EDF Toruń SA W06.01.07 Organizacja bezpiecznej
Transkrypt
EDF Toruń SA W06.01.07 Organizacja bezpiecznej
EDF Toruń S.A. Instrukcja do procedury W06.01.07 Wydanie 3 1 Organizacja bezpiecznej pracy przy urządzeniach energetycznych Data wydania: 2013-10-23 Zastępuje: W06.01.07 PRZEDMIOT INSTRUKCJI Instrukcja dotyczy podprocesu W06.01 Zarządzanie bhp w procesie W06 Zarządzanie bezpieczeństwem. Przedmiotem instrukcji są zasady organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych. 2 ZAKRES STOSOWANIA 1) Instrukcja ma zastosowanie w CUW-Inż, DBS, TD, TI, TP i TRA…TRE. 2) Instrukcja dotyczy wszystkich prac wykonywanych przy urządzeniach i instalacjach energetycznych eksploatowanych przez EDF Toruń S.A. 3 PODSTAWA OPRACOWANIA 1) W06.00 Zarządzanie bezpieczeństwem 2) Ramowa instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach energetycznych i w ich pobliżu w Grupie EDF w Polsce 3) Dz.U.06.89.625 - j.t. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne 4) Dz.U.03.169.1650 - j.t. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy 5) Dz.U.13.77.492 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych 6) Dz.U.98.21.94 - j.t. Ustawa z dnia 26 czerwca 1997 r. Kodeks pracy – Dział X – Bezpieczeństwo i Higiena Pracy 7) Dz.U.03.89.828 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci 8) Dz.U.03.47.401 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych 4 DEFINICJE I SKRÓTY 4.1 Definicje dopuszczający – pracownik upoważniony przez prowadzącego eksploatację do wykonywania w jego imieniu określonych czynności związanych z dopuszczaniem do prac, wyznaczony przez poleceniodawcę, posiadający ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji. Przy pracy na miejskiej sieci ciepłowniczej, prowadzący eksploatację może wyznaczyć osobę niebędącą pracownikiem prowadzącego eksploatację; inspektor nadzoru – specjalista branżowy wskazany przez Kierownika projektu do nadzoru prac realizowanych na polecenie pisemne lub zezwolenie pisemne instrukcja eksploatacji – zatwierdzona przez pracodawcę instrukcja określająca procedury i zasady wykonywania czynności niezbędnych przy eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych, opracowana na podstawie odrębnych przepisów, Polskich Norm oraz dokumentacji producenta; karta bieżącego składu brygady (KSB) – karta informująca o aktualnym składzie osobowym zespołu pracowników wykonujących pracę (wzór zgodnie z systemem PNP); karta przełączeń i zabezpieczeń (KPZ) – opis wszystkich niezbędnych działań na urządzeniach, instalacjach i armaturze dla właściwego przygotowania miejsca pracy. Karta jest wymagana do wszystkich prac na polecenie pisemne (wzór zgodnie z systemem PNP); karta informacyjna strefy pracy (KIS) – karta zawierająca podstawowe informacje o wykonywanej pracy. Karta powinna być wywieszona w widocznym miejscu przed strefą pracy (wzór zgodnie z systemem PNP); karta kontroli strefy pracy (KSP) – karta służąca do dokonywania wpisów dotyczących uwag i zastrzeżeń w zakresie bhp; karta świadectwa analizy (KSA) – dokument potwierdzający wyniki analizy gazów (wzór zgodnie z systemem PNP); karta uzgodnień i zabezpieczeń prac ziemnych (KUZ) – karta opisująca warunki i sposoby bezpiecznego wykonywania prac ziemnych (wzór zgodnie z systemem PNP); koordynator prac – rolę koordynatora w rozumieniu art. 208 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r., pełni Kierownik projektu utrzymaniowego lub wyznaczona przez niego osoba posiadający ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru w zakresie umożliwiającym realizację prac; kierujący zespołem – dla prac eksploatacyjnych jest to osoba wyznaczona przez poleceniodawcę, posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji, kierująca zespołem pracowników upoważnionych i uprawionych wykonujących prace eksploatacyjne. Dla prac niebędących pracami eksploatacyjnymi jest to osoba kierująca zespołem pracowników niekwalifikowanych, wyznaczona przez zezwoleniodawcę; koordynujący – pracownik spółki produkcyjnej lub oddziału produkcyjnego upoważniony przez prowadzącego eksploatację do wykonywania w jego imieniu określonych