Temat: Procesy logistyczne - gen

Temat:
Procesy logistyczne
prof. PO dr hab. inż. A. Szymonik
www.gen-prof.pl
2012
1
Istota procesu
logistycznego
2
def. procesu:
„proces to wszelkiego rodzaju
czynności w ramach, których dodaje
się
wartość
do
zasobów
początkowych i przekazuje się
produkt klientowi wewnętrznemu lub
zewnętrznemu”.
3
cd. def. procesu:
„zestaw logicznie powiązanych
zadań
lub
czynności
wykonywanych w celu osiągnięcia
wyniku biznesowego”.
4
cd. def. procesu:
„ciąg
(sekwencja)
logicznie
uporządkowanych
czynności, w wyniku, których
powstaje
określony
efekt
(rezultat) działania (produkt,
usługa)”.
5
Analiza procesu:
• jakie operacje są wykonywane?
• w jakiej kolejności?
• która operacja nie może się zacząć, dopóki
inne nie zostaną skończone – diagram
pierwszeństwa;
• jak długo trwa każda operacja?
• czy istnieje jakiś moment bezczynności i
czy produkty podlegają przemieszczeniu?
6
Def. procesu logistycznego:
Następujące po sobie w określonym
czasie i miejscu fakty (zjawiska
przeszłe i przyszłe) w dziedzinie
fizycznego przepływu wyrobów i usług
oraz informacji, a także ryzyka, które
towarzyszy każdemu działaniu.
7
Podział procesów logistycznych
I wariant
• bezpośrednio tworzące wartość
dodaną,
• pośrednio tworzące wartość dodaną;
• relatywnie związane z tworzeniem
wartości dodanej;
• nie tworzące wartości dodanej.
8
Podział procesów logistycznych
II wariant
• wykonawcze;
• wspierające;
• rozwojowe.
9
Podstawowe składniki procesów
logistycznych:
•
•
•
•
procesy przepływu dóbr rzeczowych;
procesy informacyjno-decyzyjne;
utrzymanie zapasów;
infrastruktura strumieni
logistycznych;
• koszty procesów logistycznych.
10
Sposoby realizacji procesów:
• prognozowanie zaopatrzenia;
• dokonywanie zamówień;
• zaopatrzenie, magazynowanie i
zarządzanie zapasami;
• zasilanie stanowisk pracy w materiały,
surowce, podzespoły;
• pakowanie i konfekcjonowanie;
• transport;
11
cd. Sposoby realizacji procesów:
• gospodarowanie opakowaniami;
• gospodarowanie odpadami
produkcyjnymi;
• przepływ informacji;
• serwis;
• gromadzenie, przetwarzanie
i przekazywanie informacji związanych
z powyższymi czynnościami.
12
Procesy przepływu dóbr
rzeczowych
13
Przedmiot logistyki
• Pierwszy – obejmuje strumienie zasilania
łańcucha logistycznego, tj. materiały, części,
zespoły i podzespoły konieczne do produkcji
określonego wyrobu.
• Drugi – obejmuje zakres wymieniony jako
pierwszy, a ponadto energię elektryczną, gaz,
środki pieniężne, stany osobowe, wodę.
• Trzeci – obejmuje zakres wymieniony jako
drugi, a ponadto infrastrukturę
i eksploatację.
• Czwarty – obejmuje zakres wymieniony jako
trzeci, a ponadto zaopatrzenie w maszyny
i urządzenia do produkcji.
14
Cel przemieszczania dóbr:
•
•
•
•
•
•
•
właściwy produkt (right product);
właściwa ilość (right quantity);
właściwa jakość (right quality);
właściwy czas (right time);
właściwe miejsce (right place);
właściwa informacja (right information);
właściwy koszt realizacji zleceń (right cost).
15
Funkcje zarządzania
w przepływie dóbr:
•
•
•
•
•
•
planowanie;
organizowanie;
motywowanie;
kontrola;
koordynowanie;
decydowanie.
16
Klasyfikacja przepływów fizycznych kryterium instytucjonalne
•
•
•
•
•
mikrologistycznych;
metalogistycznych;
mezalogistycznych;
makrologistycznych;
zewnętrznych (między dostawcami a
odbiorcami).
17
Klasyfikacja przepływów fizycznych –
kryterium fazowe:
• zaopatrzenia;
• produkcji;
• dystrybucji.
