dolina środkowej wisły plb140004
Transkrypt
dolina środkowej wisły plb140004
DOLINA ŚRODKOWEJ WISŁY PLB140004 Wisła w okolicach Nowego Dworu Mazowieckiego Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy Obszar obejmuje długi na ponad 250 km odcinek doliny Wisły pomiędzy Dęblinem a Płockiem, na którym rzeka zachowała naturalny charakter rzeki roztokowej, o zmiennej głębokości i szerokości koryta, z licznymi rozgałęzieniami, wyspami i piaszczystymi łachami. Na większości omawianego odcinka dolina rzeki jest obwałowana, a brzegi Wisły są częściowo umocnione. W granicach obszaru znalazło się koryto rzeki wraz z wyspami, z których znaczna część jest objęta ochroną rezerwatową, oraz niskie fragmenty brzegów. Wyspy oraz brzegi rzeki są w większości pokryte zaroślami wierzbowymi. W wielu miejscach zachowały się niewielkie fragmenty lasów łęgowych, w tym rzadkich łęgów wierzbowych i topolowych. Na terasie zalewowej w obrębie obszaru rozciągają się rozległe, częściowo zdziczałe łąki i pastwiska, wśród których, w zagłębieniach, znajdują się różnej wielkości starorzecza ze zbiorowiskami szuwarów i roślinności wodnej. Niewielkie powierzchnie zajmują także pola uprawne oraz niewysokie wydmy z roślinnością napiaskową. Wzdłuż Wisły wiedzie jeden z głównych krajowych korytarzy ekologicznych. Część obszaru znalazła się w granicach Rezerwatu Biosfery „Puszcza Kampinoska” oraz otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego oraz w granicach obszarów chronionego krajobrazu: Doliny Rzeki Pilicy i Drzewiczki, Nadwiślańskiego I, Nadwiślańskiego II, Nadwiślańskiego III, Warszawskiego i Gostynińsko-Gąbińskiego. W obrębie obszaru znajduje się niewielki fragment Kampinoskiego Parku Narodowego oraz 13 rezerwatów przyrody: „Kępa Antonińska” (475 ha), „Kępa Rakowska” (120 ha), „Kępa Wykowska” (292 ha), „Kępy Kazuńskie” (544,28 ha), „Łachy Brzeskie” (476,31 ha), „Ławice Kiełpińskie” (803 ha), „Ławice Troszyńskie” (114 ha), „Wikliny Wiślane” (340,48 ha), „Wyspy Białobrzeskie” (133 ha), „Wyspy Świderskie” (572,28 ha), „Wyspy Zakrzewskie” (310 ha), „Wyspy Zawadowskie” (530,28 ha), „Zakole Zakroczymskie” (528,42 ha). Zachowaniu i utrzymaniu siedlisk cennych gatunków ptaków w Dolinie Środkowej Wisły sprzyja utrzymanie koryta rzeki w stanie naturalnym oraz prowadzona przez użytkowników terenów nadbrzeżnych ekstensywna gospodarka łąkarska. Do największych zagrożeń dla awifauny i jej siedlisk na omawianym obszarze należą: zabiegi hydrotechniczne związane z ochroną przeciwpowodziową, wycinanie nadbrzeżnych lasów łęgowych, rosnąca presja drapieżnych ssaków: norki amerykańskiej i lisa, zaniechanie bądź ograniczenie wypasu na pastwiskach w dolinie rzeki oraz wzrastająca penetracja terenu przez wędkarzy i myśliwych. Dolina Środkowej Wisły jest jedną z najważniejszych w kraju ostoi lęgowych ptaków wodno-błotnych związanych z siedliskami szerokiej doliny rzecznej, która zachowała naturalny charakter, w tym przede wszystkim rybitw, mew i ptaków siewkowych. Jest to najważniejsza krajowa ostoja lęgowa dla siedmiu gatunków: rybitwy białoczelnej Sterna albifrons (420–540 par lęgowych, blisko 50% ogólnokrajowej populacji lęgowej), rybitwy rzecznej Sterna hirundo (1400– 1700 par lęgowych, ponad 30% ogólnokrajowej populacji lęgowej), mewy pospolitej Larus canus (600–750 par lęgowych, blisko 80% ogólnokrajowej populacji lęgowej), śmieszki Larus ridibundus (7000–11 000 par lęgowych, blisko 8% ogólnokrajowej populacji lęgowej), nurogęsi Mergus merganser (70–120 par lęgowych, ok. 10% ogólnokrajowej populacji lęgowej), ostrygojada Haematopus ostralegus (6–12 par lęgowych, ok. 40% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i sieweczki obrożnej Charadrius hiaticula (100–160 par lęgowych, ok. 30% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Dla kilku następnych gatunków: ohara Tadorna tadorna (7–10 par lęgowych, ponad 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), sieweczki rzecznej Charadrius dubius (170–250 par lęgowych, ponad 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), brodźca piskliwego Actitis hypoleucos (70–150 par lęgowych, ponad 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), mewy czarnogłowej Larus melanocephalus (10–15 par lęgowych, ponad 15% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i brzegówki Riparia riparia (5200–11 400 par lęgowych, ponad 3% ogólnokrajowej populacji lęgowej) jest to jedna z kilku głównych ostoi lęgowych w Polsce. Na uwagę zasługuje również stosunkowo znaczna liczebność gniazdujących nad środkową Wisłą populacji bączka Ixobrychus minutus (5–15 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), derkacza Crex crex (40–70 odzywających się samców) i krwawodzioba Tringa totanus (20–30 par lęgowych ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), a także nieregularne gniazdowanie niezwykle rzadkiego w kraju szablodzioba Recurvirostra avosetta. Dolina Środkowej Wisły jest także ważnym ogólnokrajowym szlakiem migracji ptaków oraz jednym z najważniejszych w Polsce śródlądowych miejsc zimowania ptaków wodno-błotnych. Szablodziób Fot. Mateusz Kowalski Powierzchnia: 30 777,90 ha Rok zatwierdzenia: 2004 Regiony geograficzne: Nizina Środkowomazowiecka, Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka Mezoregiony: Dolina Środkowej Wisły, Kotlina Warszawska, Kotlina Płocka Położenie administracyjne: województwo lubelskie, powiaty puławski i rycki; województwo mazowieckie, powiaty kozienicki, garwoliński, grójecki, piaseczyński, otwocki, warszawski zachodni, legionowski, nowodworski, płoński, sochaczewski i płocki oraz miasto stołeczne Warszawa i miasto Płock Sprawujący nadzór nad obszarem: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie ul. Henryka Sienkiewicza 3 00-015 Warszawa tel: 22 556 56 00, fax: 22 556 56 02 e-mail: [email protected] www.warszawa.rdos.gov.pl Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie ul. Bazylianówka 46 20-144 Lublin tel: 81 710 65 00, fax: 81 710 65 01 e-mail: [email protected] www.lublin.rdos.gov.pl Dane Bazy Danych Ogólnogeograficznych, będące treścią niniejszego opracowania, są materiałem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Głównego Geodetę Kraju na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Osoby korzystające z tych materiałów nie mają prawa do ich zwielokrotniania, sprzedawania, udostępniania lub w inny sposób wprowadzania do obrotu lub rozpowszechniania ich treści w całości bądź we fragmentach, w szczególności do ich przesyłania lub udostępniania w systemach i sieciach komputerowych lub jakichkolwiek innych systemach teleinformatycznych.