Program szczegółowy POMYSŁY - Raport o konkursie ERC-2007-StG

PROGRAM „POMYSŁY”
Pierwszy konkurs dla początkujących naukowców
(ERC-2007-StG)
Analiza udziału polskich naukowców
1. INFORMACJE OGÓLNE
Konkurs ogłoszony był 22 grudnia 2006 r. Jego celem było wsparcie rozwoju
niezaleŜnej kariery młodych, utalentowanych naukowców, pragnących stworzyć swój
pierwszy zespół lub program badawczy, innymi słowy - wsparcie osiągnięcia (lub utrwalenia)
pełnej samodzielności naukowej. Konkurs otwarty był dla naukowców ze stopniem doktora,
którzy otrzymali dyplom w okresie 2 - 9 lat przed terminem złoŜenia wniosku. Warunki
konkursu nie przewidywały Ŝadnych ograniczeń odnoszących się do wieku czy dziedziny
naukowej. Wnioski składać mogli naukowcy z wszystkich krajów świata lecz warunkiem
koniecznym było prowadzenie zaplanowanych badań w instytucji znajdującej się w kraju
członkowskim lub stowarzyszonym z UE.
BudŜet konkursu ustalony został pierwotnie na 289.5 mln €. Po korekcie dokonanej na
początku 2008 r. budŜet został zwiększony do ok. 335 M€, dzięki przekazaniu stosownych
kwot przez kraje trzecie biorące udział w 7 Programie Ramowym.
Procedura nadsyłania wniosków i ich oceny była dwuetapowa: pierwszy termin dla
skróconej wersji projektu - 25 kwietnia 2007 r., drugi, dla pełnego opisu (po uzyskaniu oceny
≥ 80 punktów1) - 17 września 2007 r.
Kryteria oceny odnosiły się do następujących elementów projektu:
• dorobek i zdolności naukowca oraz potencjalne moŜliwości zostania niezaleŜnym liderem
naukowym (0-5 punktów)
• jakość projektu badawczego - przełomowość badań, potencjalne korzyści, metodologia (0-5
punktów)
• instytucja goszcząca (tylko w drugim etapie oceny: 0/1 punkt)
W sumie więc, maksymalna liczba punktów w pierwszym etapie oceny wynosiła 10
punktów, w drugim - 11 punktów1.
1
W tekście niniejszym uŜywany jest zamiennie dwojaki zapis punktacji: z maksimum 100 punktów lub 10
punktów - podobnie jak w dokumentach Komisji Europejskiej.
Na konkurs nadesłano 9167 wniosków z 88 krajów. Rozkład wniosków według kraju
pochodzenia naukowców pokazuje poniŜszy wykres (Fig. 1).
9
Male
Female
8
Liczba wniosków z poszczególnych krajów ocenionych w pierwszym
etapie(źródło – Komisja Europejska)
7
6
1800
5
1600
4
Male
Female
3
1400
2
1200
1
1000
ZW
TZ
VN
TH
TG
BR
PS
SM
AR
PH
NG
MW
AU
MY
MT
MU
UA
MK
CA
LK
ME
HK
SI
KE
CG
CN
UZ
AD
SK
TF
UY
PK
LB
MA
EG
CL
CO
BA
PE
TW
TR
AM
BD
PT
ZA
RO
LU
VE
CU
IR
SG
PL
DZ
BE
NZ
LV
KR
TN
BY
0
800
600
400
200
MX
IS
EE
JP
LT
HR
RS
IN
CY
NO
BG
US
CZ
CH
RU
IE
DK
AT
HU
IL
FI
SE
EL
NL
ES
FR
UK
IT
DE
0
Fig. 1
Z przyczyn formalnych odrzucone zostały 373 wnioski, tak więc do oceny
merytorycznej skierowano 8794 wnioski.
Do drugiego etapu zakwalifikowano 559 wniosków. Udział poszczególnych krajów
był następujący (Fig. 2).
90
M a le
80
F e m a le
70
Liczba wniosków z poszczególnych krajów ocenionych w drugim etapie (źródło – Komisja Europejska)
60
50
40
30
20
10
0
DE
IT
FR NL
UK
ES
BE
IL
S E HU EL
CH
FI
US A T
PT DK
IE
CY
A U CN
JP CA
PL
A R CZ
IN
NO RO RU
TR A D B Y
IS
RS
SI
Fig. 2
Pełną wersję projektów przesłało 554 wnioskodawców. Po zakończeniu drugiego
etapu oceny 430 wniosków znalazło się powyŜej progu jakościowego - 80 punktów (w skali
100-punktowej). Z tej liczby sfinansowanych zostanie około 300 (w chwili pisania raportu początek maja 2008 r. - dokładna liczba jeszcze nie jest znana).
