Blok p – sprawdzianopodobny Zadanie 1. (1 pkt) W przedstawionym

Blok p – sprawdzianopodobny
Zadanie 1.
(1 pkt)
W przedstawionym na rysunku zestawie do
otrzymywania gazów nie można zbierać gazów:
a) bezbarwnych;
b) lżejszych od powietrza;
c) cięższych od powietrza;
d) łatwo rozpuszczalnych w wodzie.
Zadanie 2.
(1 pkt)
Spośród następujących gazów: NH3, H2, O2, HCl w zestawie z poprzedniego zadania nie można zbierać:
a) żadnego;
c)NH3 i HCl;
b) O2 i H2;
d) wyłącznie HCl.
Zadanie 3.
(2 pkt)
Spośród zaproponowanych tlenków: P4O10, CO, SiO2, NO2 wybierz cztery, które
w reakcji z wodą dają podane niżej produkty. Napisz równania reakcji w formie cząsteczkowej.
b) Kwas utleniający:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
d) Kwas trójprotonowy: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadanie 4.
(3 pkt)
Jakich substratów użyto do reakcji, jeżeli produktami były:
a) NaOH + H2
a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b) MgSO4 + SO2 + H2O
b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) Cu(NO3)2 + NO + H2O
c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadanie 5.
(3 pkt)
Pierwiastek X ma konfigurację 1s2 2s22p5. Można o nim powiedzieć, że:
a) Jest położony w układzie okresowym w . . . . . . . . grupie i w . . . . . . . . okresie.
b) Ma charakter . . . . . . . . . . . . . . . ..
c) Jego maksymalny stopień utlenienia wynosi . . . . . . . ., a najniższy . . . . . . . ..
Zadanie 6.
(2 pkt)
Określ typ wiązania chemicznego (kowalencyjne, kowalencyjne spolaryzowane, jonowe), występującego
w podanych związkach pomiędzy wskazanymi pierwiastkami:
a) amoniak (N—H), wiązanie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) chlor (Cl—Cl), wiązanie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadanie 7.
(1 pkt)
Równanie reakcji przedstawia przemianę jądrową, w której jednym z produktów jest pierwiastek
chemiczny E. Podaj symbol tego pierwiastka, jego liczbę atomową Z i liczbę masową A.
E...........A...........Z...........
Zadanie 8.
(2 pkt)
Wybierz poprawne informacje dotyczące „kwaśnych deszczów”:
a) Niszczą zaprawę murarską starych budowli.
b) Powodują wzrost pH wód gruntowych.
c) Zakwaszają glebę.
d) Jedną z przyczyn powstawania „kwaśnych deszczów” jest rozwój motoryzacji.
e) Są główną przyczyną eutrofizacji jezior.
Poprawne informacje zawierają punkty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadanie 9.
(2 pkt)
Na podstawie położenia selenu (Z = 34) w układzie okresowym wybierz spośród podanych informacji
te, które są prawdziwe:
a) Tworzy wodorek o wzorze H2Se.
d) W jego atomie występują 2 elektrony niesparowane.
b) Tworzy tlenek amfoteryczny.
e) W stanie wolnym ma właściwości utleniające.
c) Jest pierwiastkiem kwasotwórczym.
f) Jest niemetalem aktywniejszym od siarki.
Prawdziwe informacje zawierają podpunkty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zadanie 10. (6 pkt)
Mając do dyspozycji następujące substancje: węglan sodu, kwas solny i wodę, a także uniwersalne
papierki wskaźnikowe, zaproponuj dwa doświadczenia, które pozwolą wykazać, że kwas węglowy jest
kwasem słabym. Opis doświadczeń przedstaw w tabeli. Podaj wnioski i jonowe równania reakcji.
Zadanie 11. (1 pkt)
Zapisz konfigurację elektronową glinu oraz podkreśl elektrony walencyjne tego pierwiastka.
................................................................................................................................................................
Zadanie 12. (1 pkt)
Spośród podanych poniżej jonów podkreśl te, które posiadają identyczną konfigurację elektronową.
Ca2+, Al3+, S2–, B3+, Cl–
Zadanie 13. (4 pkt)
Poniżej podano pierwiastki okresu drugiego wraz z wartościami elektroujemności. Na tej podstawie
wykonaj polecenia.
a) Wybierz dwa pierwiastki najbardziej różniące się elektroujemnością i podaj ich nazwy. Przedstaw
ich konfiguracje elektronowe i określ typ wiązania, jakie występuje w związku utworzonym przez te
pierwiastki.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
b) Podaj nazwy dwóch pierwiastków, dla których różnica elektroujemności wynosi 2,5, a tworzona
przez nie cząsteczka zawiera wiązania kowalencyjne spolaryzowane, ma kształt liniowy i moment
dipolowy równy 0.
.....................................................................................
