biuletyn - Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich

kwartalnik
biuletyn 29
N
stowarzyszenie zdrowych miast polskich
luty 2009
o
HEALTHY CITIES
HEALTHY FORALL
Szanowni Państwo!
SIEĆ ZDROWYCH MIAST
Cieszę się niezmiernie, że w tym roku to Tychom przy‑
padnie organizacja XVIII Konferencji Zdrowych Miast Pol‑
skich.
Będzie dla nas wielkim zaszczytem gościć w dniach
3‑5 czerwca 2009 r. przedstawicieli Zdrowych Miast
Polskich: polityków, koordynatorów, osoby z nimi współ‑
pracujące oraz wszystkich sympatyków Stowarzyszenia
Zdrowych Miast Polskich.
Jako organizatorzy konferencji, chcieliśmy zapropono‑
wać Państwu dyskusję na temat: „Interdyscyplinarne działania podejmowane
przez gminy na rzecz poprawy stanu zdrowia mieszkańców”. Miasto stara się
jak najlepiej realizować programy ekologiczne i zdrowotne. W tym celu nawiąza‑
ło współpracę z Publicznymi i Niepublicznymi Zakładami Opieki Zdrowotnej oraz
Klubami i Stowarzyszeniami działającymi na terenie Tychów. Przed nami jednak
jeszcze wiele pracy. Myślę, że tematy poruszane na konferencji pozwolą nam
pełniej spojrzeć na kwestię zdrowia mieszkańców naszych miast.
Wierzę również, że walory przyrodnicze i osobliwy urok Tychów natchną uczest‑
ników konferencji do owocnej pracy, a poza tym pozwolą na wyniesienie z na‑
szego miasta wielu cennych doświadczeń i inspiracji zawodowych.
Mam nadzieję, że szum okolicznych lasów, stanowiących fragmenty prastarej
Puszczy Pszczyńskiej, pozwoli Państwu zrelaksować się i przekonać, że w na‑
szym mieście nie brak innych bogatych atrakcji kulturalnych czy sportowych.
TYCHY, TO DOBRE MIEJSCE.
Zapraszam Państwa serdecznie.
Z poważaniem
Prezydent Miasta Tychy
Andrzej Dziuba
STOWARZYSZENIE
ZDROW YCH
MIAST
POLSKICH
Spis treści
Co dalej ze Zdrowymi
Miastami?
str. 2
Centrum SEKTOR 3
Wroclaw
str. 3
Wykrywamy wady wzroku
Rzeszów
str. 4
Rzuć palenie razem z nami!
Ruda Śląska
Promocja zdrowego
stylu życia w sanatorium
Rabka - Zdrój
str. 5
Jesienna promocja zdrowia
Giżycko
str. 6
Dziecko z Płodowym
Zespołem Alkoholowym
Tychy
str. 7
Co dalej ze Zdrowymi Miastami?
Spotkanie Komitetu Doradczego WHO
ds. Zdrowych Miast
W dniach 21-22 stycznia 2009 roku odbyło się w Helsingborgu (Szwecja) spotkanie Komitetu Doradczego
WHO, na którym omawiano przyszłość programu Zdrowe Miasta. Oprócz 7 członków Komitetu Doradcze‑
go (w tym Iwona Iwanicka - koordynator programu Łódź Zdrowe Miasto i Prezes Stowarzyszenia Zdrowych
Miast Polskich) w spotkaniu uczestniczył dr Agis Tsouros, szef programu Zdrowe Miasta w Biurze WHO oraz
2 przedstawicielki biura Belfast Zdrowe Miasto. Uczestnicy spotkania formułowali podstawowy dokument
dla V fazy programu Zdrowe Miasta (2009-2013) określający wymogi i cele dla miast członkowskich. Nad‑
rzędnym tematem V fazy będzie: Zdrowie i równość w zdrowiu we wszystkich strategiach lokalnych. Priory‑
tetowe obszary to: Opiekuńcze i wspierające środowiska, Zdrowy styl życia, Zdrowe środowisko miejskie. Funkcje sekretariatu programu Zdrowe Miasta, który do tej pory był zlokalizowany w Biurze WHO Regionu Eu‑
ropejskiego w Kopenhadze, będzie pełniło biuro Zdrowego Miasta w Belfaście. Wsparciem ma służyć Centrum
Współpracy z WHO ds. Zdrowych Miast w Turku. Organizacje te przejmą techniczną stronę obsługi programu.
