tutaj

POSTY I UMARTWIENIA JAKIE NAS OBOWIĄZUJĄ
Post - Wiąże się to z czwartym przykazaniem kościelnym, które posiada następujące brzmienie: „Zachowywać nakazane
posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymywać się od udziału w zabawach”.
1. Post jakościowy - polega na wstrzymaniu się od spożywania mięsa tj. tego wszystkiego, co z natury swej, ze zwyczaju
lub z powszechnego mniemania ludzi zalicza się do mięsa.
Pod pojęciem mięsa podpada także krew, mózg, szpik kości, słonina nietopiona oraz bulion i ekstrakty z mięsa.
Niedozwolone jest pożywanie rosołu. Przez rosół należy rozumieć wodę, w której gotowane było mięso lub kości. Wolno
używać jakichkolwiek przypraw do potraw, nawet z tłuszczów zwierzęcych, czyli tego wszystkiego, co się w małej ilości
dodaje do głównej potrawy, by ją uczynić smaczniejszą. Dozwolone jest zatem używanie masła, łoju, sadła, smalcu,
słoniny stopionej itp.; drobne kawałeczki mięsa (skwarki), pozostałe po przetopieniu, wolno spożyć razem z tłuszczem.
Przepis o poście jakościowym obowiązuje pod grzechem ciężkim.
Post jakościowy - określany jest inaczej jako wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych - obowiązująca w
Polsce, w każdy piątek roku liturgicznego z wyjątkiem uroczystości czyli dni liturgicznych najwyższej rangi (np. w
pierwszy piątek po Wielkanocy wstrzemięźliwość ta nie obowiązuje), dla wszystkich od 14 roku życia do końca życia.
Z przestrzegania wstrzemięźliwości zwolnione są osoby chore oraz te, które nie mają możliwości wyboru
pokarmu (dotyczy m.in. punktów zbiorowego żywienia). Wyjątek ten nie dotyczy postu ścisłego w Środę Popielcową i
Wielki Piątek. W szczególnych przypadkach, ze słusznych powodów, dyspensy od zachowania wstrzemięźliwości może
udzielić proboszcz własny bądź miejsca poszczególnym wiernym, rodzinom lub grupom wiernych, nakładając wówczas
formę zadośćuczynienia do wypełnienia przez wiernych, np. jałmużnę albo modlitwę w intencjach Kościoła.
Post ten obejmuje również w tradycji Polskiej dzień Wigilii Bożego Narodzenia.
2. Post ilościowy – jak sama nazwa wskazuje polega na jednorazowym posiłku do sytości w ciągu dnia; nie zabrania się
rannego i wieczornego posiłku w mniejszych ilościach, przy którym jednak co do ilości pokarmów przestrzegać należy
przyjętych zwyczajów miejscowych. Można także mieć posiłek do sytości wieczorem zamiast w południe.
Do zachowania postu ilościowego zobowiązani są wszyscy katolicy pełnoletni, aż do rozpoczęcia
sześćdziesiątego roku życia. Zachęca się jednak duszpasterzy i rodziców, aby wprowadzali w ducha pokuty także dzieci
i młodzież, których nie obowiązuje wstrzemięźliwość i post.
Co do zachowania postu ilościowego można podać następującą praktyczną wskazówkę: w dniu postu ilościowego
lub ścisłego każdy powinien na śniadanie i kolację o tyle mniej spożyć pokarmów, żeby między dniem postu a dniem
zwykłym zachodziła naprawdę różnica, czyli żeby każdy odczuł pewne umartwienie; do zachowania postu wystarcza ująć
sobie np. jedną trzecią lub więcej z tego, co się zwykle je na śniadanie i kolację.
3. Post ścisły – obowiązuje w całym Kościele rzymskokatolickim w Środę Popielcową oraz Wielki Piątek (kan. 1251).
Jest połączeniem postu ilościowego i jakościowego. Polega na powstrzymaniu się od spożywania mięsa i ograniczeniu
się do jednego posiłku do syta i dwóch niepełnych.
4. Post Eucharystyczny – powstrzymanie się od spożycia pokarmów na 1 godzinę przed przyjęciem Komunii
Świętej. Obowiązuje wszystkich przystępujących do Komunii świętej, z wyjątkiem chorych i ich opiekunów oraz
kapłanów, którzy celebrują lub koncelebrują Mszę po raz kolejny w danym dniu. Post Eucharystyczny jest nakazany.
5. Suche dni – postem nazywa się również dobrowolnie podejmowane przez wiernych postanowienia odmawiania sobie
określonych przyjemności, czy też pewnych rodzajów jedzenia albo ograniczania jego ilości. Czyni się to najczęściej w
jakiejś określonej intencji.
Mając to na uwadze postem i umartwieniem dla człowieka wierzącego może być również świadoma rezygnacja z
przyjemności i przyzwyczajeń (telewizja, korzystanie z internetu, słuchanie muzyki, dla młodszych rezygnacja z różnego
rodzaju gier komputerowych itp.).
Post dla chrześcijanina nie musi koniecznie zakładać tylko rezygnacji z jedzenia. Katechizm Kościoła
Katolickiego stwierdza, że wewnętrzna pokuta chrześcijanina może wyrażać się w bardzo zróżnicowanych formach.
Pismo Święte i Ojcowie Kościoła kładą nacisk szczególnie na trzy formy: post, modlitwę i jałmużnę. Wyrażają one
nawrócenie w odniesieniu do samego siebie, do Boga i do innych ludzi (KKK 1434).
Okres Wielkiego Postu jest także dobrym czasem, aby rozpocząć pogłębianie swojego życia wiary, odnowienie
naszej miłości do Pana Boga, jak również wyrabianie w sobie większej wrażliwości na potrzeby drugiego - często
potrzebującego naszej pomocy i wsparcia człowieka. Podobnie bowiem wezwania proroków i Jezusa do nawrócenia i
pokuty - jak stwierdza Katechizm Kościoła - nie miały na celu najpierw czynów zewnętrznych, „wora pokutnego i
popiołu”, postów i umartwień, lecz nawrócenie serca, pokutę wewnętrzną. Bez niej czyny pokutne pozostają bezowocne i
kłamliwe. Przeciwnie, nawrócenie wewnętrzne skłania do uzewnętrznienia tej postawy przez znaki widzialne, gesty i
czyny pokutne (KKK 1430).