OCENA OBSZAROWA za 2013r. - Powiatowa Stacja Sanitarno
Transkrypt
OCENA OBSZAROWA za 2013r. - Powiatowa Stacja Sanitarno
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgodnie z § 16 i 17 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. z 2007 r. Nr 61 poz. 417 z późn. zm.) przedstawia poniŜej obszarową ocenę jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi za 2013 r. (sporządzoną dla gmin powiatu cieszyńskiego). Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 1. GMINA BRENNA Gmina Brenna zaopatrywana jest w wodę do spoŜycia przez następujące wodociągi publiczne oparte na wodzie powierzchniowej Brenna Hołcyna, Brenna Chrobaczy, Brenna Jatny (ich ujęcia – odpowiednio: Potok Hołcyna, Potok Chrobaczy oraz Potok Jatny zlokalizowane są na obszarze gminy) oraz Pogórze - oparty na ujęciu podziemnym (zlokalizowanym poza obszarem gminy). Z wody pochodzącej z wodociągów publicznych, będących pod stałą kontrolą zarówno Państwowej Inspekcji Sanitarnej, i przedsiębiorców wodociągowych w 2013r. korzystało jedynie ok. 38 % ludności. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy Brenna 62% Ludność w Gminie Brenna korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność w Gminie Brenna korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 38% 830 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Brenna Hołcyna Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Brenna Chrobaczy Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Brenna Jatny 960 50 2330 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Pogórze jak Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Brenna Chrobaczy Brenna Hołcyna Brenna Jatny Pogórze Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w od przedsiębiorców wodociągowych na koniec 2013r.: wodę do spoŜycia uzyskane 71,00 m3/d Produkcja – z wodociągu Brenna Hołcyna: - z wodociągu Brenna Jatny: 5,00 m3/d - z wodociągu Brenna Chrobaczy: 450,00 m3/d --------------------------------------------------------------------Razem produkcja: 526,00 m3/d 105,00 m3/d Zakup – z wodociągu Pogórze: Razem produkcja + zakup: 631,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów na terenie gminy: 4170 osób Przedsiębiorcy wodociągowi: 1) Zakład BudŜetowy Gospodarki Komunalnej w Brennej (Brenna Hołcyna, Brenna Jatny, Pogórze – od studzienki zakupowej w Górkach Małych ) 2) Spółka Wodna Brenna – Chrobaczy – Centrum (Brenna Chrobaczy) 3) Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu (Pogórze – do studzienki zakupowej w Górkach Małych) 1. Badania przeprowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały rok, w 9 punktach monitoringowych, z czego 6 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 3 w stacjach uzdatniania wody. Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Brenna Chrobaczy Brenna Hołcyna Pogórze Brenna Jatny monitoring kontrolny 4 (2–suw; 2–sieć) monitoring przeglądowy 1 (sieć) rekontrola nadzór 1 rmok (sieć) 0 2 (1-suw; 1-sieć) 4 (sieć) 2 (suw) 1 (sieć) 1 (sieć) 1 (suw) 0 0 0 0 0 0 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 16 10 6 magnez - 3 razy (1,2 mg/l, 1,7 mg/l, 4,1 mg/l, 5,3 mg/l) - mop, twardość – 3 razy (28 mg/l, 31 mg/l, 43 mg/l) - mop, mętność – 1 raz (32 NTU) mok, barwa – 1 raz (17 mg/l Pt) mok, odczyn pH – 1 raz (6,4) mok 17 15 2 Enterokoki (1 jtk) – mop, liczba bakterii grupy coli (5jtk) – mok, (mop – 4 razy, mok – 2 razy) (mop – 1 raz, mok- 1 raz) Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 2 próby. W próbce wody pobranej w czerwcu z sieci wodociągu Pogórze, w punkcie monitoringowym zlokalizowanym w studzience zakupowej z Gminą Brenna, (w ramach monitoringu przeglądowego) stwierdzono obecność Enterokoków (1 jtk). Przedsiębiorca podjął działania naprawcze i zaraz na początku lipca przedstawił niekwestionowany wynik badania wody. Przedsiębiorca wodociągowy nie był w stanie określić przyczyny wystąpienia skaŜenia bakteriologicznego wody pobranej w studzience przeprowadzona kontrola chloratora w Pogórzu wykazała prawidłowe jego działanie, nie stwierdzono przerw w dozowaniu podchlorynu sodu. Z kolei w próbce wody pobranej we wrześniu w Stacji Uzdatniania Wody Brenna Chrobaczy stwierdzono obecność bakterii grupy coli (5 jtk). W związku z tym Zarząd Spółki Wodnej powiadomił odbiorców wody o konieczności przegotowywania wody przeznaczonej do spoŜycia i podjął następujące działania naprawcze: na SUW wznowiono pracę chloratora (wcześniej dezynfekowano wodę tylko przy uŜyciu lampy UV), przeprowadzono dodatkowe płukanie wszystkich głównych linii wodociągowych przy otwartych hydrantach przeciwpoŜarowych, skontrolowano bezpośredni rejon strefy ochronnej poboru wody na ujęciu Potoku Chrobaczy nie stwierdzając tam Ŝadnych zagroŜeń. Przeprowadzono rekontrolne badanie wody w ramach kontroli wewnętrznej a wynik tego badania Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda stwierdzający zgodność badanych parametrów z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) przekazano do PPIS. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 6 prób. W ramach monitoringu kontrolnego prowadzonego dla wodociągu Brenna Chrobaczy w badaniu stwierdzono nieco obniŜony odczyn pH wody pobranej w Stacji Uzdatniania Wody (6,4), jednak po uwzględnieniu niepewności pomiaru, parametr odpowiadał stawianym wymaganiom. Próba, w której stwierdzono podwyŜszoną mętność oraz barwę, pobrana była z sieci wodociągu Brenna Hołcyna (w ramach monitoringu kontrolnego). Dyrektor Zakładu BudŜetowego Gospodarki Komunalnej w Brennej poinformował, iŜ przyczyną wystąpienia przekroczenia powyŜszych parametrów były najprawdopodobniej prace wykonywane przez Nadleśnictwo Ustroń (wycinka drzew) i zobowiązał się do przeprowadzenia badania rekontrolnego w ramach kontroli wewnętrznej, które ostatecznie potwierdziło właściwą jakość wody. NiezaleŜnie od powyŜszego kwestionowano jeszcze 4 próbki wody z uwagi na niskie stęŜenia magnezu, z czego trzy z nich dodatkowo takŜe ze względu na niską twardość ogólną. (wartości twardości ogólnej nie kwestionowano tylko w wodzie pochodzącej z wodociągu Pogórze). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu i dostosowywania twardości ogólnej do wymaganych wartości minimalnych. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorcy wodociągowi przekazali łącznie 17 sprawozdań z badań prowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorców Wodociągowych. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Brenna Chrobaczy Brenna Hołcyna Pogórze Brenna Jatny monitoring kontrolny 4 (1-suw, 3-sieć) monitoring przeglądowy 1 (suw) rekontrola 0 2 (1-suw, 1-sieć) 5 (sieć) 2 (suw) 0 1 (sieć) 1 (suw) 1 (sieć – rmop) 0 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości 17 13 Badanie mikrobiologiczne Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 4 magnez – 1 raz (3,14 mg/l) – mop twardość – 2 razy (24 mg/l, 35 mg/l) – mok, jon amonowy (1,5 mg/l) mop 16 16 0 - (mop-2razy, mok – 2 razy) Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 4 próby. W wodzie pochodzącej z wodociągu Brenna Jatny jednorazowo kwestionowano podwyŜszone stęŜenie jonu amonowego. Badania jonu amonowego wykonane w ramach kontroli PPIS nie potwierdziły tego. Dla wodociągu Pogórze, w jednej próbie pobranej w ramach monitoringu przeglądowego, stwierdzono niskie stęŜenie magnezu – 3,14 mg/l. W wodzie wodociągowej wodociągu Brenna Chrobaczy dwukrotnie kwestionowano jej niską twardość. Magnez i twardość naleŜą do dodatkowych parametrów chemicznych, jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnych wodociągów w 2013 r. wodociąg Brenna Chrobaczy Brenna Hołcyna Brenna Jatny Pogórze wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 28 24; 35 woda kwestionowana woda bardzo miękka 43 nie badano woda kwestionowana woda bardzo miękka 31 nie badano woda kwestionowana woda bardzo miękka 92 65 woda niekwestionowana woda miękka uwagi 60- 500 [mg/l] Z czterech przeprowadzonych przez PPIS w 2013r. podczas monitoringu przeglądowego, badań twardości ogólnej wody, kwestionowano trzy. Kwestionowane wyniki dotyczył próbek wody pobranej z wodociągów: Brenna Hołcyna, Brenna Chrobaczy oraz Brenna Jatny. Na podstawie przeprowadzonych badań twardości ogólnej wody stwierdza się, iŜ wodociągi w Gminie Brenna, dostarczają swoim odbiorcom wodę miękką i bardzo miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia, magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. Wody wodociągowe w gminie Brenna cechują się równieŜ niskim stęŜeniem magnezu – znacznie niŜszym od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). Dowodem na to są cztery analizy wody przeprowadzone w 2013r. z wszystkich nadzorowanych na obszarze gminy wodociągów publicznych w ramach urzędowej kontroli oraz jedna w ramach kontroli wewnętrznej. Potwierdzały to równieŜ analizy przeprowadzane w latach ubiegłych. W związku z powyŜszym w dalszym ciągu celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Brenna cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie – nie przekraczało 0,13 mg/l Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 4. Ujęcia indywidualne. W 2013 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie kontynuował nadzór nad indywidualnymi ujęciami zaopatrującymi szkoły w wodę do spoŜycia. Na terenie Gminy Brenna nadzorowano jedno tego typu ujęcie - dla Szkoły Podstawowej nr 1 w Brennej Leśnicy. Ujęcie to zaopatruje w wodę około 200 osób. Do badań pobrano 2 próby wody (w zakresie monitoringu kontrolnego). W związku z tym, Ŝe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz.U. z 2007r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) dopuszcza dla produkcji wody < 100 m3/d minimalną częstotliwość poboru próbek wody w ramach monitoringu przeglądowego 1 raz na 2 lata oraz tym, iŜ w ubiegłym roku przeprowadzono takie badanie wody, w 2013 r. nie przeprowadzano badania wody w ramach monitoringu przeglądowego. W jednej z pobranych próbek stwierdzono obniŜony odczyn pH wody (6,4), po uwzględnieniu niepewności pomiaru, parametr spełniał wymagania. 5. Kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Gminy Brenna w 2013r. kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. przeprowadzono w trzech obiektach: Rodzinnym Domu Seniora w Brennej, Domu Seniora "Silesia" w Brennej (obiekty te objęte zostały nadzorem nad jakością ciepłej wody w 2012 r.) oraz Dziecięcym Ośrodku Leczniczo Rehabilitacyjnym "Bucze" w Górkach Małych (obiekt ten objęty został nadzorem nad jakością ciepłej wody w 2010 r.). Badania przeprowadzone w 2013r. stanowiły zatem kontynuację badań poprzednich. W próbkach ciepłej wody uŜytkowej pobranej w styczniu w Dziecięcym Ośrodku Leczniczo - Rehabilitacyjnym "Bucze" w Górkach Małych oraz w listopadzie w Domu Seniora „Silesia” w Brennej nie stwierdzono obecności bakterii Legionella sp. Badanie ciepłej wody w Rodzinnym Domu Seniora w Brennej przeprowadzone w drugiej połowie listopada wykazało we wszystkich pobranych czterech punktach obecność pałeczek Legionella sp. w ilości 360, 420, 550 i 580 jtk/100ml (dopuszcza się do 100 jtk/100ml). Dokonano przeglądu technicznego sieci, okresowo podgrzewano wodę do temp. 80ºC z częstotliwością jeden raz w tygodniu. Przeprowadzenie badań powtórnych zaplanowane zostało na styczeń 2014 r. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 2. GMINA CHYBIE Gmina Chybie zaopatrywana jest w wodę do spoŜycia przez wodociąg publiczny Strumień, oparty na powierzchniowym ujęciu wody*. Z wody wodociągowej, systematycznie badanej w 2013r. zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę Wodociągowego korzystało ok. 91% ludności Gminy. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy Chybie 91% Ludność w Gminie Chybie korzystająca z wody pochodzącej z wodociągu publicznego Ludność w Gminie Chybie korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 9% Ocena jakości wody pochodzącej z wodociągu Strumień. Wodociąg Strumień Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia, uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Produkcja – 0 m3/d (Stacja Uzdatniania Wody Strumień unieruchomiona do odwołania) Zakup – z Zakładu Uzdatniania Wody Goczałkowice: 3 400,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągu na terenie gminy: 8 700 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu * Od 1 maja 2012r. nastąpiło wyłączenie Stacji Uzdatniania Wody w Strumieniu, która uzdatniała wodę surową ujmowaną do celów wodociągowych z Rzeki Wisły w Strumieniu. Od tego czasu do końca 2013r. na tereny dotychczas obsługiwane przez SUW w Strumieniu, wodę dostarczał Zakład Uzdatniania Wody „Goczałkowice” w Goczałkowicach-Zdroju. ZUW uzdatnia wodę powierzchniową pochodzącą z ujęcia na Zbiorniku Goczałkowickim oraz Zbiorniku Czarnieckim (których jakość wody kontrolowana jest przez PPIS odpowiednio w Tychach i Bielsku – Białej). Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały rok, w 3 punktach monitoringowych – z uwagi na tymczasowe wyłączenie SUW Strumień z uŜytkowania, wszystkie zlokalizowane były u odbiorców wody. Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań. wodociąg monitoring kontrolny 10 (sieć) Strumień monitoring przeglądowy 2 (sieć) rekontrola nadzór 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 12 9 3 magnez – 2 razy (mop) (4,4 mg/l; 3,4 mg/l); mętność (mok) (1,1 NTU) 12 12 0 - (2x mop; 1 x mok) Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 3 próby. Dwukrotnie kwestionowano niskie stęŜenie magnezu oraz jeden raz podwyŜszoną mętność wody (1,1 NTU) - po uwzględnieniu niepewności pomiaru wynik odpowiadał wymaganiom. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania niskich wartości magnezu do wymaganego stęŜenia minimalnego. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 10 sprawozdań z badań, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań. wodociąg monitoring kontrolny 8 (sieć) Strumień monitoring przeglądowy 2 (sieć) rekontrola 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych 10 8 2 (mop) Badanie mikrobiologiczne Kwestionowany parametr magnez – 2 razy (2,73 mg/l, 4,57 mg/l), Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 10 10 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 2 próby. Przekroczenia dotyczyły niskiego stęŜenia magnezu (2,73 mg/l oraz 4,57 mg/l) w wodzie wodociągowej. Magnez naleŜy do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają one bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla wodociągu Strumień w 2013 r. wodociąg Strumień wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 96; 101 95; 96 woda niekwestionowana uwagi 60- 500 [mg/l] woda miękka Na podstawie przeprowadzonych, w ubiegłych latach, badań w ramach kontroli urzędowej oraz dwóch badań przeprowadzonych przez PPIS w 2013r., stwierdza się, iŜ Wodociąg Strumień w Gminie Chybie, dostarcza swoim odbiorcom wodę miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. Na podstawie przeprowadzonych w 2013 r. przez Państwową Inspekcje Sanitarną dwóch badań zawartości magnezu w wodzie oraz na podstawie kontroli wewnętrznej przedsiębiorcy wodociągowego, jak równieŜ na podstawie wyników badań tego parametru przeprowadzonych w latach ubiegłych, stwierdza się, iŜ w wodzie występują niskie stęŜenia magnezu – znacznie niŜsze od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). Wobec powyŜszego, w dalszym ciągu celowym jest stosowanie przez mieszkańców Gminy Chybie Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Chybie cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie (0,12 mg/l oraz 0,08 mg/l). Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 3. MIASTO CIESZYN Cieszyn zaopatrywany jest w wodę do spoŜycia przez dwa wodociągi: Pogórze (ujecie podziemne na terenie obszaru wiejskiego Miasta i Gminy Skoczów ) oraz Nova Ves (ujęcie powierzchniowe w Republice Czeskiej). W 2013r. około 97% mieszkańców miasta korzystało z wody pochodzącej z wodociągów publicznych, będących pod stała kontrolą zarówno Państwowej Inspekcji Sanitarnej jak i Przedsiębiorcy Wodociągowego. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Cieszyna 3% Ludność Cieszyna korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność Cieszyna korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 97% 50 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Pogórze Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Nova Ves 34900 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Pogórze Nova Ves Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia, uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Produkcja – 0 m3/d (Stacje Uzdatniania Wody dla wodociągów Pogórze i Nova Ves zlokalizowane są poza obszarem Cieszyna) Zakup – z wodociągu Pogórze: 8 559,00 m3/d z wodociągu Nova Ves: 49, 00 m3/d -------------------------------------------------------------------------Razem: 8 608,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągu na terenie gminy: 34 950 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013r., w 14 punktach monitoringowych zlokalizowanych na sieci wodociągowej u odbiorców wody. Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Pogórze Nova Ves monitoring kontrolny 35 (sieć) 2 (sieć) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring przeglądowy 4 (sieć) 1 (sieć) rekontrola nadzór 2 (rmok – sieć) 0 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób w Cieszynie z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 42 36 6 magnez – 5 razy (1,2 mg/l; 2,9 mg/l, 3,2 mg/l, 3,9 mg/l, 5,3 mg/l) mop; Ŝelazo (373 µg/l)- mop; mętność (1,3 NTU) - mop mętność (3,1 NTU)- mok; 44 40 4 bakterie grupy coli – 3 razy (4jtk, 16 jtk, 19 jtk) – mok bakterie grupy coli – 1 raz (7 jtk) rmok (mop- 5 x; mok – 1x) (mok-3x, rmok-1x) Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 4 próby. Stwierdzone przekroczenia mikrobiologiczne dotyczyły dwóch punktów monitoringowych dla wodociągu Pogórze. W próbce wody pobranej w połowie sierpnia stwierdzono obecność bakterii grupy coli (19 jtk). Przedsiębiorca wodociągowy po otrzymaniu informacji, podjął działania polegające na płukaniu sieci. Mimo to rekontrola monitoringu kontrolnego przeprowadzona przez PPIS w Cieszynie wykazała utrzymujące się skaŜenie sieci bakteriami grupy coli (stwierdzono 7 jtk tych bakterii). Dopiero kolejne płukanie sieci wyeliminowało skaŜenie mikrobiologiczne, co potwierdziły wyniki zarówno badania przeprowadzonego przez PPIS (rmok), jak i w ramach kontroli wewnętrznej przedsiębiorcy wodociągowego. W wodzie pobranej w innym niŜ wyŜej opisanym punkcie monitoringowym równieŜ dwukrotnie stwierdzono obecność bakterii grupy coli (badania przeprowadzono w październiku i grudniu 2013r.). KaŜdorazowo informowano przedsiębiorcę wodociągowego, który płukał sieć w rejonie punktu monitoringowego oraz przeprowadzał powtórne badania wody w ramach kontroli wewnętrznej, a potwierdzeniem skuteczności podejmowanych działań naprawczych było przedstawienie niekwestionowanych wyników tych badań. W związku ze stwierdzanymi przypadkami mikrobiologicznego skaŜenia sieci wodociągowej wodociągu Pogórze, przedsiębiorca wodociągowy zdecydował się na zastosowanie stacji dozowania podchlorynu sodu przed zbiornikiem wody w Cieszynie przy ul. Kasztanowej. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 6 prób. W wyniku przeprowadzonych w ramach monitoringu przeglądowego badań kaŜdorazowo kwestionowano niskie stęŜenia magnezu w wodzie (zarówno dla wodociągu Pogórze jak i Nova Ves). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania niskich wartości magnezu do wymagalnego stęŜenia minimalnego. Ponadto w wodzie pobranej w jednym z punktów stwierdzono podwyŜszoną mętność wody oraz wysokie w niej stęŜenie Ŝelaza. Przedsiębiorca wodociągowy w ramach działań naprawczych wykonał płukanie sieci i pobrał próbkę wody w ramach badania powtórnego przeprowadzonego w ramach kontroli wewnętrznej (przedsiębiorca wodociągowy przedstawił do PPIS niekwestionowane wyniki tych badań). Przedsiębiorca wodociągowy wyjaśnił, Ŝe podwyŜszone wartości ww. parametrów mogły wynikać z wtórnego zanieczyszczenia sieci (część sieci wodociągowej jest stara, skorodowana, nieszczelna i wymaga wymiany na nową, co potwierdzają liczne zgłoszenia do PPIS awarii sieci wodociągowej). W związku ze złym stanem technicznym sieci wodociągowej, przedsiębiorca wodociągowy w 2013 r. wielokrotnie dokonywał jej wymiany na nową. W wodzie pobranej w jednym z punktów monitoringowych w ramach monitoringu kontrolnego stwierdzono równieŜ podwyŜszoną mętność, w związku z czym przedsiębiorca wodociągowy równieŜ dokonał przepłukania sieci i przedstawił niekwestionowany wynik tego badania. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. Przedsiębiorca wodociągowy przekazał Państwowemu Powiatowemu Inspektorowi Sanitarnemu w Cieszynie 44 sprawozdania z badań, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym przez PIS systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Pogórze Nova Ves monitoring kontrolny 35 (sieć) monitoring przeglądowy 4 (sieć) 1 (sieć) 1 (sieć) rekontrola 1 rmop, 3 rmok (sieć) 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych 43 38 5 (mop) Badanie mikrobiologiczne Kwestionowany parametr magnez – 5 razy (< 2,0 mg/l, 2,83 mg/l, 2,91 mg/l, 3,19 mg/l, 3,21 mg/l), twardość – 1 raz (39,0 mg/l) Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych 43 42 1 (mop) Kwestionowany parametr bakterie grupy coli – 1 jtk Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 1 próbę. Kwestionowana ze względu na obecność bakterii grupy coli w ilości 1 jtk jakość wody dotyczyła wodociągu Pogórze. Przedsiębiorca wodociągowy niezwłocznie przeprowadził działania naprawcze obejmujące płukanie sieci w rejonie punktu i wykonał powtórne badanie wody, które potwierdziło skuteczność przeprowadzonych działań. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 5 prób. Stwierdzone w próbach niskie wartości stęŜenia magnezu i twardości naleŜą do parametrów dodatkowych, jakim powinna odpowiadać woda do spoŜycia przez ludzi, a Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie obliguje przedsiębiorcy wodociągowego, do podejmowania działań zmierzających do uzupełnia ich do wymaganych wartości minimalnych Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Magnez i twardość naleŜą do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają one bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg średnia twardość wg kontroli urzędowej [mg/l] średnia twardość wg kontroli wewnętrznej [mg/l] 73; 782razy 62; 75; 76; 83 Pogórze ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości uwagi 60- 500 [mg/l] woda bardzo miękka woda niekwestionowana woda miękka 95 woda niekwestionowana Nova Ves 77 woda bardzo miękka 39 kwestionowana Na podstawie wyników badań twardości wody przeprowadzonych w ramach monitoringu przeglądowego w 2013 r. stwierdza się, iŜ woda wodociągowa w Cieszynie jest wodą bardzo miękką i miękką, tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W wodzie występują równieŜ niskie stęŜenia magnezu (od 1,2 mg/l do 5,3 mg/l maksymalnie) – znacznie niŜsze od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l, przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l), dlatego celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Cieszynie cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie – nie przekraczało 0,09 mg/l. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 4. Kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Miasta Cieszyna w 2013r. kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. przeprowadzono w sześciu obiektach: Lp 1 2 3 4 5 6 Nazwa obiektu, w którym pobrano próbki ciepłej wody uŜytkowej. Dom Pomocy Społecznej Konwentu Bonifratrów, Pl. J. Londzina 1, 43400 Cieszyn, Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej Szpital Śląski, 43-400 Cieszyn, ul. Bielska 4 Zakład Opiekuńczo–Leczniczy Sióstr Boromeuszek, 43-400 Cieszyn ul. Górny Rynek 6 Centrum Medyczne Sióstr ElŜbietanek, 43-400 Cieszyn, ul. Katowicka 1 Dom Studiującego Nauczyciela w Cieszynie 43400 Cieszyn, ul. Niemcewicza 8 Dom Studenta UŚKA 43-400 Cieszyn, ul. Bielska 66 Data (rok) rozpoczęcia badań ciepłej wody 2008r. 2008r. 2009r. 2013r. 2013r. 2013r. Łącznie, w wymienionych w tabeli obiektach, pobrano do badań w ramach nadzoru 33 próbki ciepłej wody uŜytkowej. We wszystkich, poza Centrum Medycznym Sióstr ElŜbietanek, nie kwestionowano jakości ciepłej wody (w większości próbek nie wykryto bakterii Legionella sp., natomiast w dwóch próbkach stwierdzone ilości pałeczek Legionella były niŜsze niŜ ilość dopuszczalna wg obowiązujących przepisów tj. 100 jtk/100 ml). Trzy z czterech pobranych w Centrum Medycznym Sióstr ElŜbietanek w Cieszynie próbek wody kwestionowano ze względu na obecność pałeczek Legionella (w pobranych 100 ml próbkach wody stwierdzono następujące ilości tych bakterii: 120 jtk, 210 jtk i 510 jtk/100 ml). Wezwano właściciela obiektu do niezwłocznego podjęcia działań interwencyjnych. Opracowano procedurę działań profilaktycznych w zwalczaniu bakterii Legionella, w ramach których przegrzano instalację ciepłej wody uŜytkowej. W wyniku kolejnego badania z sześciu pobranych próbek wody kwestionowano dwie (970 i 1400 jtk/100 ml). Dokonano kolejnych przegrzewań wody w instalacji ciepłej wody. Kolejne badanie wody wykazało skuteczność podjętych działań naprawczych. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 5. Decyzje wydane na urządzenia wodociągowe. W czerwcu 2013r. w związku z prośbą przedsiębiorcy wodociągowego WZC Sp. z o.o. wydano jedną decyzję zmieniającą termin wykonania decyzji z 2011r. (wydanej w związku ze stwierdzeniem złego stanu sanitarno – technicznego instalacji wodociągowej znajdującej się w komorze armatury Zbiornika Wody Zamarski w Cieszynie - na wodociągu Pogórze oraz drabinek prowadzonych do wnętrza tego zbiornika). W związku z prośbą przedsiębiorcy wodociągowego, PPIS ustalił nowy termin wykonania jej nakazów do dnia 31.12.2016r. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 4. GMINA DĘBOWIEC Gmina Dębowiec zaopatrywana jest w wodę przez dwa wodociągi publiczne: Wisła Czarne (ujęcie powierzchniowe – Zbiornik Czarne) oraz Pogórze (ujęcie podziemne). Ujęcia dla obu wodociągów zlokalizowane są poza obszarem gminy - odpowiednio w Wiśle oraz na obszarze wiejskim Gminy Skoczów. Z wody wodociągowej, systematycznie badanej w 2013r. zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę wodociągowego, korzystało ok. 88% ludności gminy. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy Dębowiec 12% Ludność w Gminie Dębowiec korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych 88% Ludność w Gminie Dębowiec korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 2500 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Pogórze Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Czarne 2500 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ocena jakości wody z poszczególnych wodociągów. Wodociąg Wisła Czarne Pogórze Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia, uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Produkcja – 0 m3/d (Stacje Uzdatniania Wody zlokalizowane są poza obszarem Gminy Dębowiec) Zakup – z wodociągu Wisła Czarne: - z wodociągu Pogórze: 502,00 m3/d 398,00 m3/d -------------------------------------------------------------------------Razem: 900,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągu na terenie gminy: 5 000 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 4 punktach monitoringowych - u odbiorców wody. Tab.1. 1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Pogórze Wisła Czarne monitoring kontrolny 4 (sieć) 4 (sieć) monitoring przeglądowy 1 (sieć) 1 (sieć) rekontrola Nadzór 0 0 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 10 6 4 magnez – 2 razy (4,1 mg/l; 6,6 mg/l) - mop; twardość (31 mg/l)- mop; mętność (1,1 NTU)- mok; chlor wolny (0,5 mg/l) - mok 10 10 0 - (2 x mop; 2 x mok) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 4 próby. W ramach monitoringu przeglądowego, dwukrotnie kwestionowano niskie stęŜenie magnezu (zarówno w wodzie pochodzącej z wodociągu Wisła Czarne jak i z wodociągu Pogórze) oraz niską twardość wody (wodociąg Wisła Czarne). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania tego parametru do wymagalnej wartości minimalnej. W ramach monitoringu kontrolnego prowadzonego dla wodociągu Wisła Czarne stwierdzono podwyŜszoną mętność wody (1,1 NTU) – jednak po uwzględnieniu niepewności pomiaru mętność odpowiadała wymaganiom. Ponadto przedstawiciele PPIS (próbkobiorcy) stwierdzili podczas jednego z poborów wody z przedmiotowego wodociągu podwyŜszone stęŜenie chloru wolnego w wodzie pobranej u odbiorcy (0,5 mg/l). Niezwłocznie poinformowali przedstawiciela przedsiębiorcy wodociągowego, który skontrolował pracę chloratora na Stacji Uzdatniania Wody i podjął działania zmierzające do obniŜenia wartości tego parametru. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 10 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab.2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi (kontrola wewnętrzna). wodociąg Pogórze Wisła Czarne monitoring kontrolny 4 (sieć) 4 (sieć) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring przeglądowy 1 (sieć) 1 (sieć) rekontrola 0 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych (kontrola wewnętrzna). Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 10 8 2 (mop) magnez – 2 razy (2,14 mg/l, 2,85 mg/l), twardość – 1 raz (36,0 mg/l) 10 10 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 2 próby. Z pięciu prób, pobranych z wodociągu Wisła Czarne, w ramach kontroli wewnętrznej (monitoring przeglądowy), kwestionowano jedną z uwagi na niewystarczające ze względów zdrowotnych stęŜenie magnezu – 2,14 mg/l i twardości – 36,0 mg/l). Natomiast z 5 pobranych prób z sieci wodociągu Pogórze, w ramach kontroli wewnętrznej (monitoring przeglądowy) niskie stęŜenie magnezu – 2,85 mg/l stwierdzono w jednej. Magnez i twardość naleŜą do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają one bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. Obowiązujące przepisy prawa nie nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania wartości tych parametrów do wymagalnej wartości minimalnej. 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg średnia twardość wg kontroli urzędowej [mg/l] średnia twardość wg kontroli wewnętrznej [mg/l] 90 jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 60- 500 [mg/l] woda niekwestionowana woda miękka 80 woda niekwestionowana woda bardzo miękka 36 woda kwestionowana Pogórze Wisła Czarne 31 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda uwagi woda bardzo miękka Z przeprowadzonych w 2013r. badań twardości wody (w ramach monitoringu przeglądowego), jak równieŜ przeprowadzonych badań tego parametru w latach ubiegłych, wynika, iŜ wodociągi dostarczają swoim odbiorcom wodę miękką i bardzo miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W wodzie występują niskie stęŜenia magnezu – znacznie niŜsze od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l), dlatego celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Dębowiec cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie (poniŜej 0,1 mg/l). Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 5. GMINA GOLESZÓW Gmina Goleszów jest zaopatrywana w wodę do spoŜycia przez 5 wodociągów publicznych: Pogórze, Goleszów Szworc (oparte na wodzie podziemnej), Dzięgielów (oparty na wodzie powierzchniowej – Potok Salamandra + Zimne Wody), Severomoravske Vodovody (oparty na wodzie powierzchniowej, ujecie w Republice Czeskiej) i Severomoravske Vodovody/Dzięgielów (oparty na wodzie mieszanej). Na obszarze gminy znajdują się tylko dwa ujęcia wody - dla wodociągów Goleszów Szworc oraz Dzięgielów. Pozostałe znajdują się poza obszarem gminy (obszar wiejski Skoczowa oraz Republika Czeska). W 2013r., z wody wodociągowej systematycznie badanej zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę Wodociągowego, korzystało około 66% ludności gminy. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy Goleszów. 34% Ludność w Gminie Goleszów korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność w Gminie Goleszów korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 66% Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Pogórze 600 900 370 0 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Severomoravske Vodovody Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Severomoravske Vodovody/ Dzięgielów Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Goleszów Szworc 6600 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Dzięgielów Wodociąg Dzięgielów nie ma bezpośrednich odbiorców wody - mieszkańcy nie korzystają z wody bezpośrednio produkowanej w SUW Dzięgielów, korzystają dopiero z wody mieszanej z dwóch wodociągów: Dzięgielów i Severomoravske Vodovody. Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Pogórze Goleszów Szworc Severomoravske Vodovody/ Dzięgielów Severomoravske Vodovody/ Dzięgielów Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia, uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Produkcja – z wodociągu Dzięgielów: 36,00 m3/d - z wodociągu Goleszów Szworc: 133,00 m3/d --------------------------------------------------------------------------------Razem produkcja: 169,00 m3/d 80,00 m3/d Zakup – z wodociągu Severomoravske Vodovody: - z wodociągu Pogórze: 1 160,00 m3/d - z wodociągu Severomoravske Vodovody/Dziegielów: 0,00 m3/d ---------------------------------------------------------------------------------------------Razem zakup: 1 240,00 m3/d Razem produkcja + zakup: 1 409,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów na terenie gminy: 8 470 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 10 punktach monitoringowych, z czego 8 zlokalizowanych było u odbiorów wody (w tym 3 zlokalizowane na przepompowniach wody) oraz 2 w stacjach uzdatniania wody. Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Pogórze Goleszów Szworc Severomoravske Vodovody Dzięgielów Severomoravske Vodovody/ Dzięgielów monitoring kontrolny 9 (sieć) 2 (suw-1, sieć -1) monitoring przeglądowy 2 (sieć) 1 (sieć) rekontrola nadzór 0 0 0 0 2 (sieć) 1 (sieć) 0 0 2 (suw) 4 (sieć) 1 (suw) 1 (sieć) 0 1 (rmok)(sieć) 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób w z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 25 19 6 (mop) magnez- 6 razy (3,3 mg/l, 4,1 mg/l, 4,9 mg/l – 3 razy, 4,4 mg/l) mętność-2 razy (1,4 NTU, 1,7 NTU), Ŝelazo -2 raz y (201 µg/l , 308 µg/l), twardość (54 mg/l) 26 23 3 (mok) bakterie grupy coli – 3razy (5 jtk, 15 jtk, 16 jtk), bakterie Escherichia coli – 2 razy (5 jtk – 2 razy) Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 3 próby. Kwestionowane próby pobrane zostały w ramach monitoringu kontrolnego dla wodociągów: Pogórze - w próbce wody pobranej w styczniu w jednym z punków monitoringowych stwierdzono obecność bakterii grupy coli 5 jtk oraz bakterii Escherichia coli – 5 jtk. Przedsiębiorca wodociągowy podjął działania naprawcze (wykonał płukanie sieci w rejonie punktu poboru wody), w wyniku których uzyskano prawidłową jakość wody, co Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda potwierdzono niekwestionowanymi wynikami badania wody, pobranej w przedmiotowym punkcie, wykonanymi w ramach kontroli wewnętrznej przedsiębiorcy wodociągowego oraz w ramach monitoringu kontrolnego PPIS w Cieszynie (przeprowadzonego na początku kolejnego miesiąca). Według przedsiębiorcy wodociągowego przyczyną obecności bakterii w wodzie mogło być chwilowe wtórne zanieczyszczenie sieci wewnętrznej. Z kolei w październiku w próbce wody pobranej w innym punkcie monitoringowym wodociągu Pogórze stwierdzono obecność bakterii grupy coli (16 jtk). Przedsiębiorca wodociągowy podjął następujące działania naprawcze: wypuszczono część wody ze zbiornika, zwiększono dawkę podchlorynu sodu dozowaną do wody w zbiorniku oraz pobrano próbkę wody do badań w ramach kontroli wewnętrznej. Ponadto przedsiębiorca wodociągowy podjął decyzję o jednorazowym dochlorowaniu wody bezpośrednio w zbiorniku wody przez okres kilku dni. Ostatecznie przedstawił niekwestionowany wynik powtórnego badania wody wykonanego w ramach kontroli wewnętrznej. Ponadto przedsiębiorca wodociągowy przeanalizował pracę SUW Pogórze i przepompowni w Godziszowie nie stwierdzając przerw w dozowaniu podchlorynu sodu. Chcąc wykluczyć moŜliwość skaŜenia mikrobiologicznego w samym zbiorniku, zwiększono częstotliwość poboru próbek do badań ze zbiornika w Cisownicy. Severomoravske vodovody/Dzięgielów - w pobranej we wrześniu z sieci wodociągowej próbce wody stwierdzono obecność bakterii grupy coli (15 jtk) oraz bakterii Escherichia coli (5 jtk). Przedsiębiorca wodociągowy wykonał płukanie sieci w rejonie punktu oraz pobrał próbkę wody do badania powtórnego w ramach kontroli wewnętrznej – otrzymując niekwestionowany wynik tego badania. Ponadto kontrola chloratora wykazała prawidłowe jego działanie, nie stwierdzono takŜe przerw w dozowaniu podchlorynu sodu. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 5 prób. Z sześciu pobranych prób w ramach monitoringu przeglądowego wszystkie kwestionowano ze względu na niskie stęŜenie magnezu (średnia wartość to 4,4 mg/l). W jednej z pobranych prób stwierdzono takŜe niskie stęŜenie twardości (54 mg/l). Parametry te nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to parametry z grupy dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda, a obowiązujące przepisy nie Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania niskich ich wartości do wymagalnych stęŜeń minimalnych. Ponadto dwie próbki kwestionowano z uwagi na podwyŜszone stęŜenie Ŝelaza (przy czym jedna z nich po uwzględnieniu niepewności badania spełniała wymagania). Próbka wody, w której stwierdzono wartość Ŝelaza 308 µg/l pobrana została w październiku w punkcie monitoringowym ustalonym dla wodociągu Goleszów Szworc. W próbce tej oprócz wartości Ŝelaza kwestionowano równieŜ podwyŜszoną mętność (1,4 NTU). Przedsiębiorca wodociągowy stwierdził, Ŝe na podwyŜszoną wartość obu parametrów mogło mieć wpływ wtórne zanieczyszczenie sieci. W ramach podjętych działań wykonał płukanie sieci w rejonie punktu oraz przeprowadził badanie powtórne, uzyskując wynik badania wody spełniający obowiązujące wymagania prawne. PodwyŜszoną mętność kwestionowano takŜe w próbce wody pobranej w ramach monitoringu kontrolnego w Stacji Uzdatniania Wody w Dzięgielowie (1,7 NTU). W związku z powyŜszym Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu wykonały czyszczenie zbiornika wody czystej, płukanie sieci i wyłączyły zasilanie z ujęcia „Zimne Wody.” Pobrano próbkę wody do badania powtórnego w ramach kontroli wewnętrznej (wynik spełniał wymagania stawiane wodzie do spoŜycia - mętność 0,43 NTU). Po przeanalizowaniu zaistniałej sytuacji, Przedsiębiorca doszedł do wniosku, Ŝe na pogorszenie jakości wody w SUW Dzięgielów miały wpływ obfite opady deszczu. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej . W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 30 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Pogórze Goleszów Szworc Severomoravske Vodovody Dzięgielów Severomoravske Vodovody/ Dzięgielów monitoring kontrolny 10 (sieć) 2 (suw-1, sieć-1) monitoring przeglądowy 2 (sieć) 1 (suw) Rekontrola 2 (sieć) 1 (sieć) 0 2 (suw) 5 (sieć) 1 (suw) 1 (sieć) 0 0 2 rmok (sieć) 1 rmop (sieć) Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych 28 22 6 (mop) Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 30 29 1 (mok) bakterie grupy coli – 1 jtk magnez – 6 razy (<2,0 mg/l, 3,23 mg/l, 3,31 mg/l, 5,19 mg/l, 6,47 mg/l, 6,97 mg/l), Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 1 próbę. W jednej próbce wody pobranej w ramach monitoringu kontrolnego przeprowadzonego na sieci wodociągu Pogórze stwierdzono obecność bakterii grupy coli w ilości 1 jtk. Przedsiębiorca wodociągowy przeprowadził działania naprawcze obejmujące płukanie sieci w rejonie punktu monitoringowego oraz wykonał powtórne badanie wody w ramach kontroli wewnętrznej – rekontrola potwierdziła skuteczność przeprowadzonych przez niego działań. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 6 prób. Z sześciu pobranych prób w ramach monitoringu przeglądowego wszystkie kwestionowano ze względu na niskie stęŜenie magnezu (wartości wyniosły od poniŜej 2,00 mg/l do 6,97 mg/l maksymalnie). Obowiązujące przepisy nie nakładają obowiązku na Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda przedsiębiorcę wodociągowego uzupełniania magnezu w wodzie do wymaganego stęŜenia minimalnego. Magnez naleŜy do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiada bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. 3. Praktyczne informacje o jakości wody. Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 82, 85 61,80 woda niekwestionowana uwagi 60- 500 [mg/l] woda bardzo miękka Pogórze 91 woda miękka woda niekwestionowana 308 woda średnio twarda Goleszów Szworc 54 woda kwestionowana woda bardzo miękka Severomoravske Vodovody 330 61 woda niekwestionowana 240 woda niekwestionowana woda średnio twarda Dzięgielów Severomoravske 184 312 woda niekwestionowana woda średnio twarda Vodovody/ Dzięgielów Z przeprowadzonych w 2013r. przez PPIS analiz twardości wody wynika, iŜ wodociągi na terenie Gminy Goleszów dostarczają swoim odbiorcom wodę średnio twardą (Dzięgielów, Severomoravske Vodovody/Dziegielów), miękką (Goleszów Szworc), oraz bardzo miękką (Severomoravske Vodovody, Pogórze). Woda miękka i bardzo miękka to taka, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsze informacje o twardości wody mają praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody, co jest wskazane na opakowaniach. Woda wodociągowa w gminie Goleszów cechuje się równieŜ niskim stęŜeniem magnezu – znacznie niŜszym od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). Dowodem na to jest sześć analiz przeprowadzonych przez PPIS w Cieszynie oraz sześć analiz przeprowadzonych przez Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda przedsiębiorcę wodociągowego. Niskie stęŜenia magnezu stwierdzane były takŜe podczas badań prowadzonych w latach ubiegłych. W związku z powyŜszym, w dalszym ciągu celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Goleszów cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie – w większości prób nie przekraczało 0,09 mg/l (tylko dla wody pobranej z SUW Dzięgielów wartość fluorków wyniosła 0,18 mg/l). 4. Kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Gminy Goleszów w 2013r. kontrolę jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. kontynuowano w jednym obiekcie - w Ewangelickim Domu Opieki „Emaus” w Dzięgielowie. Jakość ciepłej wody uŜytkowej w tym obiekcie po raz pierwszy została objęta nadzorem w 2011r. Ogółem w ciągu całego 2013 roku przeprowadzono w tym obiekcie pięć poborów próbek ciepłej wody, w ramach których łącznie pobrano 16 próbek wody, z czego 8 kwestionowano. W kaŜdym przypadku stwierdzenia niewłaściwej jakości ciepłej wody Dyrektor obiektu przeprowadzał działania naprawcze polegające na przegrzewaniu ciepłej wody do temperatury 80 ºC. Ostatecznie Dyrektor podjął decyzję o systematycznym okresowym (co sobotę) przegrzewaniu wody ciepłej w obiekcie. Przeprowadzenie badań powtórnych zaplanowane zostało na styczeń 2014 r.. 5. Decyzje wydane na urządzenia wodociągowe. W 2013r. (w czerwcu i lipcu) w związku z prośbą przedsiębiorcy wodociągowego WZC Sp. z o.o., wydano łącznie dwie decyzje zmieniające terminy wykonania decyzji z 2012r. wydane w związku ze stwierdzeniem: - złego stanu sanitarno - technicznego stopni prowadzących do wnętrza obu komór Zbiornika Wody Goleszów I strefa (na wodociągu Pogórze), oraz klap zabezpieczających wejścia do tych komór; PPIS ustalił nowy termin wykonania tych nakazów do dnia 31.12.2014r.; - złego stanu sanitarno - technicznego stopni prowadzących do wnętrza obu komór Zbiornika Wody Goleszów II strefa (na wodociągu Pogórze, klap zabezpieczających wejścia do tych komór oraz armatury znajdującej się w obu komorach, PPIS ustalił nowy termin wykonania tych nakazów do dnia 30.09.2014r.. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 6. GMINA HAśLACH W Gminie HaŜlach z wody wodociągowej, systematycznie badanej w 2013r. zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę Wodociągowego, korzystało ok. 82% ludności. Większa część gminy zaopatrywana jest w wodę do spoŜycia przez wodociąg publiczny Rudnik (oparty na podziemnym ujęciu wody zlokalizowanym na obszarze Gminy). W Brzezówce natomiast wodę dostarcza wodociąg Pogórze/Rudnik (woda mieszana – ujęcia podziemne). Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy HaŜlach Ludność w Gminie HaŜlach korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych 18% 82% Ludność w Gminie HaŜlach korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Rudnik 5600 3000 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Rudnik/Pogórze Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Rudnik Pogórze/Rudnik Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: wodę do spoŜycia uzyskane 953 m3/d Produkcja – wodociągu Rudnik: - woda mieszana Rudnik/ Pogórze: 346 m3/d -------------------------------------------------------------------------Razem: 1 299 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągu na terenie gminy: 8 600 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 w 6 punktach monitoringowych, z czego 5 zlokalizowanych było u odbiorów wody oraz 1 w stacji uzdatniania wody. Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Rudnik Pogórze/Rudnik monitoring kontrolny 10(suw-3, sieć -7) 4 (sieć) monitoring przeglądowy 2 (sieć) 1 (sieć) rekontrola nadzór 0 0 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 17 14 3 (mop) magnez- 3 razy (3,4 mg/l, 5,3 mg/l, 6,6 mg/l), Ŝelazo- 3 x razy (246 µg/l, 262 µg/l, 296 µg/l) 17 17 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 3 próby. W kaŜdej z pobranych prób (w ramach monitoringu przeglądowego) kwestionowano niskie stęŜenie magnezu oraz podwyŜszone stęŜenie Ŝelaza. Obowiązując przepisy nie nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania niskich wartości magnezu do wymagalnego stęŜenia minimalnego. W przypadku stwierdzenia podwyŜszonego stęŜenia Ŝelaza, kaŜdorazowo informowano przedsiębiorcę wodociągowego, który przeprowadzał płukanie sieci w rejonie punktu monitoringowego i w ramach kontroli wewnętrznej zlecał badanie wody (do PPIS przedsiębiorca wodociągowy przedstawił niekwestionowane wyniki badań ). 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 17 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Rudnik Pogórze/Rudnik monitoring kontrolny 10(suw-2, sieć-8) 4 (sieć) monitoring przeglądowy 2 (suw-1, sieć -1) 1 (sieć) rekontrola 0 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych 17 14 3 (mop) Badanie mikrobiologiczne Kwestionowany parametr magnez – 3 razy (2,76 mg/l, 2,88 mg/l, 3,37 mg/l) suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 17 17 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 3 próby. Przekroczenia dotyczyły niedoboru magnezu (średnia wartość 3,0 mg/l) w wodzie wodociągowej obu wodociągów. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu w wodzie do wymaganego stęŜenia minimalnego. Magnez naleŜy do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiada bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. 3. Praktyczne informacje dotyczące jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] 71 62 ; 77 ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości uwagi 60- 500 [mg/l] woda bardzo miękka woda niekwestionowana 91 woda miękka Rudnik 90 74 woda niekwestionowana woda bardzo miękka 89 woda niekwestionowana woda miękka Pogórze/Rudnik Na podstawie badań twardości wody przeprowadzonych w ramach monitoringu przeglądowego w 2013 r. stwierdza się, iŜ woda wodociągowa w HaŜlachu jest wodą miękką i bardzo miękką, tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Stwierdza się, iŜ w wodzie występują niskie stęŜenia magnezu – znacznie niŜsze od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). Dowodem na to są analizy przeprowadzone zarówno przez PPIS w Cieszynie (średnie stęŜenie magnezu 6,65 mg/l) jak równieŜ przez przedsiębiorcę wodociągowego (średnie stęŜenie magnezu 3,0 mg/l). W związku z powyŜszym, w dalszym ciągu celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie HaŜlach cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie fluorków w pobranych próbkach wody było niskie – nie przekraczało 0,11 mg/l. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 7. GMINA ISTEBNA Gmina Istebna jest zaopatrywana w wodę z 5 wodociągów: Koniaków Bukowina, (oparty na wodzie podziemnej), Istebna Wilcze, Istebna Zaolzie, Jaworzynka oraz Istebna Kubalonka (oparte na ujęciach powierzchniowych, odpowiednio – Potok Prądowiec, Potok Nad Brzyszkiem, Potok KręŜelka, oraz dwóch dla Istebnej Kubalonka tj. Potok Olecko oraz Potok Spod Kubalonki). W 2013 r. 51% mieszkańców korzystało z wody wodociągowej, systematycznie badanej zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorców Wodociągowych. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy Istebna. 51% Ludność w Gminie Istebna korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność w Gminie Istebna korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 49% Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Koniaków Bukowina 1328 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Istebna Wilcze 450 1444 304 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Istebna Zaolzie Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Jaworzynka 2224 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Istebna Kubalonka Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Koniaków Bukowina Istebna Wilcze Istebna Zaolzie Jaworzynka Istebna Kubalonka Dane dotyczące zaopatrzenia Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia mieszkańców w wodę do spoŜycia uzyskane od przedsiębiorców wodociągowych na koniec 2013r.: Produkcja – z wodociągu Jaworzynka: 138,52 m3/d 153,09 m3/d - z wodociągu Istebna Wilcze: - z wodociągu Istebna Zaolzie: 18,80 m3/d - z wodociągu Koniaków Bukowina: 108,52 m3/d 130,00 m3/d - z wodociągu Istebna Kubalonka: --------------------------------------------------------------------Razem produkcja: 548,93 m3/d 3 Zakup – 0 m /d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów na terenie gminy: 5750 osób Przedsiębiorcy wodociągowi: 6. Urząd Gminy Istebna 7. Wojewódzkie Centrum Pediatrii „Kubalonka” w Istebnej 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013r. w 11 punktach monitoringowych, z czego 6 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 5 w stacjach uzdatniania wody. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Koniaków Bukowina Istebna Wilcze Istebna Zaolzie Jaworzynka Istebna „Kubalonka” monitoring kontrolny 2 (suw-1, sieć-1) monitoring przeglądowy 1 (sieć) rekontrola Nadzór 0 0 4 (suw-1, sieć-3) 2 (suw-1, sieć- 1) 4 (suw-2, sieć -2) 4 (suw-2, sieć -2) 1 (sieć) 1 (sieć) 1 (sieć) 1 (sieć) 1 rmop (sieć) 0 0 0 0 0 0 2 (suw-1, sieć-1) Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości 24 15 Badanie mikrobiologiczne Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości 9 magnez – 5razy (3,2 mg/l, 3,6 mg/l. 4,6 mg/l, 5,3 mg/l ,18 mg/l) - mop, mętność -5 razy: 1 raz mop (15 NTU), 1 raz rmop (5,5 NTU) 3razy mok (1,1 NTU, 1,3 NTU, 5,9 NTU); barwa – 3 razy: 1 raz mop (22 mg/l Pt), 2 razy mok (20 mg/l Pt, 60 mg/l Pt); Ŝelazo – 1 raz mop (258 µg/l), 1 raz rmop (481 µg/l); odczyn pH – 1 raz mop (6,2); twardość – 3 razy mop (30 mg/l, 37 mg/l, 38 mg/l) 22 18 (mop- 5 razy, rmop – 1 raz, mok- 3 razy) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 4 liczba bakterii gr. coli – 3 razy mop (1 jtk – 2 razy, 4 jtk), Clostridium perfringens – 1 raz mop (3 jtk), 1 raz mok (3 jtk), ogólna liczba mikroorganizmów w 22+/- 2 ºC po 72 h – 1 raz mop (> 300 jtk – nieprawidłowe zmiany) (mop – 3 razy, mok – 1raz) Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 4 próby. Trzy z czterech kwestionowanych prób dotyczyły monitoringu przeglądowego, jedną próbę kwestionowano w ramach badań przeprowadzonych dla monitoringu kontrolnego. Wszystkie kwestionowane pod względem mikrobiologicznym próby dotyczyły wodociągów, których właścicielem jest Urząd Gminy Istebna (w przypadku kaŜdego wodociągu tego przedsiębiorcy stwierdzono jednorazowe przekroczenia mikrobiologiczne). Pierwsza kwestionowana próba miała miejsce w lipcu i dotyczyła wody pobranej z SUW Jaworzynka. Stwierdzono wówczas obecność Clostridium perfringens w ilości 3 jtk. Przedsiębiorca wodociągowy podjął następujące działania: wypuszczono wodę ze zbiornika Zapasieki i powtórnie napełniono zbiornik utrzymując stęŜenie wolnego chloru 0,5 mg/l. Przedsiębiorca wodociągowy zlecił takŜe przeprowadzenie badania wody w ramach kontroli wewnętrznej, z którego przedstawił do PPIS w Cieszynie niekwestionowany wynik. Kolejne trzy kwestionowane pod względem mikrobiologicznym próbki wody dotyczyły badań przeprowadzonych w wrześniu, w ramach monitoringu przeglądowego. Stwierdzono wówczas: - obecność bakterii grupy coli – 1 jtk (punkt na sieci wodociągu Koniaków Bukowina); - obecność bakterii grupy coli – 1 jtk (punkt na sieci wodociągu Istebna Zaolzie); - obecność bakterii grupy coli – 4 jtk, Clostridium perfringens 3 jtk, ogólna liczba mikroorganizmów w temp. 22ºC ±2°C po 72 h >300 jtk – nieprawidłowe zmiany ( punkt na sieci wodociągu Istebna Wilcze). Przedsiębiorca wodociągowy podjął działania naprawcze polegające na płukaniu sieci w rejonie tych punktów oraz zwiększeniu dawki środka dezynfekującego. Następnie przeprowadził badania wody w ramach kontroli wewnętrznej, uzyskując niekwestionowane wyniki kaŜdego z nich. W ramach kontroli urzędowej przeprowadzono badanie powtórne dla wody pobranej w punkcie monitoringowym ustalonym dla wodociągu Istebna Wilcze, które równieŜ potwierdziło skuteczność przeprowadzonych przez przedsiębiorcę wodociągowego działań naprawczych. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 7 prób. Wszystkie próby pobrane w ramach monitoringu przeglądowego, dla kaŜdego z wodociągów, kwestionowano ze względu na niskie stęŜenia magnezu (od 3,2 mg/l do 18 mg/l maksymalnie). Trzy próby kwestionowano dodatkowo ze względu na niską twardość wody ( 30 mg/l, 37 mg/l i 38 mg/l). Magnez i twardość nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to parametry z grupy dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda. Pozostałe próby kwestionowano ze względu na: - niski odczyn wody (6,2) – punkt na sieci wodociągu Istebna Zaolzie (mop); - podwyŜszoną mętność (1,1 NTU – punkt na sieci wodociągu Jaworzynka – mok; 1,3 NTU – punkt na sieci wodociągu Istebna Wilcze - mok; 5,5 NTU – punkt na sieci wodociągu Istebna Wilcze – rmop; 5,9 NTU – Stacja Uzdatniania Wody Istebna Kubalonka – mok; 15 NTU – punkt na sieci wodociągu Istebna Wilcze - mop); - podwyŜszoną barwę (20 mg/l Pt, 22 mg/l Pt - punkt na sieci wodociągu Istebna Wilcze oraz 60 mg/l Pt - punkt na SUW Istebna Kubalonka) - podwyŜszone stęŜenie Ŝelaza (258 µg/l 481 µg/l) - punkt na sieci wodociągu Istebna Wilcze KaŜdorazowo przedsiębiorcy wodociągowi podejmowali działania naprawcze polegające na płukaniu sieci w rejonach punktów monitoringowych i przeprowadzali powtórne badania wody w ramach kontroli wewnętrznej, przedstawiając do PPIS w Cieszynie niekwestionowane wyniki tych badań. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorców Wodociągowych w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorcy wodociągowi przekazali do PPIS w Cieszynie łącznie 29 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Koniaków Bukowina Istebna Wilcze Istebna Zaolzie Jaworzynka Istebna „Kubalonka” monitoring monitoring kontrolny przeglądowy 3 (suw-2, sieć-1) 1 (suw) 1 rmop (sieć) 5 (suw-2, sieć-3) 1 (sieć) 2 (suw-1, sieć-1) 1 (suw) 3 rmop (sieć) 1 rmop (sieć) 5 (suw-3,sieć-2) 3 (suw-1,sieć-2) 1 rmok (suw) - 1 (suw) 0 Rekontrola Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 27 19 8 magnez -4razy (2 razy < 2,0 mg/l, 2,95 mg/l, 19,1 mg/l) - mop, twardość,-2 razy mop 42,0 mg/l, 54,0 mg/l) ; 2 razy mok (31,2 mg/l, 36,2 mg/l) mg/l, odczyn pH – 1 raz mop (5,95); 1 raz mok (6,1) mętność – 1 raz mok (3,1 NTU), 27 27 0 - (mop – 4 razy, mok – 4 razy) Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 8 prób. W ramach monitoringu kontrolnego kwestionowano 4 próby wody: - dwie ze względu na niską twardość wody (przedsiębiorca wykonał badanie twardości dodatkowo w ramach monitoringu kontrolnego) – próbki wody pobrane zostały z wodociągu Istebna Kubalonka, - jedną ze względu na niski odczyn wody – próbka wody pobrana została z wodociągu Istebna Zaolzie, - jedną ze względu na podwyŜszoną mętność wody – próbka wody pobrana została z wodociągu Jaworzynka, W ramach monitoringu przeglądowego kwestionowano takŜe 4 próby wody: - wszystkie kwestionowano ze względu na niskie stęŜenie magnezu, - dwie ze względu na niską twardość wody – próbki wody pobrane zostały z wodociągów Istebna Wilcze oraz Istebna Zaolzie, - jedną ze względu na niski odczyn wody – próbka wody pobrana została z wodociągu Istebna Zaolzie, Przedsiębiorca wodociągowy zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma obowiązku uzupełniania magnezu oraz twardości ogólnej do wymagalnych stęŜeń minimalnych. Magnez i twardość naleŜą do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają one bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. Powtórne badania wody przeprowadzone w ramach kontroli wewnętrznej z uwagi na podwyŜszoną mętność w wodzie wodociągu Jaworzynka wykazały prawidłową jakość wody pod względem mętności. Najprawdopodobniej przyczyną podwyŜszonej mętności były opady deszczu, które pogorszyły jakość wody ujmowanej. Z pobranych pięciu prób wody z wodociągu Istebna Zaolzie dwie kwestionowano z uwagi na niski odczyn wody. Odczyn pozostałych trzech prób spełniał wymagania. Przyczyną niskiego odczynu wody pochodzącej z wodociągu Istebna Zaolzie jest właściwość surowej Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda wody ujmowanej do celów wodociągowych dla tego wodociągu, co stwierdzano w 2013r. jak i w latach ubiegłych. Przedsiębiorca wodociągowy planuje przebudowę ujęcia dla tego wodociągu. 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg Koniaków Bukowina wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 205 186 woda niekwestionowana woda średnio twarda 37 42 woda kwestionowana woda bardzo miękka 30 54 woda kwestionowana woda bardzo miękka uwagi 60- 500 [mg/l] Istebna Wilcze Istebna Zaolzie 125 woda miękka woda niekwestionowana 77 woda bardzo miękka Jaworzynka 38 31;2; 36;2 woda kwestionowana woda bardzo miękka Istebna Kubalonka Z przeprowadzonych w 2013r. przez PPIS badań twardości wody wynika, iŜ wodociągi na terenie Gminy Istebna dostarczają swoim odbiorcom wodę bardzo miękką (Istebna Zaolzie, Istebna Wilcze, Jaworzynka oraz Istebna Kubalonka) miękką, (Jaworzynka) oraz średnio twardą (Koniaków Bukowina). Woda bardzo miękka oraz miękka jest wodą, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsze informacje o twardości wody mają praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W wodzie stwierdzono równieŜ niskie stęŜenia magnezu – znacznie niŜsze od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l), dlatego celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Dowodem na to są analizy przeprowadzone zarówno Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda przez PPIS w Cieszynie (średnie stęŜenie magnezu 6,94 mg/l), jak równieŜ przez przedsiębiorców wodociągowych. W związku z powyŜszym, celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Istebna cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie fluorków w pobranych próbkach wody było niskie – nie przekraczało 0,13 mg/l. 4. Ujęcia indywidualne. W 2013 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie kontynuował nadzór nad indywidualnymi ujęciami zaopatrującymi szkoły w wodę do spoŜycia. Na terenie Gminy Istebna nadzorowano jedno tego typu ujęcie - dla Szkoły Podstawowej nr 2 w Koniakowie Rastoce. Ujęcie to zaopatruje w wodę około 100 osób. Do badań pobrano 2 próby wody (w zakresie monitoringu kontrolnego). W związku z tym, Ŝe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz.U. z 2007r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) dopuszcza dla produkcji wody < 100 m3/d minimalną częstotliwość poboru próbek wody w ramach monitoringu przeglądowego 1 raz na 2 lata oraz tym, iŜ w ubiegłym roku przeprowadzono takie badanie wody, w 2013 r. nie przeprowadzano badania wody w ramach monitoringu przeglądowego. Obie pobrane próbki kwestionowano pod względem fizyko-chemicznym: w jednej przedstawiciel PPIS (próbkobiorca) stwierdził podwyŜszone stęŜenie wolnego chloru w wodzie (0,75 mg/l) – o czym bezpośrednio poinformowano dyrektora szkoły; natomiast w drugiej kwestionowano mętność (5 NTU). W ramach podjętych przez właściciela ujęcia działań naprawczych zakupiono wodę pitną do przygotowania posiłków; na terenie szkoły wywieszono informację " Uwaga. Woda nie nadaje się do picia" oraz poinformowano uczniów o tym fakcie na apelu szkolnym; spuszczono wodę, przeczyszczono hydrant przy szkole i przewody doprowadzające wodę do szkoły ponadto zaplanowano gruntowne czyszczenie studni i ponowne badanie wody w ramach kontroli wewnętrznej. Ostatecznie do PPIS w Cieszynie wpłynął niekwestionowany wynik badania wody. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 8. MIASTO I GMINA SKOCZÓW Gmina Skoczów zaopatrywana jest w wodę do spoŜycia przez cztery wodociągi publiczne: Wisła Czarne (ujęcie powierzchniowe – Zbiornik Czarne), Pogórze oraz Skoczów Zawiśle (ujęcia podziemne) oraz Wisła Czarne/Strumień (ujęcie mieszane – powierzchniowe) - w rejonie Ochab Wielkich (strefa ta obejmuje ok. 400 osób). W gminie z wody wodociągowej w 2013r. korzystało: w obszarze miejskim około 96%, a na terenach wiejskich około 86% ludności. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Miasta i Gminy Skoczów. MIASTO SKOCZÓW 4% GMINA SKOCZÓW Ludność Skoczowa (obszar miejski) korzystająca z wody 14% Ludność Skoczowa (obszar miejski) korzystająca z innych źródeł 96% 86% Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Czarne 13700 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Skoczów Zawiśle Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ludność Skoczowa (obszar wiejski) korzystająca z innych źródeł Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Czarne 400 500 Ludność Skoczowa (obszar wiejski) korzystająca z wody 2000 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Skoczów Zawiśle Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Pogórze 2000 5800 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Czarne/Strumień Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Wisła Czarne Pogórze Skoczów Zawiśle Wisła Czarne/Strumień Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: 725,00 m3/d Produkcja – z wodociągu Skoczów Zawiśle: - z wodociągu Pogórze: 206,00 m3/d Zakup – z wodociągu Wisła Czarne: 3031,00 m3/d - z wodociągu Strumień/Wisła Czarne: 198,00 m³/d ------------------------------------------------------------------------------------------------------Razem – 4 160,00 m3/d Razem ludność (miasto +obszar wiejski) – (14 200 + 10 200) - 24 400 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 11 punktach monitoringowych, z czego 9 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 2 w stacjach uzdatniania wody. 6 z monitorowanych punktów zlokalizowanych było w mieście, natomiast 5 na obszarze wiejskim. W sumie, na obszarze miejskim i wiejskim w przedmiotowej gminie, w 2013 r., pobrano 35 prób (28 – monitoring kontrolny, 6 – monitoring przeglądowy i 1 – rekontrola monitoringu przeglądowego). Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Obszar miejski Gminy Skoczów obejmuje 6 punktów monitoringowych zlokalizowanych na sieci 2 wodociągów Wisła Czarne i Skoczów Zawiśle. Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze miejskim. wodociąg Wisła Czarne Skoczów Zawiśle monitoring kontrolny 10 (sieć) 3 (suw-1, sieć -2) monitoring przeglądowy 1 (sieć) 1 (sieć) rekontrola nadzór 0 0 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób w Gminie Skoczów w obszarze miejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 15 13 2 (mop) magnez -2 razy (3,2 mg/l, 3,9 mg/l), twardość -1 raz (38 mg/l), Ŝelazo – 1 raz (221 µg/l) 15 15 0 - Obszar wiejski Gminy Skoczów obejmuje 5 punktów monitoringowych zlokalizowanych na sieci 4 wodociągów: Wisła Czarne, Skoczów Zawiśle, Pogórze oraz Wisła Czarne/Strumień Tab. 1.3. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze wiejskim. wodociąg Wisła Czarne Skoczów Zawiśle Pogórze Wisła Czarne/Strumień monitoring kontrolny 6 (sieć) 1 (sieć) 4 (suw) 4 (sieć) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring przeglądowy 2 (sieć) 0 1 (suw) 1 (sieć) rekontrola nadzór 1 (rmop – sieć) 0 0 0 0 0 0 0 Tab.1.4. Ogółem ilość pobranych prób w Gminie Skoczów w obszarze wiejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 19 14 5 magnez -4 razy (5,3 mg/l, 5,6 mg/l, 13,4 mg/l, 18 mg/l mop), twardość -1 raz (40 mg/l) – mop, chlor wolny – 1 raz (0,5 mg/l) - mok 20 19 1 bakterie grupy coli - 1 jtk (mop) (mop – 4 razy, mok- 1 raz) Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 1 próbę (obszar wiejski). W próbce wody pobranej na początku maja z sieci wodociągu Wisła Czarne zlokalizowanego w Wiślicy (w ramach monitoringu przeglądowego) stwierdzono obecność 1 jtk bakterii grupy coli. Niezwłocznie poinformowano o tym przedsiębiorcę wodociągowego, który: wykonał płukanie sieci w rejonie obiektu oraz pobrał próbkę wody do badania powtórnego w ramach kontroli wewnętrznej. W drugiej połowie maja przedsiębiorca wodociągowy przekazał niekwestionowane wyniki dwóch badań. Przedsiębiorca nie był w stanie, jak oświadczył stwierdzić, co mogło spowodować zanieczyszczenie wody - przyczyną wystąpienia bakterii grupy coli mogło być skaŜenie wewnętrznej instalacji wodociągowej w punkcie. W ramach urzędowej kontroli przeprowadzono równieŜ badanie rekontrolne, które potwierdziło wyeliminowanie bakterii z sieci wodociągowej. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano ogółem 7 prób (2 na obszarze miejskim oraz 5 na obszarze wiejskim). Kwestionowane parametry fizyko-chemiczne w wodzie do spoŜycia na obszarze miejskim. Wszystkie kwestionowane parametry dotyczyły próbek pobranych w ramach monitoringu przeglądowego. Jednorazowo stwierdzono podwyŜszone stęŜenie Ŝelaza, jednak po uwzględnieniu niepewności pomiaru parametr ten odpowiadał wymaganiom. Ponadto w pobranych próbkach 2 razy kwestionowano niskie stęŜenie magnezu oraz 1 razy niską wartość twardości wody. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania niskich wartości magnezu oraz twardości do wymagalnych stęŜeń minimalnych. Kwestionowane parametry fizyko-chemiczne w wodzie do spoŜycia na obszarze wiejskim. Na obszarze wiejskim kwestionowano ogółem pięć próbek wody – cztery dotyczyły mop i jedna mok. Kwestionowane parametry w ramach monitoringu przeglądowego to: czterokrotnie niskie stęŜenie magnezu oraz jeden raz stwierdzona niska twardość. Obowiązujący przepis nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania niskich wartości magnezu oraz twardości do wymagalnych stęŜeń minimalnych. W jednej z pobranych próbek w ramach monitoringu kontrolnego podczas poboru wody próbkobiorca stwierdził podwyŜszone stęŜenie chloru wolnego w wodzie, o czym natychmiast poinformował przedsiębiorcę wodociągowego, który skontrolował pracę chloratora oraz podjął działania mające na celu obniŜenie wartości tego parametru w sieci wodociągowej. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 37 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym, przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Cieszynie, systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze miejskim. wodociąg Wisła Czarne Skoczów Zawiśle monitoring kontrolny 9 (sieć) 3 (sieć) monitoring przeglądowy 1 (sieć) 1(suw) rekontrola 1 (sieć - rmop) 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób w obszarze miejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 15 13 2 (mop) magnez 2razy (2,03 mg/l, 3,6 mg/l), twardość – 1 raz (54,0 mg/l), chloroform (0,031 mg/l) 14 14 0 - Tab. 2.3. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi w obszarze wiejskim. wodociąg Wisła Czarne Skoczów Zawiśle Pogórze Wisła Czarne/Strumień monitoring kontrolny 8 (sieć) 1 (sieć) 4 (suw) 4 (sieć) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring przeglądowy 2 (sieć) 0 1 (suw) 1 (sieć) rekontrola 0 1 (sieć – rmok) 0 0 Tab.2.4. Ogółem ilość pobranych prób w obszarze wiejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 22 17 5 magnez4 razy (<2,0 mg/l- 3 razy, 3,34 mg/l) – mop; twardość – 3 razy (40 mg/l, 41 mg/l, 46 mg/l) - mop, odczyn pH (6,45 – mok) 21 21 0 - (mop- 4 razy, mok – 1 raz) Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano łącznie 5 prób. W jednej próbce stwierdzono nieco obniŜoną wartość odczynu wody – 6,45 (wodociąg Skoczów Zawiśle). Rekontrola odczynu wody przeprowadzona w ramach kontroli wewnętrznej wykazała poprawę jakości wody w zakresie tego parametru. Pozostałe kwestionowane parametry to: niskie stęŜenie magnezu oraz niska twardość, które naleŜą do parametrów dodatkowych, jakim powinna odpowiadać woda do spoŜycia. Obowiązujące przepisy prawne nie nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania wartości magnezu i twardości do wymaganych stęŜeń minimalnych. Magnez i twardość nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg Wisła Czarne wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości średnia wartość 56 54; 40; 41 woda kwestionowana uwagi 60- 500 [mg/l] 72 woda bardzo miękka woda bardzo miękka woda niekwestionowana 105 woda miękka Skoczów Zawiśle 46 Wisła Czarne/ Strumien 89 85 79, 80 woda kwestionowana woda bardzo miękka woda niekwestionowana woda miękka woda niekwestionowana woda bardzo miękka Pogórze Z przeprowadzonych w 2013r. przez PPIS analiz twardości wody wynika, iŜ wodociągi na terenie Miasta i Gminy Skoczów dostarczają swoim odbiorcom wodę bardzo miękką oraz miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsze informacje o twardości wody mają praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W wodzie występują niskie stęŜenia magnezu, znacznie niŜsze od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). W związku z powyŜszym, celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Magnez i twardość nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda przeznaczona do spoŜycia. Woda w Gminie Skoczów cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie i nie przekraczało 0,1 mg/l. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 4. Kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Miasta i Gminy Skoczów w 2013r. kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. przeprowadzono w dwóch obiektach: Powiatowym Domu Pomocy Społecznej Pogórze, ul. Zamek 132 (obiekt połoŜony na obszarze wiejskim) oraz Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci, ul. Mickiewicza 36 (obiekt połoŜony na obszarze miejskim). Badania jakości ciepłej wody uŜytkowej w obu obiektach stanowiły kontynuację badań przeprowadzonych w roku ubiegłym. W Ŝadnej z 5 próbek ciepłej wody pobranych w Powiatowym Domu Pomocy Społecznej w Pogórzu nie wykryto pałeczek Legionella sp. W wyniku poboru czterech próbek wody ciepłej w Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci jakość ciepłej wody kwestionowano w jednej próbce. Kolejne dwa pobory wody potwierdziły utrzymujące się w tym punkcie skaŜenie mikrobiologiczne wody bakteriami Legionella sp. Ostatecznie właściciel obiektu podjął decyzję o wyłączeniu z uŜytkowania punktu czerpania wody, z którego wcześniej pobrane zostały próbki wody i wyznaczył do poboru prób wody inny punkt. Jakość wody z nowego punktu skontrolowana została dwukrotnie – Ŝadnego wyniku nie kwestionowano. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 9. MIASTO I GMINA STRUMIEŃ Gmina Strumień zaopatrywana jest w wodę do spoŜycia przez jeden wodociąg publiczny Strumień (ujecie powierzchniowe). W gminie z wody wodociągowej w 2013r. korzystało w obszarze miejskim około 88% a na terenach wiejskich około 78% ludności. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Miasta i Gminy Strumień STRUMIEŃ – obszar miejski 12% 88% STRUMIEŃ – obszar wiejski Ludność Strumienia (obszar miejski) korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność Strumienia (obszar miejski) korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 22% 78% Ludność Strumienia (obszar wiejski) korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność Strumienia (obszar wiejski) korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę Z informacji uzyskanych od Przedsiębiorcy Wodociągowego – Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. wynika, iŜ od 1 maja nastąpiło wyłączenie SUW w Strumieniu i od tego czasu do końca 2013 roku na tereny obsługiwane przez niego, wodę dostarczał Zakład Uzdatniania Wody „Goczałkowice” w Goczałkowicach-Zdroju. Woda ta jest wodą powierzchniową pochodzącą z ujęcia na Zbiorniku Goczałkowickim oraz Zbiorniku Czanieckim, a jej uzdatnianie następuje w ZUW „Goczałkowice”. SUW Strumień w dalszym ciągu pozostaje tymczasowo wyłączona z eksploatacji, pozostaje jednak w gotowości technologicznej i nie ma planów jej likwidacji. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Ocena jakości wody wodociągowej. Wodociąg Strumień Dane Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Gmina Strumień Produkcja – z wodociągu Strumień: 3400,00 m3/d Zakup – 0 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągu na terenie gminy: 10 300 osób Przedsiębiorcy wodociągowi: 1) Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. Katowice 2) Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 8 punktach monitoringowych, z czego wszystkie zlokalizowane były u odbiorów wody. W 2013 r. nie kontrolowano jakości wody w Stacji Uzdatniania Wody w Strumieniu tymczasowo wyłączonej z eksploatacji. Nie kontrolowano takŜe jakości wody podawanej do sieci w Zakładzie Uzdatniania Wody „Goczałkowice” w Goczałkowicach-Zdroju, z uwagi na to iŜ punkt ten leŜy poza granicami powiatu cieszyńskiego i podlega badaniom PPIS w Tychach. Łącznie, na obszarze miejskim i wiejskim w przedmiotowej gminie, w 2013 r. pobrano do badań 18 prób (16 – monitoring kontrolny, 2- monitoring przeglądowy). W Ŝadnej nie stwierdzono przekroczeń mikrobiologicznych, w zakresie badań fizykochemicznych kwestionowano obie próbki pobrane w ramach monitoringu przeglądowego z uwagi na niskie stęŜenia magnezu. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Obszar miejski obejmuje 4 punkty monitoringowe zlokalizowane na sieci jednego wodociągu: Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z wodociągu w obszarze miejskim. wodociąg monitoring kontrolny 8 (sieć) Strumień monitoring przeglądowy 1 (sieć) rekontrola nadzór 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób w obszarze miejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 9 8 1 (mop) magnez – (3,9mg/l) 9 9 0 - Obszar wiejski obejmuje 4 punkty monitoringowe zlokalizowane na sieci jednego wodociągu: Tab. 1.3. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z wodociągu w obszarze wiejskim. wodociąg monitoring kontrolny 8 (sieć) Strumień monitoring przeglądowy 1 (sieć) rekontrola nadzór 0 0 Tab.1.4. Ogółem ilość pobranych prób w obszarze wiejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 9 8 1 (mop) magnez – (6,8 mg/l) 6 6 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 2 próby. Obie próby pobrane w ramach monitoringu przeglądowego kwestionowano ze względu na niskie stęŜenia magnezu ( 3,9 mg/l oraz 6,8 mg/l). Magnez nie ma jednak bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - jest to parametr z grupy dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda, a rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu w wodzie do wymaganego stęŜenia minimalnego. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorców Wodociągowych w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorcy wodociągowi przekazali do PPIS w Cieszynie łącznie 34 sprawozdania z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym przez PIS systemie jakości prowadzonych badań. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z wodociągu w obszarze miejskim. wodociąg monitoring kontrolny 19 (sieć) Strumień monitoring przeglądowy 0 rekontrola 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób w obszarze miejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 19 19 0 - 19 19 0 - Tab. 2.3. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z wodociągu w obszarze wiejskim. wodociąg Strumień monitoring kontrolny 13(sieć) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring przeglądowy 2(sieć) rekontrola 0 Tab.2.4. Ogółem ilość pobranych prób w obszarze wiejskim z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 15 13 2 (mop) magnez – 2 razy (2,9 mg/l, 4,1 mg/l) 15 15 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 2 próby. W obu z pobranych próbek wody w ramach monitoringu przeglądowego kwestionowano niskie stęŜenie magnezu. Magnez naleŜy do dodatkowych parametrów chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiada bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów, a obowiązujące przepisy nie nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu w wodzie do wymaganego stęŜenia minimalnego. 3. Praktyczne informacje o jakości wody Tab.3.1. Wartości twardości wody dla wodociągu Strumień w 2013 r. wodociąg wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] Strumień wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości uwagi 60- 500 [mg/l] woda bardzo miękka średnia wartość 83 woda niekwestionowana 104, 108 woda miękka Na podstawie badań twardości przeprowadzonych dla wodociągu Strumień w 2013 r., jak równieŜ na podstawie badań tego parametru przeprowadzonych w latach ubiegłych, moŜna stwierdzić, iŜ wodociąg Strumień dostarcza swoim odbiorcom wodę miękką i bardzo Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. Na podstawie oznaczeń wartości magnezu przeprowadzonych w 2013 r. , jak równieŜ na podstawie badań stęŜenia magnezu przeprowadzonych w latach ubiegłych, stwierdza się niskie jego wartości w wodzie pochodzącej z wodociągu Strumień. Stwierdzone stęŜenie magnezu znacznie odbiega od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l), dlatego celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Strumień cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie – średnio wyniosło 0,1 mg/l. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 10. MIASTO USTROŃ Ustroń zaopatrywany jest w wodę do spoŜycia przez trzy wodociągi publiczne: Wisła Czarne, Ustroń Poniwiec (oparte na powierzchniowych ujęciach wody odpowiednio: Zbiornik Czarne i Potok Górnik) oraz Ustroń Jaszowiec (ujęcie oparte na wodzie podziemnej). W 2013 r. około 89% ludności korzystało z wody wodociągowej, systematycznie badanej zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę Wodociągowego. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Miasta Ustroń. 11% Ludność Ustronia korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność Ustronia korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 89% Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Ustroń Poniwiec 600 1000 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Ustroń Jaszowiec 12700 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Czarne Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Wisła Czarne Ustroń Jaszowiec Ustroń Poniwiec Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Produkcja – z wodociągu Ustroń Jaszowiec: 387,00 m3/d - z wodociągu Ustroń Poniwiec: 75,00 m3/d ---------------------------------------------------------------------------Razem: 462,00 m3/d Zakup – z wodociągu Wisła Czarne: 2 830,00 m3/d ------------------------------------------------------------------------------------------------------Razem produkcja + zakup: 3 292,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów na terenie gminy: 14 300 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 10 punktach monitoringowych, z czego 8 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 2 w stacjach uzdatniania wody. Tab.1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Wisła Czarne Ustroń Jaszowiec Ustroń Poniwiec monitoring kontrolny 13 (sieć) 4(suw-2, sieć-2) 2(suw-1, sieć-1) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring przeglądowy 2(sieć) 1(sieć) 1(sieć) rekontrola nadzór 0 0 1 rmop (sieć) 0 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób w Ustroniu z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 23 18 5 magnez4razy (1,9 mg/l, 2,2 mg/l, 2,7 mg/l, 4,1 mg/l) - mop, twardość-3 razy (25 mg/l, 46 mg/l, 50 mg/l)- mop, Ŝelazo-1 raz (219 µg/l) mop, glin – 1 raz (364 µg/l) mok 24 23 1 (mop) ogólna liczba mikroorganizmów w 22+/- 2 ºC po 72h – 1 raz mop (> 300 jtk – nieprawidłowe zmiany) (mop- 4 razy, mok – 1raz) Pod względem bakteriologicznym kwestionowano 1 próbę. W próbce wody pobranej w ramach monitoringu przeglądowego z sieci wodociągu Ustroń Poniwiec stwierdzono nieprawidłowe zmiany dla ogólnej liczby mikroorganizmów w 22 +/- 2ºC po 72 h (powyŜej 300 jtk). Przedsiębiorca wodociągowy wykonał płukanie sieci w rejonie obiektu oraz pobrał próbkę wody do badań w ramach kontroli wewnętrznej. Otrzymano niekwestionowany wynik badania powtórnego. Po przeanalizowaniu zaistniałej sytuacji przedsiębiorca wodociągowy podejrzewał, Ŝe przyczyną skaŜenia wody było zanieczyszczenie wewnętrznej instalacji wodociągowej w budynku. RównieŜ przedstawiciele PPIS w Cieszynie pobrali próbkę wody do badania powtórnego w zakresie mikrobiologii (wynik badania potwierdził skuteczność przeprowadzonych przez przedsiębiorcę wodociągowego działań naprawczych). Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 5 prób. Z pobranych próbek wody z wodociągu Ustroń Poniwiec kwestionowano jedną ze względu na niskie stęŜenie magnezu (2,7 mg/l) oraz niską wartość twardości wody (50 mg/l) – próbka pobrana w ramach monitoringu przeglądowego. Z pobranych próbek wody z wodociągu Ustroń Jaszowiec kwestionowano jedną, równieŜ ze względu na niskie stęŜenie magnezu (2,2 mg/l) oraz ze względu na podwyŜszoną Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda wartość Ŝelaza (219 µg/l) – jednak po uwzględnieniu niepewności pomiaru wynik spełniał wymagania (próbka pobrana w ramach monitoringu przeglądowego). Z pobranych próbek wody z wodociągu Wisła Czarne kwestionowano trzy. - dwie ze względu na niskie stęŜenia magnezu (1,9 mg/l i 4,1 mg/l) i twardości ogólnej (25,0 mg/l i 46,0 mg/l) - próbki pobrane w ramach monitoringu przeglądowego. Magnez i twardość nie mają jednak bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to parametry z grupy dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda a obowiązujące przepisy dotyczące jakości wody do spoŜycia nie nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu i twardości w wodzie do wymaganych stęŜeń minimalnych. - jedną ze względu na podwyŜszoną wartość glinu (364 µg/l ) - próbka pobrana w ramach monitoringu kontrolnego. Przedsiębiorca wodociągowy po otrzymaniu informacji o podwyŜszonym stęŜeniu glinu skontrolował zapisy w ksiąŜkach eksploatacji budynku SUW Wisła Czarne oraz zapisy laboratoryjne. Pobrana została próbka wody do badania laboratoryjnego w ramach kontroli wewnętrznej. Otrzymano niekwestionowany wynik tego badania (glin <10 ug/l). Przedsiębiorca nie był w stanie wskazać przyczyny wystąpienia wcześniej takiego przekroczenia. Poinformował, iŜ SUW Wisła Czarne przed wystąpieniem „przekroczenia” pracowała prawidłowo, nie zanotowano takŜe zmian fizyko-chemicznych w pobieranej wodzie surowej. RównieŜ wyniki badań na zawartość glinu przeprowadzone w laboratorium zewnętrznym o zatwierdzonym przez PIS systemie jakości prowadzonych badań wykazały, Ŝe wartość glinu w wodzie w przebadanych próbkach spełniała wymagania obowiązujących przepisów. 