcji zetknęli się z sytuacją problemową, dotyczącą naliczania wysokości
dodatków mieszkaniowych Wnioskodawcy innych niż komunalne zasobów mieszkaniowych ,
zakwestionowali przyjętą do obliczeń wysokość stawki czynszu, która wpływa na wysokość
dodatku mieszkaniowego. Przy ustalaniu wysokości dodatku mieszkaniowego, sekcja dodatków
mieszkaniowych kieruje się obowiązującymi przepisami w/w ustawy i ostatnim Zarządzeniem Nr
104/2003 Burmistrza Lidzbarka Warmińskiego z dnia 19 grudnia 2003 r. , który ustalił maksymalną
wysokość stawki czynszu.
II.4 Sekcja świadczeń rodzinnych
W okresie od 1 maja 2004 r., Sekcja Świadczeń Rodzinnych realizowała zadania wynikające z
ustawy z dn. 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 228, poz. 2255
z późn. zm.) oraz z Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 27 września 2004 r. w
sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2004 roku Nr
213, poz. 2162), które weszło w życie z dniem 1 października 2004 r.
Według w/w ustawy świadczeniami rodzinnymi są:
1. Zasiłki rodzinne wraz z przysługującymi dodatkami, do których należą:
- Dodatek do zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu
wychowawczego,
- Dodatek do zasiłku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla
bezrobotnych,
- Dodatek do zasiłku z tytułu urodzenia dziecka,
- Dodatek do zasiłku z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
- Dodatek do zasiłku z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka,
- Dodatek do zasiłku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego,
- Dodatek do zasiłku z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
2. Świadczenia opiekuńcze:
- Zasiłek pielęgnacyjny,
- Świadczenie pielęgnacyjne.
Zasiłek rodzinny i przysługujące do niego dodatki mają na celu częściowe pokrycie wydatków na
utrzymanie dziecka, natomiast zasiłek pielęgnacyjny pozawala na częściowe pokrycie wydatków,
wynikających z konieczności zapewnienia opieki osobie niepełnosprawnej.
Zadania i cele Sekcji Świadczeń Rodzinnych
Sekcja świadczeń rodzinnych realizuje następujące zadania:
1. przyjmowania, weryfikacji i ewidencji złożonych wniosków,
2. ewidencji decyzji wydanych w sprawach dotyczących świadczeń rodzinnych,
3. tworzenia dokumentów związanych z wypłatami świadczeń,
4. prowadzenia ewidencji wypłaconych świadczeń,
5. obsługi zwrotów nienależnie pobranych świadczeń,
6. tworzenia wymaganych sprawozdań,
7. realizacji świadczeń przyznanych przed obowiązywaniem ustawy o świadczeniach rodzinnych
(obsługa okresu przejściowego).
Wykonanie zadań
Od 1 maja 2004 r. wydano 1322 decyzji administracyjnych w sprawie przyznania lub odmowy
świadczeń rodzinnych.
1. Łączna kwota wypłaconych zasiłków rodzinnych z dodatkami wyniosła 1 682 155 zł., z czego:
– Zasiłki rodzinne – 10 563 świadczeń, na kwotę 475 274 zł.
– Dodatki z tytułu urodzenia dziecka – 23 świadczenia, na kwotę 11 500 zł.
– Dodatki z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego 420 świadczeń, na kwotę 179 709 zł.
- Dodatki z tytułu samotnego wychowania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych 64 świadczenia, na kwotę 23 813 zł.
– Dodatki z tytułu samotnego wychowania dziecka – 4 858 świadczeń, na kwotę 870 439 zł.
– Dodatki z tytułu kształcenia i rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych - 524 świadczenia, na kwotę
34 300 zł.
– Dodatki z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego - 920 świadczeń, na kwotę 82 800 zł
– Dodatki z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania - 78
świadczeń, na kwotę 4 320 zł.
2. Wydatki na świadczenia opiekuńcze wyniosły ogółem 223 094 zł., z czego:
- Zasiłki pielęgnacyjne - 722 świadczenia, na kwotę 103 968 zł.