Od strony formalnej i merytorycznej szefem programu pozostanie dr Agis Tsouros. Europejska Sieć Zdrowych Miast, która w 2008 roku liczyła 79 miast, będzie tworzona ponownie. Do chwi‑
li obecnej 76 miast przesłało do Biura WHO w Kopenhadze listy intencyjne wyrażające wolę udziału w V fazie
programu Zdrowe Miasta (w tym 3 miasta polskie: Łódź, Poznań i Warszawa). 59 z tych miast uczestniczyło
w IV fazie programu, a 17 to miasta nowe. Procedura aplikacyjna zostanie zróżnicowana, tak aby miasta, któ‑
re już uczestniczyły w programie i są znane ze swojego zaangażowania i działań mogły skorzystać z „krótkiej
ścieżki” (mniej skomplikowany wniosek aplikacyjny, krótsza weryfikacja przez ekspertów). Ze względu na bogatą tematykę V fazy programu Zdrowe Miasta planowana jest współpraca miast szczególnie
zainteresowanych danym zagadnieniem - będą one tworzyły sieci tematyczne. Ta forma zastosowana w IV fazie
programu pozwoliła na wypracowanie cennych materiałów szkoleniowych, z których mogą korzystać wszystkie
Zdrowe Miasta. W V fazie programu funkcjonowa‑
nie Zdrowych Miast będzie w pełni
finansowane ze składek członkow‑
skich. Będą one zróżnicowane: 6000
USD dla krajów należących do Unii
Europejskiej i 3500 USD - dla pozo‑
stałych. Obecnie w Regionie Europejskim
WHO działa 30 narodowych sieci
Zdrowych Miast, z których 20 speł‑
nia kryteria i posiada certyfikat Świa‑
towej Organizacji Zdrowia. Planowa‑
na jest weryfikacja narodowych sie‑
ci pod kątem spełnienia wymogów
WHO w chwili obecnej. Narodowe
sieci Zdrowych Miast w V fazie pro‑
gramu powinny skoncentrować się
na tych samych zagadnieniach, co miasta z Europejskiej Sieci Zdrowych Miast - będzie to zawarte w nowym
dokumencie strategicznym dla narodowych sieci Zdrowych Miast. Pierwsze spotkanie inaugurujące V fazę programu Zdrowe Miasta odbędzie się w Viana do Castelo (Portuga‑
lia) w dniach 18-20 czerwca 2009 roku.
2
BIULETYN nr 29
Co się dzieje w naszych miastach
Centrum SEKTOR 3 – miejsce realizacji Twoich pomysłów!
Wroclaw
Wrocławskie Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych Sektor3
jest wspólną inicjatywą wrocławskich organizacji pozarządowych, Gminy
Wrocław i Wrocławskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego. Uroczy‑
ste otwarcie Centrum miało miejsce kwietniu 2007 r. a od września 2007 r.
Centrum Sektor3 jest prowadzone przez Fundację Wspierania Organizacji
Pozarządowych „Umbrella” jako zadanie powierzone przez Gminę Wrocław.
Misją Centrum Sektor3 jest pobudzanie aktywności obywatelskiej poprzez wspieranie po‑
wstawania i rozwoju wrocławskich organizacji pozarządowych i inicjatyw społecznych. Podstawowym za‑
daniem Centrum jest wszechstronna pomoc świadczona wrocławskim organizacjom pozarządowym w ich po‑
czątkowym okresie rozwoju. Centrum jest także miejscem integracji, wymiany doświadczeń i nawiązywania
współpracy środowiska wrocławskich NGO.
Nowopowstające stowarzyszenia, fundacje, a także grupy nieformalne borykają się na początku swojej dzia‑
łalności z wieloma problemami – brakiem lokalu, adresu, telefonu, faksu, urządzeń biurowych oraz miejsc do
spotkań i organizacji własnych inicjatyw i przedsięwzięć. Brakuje im fachowego doradztwa i szkoleń. We Wro‑
cławskim Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR 3 mają to wszystko do swojej dyspozycji.
Rozpoczęcie współpracy z Centrum daje możliwość korzystania z całej infrastruktury, jego zasobów i sprzętu
oraz przygotowania się do samodzielnego działania. Fachową radą i pomocą służy im zespół pracowników me‑
rytorycznych, posiadających duże doświadczenie w pracy w sektorze pozarządowym. Centrum prenumeruje pi‑
smo „gazeta.ngo.pl” oraz prowadzi stronę internetową www.sektor3.wroclaw.pl. Porad organizacjom udzielają
pracownicy merytoryczni oraz prawnik, księgowy i specjalista od funduszy unijnych i konsultant informatyczny.