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 22 sprawozdania z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym przez PIS systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab.2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Wisła Czarne Ustroń Jaszowiec Ustroń Poniwiec monitoring kontrolny 13 (sieć) 4 (suw-1 sieć -3) 2(suw-1, sieć-1) monitoring przeglądowy 1 (sieć) 1 (suw) 1 (suw) rekontrola nadzór 0 0 0 0 0 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób w Ustroniu z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 22 19 3 (mop) magnez-3razy (2 razy < 2,0 mg/l, 2,63 mg/l), twardość-1raz (45 mg/l) 22 22 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 3 próby. W pobranych próbkach wody w ramach monitoringu przeglądowego przeprowadzonego dla kaŜdego wodociągu kwestionowano niskie stęŜenie magnezu. Ponadto jakość wody z wodociągu Ustroń Poniwiec kwestionowano z uwagi na niską jej twardość. Magnez i twardość naleŜą do dodatkowych parametrów fizyko-chemicznych i chemicznych jakim woda powinna odpowiadać, nie posiadają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów a obowiązujące Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu i twardości w wodzie do wymaganych stęŜeń minimalnych. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 3. Praktyczne informacje o jakości wody. Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnego wodociągu w 2013 r. wodociąg średnia twardość wg kontroli urzędowej [mg/l] średnia twardość wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 25; 46 nie badano woda kwestionowana woda bardzo miękka 64 78 woda niekwestionowana woda bardzo miękka 50 45 woda kwestionowana woda bardzo miękka Wisła Czarne Ustroń Jaszowiec Ustroń Poniwiec uwagi 60- 500 [mg/l] Z przeprowadzonych w 2013r. przez PPIS badań twardości wody wynika, iŜ wodociągi na terenie Miasta Ustroń dostarczają swoim odbiorcom wodę bardzo miękką. Woda taka zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W Ustroniu woda charakteryzuje się niskim stęŜeniem magnezu – znacznie niŜszym od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). Dowodem na to są analizy przeprowadzone zarówno przez PPIS w Cieszynie, jak równieŜ przez przedsiębiorcę wodociągowego. W związku z powyŜszym, celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. Wartość stęŜenia fluorków nie przekraczała 0,09 mg/l. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 4. Ujęcia indywidualne. W 2013 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie kontynuował nadzór nad indywidualnymi ujęciami zaopatrującymi szkoły w wodę do spoŜycia. Na terenie Ustronia nadzorowano dwa tego typu ujęcia - dla WyŜszej Szkole InŜynierii Dentystycznej i Nauk Humanistycznych oraz Pijalni Wód w Ustroniu. W WyŜszej Szkole InŜynierii Dentystycznej i Nauk Humanistycznych łącznie do badań pobrano 3 próby wody (dwie w zakresie monitoringu kontrolnego i jedną w zakresie rekontroli monitoringu kontrolnego). W związku z tym, Ŝe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz.U. z 2007r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) dopuszcza dla produkcji wody < 100 m3/d minimalną częstotliwość poboru próbek wody w ramach monitoringu przeglądowego 1 raz na 2 lata oraz tym, iŜ w ubiegłym roku przeprowadzono takie badanie wody, w 2013 r. nie przeprowadzano badania wody w ramach monitoringu przeglądowego. Jedną z pobranych próbek kwestionowano pod względem mikrobiologicznym z uwagi na liczbę bakterii grupy coli (24 jtk) oraz liczbę bakterii Escherichia coli ( 24 jtk). O powyŜszym natychmiast poinformowano Dyrektora placówki. Dyrektor przekazał do PPIS informacje o podjętych działaniach naprawczych w związku z mikrobiologicznym skaŜeniem wody z ujęcia indywidualnego: pracownicy oraz inni uŜytkownicy obiektu zostali poinformowani, iŜ woda w sieci nie nadaje się do spoŜycia przez ludzi, została zakupiona woda butelkowana, studnia została zdezynfekowana, zaplanowano powtórne badanie wody w ramach kontroli wewnętrznej, z którego ostatecznie otrzymano niekwestionowany wynik badania wody. RównieŜ przedstawiciele PPIS w Cieszynie pobrali próbkę wody do badania powtórnego w zakresie mikrobiologii (wynik potwierdził skuteczność przeprowadzonych przez przedsiębiorcę wodociągowego działań naprawczych). W Pijalni Wód w Ustroniu łącznie do badań pobrano 3 próby wody (wszystkie w zakresie monitoringu kontrolnego). Jedną z nich kwestionowano z uwagi na podwyŜszoną wartość manganu (96 µg/l). Jednak jak wynika z badań przeprowadzonych przez właściciela ujęcia podwyŜszone wartości manganu są charakterystyczne dla źródła zaopatrującego w wodę Pijalnię Wód. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 5. Kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Ustronia w 2013r. kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. przeprowadzono w 7 obiektach (2 z nich objęto nadzorem w 2013r., kontrola jakości wody w pozostałych 5 obiektach stanowiła kontynuację badań przeprowadzonych w latach ubiegłych). Lp 1 2 3 4 5 6 7 Nazwa obiektu, w którym pobrano próbki ciepłej wody uŜytkowej Sanatorium i Szpital Uzdrowiskowy "Równica", 43-450 Ustroń ul. Sanatoryjna 5 (STREFA I i STREFA II) Sanatorium Uzdrowiskowe "KOS", 43-450 Ustroń, ul. Zdrojowa 12 Ustrońskie Centrum Psychoterapii Sanatorium Uzdrowiskowe „Narcyz”, 43-450 Ustroń ul. Zdrojowa 9 Sanatorium Uzdrowiskowe „Rosomak”, 43-450 Ustroń ul. Zdrojowa 2 Miejski Dom Spokojnej Starości w Ustroniu, 43450 Ustroń ul. Słoneczna 10 Sanatorium Uzdrowiskowe "Orlik", 43450 Ustroń, ul. Zdrojowa 8 Polsko – Amerykańskie Kliniki Serca w Ustroniu, 43-450 Ustroń ul. Sanatoryjna 7 Data (rok) rozpoczęcia badań ciepłej wody 2009r. 2009r. 2009r. 2009r. 2012r. 2013r. 2013r. Ogółem w 2013r. w ww. obiektach pobrano 48 próbek wody z czego 14 kwestionowano (w dwóch obiektach): - Sanatorium i Szpital Uzdrowiskowy "Równica", 43-450 Ustroń ul. Sanatoryjna 5 II STREFA zasilania w ciepłą wodę (z pobranych ogółem 9 próbek wody jakość ciepłej wody kwestionowano w dwóch próbkach: 800 jtk, 710 jtk / 100 ml); - Sanatorium Uzdrowiskowe "Orlik", 43-450 Ustroń, ul. Zdrojowa 8 (z pobranych ogółem 14 próbek wody jakość ciepłej wody kwestionowano w 12 próbkach: 470 jtk, 920 jtk, 2600 jtk, 2800 jtk, 9800 jtk, 11 000 jtk, 2300jtk, 2700jtk, 600 jtk, 7700 jtk, 960 jtk, 3900 jtk / 100 ml). Jakość ciepłej wody w pozostałych obiektach nie była kwestionowana – albo w ogóle nie wykrywano bakterii Legionella sp., albo stwierdzana ich ilość była niŜsza od dopuszczalnej tj. 100 jtk/100 ml wody). W związku ze stwierdzeniem bakterii Legionella sp. w Sanatorium i Szpitalu Uzdrowiskowym "Równica” ( II STREFA zasilania w ciepłą wodę), po podjętych przez stronę działaniach, przeprowadzono - w odpowiednich odstępach czasu określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz.U. z 2007r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) - dwa pobory próbek ciepłej wody, które potwierdziły wyeliminowanie tych bakterii z sieci ciepłej wody uŜytkowej. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda W związku ze stwierdzeniem duŜych ilości bakterii Legionella sp. w Sanatorium Uzdrowiskowym "Orlik" (9800 jtk i 11 000 jtk / 100 ml) PPIS w Cieszynie wydał decyzję nakazującą w trybie natychmiastowym wyłączenie z eksploatacji urządzeń i instalacji wody ciepłej oraz przeprowadzenie zabiegów ich czyszczenia i dezynfekcji. PoniewaŜ podjęte przez stronę działania naprawcze nie przyniosły Ŝądanych skutków, PPIS wydał kolejną decyzję nakazującą doprowadzenie jakości ciepłej wody do wymagań załącznika nr 1 D rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) z terminem wykonania do 5.10.2013r. Z uwagi jednak na przeprowadzoną kontrolę sprawdzającą - poprzez pobór próbek ciepłej wody, która potwierdziła wysokie skaŜenie ciepłej wody uŜytkowej bakteriami Legionella sp., a takŜe uwzględniając prośbę strony (która podejmowała i podejmuje w dalszym ciągu stosowne działania naprawcze zmierzające do redukcji bakterii w sieci ciepłej wody) – PPIS wydał decyzje zmieniające z terminem wykonania nakazu decyzji do dnia 31.01.2014r. Kontrolę jakości ciepłej wody uŜytkowej w przedmiotowym obiekcie zaplanowano na miesiąc luty 2014r. 6. Decyzje wydane na urządzenia wodociągowe. W czerwcu 2013r., w związku z prośbą przedsiębiorcy wodociągowego WZC Sp. z o.o., PPIS w Cieszynie wydał dwie decyzje zmieniające terminy decyzji z 2012r. wydane w związku ze stwierdzeniem złego stanu sanitarno - technicznego stopni prowadzonych do wnętrza komór Zbiornika Wody Ustroń Jaszowiec I strefa oraz Zbiornika Wody Ustroń Jaszowiec II strefa (na wodociągu Ustroń Jaszowiec), armatury wodociągowej znajdującej się we wnętrzach tych komór oraz obramowań pokryw zabezpieczających wejścia do komór zbiorników. PPIS ustalił nowe terminy wykonania nakazów do dnia 31.12.2015r. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 11. MIASTO WISŁA Wisła zaopatrywana jest przez dwa wodociągi publiczne tj. Wisła Czarne i Wisła Gościejów (oba oparte na ujęciach powierzchniowych odpowiednio – Zbiornik Czarne i Potok Gościejów). W 2013 r. około 69 % ludności korzystało z wody wodociągowej, systematycznie badanej zarówno przez Państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę Wodociągowego. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Wisły. 31% Ludność Wisły korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność Wisły korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 69% Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Czarne 500 7300 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Wisła Gościejów Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Wisła Czarne Wisła Gościejów Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia na terenie uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: Produkcja – z wodociągu Wisła Czarne (dla Wisły): - z wodociągu Wisła Gościejów: 1 797,00 m3/d 311,00 m3/d --------------------------------------------------------------------Razem: 2 108,00 m3/d Zakup – 0 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów: 7 800 osób Przedsiębiorca wodociągowy: Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. w Ustroniu 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 9 punktach monitoringowych, z czego 7 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 2 w stacjach uzdatniania wody. Tab.1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Wisła Czarne Wisła Gościejów monitoring kontrolny 10 (suw-2, sieć-8) 4 (suw-1, sieć-3) Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda monitoring rekontrola przeglądowy 2 (suw-1, sieć-1) 0 1(sieć) 0 nadzór 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób w Wiśle z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr suma pobranych próbek ogółem ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 17 13 4 magnez – 3 razy (3,2 mg/l, 4,4 mg/l, 4,9 mg/l) - mop, twardość – 3 razy (39 mg/l, 42 mg/l 43 mg/l) - mop, mętność – 1 raz (4,6 NTU) mop, Ŝelazo – 1 raz (660 µg/l) – mop; barwa – 1 raz mop (20 mg/l Pt), 1 raz mok (19 mg/l Pt) 17 17 0 - (mop – 3razy, mok – 1 raz) Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 4 próby. Dwie kwestionowane próby dotyczyły próbek wody pobranych dla kontroli jakości wody wodociągu Wisła Czarne – obie kwestionowano ze względu na niskie stęŜenia magnezu (3,2 mg/l i 4,9 mg/l) i twardości ogólnej (39,0 mg/l i 42,0 mg/l) – próbki te pobrane zostały w ramach monitoringu przeglądowego. Magnez i twardość nie mają jednak bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to parametry z grupy dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda. Kolejne dwie kwestionowane próby dotyczyły próbek wody dla kontroli jakości wody wodociągu Wisła Gościejów - kwestionowano je ze względu niskie stęŜenia magnezu (4,4 mg/l) i twardości ogólnej (43,0 mg/l) oraz podwyŜszone wartości: mętności (4,6 NTU), Ŝelaza (660 µg/l) oraz barwy (19 mg/l Pt i 20 mg/l Pt). Za kaŜdym razem przedsiębiorca wodociągowy wykonywał płukanie sieci w rejonie punktu oraz pobierał próbki wody do badań laboratoryjnych. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły skuteczność podjętych przez niego działań. Przedsiębiorca wytłumaczył, iŜ podwyŜszone wartości barwy, mętności i Ŝelaza mogły być spowodowane wtórnym zanieczyszczeniem sieci. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej. W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 19 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria, o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab.2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Wisła Czarne Wisła Gościejów monitoring kontrolny 10 (suw-3, sieć-7) 4 (suw-1, sieć-3) monitoring przeglądowy 3 (sieć) 1 (suw) rekontrola 0 1 (sieć) - rmok Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób w Wiśle z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 19 14 5 magnez-4razy (< 2,0 mg/l – 3razy, 2,41 mg/l) - mop, twardość- 4 razy (29,0 mg/l, 33,0 mg/l, 42,0 mg/l 55,0 mg/l) – mop, twardość – 1 raz mok (42,0 mg/l) 18 18 0 - (mop- 4 razy, mok – 1 raz) Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 5 prób. Jakość wody z obu wodociągów kwestionowano pod względem fizyko- chemicznym jedynie z uwagi na niskie stęŜenia twardości i magnezu. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania wartości tych parametrów do wymagalnych stęŜeń minimalnych. Magnez i twardość nie mają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda, natomiast w Ŝadnej próbce wody nie stwierdzono przekroczenia wartości parametrów określanych jako podstawowe wymagania. 3. Praktyczne informacje o jakości wody Wodociąg Wisła Czarne Wisła Gościejów wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] 39;42 29; 42 – 2 razy; 55 woda kwestionowana woda bardzo miękka 46 33 woda kwestionowana woda bardzo miękka ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości uwagi 60- 500 [mg/l] Z przeprowadzonych w 2013 r. przez PPIS analiz twardości wody wynika, iŜ wodociągi na terenie Miasta Wisła dostarczają swoim odbiorcom wodę bardzo miękką tj. taką, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsza informacja o twardości wody ma praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody: miękka, średnio twarda oraz twarda - co jest wskazane na opakowaniach. W wodzie występują takŜe niskie stęŜenia magnezu, w związku z czym, celowym jest stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Ponadto woda w Wiśle cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. Wartość stęŜenia fluorków nie przekraczała 0,11 mg/l. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 4. Ujęcia indywidualne. W 2013 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie kontynuował nadzór nad indywidualnymi ujęciami zaopatrującymi szkoły w wodę do spoŜycia. Na terenie Wisły nadzorowano dwa tego typu ujęcia - w Szkole Podstawowej nr 2 (Biała Wisełka) oraz w Szkole Podstawowej nr 3 (Wisła Malinka). W związku z tym, Ŝe rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. (Dz.U. z 2007r. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) dopuszcza dla produkcji wody < 100 m3/d minimalną częstotliwość poboru próbek wody w ramach monitoringu przeglądowego 1 raz na 2 lata oraz tym, iŜ w ubiegłym roku przeprowadzono takie badanie wody, w 2013 r. nie przeprowadzano badań wody w ramach monitoringu przeglądowego. Ponadto, z uwagi na podłączenie się Szkoły Podstawowej nr 3 w marcu 2013r. do sieci wodociągowej wodociągu Wisła Czarne zaprzestano kontroli jakości wody z ujęcia indywidualnego, zostawiając jednak ten obiekt jako punkt monitoringowy dla wymienionego wodociągu. W Szkole Podstawowej nr 2 przeprowadzono ogólnie dwa badania wody w ramach monitoringu kontrolnego – Ŝadnego z nich nie kwestionowano. 5. Kontrole jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Miasta Wisła w 2013r. kontrolę jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. przeprowadzono w trzech obiektach: w Hotelu "Gołębiewski ul. Ks. Bp. Bursche 3 oraz w Hotelu Stok I i II ul. Jawornik 52 a. Jakość ciepłej wody w tych obiektach objęto nadzorem po raz pierwszy w 2013 r. Ogółem w 2013r. na terenie Wisły w ww. obiektach pobrano 38 próbek wody z czego 22 kwestionowano. Z pobranych łącznie 10 próbek wody w Hotelu Stok I i Stok II Ŝadnej nie kwestionowano. Wszystkie kwestionowane 22 próbki wody dotyczyły próbek pobranych w Hotelu „Gołębiewski” (ogółem pobrano tam 28 próbek ciepłej wody): W związku ze stwierdzeniem obecności bakterii Legionella sp. w sieci ciepłej wody w Hotelu „Gołębiewski” strona podgrzewała wielokrotnie ciepłą wodę uŜytkową do temp. 65 st. C. Ponadto wszystkie sitka w bateriach umywalkowych oraz końcówki pryszniców wielokrotnie wyparzono (czynności przeprowadzono we wszystkich pokojach hotelowych jak i toaletach ogólnodostępnych, a takŜe na terenie Parku Wodnego Tropikana). PoniewaŜ podjęte przez stronę działania naprawcze nie przyniosły Ŝądanych skutków, PPIS wydał Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda decyzję nakazującą doprowadzenie jakości ciepłej wody do wymagań załącznika nr 1 D rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) z terminem wykonania do 30.09.2013r. W ramach podejmowanych przez stronę działań naprawczych zastosowano dodatkowo środek chemiczny do dezynfekcji wody (dwutlenek chloru w płynie), dla którego strona przedstawiła waŜny atest higieniczny wydany przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, a takŜe dokument zezwalający na obrót ww. produktem biobójczym (tj. Decyzję Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych). Z uwagi jednak na przeprowadzoną kontrolę sprawdzającą - poprzez pobór próbek ciepłej wody, która potwierdziła utrzymujące się w dalszym ciągu w trzech punktach skaŜenie ciepłej wody uŜytkowej bakteriami Legionella sp., a takŜe uwzględniając prośbę strony (która cały czas podejmowała i podejmuje stosowne działania naprawcze zmierzające do redukcji bakterii w sieci ciepłej wody) – PPIS wydał decyzje zmieniające ustalając ostateczny termin wykonania nakazu decyzji do dnia 15.01.2014r.. Kontrolę jakości ciepłej wody uŜytkowej w przedmiotowym obiekcie zaplanowano na miesiąc luty 2014r. 6. Decyzje wydane na urządzenia wodociągowe. W 2013r. w lutym w związku z prośbą przedsiębiorcy wodociągowego WZC Sp. z o.o. wydano jedną decyzję zmieniającą termin decyzji z 2012r. wydanej na Zbiornik Wody w Wiśle Głębcach (na wodociągu Wisła Czarne) w związku ze stwierdzeniem złego stanu sanitarno- technicznego stopni prowadzonych do wnętrza tego zbiornika. PPIS ustalił nowy termin wykonania nakazu do dnia 30.06.2013r. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie nakazu decyzji. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 12. GMINA ZEBRZYDOWICE Gmina Zebrzydowice zaopatrywana jest w wodę do spoŜycia przez 6 wodociągów publicznych, których woda w określonych rejonach miesza się. Są to następujące wodociągi: Zebrzydowice (woda mieszana z 2 ujęć podziemnych i 2 powierzchniowych); JZWiK Moravka (zaopatrujący rejon Markolwic Górnych), SmVaK Moravka (zaopatrujący miejscowość Kaczyce) - Wodociągi JZWiK Moravka oraz SmVaK Moravka są oparte na wodzie powierzchniowej, której ujęcia zlokalizowane są w Republice Czeskiej; Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska oraz Kończyce Małe „Karolinka” oba wodociągi oparte są na wodzie podziemnej; Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska/”Karolinka” wodociąg oparty na wodzie mieszanej pochodzącej z ujęć podziemnych w Kończycach Małych. W 2013r. 80% ludności korzystało z wody wodociągowej, systematycznie badanej zarówno przez państwową Inspekcję Sanitarną jak i Przedsiębiorcę Wodociągowego. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców Gminy Zebrzydowice. 20% Ludność Gminy Zebrzydowice korzystająca z wody pochodzącej z wodociągów publicznych Ludność Gminy Zebrzydowice korzystająca z innych źródeł zaopatrzenia w wodę 80% Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu JZWiK Moravka Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu SmVaK Moravka 500 490 1100 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Zebrzydowice 2260 4260 Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Kończyce Małe "Karolinka" 1920 Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska Liczba ludności zaopatrywanej w wodę z wodociągu Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska/"Karolinka" Ocena jakości wody w poszczególnych wodociągach. Wodociąg Zebrzydowice Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska Kończyce Małe „Karolinka” Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska/”Karolinka” Moravka SmVaK/Kaczyce Ocena wody za cały 2013 rok woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia woda przydatna do spoŜycia Dane dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę do spoŜycia uzyskane od przedsiębiorcy wodociągowego na koniec 2013r.: 452,00 m3/d 852,00 m3/d 384,00 m3/d 100,00 m3/d 98,00 m3/d 220,00 m3/d Zebrzydowice – Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska – Kończyce Małe „Karolinka” – Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska/”Karolinka” – JZWiK Moravka – SmVaK Moravka – Razem produkcja: 2 106,00 m3/d Ludność zaopatrywana w wodę z wodociągów na terenie gminy: 10 530 osób Przedsiębiorca wodociągowy: w Zebrzydowicach Gminny Zakład Wodociągów i Kanalizacji 1. Badania prowadzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Badania jakości wody prowadzone były regularnie przez cały 2013 rok, w 11 punktach monitoringowych, 8 zlokalizowanych było u odbiorców wody oraz 3 w stacjach uzdatniania wody. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Tab. 1.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Zebrzydowice Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska Kończyce Małe „Karolinka” Kończyce Małe Myśliwska/StaropolskaKarolinka JZWiK Moravka SmVaK Moravka monitoring kontrolny 4(suw-2, sieć-2) 4(suw-2, sieć-2) monitoring przeglądowy 1(sieć) 1(suw) rekontrola nadzór 0 0 0 0 4(suw-2, sieć-2) 1(sieć) 0 0 2(sieć) 1(sieć) 0 0 2(sieć) 4(sieć) 1(sieć) 1(sieć) 0 0 0 0 Tab.1.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 26 20 6 (mop) magnez – 6 razy (2,7 mg/l, 2,9 mg/l, 6,1 mg/l, 7,0 mg/l, 7,3 mg/l, 8,0 mg/l); rtęć – 2 razy 1,37 µg/l 26 26 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 6 prób. Wszystkie z sześciu pobranych prób w ramach monitoringu przeglądowego kwestionowano ze względu na niskie stęŜenie magnezu (średnia wartość 5,7 mg/l). Magnez nie ma bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - jest to parametr z grupy dodatkowe wymagania jakim powinna odpowiadać woda. W dwóch pobranych w ramach monitoringu przeglądowego próbach kwestionowano podwyŜszone stęŜenie rtęci. W związku z powyŜszym przedsiębiorca wodociągowy podjął następujące działania naprawcze: w rejonie obiektu, z którego kwestionowano jakość wody, przeprowadzono płukanie sieci oraz zlecono pobór próbki wody do laboratorium o zatwierdzonym przez PIS systemie jakości prowadzonych badań (w ramach kontroli Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda wewnętrznej). Ostatecznie do PPIS przedsiębiorca przedstawił niekwestionowane wyniki badań powtórnych, nie mogąc jednak wskazać źródła wystąpienia powyŜszego „przekroczenia” . Dotąd parametr ten nigdy nie był kwestionowany - a wyniki wszystkich pozostałych badań w zakresie tego parametru był znacznie niŜsze niŜ dopuszczalna wartość (1µg/l). 2. Badania prowadzone przez Przedsiębiorcę Wodociągowego w ramach kontroli wewnętrznej W 2013 r. przedsiębiorca wodociągowy przekazał do PPIS w Cieszynie 28 sprawozdań z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej, wykonanych przez laboratoria o zatwierdzonym systemie jakości prowadzonych analiz. Punkty monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorcy Wodociągowego. Tab. 2.1. Ilość pobranych prób i zakres ich badań, z podziałem na poszczególne wodociągi. wodociąg Zebrzydowice Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska Kończyce Małe „Karolinka” Kończyce Małe Myśliwska/StaropolskaKarolinka JZWiK Moravka SmVaK Moravka monitoring kontrolny 4(suw-1, sieć-3) 4(suw-2, sieć-2) monitoring przeglądowy 1(sieć) 1(sieć) rekontrola 1 (sieć) - rmop 0 4(suw-3, sieć-1) 1(sieć) 0 2(sieć) 0 1 (sieć) - rmop 2(sieć) 4(sieć) 1(sieć) 1(sieć) 1 (sieć) - rmop 0 Tab.2.2. Ogółem ilość pobranych prób z wyszczególnieniem próbek i parametrów kwestionowanych. Badanie fizyko-chemiczne Badanie mikrobiologiczne Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr Suma pobranych próbek ogółem Ilość próbek o właściwej jakości Ilość próbek kwestionowanych Kwestionowany parametr 28 24 4 (mop) magnez-4 razy (<2,0 mg/l, 2,65 mg/l, 7,14 mg/l, 7,32 mg/l), twardość-1raz (42,3 mg/l), barwa (22 mg/l Pt – nieakceptowana) 25 25 0 - Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano Ŝadnej próby. Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda Pod względem fizyko-chemicznym kwestionowano 4 próby. W jednej próbce pobranej w ramach monitoringu przeglądowego stwierdzono nieakceptowaną barwę (22 mg/l Pt) - wodociąg JZWiK Moravka. Rekontrola przeprowadzona w ramach kontroli wewnętrznej wykazała poprawę jakości wody w zakresie tego parametru. Pozostałe kwestionowane parametry to: niskie stęŜenie magnezu oraz niska twardość, które naleŜą do parametrów dodatkowych, jakim powinna odpowiadać woda do spoŜycia, nie posiadają bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi (Dz. U. nr 61 poz. 417 z późn. zm.) nie nakłada na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania wartości magnezu i twardości do wymaganych stęŜeń minimalnych. 3. Praktyczne informacje o jakości wody. Tab.3.1. Wartości twardości wody dla poszczególnych wodociągów w 2013 r. wodociąg Zebrzydowice Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska wartość twardości wg kontroli urzędowej [mg/l] wartość twardości wg kontroli wewnętrznej [mg/l] ocena jakość wody pod względem wymagań sanitarnych dla twardości 212 201 woda niekwestionowana woda średnio twarda 235 226 woda niekwestionowana woda średnio twarda uwagi 60- 500 [mg/l] 148 woda miękka woda niekwestionowana Kończyce Małe „Karolinka” Kończyce Małe Myśliwska/StaropolskaKarolinka 182 206 nie badano 62 woda średnio twarda woda niekwestionowana woda średnio twarda woda niekwestionowana 42,3 woda kwestionowana woda bardzo miękka woda niekwestionowana woda bardzo miękka JZWiK Moravka 62 SmVaK Moravka Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda 78,4 Z przeprowadzonych w 2013r. przez PPIS sześciu analiz twardości wody wynika, iŜ wodociągi na terenie Gminy Zebrzydowice dostarczają swoim odbiorcom wodę: bardzo miękką (JZWiK Moravka, SmVaK Moravka), miękką (Kończyce Małe „Karolinka”) oraz średnio twardą (Zebrzydowice, Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska oraz Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska/”Karolinka”). Woda miękka i bardzo miękka to taka, która zawiera nieznaczne ilości soli róŜnych metali, a zwłaszcza wapnia i magnezu, np. chlorków, siarczanów (VI), wodorowęglanów wapnia i magnezu. PowyŜsze informacje o twardości wody mają praktyczne znaczenie m.in. w gospodarstwach domowych podczas dozowania proszków do prania - zalecane ilości detergentu uzaleŜnione są od klas twardości wody, co jest wskazane na opakowaniach. Woda wodociągowa w Gminie Zebrzydowice cechuje się takŜe niskim stęŜeniem magnezu – znacznie niŜszym od wartości zalecanej ze względów zdrowotnych (30 – 125 mg/l przy zawartości siarczanów poniŜej 250 mg/l). Dowodem na to są wszystkie analizy przeprowadzone przez PPIS w Cieszynie (stęŜenie magnezu 5,7 mg/l) oraz cztery analizy przeprowadzone przez przedsiębiorcę wodociągowego (stęŜenie magnezu od < 2,0 mg/l do 7,32 mg/l maksymalnie). Niskie stęŜenia magnezu stwierdzane były takŜe podczas badań prowadzonych w latach ubiegłych. W związku z powyŜszym, celowym jest w dalszym ciągu stosowanie przez mieszkańców Ŝywności bogatej lub wzbogaconej w przyswajalny magnez. Woda w Gminie Zebrzydowice cechuje się takŜe niską zawartością fluoru. StęŜenie flourków w pobranych próbkach wody było niskie i wyniosło maksymalnie 0,27 mg/l. 4. Kontrola jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. Na terenie Gminy Zebrzydowice w 2013 r. kontrolę jakości ciepłej wody uŜytkowej w kierunku bakterii Legionella sp. kontynuowano w jednym obiekcie tj. Domu Pomocy Społecznej „Bursztyn” Kończyce Małe, ul. Staropolska 14. Jakość ciepłej wody uŜytkowej w obiekcie tym została objęta nadzorem po raz pierwszy w 2012 roku. Ogółem w 2013r. pobrano do badań 4 próbki ciepłej wody - w Ŝadnej nie wykryto pałeczek Legioenlla sp. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie Teresa Wałga Sporządził: Katarzyna Głąbek-Nikiel, Agata Wardas Sprawdził: Teresa Gawęda