2
S K UA
2. ANALIZA REZULTATÓW OCENY POLSKICH WNIOSKÓW
Polscy naukowcy nadesłali 210 wniosków, z których 14 odrzucono z przyczyn
formalnych (nieokreślona instytucja goszcząca, brak listu wspierającego z instytucji, dyplom
doktorski przyznany w okresie innym niŜ wymagany).
Spośród ocenionych 196 projektów tylko 3 zaplanowane były do realizacji poza
Polską (2 we Włoszech, 1 w Niemczech) i te właśnie trzy projekty zakwalifikowały się do
drugiego etapu oceny, a pomyślnie przeszedłszy proces oceny, zostały skierowane do
finansowania. Są to następujące projekty:
Nr
Nazwisko i imię
210680 Anna MarciniakCzochra
207908 Stefan
Dziembowski
210103 GraŜyna Ewa
Ptak
Tytuł
Multiscale mathematical
modelling of dynamics of
structure formation in cell
systems
Cryptography on NonTrusted Machines
Expression and Methylation
Status of Genes Regulating
Placental Angiogenesis in
Normal, Cloned, IVF and
Monoparental Sheep Foetuses
Instytucja
Ruprecht-KarlsUniversität
Heidelberg
Kraj
DE
Universita' degli
Studi di Roma La
Sapienza
University of Teramo
IT
IT
Pozostałe 193 wnioski uzyskały ocenę niŜszą niŜ 80 punktów. PoniŜszy wykres (Fig.
3) pokazuje procentowy rozkład poszczególnych ocen (w skali od 100 do 0) dla Polski i kilku
wybranych krajów.
30%
Polska
20%
Niemcy
Węgry
15%
Czechy
10%
Austria
5%
0%
100
90
80
70
60
50
40
Oceny punktowe złoŜonego wniosku
(skumulowane w interwale 2,5 pkt.)
Fig. 3
3
30
20
10
0
Procentowy udział w przedziale
co 2,5 pkt.
25%
Suma
Wykres wyraźnie wskazuje relatywnie słabszą ocenę polskich wniosków w stosunku
do ocen wniosków z innych krajów, a takŜe względem sumarycznej wartości dla wszystkich
ocenionych projektów.
Ocena projektów dokonywana była przez międzynarodowy zespół ewaluatorów
powołanych przez Europejską Radę Badań. Zespół podzielony był na trzy grupy tematyczne
oraz 20 paneli tematycznych:
Grupa nauk biologicznych - Life Sciences. 7 paneli:
LS1 Molecular, cellular and developmental biology
LS2 Genetics, genomics, bioinformatics and systems biology
LS3 Organismic physiology, including infection and immunity
LS4 Neurosciences
LS5 Evolutionary, population and environmental biology
LS6 Applied medical and health sciences
LS7 Applied biology and bioengineering, including agricultural sciences and
biotechnology
Grupa nauk fizycznych i inŜynierskich - Physical Sciences and Engineering.
8 paneli:
PE1 Mathematical foundations
PE2 Fundamental constituents of matter
PE3 Structures and reactions
PE4 Material sciences and methods
PE5 Information and communication
PE6 Engineering sciences
PE7 Universe sciences
PE8 Earth system science
Grupa nauk społecznych i humanistyka - Social Sciences and Humanities.
5 paneli:
SH1 Individuals and organisations
SH2 Institutions, behaviour, values and beliefs
SH3 The human mind and its complexity
SH4 Cultures and cultural diversity
SH5 The study of the past and of cultural artefacts
4
Interesujące jest porównanie rozkładu liczbowego polskich projektów (Fig. 4) oraz
ocen jakie uzyskały w poszczególnych panelach tematycznych (Fig. 5).
Liczba projektów ocenionych przez panele tematyczne
25
20
LS łącznie = 63
PE łącznie = 102
SH łącznie = 28
15
10
5
0
LS1
LS2
LS3
LS4
LS5
LS6
LS7
PE1
PE2
PE3
PE4
PE5
PE6
PE7
PE8
SH1
SH2
SH3
SH4
SH5
Fig. 4
O ile nie zaskakuje sam rozkład liczbowy, tj. większa aktywność naukowców z grupy nauk
fizycznych i inŜynierskich (choć zastanawiający jest tylko jeden projekt „astronomiczny”) i
znacznie mniejszy udział reprezentantów nauk społecznych i humanistyki, o tyle pewne
zdziwienie moŜe budzić rozkład średnich ocen w grupach tematycznych (Fig. 5).