- Świadczenia pielęgnacyjne - 284 świadczenia, na kwotę 119 126 zł.
3. Za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne opłacane były składki na ubezpieczenie
emerytalno – rentowe w łącznej kwocie 34 513 zł. Za osoby pobierające niektóre świadczenia
rodzinne zostały opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne . Wydatek na ten cel wyniósł 5 137
zł.
Świadczenia przyznane zostały 834 rodzinom, a łączna kwota wypłaconych świadczeń
w 2004r. wyniosła ogółem 1 905 249 zł., z czego 2 % przeznaczono na utrzymanie i wyposażenie
Sekcji (koszty osobowe, materiałowe itd.).
Funkcjonowanie sekcji
Stwierdzić należy, że środki finansowe, przeznaczone na funkcjonowanie komórki są zbyt
niskie. Szczególnie trudna była początkowa faza organizacyjna. Dwuprocentowy wskaźnik udziału
kosztów obsługi w wydatkach na świadczenia rodzinne przyjęty na 2004 rok był jednak
niewystarczający. Zadanie udało się zorganizować dzięki temu, że dwie osoby do obsługi
zatrudniono w ramach robót publicznych oraz dużemu zaangażowaniu pracowników MOPS.
Ponadto wyposażenie kompletowano przy udziale środków PFRON.
Innego rodzaju problemem są niejasne przepisy i brak spójnych interpretacji.
Niedopracowany jest także program komputerowy, do obsługi świadczeń rodzinnych , który
ciągle ulega zmianom.
W celu zmniejszenia skali problemów w nowo powstałej komórce, w 2004 r. pracownicy sekcji
uczestniczyli w szkoleniach, co pomogło w wyjaśnieniu przepisów ustawy. Ponadto pracownicy
sekcji świadczeń biorą udział w testowaniu programu komputerowego, zgłaszając firmie
Computerland praktyczne uwagi, czego dowodem są bieżące uaktualnienia programu.
II.5 Klub Integracji Społecznej
W listopadzie 2004 r., uchwałą Rady Miejskiej został wprowadzony do Statutu MOPS nowy
zapis, który upoważnia ośrodek do prowadzenia Klubu Integracji Społecznej. Klub powołany został
w celu prowadzenia reintegracji zawodowej i społecznej, skierowanej do osób zagrożonych
marginalizacją społeczną.
W ramach działalności Klubu opracowany został program "Szansa", który zakłada aktywizację
osób długotrwale bezrobotnych, uzależnionych od alkoholu lub narkotyków po kuracji odwykowej,
opuszczających zakłady karne itp. Na podstawie programu opracowany został wniosek do
Funduszy Strukturalnych w ramach działania 1.5. ZPORZL. Wniosek rozpatrzony będzie w lutym
br.
W przypadku nie otrzymania środków finansowych o których mowa wyżej, program będzie
realizowany w węższym zakresie, przy wsparciu Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych.
Dzięki powstaniu KIZ, już w grudniu 2004r., można było zacząć realizację reintegracji
zawodowej, zatrudniając na roboty publiczne 6 osób.
II.6 Noclegownia
Od listopada 2001 roku funkcjonuje przy MOPS, Noclegownia dla osób bezdomnych. Jeden
pokój w Noclegowni przeznaczony jest na tzw. interwencje kryzysowe dla ofiar przemocy w
rodzinie.
W 2004r. przez noclegownie przewinęło się 23 osób potrzebujących chwilowego lub dłuższego
schronienia.
Na utrzymanie noclegowni przeznaczono w 2004r. Kwotę 14.099,81 zł. Środki te wystarczają na
pokrycie kosztów utrzymania budynku.
Bazując na darowiznach mieszkańców naszego miasta udało się również wymienić zniszczone
wyposażenie placówki. Z nowych rzeczy zakupione zostały: kilka zmian pościeli, pralka z wirówką
oraz kuchenka gazowa.