Zadanie 14. (2 pkt)
Oblicz standardową entalpię reakcji otrzymywania węgliku wapnia z tlenku wapnia i grafitu
przebiegającej według równania, oraz wiedząc, że grafit jest trwałą odmianą alotropową węgla.
CaO(s) + 3 C(grafit)  CaC2(s) + CO(g)
Entalpie tworzenia wynoszą:
H°tw. CaO = –634,94 kJ
H°tw. CaC2 = –62,7 kJ
H°tw. CO = –110,44 kJ
Odp.: ...............................................................................................................................................................
Zadanie 15. (1 pkt)
Do probówki z bezbarwną cieczą dodano krople fenoloftaleiny i nie stwierdzono zmiany zabarwienia.
Jaki wniosek można podać na podstawie tego doświadczenia?
..........................................................................................................................................................................
Wśród podanych substancji podkreśl tę, która mogła znajdować się w probówce. NH3(aq), K2SO3(aq), H2O,
NaOH(aq), LiNO2
Zadanie 16. (6 pkt)
Zapisz w formie cząsteczkowej równania reakcji opisanych
na podanym schemacie.
Reakcja I: ……............................................................................
Reakcja II: ..................................................................................
Reakcja III: .................................................................................
Reakcja IV: .................................................................................
Reakcja V: ………......................................................................
Reakcja VI: .................................................................................
Zadanie 17. (6 pkt)
Przeprowadzono doświadczenie pokazane na
rysunku.
Opisz trzy zjawiska, które towarzyszą temu
procesowi.
................................................................................
...............................................................................
..............................................................................
Napisz w formie jonowej równania zachodzących
przemian.
I. …........................................................................................................................................................
II. ...........................................................................................................................................................
III. ..........................................................................................................................................................
Zadanie 18. (4 pkt)
Wskaż, które z poniższych reakcji są reakcjami redoks. Podaj w nich utleniacz i reduktor.
a) 2 Hg + O2  2 HgO
......................................................................................
b) Ca(NO3)2 + H2SO4  CaSO4 + 2 HNO3
......................................................................................
c) 2 Fe(OH)2 + H2O2  2 Fe(OH)3
......................................................................................
d) FeO + SO3  FeSO4
......................................................................................
Zadanie 19. (3 pkt)
Dokonaj przyporządkowania podanych niżej par nuklidów, przedstawionych wzorami ogólnymi,
do odpowiedniej grupy.
Izotopy: ..................................................................................................................................................
Izobary:...................................................................................................................................................
Izotony:...................................................................................................................................................
Zadanie 20. (2 pkt)
Z podanych poniżej związków chemicznych wybierz taki,
w którym występują jednocześnie wiązania:
kowalencyjne spolaryzowane, koordynacyjne i jonowe.
Narysuj wzór strukturalny tego związku,
uwzględniając wymienione powyżej wiązania.
Zadanie 21. (4 pkt)
Przeprowadzono trzy doświadczenia przedstawione na
rysunku.
Jaką barwę przyjmie wskaźnik w każdej z probówek?
Probówka I:
............................................
Probówka II:
............................................
Uzasadnij barwę wskaźnika w probówkach odpowiednimi
równaniami reakcji.
Probówka I: .......................................................................
Probówka II: .............................................................................
Zadanie 22. (4 pkt)
Zapisz równania reakcji dysocjacji kwasu siarkowego(VI) oraz podaj wzory na ich stałe równowagi
..........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
Zadanie 23. (3 pkt)
W jednej probówce znajduje się wodny roztwór chlorku potasu, a w drugiej – wodny roztwór bromku
potasu. Którego odczynnika – Br2(aq) czy Cl2(aq) – należy użyć, aby rozróżnić te roztwory? Podaj wzór
chemiczny wybranego odczynnika oraz przewidywane obserwacje. Napisz w formie cząsteczkowej
równanie reakcji, będącej podstawą rozróżnienia tych roztworów.
Wzór odczynnika: ........................................................................................................................
Obserwacje: .................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Równanie reakcji: ........................................................................................................................
Zadanie 24. (1 pkt)
Ozon obecny w stratosferze (warstwie atmosfery położonej powyżej troposfery) pochłania szkodliwe
promieniowanie ultrafioletowe. Zmniejszenie ilości ozonu w tej warstwie może mieć istotny wpływ
na funkcjonowanie organizmów. Stężenie ozonu w troposferze (przyziemnej warstwie atmosfery) jest
znacznie mniejsze niż w stratosferze. Wzrost ilości ozonu troposferycznego pozostaje w ścisłym związku
ze wzrostem liczby przypadków astmy i problemów z układem oddechowym wśród populacji miejskiej.
Na podstawie: Peter O`Niell: Chemia środowiska, Warszawa 1997
Przeanalizuj przytoczony tekst i z poniższych zdań wybierz zdanie prawdziwe.
A. Zmniejszenie ilości ozonu stratosferycznego i wzrost ilości ozonu troposferycznego są zjawiskami
pozytywnymi.