Średnie łącznych ocen w grupach paneli
7
PI
projekt
łączna
6
5
4
3
2
1
0
LS średnia
PE średnia
SH średnia
Fig. 5
Stanowi on powielenie rozkładu liczbowego: najwyŜszą średnią (6,35 - w skali 10-punktowej)
uzyskały projekty z najliczniejszej grupy nauk fizycznych i inŜynierskich, najniŜszą (5,12) - z
najmniej licznej grupy nauk społecznych i humanistyki. Tylko nieco wyŜszą średnią (5,47)
wykazują projekty z grupy nauk biologicznych.
5
Przy porównywaniu średnich ocen w poszczególnych panelach tematycznych (Fig. 6)
rzuca się w oczy bardzo wysoka wartość (7,9) w panelu PE7 „Universe sciences”, wynika to
jednak z faktu, Ŝe średnia równa jest ocenie indywidualnej jedynego projektu w tym panelu.
Średnie powyŜej 6 punktów osiągnęły projekty we wszystkich - z wyjątkiem jednego panelach grupy nauk fizycznych i inŜynierskich; wyjątkiem jest PE8 „Earth system science”.
W grupie nauk biologicznych najwyŜsza średnia (6,3) widoczna jest w panelu LS2
„Genetics, genomics, bioinformatics and systems biology”, najniŜsza (4,65) - w panelu LS3
„Organismic physiology, including infection and immunity”.
Z kolei w grupie nauk społecznych i humanistyki zaznaczyła się duŜa rozpiętość ocen:
6,35 w SH2 „Institutions, behaviour, values and beliefs” oraz 3,58 w SH1 „Individuals and
organisations”.
PI
projekt
łączna
Średnie ocen w panelach
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
LS1
LS2
LS3
LS4
LS5
LS6
LS7
PE1
PE2
PE3
PE4
PE5
PE6
PE7
PE8
SH1
SH2
SH3
SH4
SH5
Fig. 6
Na kaŜdą ocenę wniosku złoŜyły się dwie oceny cząstkowe: Ŝyciorysu i dorobku
naukowca (Principal Investigator - „PI” na wykresie powyŜej) oraz oryginalności projektu
badawczego („projekt” na wykresie powyŜej). W wartościach średnich w poszczególnych
panelach nie obserwuje się duŜej róŜnicy między ocenami cząstkowymi PI i projektu.
ZrównowaŜona ocena obu aspektów wniosku jest cechą powszechną: znaczne róŜnice ocen
cząstkowych, o wartości ≥ 1 punktu, występują jedynie w 7 przypadkach: w 6 na korzyść PI, i
w jednym - na korzyść projektu.
NajwyŜszą ocenę Ŝyciorysu i dorobku - 4,5 punktu (na 5 moŜliwych) - ma 2 uczonych:
z Uniwersytetu im. M. Kopernika i Uniwersytetu Warszawskiego. Z kolei najwięcej punktów
za projekt (≥ 4 punktów) otrzymało 3 uczonych z Politechniki Warszawskiej, Politechniki
Łódzkiej i Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN.
6
Interesujące jest takŜe porównanie rozkładu najlepszych wniosków w panelach
tematycznych. Jeśli przyjąć, arbitralnie, granicę 70 punktów (na 100), to powyŜej tej granicy
oceniono 39 wniosków (najwyŜsza punktacja to 79,25). Ich rozkład w poszczególnych
panelach pokazuje poniŜszy wykres (Fig. 7).
Liczba najlepszych wniosków w panelach
25
20
wniosków
>70 pktów
15
10
5
0
LS1
LS2
LS3
LS4
LS5
LS6
LS7
PE1
PE2
PE3
PE4
PE5
PE6
PE7
PE8
SH1
SH2
SH3
SH4
SH5
Fig. 7
Jak widać, najlepsze wnioski koncentrują się głównie w grupie nauk fizycznych i
inŜynierskich - we wszystkich 8 panelach, wśród których wyróŜnia się panel PE4 „Material
sciences and methods” z 9 wnioskami powyŜej 70 punktów. Zastanawia niespodziewanie
niska liczba wysoko ocenionych wniosków w grupie nauk biologicznych oraz jeden tylko
przypadek (70 punktów) w grupie nauk społecznych i humanistyki.
Nieodzowne jest takŜe porównanie udziału w konkursie poszczególnych polskich
instytucji goszczących. Pełny obraz pokazuje Załącznik 1. Niestety brak danych
wskazujących ilu naukowców wybrało inną niŜ macierzysta instytucję w Polsce, ani czy były
wśród nich osoby spoza naszego kraju. Największym powodzeniem cieszyły się: Uniwersytet
Jagielloński, Uniwersytet Warszawski (po 21 wniosków), Akademia Górniczo-Hutnicza (14)
oraz instytuty Polskiej Akademii Nauk (34).
