Część matematyczno przyrodnicza - przyroda

Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego
w części matematyczno-przyrodniczej
z zakresu przedmiotów przyrodniczych,
przeprowadzonego w roku szkolnym 2014/2015
1
Uczniowie bez dysfunkcji oraz uczniowie z dysleksją rozwojową rozwiązywali
zadania zawarte w arkuszu GM-P1-152.
Arkusz egzaminacyjny zawierał 24 zadania zamknięte z biologii, chemii, fizyki i
geografii. Każdy z przedmiotów reprezentowany był przez sześć zadań różnego typu: wyboru
wielokrotnego, prawda- -fałsz, na dobieranie. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań
można było uzyskać maksymalnie 28 punktów. Arkusz standardowy w części matematyczno
– przyrodniczej z zakresu przedmiotów przyrodniczych rozwiązywało 94 uczniów, trzech
uczniów pisało arkusz dostosowany (GM-P8-152).
Zestaw zadań sprawdzał wiadomości i umiejętności określone w podstawie
programowej dla II i III etapu edukacyjnego i obejmował następujące wymagania ogólne
(tabela nr.1).
Tabela nr.1 Poziom wykonania zadań w kraju i w szkole
Numer
zadania
Wymaganie ogólne zapisane
w podstawie programowej
Wymaganie szczegółowe
zapisane w podstawie programowej
Poziom wykonania
zadania (%)
KRAJ
SZKOŁA
1.
III. Poszukiwanie,
wykorzystanie
i tworzenie informacji.
III. Systematyka − zasady klasyfikacji, sposoby
identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów.
Uczeń:
9) wymienia cechy umożliwiające zaklasyfikowanie
organizmu do [...] stawonogów ([…] pajęczaków)
[...] oraz identyfikuje nieznany organizm jako
przedstawiciela jednej z wymienionych grup na
podstawie obecności tych cech;
10) porównuje cechy morfologiczne, […] grup
zwierząt wymienionych w pkt 9 [...].
41
35
2.
II. Znajomość metodyki
badań
biologicznych.
V. Budowa i funkcjonowanie organizmu roślinnego
na przykładzie rośliny okrytozalążkowej. Uczeń:
5) […] opisuje warunki niezbędne do procesu
kiełkowania (temperatura, woda, tlen).
54
51
3.
IV. Rozumowanie i
argumentacja.
VI. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka.
4. Układ oddechowy. Uczeń:
1) podaje funkcje części układu oddechowego,
rozpoznaje je (na […] modelu […]) oraz przedstawia
związek ich budowy z pełnioną funkcją.
35
49
4.
I. Znajomość
różnorodności
biologicznej i
podstawowych
procesów biologicznych.
IV. Rozumowanie i
argumentacja.
III. Systematyka zasady klasyfikacji, sposoby
identyfikacji i przegląd różnorodności organizmów.
Uczeń:
11) przedstawia znaczenie poznanych […] zwierząt
w środowisku […].
IV. Ekologia. Uczeń:
7) wykazuje, na wybranym przykładzie, że symbioza
(mutualizm) jest wzajemnie korzystna dla obu
partnerów.
71
69
5.
IV. Rozumowanie i
argumentacja.
VIII. Genetyka. Uczeń:
5) przedstawia dziedziczenie cech jednogenowych
[…].
35
35
2
6.
I. Znajomość
różnorodności
biologicznej
podstawowych
procesów biologicznych.
IX. Ewolucja życia. Uczeń:
2) wyjaśnia na odpowiednich przykładach, na czym
polega dobór naturalny i sztuczny […].
77
81
7.
I. Pozyskiwanie,
przetwarzanie
i tworzenie informacji.
II. Rozumowanie i
zastosowanie
nabytej wiedzy do
rozwiązywania
problemów.
2. Wewnętrzna budowa materii. Uczeń:
10) […] zapisuje elektronowo mechanizm
powstawania jonów, na przykładzie […] Mg […] Cl,
opisuje powstawanie wiązania jonowego.
59
64
8.
II. Rozumowanie i
zastosowanie
nabytej wiedzy do
rozwiązywania
problemów.
2. Wewnętrzna budowa materii. Uczeń:
5) […] wyjaśnia różnice w budowie atomów
izotopów wodoru.
62
67
9.
II. Rozumowanie i
zastosowanie
nabytej wiedzy do
rozwiązywania
problemów.
7. Sole. Uczeń:
5) wyjaśnia pojęcie reakcji strąceniowej […], na
podstawie tabeli rozpuszczalności soli […]
wnioskuje o wyniku reakcji strąceniowej.
