Okres ważności certyfikatu rezydencji

Wrocław, 18.02.2014 r.
NEWSLETTER Nr 6/2014/Tax1
OKRES WAŻNOŚCI CERTYFIKATU REZYDENCJI
W dniu 04.09.2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: „NSA”) wydał wyrok
w sprawie o sygn. akt II FSK 2580/11, w którym uznał, że w sytuacji, gdy w treści certyfikatu
rezydencji podatnika z siedzibą poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie ma wskazania
okresu jego ważności, certyfikat taki z uwagi na fakt, że potwierdza istnienie określonego stanu
faktycznego, zachowuje swoją aktualność tak długo, jak długo nie ulegnie zmianie potwierdzony
w nim stan faktyczny, czyli nie ulegnie zmianie miejsce siedziby podatnika dla celów
podatkowych.
Odnosząc omawiany wyrok do regulacji prawnych, na gruncie których został wydany, należy
w pierwszej kolejności wskazać, iż zgodnie z generalną zasadą z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia
15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2011.74.397 j.t. ze zm.; dalej:
„ustawa o CIT”), podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub
zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 i 2 ustawy o CIT, od określonej kategorii
przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników nie posiadających
na tym terytorium siedziby ani zarządu, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy,
z uwzględnieniem umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest
Rzeczpospolita Polska. Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z art. 26 ust. 1 zdanie trzecie ustawy
o CIT, zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem
udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika
certyfikatem rezydencji. Zgodnie zaś z art. 4a pkt 12) ustawy o CIT, przez certyfikat rezydencji należy
rozumieć zaświadczenie o miejscu siedziby podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy
organ administracji podatkowej państwa miejsca siedziby podatnika.
Zdaniem NSA, z treści wskazanych powyżej przepisów wynika, iż certyfikat rezydencji w istocie
przesądza o tym, jaki podatek zostanie od podatnika pobrany przez płatnika, tj. czy według stawek
przewidzianych w polskich przepisach, czy też według stawek wynikających z umów
międzynarodowych. Innymi słowy, do zastosowania przepisów umowy międzynarodowej nie jest
wystarczający sam fakt posiadania przez podatnika rezydencji podatkowej w kraju, z którym Polskę
łączy taka umowa, ale dodatkowo musi to być potwierdzone specjalnym dokumentem, jakim jest
właśnie certyfikat rezydencji. Jak zauważył NSA, przepisy ustawy o CIT nie regulują kwestii, jak
długo certyfikat rezydencji, wydany przez właściwy organ administracji podatkowej, zachowuje swoją
aktualność. Na podstawie przepisów ustawy o CIT nie można zatem określić okresu ważności
1
Niniejszy Newsletter nie stanowi porady prawnej ani podatkowej.
certyfikatu rezydencji. Dodatkowo, jak zaznaczył NSA, na płatniku spoczywa obowiązek posiadania
aktualnych certyfikatów rezydencji, co wymusza konieczność weryfikowania możliwych zmian
rezydencji podatkowej jego kontrahentów. W sytuacji zmiany stanu faktycznego, której nie zauważył
płatnik, organ podatkowy może wykazać - w ramach przeprowadzonego postępowania kontrolnego wadliwość dokonanego rozliczenia podatkowego kontrahenta spółki - co w konsekwencji obciąża
płatnika. Możliwe jest zatem wykazanie przez organ podatkowy, że certyfikat rezydencji stracił
aktualność.
Należy również podkreślić, iż ww. stanowisko NSA znajduje zastosowanie także na gruncie podatku
dochodowego od osób fizycznych (por. wyrok NSA z dnia 04.09.2013 r., sygn. akt II FSK 2579/11).
Oznacza to, iż w sytuacji, gdy w treści certyfikatu rezydencji podatnika będącego osobą fizyczną i nie
mającego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie ma wskazania okresu
jego ważności, certyfikat taki z uwagi na fakt, że potwierdza istnienie określonego stanu faktycznego
zachowuje swoją aktualność tak długo, jak długo nie ulegnie zmianie potwierdzony w nim stan
faktyczny, czyli nie ulegnie zmianie miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych.
W razie dalszych pytań pozostajemy do Państwa dyspozycji.
2