3. PORÓWNANIE Z INNYMI KRAJAMI
Ciekawa byłaby moŜliwość systematycznego porównania wyników odnoszących się
do naukowców polskich z wynikami innych krajów. Niestety, KPK nie dysponuje
dokumentami umoŜliwiającymi takie porównania.
Chcąc jednak dokonać choć częściowej analizy niektórych aspektów oceny, KPK
wykonał Ŝmudną pracę zbierania danych w odniesieniu do kilku krajów. Chodziło m.in. o
porównanie łącznych ocen oraz liczby wniosków najwyŜej ocenionych, a takŜe porównanie
osobno cząstkowych ocen Ŝyciorysu i dorobku oraz pomysłu badawczego naukowców z
Polski, Węgier, Austrii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii (a właściwie aplikujących do instytutów
w tych krajach). W doborze krajów kierowano się częstymi odniesieniami Polski do Węgier i
7
Hiszpanii, wybór Wielkiej Brytanii uzasadniała chęć porównania z czołówką europejską, w
przypadku Austrii - z średniej wielkości krajem dawnej 15tki UE.
PoniŜszy wykres (Fig. 8) ilustruje następujące dane odnoszące się do tych 5 krajów:
- liczbę wniosków łącznie, z udziałem instytucji goszczących z danego kraju
- szerszą kategorię wniosków dobrze ocenionych (70-80 punktów)
- węŜszą kategorię wniosków ocenionych tuŜ poniŜej progu kwalifikującego do drugiego
etapu oceny (79-80 punktów)
- liczbę wniosków dopuszczonych do drugiego etapu (≥ 80 punktów)
- wartości procentowe odnoszące się do powyŜszych trzech kategorii.
Liczba najlepszych wniosków z wybranych krajów (wg instytucji goszczących)
500
60,0
50,0
400
40,0
300
30,0
200
20,0
100
10,0
0
0,0
PL
HU
AT
ES
UK
Projektów ogółem
193
177
z oceną 70-80
39
54
148
543
1110
63
260
z oceną 79-80
5
565
13
10
39
z oceną >80
98
0
14
6
40
102
% 70-80
20,2
30,5
42,6
47,9
50,9
% 79-80
2,6
7,3
6,8
7,2
8,8
% >80
0,0
7,9
4,1
7,4
9,2
Fig. 8
Porównanie wyników naszego kraju z rezultatami zarówno Węgier jak i Hiszpanii,
wypada bardzo dla nas niekorzystnie. Poza znanym juŜ od dawna faktem
niezakwalifikowania się do drugiego etapu oceny Ŝadnego wniosku z polską instytucją
goszczącą, widać wyraźnie znacznie mniejszy - procentowo - udział najlepszych wniosków.
W przypadku Hiszpanii do drugiego etapu przeszło 7,4% wniosków, niemal 50% znalazło się
w przedziale 70-80 punktów (a 7,2% tuŜ „pod kreską” z oceną 79-80 punktów). Są to wyniki
porównywalne z Wielka Brytanią. Tylko 20,2% polskich wniosków uzyskało ocenę 70-80
punktów, a jedynie 2,6% znalazło się w czołówce ≥ 79 punktów. Wyniki naukowców
węgierskich są znacząco lepsze: odpowiednio 30,5% oraz 7,3%, do czego dodać naleŜy
sukces, jakim było 14 (7,9%) wniosków węgierskich w drugim etapie (wartości większe niŜ w
przypadku Austrii).
Kolejne dwa wykresy (Figs 9, 10) ilustrują średnią ocen cząstkowych za Ŝyciorys i
dorobek PI oraz liczbę najlepszych ocen (≥ 40 punktów) naukowców aplikujących do
instytucji goszczących w tych samych 5 krajach.
8
Oceny PI (wg instytucji goszczących
z wybranych krajów)
250
Średnia ocena PI
35,5
33,4
33
35
10
10
20
HU
AT
ES
27
21
HU
AT
5
0
UK
20
15
5,2
50
25
PL
21,1
120
100
29
30
25
14,2
150
35,4
234
% ocen PI > 40
200
15,2
40
22,1
liczba ocen PI >40
0
PL
Fig. 9
ES
UK
Fig. 10
Średnia ocena polskich naukowców jest o 4-6,5 punktów (w skali 100-punktowej)
niŜsza niŜ w pozostałych krajach, natomiast rzeczywisty dramat obrazuje sąsiedni wykres:
odsetek polskich naukowców, którzy uzyskali ocenę co najmniej 4 punkty na 10 (5,2%) jest o
rząd wielkości mniejszy niŜ procent naukowców z innych porównywanych krajów (14,2% 22,1%).