W ramach programu „...cichy kąt, ciepły piec...” zostały opłacone niektóre umowy – zlecenia
osób pilnujących porządku w placówce. Jednakże nadal głównym wsparciem są wolontariusze z
Lidzbarskiego Stowarzyszenia Bezrobotnych „Warmia”
Wolontariat może być dodatkową pomocą i wsparciem. Brak osoby prowadzącej i
odpowiedzialnej za całą placówkę jest dużym utrudnieniem w realizacji tego zadania.
II.7 Środowiskowy Dom Samopomocy
Informacja o placówce.
Środowiskowy Dom Samopomocy jest placówką wsparcia dziennego. Działa na mocy
ustawy o pomocy społecznej. Ma za zadanie pobudzić społeczną aktywność w zaspokajaniu
niezbędnych potrzeb życiowych użytkownika i jego rodziny oraz prowadzić pracę socjalną
nakierowaną na pomoc w odzyskaniu zdolności do samodzielnego funkcjonowania w
społeczeństwie.
Użytkownicy
Od 01.01.2004 r. do 30.09.2004 r. placówka mogła objąć opieką terapeutyczno –
rehabilitacyjną 15 osób. W okresie tym zakwalifikowano na zajęcia 19 osób ( w tym: 8 osób z
upośledzeniem umiarkowanym,8 osób z I grupą inwalidztwa na stałe z tytułu upośledzenia, 3 osoby
z II grupą inwalidztwa na stałe z tytułu upośledzenia).
Od 01.10.2004 r. placówka dostała pozwolenie na zwiększenie liczby użytkowników domu
do 25 osób. Do końca grudnia liczba podopiecznych zwiększyła się do 23 osób (nowo przyjęte
osoby to: 1 z umiarkowanym upośledzeniem, 1 osoba zaliczona do I grupy inwalidów na stałe, 3
osoby zaliczone do II grupy inwalidztwa na stałe z tytułu upośledzenia).
Osoby uczęszczające na zajęcia płacą stałą kwotę, na zakup artykułów spożywczych do
przyrządzenia śniadań, w wysokości 25 złotych miesięcznie. Decyzją kierownika MOPS 6 osób
zostało zwolnionych z tej odpłatności z powodu bardzo niskich dochodów, przewlekłych chorób w
rodzinie, dodatkowych niepełnosprawności, bezrobocia i innych przesłanek.
Dokumentacja placówki
Kadra merytoryczna pracuje z podopiecznymi domu w oparciu o:
- roczny plan pracy,
- indywidualne plany terapii.
Terapeuci prowadzą tygodniowe plany zajęć wraz z oceną aktywności oraz listę
obecności na zajęciach.
Zespół wspierająco – rehabilitacyjny, w skład którego wchodzą wszyscy terapeuci,
prowadzi okresowe posiedzenia oceniające postępy użytkowników, a raz na pół roku dokonuje
oceny efektywności postępowania.