51
53
10.
II. Rozumowanie i
zastosowanie
nabytej wiedzy do
rozwiązywania
problemów.
2. Wewnętrzna budowa materii. Uczeń:
12) definiuje pojęcie wartościowości jako liczby
wiązań, które tworzy atom, łącząc się z atomami
innych pierwiastków […].
6. Kwasy i zasady. Uczeń:
3) planuje […] doświadczenia, w wyniku których
można otrzymać wodorotlenek […].
43
49
11.
II. Rozumowanie i
zastosowanie
nabytej wiedzy do
rozwiązywania
problemów.
5. Woda i roztwory wodne. Uczeń:
6) prowadzi obliczenia z wykorzystaniem pojęć:
stężenie procentowe, masa substancji, masa
rozpuszczalnika, masa roztworu […].
31
31
12.
II. Rozumowanie i
zastosowanie
nabytej wiedzy do
rozwiązywania
problemów.
III. Opanowanie
czynności
praktycznych.
8. Węgiel i jego związki z wodorem. Uczeń:
8) projektuje doświadczenie pozwalające odróżnić
węglowodory nasycone od nienasyconych.
24
45
13.
I. Wykorzystanie
wielkości
fizycznych do opisu
poznanych
zjawisk lub rozwiązania
prostych
zadań obliczeniowych.
1. Ruch prostoliniowy i siły. Uczeń:
1) posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu
[…];
2) odczytuje prędkość i przebytą odległość
z wykresów zależności drogi […] od czasu […].
73
80
14.
II. Przeprowadzanie
doświadczeń
i wyciąganie wniosków
z otrzymanych wyników.
9. Wymagania doświadczalne. Uczeń:
5) wyznacza ciepło właściwe wody za pomocą
czajnika elektrycznego lub grzałki o znanej mocy
(przy założeniu braku strat).
8. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
33
46
3
12) planuje doświadczenie lub pomiar [...].
15.
I. Wykorzystanie
wielkości
fizycznych do opisu
poznanych
zjawisk lub rozwiązania
prostych
zadań obliczeniowych.
3. Właściwości materii. Uczeń:
6) posługuje się pojęciem ciśnienia (w tym ciśnienia
hydrostatycznego […]).
61
69
16.
III. Wskazywanie w
otaczającej
rzeczywistości
przykładów zjawisk
opisywanych za pomocą
poznanych
praw i zależności
fizycznych.
IV. Posługiwanie się
informacjami
pochodzącymi z analizy
przeczytanych tekstów
(w tym
popularnonaukowych).
3. Właściwości materii. Uczeń:
8) analizuje i porównuje wartości sił wyporu dla ciał
zanurzonych w cieczy [...].
2. Energia. Uczeń:
9) opisuje zjawiska topnienia, krzepnięcia,
parowania, skraplania [...].
69
78
17.
I. Wykorzystanie
wielkości
fizycznych do opisu
poznanych
zjawisk lub rozwiązania
prostych
zadań obliczeniowych.
4. Elektryczność. Uczeń:
10) posługuje się pojęciem pracy i mocy prądu
elektrycznego.
8. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
6) odczytuje dane z tabeli […].
41
45
18.
II. Przeprowadzanie
doświadczeń
i wyciąganie wniosków
z otrzymanych wyników.
7. Fale elektromagnetyczne i optyka. Uczeń:
5) opisuje (jakościowo) bieg promieni przy przejściu
światła z ośrodka rzadszego do ośrodka gęstszego
optycznie [...].
9. Wymagania doświadczalne. Uczeń:
11) demonstruje zjawisko załamania światła (zmiany
kąta załamania przy zmianie kąta padania –
jakościowo).
51
48
19.
I. Korzystanie z różnych
źródeł
informacji geograficznej.
1. Mapa umiejętność czytania, interpretacji
i posługiwania się mapą. Uczeń:
6) określa położenie [...] matematyczno-geograficzne
punktów […] na mapie.
41
55
20.
III. Stosowanie wiedzy
i umiejętności
geograficznych
w praktyce.
2. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń:
3) […] przedstawia (wykorzystując również własne
obserwacje) zmiany w oświetleniu Ziemi oraz
w długości trwania dnia i nocy […];
4) podaje najważniejsze geograficzne następstwa
ruchów Ziemi.
40
68
21.
I. Korzystanie z różnych
źródeł
informacji geograficznej.
II. Identyfikowanie
związków
i zależności oraz
wyjaśnianie
zjawisk i procesów.
1. Mapa - umiejętność czytania, interpretacji