Porównanie średnich cząstkowych ocen odnoszących się tylko do pomysłu
badawczego naukowców oraz liczbę najlepszych ocen (≥ 40 punktów) obrazują następne dwa
wykresy (Figs 11-12).
Oceny pomysłu badawczego (wg instytucji goszczących z
wybranych krajów)
160
140
145
liczba ocen pomysłu >40
% ocen pomysłu > 40
36
33
34
9,9
100
34,4
31,7
32
30
33,6
14
13,5
120
Średnia ocena pomysłu
13,1
8
54
60
6
28,7
40
20
26
1,5
15
20
HU
AT
4
2
3
0
24
PL
HU
AT
ES
UK
0
PL
Fig. 11
ES
UK
Fig. 12
TakŜe i w tym przypadku widać dramatyzm sytuacji: średnia ocen polskich pomysłów
jest niŜsza o 3-5,7 punktów, a odsetek najlepszych pomysłów (1,5%) o rząd wielkości
mniejszy niŜ w przypadku Austrii i Wielkiej Brytanii.
-
12
10
8,5
80
28
-
16
MoŜliwe są dwie interpretacje tego stanu rzeczy:
albo najlepsi młodzi polscy naukowcy nie złoŜyli wniosków w pierwszym konkursie
(czego nie da się dowieść ani zakwestionować),
albo liczby powyŜsze stanowią odzwierciedlenie kryzysu polskiej nauki.
Wykresy powyŜsze zaprzeczają takŜe obiegowej opinii, Ŝe słabe wyniki konkursu
odzwierciedlają sytuację, w której naukowcy polscy mają świetne pomysły, ale brak im
międzynarodowego doświadczenia. Gdyby tak było, widoczne byłyby znaczne róŜnice w
ocenie Ŝyciorysu i dorobku (które powinny być relatywnie wyŜsze) i pomysłów (które
powinny dorównywać lub przewyŜszać oceny uczonych z innych krajów). Niestety, wydaje
9
się Ŝe z jednej strony niskie oceny potwierdzają znane trudności w karierze naukowej
młodych ludzi: brak czasu na pracę badawczą, niedostatek dobrej aparatury, niewielkie
moŜliwości współpracy międzynarodowej, długotrwały brak samodzielności i związany z tym
słaby dorobek o drugorzędnym znaczeniu na rynku międzynarodowym (patrz cytowane
poniŜej opinie recenzentów). Z drugiej strony - co moŜe być niemiłym zaskoczeniem wskazują brak śmiałych, nowatorskich idei i odwaŜnego ich prezentowania w warunkach
silnej konkurencji (j.w.).
MoŜna mieć nadzieję Ŝe powyŜsze dane dostarczą argumentów w toczącej się właśnie
dyskusji o reformie polskiej nauki i zmianie modelu kariery naukowej.
Dla uzupełnienia danych zawartych w niniejszym Raporcie, Załącznik 2 zawiera
sporządzone przez Komisję Europejską wykresy obrazujące wyniki konkursu na tle
wskaźników społeczno-ekonomicznych: ludności kraju, liczebności społeczności naukowej,
PKB.
4. ANALIZA RECENZJI POLSKICH WNIOSKÓW
Wszystkie wnioski recenzowane były przez 3-4 ewaluatorów: członków paneli
tematycznych, powołanych przez Europejską Radę Badań oraz dodatkowych ekspertów,
powołanych w związku z nieprzewidzianie duŜą liczbą wniosków. Recenzje były następnie
omawiane i oceniane przez członków paneli.
Przegląd arkuszy ocen (Evaluation Summary Reports) polskich autorów wniosków
pozwala na zestawienie najczęstszych uwag: odnoszących się zarówno do braków i
niedociągnięć, jak i mocnych stron naukowców i przygotowanych przez nich projektów.
Typowe słabe strony Ŝyciorysów i dorobku naukowców były następujące (najczęściej
powtarzają się dwie pierwsze grupy zastrzeŜeń):
- publikacje w czasopismach nierecenzowanych, krajowych, o niskim wskaźniku
oddziaływania (impact factor) lub jedynie we współautorstwie, a nie samodzielnie
- spora liczba dobrych publikacji w specjalistycznych czasopismach, lecz dorobek naukowy
jest w sumie mało konkurencyjny (w porównaniu z innymi wnioskami)
- doświadczenie i wiedza dotyczące tematyki projektu są na dobrym poziomie, jednak brak
międzynarodowego doświadczenia podoktorskiego - staŜy, stypendiów, itp.