Oferujemy także pakiet bezpłatnych szkoleń z zakresu problematyki sektora pozarządowego.
Projekty realizowane we Wrocławskim Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR 3:
• Projekt „Prowadzenie Wrocławskiego Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR3”
jest realizowany na podstawie umowy z Gminą Wrocław. Jest to główny projekt realizowany w Centrum, za‑
kłada on wszystkie opisane wyżej działania w zakresie wspierania wrocławskich NGO. W Centrum oferuje‑
my także pakiet bezpłatnych szkoleń z zakresu problematyki sektora pozarządowego (szkolenia z podstaw
księgowości, aspektów prawnych, pisania projektów itp.)
• Projekt „Rozwój sektora pozarządowego we Wrocławiu”. W ramach projektu realizowane są nastę‑
pujące działania: - kurs języka migowego, kursy językowe oraz szkolenia specjalistyczne dla pracowników,
doposażenie (zakup książek do biblioteki, laptopów, drukarki, szaf, itp.), organizacja wizyt studyjnych w po‑
dobnych instytucjach na terenie kraju, nawiązanie współpracy międzynarodowej z innymi inkubatorami.
• Projekt „Nestor – kursy obsługi komputera dla osób 60+”. Projekt obejmuje przeprowadzenie kursów
obsługi komputera i internetu dla 80 osób po 60-tym roku życia oraz włączenie przeszkolonych starszych
osób jako wolontariuszy – asystentów trenerów.
• Współpraca międzynarodowa. Nawiązaliśmy współpracę z dwoma ośrodkami z Drezna o zbieżnym z na‑
szym profilu działań – Kulturaktiv i Kulturbuero, zorganizowaliśmy wieczór z kulturą niemiecką (26 czerwca
2008) z udziałem gości z Drezna, w przyszłości – współorganizacja wydarzenia mającego na celu uczczenie
rocznicy zburzenia muru berlińskiego i prezentację historii państw zza „żelaznej kurtyny” (jesień 2009).
• „Spotkania z kulturą naszych sąsiadów”. Cykl spotkań szeroko prezentujących kulturę państw sąsia‑
dujących z Polską.
• Praktyki studenckie i międzynarodowe.
Projekty w przygotowaniu:
• Projekt „Odpowiedzialne partnerstwa. Promocja odpowiedzialności społecznej oraz rozwijanie
współpracy międzysektorowej”. Jest to połączenie inicjatyw trzech organizacji: Wrocławskiego Stowa‑
luty 2009
3
rzyszenia Multimedialnego, AIESEC-u oraz Fundacji „Umbrella”. Projekt powstał na bazie wydarzenia pn.
Targi Organizacji Pozarządowych realizowanego w 2007 i 2008 roku przez AIESEC we Wrocławiu. Ideą pro‑
jektu jest rozszerzenie formuły dotychczas realizowanych targów o element współpracy organizacji poza‑
rządowych z innymi podmiotami: biznesem, administracją publiczną, mediami.
•Międzynarodowy projekt „Children of changes” realizowany we współpracy z organizacjami New Fa‑
ces (Białoruś) i Kultur Aktiv (Niemcy). Ogólnym celem projektu jest upowszechnianie wiedzy i świadomości
młodych ludzi na temat wydarzeń 1989 roku.
• Pilotażowy projekt skierowany do osób po 60-tym roku życia. Celem głównym projektu jest zwiększenie
mobilności, aktywności społecznej, ruchowej i zawodowej osób starszych (po 60 roku życia) oraz rozwój lo‑
kalnych inicjatyw służących szeroko rozumianej integracji społecznej i przeciwdziałanie wykluczeniu cywili‑
zacyjnemu osób starszych.
Wrocławskie Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych „SEKTOR 3” finansowane jest przez Gmi‑
nę Wrocław.
Wykrywamy wady wzroku
Rzeszów
W okresie od kwietnia do czerwca 2008 r. w rzeszowskich szkołach i przedszkolach realizowany był „Program
wczesnego wykrywania wad wzroku w populacji 6-latków”.
Program prowadziła dr n. med. Ewa Jakubiec-Blajer – specjalista chorób oczu, której oferta, złożona w odpo‑
wiedzi na ogłoszony przez Prezydenta Miasta Rzeszowa konkurs, uzyskała aprobatę Władz Miasta Rzeszowa
i została objęta finansowaniem z budżetu Miasta.