czynności związanych z koordynacją prac, wskazany przez poleceniodawcę lub zezwoleniodawcę, posiadający ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru; lista kontrolna zagrożeń (LKZ) – informacja o specyficznych zagrożeniach dla danej pracy oraz o środkach zapobiegawczych, jakie należy zastosować, aby zminimalizować ryzyko (wzór zgodnie z systemem PNP) nadzorujący – osoba upoważniona przez prowadzącego eksploatację, posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru lub eksploatacji, wykonująca wyłącznie czynności nadzoru dla określonych czynności, niebędących pracami eksploatacyjnymi lub dla prac eksploatacyjnych. Nadzorujący może być wyznaczony przez koordynującego, poleceniodawcę lub zezwoleniodawcę, gdy uzna to za konieczne ze względu na szczególne warunki i zagrożenia związane z wykonywaną pracą; osoba upoważniona – osoba wyznaczona przez prowadzącego wykonywania określonych czynności lub prac eksploatacyjnych; eksploatację do osoba uprawniona – osoba posiadającą kwalifikacje uzyskane na podstawie przepisów prawa energetycznego; pisemne polecenie wykonania pracy – polecenie wystawiane przez poleceniodawcę na wykonanie prac eksploatacyjnych; poleceniodawca – osoba upoważniona pisemnie przez prowadzącego eksploatację do wykonywania w jego imieniu określonych działań związanych z wydawaniem poleceń, posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru. Poleceniodawcą może być pracownik prowadzącego eksploatację lub pracownik CUW-Inż. (EDF Polska oddział Kraków nr 2 CUW); prace eksploatacyjne – prace wykonywane przy urządzeniach energetycznych w zakresie ich obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym; prace niebędące pracami eksploatacyjnymi – prace niewykonywane przy urządzeniach energetycznych, które realizowane są w oparciu o zezwolenie pisemne; prace pożarowo niebezpieczne – wszelkie prace nieprzewidziane instrukcją technologiczną lub prowadzone poza wyznaczonymi na stałe do tego celu miejscami, związane z użyciem otwartego ognia lub powodujące rozbryzg iskier oraz inne prace mogące ze względu na swój charakter lub miejsce wykonywania powodować powstanie zagrożenia pożarowego prowadzone wewnątrz obiektu lub na przyległym do niego terenie, a także wszelkie prace wykonywane w strefach zagrożonych wybuchem; protokół zabezpieczenia prac pożarowo/wybuchowo niebezpiecznych (PZP) – dokument określający sposób zabezpieczenia dla prac pożarowo/wybuchowo niebezpiecznych; PNP – (elektroniczne narzędzie pnp) narzędzie informatyczne wspierające proces wystawiania i obiegu poleceń pisemnych i zezwoleń prace wykonywane w pobliżu napięcia lub pod napięciem – prace wykonywane wokół nie osłoniętych urządzeń i instalacji elektroenergetycznych lub ich części znajdujących się pod napięciem; Napięcie znamionowe urządzenia lub instalacji elektrycznej Minimalny odstęp w powietrzu, wyznaczający zewnętrzną granicę strefy prac pod napięciem [m] prac w pobliżu napięcia [m] do 1 kV 0,3 0,3 od 1 do 30 kV 0,6 1,4 110 kV 1,1 2,1 220 kV 2,5 4,1 400 kV 3,5 5,4 750 kV 6,4 8,4 prowadzący eksploatację – w rozumieniu niniejszej instrukcji jest EDF Toruń S.A. lub inne podmioty, którym na podstawie umowy powierzono eksploatację urządzeń energetycznych; przestrzenie zamknięte – zbiorniki, kanały, studnie, studzienki kanalizacyjne, wnętrza urządzeń technicznych i inne zamknięte przestrzenie, do których wejście odbywa się przez włazy lub otwory o niewielkich rozmiarach lub jest w inny sposób utrudnione; spotkanie konsultacyjne / weryfikujące – spotkanie służb ruchowych i bhp oraz opcjonalnie remontowych w celu analizy technicznych i organizacyjnych warunków bezpieczeństwa dla prac, które będą realizowane na polecenie pisemne lub zezwolenie pisemne; świadectwo kwalifikacyjne – świadectwo stwierdzające spełnienie przez daną osobę odpowiednich wymagań kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku dozoru lub eksploatacji w ustalonym zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolnopomiarowym, montażu dla określonych rodzajów urządzeń i instalacji energetycznych, uzyskane w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach; strefa