- niewielka liczba publikacji lub brak listy publikacji
- niewielka liczba cytowań
- zbyt wczesny etap kariery naukowej
- mierny udział w projektach badawczych, brak doświadczenia w zarządzaniu projektami
- nieprzekonujące dane o umiejętności kierowania zespołem i formułowania nowych
problemów badawczych; niejasne plany stworzenia niezaleŜnej grupy badawczej
- brak informacji o opiece naukowej nad magistrantami i doktorantami2
- wniosek słabo przygotowany, trudności językowe
- brak doświadczenia w tematyce przedstawionej we wniosku (choć znaczny dorobek w
innych dziedzinach)
- wyraźny talent, jeśli chodzi o inicjowanie nowych dróg myślenia, jednak zbyt mało
dobrych publikacji
- długi okres przygotowywania pracy doktorskiej, zbyt późno uzyskany stopień doktora
2
Częsty zarzut. Tymczasem specyfika polskiej kariery naukowej powoduje, Ŝe doktorzy nie mają uprawnień
promotorskich i moŜliwości opieki naukowej nad doktorantami. Osłabia to bardzo konkurencyjność polskich
młodych naukowców.
10
- znaczący dorobek, publikacje w dobrych czasopismach, wykazujące niezaleŜność
-
myślenia i kreatywność autora, jednak brak dowodu, Ŝe sprosta on wysokim wyzwaniom
w swej dziedzinie3
autor wniosku osiągnął juŜ niezaleŜność naukową [brak niezaleŜności bywał teŜ
traktowany jako zarzut - patrz niŜej]
Najczęściej wymieniane atuty:
- Kandydat o uznanej renomie w środowisku międzynarodowym. Wysoka liczba cytowań i
-
-
-
-
-
-
zaproszeń na wykłady. Doskonałe doświadczenie międzynarodowe. Znakomita orientacja
w tematyce badań. [To opinia towarzysząca jednej z dwóch najwyŜszych ocen dla
polskiego autora wniosku - 4,5.]
Naukowiec ambitny i skłonny do podejmowania ryzykownych badań. Przekonująco
przedstawione interdyscyplinarne zainteresowania. Świetne publikacje. Rozległa
współpraca międzynarodowa. Liczne nagrody. Dorobek wskazujący na owocną
współpracę i dobre pomysły projektów, co dowodzi zdolności do twórczego myślenia.
[To opinia towarzysząca jednej z dwóch najwyŜszych ocen dla polskiego autora wniosku
- 4,5.]
Dobra jakość CV, na które składa się bogata działalność naukowa i publikacje w
renomowanych czasopismach. PI ma duŜe doświadczenie w recenzowaniu oraz
koordynowaniu projektów badawczych. Znakomity dorobek publikacyjny i
prezentacyjny, zwaŜywszy na niedługi okres kariery naukowej. DuŜa aktywność
dydaktyczna. ZaangaŜowanie w liczne projekty międzynarodowe, będące dowodem
umiejętności zarządzania projektami takimi jak proponowany.
Zdolności intelektualne i kreatywność pokazane w przekonujący sposób. Publikacje
dowodzą umiejętności niezaleŜnego myślenia i zdolności do wykraczania poza istniejący
stan wiedzy.
PI publikował w czasopismach o wysokim wskaźniku impact factor, korzystał z
NATOwskiego stypendium podoktorskiego, otrzymywał krajowe nagrody, podejmował
działalność dydaktyczną i był zapraszany jako wykładowca na międzynarodowe
konferencje.
PI ma w swej karierze krótsze i dłuŜsze pobyty w kilku laboratoriach w róŜnych krajach,
co wskazuje na dobre umiejętności współpracy w projektach badawczych.
PI ma rozległe wiadomości w obszarach pośrednio związanych z projektem, a takŜe
solidną wiedzę w szerokim arsenale metod analitycznych, co stwarza znakomite warunki
dla innowacyjnych badań w nowych kierunkach, dotykających sedna, a nie tylko
powierzchownych. Recenzent jest pod wraŜeniem publikacji.
Bardzo dobry udział publikacji o najwyŜszym poziomie i wysokim wskaźniku impact
factor, w tym wielu samodzielnych. Autor wykazał umiejętności kierowania badaniami o
najwyŜszej jakości. Długie podoktorskie doświadczenie w wiodącej instytucji (CalTech).
Znakomity naukowiec o świetnym „rodowodzie”.
Autor znacznie przyczynił się do rozwoju swej dziedziny badań. Ma wystarczający
potencjał, by jego projekt zakończył się sukcesem. Znakomity dorobek, udział w wielu
projektach, wyczerpująca lista publikacji.