Formy i metody pracy
Całoroczna praca z podopiecznymi Środowiskowego Domu Samopomocy oparta jest
na:
Terapiach zajęciowych – prowadzonych w formie prac zespołowych i indywidualnych
z możliwością swobodnego wyboru przez uczestników rodzaju zajęć. Oddziałując na
podopiecznych próbujemy rozwinąć ich wrażliwość, talenty, pobudzić ekspresję
twórczą, rozładować napięcia emocjonalne. Pracując z podopiecznym oferujemy:
- zajęcia plastyczne - rysunek kredką, ołówkiem, węglem, farbami, wycinanka,
wyklejanka, orgiami, malowanie na szkle i jedwabiu, praca z gliną, kompozycje z
różnych materiałów itp.,
- zajęcia w pracowni komputerowej - nauka podstaw obsługi komputera, korzystania z
gier edukacyjnych i Internetu,
- zajęcia w pracowni tkacko-krawieckiej - nauka tkania na krośnie, szycia ręcznego i
na maszynie, cerowanie, przyszywanie guzików, naprawa odzieży, haftowanie,
szydełkowanie, robienie na drutach, robienie gobelinów,
- zajęcia w pracowni gospodarstwa domowego - przygotowywanie prostych posiłków:
kanapki, zupy, placki, surówki, ciasta, parzenie kawy i herbaty, krojenie i smarowanie
chleba, proste dania świąteczne, nauka racjonalnego odżywiania, estetyka
przygotowywania posiłków, nakrywania i podawania do stołu,
– zajęcia w pracowni rehabilitacyjnej - kinezyterapia – podstawowe ćwiczenia
gimnastyczne, ćwiczenia z wykorzystaniem sprzętu rehabilitacyjnego - rower
treningowy, materac, piłka, skakanki, drążki, podnoszenie kondycji fizycznej,
zajęcia kulturalno – oświatowe ( kształtowanie nawyków aktywnego spędzania
czasu, kultywowanie tradycji narodowych i chrześcijańskich, integracja społeczna,
poznawanie dziedzictwa narodowego, podnoszenie umiejętności szkolnych z zakresu
języka polskiego ( nauka pisania, czytania, poprawnej polszczyzny) i matematyki
( liczenie, wartości pieniądza), organizowanie uroczystości okolicznościowych,
konkursów, przeglądów, zawodów sportowych, festynów, zabaw przy muzyce, wyjścia
do kina, gry i zabawy stolikowe, wycieczki turystyczno – krajoznawcze, wyjazdy na
turnusy rehabilitacyjne refundowane przez PFRON
–
Treningu zdrowotnym obejmującym:
1. Oświatę zdrowotną w formie pogadanek,
2. Trening wyglądu zewnętrznego ( wdrażanie nawyku dbałości o wygląd, dbanie o
czystość bielizny osobistej oraz odzieży, dobór ubrania do temperatury i pory roku ),
3. Trening higieny osobistej ( mycie całego ciała, mycie rąk w ciągu dnia, higiena jamy
ustnej, dbałość o paznokcie i włosy, pranie odzieży ).
Treningach umiejętności społecznych:
1 .Kształceniu i utrwalaniu umiejętności przebywania w grupie ( komunikacj
werbalna i niewerbalna, umiejętność prowadzenia rozmowy, tworzenie atmosfery
zaufania i zrozumienia, zabawy integracyjne, grupy wsparcia i samopomocowe,
umiejętność rozwiązywania problemów, nauka funkcjonowania w środowisku,
aktywnego uczestnictwa w życiu lokalnym ),
1. Trening budżetowy ( utrwalanie wartości pieniądza, orientacja
w cenach, nauka
gospodarowania pieniędzmi, planowanie zakupów, nauka samodzielności w
dokonywaniu zakupów ),
2. Nauka załatwiania spraw w urzędach.
Świadczenia socjalne:
1. Żywienie,
2. Pomoc usługowa w formie korzystania z urządzeń sanitarnych, pralniczych itp.
3. Pomoc rzeczowa.
Praca socjalna:
1. Wizyty domowe pracownika socjalnego
2. Doradztwo w rozwiązywaniu problemów bytowych
3. Spotkania integracyjne z członkiem rodziny lub opiekunem prawnym.
Kadra
Do września zadania w placówce realizowało 3 pracowników, od października w
Środowiskowym Domu Samopomocy pracuje 5 osób.
Imprezy własne ŚDS
15.01 - oficjalne otwarcie ŚDS na które zaproszono władze miasta i powiatu Lidzbarka Warm.
dyrektora i pracowników Wydziału Polityki Społecznej z Olsztyna i z Elbląga,
pracowników pomocy społecznej z terenu powiatu Lidzbarskiego.