18
Klasyfikacja przepływów fizycznych –
kryterium funkcjonalne:
• transportu (gałęzi transportu);
• kształtowania zapasów;
• magazynowe (gospodarki
magazynowej);
• obsługi zamówień i klienta;
• opakowań.
19
W przedsiębiorstwach
usługowych i
handlowych
Przepływy dóbr
produkcyjnych
W przedsiębiorstwach
przemysłowych
Przepływy dóbr
konsumpcyjnych
Przepływy rodzajowe
Przepływy według przeznaczenia
PODZIAŁ PRZEPŁYWÓW FIZYCZNYCH
Przepływy wg faz
technologicznych
Przepływy wg
asortymentów
Przepływy wg zasięgu
terytorialnego
Przepływy
zaopatrzeniowe
Przepływy
surowców
Przepływy wewnątrz
przedsiębiorstwa
Przepływy
produkcyjne
Przepływy
materiałów
Przepływy między
przedsiębiorstwami
Przepływy
dystrybucyjne
Przepływy wyrobów
gotowych
Przepływy
krajowe
Przepływy
odpadów
Przepływy
międzynarodowe
20
Procesy informacyjnodecyzyjne
21
Składniki procesów informacyjnych
logistyki :
• systemy kodowania i identyfikacji
produktów;
• dokumentacja przepływu;
• systemy kodowania dokumentów,
kontrahentów;
• przetwarzanie informacji;
• gromadzenie, przesyłanie informacji.
22
Etapy procesu podejmowania
decyzji:
• identyfikacja sytuacji decyzyjnej;
• identyfikacja i projekt wariantów
decyzji;
• ocena zaprojektowanych wariantów i
wybór wariantu racjonalnego;
• stworzenie warunków realizacji decyzji;
• kontrola efektów podjętej decyzji.
23
Podział problemów
decyzyjnych:
• pewności;
• ryzyka;
• niepewności.
24
Procesy utrzymania zapasów
rzeczowych
25
Przyczyny utrzymywania
zapasów:
•
•
•
•
•
niepewność dostaw i ich opóźnienia;
większe potrzeby rynkowe niż przewidywane;
uzyskanie niższej ceny zakupu;
sezonowość dostaw;
konieczność zapewnienia rytmiczności
produkcji;
• korzyść skali produkcji;
• korzyść skali dostaw;
26
cd. Przyczyny utrzymywania
zapasów:
•
•
•
•
sezonowość popytu;
zapewnienie pełnej obsługi klienta;
zapewnienie opłacalności transportu;
wymagania klienta.
27
Def. Zapasu (I):
„Zasoby towarów wykorzystywanych
w procesie produkcji (surowców
i produktów w toku), w działalności
pomocniczej (materiałów
konserwacyjnych, naprawczych
i operacyjnych) oraz w obsłudze klienta
(produktów gotowych i części
zamiennych)”.
28
Def. Zapasu (II):
„Faza przepływu dóbr przez
kanał logistyczny”.
(nowoczesne ujęcie)
29
Zasady dla II def.:
• zapasy należy składować w tym obszarze
łańcucha logistycznego, w którym wiąże
się to z optymalizacją kosztów
całkowitych;
• miejsce składowania, ilość oraz rodzaj
zapasów powinny umożliwiać pełną
synchronizację popytu z podażą;
• aktualny i przewidywany poziom, koszty
oraz tempo przepływu zapasów powinny
być znane wszystkim podmiotom
30
w systemie logistycznym.
Podział zapasów:
•
•
•
•
bieżące;
cykliczne;
bezpieczeństwa;
spekulacyjne.
31
Topologia zapasów i odpadów
M – zapasy magazynowe w przedsiębiorstwie;
MZ – zapasy zaopatrzeniowe (surowce, materiały,
półprodukty);
MP – zapasy produkcyjne (produkcja w toku);
MD – zapasy dystrybucyjne (wyroby gotowe);
O – odpady w przedsiębiorstwie;
OZ – odpady w sferze zaopatrzenia;
OP – odpady w sferze produkcji;
OD – odpady w sferze dystrybucji.
32
Metody gospodarowania
zapasami:
• reguła 80/20;
• metoda ABC;
• metoda XYZ.
33
Infrastruktura strumieni
logistycznych
34
Def. Infrastruktury logistycznej:
„Infrastruktura logistyczna to
system dróg lądowych, wodnych,
portów lotniczych, portów
morskich i/lub sieci
telekomunikacyjnych znajdujących
się na określonym terenie”.
