popularyzatorski opis rezultatów projektu

Nr wniosku: 215254, nr raportu: 19133. Kierownik (z rap.): mgr Agnieszka Maria Kukułka
Rosnąca liczba katastrof naturalnych oraz towarzyszących im strat spowodowała, że coraz więcej uwagi poświęcają temu
zjawisku również ekonomiści. Postępujący proces globalizacji i narastające powiązania pomiędzy państwami powodują,
że skutki katastrof naturalnych wpływają nie tylko na gospodarkę kraju, w którym zdarzenie miało miejsce, ale również
na ich partnerów handlowych i inwestycyjnych. W regionach o podwyższonym ryzyku katastroficznym nierzadko ma
miejsce od kilku do kilkunastu, a czasami nawet kilkudziesięciu katastrof naturalnych w roku. Straty w kapitale ludzkim
tj. zgony, urazy, zarówno fizyczne, jak i psychiczne oraz straty w kapitale fizycznym np. środki trwałe, maszyny,
infrastruktura, czy utracone przychody, mogą wpłynąć na sytuację gospodarczą kraju bądź regionu, w zależności od siły,
skali oddziaływania czy struktury sektorowej gospodarki.
Rozważania przeprowadzone w pracy doktorskiej pozwoliły na uzupełnienie dotychczasowego dorobku teoretycznego w
zakresie katastrof naturalnych w modelach wzrostu gospodarczego. W pracy zwrócono uwagę na fakt, że obok strat w
kapitale fizycznym, odnotowywane są również straty w ludziach. Jest to w szczególności zauważalne w krajach
rozwijających się. Dlatego też zaproponowano i zweryfikowano na przykładzie Indonezji rozszerzony model MankiwaRomera-Weila, który zawiera obok kapitału fizycznego, kapitał ludzki.
Rozważania prowadzone w pracy doktorskiej stanowią wartość dodaną do dotychczasowego dorobku również w aspekcie
empirycznym. Przeprowadzone do tej pory badania empiryczne, bazowały na analizach przekrojowych, porównawczych,
panelowych z efektami stałymi. W autorskim badaniu wykorzystano modele dynamiczne, a metodą szacowania była
uogólniona metoda momentów. Ponadto poszerzono analizę o różne zmienne opisujące katastrofy naturalne da tej samej
grupy badawczej. Pozwoliło to na stwierdzenie, które ze wskaźników, liczba katastrof naturalnych oraz na powierzchnię
kraju, straty względem PKB, straty per capita czy liczba osób poszkodowanych do liczby mieszkańców, są istotne dla
dynamiki wzrostu gospodarczego.
Katastrofy naturalne, pomimo ogromu zniszczeń i cierpienia jakie powodują, mogą pobudzić gospodarkę w średnim i
długim okresie i pozytywnie wpłynąć na jej rozwój. Jest to wniosek raczej sprzeczny z intuicją. Jednak pogłębiona analiza
zdarzeń, które miały miejsce oraz tego co się działo po katastrofie pozwoliły na sformułowanie przedstawionych w pracy
wniosków. Katastrofy naturalne są zdarzeniami nieuniknionymi, ze względu na zachodzące zmiany klimatyczne,
ingerencje człowieka w środowisko naturalne, czy proces urbanizacji i globalizacji. Z tej przyczyny bardzo ważna
jest prewencja, rozwój technologii, działania państwa, które pozwolą zminimalizować straty, a proces odbudowy
po katastrofie efektywnie wykorzystać dla ulepszenia, zabezpieczenia, czy poprawy istniejącej infrastruktury,
wyposażenia, budynków i in.