Wirusowe zapalenie w¹troby
Transkrypt
Wirusowe zapalenie w¹troby
„śÓŁTY TYDZIEŃ” DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ, NIE ZWLEKAJ, ZASZCZEP SIĘ Wirusowe zapalenie wątroby (WZW), oznacza chorobę, która powstaje po zakaŜeniu wirusami, dla których komórka wątrobowa jest docelowym miejscem namnaŜania się, co skutkuje zazwyczaj jej zniszczeniem. Ostre zapalenie wątroby moŜe przejść w przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby, a wówczas moŜe rozwinąć się marskość wątroby lub pierwotny rak wątroby. WZW typu A i WZW typu B są to dwa odmienne rodzaje wirusowych zapaleń wątroby, róŜniące się drogami zakaŜenia i przebiegiem choroby. Wirusowe zapalenie wątroby typu A przenosi się drogą pokarmową, najczęściej z zanieczyszczoną wodą lub Ŝywnością, natomiast wirusowe zapalenie wątroby typu B najczęściej poprzez naruszenie ciągłości tkanek i kontakt z ludzkimi wydzielinami zawierającymi wirusa. MoŜe się takŜe przenosić drogą seksualną lub z zakaŜonej matki na dziecko, a takŜe przez przeszczep narządu od zakaŜonej osoby. WZW A jest częste w krajach o niskich standardach higieny, określa się je jako „choroba brudnych rąk”. W przypadku wirusowego zapalenia wątroby B istnieją naraŜenia zawodowe związane z ekspozycją na ludzkie płyny ustrojowe przy naruszeniu ciągłości tkanek, a takŜe podczas zabiegów medycznych, pomimo starannej sterylizacji. Niebezpieczeństwo zakaŜenia istnieje równieŜ podczas przebywania w bliskich kontaktach z osobą zakaŜoną. DuŜe zagroŜenie związane jest ze wstrzykiwaniem narkotyków, wykonywaniem tatuaŜu oraz kolczykowaniem. ZakaŜenie moŜe być takŜe przeniesione poprzez kontakty seksualne z osobą zakaŜoną, moŜe nastąpić przeniesienie wirusa z zakaŜonej matki na dziecko. Ryzykiem objęte jest teŜ przebywanie w rejonach świata o wysokiej częstości występowania HBV. MoŜliwość zakaŜenia wirusowymi zapaleniami wątroby mogą ułatwiać zmiany stylu Ŝycia widoczne w II połowie XX wieku: podróŜe, narkomania, tatuaŜe, kolczykowanie. Ryzyko obecnie maleje po wprowadzeniu powszechnych środków ostroŜności i szczepień, zwłaszcza przeciwko WZW A + B, ale nie moŜna go wykluczyć. Okres inkubacji (wylęgania się choroby), wynosi od 2 tygodni do 6 miesięcy. Pojawiają się objawy takie jak bóle mięśni i stawów, wymioty i biegunki. Potem pojawiają się cechy charakterystyczne wzw: Ŝółtaczka skóry i białkówek, ciemny mocz, odbarwiony stolec. W badaniach próbek krwi w odniesieniu do biochemicznych funkcji wątroby charakterystyczną cechą jest wzrost aktywności niektórych enzymów produkowanych w komórkach wątroby. Aby uchronić się przed zakaŜeniem WZW typu A moŜna zastosować róŜne metody profilaktyczne, z których oczywiście najlepszą jest szczepienie. Obecnie w Polsce WZW A jest najczęściej „przywoŜone” z podróŜy do krajów o klimacie gorącym, w których standardy sanitarne nie zawsze są wysokie. W przypadku WZW B najlepszym sposobem profilaktyki jest zaszczepienie się przeciw tej chorobie. W Polsce obowiązkowe szczepienia objęły wszystkie noworodki urodzone od 1996 roku, a więc moŜna przyjąć, Ŝe w 100% jest uodporniona populacja do 26 r. Ŝ. Natomiast osoby starsze są uodpornione w około 15-20%. By uodpornić całą populację w wieku 25 – 75 lat naleŜałoby zaszczepić około 15 mln osób. Przyjmuje się, Ŝe u zdrowych osób odporność po szczepieniach przeciw WZW typu A i WZW typu B moŜe trwać przez całe Ŝycie i niepotrzebne są dawki przypominające. Jak wynika z obserwacji szczepionki przeciw WZW typu A i WZW typu B są preparatami bezpiecznymi i nie ma zgłoszeń o występowaniu niepoŜądanych odczynów poszczepiennych. NaleŜy podkreślić, Ŝe stosowane obecnie szczepionki przeciw tym chorobom są produktami biotechnologicznymi i nie zawierają drobnoustrojów, które mogłyby wywołać niepoŜądane skutki.