W ramach programu w przedszkolach i szkołach podstawowych Rzeszowa przebadano sześcioletnie dzie‑
ci (jeśli ich rodzice wyrazili zgodę na udział w programie). Badania miały na celu wczesne wykrycie wad wzro‑
ku. Wady wzroku prowadzą do zaburzenia odbierania wrażeń wzrokowych, upośledzenia widzenia i powsta‑
nia zeza. Zaburzenia te sprawiają wiele trudności w procesie uczenia się, jak również przyczyniają się do po‑
wstawania kompleksów u dzieci. Wykrywanie tych wad stanowi trudny problemem diagnostyczny, ponieważ
w wielu przypadkach rodzice i otoczenie dziecka nie są w stanie zauważyć zaburzeń widzenia. Nieleczone dzieci
w przyszłości zostają jednooczne, czyli są kalekami. Z uwagi na brak odpowiednich przyrządów okulistycz‑
nych, testów i odpowiedniego przygotowania wady wzroku często nie są wychwytywane przez lekarzy pedia‑
trów w trakcie badań bilansowych dzieci.
W ramach programu lekarz badał wzrok dzieci z użyciem specjalistycznego sprzętu tj.: autorefraktometru, ta‑
blicy do badania ostrości wzroku, listw pryzmatycznych, testu do badania stereoskopowego (Langa, TNO), oftal‑
moskopu, skiaskopu. Badania przeprowadzono kompleksowo w zakresie wychwytywania wad: ostrości wzroku,
astygmatyzmu, przestrzennego widzenia, ruchów gałek ocznych, przedniego odcinka oka, ponadto wykonywa‑
no badanie skiaskopowe oraz badanie dna oka. W zależności od wyników badań dobierano szkła.
W okresie od kwietnia do czerwca 2008 roku przebadano wzrok u 1122 dzieci. Efektem badań było wykrycie
wady wzroku u 206 dzieci, przy czym jedną wadę wykryto u 160 dzieci, zaś dwie wady u 46 dzieci. Stanowi to
18,3% przebadanej populacji. Największy odsetek wad tj.12,9% stanowiła nadwzroczności, następnie niedo‑
widzenie małego stopnia - 8,6%, niedowidzenie średniego stopnia - 2,9%, astygmatyzm nadwzroczny - 4,9%,
nadwzroczność i astygmatyzm nadwzroczny - 3,8%, brak widzenia przestrzennego - 4,8%, krótkowzroczność 4,2%, zaś występowanie zeza wykryto u 2,7% badanych dzieci.
W wyniku przeprowadzonych badań do doboru szkieł korekcyjnych skierowano 232 dzieci. Do ćwiczeń ple‑
optycznych skierowano 54 dzieci.
Można stwierdzić, że program spełnił swoje zadanie, przede wszystkim informując rodziców nie tylko o tym,
czy ich dziecko ma dobry wzrok, ale również, czy może ono bez problemu zdrowotnego w zakresie narządu
wzroku przystosować się do życia szkolnego i wejść w rolę ucznia. Rodzice 916 dzieci zostali w tym utwierdze‑
ni, natomiast rodzice dzieci, u których wykryto wady wzroku zapewne podejmą dalsze leczenie swojego dziec‑
ka, w celu wyleczenia i skorygowania wykrytych wad. Działania te sprawią, że w przyszłości ich dziecko aktyw‑
nie i chętnie będzie brało udział w życiu szkolnym i rodzinnym.
4
BIULETYN nr 29
Rzuć palenie razem z nami!
Ruda Śląska
20 listopada 2008 roku obchodziliśmy Światowy Dzień Rzu‑
cania Palenia. Z tej okazji w Centrum Handlowym Ruda Ślą‑
ska PLAZA Prezydent Miasta Ruda Śląska i Państwowy Po‑
wiatowy Inspektor Sanitarny zorganizowali imprezę edukacyj‑
no - rozrywkową dla mieszkańców miasta.
Pomysł Światowego Dnia Rzucania Palenia narodził się
w Stanach Zjednoczonych z inicjatywy dziennikarza Lynna
Smitha, który w 1974 roku zaapelował do czytelników swojej
gazety, aby przez jeden dzień nie palili papierosów. W ode‑
zwie na apel wielu czytelników przyłączyło się do akcji i około
150 000 ludzi spróbowało przez jeden dzień wytrzymać bez
palenia. Zachęcone powodzeniem akcji Amerykańskie Towa‑
rzystwo Walki z Rakiem uznało trzeci czwartek listopada za
Dzień Rzucania Palenia.