35
Trzy składowe infrastruktury
logistycznej:
• liniowa – istniejąca w państwie sieć
rozumiana jako każdy wydzielony pas
terenu, przeznaczony do ruchu lub
postoju środków transportu wraz z
leżącymi w jego ciągu obiektami
inżynierskimi;
36
cd. Trzy składowe infrastruktury
logistycznej:
• punktowa – wyodrębnione obiekty
służące stacjonarnej obsłudze
ładunków oraz środków przewozowych
transportu;
• infrastruktura komunikacyjna – środki
przekazu, standardy wymiany danych i
środki zapewniające ich przepływ.
37
Infrastruktura liniowa oraz
punktowa:
• samochodowa – punktowa (w jej skład
wchodzą obiekty służące stacjonarnej
obsłudze pasażerów, ładunków oraz
środków przewozowych w transporcie
samochodowym), liniowa (chodzi o
istniejącą w państwie sieć drogową;
38
cd. Infrastruktura liniowa oraz
punktowa:
• kolejowa – punktowa (bocznice,
stacje, punkty przeładunkowe),
liniowa (ogół linii kolejowych, które
można podzielić wg kilku
kryteriów);
39
cd. Infrastruktura liniowa oraz
punktowa:
• morsko/wodna śródlądowa –
punktowa ( terytorium portowe,
portowa sieć dróg kolejowych,
kołowych), liniowa (szlaki wodne);
• lotnicza – punktowa (porty
lotnicze, międzynarodowe porty
lotnicze, lotniska, lądowiska),
liniowa (drogi lotnicze).
40
Def. infrastruktury
telekomunikacyjnej
„Zespół wszystkich środków
technicznych, za pomocą których
realizowane są różnorodne usługi takie
jak: sieci inteligentne, mobilna telefonia,
przesył danych, dostęp do sieci
Internetowej, transmisja sygnałów
telewizyjnych, tworzenie wirtualnych
sieci korporacyjnych, dostęp radiowy
oraz przewodowy, usługi głosowe itp.”
41
Infrastrukturę telekomunikacyjną
tworzą:
•
•
•
•
•
•
kable i przewody;
linie telekomunikacyjne kablowe;
kanalizacje kablowe;
linie radiowe;
słupy, wieże, maszty;
urządzenia przetwarzające i
przesyłające sygnały
telekomunikacyjne.
42
Koszty procesów
logistycznych
43
Def. Koszt logistyczny:
„To wyrażone w jednostkach pieniężnych
celowe zużycie zasobów systemu
gospodarczego oraz wydatki finansowe
wynikające z przepływu dóbr
materialnych, utrzymywania zapasów
oraz przetwarzania informacji
związanych działaniami logistycznymi
systemu gospodarczego i jego
łańcucha dostaw.”
44
Podział kosztów logistyki:
Pierwszy. Koszty logistyki sensu stricte
stanowią główny ciężar w strukturze
kosztów i związane są bezpośrednio z
realizacją określonych procesów
logistycznych.
45
cd. Podział kosztów logistyki:
Drugi. Koszty zdarzeń nadzwyczajnych
strat oraz ubytku majątku i środków
gospodarczych z tytułu prowadzenia
działalności logistycznej.
46
cd. Podział kosztów logistyki:
Trzeci. Koszty (materialne i
niematerialne) utraconych korzyści
są najczęściej wynikiem braków
zapasów magazynowych.
47
Podział kosztów logistyki (II):
• koszty fizycznego przepływu
materiałów;
• koszty zapasów;
• koszty procesów informacyjnych.
48
Koszty fizycznego przepływu
materiałów:
• koszty amortyzacji;
• koszty pracy;
• koszty zużycia materiałów, paliw i
energii;
• koszty transportu;
• inne koszty przepływu.
49
Koszty zapasów:
• tworzenia zapasów;
• utrzymania zapasów;
• wyczerpania zapasów.
50
Koszty procesów
informacyjnych
51
koszty stworzenia
SIT
(30%)
koszty projektowania
(25%)
koszty sprzętu
(5%)
Koszty SIT
poprawianie błędów –
konserwacja naprawcza
(15%)
koszty
użytkowania
SIT
(70%)
adaptacja – konserwacja
dopasowująca (15%)
udoskonalanie –
konserwacja
doskonaląca (40%)
52
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !!!
53