Podstawy funkcjonowania uczelni Finansowanie uczelni

Podstawy funkcjonowania uczelni
Celem państwa w obszarze szkolnictwa wyższego jest dostarczenie specjalistycznej wiedzy możliwie
szerokiej grupie młodzieży. Szkolnictwo wyższe wiąże się zatem z działalnością dydaktyczną
realizowaną na odpowiednim poziomie.[398]
Gwarancją tego poziomu stanowić powinno powierzanie prowadzenia wykładów i przeprowadzania
egzaminów osobom ze stopniem doktora.[399]
Uczelnie ze swej natury są korporacjami. W skład tej korporacji powinni wchodzić studenci,
absolwenci studiów, wypromowani doktorzy oraz aktualni pracownicy tak, by większość głosów w
organach uchwałodawczych należała do osób ze stopniem doktora, ale nie do aktualnych
pracowników. Bez istotnego wzmocnienia głosu absolwentów polskim uczelniom grozi dalsze
obniżanie poziomu nauczania.[400]
Państwowe szkoły wyższe należy sprywatyzować, przekazując wyżej zdefiniowanym korporacjom ich
dotychczasowy majątek. Państwu i jednostkom samorządu terytorialnego powinno przysługiwać
prawo pierwokupu tego majątku, gdyby dana uczelnia chciała się jego pozbyć.[401]
Uczelnie powinny mieć zagwarantowaną silną autonomię. Państwo mogłoby formułować jedynie
zalecenia programowe dotyczące poszczególnych kierunków studiów.[402]
Każda uczelnia we własnym zakresie przeprowadzałaby rekrutację na studia.[403]
Finansowanie uczelni
Należy odejść od faktycznego wspierania przez państwo edukacji osób pochodzących z
zamożniejszych rodzin. Dziś taka właśnie młodzież stanowi większość studentów uczelni
publicznych.[404]
Trzeba skończyć z faktycznym dotowaniem przez Polskę innych państw, związanej z emigracją z
Polski osób z wyższym wykształceniem.[405]
Aby uniknąć tych negatywnych zjawisk należy oprzeć finansowanie studiów na systemie
kredytów.[406]
Maksymalną kwotę kredytu ustalano by w ustawie budżetowej bez zróżnicowania kierunku studiów.
Aby wykształcić dobrych legislatorów czy humanistów potrzebne są nie mniejsze środki, niż do
wykształcenia dobrych lekarzy czy inżynierów.[407]
Stopa oprocentowania kredytu byłaby równa stopie inflacji.[408]
Masowe stypendia naukowe należy zlikwidować. Wycenę wiedzy powinien zapewniać rynek
pracy.[409]
System stypendiów naukowych dla wybitnych studentów, pragnących zostać naukowcami, można
powiązać z finansowaniem nauki i uzależnić od dalszej pracy w kraju przez ustalony z góry czas i na
określonych warunkach.[410]
Masowe stypendia socjalne należy zlikwidować. Studenci co do zasady są osobami dorosłymi, w sile
wieku, i albo sami powinni się utrzymywać, albo traktować studia jako inwestycję w zwiększenie
swoich kwalifikacji.[411]
Łączne wydatki na szkolnictwo wyższe, zwłaszcza w dobie kryzysu demograficznego, należy istotnie
zmniejszyć, zwiększając ewentualnie wydatki na naukę.[412]
Postulaty szczegółowe
Należy upowszechniać publikowanie podręczników w wersji elektronicznej, aby minimalizować koszt
dostępu do wiedzy dla studentów.[413]
Należy zlikwidować ustawowe regulacje dotyczące postępowań dyscyplinarnych.[414]
Prace uprawniające do zdobycia stopnia akademickiego powinny być udostępniane on-line na
miesiąc przed ich nadaniem.[415]
Funkcje dydaktyka i egzaminatora powinny zostać oddzielone.[416]
Egzaminy komisyjne stały się na wielu uczelniach farsą, kolejnym terminem zdawania danego
przedmiotu u łagodniejszych wykładowców. Egzamin komisyjny powinien oznaczać ocenę nagrania z
egzaminu ustnego albo powtórną ocenę pracy pisemnej przez niezależną od wykładowcy
komisję.[417]