23.01 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi , przedstawiono program
artystyczny,
10.02 – spotkanie z fraszko- pisarzem Panem Józefem Banasiak,
13.02 – spotkanie Walentynkowe, zabawa przy muzyce,
24.02 – wyjście do kina w Domu Kultury,
27.02 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi
11.03 – spotkanie z policjantem z Powiatowej Komendy Policji,
26.03 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi,
06.04 – wystawa prac ŚDS przy Pizzerii,
08.04 – śniadanie Wielkanocne,
22.04 – wizyta w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym (Dzień Ziemi)
27.04 – wyjazd do teatru Jaracza w Olsztynie na „Tajemniczy ogród”,
27.04 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi,
07.05 – uczniowie Gimnazjum przedstawiają inscenizację „Konstytucja 3 Maja”
10.05 – spotkanie z uczniami SOSW
18.05 – wyjście do zamku
20.05 – spotkanie z pomocą stomatologiczną – pogadanka na temat higieny
22.05 – wyjazd do Olsztyna na festyn integracyjny „Jesteśmy razem”,
27.05 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi
28.05 – uczestniczymy w uroczystym otwarciu nowej siedziby SOSW,
01.06 – rodzice zorganizowali ognisko,
08.06 – zaprosiliśmy SOSW na grilla i występ zespołu „Lego”,
29.06 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi,
30.06 – wizyta księdza,
06.07 – wyjazd nad jezioro do gospodarstwa agroturystycznego w Surytach,
20.07 – wizyta w Straży Pożarnej,
30.07 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi,
11.08 – spacer do rezerwatu przyrody w Lidzbarku na ścieżkę ekologiczną,
19.08 – wyjście nad rzekę Symsarnę,
27.08 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi,
06.09 – wyjazd do Jantaru nad morze na dwutygodniowy turnus rehabilitacyjny,
25.09 – wyjazd do Bartoszyc na festyn integracyjny,
30.09 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi
22.10 – uroczyście obchodzimy 1 rocznicę otwarcia ŚDS
17.11 – uczniowie Gimnazjum Nr 2 przedstawiają program kabaretowy,
26.11 – spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi,
06.12 – Mikołajki – wręczamy sobie prezenty,
09.12 – wyjazd do kina i na pizzę w Olsztynie,
23.12 – wspólna Wigilia.
II.8 Realizacja programów dodatkowych
W 2004r. pracownicy MOPS-u realizowali szereg dodatkowych programów
1. Dożywienie dzieci i młodzieży
W tym zakresie realizowano dwa programy, jeden ze środków rządowych, drugi ze środków
ANR (Agencja Nieruchomości Rolnych).
Dzięki dodatkowym funduszom, w łącznej kwocie 17.031,39 zł., można było objąć dożywianiem
ok 30 dzieci, przy założeniu, że dożywianie trwało 10 miesięcy.
Pozyskane środki w ramach w/w programów stanowiły 19,5% ogólnej kwoty całego zadania.
2. W ramach programu PFRON "Wyrównywanie różnic między regionami"
Do w/w programu złożono dwa wnioski. Jeden z obszaru C – wyposażenie stanowiska pracy dla
osoby niepełnosprawnej, drugi z obszaru D – likwidacja barier transportowych.
Wnioski zostały zaakceptowane pozytywnie i w wyniku ich realizacji zostały wykonane
następujące zadania:
- zakupiono samochód bus VW Transporter T5, na 9 osób, z zabudową do przewozu 2-ch
wózków inwalidzkich. Kwota łączna zakupu 99.740 zł w tym środki PFRON 74.805 zł.
- wyposażone zostało stanowisko pracy dla osoby niepełnosprawnej w sekcji świadczeń
rodzinnych. Łączna kwota wyposażenia stanowiska (meble, komputer, program użytkowy,fax,
kserokopiarka) – 13.739,86 zł. w tym środki PFRON - 12.513,76 zł.
3. Program z zakresu pomocy osobom niepełnosprawnym intelektualnie – środki Wojewody.
W maju Środowiskowy Dom Samopomocy otrzymał wsparcie finansowe z Warmińsko –
Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego - Wydział Polityki Społecznej na realizację programu pod
nazwą „Wspieranie, integracja i aktywizacja osób zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin
poprzez animację grup samopomocowych i grup wsparcia, arteterapię i pomoc psychologiczną”.
