Koniec korzystnych podatkowo transakcji

Koniec korzystnych podatkowo transakcji
Autor: Przemysław Wojtasik
W artykule znajduje się komentarz Pawła Fałkowskiego, doradcy podatkowego, partnera w FL Tax
Źródło: Rzeczpospolita, 18-07-2014 r.
http://archiwum.rp.pl/artykul/1248899-Koniec-korzystnych-podatkowo-transakcji--.html#.UNCSvl_v6Z
Projekt | Skarbówka chce ukrócić działania, które pozwalają na podatkowe oszczędności
Wybór korzystnej umowy zaszkodzi przedsiębiorcy. Takie mogą być skutki długo zapowiadanej
nowelizacji ordynacji podatkowej. Wczoraj Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt zmian.
Hitem jest klauzula obejścia prawa, która ma zapobiec obniżaniu podatków.
Eksperci nie mają wątpliwości – zaczyna się nowy rozdział w życiu przedsiębiorców.
– Fiskus będzie mógł podważyć praktycznie każdą transakcję gospodarczą dającą korzyści
podatkowe – mówi Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy, przewodniczący Rady Podatkowej
Konfederacji Lewiatan. – Przykładem niech będzie przekształcenie spółki z o.o. w komandytową.
Korzyść jest ewidentna: w pierwszej płacimy podatek dwukrotnie, w drugiej tylko raz.
Urzędnicy ocenią biznesowe decyzje
– Jeśli skarbówka uzna, że przekształcenie nie jest uzasadnione ekonomicznie, rozliczy podatek tak,
jakby do niego nie doszło – tłumaczy Tomasz Piekielnik, doradca podatkowy w Piekielnik Business
Consulting. I podaje inny przykład. Firma chce przenieść prawo do logo. Najpierw wnosi je do innej
spółki, potem dopiero następuje sprzedaż. Urzędnicy mogą uznać, że prościej byłoby od razu logo
sprzedać. A skutki podatkowe są zupełnie inne.
– Nowe przepisy dają fiskusowi możliwość ingerowania w decyzje gospodarcze przedsiębiorcy –
mówi Michał Roszkowski, radca prawny, partner w Accreo. – To urzędnicy będą oceniać, czy
postępuje on racjonalnie. Daje to im duże pole do popisu.
Kto znajdzie się na celowniku skarbówki? Przede wszystkim firmy działające w międzynarodowych
strukturach, zakładające fundacje, inwestujące w obligacje. Interwencji fiskusa mogą też
spodziewać się przedsiębiorcy tworzący spółki w rajach podatkowych i wnoszący do nich prawa do
znaków towarowych czy know-how. Także jednak oszczędzający na podatkach (np. poprzez
przenoszenie praw do wizerunku) sportowcy i artyści. To przykłady optymalizacyjnych działań
podane w uzasadnieniu do projektu nowelizacji.
– Ministerstwo zapowiadało, że klauzula ma być wymierzona w duże firmy, ale nowe przepisy są
tak sformułowane, że dotkną też małe – mówi Andrzej Nikończyk. – I to te, które wybierają legalne
rozwiązania, tyle że pozwalające zaoszczędzić na obciążeniach fiskalnych.
Sztuczna konstrukcja do podważenia
Kiedy fiskus zakwestionuje transakcję? Wtedy gdy uzna, że przyjęta konstrukcja jest sztuczna, a jej
głównym celem jest uzyskanie nieprzewidzianej w przepisach znacznej korzyści podatkowej. Czyli
uniknięcia, obniżenia, a nawet odsunięcia momentu zapłaty daniny. Ze znaczną korzyścią
podatkową będziemy mieli do czynienia, gdy w istotnej mierze poprawi sytuację finansową firmy.
Przedsiębiorca będzie mógł się wybronić, jeśli wykaże, że istniały ważne powody (np. ekonomiczne
lub biznesowe) uzasadniające zastosowanie nietypowej konstrukcji. Jeśli mu się nie uda, urzędnicy
obliczą podatek z jej pominięciem.
– Ten projekt wpisuje się doskonale w nasilającą się ostatnio politykę zastraszania przedsiębiorców
(czego przejawem były np. interpretacje dotyczące spółek komandytowo-akcyjnych czy instrukcje
Ministerstwa Finansów w sprawie odliczania VAT od samochodów) – komentuje Paweł Fałkowski,
doradca podatkowy w kancelarii FL Tax. – Wielu z nich zrezygnuje z korzystnych podatkowo
rozwiązań, obawiając się sporów z fiskusem. A przecież każdy ma prawo układać swoje interesy
w najlepszy dla siebie sposób.
Przepisy działające wstecz
– Nie wyobrażam sobie normalnego działania firmy, jeśli te przepisy wejdą w życie – podsumowuje
Tomasz Piekielnik. – Nowelizacja daje za dużo władzy w ręce urzędników.
Ministerstwo Finansów chce, aby regulacje o unikaniu opodatkowania obowiązywały dopiero od
1 stycznia 2016 r. – Z nowelizacji wynika jednak, że dotyczyć będą też wcześniejszych zdarzeń –
mówi Michał Roszkowski.
Przypomnijmy, że klauzula obejścia prawa istniała już w polskich przepisach. Dziesięć lat temu
Trybunał Konstytucyjny uznał jednak, że jest niezgodna z ustawą zasadniczą. Ministerstwo
Finansów próbuje ponownie ją przeforsować.
Etap legislacyjny: uzgodnienia wewnętrzne
PROPOZYCJE MINISTERSTWA
Udogodnienia w urzędach i księgowości
Oprócz klauzuli obejścia prawa w projekcie zmian ordynacji podatkowej znalazło się sporo
przepisów regulujących sprawy relacji podatnik – urząd skarbowy i płacenia podatków:

obniżka odsetek od zaległości podatkowych dla podatników dobrowolnie dopłacających
podatek;

podwyżka odsetek od zaległości w VAT i akcyzie przekraczających 25 proc. należnej kwoty
podatku

zapłata podatku kartą płatniczą;

możliwość wystąpienia o interpretację prawa podatkowego równocześnie przez kilku
podatników;

ułatwienia w ustanawianiu pełnomocników reprezentujących podatników przed urzędem
skarbowym;

wprowadzenie ujednoliconej formy elektronicznych ksiąg podatkowych.