i posługiwania się mapą. Uczeń:
7) lokalizuje na mapach (również konturowych) […]
najważniejsze obiekty geograficzne na świecie […]
([…] góry […] morza […]).
62
70
4
22.
I. Korzystanie z różnych
źródeł
informacji geograficznej.
II. Identyfikowanie
związków
i zależności oraz
wyjaśnianie
zjawisk i procesów.
6. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej
Polski. Uczeń:
3) przedstawia, na podstawie różnych źródeł
informacji, strukturę wykorzystania źródeł energii
w Polsce [...].
56
69
23.
I. Korzystanie z różnych
źródeł
informacji geograficznej.
5. Ludność Polski. Uczeń:
3) charakteryzuje […] zróżnicowanie rozmieszczenia
ludności w Polsce […].
41
55
24.
I. Korzystanie z różnych
źródeł
informacji geograficznej.
1. Mapa - umiejętność czytania, interpretacji
i posługiwania się mapą. Uczeń:
2) odczytuje z map informacje przedstawione za
pomocą różnych metod kartograficznych.
4. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski.
Uczeń:
4) podaje główne cechy klimatu Polski; wykazuje ich
związek z czynnikami je kształtującymi [...].
20
30
Poziom wykonania zadań
z przedmiotów przyrodniczych
90
80
poziom wykonania
70
60
50
40
kraj
30
szkoła
20
10
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
0
numer zadania
Wykres 1. Poziom wykonania zadań w części matematyczno – przyrodniczej w zakresie przedmiotów przyrodniczych
w kraju i w Publicznym Gimnazjum w Myszyńcu.
Poziom wykonania 18 zadań w naszej szkole jest wyższy niż w kraju, a 4 zadań – nieznacznie
niższy. Dwa zadania – 5 i 11 mają taki sam poziom wykonania w naszym gimnazjum, jak i w kraju
5
Średnie wyniki procentowe uczniów kraju, gminy, powiatu, województwa i szkoły
60,00%
56,30%
54,20%
52%
49,50%
50,00%
46,30%
40,00%
30,00%
20,00%
10,00%
0,00%
Kraj
Gmina
Kraj
Gmina
Powiat
Powiat
Województwo
mazowieckie
Województwo mazowieckie
Szkoła
Szkoła
Wykres 2. Średnie wyniki procentowe uczniów kraju, gminy, powiatu, i szkoły
Wynik uczniów naszego gimnazjum z egzaminu w części matematyczno –
przyrodniczej z zakresu przedmiotów przyrodniczych jest wyższy niż średni wynik kraju,
gminy, powiatu, województw.
64%
70%
60%
57%
51%
50%
50%
51%
60%
46%
45%
40%
30%
20%
10%
0%
Biologia
Chemia
Fizyka
Szkoła
Geografia
Kraj
Wykres 3. Porównanie wyników z poszczególnych przedmiotów w szkole i w kraju
Wyniki ze wszystkich przedmiotów przyrodniczych przewyższają wyniki krajowe.
6
Średnie wyniki klas
70%
60%
60%
59%
Klasa C
Klasa D
55%
57%
50%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Klasa A
Klasa B
Klasa A
Klasa B
Klasa C
Klasa D
Klasa E
Klasa E
Wykres 4. Średnie wyniki procentowe klas Publicznego Gimnazjum w Myszyńcu
Najlepiej część matematyczno – przyrodniczą z zakresu przedmiotów przyrodniczych
napisali uczniowie klasy III C (60 %) , w następnej kolejności są uczniowie klas III D (59 %),
III E (57%), III A (55 %) i III B (50%).
Procent wykonania zadań z poszczególnych przedmiotów
poszczególnych klas trzecich przedstawiają niniejsze wykresy (wykres 5-9).
przyrodniczych
Średnie wyniki dla poszczególnych przedmiotów
70%
65%
60%
56%
50%
40%
53%
48%
30%
20%
10%
0%
Biologia
Chemia
Fizyka
Klasa A
Wykres 5. Klasa A
7
Geografia
Średnie wyniki dla poszczególnych przedmiotów
70%
60%
59%
50%
40%
54%
45%
44%
Biologia
Chemia
30%
20%
10%
0%
Fizyka
Geografia
Klasa B
Wykres 6. Klasa B
Średnie wyniki dla poszczególnych przedmiotów
70%
66%
60%
50%
61%
55%
57%
40%
30%
20%
10%
0%
Biologia
Chemia
Fizyka
Klasa C
Wykres 7. Klasa C
8
Geografia
Średnie wyniki dla poszczególnych przedmiotów
80%
70%
69%
60%
50%
63%
55%
48%
40%
30%
20%
10%
0%
Biologia
Chemia
Fizyka
Geografia
Klasa D
Wykres 8. Klasa D