pracy – stanowisko lub miejsce pracy odpowiednio przygotowane w zakresie niezbędnym do bezpiecznego wykonywania prac eksploatacyjnych lub dla bezpiecznego wykonywania pracy; system pnp – (polecenia na prace) – narzędzie w środowisku SharePoint wspomagające zarządzanie poleceniami i zezwoleniami na pracę; urządzenia energetyczne – urządzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisów prawa energetycznego, stosowane w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania paliw lub energii; uziemnik – aparat z napędem ręcznym lub maszynowym, przeznaczony do uziemiania obwodów elektroenergetycznych; uziemiacz przenośny – zespół składający się z jednego lub wielu zacisków fazowych, zacisku uziomowego oraz przewodu lub przewodów łączących te zaciski; uziemiacz przenośny lekki – uziemiacz przenośny wielozaciskowy, którego przewód uziemiający ma przekrój mniejszy niż przewód zwierający, przeznaczony do stosowania w liniach i stacjach (rozdzielniach) sieci elektroenergetycznych o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV; workflow – sposób przepływu dokumentów w PNP; zespół osób – należy przez to rozumieć grupę osób, w której skład wchodzą, co najmniej dwie osoby wykonujące pracę, z których jedna jest osobą kierującą zespołem; zespół osób nieuprawnionych – należy przez to rozumieć grupę osób nieuprawnionych wykonujących prace na zezwolenie pisemne na pracę; zespół osób wykonujących prace eksploatacyjne – należy przez to rozumieć grupę osób, w której wszystkie osoby są upoważnione i uprawnione; zezwolenie pisemne na pracę – dokument wystawiony przez zezwoleniodawce na prowadzenie innych czynności, niebędących pracami eksploatacyjnymi; zezwoleniodawca – osoba upoważniona pisemnie przez EDF Toruń S.A. do wykonywania działań związanych z wydawaniem zezwoleń na prace. Zezwoleniodawcą może być pracownik prowadzącego eksploatację lub pracownik CUW-Inż. (EDF Polska oddział Kraków nr 2 CUW); 4.2 Skróty JO – jednostka organizacyjna DIR – Dyżurny Inżynier Ruchu MSC – miejska sieć ciepłownicza PNP – komputerowy system do poleceń na pracę 5 5.1 1) ZASADY ORGANIZACJI BEZPIECZNEJ PRACY Postanowienia ogólne Niniejsza instrukcja przeznaczona jest dla osób: sprawujących dozór nad eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych; zatrudnionych przy eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych; wykonujących pracę na terenie EDF Toruń S.A. na którym znajdują się urządzenia i instalacje energetyczne. 2) Instrukcja zawiera zbiór postanowień dotyczących sposobu organizowania bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych w EDF Toruń S.A. 3) Prace eksploatacyjne mogą wykonywać osoby uprawnione i upoważnione przez prowadzącego eksploatację. 4) Prace przy urządzeniach i instalacjach energetycznych powinny być wykonywane przy zastosowaniu sprawdzonych metod i technologii. Dla nowych metod i technologii powinny być opracowane instrukcje. 5) Prowadzący eksploatację zapewnia bieżącą aktualizację instrukcji eksploatacyjnych. 6) Prowadzący eksploatacje może upoważnić osoby lub osobę do wykonywania w jego imieniu określonych działań związanych z wydawaniem poleceń, wydawaniem zezwoleń, koordynacją prac i dopuszczeniem do prac oraz prowadzi ich wykaz zawierający, co najmniej imię i nazwisko, zakres upoważnienia i określenie okresu, na jaki zostało ono udzielone. 7) Polecenie pisemne wraz z wypełnioną Kartą Bieżącego Składu Brygady stanowi upoważnienie dla zespołu osób do wykonywania prac eksploatacyjnych w zakresie wymienionym w poleceniu. 8) Obiekty z zainstalowanymi urządzeniami energetycznymi oraz urządzenia energetyczne powinny być oznakowane w sposób umożliwiający ich identyfikację. 9) Zabronione jest używanie urządzeń energetycznych bez przewidzianych dla nich urządzeń ochronnych. 10) Urządzenia energetyczne stwarzające zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego należy zabezpieczyć przed dostępem osób nieupoważnionych. 11) Każde urządzenie i instalacja energetyczna przed dopuszczeniem do eksploatacji powinny posiadać wymagany odrębnymi przepisami certyfikat na znak bezpieczeństwa, o ile taki obowiązek istnieje, albo posiadać deklarację zgodności z Polskimi Normami oraz wymaganiami określonymi odrębnymi przepisami. 