W Centrum Handlowo-Rozrywkowym Ruda Śląska PLAZA zgromadziło się wielu mieszkańców, którzy aktyw‑
nie brali udział w przygotowanym happeningu. Na miejscu prowadzona była kampania informacyjno – eduka‑
cyjna, a także konkursy o tematyce antytytoniowej dla dorosłych i dzieci. Całość imprezy uświetniały występy
zespołów tanecznych i wokalnych. Na licznie rozstawionych stoiskach była możliwość wykonania bezpłatnych
badań profilaktycznych. Dostępne były badania spirometryczne, poziomu cholesterolu, poziomu cukru, ciśnie‑
nia oraz poziomu tlenku węgla w powietrzu wydychanym. W pasażu handlowym można było poczęstować się
łakociami i owocami oraz otrzymać antynikotynową ulotkę. Miejsce, gdzie mieszkańcy na co dzień robią za‑
kupy, stało się miejscem promującym niepalenie poprzez kolorowe plakaty i transparenty. Prof. Brunon Zemła
z Instytutu Onkologii w Gliwicach wygłosił ciekawą prelekcję na temat palenia papierosów i skutków z nim zwią‑
zanych. Cała akcja spotkała się z dużym zainteresowaniem ze strony mieszkańców, którzy aktywnie brali udział
w przygotowanych imprezach.
W dniach od 17 do 21 listopada 2008 roku w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Rudzie Śląskiej od‑
była się akcja „Moda na niepalenie”, związana z Międzynarodowym Dniem Rzucania Palenia. Centralnym i kul‑
minacyjnym punktem akcji był happening przygotowany przez samorząd szkolny wraz z pedagogiem, psycho‑
logiem i pielęgniarką szkolną. W trakcie debaty nt. „Czy palenie jest modne?” argumenty wymieniali uczniowie
klas II i III technikum. W scence o nałogach uczniowie zaprezentowali wybory, jakie skutkują czasami na całe ży‑
cie oraz zaprezentowali alternatywne, zdrowe sposoby spędzania czasu wolnego. Dzięki imprezie świadomość
zdrowotna uczniów jest znacznie większa. Uczniowie wiedzą, jakie skutki zdrowotne może mieć palenie dla nich
oraz ich bliskich, dlatego też z pewnością będą podejmować bardziej dojrzałe decyzje i wybory.
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6 im. Mikołaja Kopernika w Rudzie Śląskiej prowadził aktywne działania
z zakresu promocji zdrowia pod hasłem „Dziękuję, nie palę”. W ramach kampanii zorganizowano zajęcia warsz‑
tatowe ukazujące szkodliwość nałogu tytoniowego oraz konkurs plastyczny. Podczas debaty szkolnej ucznio‑
wie starali się odpowiedzieć na pytanie – „Palić czy nie palić?, przytaczając ważne i intrygujące argumenty. Na
terenie szkoły można było natrafić na bardzo ładnie przygotowaną akcje plakatowo–informacyjną.
Promocja zdrowego stylu życia w sanatorium
Rabka - Zdrój
Samorząd uczniowski działający w Zespole Szkół przy Górnośląskim Ośrodku Rehabilitacji Dzieci w RabceZdroju podejmuje działania w zakresie edukacji zdrowotnej wynikające ze specyfiki placówki.
Do szkoły trafiają dzieci z problemami zdrowotnymi, które bywają skutkiem złych nawyków żywieniowych i ma‑
łej aktywności ruchowej. Jedną z usług oferowanych przez GORD jest leczenie otyłości u dzieci. Również pa‑
cjenci skierowani do sanatorium z powodu innych schorzeń objęci są specjalną dietą, jeżeli stwierdzona zosta‑
nie u nich nadwaga. Niektórzy chętnie przyjmują te zalecenia, są jednak pacjenci, którzy czują się pokrzywdze‑
luty 2009
5
ni i niechętnie rezygnują np. ze słodyczy. Wiadomym jest, że terapia nie
przyniesie efektu, jeśli dziecko samo nie zrozumie, jakie zagrożenie dla
jego zdrowia stanowi nadwaga, prowadząca często do otyłości. Samo‑
rząd uczniowski corocznie przeprowadza w szkole akcję informacyjno
– plakatową „Stop otyłości”. W ramach akcji uczniowie zapoznają się
z zasadami prawidłowego żywienia, poznają zagrożenia płynące ze spo‑
żywania nadmiernych ilości słodyczy, produktów wysokoprzetworzonych
i fast foodów. Znamiennym jest, że wiele dzieci nie uświadamia sobie
związku pomiędzy swoim sposobem odżywiania, trybem życia a wystę‑
pującą u nich nadwagą. Uczniowie wykonują plakaty promujące zdro‑
we odżywianie. Duży nacisk kładziemy na zachęcenie młodzieży do aktywności fizycznej poprzez spacery, wy‑
cieczki, zajęcia na basenie i na salach gimnastycznych.