PI jest bardzo młody, lecz ma juŜ doświadczenie w kierowaniu zespołem badawczym (25
osób); udział w wielu powaŜnych grantach, krajowych i europejskich. Współautor ponad
100 publikacji, niektóre w międzynarodowych czasopismach o wysokim wskaźniku
3
Niewykluczone, Ŝe kryje się za tym nieprzekonywująca, zbyt „nieśmiała” prezentacja własnej osoby lub
pomysłu. Liczne uwagi wprost odnosiły się do niewłaściwego sposobu prezentacji pomysłu.
11
-
cytowań. Od kilku lat jest niezaleŜnym badaczem i mógłby konkurować o grant dla
doświadczonych naukowców.
PI jest młodym, dynamicznym uczonym, współautorem wielu waŜnych publikacji,
przeszkolonym w wiodących laboratoriach. Ma podstawy do prowadzenia badań na
poziomie światowym. Dorobek badawczy, współpraca z innymi uczonymi oraz opieka
nad studentami wskazują, Ŝe podoła wyzwaniom opisanym we wniosku.
Najczęstsze zastrzeŜenia odnoszące się do projektów były następujące:
- proponowane badania są mało ambitne, nie mają przełomowego charakteru, nie sięgają
-
-
-
-
poza zastany stan wiedzy, nie otwierają nowych horyzontów, projekt nie proponuje
niekonwencjonalnych rozwiązań
wniosek ambitny, lecz brak dokładnego opisu
powierzchowny opis dotychczasowego stanu wiedzy
brak wyraźnie określonych celów projektu
wniosek ma pewne zalety, lecz zasadniczo stanowi kontynuację dotychczasowych prac
chodzi o systematyczne badania, nie zawierające elementu ryzyka
projekt ma charakter aplikacyjny, nie zawiera badań naukowych, lecz prowadzi do
rozwiązania problemu komercjalizacji
badania interesujące, lecz nie przełomowe; projekt ciekawy, lecz nie wybitny, nie
prowadzący do otwarcia nowych horyzontów
badania na dobrym poziomie, lecz nie jest jasne, czym odróŜniają się od prac
prowadzonych w wielu innych laboratoriach
aspekty nowatorskie oraz znaczenie naukowe i praktyczne badań powinny być opisane
bardziej przekonywająco [jak w przypisie 3]
projekt zawiera wiele dobrych pomysłów, lecz nieprzekonująco opisuje jakiego przełomu,
w stosunku do obecnej wiedzy naleŜy się spodziewać; projekt innowacyjny ale słabo
zaprezentowany
projekt odnosi się do bardzo szczegółowego problemu, moŜe zatem prowadzić do
wyników o marginalnym znaczeniu
opis metod badawczych niekompletny, pobieŜny; metody niedostosowane do osiągnięcia
zamierzonego celu
projekt jest zbyt ambitny, cele nierealistyczne i jest ich za wiele, niemoŜliwe do
osiągnięcia w przewidzianym czasie
projekt interesujący, ale niewielki dorobek autora rodzi obawę, Ŝe cel nie zostanie
osiągnięty
Najczęstsze pozytywne opinie o projektach:
Projekt, choć opiera się na wcześniejszej współpracy, wskazuje moŜliwość osiągnięcia
faktycznie niezaleŜnego statusu. Zawiera działania transdyscyplinarne, wykracza poza
istniejący stan wiedzy. Podejście badawcze oraz zadania członków zespołu wskazują na
wykonalność projektu.
Projekt ma ambitny cel i prowadzi do znaczących usprawnień. Metodologia dobrze
uzasadniona. Projekt jest transdyscyplinarny i jeśli zakończy się sukcesem, niewątpliwie
zainicjuje dalsze intensywne prace badawczo-rozwojowe. Projekt jest innowacyjny i
konkurencyjny w skali światowej. Obiecujący, lecz nie znakomity.
Bardzo dobry projekt o właściwie określonej metodologii i realistycznych celach. Projekt
przemyślany, dojrzały, z perspektywą rozwoju prowadzącą do kilku prac doktorskich.
12
- Unikalny projekt, mogący się przyczynić do znacznego postępu w swej dziedzinie. Jeśli
-
-
się uda, jego autor stanie się liderem w powstającej, nowej dyscyplinie. Bardzo
interesujący projekt, którego zamierzeniem jest transfer wiedzy z jednej dyscypliny
naukowej do innej.
Projekt dobrze napisany, oparty na właściwych hipotezach. Proponowane doświadczenia,
choć całkiem skomplikowane, są dobrze zaplanowane. Badania, odnoszące się do
nieznanych mechanizmów […] mogą mieć przełomowe znaczenie. Metodologia
prawidłowa, nie zawiera zbędnego ryzyka.