Średnie wyniki dla poszczególnych przedmiotów
70%
64%
60%
50%
51%
51%
Biologia
Chemia
62%
40%
30%
20%
10%
0%
Fizyka
Klasa E
Wykres 9. Klasa E
9
Geografia
Średnie wyniki klas
z poszczególnych przedmiotów
procent wykonania zadania
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
Klasa A
Klasa B
Klasa C
Klasa D
Klasa E
Wykres 10 . Średnie wyniki klas z poszczególnych przedmiotów
Średnie wyniki szkół na skali staninowej (2015r.)
Tabela 2. Wyniki szkół na skali stanikowej
Opis wyniku
Przedział wyników (w %)
1.
najniższy
23-32
2.
3.
bardzo niski
niski
33-39
40-43
4.
niżej średni
44-46
5.
średni
47-49
6.
wyżej średni
50-52
7.
53-56
8.
wysoki
bardzo wysoki
9.
najwyższy
67-93
Stanin
57-66
Na skali staninowej średni wynik szkoły 56,3 % daje 7 stopień skali.
10
Geografia
Fizyka
Chemia
Biologia
Geografia
Fizyka
Chemia
Biologia
Geografia
Fizyka
Chemia
Biologia
Geografia
Fizyka
Chemia
Biologia
Geografia
Fizyka
Chemia
Biologia
0%
Tabela 3. Poziom wykonania zadań z przedmiotów przyrodniczych w Publicznym Gimnazjum w Myszyńcu
Stopień trudności
Poziom wykonania
Numery zadań
Liczba zadań
Bardzo trudne
0,00-0,19
1.2,
1
Trudne
0,20-0,49
3, 5, 10.2, 11, 12, 14, 17, 18,
9
24
Umiarkowanie trudne
0,50-0,69
1.1, 2, 4, 7, 8, 9, 10.1, 15,
13
16.2, 19, 20, 22, 23
Łatwe
0,70-0,89
6, 13, 16.1, 21.1, 21.2
5
Bardzo łatwe
0,90-1,00
-
-
Zadania bardzo trudne to:
Zad. 1.2
p=0,18
Biologia
Zad.
Zad.
Zad.
Zad.
Zad.
Zadania trudne:
Zad. 24
p=0,30
Geografia
Zad. 11
p=0,31
Chemia
Zad. 5
p=0,35
Biologia
Zad. 12
p=0,45
Chemia
Zad. 17
p=0,45
Fizyka
Zad. 14
p=0,46
Fizyka
Zad. 10.2 p=0,48
Chemia
Zad. 18
p=0,48
Fizyka
Zad. 3
p=0,49
Biologia
16.1
6
13
21.1
21.2
Zadania łatwe to:
p=0,88
Fizyka
p=0,81
Biologia
p=0,80
Fizyka
p=0,71
Geografia
p=0,70
Geografia
Analizując wyniki uczniów, można zauważyć, że zadania zawarte w arkuszu były dla
gimnazjalistów umiarkowanie trudne i trudne.
Tabela 4. Wykaz sprawdzanych umiejętności w zadaniach bardzo trudnych i trudnych dla uczniów szkoły.
Numer zadania
1.2
3,
5,
10.2,
11,
12
14,
17,
18,
24
Sprawdzane umiejętności w zadaniu
III. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji.
IV. Rozumowanie i argumentacja.
IV. Rozumowanie i argumentacja.
II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów.
II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów.
II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów.
III. Opanowanie czynności praktycznych.
II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych
wyników.
I. Wykorzystanie wielkości fizycznych do opisu poznanych zjawisk lub
rozwiązania prostych zadań obliczeniowych.
II. Przeprowadzanie doświadczeń i wyciąganie wniosków z otrzymanych
wyników.
I. Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej.
11
Na 94 uczniów piszących arkusz standardowy w naszej szkole 33 uczniów otrzymało
maksymalną liczbę punktów z poszczególnych przedmiotów:

chemia 13 uczniów

geografia 11 uczniów

fizyka 7 uczniów

biologia 3 uczniów
Rozkład wyników 100%
na poszczególne przedmioty
biologia
9%
fizyka
21%
chemia
38%
geografia
32%
Wykres 11. Uczniowie z maksymalną ilością punktów z poszczególnych przedmiotów przyrodniczych
Wnioski do dalszej pracy:

utrwalanie wiedzy z zakresu przedmiotów przyrodniczych

warto doskonalić umiejętność interpretacji tekstów szczególnie w zakresie nauk
przyrodniczych

ćwiczenie umiejętności odczytywania i interpretowania informacji w sytuacjach typowych

rozwijanie umiejętności z zakresu wyciągania wniosków z przeprowadzanych
doświadczeń fizycznych

Ćwiczenie umiejętności przetwarzania informacji z wykresów punktowych i dokonywania
prostych obliczeń matematycznych.
12