Dzięki otrzymanej dotacji w wysokości 7 000,00 tys. zakupione zostało krosno do pracowni
tkackiej oraz odbyły się warsztaty z obsługi krosna, zakupiono materiały do wyrobów tkackich,
doposażono pracownię gospodarstwa domowego (zakupiono szafki kuchenne oraz okap),
zorganizowano wyjazd do kina w Olsztynie, w okresie letnim każdy z podopiecznych jeździł
konno w gospodarstwie agroturystycznym, zorganizowano ognisko integracyjne nad jeziorem.
Ponadto można było zrealizować zajęcia prowadzone przez psychologa pt. „Jak dobrze być
sobą”. Odbyły się indywidualne oraz grupowe zajęcia z podopiecznymi. Miały one na celu lepsze
poznanie samych siebie, szczególnie swoich zalet i mocnych stron, ćwiczenie umiejętności
pozytywnej autoprezentacji. Odbyło się spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi
podopiecznych na którym mogli uzyskać informacje i wskazówki dotyczące postępowania w
relacji z osobą upośledzoną, dowiedzieli się jak wzmacniać poczucie własnej wartości u swoich
dzieci i dążyć do wzrostu ich samodzielności.
4. Programy własne
Coroczna akcja, "Gorący Talerz" kontynuowana była także w 2004r. Dzięki zbiórkom pieniędzy
oraz darowiznom rzeczowym, na dożywianie w okresie zimowym, osób słabych socjalnie ,udało
się objąć tą formą wsparcia ok. 40 rodzin. Gorące posiłki od 1.01.2004 do 31.04.2004 i od
1.11.2004 do 31.12.2004 wydawane były codziennie w noclegowni, ok. godz. 16.00. Posiłek
otrzymali wszyscy którzy się zgłaszali.
5. Realizacja programów we współpracy z organizacjami pozarządowymi
- Lidzbarskie Stowarzyszenie Bezrobotnych "Warmia" wspólnie z MOPS realizuje wiele
lokalnych programów. W 2004r. była to kontynuacja programu "Centrum pracy", którego celem
jest aktywizacja osób bezrobotnych. Wolontariusze, w ramach działań, uczestniczą w takich
zadaniach jak: rozwieszanie ogłoszeń na słupach, pilnowanie porządku w noclegowni.
- Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Lidzbarskiej, współpracuje na polu pomocy dzieciom
zagrożonych marginalizacją. Formą współpracy jest działalność świetlicy socjoterapeutycznej"Promyk" na bazie DDP.
- Bank Żywności. Pracownicy MOPS-u, wspólnie z pracownikami GOPS-u, w 2004r.
zrealizowali trzy zbiorki żywności na terenie sklepów naszego miasta.
Pierwsza zbiórka odbyła się w terminie 26.03.- 28.03. 2004, zebrano 2.387 kg żywności.
Druga zbiórka 23.10.2004 , zebrano 904 kg. Trzecia zbiórka 27.11-27.11.2004, zebrano 1558 kg.
Żywność w większości została rozdysponowana bezpośrednio do podopiecznych MOPS-u i
GOPS-u oraz do placówek takich jak: ŚDS, stołówki szkolne, noclegownia,świetlice
socjoterapeutyczne
Zbiorki odbywały się przy aktywnym udziale wolontariatu młodzieżowego. W każdej akcji
pracuje ok. 100 młodych ludzi, którzy pełnią dyżury w sklepach.
- We współpracy z Elbląskim Stowarzyszeniem Organizatorów Pomocy Społecznej – którego
filię, tworzą w Lidzbarku W. pracownicy pomocy społecznej – udało się zrealizować już drugi
projekt z zakresu bezdomności. W ramach programu „...cichy piec, ciepły kąt...”, otrzymaliśmy
5.000 zł, na opłacenie części kosztów umów - zleceń za obsługę,
II.9 Dom Dziennego Pobytu
Dom Dziennego Pobytu funkcjonuje od kwietnie 1993, w formie gospodarstwa pomocniczego,
które wchodzi w skład struktury organizacyjnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
Celem , jaki zakłada sobie placówka jest udzielanie wsparcia osobom starszy, emerytom,
rencistom, w szczególności zaś tym wśród nich, którzy czują się samotni, zepchnięci na margines
życia społecznego.