Bardzo dobra propozycja, odnosząca się do rozległej luki w naszej wiedzy. Obszerna
podbudowa koncepcyjna, a poszczególne przykłady mają charakter strategiczny. Projekt
godny uwagi.
Imponujący projekt, o znaczących skutkach technologicznych. Jasna metodologia,
łącząca prace teoretyczne i doświadczalne. Dobra koncepcja międzynarodowego zespołu,
pracującego w jednostkach uczelnianych i przedsiębiorstwach.
Przedstawione wyŜej dobre, czasem wręcz entuzjastyczne opinie o naukowcach i ich
pomysłach nie wystarczyły jednak do pokonania progu 80 punktów, zapewniającego przejście
do drugiego etapu oceny.
Wiesław Studencki
Krajowy Punkt Kontaktowy
Maj 2008 r.
13
ZAŁĄCZNIK 1
Liczba wniosków złoŜonych na pierwszy konkurs dla początkujących naukowców (ERC2007-StG) z poszczególnych polskich instytucji.
Instytucja
Uniwersytet Jagielloński
Uniwersytet Warszawski
Akademia Górniczo-Hutnicza
Uniwersytet Wrocławski
Politechnika Łódzka
Politechnika Poznańska
Politechnika Warszawska
Uniwersytet Łódzki
Akademia Medyczna w Gdańsku
PAN, Instytut Biologii Doświadczalnej
PAN, Instytut Chemii Bioorganicznej
PAN, Instytut Fizyki Molekularnej
PAN, Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni
PAN, Instytut Maszyn Przepływowych
PAN, Instytut Matematyczny
Politechnika Wrocławska
Uniwersytet Gdański
Uniwersytet im. M. Kopernika w Toruniu
Uniwersytet Jagielloński, Kolegium Medyczne
Uniwersytet Śląski
Akademia Medyczna w Poznaniu
Akademia Pedagogiczna w Krakowie
Akademia Rolnicza w Krakowie
Akademia Rolnicza w Poznaniu
PAN, Centrum Badań Ekologicznych
PAN, Instytut Podstawowych Problemów Techniki
Politechnika Rzeszowska
Politechnika Śląska
Szkoła WyŜsza Psychologii Społecznej w Warszawie
Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia
Akademia Medyczna w Lublinie
Akademia Medyczna w Łodzi
Akademia Medyczna w Warszawie
Akademia Medyczna we Wrocławiu
Akademia Wychowania Fizycznego
Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach
Gdyńskie Centrum Innowacji
Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową w Gdańsku
Instytut Elektrotechniki we Wrocławiu
Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej we Wrocławiu
Instytut Łączności w Warszawie
Instytut Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie, Oddział w Poznaniu
14
Liczba
złoŜonych
wniosków
21
21
14
7
6
6
5
5
4
4
4
3
3
3
3
3
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Instytut Włókiennictwa w Łodzi
Krajowe Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej w Toruniu
Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie
Muzeum Narodowe w Krakowie
PAN
PAN, Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika w Toruniu
PAN, Instytut Biochemii i Biofizyki
PAN, Instytut Botaniki im. W. Szafera
PAN, Instytut Fizyki
PAN, Instytut Fizyki Jądrowej
PAN, Instytut Fizyki Jądrowej
PAN, Instytut Oceanologii
PAN, Instytut Parazytologii
PAN, Instytut Wysokich Ciśnień
Państwowy Zakład Higieny
Politechnika Częstochowska
Politechnika Gdańska
Politechnika Opolska
Polsko-Japońska WyŜsza Szkoła Technik Komputerowych
Przemysłowy Instytut Elektroniki
Szkoła Główna Handlowa
Śląska Akademia Medyczna
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
Uniwersytet Kardynala Stefana Wyszynskiego w Warszawie
Uniwersytet Rzeszowski
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy
Uniwersytet w Białymstoku
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Uniwersytet Zielonogórski
WyŜsza Szkoła Biznesu - National Louis University w Nowym Sączu
WyŜsza Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
15
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
ZAŁĄCZNIK 2
Dane statystyczne przygotowane przez Komisję Europejską.
1. Liczba ocenionych wniosków na milion mieszkańców.
2. Liczba wniosków zakwalifikowanych do drugiego etapu - na milion mieszkańców
16
3. Liczba wniosków ocenionych - na tysiąc naukowców
4. Liczba wniosków zakwalifikowanych do drugiego etapu - na tysiąc naukowców
17
5. Liczba wniosków ocenionych w stosunku do PKB przeznaczanego na B+R
6. Liczba wniosków zakwalifikowanych do drugiego etapu w stosunku do PKB
przeznaczanego na B+R
18