Obrazowanie nadnerczy w MR a badanie
Transkrypt
Obrazowanie nadnerczy w MR a badanie
radiolog.pl Obrazowanie nadnerczy w MR a badanie histopatologiczne Gruczoły nadnerczowe są narządem, w którym dość często dochodzi do diagnozowania różnego rodzaju patologii. Ocenia się, że ich nieprawidłowości dotyczą ok. 9% populacji. Lekarze zajmujący się MR są często proszeni o możliwe jak najpełniejszą ocenę zmian w obrębie nadnerczy, które wcześniej stwierdzono w innym badaniu obrazowym, np. CT. Dodatkowo zmiany chorobowe w obrębie nadnerczy są często stwierdzane przypadkowo, podczas badań wykonywanych z innych przyczyn. Dlatego też umiejętność różnicowania chorób nadnerczy na podstawie obrazów radiologicznych jest niezwykle ważna. Anatomia prawidłowa nadnerczy Nadnercza to parzyste narządy położone do góry i przodu od górnych biegunów nerek. Są bardzo bogato unaczynione. Krew tętnicza dociera poprzez tętnice nadnerczowe górną, środkową i dolną, które odpowiednio są gałązkami tętnic przeponowych dolnych, aorty lub tętnic nerkowych. Gruczoły nadnerczowe zbudowane są z części zewnętrznej - kory nadnerczy i wewnętrznej - rdzenia nadnerczy, który masowo stanowi 1/10 narządu. Kora składa się z trzech warstw: zewnętrznej kłębkowatej, pasmowatej i siateczkowatej - najbliżej rdzenia. Prawidłowy obraz rezonansu magnetycznego "W obrazowaniu za pomocą techniki chemical shift tłuszcz wewnątrzkomórkowy powoduje zanik sygnału w obrazach out-of-phase w porównaniu do obrazów in-phase." W projekcjach osiowych i czołowych prawy gruczoł nadnerczowy położony jest bezpośrednio do żyły głównej dolnej i górnie do górnego bieguna prawej nerki. Ma kształt odwróconej litery V lub Y. Lewe nadnercze leży do przodu i przyśrodkowo do górnego bieguna lewej nerki i do tyłu od trzustki. Ma kształt trójkątny lub również zbliżony do odwróconego V lub Y. Prawidłowe nadnercza mają od 2-6 mm grubości i 2-4 cm długości. Technika obrazowania MR Najważniejszą techniką obrazowania nadnerczy za pomocą MR jest technika chemical shift imaging. Jest ona wykonywana przy użyciu sekwencji in-phase i out-of-phase gradient-recalled-echo (GRE). Masy nadnerczowe zawierające tłuszcz Zmiany zawierające tłuszcz możemy podzielić na dwa główne rodzaje: zawierające tłuszcz wewnątrzkomórkowy, tak jak np. gruczolak i zawierające tłuszcz zewnątrzkomórkowy, np. myelolipoma. W obrazowaniu za pomocą techniki chemical shift tłuszcz wewnątrzkomórkowy powoduje zanik sygnału w obrazach out-of-phase w porównaniu do obrazów in-phase. © 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/3 radiolog.pl Gruczolak nadnercza Gruczolaki to najczęściej stwierdzane zmiany w nadnerczach. Najważniejszą ich cechą w diagnostyce jest fakt, iż zawierają wewnątrzkomórkowy tłuszcz. Obrazowanie za pomocą techniki chemical shift jest najlepszą metodą do rozpoznania tej zmiany. Większość gruczolaków nie daje sygnału w obrazach out-of-phase, a spadek sygnału o więcej niż 20% jest uznany za diagnostyczny dla gruczolaka. Małe, okrągłe ogniska zmienionego sygnału w obrębie zmiany mogą być związane z występowaniem torbieli, krwawień, lub odmianom naczyniowym. MR nie pozwala na zróżnicowanie czynnych gruczolaków od nieczynnych. Myelolipoma Myelolipoma to rzadki łagodny guz zbudowany z dojrzałej tkanki tłuszczowej i naczyń. Większość z tego typu zmian jest stwierdzana przypadkowo. Zawartość tłuszczu daje hiperintensywny obraz w T1 zależnych sekwencjach. Użycie funkcji ,,fat suppression" i związany z tym spadek intensywności sygnału potwierdza rozpoznanie. Zmiany torbielowate Torbiele w obrębie nadnerczy są rzadkie i często stwierdzane przypadkowo. Najczęściej ich występowanie nie powoduje objawów, ale wystąpienie silnego bólu może sugerować krwotok do torbieli, jej pęknięcie lub infekcję. Torbiel prosta jest najczęstszą zmianą spośród zmian torbielowatych występujących w