ostoja warmińska plb280015
Transkrypt
ostoja warmińska plb280015
OSTOJA WARMIŃSKA PLB280015 Śródleśne mokradło w rezerwacie „Kałeckie Błota” Fot. Grzegorz Rąkowski Obszar, należący do największych obszarów Natura 2000 w kraju, jest położony w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego i ciągnie się pasem długości ok. 115 km i szerokości 10–20 km wzdłuż granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej. Na wschodzie omawiany obszar sięga jeziora Oświn, na zachodzie zaś – okolic Braniewa. Środkowa część obszaru leży na Równinie Sępopolskiej, stanowiącej rozległą, bezjezierną i w znacznej części wylesioną nieckę. Przez jej środek głęboko wciętą doliną płynie rzeka Łyna, która w rejonie granicy państwowej rozlewa się w wydłużone jezioro zaporowe. W zachodniej części obszaru znajduje się silnie pofałdowany i w znacznej części zalesiony region Wzniesień Górowskich, które tworzą wzniesienia moreny czołowej z kulminacją Góry Zamkowej (216 m n.p.m.). Najbardziej wysunięta na zachód część obszaru jest położona na Nizinie Warmińskiej, którą przecinają niewielkie rzeki płynące głębokimi wąwozami. Na omawianym terenie znajduje się kilka stosunkowo niedużych jezior naturalnych, z których największe są jeziora: Kinkajmskie (95 ha), Głębockie (91 ha) i Arklickie (58 ha), oraz kilka niewielkich kompleksów stawów rybnych. Liczne są natomiast torfowiska oraz niewielkie śródpolne i śródleśne mokradła. Ponad połowę powierzchni obszaru zajmują intensywne uprawy rolne, znaczną powierzchnię zajmują także użytki zielone. W rejonie przygranicznym część dawnych użytków rolnych leży odłogiem, a część w ostatnich latach zalesiono. Lasy pokrywają łącznie około 25% powierzchni obszaru. W większości są to dobrze zachowane fragmenty grądów z partiami starodrzewu. Wzdłuż dolin cieków ciągną się lasy łęgowe, występują też bory sosnowe i brzeziny bagienne. W granicach obszaru znalazły się fragmenty obszarów chronionego krajobrazu: Rzeki Banówki, Rzeki Wałszy, Wzniesień Górowskich, Doliny Elmy, Doliny Dolnej Łyny, Doliny rzeki Guber i Jeziora Oświn oraz 3 rezerwaty przyrody: „Jezioro Martwe” (17,30 ha), „Bajory” (216,37 ha) i „Kałeckie Błota” (186,48 ha), a także siedliskowy obszar Natura 2000 Bieńkowo PLH280009 (122,70 ha). Zachowaniu i utrzymaniu siedlisk cennych gatunków ptaków w Ostoi Warmińskiej sprzyja przede wszystkim obecność znacznych obszarów ekstensywnie użytkowanych łąk, pastwisk i mokradeł oraz niewielka gęstość zaludnienia terenów przygranicznych, które znalazły się w jej obrębie. Do największych zagrożeń awifauny i jej siedlisk na omawianym obszarze należą: stałe zmniejszanie się powierzchni użytków zielonych w wyniku ich zarastania, zalesiania (zwłaszcza w pasie przygranicznym) bądź zamiany na pola orne, intensyfikacja rolnictwa i wprowadzanie wielkoprzestrzennych upraw monokulturowych, chemizacja rolnictwa i eutrofizacja zbiorników wodnych, likwidacja śródpolnych mokradeł i zadrzewień oraz przesuszenie siedlisk mokradłowych. Kolonia bocianów we wsi Żywkowo Fot. Grzegorz i Tomasz Kłosowscy Ostoja Warmińska jest największą w Polsce ostoją lęgową bociana białego Ciconia ciconia (800–900 par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), a także jedną z głównych krajowych ostoi lęgowych łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus (2–3 pary lęgowe, ok. 4% ogólnokrajowej populacji lęgowej), orlika krzykliwego Aquila pomarina (90–110 par lęgowych, ok. 5% ogólnokrajowej populacji lęgowej), żurawia Grus grus (300– 400 par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i derkacza Crex crex (600–800 odzywających się samców, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Jest to również bardzo ważna ostoja lęgowa ptaków drapieżnych, gniazduje tu bowiem 5 rzadkich gatunków z tej grupy, umieszczonych w polskiej Czerwonej Księdze zwierząt. Na uwagę zasługuje także stosunkowo znaczna liczebność gniazdujących na omawianym obszarze populacji bociana czarnego Ciconia nigra (15–20 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), łabędzia niemego Cygnus olor (90–100 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), gągoła Bucephala clangula (20–30 par lęgowych, ok. 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), nurogęsia Mergus merganser (15–20 par lęgowych, blisko 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej), błotniaka stawowego Circus aeruginosus (60–80 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), błotniaka łąkowego Circus pygargus (15–30 par lęgowych, ponad 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), zimorodka Alcedo atthis (40–60 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej), dzięcioła zielonosiwego Picus canus (20–30 par lęgowych, ok. 1% ogólnokrajowej populacji lęgowej) i dzięcioła białogrzbietego (10–15 par lęgowych, ponad 2% ogólnokrajowej populacji lęgowej). Powierzchnia: 145 342,00 ha Rok zatwierdzenia: 2004 (obszar powiększony w 2007 i 2011 r.) Regiony geograficzne: Nizina Staropruska, Pobrzeże Gdańskie Mezoregiony: Nizina Sępopolska, Wzniesienia Górowskie, Równina Warmińska Położenie administracyjne: województwo warmińskomazurskie, powiaty braniewski, bartoszycki, kętrzyński i węgorzewski Sprawujący nadzór nad obszarem: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie ul. Dworcowa 60 10-437 Olsztyn tel: 89 537 21 00, fax: 89 527 04 23 e-mail: [email protected] www.olsztyn.rdos.gov.pl Dane Bazy Danych Ogólnogeograficznych, będące treścią niniejszego opracowania, są materiałem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, prowadzonego przez Głównego Geodetę Kraju na podstawie przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Osoby korzystające z tych materiałów nie mają prawa do ich zwielokrotniania, sprzedawania, udostępniania lub w inny sposób wprowadzania do obrotu lub rozpowszechniania ich treści w całości bądź we fragmentach, w szczególności do ich przesyłania lub udostępniania w systemach i sieciach komputerowych lub jakichkolwiek innych systemach teleinformatycznych.