B. Zmniejszenie ilości ozonu stratosferycznego jest zjawiskiem pozytywnym, a wzrost ilości ozonu
troposferycznego jest zjawiskiem negatywnym.
C. Zmniejszenie ilości ozonu stratosferycznego jest zjawiskiem negatywnym, a wzrost ilości ozonu
troposferycznego jest zjawiskiem pozytywnym.
D. Zmniejszenie ilości ozonu stratosferycznego i wzrost ilości ozonu troposferycznego są zjawiskami
negatywnymi.
Zadanie 25. (1 pkt)
Na poniższym rysunku przedstawiono zestaw
do otrzymywania tlenku siarki(IV) i badania
jego wpływu na rośliny.
Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji
zachodzącej podczas otrzymywania tlenku siarki(IV)
przedstawioną wyżej metodą.
...................................................................................
Zadanie 26. (3 pkt)
Oblicz maksymalną objętość tlenku siarki(IV), jaka może być związana przez wodny roztwór zawierający
3 mole wodorotlenku sodu w temperaturze 25ºC i pod ciśnieniem 1013 hPa. Załóż, że produktem reakcji
jest sól obojętna. Wartość stałej gazowej R wynosi 83,1hPadm3/Kmol
Informacja do zadań 27. i 28.
Dysocjacja kwasu ortofosforowego(V) przebiega w roztworach wodnych trójstopniowo:
H3PO4 + H2O  H2PO4- + H3O+
Ka1 = 7,1.10-3
H2PO4- + H2O  HPO42- + H3O+
Ka2 = 6,3.10-8
23+
HPO4 + H2O  PO4 + H3O
Ka3 = 4,4.10-13
Ka1, Ka2, Ka3 oznaczają stałe kolejnych etapów dysocjacji. Podane wartości stałych odnosząsię
do temperatury 25ºC.
Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 1997
Zadanie 27. (2 pkt)
Napisz wzór jonu, którego stężenie w wodnym roztworze H3PO4 jest:
a) największe .............................................
b) najmniejsze ............................................
Zadanie 28. (1 pkt)
Określ, jaką rolę według teorii Brőnsteda pełni jon H2PO4– w reakcji opisanej równaniem 2.
......................................................................................................................................................
Zadanie 29. (21 pkt)
W silnikach spalinowych – w wysokiej temperaturze – przebiegają różne reakcje uboczne. Powstające
spaliny w kontakcie z tlenem ulegają dalszym przemianom. Ze względu na szkodliwość produktów,
do najważniejszych należą procesy:
I. N2(g) + O2(g) 2NO(g)
ΔHo298 K= 182,5 kJ
II. 2NO(g) + O2(g) 2NO2(g)
ΔHo298 K = –114,1 kJ
Określ, jak zmieni się (w układzie zamkniętym) ilość produktu w stosunku do ilości substratów
a) reakcji I, jeśli nastąpi wzrost temperatury. ...........................................................................................
b) reakcji II, jeśli nastąpi wzrost ciśnienia.
...........................................................................................
Zadanie 30. (2 pkt)
Oblicz standardową entalpię reakcji:
N2(g) + 2O2(g)  2NO2(g)
Odp.: ...............................................................................................................................................................
Zadanie 31. (3 pkt)
Chlor można otrzymać w wyniku reakcji kwasu solnego z manganianem(VII) potasu. Produktami tej
reakcji, oprócz chloru, są: chlorek manganu(II), chlorek potasu i woda. Napisz w formie cząsteczkowej
równanie tej reakcji i dobierz w nim współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego.
Zapisz wzory substancji, które pełnią w tej reakcji rolę utleniacza i reduktora.
Bilans elektronowy:
Zbilansowane równanie reakcji:
......................................................................................................................................................
Wzór utleniacza: ..............................................................................
Wzór reduktora: ...............................................................................
Zadanie 32. (2 pkt)
Wodny roztwór siarczanu(VI) sodu poddano elektrolizie z użyciem elektrod grafitowych. Napisz
równania reakcji, które przebiegały na elektrodach w czasie opisanego procesu.
Równanie reakcji anodowej: ...................................................................................................................
Równanie reakcji katodowej: ..................................................................................................................
Informacja do zadania 33.
Wodorotlenek sodu jest głównym składnikiem preparatów do czyszczenia niedrożnych rur i syfonów.
Na etykiecie jednego z takich preparatów znajduje się następujące ostrzeżenie:
Nie stosować do czyszczenia instalacji aluminiowych!
Zadanie 33. (1 pkt)
Uzasadnij powyższe ostrzeżenie, zapisując w formie jonowej równanie reakcji chemicznej, która zaszłaby
po zastosowaniu takiego preparatu do czyszczenia instalacji aluminiowej. Pamiętaj, że jednym z produktów reakcji glinu z zasadą sodową jest wodór.
......................................................................................................................................................