nadnerczach. Są one hipointensywne w obrazach T1 zależnych i hiperintensywne w T2 zależnych, bez obecności śladu tkanek miękkich wewnątrz. Torbiele rzekome to drugie co do częstości zmiany torbielowate nadnerczy. Częściej od torbieli prostych dają objawy. Najczęściej torbiele rzekome powstają po epizodzie krwawienia do nadnercza i nie są wysłane nabłonkiem. W MR mogą mieć skomplikowany obraz zawierający przegrody wewnętrzne, ślady po krwawieniu, komponentę tkanek miękkich, najczęściej wtórną do krwawienia, w postaci zorganizowanego skrzepu. Zmiany bogatonaczyniowe Pheochromocytoma to guzy wywodzące się z rdzenia nadnerczy. Nie zawierają znaczącej ilości lipidów wewnątrzkomórkowo, dlatego też dają sygnał w obrazach chemical shift out-of-phase. Większość daje silny sygnał w obrazach T2 zależnych, ale nie należy traktować tego jako ich cechę charakterystyczną, ponieważ niekiedy mogą dawać jedynie średni sygnał. Większość tych guzów ulega silnemu wzmocnieniu po podaniu środka cieniującego. Guz chromochłonny jest niekiedy nazywany guzem ,,10%". To dlatego że u ok. 10% występuje obustronnie, 10% pozanadnerczowo, 10% u dzieci i 10% jest złośliwych. Zmiany struktury nadnerczy Przerost nadnerczy Przerost nadnerczy jest często spotykany u osób z zespołem Cushinga. Przerost może być równomierny lub guzkowy i typowo występuje obustronnie. Intensywność sygnału, jaką dają przerośnięte nadnercza jest zbliżona do zdrowego gruczołu. Sygnał może jednak ulec osłabieniu w obrazach typu out-of-phase, szczególnie, jeżeli dochodzi do przerostu gruczolakowatego. Krwotok do nadnerczy Może wystąpić u pacjenta z ciężkim urazem, zakrzepicą żył nadnerczowych, silnego stresu, niedociśnienia (wstrząsu). Takie zdarzenie może skutkować niedoczynnością nadnerczy. MR jest badaniem najczulszym, jeżeli chodzi o rozpoznawanie krwawienia do nadnerczy. Cechy obrazu © 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/3 radiolog.pl MR zmieniają się w zależności od ewolucji krwiaka. Nowotwory złośliwe "Przerzuty to najczęstsze guzy złośliwe stwierdzane w nadnerczach. Najczęściej przerzuty te pochodzą z guzów płuca, jelita grubego, piersi i trzustki i są obustronne. Dają one zwykle sygnał o małej intensywności w T1 zależnych obrazach i silny sygnał w T2 zależnych, ze wzmocnieniem po podaniu kontrastu. Najważniejszą jednak cechą pozwalającą odróżnić guzy przerzutowe od np. gruczolaków jest brak zaniku sygnału w obrazach out-of-phase." Rak nadnercza Pierwotny rak nadnercza to rzadki guz. Zwykle rozpoznawany jest, gdy jest już dużych rozmiarów. Ze względu na obszary krwawienia do guza i zewnętrznego rozpadu guzy te za równo w obrazach T1 jak i T2 zależnych dają heterogenny widok. Zmiany pokrwotoczne, głównie methemoglobina, daje obszary o dużej intensywności w T1 zależnych obrazach. Obszary martwicy dają silny sygnał w T2 zależnych. Ten nowotwór może zawierać również ogniska komórek o dużej zawartości wewnątrzkomórkowych lipidów, co powoduje zanik sygnału w tych obszarach w obrazach out-of-phase. Duże raki mogą naciekać żyłę nadnerczową i żyłę główną dolną. Chłoniak Niekiedy zdarza się, że chłoniaki zajmują nadnercza, w 50% jest to obustronne. Chłoniaki zwykle dają sygnał o małej intensywności w obrazach T1 zależnych, zaś heterogenny silny sygnał w T2 zależnych, z minimalnym wzmocnieniem po podaniu kontrastu. Przerzuty Przerzuty to najczęstsze guzy złośliwe stwierdzane w nadnerczach. Najczęściej przerzuty te pochodzą z guzów płuca, jelita grubego, piersi i trzustki i są obustronne. Dają one zwykle sygnał o małej intensywności w T1 zależnych obrazach i silny sygnał w T2 zależnych, ze wzmocnieniem po podaniu kontrastu. Najważniejszą jednak cechą pozwalającą odróżnić guzy przerzutowe od np. gruczolaków jest brak zaniku sygnału w obrazach out-of-phase. © 2000-2017 Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/3