Zespół ekologiczny naszej szkoły w ramach programu „Żyjmy zdrowiej – żyjmy piękniej” uświadamia, iż
jesteśmy częścią przyrody, a to, w jaki sposób będziemy z niej korzystać, będzie wpływać na nasze zdrowie.
W ramach tego programu młodzież przedstawiła interesującą wystawę pt. „Dary Pani Jesieni”, gdzie
zgromadzono goszczące na naszych stołach owoce, warzywa, nasiona, z szeroką informacją o ich war‑
tościach odżywczych, smakowych, zawartości witamin i soli mineralnych, ich wpływie na cerę, urodę
i zdrowie. Przedstawiono też piramidę pokarmową, której podstawę stanowią pokarmy pochodzenia ro‑
ślinnego oraz przygotowano ekspozycję „ Jedz z głową! - czyli sztuczne bajery” ukazującą skażenie żyw‑
ności szkodliwymi substancjami. Uczniowie, po uprzednim przygotowaniu merytorycznym na lekcjach
biologii i przyrody, zebrali bogatą kolekcję opakowań i etykiet produktów żywnościowych z informacją
o zastosowaniu w nich sztucznych dodatków - barwników, spulchniaczy, konserwantów, zapachów „iden‑
tycznych z naturalnymi”. Korzystając z literatury i informacji internetowch, zaprezentowali szkodliwość
„polepszaczy” dla człowieka jako przestrogę przed kupowaniem i spożywaniem takich produktów. In‑
nym problemem poruszanym na lekcjach biologii w klasach gimnazjalnych jest żywność modyfikowa‑
na genetycznie. Zdrowe odżywianie i promocja zdrowego stylu życia są bardzo poważnie traktowane
w edukacji naszej młodzieży.
Inną inicjatywą samorządu uczniowskiego była akcja „Stop nałogom - prawda i mity o paleniu”. Wykonane przez
uczniów plakaty informowały o szkodliwości palenia oraz chorobach, które mogą być skutkiem tego nałogu.
Jesienna promocja zdrowia
Giżycko
W pierwszej połowie listopada 2008 r. Centrum Pro‑
filaktyki Uzależnień i Integracji Społecznej zorganizo‑
wało dla mieszkańców miasta Giżycka pięciodniową
akcję odwykową pod hasłem ”Rzucam palenie”. Pod‑
czas trwania warsztatów omówione zostały wszystkie
aspekty szkodliwości palenia tytoniu.
Pod koniec listopada Centrum przeprowadziło ak‑
cję profilaktyczną promującą zdrowy tryb życia pod ha‑
słem „Jesienna promocja zdrowia”. Kluczowym punk‑
tem akcji stało się spotkanie mieszkańców miasta z na‑
uczycielami jogi, którzy wygłosili wykład pt. „Zdrowie
i sukces medycyny XXI wieku” oraz przedstawili techni‑
ki radzenia sobie ze stresem. Mieszkańcy uczestniczyli
w pogadance dotyczącej zdrowego trybu życia popro‑
wadzonej przez dietetyka. Na zakończenie instruktor
nordic walking zaprezentował techniki tej formy rekre‑
acji. Uwieńczeniem akcji była degustacja zdrowych
potraw, bar sałatkowy oraz sushi z mazurskich ryb.
Na spotkanie przybyło ponad 80 osób.
6
BIULETYN nr 29
W ostatnim tygodniu listopada Centrum Profilaktyki zorganizowało szkolenie dla 40 kuratorów sądowych nt.
„Przeciwdziałanie narkomanii w środowiskach lokalnych w oparciu o przepisy obowiązującego prawa”. Wykła‑
dowcami szkolenia byli pracownicy krakowskiego Studia Profilaktyki Społecznej. W trakcie szkolenia omówiono
zagadnienia z zakresu znajomości prawa związanego z przeciwdziałaniem narkomanii oraz problemy pojawia‑
jące się we współpracy służb i środowisk na szczeblu lokalnym.
Na początku grudnia Centrum Profilaktyki rozpoczęło cykl spotkań nt. profilaktyki zdrowia. Pierwsze spotka‑
nie pt. „Profilaktyka Zdrowia. Jak nie zachorować i jak wyzdrowieć w sposób naturalny” poprowadził nauczyciel
jogi. Omówiono wykorzystanie darów natury i produktów pochodzenia naturalnego dla zachowania dobrego
zdrowia. Kolejne szkolenie dotyczyło przeciwdziałania narkomanii w środowisku lokalnym. Adresowane było do
pracowników socjalnych, pedagogów, wychowawców, pracowników służby zdrowia i innych osób zawodowo
związanych z profilaktyką uzależnień. Wykładowcami szkolenia byli pracownicy Małopolskiego Centrum Profi‑
laktyki. Szkolenie ukończyło 40 osób.
W pierwszej połowie grudnia odbyła się akcja kardiologiczna „Giżycko dla serca” pod patronatem Burmistrza
Miasta Giżycka. W ramach akcji bezpłatnie mierzono ciśnienie krwi, wykonano pomiary poziomu cholestero‑
lu w organizmie oraz rozdawano ulotki. Z badań skorzystało 65 mieszkańców Giżycka. Wykład nt. chorób ser‑
ca przeprowadził znany mieszkańcom miasta kardiolog. W trakcie akcji ogłoszono konkurs z wiedzy o zdrowiu.
Zwycięzcom konkursu Centrum Profilaktyki ufundowało nagrody w postaci dwóch ciśnieniomierzy. Na spotka‑
nie przybyło ok.100 osób.
Dziecko z Płodowym Zespołem Alkoholowym
Tychy
W 2006 roku Urząd Miasta Tychy podjął współpracę z Państwową Agencją Rozwiązywa‑
nia Problemów Alkoholowych w zakresie Płodowego Zespołu Alkoholowego (FAS). Od tego
czasu prowadzimy szereg działań mających na celu przekazywanie wiedzy na temat szko‑
dliwego wpływu alkoholu na rozwój płodu oraz skutków picia w czasie ciąży, jakimi jest na‑
byty przez dziecko Płodowy Zespół Alkoholowy.
W marcu 2008 roku działania te zostały nagrodzone przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych oraz Ministerstwo Zdrowia wyróżnieniem za aktywne i kreatywne uczestnictwo w ogólnopolskiej
kampanii edukacyjnej „Ciąża bez alkoholu”.
We wrześniu ubiegłego roku zorganizowaliśmy bezpłatną, otwartą konferencję informacyjną pt. „Świat bez FAS
– to się da osiągnąć”. Wykładowcami byli specjaliści profesjonalnie zajmujący się problematyką Płodowego Ze‑
społu Alkoholowego. W konferencji wzięło udział 65 osób. W okresie od października do listopada 2008 prze‑
szkolono 58 osób - przedstawicieli różnych grup zawodowych mających styczność z dziećmi z nabytym FAS
oraz rodzinami z grupy ryzyka. Szkolenie „Fetal Alcohol Syndrom – Płodowy Zespół Alkoholowy – zrozumieć świat
z FAS” przeprowadzone zostało przez konsultantów ds. FAS przy Ośrodku Usług Opiekuńczo – Wychowaw‑
czych. Szkolenie cieszyło się zainteresowaniem, dlatego też Miasto ma w planach na rok 2009 kontynuację po‑
dobnych przedsięwzięć adresowanych szczególnie dla nauczycieli.
Istotnym obszarem działań stała się również bezpośrednia pomoc osobom dotknię‑
tym FAS oraz ich rodzinom. To właśnie dla nich, przy Ośrodku Usług Opiekuńczo - Wy‑
chowawczych w Tychach powstał Punkt Konsultacyjno – Diagnostyczny. Głównym ce‑
lem Punktu jest diagnozowanie problemu wśród mieszkańców miasta oraz przekazywanie
wiedzy na temat sposobów wychowania dzieci z trudnościami w rozwoju, spowodowany‑
mi Płodowym Zespołem Alkoholowym. Każdy opiekun dziecka został praktycznie przy‑
gotowany przez instruktorów do prowadzenia zaleconych ćwiczeń. Otrzymał też pomoc
i wsparcie w zakresie radzenia sobie z deficytami rozwojowymi dziecka.
Na terenie miasta rozprowadzono szereg materiałów edukacyjnych, których celem by‑
ło promowanie abstynencji w czasie ciąży oraz uświadamianie specyfiki funkcjonowania
dziecka z FAS.
Dotychczasowe doświadczenia pozwalają na stwierdzenie, iż program jest bardzo ważnym ele‑
mentem pracy z dzieckiem z FAS. Zamierzamy kontynuować podjętą problematykę pamiętając,
że znaczące efekty będą zauważalne po długim okresie systematycznej pracy.
luty 2009
7
Lista Koordynatorów Lokalnych
Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polskich
Wydawca:
Stowarzyszenie
Zdrowych Miast Polskich
Redakcja:
Iwona Iwanicka
Skład: Garamond
Druk: Ibi graf
Biuro Stowarzyszenia
Zdrowych Miast Polskich
90–113 Łódź
ul. Sienkiewicza 5
tel./fax (0 48 42) 633 13 44
www.szmp.pl
nakład 1000 egz.
HEALTHY CITIES
SIEĆ ZDROWYCH MIAST
STOWARZYSZENIE
ZDROWYCH
MIAST
POLSKICH
BIAŁYSTOK Kazimierz Romanowski
tel. (0 85) 74 06 981
BIELSKO BIAŁA
Alina KOBIELA
tel. (0 33) 49 71 720 (715)
CHEŁM
Beata Żółkiewska
tel. (0 82) 56 23 332
chojnice
Agnieszka Kortas Koczur
tel. (0 52) 397 35 74
CHOCIANÓW
Beata Rolska
tel. (0 76) 81 85 020 w. 24
CIECHOCINEK
Wojciech Marjański
tel. (0 54) 416 18 00
CIESZYN
Aleksander DORDA
tel. (0 33) 852 07 01 w. 276
CIECHANÓW
Eugeniusz Sadowski
tel. (0 23) 672 32 41
GIŻYCKO
Ewa Ostrowska
tel. (0 87) 429 13 36
GŁOGÓW
Beata GORNOSTAJ
tel. (0 76) 726 55 32
GRUDUSK
Jacek OGLĘCKI
tel. (0 23) 671 50 12
INOWROCŁAW
Jacek Tarczewski
tel. (0 52) 35 13 472
JAWORZNO
Anna GRELOWSKA
tel. (0 32) 618 17 53
KALISZ
Robert LIS
tel. (0 62) 765 44 48
KOMAŃCZA
Stanisław Bielawka
tel. (0 13) 46 77 031
Konstantynów Łódzki Sławomir Jabłoński
tel. (0 42) 211 11 30
KOŹMIN
Urząd Miasta i Gminy Koźmin
tel. (0 64) 721 65 90
KRAKÓW
Maria Piętak Frączek
tel. (0 12) 61 69 490
LEGNICA
Helena Olszewska Korzeniewicz tel. (0 76) 72 12 253
LESZNO
Marcin Błaszkowski
tel. (0 65) 52 98 115
LUBAŃ
Małgorzata GRZESIAK
tel. (0 75) 646 51 10
ŁOMŻA
Józef Babiel
tel. (0 86) 216 24 63
ŁÓDŹ
Iwona IWANICKA
tel. (0 42) 638 47 37
OLSZTYN Mariola Stasiewicz
tel. (0 89) 521 49 00
PODDĘBICE
Urząd Miejski w Poddębicach
tel. (0 43) 678 44 66
POZNAŃ
Elżbieta Dybowska
tel. (0 61) 878 54 29
RABKA ZDRÓJ
Katarzyna Derek
tel. (0 18) 26 92 000
RUDA ŚLĄSKA
Barbara HARCZYŃSKA
tel. (0 32) 24 86 281 wew. 138
RZESZÓW
Stanisław SIENKO
SKOCZÓWJanina żagan
tel. (0 17) 862 24 10
tel. (0 33) 853 38 54
ŚREM
Jan Mieloszyński
tel. (0 61) 28 35 461
ŚWIDNIK
Tomasz SZYDŁO
tel. (0 81) 751 76 03
SZCZECIN
Urząd Miasta Szczecin
tel. (0 91) 42 45 674
TARNÓW
Bożena KOZIOŁ
tel. (0 14) 631 28 34, 631 28 37
TORUŃZbigniew FIDEREWICZ
tel. (0 56) 611 87 34
TUREK
Ewa Muszyńska
tel. (0 63) 289 61 44
TYCHY
Krystyna Rumieniuch
WADOWICEStanisława WODYŃSKA
tel. (0 32) 776 35 51
tel. (0 33) 873 18 11
WArszawa
Urząd Miasta St. Warszawy
tel. (0 22) 595 32 21
Wieluń
Zofia Spaleniak
tel. (0 43) 886 02 44
WROCŁAWMarzena Krysa
tel. (0 71) 777 79 15
ZGIERZ
tel. (0 42) 716 28 54 w. 227
Jolanta ŚWIDERSKA