Obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza nad
Transkrypt
Obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza nad
PUSZCZA NAD GWDĄ PLB300012 Gwda w okolicach Jastrowia Fot. Grzegorz Rąkowski Obszar składa się z dwóch części połączonych wąskim przesmykiem w okolicach Wałcza. Pierwsza z nich to duży kompleks leśny porastający piaszczystą równinę sandrową położoną na wschód i północ od Piły, przez który przepływa rzeka Gwda oraz jej prawobrzeżne dopływy: Płytnica, Rurzyca i Dobrzyca z Piławą. Druga część obszaru to położony na zachód od Wałcza mniejszy kompleks leśny, porastający silnie pofałdowany teren morenowy, w obrębie którego znajduje się duże jezioro Bytyń Wielki (877 ha). Wody z tego jeziora odprowadza rzeka Piławka, uchodząca do Dobrzycy. W obrębie obszaru znajduje się ponadto kilkanaście innych większych jezior, głównie rynnowych zbiorników eutroficznych oraz stosunkowo liczne niewielkie bagienne jeziora dystroficzne. W lasach Puszczy nad Gwdą znajdują się liczne zagłębienia wypełnione torfowiskami, które spotyka się także nad brzegami jezior oraz w dolinach rzecznych, gdzie występują także łąki kośne. Lasy zajmują blisko 90% powierzchni obszaru. Wśród zbiorowisk leśnych przeważają ubogie bory sosnowe. Inne fitocenozy leśne zajmują stosunkowo niewielkie powierzchnie. Są to: grądy, buczyny i bory mieszane, spotykane głównie na zboczach dolin i w lasach w zachodniej części obszaru, bory bagienne rosnące w bezodpływowych zagłębieniach wytopiskowych oraz łęgi w dolinach rzek. W granicach obszaru znalazła się znaczna część Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy” i niewielki fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Noteci” oraz 8 rezerwatów przyrody: „Dolina Rurzycy” (554,68 ha), „Glinki” (25,04 ha) „Golcowe Bagno” (123,83 ha), „Wielki Bytyń” (1826,55 ha), „Diabli Skok” (20,98 ha), „Kuźnik” (96,00 ha), „Smolary” (143,11 ha) i „Torfowisko Kaczory” (32,77 ha), a także dwa siedliskowe obszary Natura 2000: Dolina Rurzycy PLH300017 (1766 ha) i Jezioro Wielki Bytyń PLH320011 (2011,1 ha) oraz część obszaru Ostoja Pilska PLH300045. Zachowaniu i utrzymaniu siedlisk cennych gatunków ptaków w Puszczy nad Gwdą sprzyja słabe zaludnienie terenu i rozległość występujących tu kompleksów leśnych, a także różnorodność siedlisk związana z położonymi wśród lasów jeziorami, torfowiskami, łąkami i dolinami rzecznymi oraz prowadzona na terenach nieleśnych ekstensywna gospodarka rolna. Do najważniejszych zagrożeń dla awifauny i jej siedlisk w obszarze należą: usuwanie z lasu drzew dziuplastych i martwych, kolidowanie terminów prowadzenia niektórych prac leśnych z sezonem lęgowym ptaków, a także intensyfikacja turystyki wodnej, zabudowa brzegów jezior, zanieczyszczenie i eutrofizacja wód powierzchniowych oraz zaniechanie tradycyjnego użytkowania rolniczego obszarów nieleśnych. Gągoły w dziupli Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy Puszcza nad Gwdą jest ważną ostoją lęgową ptaków drapieżnych, a także leśnych i wodno-błotnych. Gniazduje tu 5 rzadkich gatunków drapieżników, umieszczonych w polskiej Czerwonej Księdze zwierząt, w tym skrajnie nieliczny w kraju rybołów Pandion haliaetus (1 para lęgowa). Tutejsze populacje lęgowe kani czarnej Milvus migrans (3–6 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), kani rudej Milvus milvus (6–9 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i bielika Haliaeetus albicilla (6–9 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej) osiągają stosunkowo znaczną liczebność. Jest to także jedna z kilku największych w Polsce ostoi lęgowych gągoła Bucephala clangula (50–70 par lęgowych, ponad 4% ogólnokrajowej populacji lęgowej), puchacza Bubo bubo (8–12 par lęgowych, blisko 4% ogólnokrajowej populacji lęgowej), lelka Caprimulgus europaeus (100–150 par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i lerki Lullula arborea (900–1100 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Na uwagę zasługuje również stosunkowo znaczna liczebność lokalnych populacji lęgowych nurogęsi Mergus merganser (10–15 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), włochatki Aegolius funereus (10–25 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), i zimorodka Alcedo atthis (40–50 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Powierzchnia: 77 678,90 ha Rok zatwierdzenia: 2007 Region geograficzny: Pojezierze Południowopomorskie Mezoregiony: Równina Wałecka, Pojezierze Krajeńskie, Dolina Gwdy Położenie administracyjne: województwo zachodniopomorskie, powiaty wałecki i drawski; województwo wielkopolskie, powiaty złotowski i pilski Sprawujący nadzór nad obszarem: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu ul. 28 Czerwca 1956 r. 223/229 61-485 Poznań tel: 61 831 11 77, fax: 61 831 11 99 e-mail: [email protected] www.poznan.rdos.gov.pl Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie ul. Jagiellońska 32 70-382 Szczecin tel: 91 430 52 00, fax: 91 430 52 29 e-mail: [email protected] www.szczecin.rdos.gov.pl Dane Bazy Danych Ogólnogeograficznych, będące treścią niniejszego opracowania, są materiałem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Głównego Geodetę Kraju na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Osoby korzystające z tych materiałów nie mają prawa do ich zwielokrotniania, sprzedawania, udostępniania lub w inny sposób wprowadzania do obrotu lub rozpowszechniania ich treści w całości bądź we fragmentach, w szczególności do ich przesyłania lub udostępniania w systemach i sieciach komputerowych lub jakichkolwiek innych systemach teleinformatycznych.