Ludzi starszych, potrzebujących wsparcia jest coraz więcej. Trzeba jednak zauważyć, że istnieje też
grupa osób starszych, które nie rezygnują z aktywnego życia i bardzo chętnie uczestniczą w
działaniach proponowanych przez DDP .
Zarówno jednej , jak i drugiej grupie osób, w zależności od sytuacji życiowej, kondycji fizycznej,
zainteresowań, placówka proponuje wsparcie w rożnych formach.
W 2004r. pracownicy DDP prowadzili następującą działalność :
1. W zakresie potrzeb bytowych
Przygotowanie obiadów – łącznie wydano 10.334 posiłków, w tym dowożone do domów
podopiecznych oraz wydawane w stołówce. Koszt jednego obiadu - 3,60 zł.
Dowożenie obiadów do domów, wykonywane jest u podopiecznych, którzy są osobami
niesprawnymi. Z tej formy pomocy korzystało 57 osób.
Obiady w stołówce jadło 15 osób.
2. Ćwiczenia gimnastyczne
Od początku istnienia placówki realizowane są ćwiczenia gimnastyczne , ogólnie poprawiające
sprawność i kondycję fizyczną. Zajęcia prowadzone są przez specjalistę, stosownie do wieku i
możliwości ćwiczących. Na ćwiczenia przychodzi 10 osób , trzy razy w tygodniu
3. Zajęcia które pozwalają na wspólne spędzanie czasu.
W DDP działają kluby: Rękodzielniczy (5 osób), Złotej Jesieni (30 osób), Smakosze Rozkosze (6
osób). Uczestnicy przychodzą na spotkania zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.
Wszyscy bywalcy DDP mogą brać udział we wspólnych spotkaniach i imprezach. W 2004r.
odbywały się spotkania cykliczne, we własnym gronie, którym towarzyszy wspólne śpiewanie.
Ponadto goszczono Pana Józefa Banacha który jest lokalnym pisarzem.
Odbyły się imprezy towarzyskie takie jak Dzień Matki, mikołajki, spotkanie opłatkowe, sylwester,
spotkania w plenerze przy grillu
4. Inne zadania na rzecz pomocy społecznej
Pracownicy DDP wykonują szereg innych obowiązków dzięki którym oferta socjalna MOPS jest
szersza.
Miedzy innymi jest to wykonywanie usług pralniczych na rzecz osób starszych, w szczególności
tych podopiecznych, którzy mają przyznane usługi opiekuńcze. Największą potrzebą jest
wykonywanie prania pościeli. Usługi wykonywano dla 25 środowisk
Następnym zadaniem jest prowadzenie Magazynu Zaopatrzenia Socjalnego. Na jego bazie
prowadzone są zbiórki takich rzeczy jak odzież używana,sprzęt gospodarstwa domowego,
meble,pościel itp. Zebrane rzeczy są przekazywane potrzebującym.
Sprzęt oraz meble przekazane zostały do 35 rodzin. Odzież otrzymało ok. 75 rodzin.
Pracownicy DDP działają również na rzecz osób bezdomnych. Do ich zadań należy dbałość o
wyposażenie noclegowni, utrzymanie czystości, zaopatrzenie w środki czystości.
W kuchni DDP sporządzane są także posiłki dla osób bezdomnych. Do noclegowni dostarczane są
posiłki gorące jak i suchy prowiant.
Na bazie lokalowej DDP, we współpracy z MOPS - działa Środowiskowy Ośrodek
Profilaktyczno-Terapeutyczny "Promyk". Jest to placówka prowadzona przez Stowarzyszenie
Przyjaciół Ziemi Lidzbarskiej i skierowana do dzieci z rodzin dysfunkcyjnych i zagrożonych
marginalizacją. Zajęcia są prowadzone przez fachowców i odbywają się 4 razy w tygodniu.
Lidzbark Warmiński dnia 28.01.2004r.
Sporządziła: