Lista paneli otwartych - III Kongres Politologii

Transkrypt

Lista paneli otwartych zgųoszonych do programu III Kongresu Politologii
Moderator/moderatorzy
Dr hab. Jolanta ItrichDrabarek, prof. UW
Instytucja
Uniwersytet Warszawski
Tytuã proponowanego panelu
Administracja a polityka
Dr Witold Betkiewicz
Instytut Studiów
Politycznych Polskiej
Akademii Nauk
Administracja publiczna i jej
elita wobec wspóãczesnoĤci
Dr Beata PajĈkPatkowska
Wydziaã Nauk Politycznych
i Dziennikarstwa
Uniwersytet im. A.
Mickiewicza
AktywnoĤþ polityczna
obywateli w warunkach
demokratycznych - przejawy
oraz uwarunkowania
Problem badawczy oraz zagadnienia poruszane w panelu
Problemem badawczym bčdĈ mechanizmy efektywnego rzĈdzenia i zarzĈdzania
paęstwem. Zajmiemy sič gãównie zagroİeniami tych mechanizmów, zagadnieniem
patologii i konfliktem interesów w administracji publicznej.
Panel adresowany jest do badaczy, zarówno empirycznych jak i zorientowanych
teoretycznie, zajmujĈcych sič najwyİszymi szczeblami administracji publicznej, jej elitĈ jak
równieİ instytucjami i mechanizmami wãadzy.
Obecnie na administracjč publicznĈ wpãywa zarówno sytuacja zewnčtrzna – stagnacja
ekonomiczna czy konflikty mičdzynarodowe – jak i dãugofalowe tendencje, w tym
propozycje reform utrzymane w zgodzie z ogólnymi wytycznymi (rynek, sieþ), czy teİ
powracajĈce uznanie dla administracji biurokratycznej (Olsen 2005). Sprawia to, İe
stawianie pytaę o funkcjonowanie zarówno systemu administracji, jak równieİ urzčdników
a szczególnie elity administracyjnej zalicza sič do obszarów budzĈcych duİe
zainteresowania badaczy. Czy i jak szoki zewnčtrzne oraz projekty reform wpãywajĈ na
charakterystykč administracji i jej elity?
Innym, budzĈcym zainteresowanie zagadnieniem sĈ relacje pomičdzy administracjĈ a
politykĈ. PowiĈzanie awansu w najwyİszych warstwach polskiej sãuİby cywilnej z
kalendarzem politycznym jest zjawiskiem opisywanym (np. Gadowska 2009, ItrichDrabarek 2013). Szczegóãy Ĥcieİek kariery urzčdników dopiero zaczynajĈ byþ szerzej
analizowane (Betkiewicz 2014), kariery zawodowe tej grupy zasãugujĈ na szczegóãowĈ
analizč. Czy wičc elita administracyjna zyskuje lub moİe uzyskaþ autonomicznĈ pozycjč
wobec polityki?
Celem proponowanego panelu jest umoİliwienie prezentacji wyników badaę
empirycznych poĤwičconych elitom, procesom i instytucjom administracji a takİe
wymiany doĤwiadczeę oraz dyskusji badaczy zajmujĈcych sič empirycznymi i
teoretycznymi analizami administracji publicznej róİnych szczebli. W panelu cenne bčdĈ
wypowiedzi odwoãujĈce sič do praktycznego oglĈdu administracji a zwãaszcza sãuİby
cywilnej.
AktywnoĤþ polityczna obywateli to jeden z czčĤciej analizowanych, zwãaszcza w nauce
anglosaskiej, problemów. Wskazuje sič na przemiany wybieranych przez obywateli form
tej aktywnoĤci, co ma zwiĈzek z przemianami modernizacyjnymi oraz zniechčceniem
obywateli konwencjonalnymi sposobami wpãywu na sferč politycznĈ, takimi jak wybory
czy przynaleİnoĤþ do partii. AktywnoĤci niekonwencjonalne, zwãaszcza ãagodne ich
formy, takie jak podpisywanie petycji czy udziaã w demonstracjach, tracĈ swój
rewolucyjny charakter i coraz czčĤciej zaliczane sĈ do repertuaru zachowaę
konwencjonalnych. Zwraca sič równieİ uwagč na poszerzanie sič krčgu osób
zainteresowanych tymi formami aktywnoĤci. Celem panelu jest dyskusja nad tym, czy
obserwowane gãównie w krajach zachodnich demokracji zjawiska, moİna odnieĤþ do
warunków polskich oraz pozostaãych krajów regionu Europy ģrodkowo-Wschodniej. Czy
moİna zaobserowowaþ przesuničcie zainteresowania obywateli z aktywnoĤci typu
konwencjonalnego w kierunku aktywnoĤci niekonwencjonalnych? Czy aktywnoĤci
niekonwencjonalne sĈ w naszym regionie traktowane jako jedna z dostčpnych w
1
Dr Edyta Chwiej
Uniwersytet Jagielloęski
Ameryka âacięska w obliczu
przemian politycznych i
nowych zagroİeę
Dr hab. Aleksander
Gãogowski
Instytut Nauk Politycznych i
Stosunków
Mičdzynarodowych UJ
Azja Poãudniowa i Centralna
u progu XXI wieku
Dr Graİyna Strnad
Collegium Da Vinci
Azja Wschodnia w obliczu
przemian spoãecznopolitycznych i nowych
zagroİeę w XXI wieku
Dr Magdalena Tomala
Uniwersytet Jana
Kochanowskiego w
Kielcach
Badanie zaleİnoĤci mičdzy
paęstwami
demokracji form wpãywania na sferč politycznĈ? Czy tracĈ one równieİ na naszym
obszarze swój rewolucyjny chcrakter? Jakie czynniki determinujĈ formy wybieranej
aktywnoĤci politycznej przez obywateli? Czy pãeþ, wiek wyksztaãcenie wciĈİ odgrywajĈ
kluczowĈ rolč w wyjaĤnianiu poziomu oraz podejmowanych form aktywnoĤci? Jaka jest
rola kultury, w tym wyznawanej religii w wyjaĤnianiu uwarunkowaę aktywnoĤci politycznej
obywateli? Jak nowe technologie zmieniajĈ charakter przejawianej przez obywateli
aktywnoĤci w sferze politycznej? To wybrane problemy proponowanego panelu.
Ameryka âacięska jest regionem, w którym zachodzĈ dynamiczne zmiany polityczne,
gospodarcze i spoãeczne. W Argentynie trwajĈ protesty po Ĥmierci prokuratora Alberto
Nismana, Brazylia ciĈgle nie moİe wyjĤþ z recesji gospodarczej, ale za to zapowiada sič
zamiana w stosunkach amerykaęsko-kubaęskich, İeby przypomnieþ tylko wydarzenia z
ostatnich dni.
JednoczeĤnie region ten chce byþ coraz bardziej obecny na arenie mičdzynarodowej
poprzez dynamiczny rozwój gospodarczy, inwestycje w nowoczesne technologie i wzrost
nakãadów na zbrojenia oraz wspóãdecydowanie o najwaİniejszych wydarzeniach we
wspóãczesnym Ĥwiecie.
Gãównym celem panelu ma byþ zarysowanie, przez badaczy tego regionu, obecnej
sytuacji w Ameryce âacięskiej, poprzez
• wskazanie politycznych uwarunkowaę i skutków zachodzĈcych zmian,
• omówienie aktualnych problemów gospodarczych paęstw Ameryki âacięskiej,
• przedstawienie nowych zagroİeę bezpieczeęstwa paęstw Ameryki âacięskiej i
sposobów radzenia sobie z nimi,
• zaprezentowanie stanowiska paęstw Ameryki âacięskiej wobec najwaİniejszych
wydarzeę w stosunkach mičdzynarodowych.
Wygãoszone referaty umoİliwiĈ uczestnikom zapoznanie sič z najwaİniejszymi
problemami Ameryki âacięskiej i Karaibów. MogĈ one stanowiþ takİe doskonaãy punkt
wyjĤcia do dyskusji na temat roli i pozycji regionu w dynamicznie zmieniajĈcej sič
rzeczywistoĤci mičdzynarodowej.
Tak, jak na przeãomie XIX i XX wieku Ĥcieraãy sič tam potčgi Rosji i Wielkiej Brytanii, tak dziĤ
region Azji Poãudniowej i Centralnej staje sič obiektem Nowej Wielkiej Gry - ekspansji
gospodarczej i politycznej wielkich mocarstw: USA, Rosji i Chin, oraz nowej potčgi - Indii.
Czy odradzajĈcy sič fundamentalizm islamski zagrozi bezpieczeęstwu regionalnemu? Czy
ekspansja Chin w kierunku Morza Arabskiego spowoduje konflikt z RosjĈ i/lub Stanami
Zjednoczonymi? Czy Indie zagroİĈ mocarstwowym ambicjom Pekinu?
Gãównym celem panelu jest przedstawienie obecnej sytuacji w Azji Wschodniej poprzez
wskazanie róİnych uwarunkowaę i skutków zachodzĈcych zmian; zaprezentowanie
nowych zagroİeę bezpieczeęstwa w regionie; omówienie aktualnych problemów
spoãecznych i gospodarczych paęstw wschodnioazjatyckich; ukazanie wpãywu
konfucjanizmu na ksztaãtowanie sič wschodnioazjatyckich systemów politycznych;
oddziaãywania paęstw Azji Wschodniej, niekiedy nazywanych paęstwami Azji regionu
Pacyfiku, na sytuacjč politycznĈ Ĥwiata.
Wybrane metody i narzčdzia badania stosunków mičdzynarodowych, w tym
zachodzĈcych mičdzy paęstwami zaleİnoĤci gospodarczych, spoãecznych, kulturowych,
spoãecznych
2
Dr hab. Agnieszka
Kastory
Stosunków
Baãkany w polityce
europejskiej
Dr Krzysztof Ksičİopolski
OĤrodek Analiz
Politologicznych UW
Bezpieczeęstwo
energetyczne i polityka
klimatyczna Polski wobec
wyzwaę wewnčtrznych,
regionalnych i globalnych.
Pojčcie Baãkanów utracião swoje geograficzne znaczenie i obecnie oznacza terytorium
majĈce wspólnĈ przeszãoĤþ historycznĈ zwiĈzanĈ z najdalszym zasičgiem tureckiego
imperium i obejmujĈcym Rumunič, Moãdawič, Buãgarič, Grecjč, Albanič, Serbič,
Czarnogórč, Chorwacjč, Macedonič, BoĤnič i Hercegowinč, Turcjč i Kosowo, a nawet
Sãowenič. Wyodrčbnienie na potrzeby polityki Unii Europejskiej Baãkanów Zachodnich nie
zmienião powszechnego znaczenia tego pojčcia.
Emancypacja baãkaęskich narodów trwajĈca od XIX wieku i angaİujĈca mocarstwa
europejskie przyczyniãa sič do politycznej niestabilnoĤci regionu, wpãywajĈcej na sytuacjč
caãego kontynentu. Rozpad Jugosãawii w latach 90. XX wieku dowiódã, İe Baãkany nadal
pozostajĈ dalekie od stabilnoĤci, a konflikty narodowoĤciowe, religijne i polityczne
oczekujĈ na rozstrzygničcie i mogĈ ponownie zdestabilizowaþ region. Proces integracji
Baãkanów z resztĈ Europy poprzez zbliİenie i akcesjč do Sojuszu Póãnocnoatlantyckiego i
Unii Europejskiej - po napotkaniu róİnorakich przeszkód - zatrzymaã sič w póã drogi.
Tymczasem region pozostaje waİny w polityce Unii Europejskiej, zwãaszcza, gdy po
akcesji Rumunii i Buãgarii – oparãa swe granice na wybrzeİu czarnomorskim. ģwiadczĈ o
tym liczne projekty adresowane do paęstw regionu, lub ãĈczĈce je z resztĈ kontynentu.
Unia Europejska zwičksza swoje zainteresowanie Morzem Czarnym, jego tranzytowym
znaczeniem, jako drogi z Europy do Azji ģrodkowej, nawiĈzuje wspóãpracč z
organizacjami regionalnymi zwiĈzanymi z Morzem Czarnym i Dunajem.
Polityka Rosji wobec regionu pozostaje obecnie waİnym, ale maão przewidywalnym
czynnikiem. Rezygnacja z budowy poãudniowej nitki gazociĈgu i zaangaİowanie na
Ukrainie moİe zwiastowaþ osãabienie jej aktywnoĤci na Baãkanach, co stawia przed UniĈ
EuropejskĈ nowe wyzwania.
W najbliİszym czasie Polska stoi w obliczu koniecznoĤci odpowiedzi na kluczowe pytania
dotyczĈce sektora energetycznego oraz sposobu realizacji polityki klimatycznej. SãaboĤþ
klasy politycznej ergo brak zawartego konsensusu politycznego, który jest koniecznym
elementem realizacji dãugoterminowej strategii powoduje, iİ prezentacja badaę
prowadzonych w tym obszarze ma nie tylko walor naukowego poznania i zrozumienia
rzeczywistoĤci, ale równieİ ma istotne znaczenie praktyczne. Punktem wyjĤcia do dyskusji
sĈ nastčpujĈce zaãoİenia:
- bezpieczeęstwo energetyczne powinno byþ postrzegane szeroko nie tylko poprzez
pryzmat dostčpnoĤci surowców, dywersyfikacji dostaw, ale równieİ finansowej
dostčpnoĤci, czy wpãywu zmiennoĤci cen na podstawowe wskaĮniki makroekonomiczne,
(patrz szerzej: http://elipsa.pl/pl/p/Bezpieczenstwo-ekonomiczne-Krzysztof-MichalKsiezopolski/603)
- polityka klimatyczna stanowi wyraz wzrastajĈcych zagroİeę dla bezpieczeęstwa w
przyszãoĤci,
- istnieje wiele wariantów pogodzenia bezpieczeęstwa energetycznego i polityki
klimatycznej gwarantujĈcych bezpieczeęstwo ekonomiczne Polski.
W trakcie panelu proponujč ogniskowaþ naszĈ dyskusjč na odpowiedziach na
nastčpujĈce pytania:
W jakim stopniu Unia Energetyczna wzmacnia bezpieczeęstwo energetyczne Polski ?
Czy oparcie bezpieczeęstwa energetycznego na wčglu jest efektywnym sposobem
dziaãania ?
Czy jesteĤmy w stanie wzorem RFN, czy Wielkiej Brytanii osiĈgnĈþ konsensus polityczny w
kwestii bezpieczeęstwa energetycznego ? Czy ich polityki mogĈ byþ inspiracjĈ ?
3
Dr hab. Bartãomiej
Michalak
Uniwersytet Mikoãaja
Kopernika w Toruniu
Czy polski system wyborczy
wymaga reformy?
Prof. dr hab. Maria
Marczewska-Rytko
Uniwersytet Marii Curie
Skãodowskiej
Czynnik religijny w polityce
wewnĈtrzpaęstwowej i
mičdzynarodowej na
przeãomie drugiego i
trzeciego tysiĈclecia
Dr hab. Beata KosowskaGĈstoã
Stosunków
Uniwersytet Mikoãaja
Kopernika w Toruniu
Sekcja Partie i systemy
partyjne PTNP
Demokracja
wewnĈtrzpartyjna
dr Maria Wincãawska
Zachčcam do zapoznania sič ze stronĈ programu Bezpieczeęstwo Energetyczne i
Polityka Klimatyczna http://bepk.oapuw.pl/
Tak jak po II Kongresie Politologicznym w Poznaniu http://elipsa.pl/pl/p/Bezpieczenstwoekonomiczne-w-perspektywie-politologicznej-wybrane-problemy-Krzysztof-M.Ksiezopolski%2C-Kamila-Proninska-red./702 planowana jest publikacja do której
zaproszeni bčdĈ uczestnicy panelu.
ZarzĈdzone na dzieę 16 listopada 2014 r. wybory od organów jednostek samorzĈdu
terytorialnego w Polsce zakoęczyãy sič bezprecedensowym w skali III RP kryzysem
wyborczym i radykalnym zaãamaniem zaufania spoãecznego do organów i procedur
wyborczych w Polsce. Rozpoczčta nazajutrz po wyborach dyskusja na temat
koniecznych zmian w polskim systemie wyborczym zarysowaãa szerokie spektrum
problemowe. W toku debaty publicznej zgãoszono szereg postulatów: od zmian
organizacyjnych w Krajowym Biurze Wyborczym i reformy Paęstwowej Komisji Wyborczej,
poprzez wprowadzenie przezroczystych urn, do zmiany formuãy systemu wyborczego w
wyborach do rad. Niestety znaczna czčĤþ propozycji, które pojawiãy sič w tym czasie w
otoczeniu medialno-politycznym nie miaãa charakteru kompleksowego, nadmiernie
skupiaãa sič na warstwie kodeksowej, a czčsto byãa po prostu nietrafiona czy wrčcz
politycznie uwarunkowana. Tymczasem przygotowanie planu reform wymaga w
pierwszej kolejnoĤci zidentyfikowania przyczyn zaistniaãej sytuacji oraz sformuãowania
szczegóãowej analizy problemu. W ten sposób moİliwe stanie sič okreĤlenie nie tylko
obszarów niezbčdnych zmian, ale równieİ zaproponowanie konkretnych rozwiĈzaę.
Celem niniejszego panelu bčdzie próba sformuãowania spójnych i adekwatnych do
zaistniaãego problemu pakietu niezbčdnych reform w polskim systemie wyborczym.
Gãównym celem dyskusji w ramach panelu jest paradygmat sekularyzacji, teoretyczne i
analityczne narzčdzie, za pomocĈ którego w ramach nauk humanistycznych i
spoãecznych badane sĈ relacje mičdzy religiĈ i nowoczesnoĤciĈ, w tym mičdzy religiĈ i
politykĈ. Przez ten pryzmat dokonuje sič ocen sytuacji w róİnych krčgach kulturowocywilizacyjnych. Jak sič wydaje, w zwiĈzku z nasileniem procesów globalizacyjnych na
przeãomie drugiego i trzeciego tysiĈclecia mamy do czynienia zarówno z próbami
kontestacji tego, co okreĤlamy jako sekularyzacja, jak i narastania nowych procesów i
zjawisk, które nie powinny umknĈþ uwadze politologów. Namysã badawczy zostanie
skierowany na te procesy (i ich interpretacje), które zawaİyãy na miejscu religii we
wspóãczesnym Ĥwiecie i zwiĈzanych z nim dylematach. Dyskutowane bčdĈ mičdzy
innymi takie zagadnienia jak: wyodrčbnianie sič i funkcjonowanie rozmaitych form religii
publicznych oraz ich skutki spoãeczne i polityczne; róİnorodnoĤþ form wspóãczesnego
fundamentalizmu religijnego; ideologia dİihadyzmu; czynnik religijny jako narzčdzie
mobilizacji i legitymizacji w sferze polityki wewnĈtrzpaęstwowej i mičdzynarodowej;
czynnik religijny w kontekĤcie bezpieczeęstwa wewnčtrznego i mičdzynarodowego;
czynnik religijny jako stabilizator/zagroİenie dla systemów demokratycznych.
Panel otwarty sekcji PTNP „Partie i systemy partyjne”
W przeszãoĤci decyzje wewnčtrzne partii politycznych podejmowane byãy za zamkničtymi
drzwiami („sekretny ogród polityki” M. Gallagher, M. Marsh). WspóãczeĤnie, za sprawĈ
zmian w zakresie udziaãu poszczególnych struktur partyjnych w podejmowaniu decyzji,
zwičkszyãa sič jawnoĤþ procesów zachodzĈcych wewnĈtrz partii. Demokracja
przedstawicielska jest uzupeãniana, a nawet wypierana przez demokracjč bezpoĤredniĈ
(prawybory, referenda wewnĈtrzpartyjne etc.). Wielu badaczy zwraca uwagč na
4
Dr Aleksandra MoroskaBonkiewicz
DolnoĤlĈska Szkoãa Wyİsza
Ekstremizm i populizm w
paęstwie demokratycznym:
przejawy, wyzwania, reakcje
Dr Franciszek Czech
Emocje w polityce
zmniejszanie sič znaczenia organów przedstawicielskich oraz dziaãaczy Ĥredniego
szczebla z jednej strony oraz umacnianie roli elit partyjnych i czãonków partii – z drugiej.
Czãonkowie, a czasami teİ sympatycy partii wãĈczani sĈ w wybór lidera partii, tworzenie
programu czy selekcjč kandydatów w wyborach do wãadz publicznych. Wzmacnianie tej
pãaszczyzny aktywnoĤci partii (party on the ground) prowadzi na ogóã do dalszego
wzrostu znaczenia elit partyjnych, poniewaİ rola zatomizowanych czãonków ogranicza
sič najczčĤciej do legitymizowania decyzji podjčtych przez grupč polityków kierujĈcych
partiĈ.
WĤród zagadnieę, na których chcemy skupiþ uwagč znajdujĈ sič:
– pozycja czãonków w strukturze partyjnej oraz ich udziaã w procesie decyzyjnym partii
– rola struktur Ĥredniego szczebla oraz ich wpãyw na decyzje partii politycznych
– charakter przywództwa partyjnego
– pozycja frakcji parlamentarnej i parlamentarzystów w strukturze partii
– funkcje wypeãniane przez organy przedstawicielskie szczebla centralnego (Kongresy,
Rady)
– relacje mičdzy strukturami róİnych szczebli partii politycznych
– udziaã poszczególnych struktur partyjnych w procesie wyboru lidera, tworzeniu
programu partii
oraz selekcji kandydatów
Czekamy na referaty oparte na badaniach empirycznych jak równieİ poruszajĈce
zagadnienia teoretyczne zwiĈzane z powyİszĈ problematykĈ.
Ekstremizm oraz populizm stanowiĈ w ostatnich dekadach niezmiennie element
rzeczywistoĤci spoãeczno-politycznej wičkszoĤci demokracji liberalnych. Choþ sĈ to
zjawiska powszechnie znane i dyskutowane to ich dokãadna identyfikacja oraz
definiowanie stanowi wciĈİ wyzwanie dla naukowców. Jednym z celów panelu jest wičc
analiza form i przejawów wspóãczesnego ekstremizmu politycznego i/lub populizmu, ze
wskazaniem na specyfikč oraz cechy wspólne i róİne obu zjawisk. Równie fascynujĈce
co niezbčdne jest ukazanie w jakim stopniu i w jakim aspekcie owe fenomeny stanowiĈ
dziĤ wyzwanie dla paęstw demokratycznych. Celem jest takİe dyskusja na temat
sposobów reagowania wobec zróİnicowanych form ekstremizmu politycznego i
populizmu (dostčpnych i akceptowalnych instrumentów prawnych, politycznych i
instytucjonalnych) w paęstwach demokratycznych. AmbicjĈ panelu jest przybliİenie
odpowiedzi na pytanie jak demokracje liberalne mogĈ chroniþ sič wobec swoich
oponentów nie podwaİajĈc jednoczeĤnie zasad i wartoĤci, na których wyrastajĈ. W
ramach panelu mile widziane bčdĈ wystĈpienia dotyczĈce aspektów teoretycznych jak
i badaę empirycznych (opartych na studium przypadku lub analizie porównawczej).
WystĈpienia dotyczyþ mogĈ zarówno poszczególnych paęstw jak i pãaszczyzny
ponadnarodowej.
W ostatnim okresie myĤlenie o emocjach rozwinčão sič w dwóch kierunkach. Po pierwsze,
za sprawĈ badaę neurologicznych (m.in. A. Damasio) zaczčto zupeãnie inaczej patrzeþ
na istotč procesów emocjonalnych oraz na ich zwiĈzki z myĤleniem racjonalnym. Emocje
przestaãy byþ postrzegane jako zaprzeczenie racjonalnoĤci. Po drugie, problematyka
emocji coraz czčĤciej zaczčãa byþ przedmiotem studiów innych nauk spoãecznych niİ
psychologia. Ten swoisty monopol najpierw (nie liczĈc takich wczesnych koncepcji jak
psychologia tãumu) przeãamali socjologowie (A. Hochschild, J. Turner) oraz historycy (J.
Bourke) i antropologowie. W naukach o polityce problematyka emocji wciĈİ pojawia sič
5
Dr hab. Tomasz Mãynarski
Dr Marcin Tarnawski
Energia i surowce
energetyczne w debacie
politycznej
Dr Piotr Burgoęski
Instytut Politologii
Uniwersytetu Kardynaãa
Stefana Wyszyęskiego w
Warszawie
Europeizacja polityk
sektorowych w Polsce
Dr Wojciech Opioãa
Uniwersytetu Opolskiego
Granice i pogranicza we
wspóãczesnej politologii
stosunkowo rzadko, w sposób niezbyt pogãčbiony i raczej na marginesie innych badaę.
Niemniej jednak i w tym wypadku znaleĮþ moİna przejawy rosnĈcego zainteresowania
omawianĈ kwestiĈ. Najlepszym na to dowodem jest ogromna kariera eseju Dominika
Moisiego opublikowanego w Polsce pod tytuãem Geopolityka emocji. Jak kultury strachu,
upokorzenia, nadziei przeobraİajĈ Ĥwiat (Warszawa 2011). Trudno sič dziwiþ, İe tak sič
dzieje, jeİeli wziĈþ pod uwagč, iİ emocje sĈ nierozerwalnie zwiĈzane z wszelkimi
aspektami polityki od wyborów i walki o wãadzč, przez jej sprawowanie i egzekwowanie,
po upadek i zmianč reİimu. W zasadzie kaİde wydarzenie polityczne moİe zostaþ
odczytane przez pryzmat emocji.
W trakcie obrad grupy panelowej przewidziane jest miejsce zarówno dla referatów
podejmujĈcych wĈtki teoretyczne dotyczĈce rozumienia i roli emocji w polityce, jak i na
studia przypadków tych wydarzeę i procesów politycznych, w których emocje
odgrywajĈ waİnĈ rolč oraz pozwalajĈ uchwyciþ jakiĤ istotny aspekt politycznej
emocjonalnoĤci.
Nie ulega wĈtpliwoĤci, İe wspóãczesna debata naukowa nad politykĈ nie moİe sič
obejĤþ bez refleksji nad energiĈ, a w szczególnoĤci Įródãami jej pozyskiwania. Wszystkie
sporne kwestie wspóãczesnego Ĥwiata poruszajĈ tematykč energii i surowców: polska
polityka jest zaangaİowana w poprawč bezpieczeęstwa energetycznego, priorytetem
UE stajĈ sič odnawialne Įródãa energii i gospodarka niskoemisyjna, pomimo sporów na tle
Ukrainy, stosunki unijno-rosyjskie zdeterminowane sĈ przez kwestie surowców
strategicznych (gazu ziemnego), front walki o przywództwo w Ĥwiatowej polityce
przesunĈã sič na tanie surowce (gaz ãupkowy i ropa ãupkowa w Stanach Zjednoczonych),
priorytetem dziaãaę Chin na arenie mičdzynarodowej jest dostčp do zasobów
energetycznych (co szczególnie widaþ w Afryce), terytorium o które toczyþ sič bčdzie
spór staje sič na naszych oczach Arktyka (wãaĤnie ze wzglčdu na zasoby energetyczne).
WspóãczeĤnie energia i surowce strategiczne odgrywajĈ waİnĈ rolč w formuãowaniu
koncepcji i strategii politycznych wielu paęstw. Surowce przeksztaãcajĈ relacje
polityczne, determinujĈ moİliwoĤci gospodarczego rozwoju oraz zdolnoĤci projekcji
politycznych celów, a ich niedobór stanowi Įródão sporów i konfliktów - regionalnych i
mičdzynarodowych. Celem badawczym panelu jest pogãčbiona analiza wpãywu
zapotrzebowania na energič na bezpieczeęstwo energetyczne paęstwa, ewolucja
sytuacji na Ĥwiatowych rynkach surowców energetycznych oraz powiĈzaę politycznych i
globalnych zaleİnoĤci surowcowych a takİe implikacji niedoboru Įródeã energii jako
Įródãa kryzysu politycznego. Energia staje sič jednym ze strategicznych czynników
ksztaãtujĈcych Ĥwiatowy system polityczny i gospodarczy.
Celem wystĈpieę bčdzie opisanie i wyjaĤnienie europeizacji róİnych polityk sektorowych
w Polsce, a w szczególnoĤci odpowiedĮ na pytanie, jakie zmiany nastĈpiãy w zakresie
treĤciowym tych polityk, jak sĈ one gãčbokie, czy sičgajĈ wartoĤci i zasad, jakie nastĈpiãy
zmiany instytucjonalne przy okazji europeizacji polityk sektorowych, jaka byãa rola
poszczególnych aktorów, jakie moİna wskazaþ mechanizmy europeizacji, jakie bariery
ona napotyka. WystĈpienia mogĈ dotyczyþ równieİ kwestii metodologicznych, jak np.
deficytów teorii europeizacji jako narzčdzia do badania zmian polityk krajowych w
warunkach integracji europejskiej czy teİ moİliwoĤci powiĈzania europeizacji z innymi
podejĤciami badawczymi (np. analizĈ dyskursu).
Wymienione w tytule kategorie od co najmniej kilkunastu lat sĈ istotnym problemem
badawczym politologii, w szczególnoĤci badaę nad integracjĈ politycznĈ i gospodarczĈ,
6
Dr hab. Agnieszka
Kasięska-Metryka, prof.
UJK
Instytut Nauk Politycznych
UJK w Kielcach
Grupa czy jednostka?
Personalizacja wãadzy w
czasach kryzysu
Dr hab. Roman
Kochnowski, prof. UP
Prof. dr hab. Agnieszka
Rothert
Uniwersytet Pedagogiczny
Historia myĤli politycznej
Innowacje dla demokracji
Dr Sebastian Kubas
Uniwersytet ģlĈski w
Katowicach
Jednostki pomocnicze w
polskich gminach
funkcjonowaniem euroregionów, transgranicznoĤciĈ, politykĈ lokalnĈ i regionalnĈ na
obszarach przygranicznych i transgranicznych, publicznĈ dyplomacjĈ miast i regionów
podzielonych granicĈ, specyfikĈ spoãeczeęstwa obywatelskiego w regionach
pogranicza. W ramach tak zarysowanego problemu proponujemy panelistom
nastčpujĈce zagadnienia:
- Historia badaę nad granicami i pograniczami w Polsce i na Ĥwiecie,
- Wspóãczesne teorie dotyczĈce granic i pograniczy,
- Pogranicze jako interdycyplinarna kategoria badawcza,
- Pogranicza z perspektywy nie-europejskiej,
- Europa ģrodkowa w paradygmacie pogranicza,
- Polityczne aspekty funkcjonowania miast podzielonych granicĈ paęstwowĈ,
- Funkcjonowanie spoãecznoĤci pogranicza w reİimach demokratycznych i
autorytarnych,
- Polityka transgraniczna i regionalna UE,
- Problemy pamičci zbiorowej i toİsamoĤci mieszkaęców regionów przygranicznych,
- ZarzĈdzanie granicami, polityki migracyjne i integracyjne w wybranych regionach
Ĥwiata (np. USA-Meksyk, granice zewnčtrzne UE),
- Ruchy separatystyczne i mniejszoĤci etniczne we wspóãczesnej Europie.
Problem przeobraİeę wewnĈtrz mechanizmów sprawowania wãadzy we wspóãczesnej
Europie, ze szczególnym uwzglčdnieniem paęstw pogrĈİonych w kryzysie. Pytania
badawcze dotyczĈ: a) personalizacji/depersonalizacji wãadzy politycznej b)
uwarunkowaę wspóãczesnego populizmu c) ideologicznych poszukiwaę partii
politycznych d) jakoĤci governance.
Problematyka historii polskiej i powszechnej myĤli politycznej Proponujč wystĈpienie
wãasne nt.:"Niemcy w myĤli politycznej II RP. Podstawowe problemy badawcze"
Innowacyjne projekty poprawiajĈce jakoĤþ i İywotnoĤþ systemu demokratycznego.
InnowacyjnoĤþ jako czynnik uelastyczniania, odpornoĤci i inkluzywnoĤci systemu
politycznego. Innowacyjne formy uczestnictwa i angaİowania politycznego. Kreowanie
Inteligentnych SpoãecznoĤci, demokracja jako gra i/lub zabawa.
Panel poĤwičcony jednostkom pomocniczym zamierza kontynuowaþ debatč nad
stanem teoretycznym, prawnym i praktycznym wiĈİĈcym sič z funkcjonowaniem maãych
form udziaãu obywateli w İyciu publicznym na poziomie lokalnym, która ma miejsce w
Ĥrodowisku politologicznym.
MoİliwoĤþ tworzenia i rozwijania dziaãalnoĤci przez jednostki pomocnicze
zagwarantowano juİ na poczĈtku przemian ustrojowych dwadzieĤcia pičþ lat temu.
Stopniowa recepcja i ewolucja przepisów prawnych powoduje, İe na poziomie
samorzĈdowej gminy i miasta na prawach powiatu jednostka pomocnicza cieszy sič
coraz wičkszĈ popularnoĤciĈ. Umoİliwia ona partycypacjč obywateli w ksztaãtowaniu
sfery publicznej w najbliİszym dla nich otoczeniu. To wãaĤnie w jednostkach
pomocniczych demokracja bezpoĤrednia moİe przybieraþ peãny ksztaãt. Czy jednak
obywatele chčtnie uczestniczĈ w tej formie dziaãalnoĤci? Na jakich pãaszczyznach
jednostki pomocnicze majĈ moİliwoĤþ funkcjonowania? Na te oraz wiele innych pytaę
bčdziemy staraþ sič odpowiedzieþ w trakcie trwania panelu.
Celem debaty panelowej ma byþ prezentacja wyników badaę nad stanem
normatywnym i praktycznym istnienia jednostek pomocniczych w samorzĈdowej Polsce.
7
Dr hab. Piotr Paweãczyk,
prof. UAM
Uniwersytet im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu
Kampanie spoãeczne jako
forma socjotechniki
Dr Olgierd Annusewicz
Komunikowanie polityczne
poprzez media
spoãecznoĤciowe. Politycy w
Internecie.
Dr Mirella KorzeniewskaWiszniewska
Stosunków
Koncepcje paęstwa
multietnicznego na
Baãkanach
Problematyka panelu ma przybliİyþ obszar realizacji kampanii spoãecznych
pojmowanych jako sfera dziaãaę socjotechnicznych, ukierunkowanych na rozwiĈzywanie
istotnych problemów spoãecznych. Aspekt marketingowy dziaãaę prospoãecznych
wskazuje, İe mamy do czynienia z pewnĈ formĈ wpãywu spoãecznego, jak to okreĤlono w
jednym z opracowaę poĤwičconych omawianej problematyce, „szlachetnĈ
propagandĈ dobroci”. Propaganda jest jednak z natury rzeczy rozpowszechnianiem
pewnej wizji rzeczywistoĤci, która zdeterminowana jest konkretnym systemem wartoĤci,
norm i doĤwiadczeniami, które charakteryzujĈ „jak byþ powinno”, a wičc ku jakiemu
porzĈdkowi spoãecznemu powinniĤmy zmierzaþ. Pomimo tego, İe ksztaãtowanie postaw
prospoãecznych wydaje sič najszlachetniejszĈ formĈ socjotechniki, to jednak nie moİna
zapominaþ, iİ nadal mamy do czynienia z dziaãaniami o charakterze subiektywnym,
zdeterminowanymi aksjologicznie, a nawet ideologicznie, a zatem z natury rzeczy
wywoãujĈcymi kontrowersje.
Celem panelu jest zgromadzenie wyników badaę dotyczĈcych procesów komunikacji
politycznej, które odbywajĈ sič w ramach mediów spoãecznoĤciowych. Zainteresowanie
budziþ mogĈ takie kwestie jak: czy moİna mówiþ o istnieniu strategii wykorzystania
mediów spoãecznoĤciowych w komunikacji politycznej, jak wyglĈdajĈ ew. róİnice
pomičdzy komunikacjĈ o okresie bezpoĤrednio poprzedzajĈcym wybory a jak w okresie
mičdzywyborczym, jakie narzčdzia w ramach poszczególnych mediów
spoãecznoĤciowych sĈ wykorzystywane, jaki jest autoprezentacyjny efekt obecnoĤci
polityków w mediach spoãecznoĤciowych, jakie sĈ najlepsze praktyki i doĤwiadczenia w
prowadzeniu komunikacji politycznej w mediach spoãecznoĤciowych. Przedmiotem
badaę mogĈ byþ zarówno doĤwiadczenia polityków polskich, jak i zagranicznych
Póãwysep Baãkaęski jest obszarem, na którym od wieków İyli przedstawiciele róİnych
narodowoĤci, grup etnicznych i religii. Aİ do XX w. czčĤþ obszarów Baãkanów wchodziãa
w skãad wičkszych i wielonarodowych mocarstw, a nastčpnie krajów rzĈdzonych przez
reİim komunistyczny, w którym nie dopuszczano do powstawania problemów
mniejszoĤciowych. Po upadku bloku bipolarnego oraz po rozpadzie takich krajów
multietnicznych jak ZSRR, Czechosãowacja czy Jugosãawia doszão do prób utworzenia
paęstw narodowych, co w przypadku regionu baãkaęskiego spotkaão sič z negatywnymi
skutkami. Doprowadziãy one do rozwiničcia ideologii narodowych, a takİe konfliktów
zbrojnych w ostatniej dekadzie XX w. i na poczĈtku XXI w. W tym regionie proces
ksztaãtowania nowych granic paęstwowych trwaã dwie dekady, a niewykluczone, İe nie
zostaã jeszcze zakoęczony. U progu XXI w. Europa jest zmuszona do przewartoĤciowania
dotychczasowej koncepcji paęstw wieloetnicznych, przed którymi stančãy nowe
wyzwania, co dotyczy równieİ regionu baãkaęskiego. Jego specyfika polega na tym, İe
ten obszar tradycyjnie multietniczny usiãuje obecnie pogodziþ wysokie standardy
europejskie dotyczĈce ochrony praw czãowieka i koniecznoĤþ ksztaãtowania nowej
polityki wewnĈtrzpaęstwowej w warunkach pokomunistycznych, a w czčĤci regionu – po
konfliktowych.
Panel ten poĤwičcony jest zagadnieniu koncepcji paęstw wieloetnicznych - analizie
zarówno dotychczas realizowanych, jak i nowych, które mogãyby doprowadziþ do
poİĈdanej stabilizacji i zadowalajĈcych rozwiĈzaę na pãaszczyĮnie politycznej, a
szczególnie spoãecznej.
8
Prof. dr hab. Bogumiã
Grott
Akademia HumanistycznoEkonomiczna
Kresy Wschodnie w myĤli
politycznej polskiej i obcej
Dr Anna Sroka
Kryzys gospodarczy a jakoĤþ
demokracji w Europie
Prof. dr hab. Marek
PietraĤ
Wydziaã Politologii
Skãodowskiej
Kultura strategiczna paęstw
Dr hab. Robert Geisler,
prof UO
Uniwersytet Opolski
Lokalne governance
PoglĈdy polityczne zawarte w programach partii politycznych, myĤli polityków oraz
dziaãania poszczególnych paęstw dotyczĈce ziem okreĤlanych tradycyjnie w Polsce, jako
Kresy Wschodnie.
W czasach bonanzy gospodarczej legitymizacja rzĈdu, parlamentu czy administracji
zaleİy przede wszystkim od zdolnoĤci do promowania wzrostu gospodarczego i
ogólnego dobrobytu, jak równieİ od oferowania usãug o wysokim poziomie dla
obywateli. W czasach kryzysu gospodarczego i finansowego, niezadowolenie z
rezultatów dziaãaę wãadzy oraz wzrost braku satysfakcji wĤród obywateli ãĈczyþ sič moİe z
odebraniem rzĈdom legitymacji za brak rezultatów. Czasy kryzysu mogĈ za tym nieĤþ ze
sobĈ propozycje sanacji demokracji, jak i reform instytucjonalnych. Niniejszy panel
dotyczyþ bčdzie z jednej strony nowych rozwiĈzaę instytucjonalnych i propozycji reform,
które powstaãy na kanwie kryzysu gospodarczego zapoczĈtkowanego w 2008 roku, tak w
paęstwach europejskich, jaki i w samej Unii Europejskiej. Z drugiej strony analizowane
bčdĈ róİnego rodzaju nowe formy protestu, które pojawiãy sič w paęstwach europejskich
i ich wpãyw na europejski krajobraz polityczny.
Kultura strategiczna - upraszczajĈc - jest historycznie uksztaãtowanym sposobem myĤlenia
paęstwa o Ĥrodowisku mičdzynarodowych i "stylem" podejmowania dziaãaę.
Celem panelu jest ãĈczenie wiedzy ogólnej na temat kultury strategicznej paęstw z
analizĈ wybranych przypadków.
Governance to synteza wszystkich procesów zarzĈdzania i rzĈdzenia podejmowanych
przez wãadze, rynki i sieci. Odnosi sič do procesów interakcji i podejmowania decyzji
pomičdzy róİnego rodzaju aktorami zaangaİowanych w rozwiĈzywanie wspólnych
problemów.
W grupie panelowej kluczowym zagadnieniem staje sič diagnoza governance na
poziomie lokalnym w Polsce realizowane przez wãadze lokalne, lokalnych aktorów jak
organizacje pozarzĈdowe i biznesowe, akcje spoãeczne i lokalne ruchy spoãeczne.
Przyjmuje sič zaãoİenie, İe spoãecznoĤci lokalne sĈ rzĈdzone przez samoorganizujĈce sič
sieci aktorów spoãecznych – indywidualnych i zbiorowych. InteresujĈce jest jak róİnego
rodzaju interesariusze oddziaãujĈ na kreowanie i realizacjč polityki lokalnej jednoczeĤnie
sami tč politykč kreujĈc. Waİne jest zdiagnozowanie zasad, norm i dziaãaę tworzonych,
podtrzymywanych i regulowanych w spoãecznoĤciach lokalnych. Istotne staje sič równieİ
zdiagnozowanie logiki dziaãania poszczególnych aktorów spoãecznych kreujĈcych sieci
w spoãecznoĤciach lokalnych w kontekĤcie na przykãad inwestycji w gminie, wyzwaę
stojĈcych przed spoãecznoĤciami lokalnymi, opracowywania nowych programów czy
szeroko rozumianych zmian modernizacyjnych.
Podczas prezentacji referatów proponuje sič poruszanie nastčpujĈcych zagadnieę
procesów lokalnego governance:
- kreowanie sieci wspóãpracy pomičdzy róİnymi aktorami w spoãecznoĤciach lokalnych;
- inicjatywy partycypacyjne w zbiorowoĤci i kreowanie przez nie polityki lokalnej;
- logika dziaãania zbiorowego z udziaãem róİnych aktorów;
- normy spoãeczne regulujĈce logikĈ dziaãania aktorów;
- struktura spoãeczna aktorów podczas podejmowania decyzji w spoãecznoĤciach
lokalnych.
Proponuje sič, by analizowane zjawiska umiejscowione zostaãy w szerokim kontekĤcie
wspóãczesnej teorii spoãecznej, na przykãad w perspektywie funkcjonalnej lub
konfliktowej, (neo)instytucjonalnĈ lub (post)strukturalistycznej
9
Dr Grzegorz Gil
Uniwersytet Marii CurieSkãodowskiej
Mičdzynarodowe budowanie
paęstwa po 1990 r. - teoria i
praktyka
3URIGUKDE$QGU]HM
6DNVRQ
'UKDE7HUHVD
$VWUDPRZLF]/H\N
Dr Elİbieta Szyszlak
Uniwersytet Adama
Uniwersytet WarmięskoMazurski
MniejszoĤci narodowe i
etniczne w Polsce i Europie.
Aspekty polityczne i
spoãeczne.
Uniwersytet Wrocãawski
MniejszoĤþ romska w
politykach publicznych i w
systemach bezpieczeęstwa
paęstw Europy ģrodkowej
Dr âukasz Zamčcki
Model rozwoju politycznego
ChRL
dr hab. Mateusz Nieþ
prof. AI
Akademia Ignatianum w
Krakowie
Oblicza populizmu
W ciĈgu ostatniego þwierþwiecza problem paęstw (trwale) dysfunkcjonalych (ok. 40)
zaczĈã byþ traktowany w kategoriach zagroİenia bezpieczeęstwa mičdzynarodowego,
ulegajĈc sekurytyzacji. W odpowiedzi na to zjawisko w latach 90. w ONZ doszão do
rekonceptualizacji operacji pokojowych w kierunku budowania pokoju, który wymaga
takİe budowania paęstwa w sensie instytucjonalizacji "dobrych praktyk". Caãy XX w. zna
co najmniej 40 przykãadów operacji zbrojnego budowania paęstwa, poczynajĈc od
powojennej odbudowy Japonii i Niemiec. Niewiele z prób podejmowanych po 1990 r.
moİna jednak uznaþ za caãoĤciowy sukces pomocodawców. Celem panelu jest analiza
wspóãczesnych Įródeã i form takiego interwencjonizmu w dobrej wierze pod kĈtem
koncepcyjnym (mičdzynarodowe budowanie paęstwa?) oraz funkcjonalnym (Įródãa
prawomocnoĤci, reİim uİycia siãy, skutecznoĤþ budowania paęstwa, studia przypadków).
Samo tytuãowe zjawisko jawi sič jako skomplikowane niczym osobowoĤþ Dr Jekylla i Mr
Hyde'a - tyleİ liberalne i pokojowe, co realistyczne i siãowe.
Podstawowy problem badawczy zawiera sič w pytaniu o to jakie sĈ najwaİniejsze
aspekty polityczne i spoãeczne zwiĈzane z funkcjonowaniem mniejszoĤci narodowych i
etnicznych w Polsce i Europie. ZgãaszajĈcy panel oczekujĈ, İe wezmĈ w nim udziaã
badacze z Polski i innych krajów europejskich. Prezentacja wyników badaę jest otwarta
dla wszystkich, których prace badawcze skoncentrowane sĈ na tematyce panelu
Romowie sĈ uwaİani za najwičkszĈ mniejszoĤþ etnicznĈ Europy ģrodkowej. SĈ obecni w
kaİdym z paęstw regionu i w kaİdym równieİ stanowiĈ wyzwanie dla rzĈdzĈcych. Z
jednej strony sĈ grupĈ sãabo zasymilowanĈ ze spoãeczeęstwem wičkszoĤciowym, co
implikuje szereg problemów zwiĈzanych z ich edukacjĈ, ochronĈ zdrowia,
mieszkalnictwem czy zatrudnieniem. Z drugiej strony programy pomocowe na ich rzecz,
bčdĈce przejawem dyskryminacji pozytywnej, spotykajĈ sič z kontestacjĈ - niekiedy doĤþ
silnĈ - przynajmniej czčĤci spoãeczeęstwa wičkszoĤciowego, zazwyczaj o orientacji
narodowej. Celem panelu jest przyjrzenie sič obecnoĤci problematyki mniejszoĤci romskiej
w politykach publicznych oraz sferze bezpieczeęstwa wybranych paęstw Europy
ģrodkowej.
W trakcie panelu podjčta zostanie dyskusja dotyczĈca Ĥcieİki rozwoju politycznego
ChRL. Liczymy, İe róİne doĤwiadczenia badawcze uczestników oraz spojrzenia przez
pryzmat kilku perspektyw teoretycznych i obszarów badawczych pozwolĈ nam na
odpowiedĮ na pytanie czy ChRL Ĥwiadomie realizuje i dĈİy do osiĈgničcia okreĤlonego
modelu systemu politycznego. Jeİeli tak jest, to czy ChRL realizuje znany czy odmienny
od dotychczas rozpoznawanych modeli rozwoju politycznego. Podjčta zostanie próba
odpowiedzi m.in. na pytanie który ze znanych modeli ma najwičkszĈ wartoĤþ
eksplanacyjnĈ - model azjatycki (wschodnioazjatycki), chięski, konsens pekięski,
merytokracja, demokracja nieliberalna, reİim hybrydowy, konsultatywne rzĈdy prawa,
neoautorytaryzm?
Problem badawczy i zagadnienia tematyczne: próba okreĤlenia podstawowej aksjologii
ruchów (i partii) populistycznych: prawicowych i lewicowych; zdefiniowanie tradycji
populistycznej; populizm jako strategia sukcesu wyborczego; medialne oblicza populizmu
10
Dr hab. Robert
Kãosowicz, prof. UJ
Stosunków
Odsãony Afryki
Dr Sergiusz Bober
Akademia Ignatianum w
Krakowie
Odsãony europejskiego
nacjonalizmu w XXI wieku.
Dr hab. Joanna
Sadowska, prof. UwB
Uniwersytet w Biaãymstoku
Pamičþ II wojny Ĥwiatowej a
wspóãczesna polityka
mičdzynarodowa
Afryka i jej wpãyw na sytuacjč politycznĈ regionu i Ĥwiata.
Planowany panel bčdzie miaã dwie czčĤci o odmiennie zdefiniowanych problemach
badawczych. WiodĈcym problemem badawczym pierwszej czčĤci bčdzie obecna
kondycja polityczno-spoãeczna paęstw Afryki wraz z jej uwarunkowaniami historycznymi,
ekonomicznymi, politycznymi, kulturowymi. Problemem badawczym drugiej czčĤci
panelu jest wpãyw, jaki wywierajĈ paęstwa Afryki na sytuacjč politycznĈ regionu i Ĥwiata.
Problem badawczy: Celem panelu powinna byþ refleksja nad wspóãczesnym
europejskim nacjonalizmem (nacjonalizmami?), rozumianym nie tylko jako ideologia
(ideologie?), czy odwoãujĈcy sič do niej ruch polityczny (ruchy polityczne?), ale takİe
jako czynnik ksztaãtujĈcy bieİĈcĈ politykč.
Zagadnienia poruszane w panelu:
Powyİszy-szeroko zarysowany-problem badawczy, umoİliwiþ powinien podjčcie przez
uczestników próby udzielenia odpowiedzi na takie pytania jak:
1. Czy zasadne jest mówienie o nacjonalizmie czy teİ o wielu nacjonalizmach?
2. Czy nacjonalizm jest czynnikiem oddziaãujĈcym (jeĤli tak, to w jaki sposób) na stosunki
mičdzynarodowe w Europie XXI w.?
3. Jak obecnie definiowany jest nacjonalizm? Czy pojawiajĈ sič (jeĤli tak to jakie) nowe
elementy w próbach jego ujčcia?
4. Jakie zwiĈzki ãĈczĈ obecnie nacjonalizm z pojčciami racji stanu oraz interesu
narodowego?
5. Jakie relacje ãĈczĈ obecnie pojčcia nacjonalizmu i patriotyzmu?
6. W jaki sposób nacjonalizm oddziaãuje obecnie na ksztaãtowanie sič toİsamoĤci
narodowych?
7. Jaki jest stosunek nacjonalizmu do zjawisk ponadnarodowych, takich jak integracja
europejska, czy globalizacja?
8. Jak wspóãczesne europejskie nacjonalizmy odnoszĈ sič (afirmacja, krytyka etc.) do
historycznego oraz intelektualnego dziedzictwa nacjonalizmu?
9. W jaki sposób nacjonalizm przejawia sič w polityce wewnčtrznej paęstw europejskich,
na poziomach centralnym, regionalnym i lokalnym?
10. Jakie treĤci oraz formy organizacyjne sĈ charakterystyczne dla wspóãczesnych
europejskich nacjonalizmów?
11. Czy i w jaki sposób poszczególne warianty nacjonalizmu oddziaãujĈ na siebie
intelektualnie bĈdĮ organizacyjnie?
12. Jakie zwiĈzki ãĈczĈ obecnie nacjonalizm z szeroko rozumianĈ kulturĈ (literatura, sztuki
plastyczne, muzyka etc.)?
13. Jakie zwiĈzki ãĈczĈ nacjonalizm z tradycyjnymi oraz nowymi mediami, jako noĤnikami
tak treĤci nacjonalistycznych, jak i wobec nacjonalizmu krytycznych?
Gãównym problemem badawczym bčdzie kwestia wykorzystania pamičci II wojny
Ĥwiatowej do realizacji bieİĈcych celów politycznych, szczególnie w paęstwach Europy
ģrodkowej i Wschodniej. Wydaje sič, İe zjawisko to, zauwaİalne od 70 lat zarówno w
relacjach mičdzypaęstwowych, jak i sporach wewnčtrznych, ostatnio przybraão na sile.
Pretekstem sĈ obchodzone rocznice, ale realnĈ przyczynĈ przede wszystkim
przywoãujĈce historyczne skojarzenia napičcia w Europie Wschodniej.
W dyskusji mogĈ byþ poruszone m.in. nastčpujĈce zagadnienia:
1. Stan pamičci zbiorowej i ĤwiadomoĤci historycznej spoãeczeęstw dotyczĈcej II wojny
Ĥwiatowej.
11
Prof. dr hab. Ewa BujwidKurek
Paęstwa baãkaęskie w
paradygmatach
wspóãczesnej politologii
Dr Iwetta Andruszkiewicz
Uniwersytetu
Warszawskiego
Partycypacja kobiet w
polityce
PodejĤcie interpretacyjne w
naukach politycznych mičdzy badaniami nad myĤlĈ
politycznĈ a antropologiĈ
polityki
Prof. dr hab. Stanisãaw
Filipowicz
2. Szczególna rola pamičci II wojny Ĥwiatowej w paęstwach postradzieckich.
3. „Transgraniczna polityka historyczna”.
4. Wojenna przeszãoĤþ a wspóãczesne stosunki mičdzy dawnymi aliantami i wrogami.
5. „Drugowojenna” frazeologia w bieİĈcej walce politycznej.
6. Wspóãczesne miejsca pamičci II wojny Ĥwiatowej i spory z nimi zwiĈzane.
7. Napičcia polityczne wokóã uroczystoĤci rocznicowych.
8. Spór dotyczĈcy postaw wobec Holokaustu, próby rozliczenia.
9. Wspóãczesne organizacje i ruchy spoãeczne odwoãujĈce sič do doĤwiadczeę nazizmu i
II wojny Ĥwiatowej.
Za naczelny cel badawczy przyjčto omówienie paęstw baãkaęskich w kontekĤcie
wspóãczesnych teoretycznych modeli politologicznych. Przykãadowo jednym z tematów
bčdzie relatywizm suwerennoĤci paęstwa na przykãadzie Kosowa. Innym polityka
zagraniczna Polski wobec paęstw pojugosãowiaęskich. Analiza konstruktywistyczna.
Ciekawe wydaje sič teİ spojrzenie na ustroje paęstw baãkaęskich przez pryzmat modelu
demokracji w ujčciu Roberta Dahla czy Giovanniego Sartoriego, którzy uwaİajĈ m.in., İe
wspóãczesna debata o demokracji cechuje sič rosnĈcymi napičciami mičdzy
wartoĤciami (tym co byþ powinno) a faktami (tym co jest). Paęstwa baãkaęskie ciekawie
sič prezentujĈ w pryzmacie koncepcji: Ralpha Dahrendorfa, Jeana L. Cohena, Hannah
Arendt czy teİ Paolo Mancini
Problematyka partycypacji kobiet w İyciu publicznym oraz uzyskiwania przez kobiety
praw wyborczych w systemach politycznych wybranych paęstw
Koncepcje wiedzy (poznania) zwiĈzane z rozwojem nauki o polityce wyrastajĈ –
najogólniej rzecz ujmujĈc – z tradycji OĤwiecenia. ZwiĈzane sĈ – na co wskazuje juİ samo
okreĤlenie – z ideaãem poznania naukowego. Czym jest wszakİe nauka? DziĤ pytanie to
staje sič coraz bardziej waİne, absorbujĈce, i coraz bardziej kãopotliwe. Nie mamy juİ
İadnej pewnoĤci w kwestii „naukowych metod” poznania. W jakiej mierze dotyczy to
politologii? Musimy – jak sič wydaje – zaczĈþ od tradycyjnego Kantowskiego pytania o
warunki moİliwoĤci poznania. Jakie sĈ wičc warunki moİliwoĤci tworzenia „naukowej”
wiedzy o polityce? Nie moİna ich dziĤ oczywiĤcie okreĤliþ w sposób normatywny i
kategoryczny, odwoãujĈc sič do ideaãów tradycyjnie rozumianej epistemologii. Moİna, i
trzeba, natomiast uczyniþ caãe zagadnienie przedmiotem refleksji, przedmiotem i n t e r p
r e t a c j i, próbujĈc ujĈþ caãy problem w kategoriach r o z u m i e n i a.
Niniejszy panel poĤwičcony jest podejĤciu interpretacyjnemu w politologii. PoczĈtkowo
byão ono stosowane w badaniach z zakresu historii myĤli politycznej. Z czasem podejĤcie
interpretacyjne zostaão wzbogacone za sprawĈ hermeneutyki, fenomenologii, a takİe
analizy dyskursu. Uwaİamy, İe tradycyjne studia nad myĤlĈ politycznĈ powinny zostaþ
przeksztaãcone w szersze podejĤcie badawcze, wychodzĈce poza egzegezč dzieã
„klasyków myĤli politycznej” i stawiajĈce sobie za cel interpretacjč zjawisk politycznych
na wszystkich poziomach İycia spoãecznego. JesteĤmy przekonani, İe w tym celu
niezbčdne jest Ĥmiaãe korzystanie przez politologič z kategorii analitycznych i metod
badawczych wspóãczesnej antropologii.
Panel ma charakter otwarty. Do uczestnictwa zapraszamy osoby zainteresowane:
• podejĤciem interpretacyjnym w politologii;
• badaniami naukowymi na pograniczu nauki o polityce i antropologii;
• zastosowaniem metod jakoĤciowych w naukach politycznych (m. in. obserwacja
uczestniczĈca, metoda biograficzna, inne)
12
Prof. dr hab. Bohdan
Szklarski
Dr Maciej Potz
Dr hab. Kazimierz
Dziubka, prof. UWr
OĤrodek Studiów
Amerykaęskich Uniwersytet
Warszawski
Katedra Systemów
Politycznych WSMiP
Uniwersytetu âódzkiego
3odsumowanie przywództwa
Baracka Obamy
PolitycznoĤþ i polityka z
perspektywy
kognitywistycznej
Dr Marek Tyraãa
Dr hab. Przemysãaw
įukiewicz
Politologia religii - stan i
program badaę
Polityka i politycznoĤþ w erze
"postdemokracji"
Polityka transportowa w
perspektywie polityk
publicznych. DoĤwiadczenia
polskie i europejskie
Zagadnienia objčte panelem: przywództwo polityczne; rola USA w Ĥwiecie; polityka
amerykaęska, bezpieczeęstwo mičdzynarodowe, media i komunikacja polityczna,
legitymizacja wãadzy, zmiana polityczna, system prezydencki
Celem panelu jest rozwaİenie statusu politologii religii jako wyãaniajĈcej sič subdyscypliny
politologii. Chodzi w szczególnoĤci o zdanie sprawy z jej obecnego stanu i sformuãowanie
programu badawczego - przedmiotu i kluczowych zagadnieę - który nadaãby badaniu
relacji mičdzy sferami religii i polityki ĤciĤle politologiczny (a nie prawniczy, religioznawczy
czy teologiczny) charakter. Referaty mogĈ zarówno poruszaþ kwestie teoretycznoprogramowe, jak i prezentowaþ analizy zagadnieę szczegóãowych z tej dziedziny.
1. mózgowe podstawy zdolnoĤci poznawania Ĥwiata politycznego 2. mapowanie Ĥwiata
İycia i jego implikacje na wyobraİenia "tego, co polityczne" 3. myĤlenie polityczne i
myĤlenie o polityce 4. rozmyta natura subiektywnych pojčþ politycznych 5.
multikonceptua
Niniejszy panel ma charakter interdyscyplinarny którego problematyka badawcza
mieĤciþ sič bčdzie w zakresie socjologii, filozofii, politologii, ekonomii, historii najnowszej.
Celem tematycznym proponowanego panelu bčdĈ: kwestie dotyczĈce problemow
wãadzy i rzĈdzenia w erze globalizacji. Gãówny problem badawczy dotyczyã bčdzie tego
jaka jest wspóãczesna rola polityki w okresie tzw."pãynnej nowoczesnoĤci"? oraz czym jest
obecnie "politycznoĤþ" i jaki ma wpãyw na funkcjonowanie demokracji w XXI w.? jakie sĈ
jej cele zadania i funkcje. Ponadto problemy badawcze panelu koncentrowaþ sič bčdĈ
w zakresie funkcjonowania koalicji i partii politycznych, rywalizacji wyborczej. Szerokie
interdyscyplinarne ujčcie problematyki badawczej powinno byþ w stanie przyciĈgnĈþ
szerokie grono badaczy. Proponowana tematyka badawcza stanowi ciekawe Įródão
analiz, bčdĈc najaktualniejszĈ diagnozĈ funkcjonowania polityki i demokracji we
wspóãczesnym Ĥwiecie.
Ukazanie sič na rynku wydawniczym monografii naukowej P. Stophera i J. Stanleya pt.
"Introduction to Transport Policy. A public policy view" (tãum. „Wprowadzenie do polityki
transportowej. Perspektywa polityki publicznej”, wyd. Edward Elgar, CheltenhamNorthampton 2014), dowodzi, İe wciĈİ istnieje zapotrzebowanie na wymianč
naukowych poglĈdów oraz wyników badaę dotyczĈcych tytuãowej problematyki. W
polskiej debacie politologicznej zapotrzebowanie to jest tym wičksze, İe kwestie polityki
transportowej – pomimo postčpujĈcej autonomizacji dziedziny nauk o polityce publicznej
– wãaĤciwie nie sĈ podnoszone. Dziwiþ to moİe tym bardziej, İe stanowiĈ one nie tylko
przestrzeę politycznych sporów o wybór okreĤlonych rozwiĈzaę instytucjonalnych (swoista
„gra interesów”), ale sĈ takİe przedmiotem dyskursu publicznego z uwagi na istotne
funkcje, jakie transport peãni w codziennym İyciu obywateli oraz w wielu gaãčziach
gospodarki. Niniejszym panelem chcielibyĤmy zatem rozpoczĈþ dyskusjč o polityce
transportowej jako integralnej czčĤci szeroko rozumianych polityk publicznych.
Zachčcamy do zgãoszeę referatów dotyczĈcych kierunków rozwoju poszczególnych
sektorów transportu (w tym zwãaszcza transportu kosmicznego i lotniczego oraz transportu
kolejowego), a takİe poruszajĈcych problematykč oddziaãywania transportu na jakoĤþ
İycia obywateli (kwestie ochrony Ĥrodowiska, zrównowaİonego rozwoju oraz
ekskluzji/inkluzji spoãecznej).
13
Dr Zbigniew Klimaszewski
PTNP Oddziaã w
Biaãymstoku
Poãoİenie mniejszoĤci polskiej
na obszarze postradzieckim.
Dr hab. Anna PaczeĤniak
Poraİka wyborcza jako
katalizator zmian w partii
politycznej
Dr âukasz Dominiak
Wydziaã Politologii i
Studiów
Mičdzynarodowych UMK
w Toruniu
Problem ãadu paęstwowego
w ujčciu filozoficznopolitycznym
Problem badawczy dotyczy trzech podstawowych zagadnieę skupionych wokóã
mniejszoĤci polskiej na wschodzie.
1. Poãoİenia i warunków İycia tej mniejszoĤci w wymiarze politycznym, spoãecznym,
kulturowym i ekonomicznym;
2. Polityki Polski wobec mniejszoĤci polskiej na Wschodzie;
3. Polityki i dziaãaę wãadz paęstwowych i lokalnych na obszarach których zamieszkuje
mniejszoĤþ polska.
Omówienie w/w zagadnieę jest zasadne za wzglčdu na istniejĈce niedoskonaãoĤci i luki
w polskiej polityce wobec mniejszoĤci polskiej po roku 1989, jak równieİ wobec
trwajĈcych problemów dotykajĈcych polskĈ mniejszoĤþ mieszkajĈcĈ na Litwie, Biaãorusi i
w innych rejonach postradzieckich.
Poraİka lub przegrana w wyborach jest immanentnym etapem politycznej dziaãalnoĤci.
W cyklu İyciu organizacji partyjnej wcale nie musi nastĈpiþ na poczĈtku, ale zawsze jest
rodzajem inicjacji, waİnym etapem w procesie politycznego dojrzewania partii i
jednostek (por. Alterman 2007: 127). Poraİka w polityce jest kategoriĈ kontekstowĈ i
subiektywnĈ, niemniej stanowi impuls, który moİe mieþ zarówno charakter motywacyjny,
jak i destrukcyjny.
Uczestnicy panelu bčdĈ poszukiwaþ odpowiedzi m.in. na nastčpujĈce pytania:
Od czego zaleİĈ reakcje partii politycznych na wyborcze niepowodzenia?
Jak poraİki wyborcze wpãywajĈ na akceptacjč reguã gry politycznej wĤród pokonanych
kandydatów, dziaãaczy partyjnych, wyborców?
W jakim stopniu poraİki wyborcze sprzyjajĈ cyrkulacji politycznego personelu i
odnawianiu elit politycznych?
Czy poraİki wyborcze sĈ dla partii politycznej czynnikiem kolektywnego uczenia sič?
Jak poraİka wyborcza wpãywa na zmiany wewnčtrzne w partii politycznej?
Czy i w jakim stopniu poraİki wyborcze wpãywajĈ na relacje mičdzy partiami
politycznymi?
Jak partie polityczne i media konstruujĈ narracjč o przegranych?
Jakie strategie wobec poraİki przyjmujĈ partie polityczne?
Jakie sĈ materialne i symboliczne konsekwencje wyborczej przegranej?
Jakie sĈ reakcje przegranych na zmianč ich roli politycznej?
W jaki sposób partia wdraİa mechanizmy ochronne przed skutkami poraİki wyborczej?
Robert Nozick na poczĈtku swojego dzieãa Anarchia, paęstwo i utopia zauwaİa, iİ
istniejĈ dwa zasadnicze i chronologicznie nastčpujĈce po sobie pytania, na które
odpowiedzieþ musi filozofia polityki, a brzmiĈ one: 1) czy paęstwo w ogóle powinno
istnieþ?; 2) jak paęstwo powinno byþ zorganizowane? Kwestia ãadu paęstwowego
stanowi zatem rudymentarny element dociekaę filozoficzno-politycznych. Dany ãad
paęstwowy traktowaþ naleİy jako pewnĈ koncepcjč, której towarzyszyþ musi
uzasadnienie. MyĤliciele, autorzy traktatów i wielcy luminarze episteme politike w tym
wãaĤnie pokãadajĈ swoje starania, by solidnie uzasadniþ okreĤlony ãad paęstwowy.
Platoęczycy jego usprawiedliwienia szukaþ bčdĈ w idei paęstwa doskonaãego,
republikanie w realizacji dobra wspólnego, kontraktualiĤci w umowie spoãecznej zawartej
w stanie natury, anarchiĤci takiego usprawiedliwienia nie znajdĈ. MnogoĤþ stanowisk i
zãoİonoĤþ problemu sprawia, iİ kwestia ãadu paęstwowego stanowi rdzeę debaty
filozoficzno-politycznej.
Gdy spojrzeþ na gãówne kategorie politologiczne takie jak: polityka, wãadza,
14
Dr Karol Derwich
Instytut Amerykanistyki i
Studiów Polonijnych UJ
Proces wyborczy w
paęstwach Ameryki
âacięskiej
Dr Olga Nadskakuãa
Uniwersytet Papieski Jana
Pawãa II w Krakowie
Procesy demokratyzacyjne w
krajach Europy Wschodniej
Dr Maãgorzata
Kaczorowska
Procesy regionalizacji i
dewolucji w Euro*pie XXI
wieku - diagnozy i wyzwania
Dr Marta Kania
Instytut Amerykanistyki i
Studiów Polonijnych UJ
Pryncypia wielokulturowoĤci
we wspóãczesnej polityce
narodów-paęstw Ameryki
âacięskiej: wyzwania na
nowy wiek.
sprawiedliwoĤþ, to widaþ, iİ wszystkie oscylujĈ wokóã zagadnienia ãadu paęstwowego.
Politykč z greki tãumaczy sič jako sprawy ustrojów paęstw, wãadza to jeden z trzech
elementów najpopularniejszej definicji paęstwa, a - za Hippoęczykiem – paęstwa bez
sprawiedliwoĤci sĈ jedynie bandami rozbójników.
W adresowanym do Paęstwa panelu proponujemy zajĈþ sič kwestiĈ ãadu paęstwowego
z perspektywy analitycznej; wziĈþ pod rozwagč problem uzasadnienia ãadu
paęstwowego. W tym kontekĤcie spore pole badawcze stwarza komparatystyka ustrojów
i porzĈdków politycznych. Teoretyczne spojrzenie na wyİej wymieniony problem
zapewniþ ma krytycznĈ analizč zjawiska. Sam problem ãadu zdaje sič odsãaniaþ w peãnej
krasie wãaĤnie w zwiĈzku z filozofiĈ, a osobĈ filozofa w szczególnoĤci.
Panel studencki organizowany przez czãonków Koãa Naukowego Studiów
Latynoamerykaęskich UJ. Celem panelu jest analiza procesów wyborczych w
poszczególnych krajach regionu Ameryki âacięskiej i Karaibów, zwrócenie uwagi na ich
specyfikč. Uczestnicy panelu zastanowiĈ sič nad wspóãczesnymi wyzwaniami dla
przebiegu procesów elekcyjnych w krajach regionu oraz przyjrzĈ sič kryzysom, które
niejednokrotnie wynikaãy z przebiegu wyborów
-kwestie dotyczĈce opozycji politycznej w Rosji
- rozwój spoãeczeęstwa obywatelskiego w Europie Wschodniej
- kultura polityczna w krajach Europy Wschodniej
Od dãugiego czasu w wielu krajach Europy odİywa i wzmacnia sič identyfikacja
obywateli z regionem. HeterogenicznoĤþ spoãeczeęstw jest cechĈ wielu paęstw. Z
czasem wičkszoĤþ z takich spoãecznoĤci wykazuje ambicje polityczne, dĈİĈc do
uzyskania pewnej samodzielnoĤci w zarzĈdzaniu wãasnymi sprawami, przez autonomič,
samostanowienie w wybranych sprawach, aİ po İĈdania niepodlegãoĤci (M.Keating,
1998). Waga tego procesu obecnie wzrasta w wielu paęstwach Europy, w których
postčpuje polityczna decentralizacja kraju, jak np. w: Zjednoczonym Królestwie, Hiszpanii,
Wãoszech czy wczeĤniej juİ w Belgii (D.Brancati, 2007). W regionach tych paęstw
wzmacnia sič gãos partii etnicznych i regionalnych, które albo rzĈdzĈ od dãuİszego czasu,
albo wãaĤnie dochodzĈ do wãadzy. Procesy regionalizacyjne w pierwszych latach XX
wieku przybraãy na sile. Niniejszy panel poĤwičcony bčdzie z jednej strony analizie
postčpujĈcych procesów regionalizacyjnych w krajach europejskich, z drugiej zaĤ
wskazaniu i ocenie nowych rozwiĈzaę, jakie pojawiajĈ sič w sferze instytucji politycznych,
jak równieİ szansom i wyzwaniom stojĈcym przed dalszym procesem regionalizacji.
W 2001 r. przyjčto PowszechnĈ Deklaracjč o RóİnorodnoĤci Kulturowej (UNESCO). W
Preambule podkreĤlono, İe: „(…) poszanowanie róİnorodnoĤci kultur, tolerancja, dialog i
wspóãpraca w atmosferze wzajemnego zaufania i zrozumienia, to jedna z
najwaİniejszych gwarancji mičdzynarodowego pokoju i bezpieczeęstwa”. Deklaracja
odnosi sič w gãównej mierze do zachowania wielokulturowoĤci, jako warunku
koniecznego dla etycznego promowania i ochrony praw mniejszoĤci narodowych /
etnicznych / rasowych, czyli tych spoãecznoĤci, które pozostajĈ grupĈ najbardziej
naraİonĈ na wpãywy procesów globalizacji, prowadzĈce do homogenizacji kulturowej.
Deklaracja z 2001 roku staãa sič, zatem aktem wyraİajĈcym nowĈ etykč wspóãpracy na
polu polityk kulturowych i ochrony praw czãowieka, oferujĈcĈ szeroki wachlarz
instrumentów, które moİna zastosowaþ dla poszanowania róİnorodnoĤci kulturowej,
dialogu mičdzykulturowego i prawa do zrównowaİonego rozwoju.
Pierwsze lata XXI w pokazaãy, İe zaãoİenia pryncypiów wielokulturowoĤci staãy sič istotne
15
Dr Maciej Hartlięski
Uniwersytet WarmięskoMazurski w Olsztynie
'UKDE$JQLHV]ND
3DZãRZVNDSURI85
'UKDE5REHUW.PLHFLDN
SURI8$0
8QLZHUV\WHW5]HV]RZVNL
8QLZHUV\WHWLP$GDPD
0LFNLHZLF]DZ3R]QDQLX
Dr Katarzyna KuþCzajkowska
Przywództwo polityczne
*OREDOJRYHUQDQFH
Xİ\WHF]QDSHUVSHNW\ZD
DQDOLW\F]QDF]\WHRULD
PRW\ZRZDQDSROLW\F]QLH"
Relacje organu
wykonawczego i
uchwaãodawczego na
poziomie gminnym
na terenie wielu paęstw Ameryki âacięskiej. Kluczowy w tej kwestii jest oczywiĤcie dyskurs
na linii paęstwo – ludnoĤþ tubylcza, która w dobie koncepcji neo-indigenizmu, indianizmu
czy nowoczeĤnie pojmowanego metysaİu kulturowego dokonuje dekonstrukcji
obowiĈzujĈcych od lat 80. XX w. teorii i standardów politycznych, spoãecznych i
kulturowych. Wiele paęstw latynoameryk. przechodzi wspóãczeĤnie przez trudny proces
reform, które podwaİajĈ dotychczasowe relacje mičdzy poszczególnymi grupami ich
spoãeczeęstw, czemu towarzyszy re-definicja koncepcji narodu i kreowanie nowych
podstaw toİsamoĤci.
Artykuãy Deklaracji z 2001 roku stanowiĈ interesujĈce i inspirujĈce hasãa, które mogĈ staþ
sič zachčtĈ do debaty na temat wspóãczesnej polityki kulturowej realizowanej na terenie
narodów-paęstw Ameryki âacięskiej:
RóİnorodnoĤþ kulturowa jako wspólne dziedzictwo ludzkoĤci.
Od róİnorodnoĤci kulturowej do pluralizmu kultur.
RóİnorodnoĤþ kulturowa, jako czynnik rozwoju.
Celem organizacji panelu jest integracji badaczy wokóã zagadnienia zasygnalizowanego
w tytule, w tym czãonków sekcji "Przywództwo polityczne" PTNP. Problemem badawczym
podejmowanym przez uczestników bčdzie prezentacja badaę dotyczĈcych tytuãowej
kwestii. Szczególnie istotne bčdĈ: dociekania teoretyczne; metodologia badaę;
komparatystyka przywódców politycznych; analiza przywództwa politycznego na
poziomie mičdzynarodowym, krajowym oraz lokalnym. Panel jest otwarty na wszystkich
badaczy skupiajĈcych sič na poruszanej problematyce i chcĈcych zaprezentowaþ
wyniki swoich badaę.
W odniesieniu do wielu spraw publicznych rzĈdzenie (governance) jest obecnie postrzegane „jako
wãaĤciwa odpowiedĮ na niepowodzenia rynku i paęstwa oraz droga ucieczki przed nieustannym
oscylowaniem pomičdzy poleganiem na siãach rynkowych i na koordynacji imperatywnej”
(Jessop 2007: 14–15). RzĈdzenie opisuje wičc utrwalone relacje mičdzy osobami umiejscowionymi w
róİnych kontekstach organizacyjnych, na róİnych poziomach wãadz publicznych, jest teİ sposobem
zorganizowania dziaãaę publicznych w sytuacji, gdy nie moİna sič uciec do interwencji paęstwa.
Kluczowym walorem rzĈdzenia jest udziaã rozmaitych – zakotwiczonych w róİnych sektorach – interesariuszy w procesie decyzyjnym. RzĈdzenie stanowi takİe wyzwanie dla legitymizowanych organów
wãadz publicznych, które muszĈ zmierzyþ sič z zagadnieniem dopuszczenia do decyzji podmiotów
takiej legitymacji (rozumianej jako legitymacja wyborcza) nie posiadajĈcych. Governance jest równieİ dynamicznie rozwijajĈcĈ sič perspektywĈ teoretycznĈ analiz funkcjonowania sektora publicznego. Tutaj spotyka sič z najwičkszĈ krytykĈ, jako pojčcie puste znaczeniowo (empty signifyier), jak je
okreĤliã Klaus Offe (2009). Moderatorzy panelu zapraszajĈ zainteresowane osoby do zgãaszania propozycji wystĈpieę dotyczĈcych m.in. nastčpujĈcych zagadnieę: 1. Governance jako perspektywa
teoretyczna analizowania sektora publicznego. 2. RzĈdzenie wielopoziomowe (mulit-level governance) w relacjach: UE – paęstwa czãonkowskie; rzĈd – samorzĈd terytorialny, zawodowy i gospodarczy; samorzĈd regionalny – samorzĈd lokalny, etc. 3. Dobre rzĈdzenie (good governance) jako
paradygmat wspóãczesnej administracji publicznej. 4. WspóãrzĈdzenie (collaborative governance),
rzĈdzenie lokalne (local governance) i rzĈdzenie metropolitalne (metropolitan governance) w ramach: partnerstw mičdzysektorowych. 5. OdpowiedzialnoĤþ interesariuszy procesu wspóãrzĈdzenia. 6.
Organy wãadz publicznych wobec form wspóãrzĈdzenia.
Wprowadzona w 2002 r. w Polsce bezpoĤrednia i powszechna forma wyboru organu
wykonawczego w gminach miaãa na celu wzmocnienie egzekutywy w stosunku do rady,
przyspieszenie procesów decyzyjnych oraz eliminacjč sytuacji, w której wójt, burmistrz,
prezydent miasta jest zakãadnikiem politycznych relacji w organie stanowiĈcym.
Celem panelu jest przeanalizowanie skutków modyfikacji prawnej pozycji organu
16
Dr Paweã Stachowiak
Religia - pamičþ - polityka.
Religia i koĤcioãy a proces
ksztaãtowania pamičci
zbiorowej.
Dr hab., prof. Uâ Robert
âoĤ
Uniwersytet âódzki
Rola dyplomacji w
rozwiĈzywaniu konfliktów
wykonawczego w polskich gminach oraz zaprezentowanie doĤwiadczeę w zakresie
funkcjonowania i ksztaãtowania relacji mičdzy przedstawicielami organami wãadzy
samorzĈdowej w innych paęstwach Europy i Ĥwiata.
Proponowane pytania badawcze:
- jak wyglĈda wymuszona wspóãpraca mičdzy przedstawicielskimi organami wãadzy?
- czy wprowadzenie jednomandatowych okrčgów wyborczych w polskich gminach
niebčdĈcych miastami na prawach powiatu zmniejszyão/powičkszyão krĈg jednostek
samorzĈdu z problemami wspóãdziaãania organów: wykonawczego i stanowiĈcego?
- czy i w jaki sposób styl sprawowania wãadzy przez przedstawiciela organu
wykonawczego wpãywa na wystčpowanie pokojowych/konfliktowych relacji?
- czy i gdzie przedstawiciel organu wykonawczego, wobec konfliktu z organem
stanowiĈcym, szuka poparcia dla swoich pomysãów i inicjatyw, czy jest np. osoba
przewodniczĈcego organu stanowiĈcego, przedstawiciele organizacji pozarzĈdowych,
media, przedsičbiorcy?
- jakie mogĈ byþ konsekwencje konfliktowego wspóãistnienia organów: wykonawczego i
stanowiĈcego, np. zainicjowanie referendum w sprawie odwoãania jednego/obu
organów?
- który z modeli organu wykonawczego - kolegialny i wybierany w sposób poĤredni czy
monokratyczny, wybierany w sposób bezpoĤredni - zapewnia wičkszĈ skutecznoĤþ
zarzĈdzania wspólnotami lokalnymi?
- jakie rozwiĈzania w przepisach prawa samorzĈdowego zwičkszajĈ skutecznoĤþ
dziaãania i wspóãpracč organów wãadzy samorzĈdowej w przedmiotowej sytuacji?
Problem pamičci zbiorowej i sposobów jej ksztaãtowania staã sič jednym z istotnych
zagadnieę obecnych w przestrzeni badawczej nauk spoãecznych, takİe politologii.
Pamičþ zbiorowa jest jednym z waİnych czynników formujĈcych kulturč politycznĈ i
zakorzenione w niej polityczne decyzje, i zachowania. Dlatego jej poİĈdany ksztaãt jest
przedmiotem zainteresowania rozmaitych instytucji reprezentujĈcych róİne formy
wspólnot i kultur pamičci. Ich przedstawiciele uprawiajĈ "politykč pamičci" majĈcĈ na
celu odpowiednie dla ich potrzeb uksztaãtowanie pamičci zbiorowej. Dziaãania takie
podejmowane sĈ równieİ przez przedstawicieli wspólnot i instytucji wyznaniowych.
Zadaniem panelu jest dokonanie próby rekonstrukcji strategii i metod stosowanych przez
nich w ramach wspomnianej "polityki pamičci". Propozycje zagadnieę szczegóãowych
- religijne narracje o przeszãoĤci
- religijne wspólnoty pamičci
- wpãyw uwarunkowanej religijnie polityki pamičci na decyzje polityczne
- religie i wspólnoty wyznaniowe wobec wspóãczesnych debat historycznych
- funkcje, cele i strategie uwarunkowanych religijnie polityk pamičci.
Zadaniem uczestników panelu jest ukazanie znaczenia dziaãaę dyplomatycznych w
rozwiĈzywaniu konfliktów, które majĈ charakter militarny jak i poza militarny. Takie
sformuãowanie tematyki panelu nie oznacza, ze w trakcie referowania bčdĈ oczekiwane
jedynie referaty, które okreĤlajĈ jednoznacznie zasãugč mechanizmów dyplomatycznych
, bez ukazania roli caãego mechanizmu zarzĈdzania konfliktem tak aby ukazaþ przebieg
dziaãaę odpowiedzialnych za konflikt.
Panel ma ukazaþ teoretyczne i praktyczne aspekty Ĥrodków i metod dziaãaę paęstwa po
to aby przeciwstawiþ sič rozwojowi konfliktu. W panelu powinno byþ ukazane wszelkie
moİliwe Ĥrodki , metody oraz mechanizm dziaãania tradycyjnej dyplomacji, jak i
17
Dr Katarzyna Kobielska
RozliczalnoĤþ pozioma
(horizontal accountability) w
systemie politycznym RP
Dr Mariusz Sienkiewicz
Skãodowskiej
Rozwój lokalny. Polityka,
instrumenty, bariery i
wyzwania
dyplomacji publicznej. Wszystkie one mogĈ sič przyczyniþ do zapobiegania,
ograniczania czy szybkiego wychodzenia ze stanu konfliktu. W panelu sĈ oczywiĤcie
miejsce na przedstawienie ograniczeę we wspóãczesnym Ĥwiecie dziaãaę
dyplomatycznych, które mogĈ okazaþ sič nieskuteczne wobec zachowaę w sferze
gospodarczej czy militarnej.
Przedmiotem debaty prowadzonej w ramach panelu bčdzie podsystem egzekwowania
odpowiedzialnoĤci rzĈdzĈcych rozpatrywany w aspekcie horyzontalnym. Ogóã norm i
zachowaę zmierzajĈcych do ograniczenia arbitralnoĤci rzĈdzĈcych oraz do stosowania
sankcji za niewãaĤciwe sprawowanie wãadzy moİe bowiem byþ analizowany zarówno w
wymiarze wertykalnym, jak i horyzontalnym. W tym pierwszym wariancie kluczowĈ
instytucjĈ systemu sĈ cykliczne i rywalizacyjne wybory stanowiĈce szansč odsuničcia
rzĈdzĈcych od wãadzy i zastĈpienia ich innymi. Ten typ odpowiedzialnoĤci moİliwy jest
do wyegzekwowania jedynie co pewien czas. Drugi wariant rozliczalnoĤci –
uzupeãniajĈcy poprzedni – wiĈİe sič z permanentnĈ kontrolĈ nad wãadzĈ i instalowaniem
tzw. instytucji anty-wičkszoĤciowych, w postaci trybunaãów konstytucyjnych, niezaleİnych
organów audytu, niezaleİnych banków itp. Ich funkcjonowanie jest staãym elementem
systemów demokratycznych.
W Instytucie Politologii Uniwersytetu Wrocãawskiego prowadzone sĈ obecnie badania
nad rozliczalnoĤciĈ horyzontalnĈ koncentrujĈce sič wokóã skutecznoĤci instytucji antywičkszoĤciowych w polskim systemie politycznym. Rozwaİania podejmowane podczas
proponowanego panelu dotyczyãy bčdĈ wãaĤnie owej skutecznoĤci (m.in. z
wykorzystaniem konkretnych przypadków), w tym takİe pytaę badawczych jakie moİna
stawiaþ w celu wãaĤciwego sformatowania wysiãków analitycznych w wyznaczonym
obszarze.
WspóãczeĤnie rozwój lokalny i polityka wãadz lokalnych sĈ zdeterminowane wieloma
czynnikami o podãoİu endogenicznymi i egzogenicznym. Dlatego waİne jest ich
poznanie i analiza, a nastčpnie wypracowanie koncepcji ich wykorzystania dla rozwoju
danego obszaru, bĈdĮ przeciwdziaãania ich niekorzystnym skutkom.
Proponowany panel ma na celu identyfikacjč i analizč okreĤlonych determinantów
rozwoju lokalnego. Celem jest takİe prezentacja dobrych rozwiĈzaę, praktyk i
standardów zarzĈdzania rozwojem lokalnym w róİnych systemach spoãecznych,
politycznych i gospodarczych. Zadaniem panelu jest udzielenie odpowiedzi na pytania
oraz analiza nastčpujĈcych zagadnieę:
• Co ksztaãtuje politykč rozwoju lokalnego?
• Jakie sĈ polityczno-prawne uwarunkowania rozwoju lokalnego?
• Kim sĈ i jakĈ rolč odgrywajĈ tzw. „aktorzy” rozwoju lokalnego?
• Jakie ma znaczenie planowanie rozwoju lokalnego i czym jest strategiczne podejĤcie
wãadz lokalnych do rozwoju?
• Jaka rolč odgrywajĈ inwestycje i inwestorzy w rozwoju lokalnym?
• Jakie sĈ relacje mičdzy rozwojem lokalnym a rozwojem gospodarczym?
• Jakie znaczenie majĈ finanse w rozwoju lokalnym?
• Czy rozwój lokalny oznacza rozwój zrównowaİony?
• JakĈ rolč odgrywa partnerstwo i wspóãdziaãanie w rozwoju lokalnym?
• Jaka jest rola wãadz publicznych róİnych szczebli w procesie kreowania rozwoju
lokalnego?
• Potencjaã i zasoby lokalne jako czynnik rozwoju lokalnego
18
Dr Robert Radek
Uniwersytet ģlĈski w
Katowicach - Wydziaã
Nauk Spoãecznych Instytut Nauk Politycznych i
Dziennikarstwa
SkutecznoĤþ rzĈdzenia a
gabinety mniejszoĤciowe wybrane problemy
Dr Krzysztof Kasianiuk
Collegium Civitas
ģwiat polityki badany
narzčdziami innych dyscyplin
Dr hab. Maãgorzata
Molčda-Zdziech
Szkoãa Gãówna Handlowa
w Warszawie
Tabloidyzacja polityki mechanizmy, strategie i
aktorzy
Dr Witold Sokaãa
Uniwersytet Jana
Kochanowskiego
Teoria i praktyka
wspóãczesnej walki
informacyjnej
• Czynniki mikro i makrootoczenia w procesie ksztaãtowania rozwoju lokalnego
• Jaki jest wpãyw integracji europejskiej na rozwój lokalny?
• Czy na rozwój lokalny majĈ wpãyw polityki regionalne?
• Jakie sĈ bariery i ograniczenia rozwoju lokalnego?
• Jakie sĈ innowacyjne instrumenty kreowania rozwoju lokalnego we wspóãczesnym
Ĥwiecie?
Celem panelu bčdzie próba uchwycenia doĤþ nietypowego zjawiska jakim jest
funkcjonowanie rzĈdów mniejszoĤciowych tworzonych przez róİne partie polityczne w
okresie powojennym, w tym zwãaszcza po 1989 roku. Zagadnienie to w zasadzie nie byão
szerzej analizowane w polskiej nauce, choþ moİna wskazaþ juİ kilka opracowaę
poĤwičconych przynajmniej w niektórych aspektach tej problematyce.
ZapraszajĈc do panelu zachčca sič badaczy do weryfikacji hipotezy, İe tworzone w
Polsce (po 1989 roku) i Europie Zachodniej rzĈdy mniejszoĤciowe byãy swego rodzaju
odzwierciedleniem przeksztaãceę systemu partyjnego w okresie transformacji (Polska) i
tym samym korespondowaãy doĤþ ĤciĤle z przeksztaãceniami systemu politycznego jako
takiego, a takİe byãy wyrazem specyfiki funkcjonowania poszczególnych
ustabilizowanych juİ systemów politycznych (Europa Zachodnia). JednoczeĤnie celem
debaty bčdzie próba weryfikacji hipotezy, İe skutecznoĤþ rzĈdzenie takich gabinetów
jest najczčĤciej zdecydowanie niİsza od rzĈdów majĈcych poparcie wičkszoĤci
parlamentarnej.
Panel ma sãuİyþ wzmocnieniu dyscypliny i pokazaþ, İe Ĥwiat polityki jest
interdyscyplinarny równieİ w wymiarze metodologicznym. W panelu przyjmuje sič, İe
moİna badaþ zjawiska polityczne przy pomocy narzčdzi badawczych poİyczonych z
kulturoznawstwa, literaturoznawstwa, filozofii, socjologii, antropologii, filmoznawstwa, czy
nauk o komunikacji. Co wičcej, otwarcie politologii na metodologie innych dyscyplin
moİe pomagaþ tworzyþ zespoãy badawcze skãadajĈce sič z przedstawicieli pozornie
odlegãych dyscyplin. Do panelu zapraszamy równieİ tych, którzy interesujĈ sič politykĈ,
ale nie zawodowo i chcieliby spojrzeþ na to co obserwujĈ przy pomocy narzčdzi im
najbardziej znanych, tym samym czyniĈc politologów wraİliwymi na perspektywy i
niuanse na co dzieę nam mniej znane.
Celem panelu bčdzie dyskusja nad problemem tabloidyzacji polityki. Na czym polega ta
obserwowana forma uprawiania polityki? Czy pojčcie tabloidyzacji jest jedynie
publicystycznym okreĤleniem, czy raczej wspomnianĈ formĈ, rzĈdzĈcĈ sič swoimi
prawami i reguãami. Przedmiotem analizy w panelu bčdĈ zatem mechanizmy, strategie i
aktorzy polityki. Do udziaãu w panelu zapraszam zarówno badaczy prowadzĈcych
badania empiryczne (analizy studiów przypadków), jak równieİ badaczy
zainteresowanych krytycznĈ refleksjĈ teoretycznĈ.
Walka informacyjna ma bardzo dãugĈ tradycjč. Jednak dopiero zmiany technologiczne i
cywilizacyjne ostatnich lat postawiãy jĈ w centrum uwagi, czyniĈc informacjč swoistĈ
"królowĈ broni", jak i – nierzadko – celem walki. AtrakcyjnoĤþ ataku informacyjnego,
zarówno w cyberprzestrzeni, jak i za poĤrednictwem mediów tradycyjnych lub szeptanej
propagandy, dotyczy bardzo róİnych sytuacji: konfliktów nie tylko mičdzy- i
wewnĈtrzpaęstwowych, ale na przykãad takİe rywalizacji podmiotów gospodarczych czy
kryzysów z istotnym udziaãem organizacji nielegalnych.
Walka informacyjna stanowi obecnie kluczowy - acz de facto wciĈİ sãabo rozpoznany element najwaİniejszych konfliktów, które moİemy obserwowaþ. Wiele wskazuje na to,
19
Dr Paweã ģcigaj
Uniwersytet Jagielloęski w
Krakowie
Trwoga 10/04/
Psychospoãeczne
konsekwencje katastrofy
smoleęskiej
'U0RQLND6XV
+HUWLH6FKRRORI
*RYHUQDQFH
3ROLW\ND]DJUDQLF]QD
LEH]SLHF]HęVWZD8QLL
(XURSHMVNLHM
SRGHMĤFLDEDGDZF]H
Dr Monika Szkarãat
Unia Europejska w
poszukiwaniu drogi wyjĤcia z
kryzysu
İe trend hybrydyzacji wojen, przenikania sič komponentu informacyjnego z innymi
formami walki, bčdzie miaã charakter trwaãy.
Oznacza to, İe waİnym wyzwaniem dla wspóãczesnej politologii jest jak najlepsze
zrozumienie istoty walki informacyjnej – a takİe wypracowanie metod obrony przed tego
typu agresjĈ, na którĈ spoãeczeęstwa i instytucje demokratyczne sĈ szczególnie
podatne. Proponowany panel jest pomyĤlany jako okazja do przedyskutowania
kluczowych zagadnieę z tego zakresu, takich jak:
1. Teoretyczne aspekty walki informacyjnej oraz bezpieczeęstwa informacyjnego.
2. Doktryny bezpieczeęstwa informacyjnego wybranych paęstw Ĥwiata oraz podmiotów
niepaęstwowych.
3. Polska jako podmiot i przedmiot walki informacyjnej.
4. Praktyczne przykãady zastosowania walki informacyjnej w konfliktach politycznych oraz
w rywalizacji gospodarczej.
5. Informacja w sferze militarnej: jej rola na poziomie strategicznym, operacyjnym i
taktycznym.
6. Sãuİby specjalne jako narzčdzie dezinformacji i inspiracji.
7. Media tradycyjne i spoãecznoĤciowe – Broę Masowej Manipulacji?
8. JakoĤþ edukacji a odpornoĤþ spoãeczeęstwa na agresjč informacyjnĈ.
9. Relacje mičdzy decydentami a analitykami w sferze publicznej i komercyjnej –
potrzeba jakoĤciowej redefinicji modelu?
Problemem badawczym panelu jest wskazanie na konsekwencje spoãeczne i
psychologiczne katastrofy smoleęskiej, w szczególnoĤci zaĤ zmiany postaw, zachowaę
wyborczych, integracji i mobilizacji elektoratu, polityki symbolicznej.
&HOHPSDQHOXMHVWUHIOHNVMDLZ]DMHPQDZ\PLDQDGRĤZLDGF]HęPLčG]\XF]HVWQLNDPL
RGQRĤQLHEDGDęXQLMQHMSROLW\NL]DJUDQLF]QHMLEH]SLHF]HęVWZD$QDOL]DWHJRG\QDPLF]QLH
UR]ZLMDMĈFHJRVLčLZLHORZ\PLDURZHJRREV]DUXSROLW\NL8(VWZDU]DERZLHPV]HUHJZ\]ZDę
EDGDZF]\FKLZ\PDJDVWRVRZDQLDGREU]HVNRQVWUXRZDQ\FKUDPPHWRGRORJLF]Q\FKRUD]
RSHUDFMRQDOL]DFMLNOXF]RZ\FKSRMčþ=WHJRZ]JOčGXGRXG]LDãXZSDQHOX]DSURV]HQLVĈ
]DUyZQRPãRG]LLGRĤZLDGF]HQLEDGDF]HSURZDG]ĈF\EDGDQLDGRW\F]ĈFHSROLW\NL
]DJUDQLF]QHM8(ZRSDUFLXRQRZDWRUVNLHSRGHMĤFLHEDGDZF]H
W ostatnich latach Unia Europejska (UE) i tworzĈce jĈ paęstwa musiaãy zmierzyþ sič z
powaİnym kryzysem strukturalnym, którego konsekwencje sĈ widoczne w wielu
wymiarach funkcjonowania UE. Nowa rzeczywistoĤþ stanowi wyzwanie dla instytucji UE
oraz paęstw czãonkowskich, które muszĈ reagowaþ na coraz czčĤciej pojawiajĈce sič
tendencje prowadzĈce do dezintegracji wspóãpracy, jednoczeĤnie starajĈc sič
wypracowaþ - akceptowane przez czãonków organizacji - rozwiĈzania o charakterze
dãugofalowym, zapewniajĈce bezpieczeęstwo i konkurencyjnĈ pozycjč w konfrontacji z
innymi uczestnikami systemu mičdzynarodowego.
Celem panelu jest - po pierwsze - analiza i ocena dotychczasowych form adaptacji Unii
Europejskiej do zmian wywoãanych przez Ĥwiatowy kryzys gospodarczy. Pod drugie,
próba wypracowania alternatywnych strategii pozwalajĈcych w dãuİszym horyzoncie
czasowym dostosowaþ sič do wyzwaę i zagroİeę wspóãczesnego Ĥwiata.
Dyskusja w ramach panelu bčdzie skupiona wokóã nastčpujĈcych tematów:
- perspektywa zmiany w systemie instytucjonalny i prawnym UE jako odpowiedĮ na kryzys;
- zmian i wyzwania dla bezpieczeęstwa Unii Europejskiej i proponowane rozwiĈzania;
20
Dr Piotr Bajor
Uwarunkowania
geopolityczne i wspóãczesne
wyzwania bezpieczeęstwa
europejskiego
Dr Marcin Rachwaã
Wpãyw obywateli na
funkcjonowanie
wspóãczesnych paęstw
demokratycznych.
Oczekiwania a stan
faktyczny
Wydziaã Politologii i
Studiów
Mičdzynarodowych UMK
Wspólna Polityka
Zagraniczna i
Bezpieczeęstwa UE w
kontekĤcie instytucjonalnodecyzyjnym
'U%HDWD3DMĈN3DWNRZVND
Dr Michaã Piechowicz
- wpãyw kryzysu i rosnĈcego zadãuİenia niektórych paęstw czãonkowskich na przyszãe
funkcjonowanie Unii Gospodarczo-Walutowej;
- gospodarka oparta na wiedzy jako strategia zapewniajĈca UE konkurencyjnĈ pozycjč
w gospodarce Ĥwiatowej;
- wpãyw kryzysu na funkcjonowanie polityk szczegóãowych UE i proponowane zmiany;
- erozja idei integracji europejskiej i proponowane rozwiĈzania.
Rewolucja godnoĤci na Ukrainie oraz bčdĈca jej nastčpstwem agresja Rosji na to
paęstwo doprowadziãa do caãkowitej zmiany sytuacji geopolitycznej nie tylko w regionie
Europy ģrodkowej i Wschodniej ale równieİ w wielu innych regionach Ĥwiata.
BezpoĤrednim skutkiem tych wydarzeę jest obniİenie poziomu bezpieczeęstwa w Europie
oraz rozpoczčcie dyskusji na temat poziomu obronnoĤci paęstw NATO. W trakcie panelu
omówione zostanĈ wspóãczesne uwarunkowania bezpieczeęstwa europejskiego oraz
wyzwania stojĈce przez paęstwami, skierowane na zagwarantowanie obrony zarówno w
wymiarze indywidualnym, jak i kolektywnym.
Alternatywny temat panelu: Proces transformacji i wyzwania bezpieczeęstwa Ukrainy
BiorĈc pod uwagč etymologič terminu „demokracja” sprawa wydaje sič oczywista, iİ
wskazany system polityczny oznacza wãadzč ludu. Jednakİe naleİy pamičtaþ, iİ
przywoãany termin powstaã w staroİytnoĤci i sãuİyã do opisu ówczesnej rzeczywistoĤci
politycznej. Zaãoİenia i praktyka wspóãczesnych paęstw demokratycznych (powstajĈ od
XIX wieku) znacznie odbiegajĈ od staroİytnego modelu. W zwiĈzku z tym uzasadnione
wydaje sič pytanie, czy demokracja nadal oznacza wãadzč ludu? Przykãadowo z
perspektywy Ch. W. Millsa ludowãadztwo zaliczyþ moİna raczej do idealistycznych
intencji i szlachetnych postulatów niİ do realnie osiĈgalnych zjawisk politycznych. Naleİy
zaznaczyþ, iİ nie jest to odosobniony poglĈd. Jak zaakcentowaã Lech Zacher, chyba juİ
maão kto wierzy dzisiaj w to, iİ „demokracja to wãadza ludu” (Zacher, 2011, s. 28).
Paradoksalnie takİe funkcjonowanie partii politycznych, jako charakterystycznego
elementu procesu reprezentacji politycznej, generuje elitystyczny charakter struktury
wãadzy (Chmaj, įmigrodzki, Sokóã, 2000, s. 26). W zwiĈzku z tym moİna postawiþ pytanie,
czy wybory i instrumenty demokracji bezpoĤredniej gwarantujĈ obywatelom realny
wpãyw na demokratyczny system polityczny? Czy moİe jest to formuãa legitymizujĈca
faktycznĈ wãadzč elit politycznych? W jaki sposób aktywnoĤþ polityczna obywateli (w jej
wymiarze konwencjonalnym i niekonwencjonalnym) umoİliwia wywieranie wpãywu na
decyzje wãadz? Czy sami obywatele sĈ zainteresowani rozszerzeniem moİliwoĤci swojego
wpãywu? Próba odniesienia sič do tak zarysowanych pytaę badawczych ma stanowiþ
przedmiot dyskusji proponowanego panelu.
Bibliografia:
1. Chmaj M., įmigrodzki M., Sokóã W., Teoria partii politycznych, Lublin 2000.
2. Zacher L.W., Demokracja jako rozczarowanie i nadzieja - uwagi i refleksje
wprowadzajĈce, [w:] Transformacje demokracji. DoĤwiadczenia, trendy, turbulencje,
perspektywy, L.W. Zacher (red.), Warszawa 2011.
WieloĤþ oĤrodków decyzyjnych oraz niejednolitoĤþ procesu decyzyjnego i
funkcjonujĈcych mechanizmów konsultacji w sferze WPZiB, które rozstrzygajĈ o roli
stanowisk prezentowanych przez instytucje UE i znaczeniu interesów paęstw
czãonkowskich w ostatecznych postanowieniach.
Traktat z Lizbony (TL) zmodyfikowaã strukturč instytucjonalnĈ Wspólnej Polityki Zagranicznej
21
Maciej Górecki
UKW
Dr Karolina
Tybuchowska-Hartlięska
Uniwersytet WarmięskoMazurski w Olsztynie
Wspóãczesne teorie
stosunków
mičdzynarodowych
Wybory do samorzĈdu
terytorialnego. Mičdzy rutynĈ
demokracji zachodnich a
doĤwiadczeniami
wschodnich
Dr Katarzyna MarzčdaMãynarska
Skãodowskiej
ZarzĈdzanie w stosunkach
mičdzynarodowych
i Bezpieczeęstwa (WPZiB). InteresujĈca wydaje sič w zwiĈzku z tym analiza znaczenia tych
zmian dla funkcjonowania gãównych instytucji w ramach systemu decyzyjnego
wspomnianej polityki, jak równieİ aspekt zapewniania udziaãu w procesie organów i
instytucji reprezentujĈcych interes ponadnarodowy, w sferze uznawanej przez dekady
integracji jako kompetencja paęstw. Wydaje sič zatem, İe Traktat z Lizbony modyfikujĈc
ramy procesu decyzyjnego WPZiB, wpãynĈã takİe na sposoby kooperacji i relacje mičdzy
instytucjami decyzyjnymi.
W kwestiach proceduralno-instytucjonalnych trzeba zauwaİyþ, İe Wspólna Polityka
Zagraniczna i Bezpieczeęstwa podlega szczególnym zasadom. Jest okreĤlana i
realizowana przez Radč EuropejskĈ i Radč (wyklucza sič przyjmowanie aktów
ustawodawczych), a wykonuje jĈ Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i
Polityki Bezpieczeęstwa oraz paęstwa czãonkowskie. Zauwaİa sič takİe rolč Parlamentu
Europejskiego i Komisji.
Naleİy zaznaczyþ, İe w ramach zasad i celów swoich dziaãaę zewnčtrznych, UE
realizujĈc WPZiB, opiera sič na rozwoju wspóãpracy politycznej i zaufania mičdzy
paęstwami czãonkowskimi, okreĤlaniu kwestii stanowiĈcych przedmiot ogólnego
zainteresowania i osiĈganiu wičkszego stopnia zbieİnoĤci dziaãaę.
Tematem panelu jest refleksja nad wspóãczesnymi teoriami stosunków
mičdzynarodowych, w kontekĤcie realizacji przez poszczególne z nich eksplanacyjnej i
prognostycznej funkcji nauki..
Do gãównych problemów poruszanych w referatach naleİy zaliczyþ specyfikč wyborów
samorzĈdowych w róİnych krajach. Wskazanie na wčzãowe kwestie charakteryzujĈce
poszczególne case study umoİliwi wyciĈgničcie wniosków w ujčciu porównawczym.
Analiza czynników endogennych i egzogennych oraz wskazanie na kluczowe kierunki
trendów spowoduje merytorycznĈ debatč nad zasadnoĤciĈ porównaę tytuãowych
wyborów w róİnych paęstwach. Prezentacja zaãoİeę i wskaĮników badawczych oraz
przedstawienie danych metodĈ desk research przez poszczególnych uczestników bčdzie
skutkowaþ wymianĈ myĤli i doĤwiadczeę zarówno w wymiarze metodologicznym, jak i
empirycznym. Organizacja panelu przyczyni sič do moİliwoĤci przedstawienia wniosków z
projektu badawczego dotyczĈcego wyborów samorzĈdowych w ujčciu
porównawczym, w którym uczestniczy 10 osób z uznanych oĤrodków akademickich.
Uczestnictwo w panelu bčdzie równieİ otwarte na propozycje innych osób
zainteresowanych wãĈczeniem sič do dyskursu nad zaãoİeniami i badaniami wyborów do
samorzĈdu terytorialnego, ze szczególnym uwzglčdnieniem ich stanu w poszczególnych
paęstwach.
Problem badawczy: AdekwatnoĤþ koncepcji zarzĈdzania do analiz z zakresu stosunków
mičdzynarodowych
Zagadnienia poruszane w panelu:
PosiadajĈce silne konotacje ekonomiczne pojčcie zarzĈdzania pojawião sič na gruncie
stosunków mičdzynarodowych pod koniec lat osiemdziesiĈtych XX wieku. Koncepcje tč
wykorzystano w próbach uchwycenia istoty zmian zachodzĈcych w Ĥrodowisku
mičdzynarodowym pod koniec XX wieku. Celem panelu jest z jednej strony, analiza istoty,
uwarunkowaę oraz koncepcji zarzĈdzania funkcjonujĈcych w teorii i praktyce stosunków
mičdzynarodowych: global governance, good governance, multilevel governanace, z
drugiej zaĤ zainicjowanie dyskusji na temat zasadnoĤci posãugiwania sič tĈ koncepcjĈ do
analiz na gruncie stosunków mičdzynarodowych.
22
!"
"
!#
$%
!'
"(
!
)
!" *+,
-(".,
"
! !" (! (
!#
+
% /
!"
!
""#
0 ! "'! !
!(
"
!
(,
!
1""
2!"
""#
'
"'!
(3
/
%!
!(
!(
4
/
!
!"
*!,
(!,
!.4
/
!
,
!"'!
(4
/
)
!5
*!5
!5.
!
!"
!
4
/)!
( 4
/
!"
!
(!"
""
6
(#
7
'
!
!!
,
!
!"!
6!"
!
)
!
,
"
!
( #
$(
!"'
!"'3
)
5!5
8
!"
!"
%
!' 6!"
!"
5"#
")
!5
%
% ,
'!'!
)%!5
!5#
9 (
'
%
)
5!5
"'!!5
!!5
!!5
")
!5#
+
!
"'
!'
6 "',
!
'
!
#
!
!
'
6',
!
%
'!5
()
(!5!!5
" "'!!5
"'!
'
'#
#
!
0!"
'
! :
!
!
!
!5
!
'
(
(
"'
(
,
)
'
'!'
"'
!
6
"'
!
%
!5
'
'! #
9(
% !(
( ',
!"
!"
!!5
"
!"
)!
!
%
!!5#
!5
!!5
'
!(
("'
"
!
)
!"!5
'
! #
7(
! "
"!
"
!"
)
!5!
!5
3
;
6
!"
'
! !
(!" 6!" 4
;
%
!"!5
'
'
! " ,
" ,
( 4
;
(
!5
!",
"
!)
(!5
!
!/
! 4
;
!!5,
!!5,
!!5
)
%
!5
!"
!"
!(4
;
!
(
(
!"
!
"!
!
(!"
0
(
1
=!!
>!
"
/
(
!,
,
!!"
(
!!54
;
!5
)
)
(!"
!!5
)
%"'
!"
'
!!5
'
! 6)
"
!#
7
!
)
!),
"
),
!5
'
'
!"
'
! 3
(),
),
),
),
%),
!
" "'!!5
'
',
'
!(,
!!5,
"
(
((#
! '! "
)
"
"
(!"
#
9(
'
!,
)
"
!!5'
!5!'
!
" "
(!
#
<
)
!5
% (!'
,
!"
!
!(
!(
!
(!",
!
!
(!"
!
"'!
)!(
#
?@AB
#
"
?B
!5
!5
)
'!5
!#
!
"
"
"
)!"
"
",
"%
"
!,
%
"'
!)
""
6!"
!5
"!5
"!5#
C "
)
!5
"(
!)
"
,
)
(
)
6 !5
(
!!5#
,
"'!
"
( ! ,
)!5
!
"
""'
!
!!
!5
*8
!
)%
!"
6!"
!"
!".,
!
!
6!"
!"
!"
"'
)
!5,
"'
!
6!"
!),
!
!"
'
!5
!#
7(
!
!
!5
"'!!5
!
"
)
*
,
#
/".
!5
6!
)
"
*6
)"),
)
)4
!5.#
<'!
(
)%
%!
'
"'!!5
"
)
!()
6"'!
)
"
!
!"!
( #
D!
(
/
!!"
*6!"
!5
!5,
6!5
!5
!5 !5
!"
".
/
)
"
!"#
!
!!
"'
"
!)
"'!!5
* ".
(%
(
/
!"
!,
!5
"'!!5
)
",
"
/
"
!5
( !
!5
!#

Lista paneli otwartych - III Kongres Politologii

Transkrypt

Podobne dokumenty

Łożyska NTN SNR - the site of NTN-SNR

Spis treści

W naszym sklepie www.e-factory.pl

Słowo wstępne

LAUREACI IV FESTIWALU

Sądzę, że ciekawym ćwiczeniem może być napisanie do nich

Wspólnota SNR z Leszna - Stowarzyszenie Najświętszej Rodziny