12) Prace rozruchowe, próby techniczne urządzeń i instalacji energetycznych powinny być prowadzone zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, odrębnych przepisów, instrukcji eksploatacji oraz uzgodnione z ich użytkownikiem. 5.2 1) Kwalifikacje personelu Eksploatacją urządzeń i instalacji energetycznych mogą zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla następujących stanowisk: a) dozoru (wymagane uprawnienia kwalifikacyjne grupy „D”), do których zalicza się stanowiska pracowników technicznych i innych osób kierujących czynnościami osób wykonujących prace w zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, prac kontrolnopomiarowych i montażu oraz stanowiska osób sprawujących nadzór nad eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci; b) eksploatacji (wymagane uprawnienia kwalifikacyjne grupy „E”), do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolno-pomiarowych, montażu, dotyczą wykonywania następujących czynności: w zakresie obsługi, czynności mających wpływ na zmiany parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i ochrony środowiska; w zakresie konserwacji, czynności związanych z zabezpieczeniem i utrzymaniem należytego stanu technicznego urządzeń, instalacji i sieci; w zakresie napraw, czynności związanych z usuwaniem usterek, uszkodzeń oraz wykonywaniem remontów urządzeń, instalacji i sieci w celu doprowadzenia ich do wymaganego stanu technicznego; w zakresie kontrolno-pomiarowym, czynności niezbędnych dla dokonania oceny stanu technicznego i sprawności energetycznej urządzeń, instalacji i sieci; w zakresie montażu, czynności niezbędnych do zainstalowania oraz przyłączania urządzeń, instalacji i sieci. 2) Rodzaj urządzeń, instalacji i sieci energetycznych, przy których eksploatacji wymagane jest posiadanie kwalifikacji: Grupa 1. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną: 1. wytwarzające, Urządzenia prądotwórcze przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej bez względu na wysokość napięcia znamionowego; 2. Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne o napięciu nie wyższym niż 1 kV; 3. Urządzenia, instalacje i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV; 4. Zespoły prądotwórcze o mocy powyżej 50 kW; 5. Urządzenia elektrotermiczne; 6. Urządzenia do elektrolizy; 7. Sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego; 8. Elektryczna sieć trakcyjna; 9. Elektryczne urządzenia w wykonaniu przeciwwybuchowym; 10. Aparatura kontrolno-pomiarowa oraz urządzenia i instalacje automatycznej regulacji, sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w ppkt. 1–9; 11. Urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia; 12. Urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic. Grupa 2. Urządzenia wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające ciepło oraz inne urządzenia energetyczne: 1. Kotły parowe oraz wodne na paliwa stałe, płynne i gazowe, o mocy powyżej 50 kW, wraz z urządzeniami pomocniczymi; 2. Sieci i instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi o przesyle ciepła powyżej 50 kW; 3. Turbiny parowe oraz wodne o mocy powyżej 50 kw, wraz z urządzeniami pomocniczymi; 4. Przemysłowe urządzenia odbiorcze pary i gorącej wody, o mocy powyżej 50 kW; 5. Urządzenia wentylacji, klimatyzacji i chłodnicze, o mocy powyżej 50 kW; 6. Pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy, o mocy powyżej 50 kW; 7. Sprężarki o mocy powyżej 20 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych; 8. Urządzenia do składowania, magazynowania i rozładunku paliw, o pojemności składania odpowiadającej masie ponad 100 Mg; 9. Piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kW; 10. Aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji wymienionych w ppkt. 1 – 9.; 11. Urządzenia techniki wojskowej lub uzbrojenia; 12. Urządzenia ratowniczo-gaśnicze i ochrony granic. Grupa 3. Urządzenia, instalacje i sieci gazowe wytwarzające, przesyłające, magazynujące i zużywające paliwa gazowe: przetwarzające, 1. Urządzenia do produkcji paliw gazowych, generatory gazu; 2. Urządzenia do przetwarzania i uzdatniania paliw gazowych, rozkładanie paliw gazowych, urządzenia przeróbki gazu ziemnego, oczyszczalnie gazu, rozprężalnie i rozlewnie gazu płynnego, odazotowanie, mieszalnie; 3. Urządzenia do magazynowania paliw gazowych; 4. Sieci gazowe rozdzielcze o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5 MPa (gazociągi i punkty redukcyjne, stacje gazowe); 5. Sieci gazowe przesyłowe o ciśnieniu powyżej od 0,5 MPa (gazociągi, stacje gazowe, tłocznie gazu); 6. Urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu nie wyższym niż 5 kPa; 7. Urządzenia i instalacje gazowe o ciśnieniu powyżej 5 kPa; 8. Przemysłowe odbiorniki paliw gazowych o mocy powyżej 50 kW; 9. Turbiny gazowe; 10. Aparatura kontrolno-pomiarowa, urządzenia sterowania do sieci, urządzeń i instalacji wymienionych w ppkt. 1- 9. 5.3 Przepisy ogólne bezpiecznego wykonania pracy 1) W czasie wykonywania prac, ruch pojazdów po trasach ruchu kołowego, przez drogi pożarowe na terenie zakładu powinien być tak zorganizowany, żeby nie powodował i nie stwarzał potencjalnych kolizji i zagrożeń. 2) Przy rozbudowie zakładu, przeprowadzaniu kompleksowego remontu należy oddzielić ogrodzeniem od części, w której są prowadzone roboty. 3) Gdy w trakcie wykonywania prac znajdują się: otwarte kanały, studzienki, zbiorniki, wykopy lub inne podobne wgłębienia w miejscach dostępnych dla ludzi, należy w sposób widoczny oznaczyć znakami ostrzegawczymi, a miejsca szczególnie niebezpieczne ogrodzić. Znaki ostrzegawcze i ogrodzenia powinny być od zmierzchu do świtu i w razie ograniczonej widoczności oświetlone lampami ostrzegawczymi. 4) Otwarte kanały i zbiorniki wodne powinny być wyposażone w odpowiedni sprzęt i urządzenia ratunkowe (koła ratunkowe, klamry i poręcze chwytowe, zejścia) w miejscach wymagających takich zabezpieczeń. 5) Komory podziemne, studzienki rewizyjne, kanały kablowe, wentylacyjne i inne pomieszczenia podziemne powinny być należycie zabezpieczone przed zalaniem wodą opadową i gruntową oraz powinny mieć zapewnioną należytą wentylację. Pokrywy i włazy do pomieszczeń, powinny mieć odpowiednie zamknięcia, uniemożliwiające dostęp do tych pomieszczeń osobom nieupoważnionym. 6) Przed przystąpieniem do robót ziemnych w zależności od zakresu i lokalizacji tych prac, wykonawca musi uzyskać odpowiednio zgodę Wydziału Inżynierii Ruchu (TI), którzy poprzez specjalistów lub inspektorów wskażą na terenach przyszłych robót przewody i urządzenia uzbrojenia podziemnego, a w szczególności sieci elektroenergetyczne, teletechniczne, cieplne, gazowe, wodne i inne. Za zabezpieczenie prac przy robotach ziemnych odpowiada wykonawca. 7) Urządzenia pracujące przy temperaturze czynnika wyższej od 60°C powinny mieć izolację w takim stanie, aby ich temperatura zewnętrzna w miejscach dostępnych nie przekraczała 60°C. 8) Pomieszczenia lub teren ruchu elektrycznego powinny być zamknięte i dostępne tylko dla upoważnionych osób. Zasady dysponowania kluczami do pomieszczeń ruchu elektrycznego określa pkt 5.4.2. 9) Urządzenia powinny być uruchamiane tylko przez upoważnionych pracowników z zachowaniem kolejności czynności określonych w szczegółowych instrukcjach obsługi. Za uruchamianie urządzeń w trakcie wykonywania remontów odpowiada wykonujący remont. 10) Zabrania się wykonywania przez osoby nieupoważnione zmian osłon, ochron i innych istniejących zabezpieczeń urządzeń. 11) W czasie ruchu urządzenia zabrania się zdejmowania osłon z części ruchomych. 12) W zależności od warunków i rodzaju wykonywanych robót pracownik jest zobowiązany używać odpowiednie narzędzia pracy, sprzęt ochrony osobistej i odzież ochronną. 13) W miejscach wyznaczonych przez służby BHP, należy wywiesić tablice informacyjne zawierające wskazówki w sprawie postępowania w razie wypadku (awarii, pożaru, wybuchu, porażenia prądem elektrycznym). 14) Miejsce pracy należy właściwie przygotować, zabezpieczyć i oznaczyć: a) stanowiska pracy, na których występują elementy ruchome i inne części maszyn, które w razie zetknięcia się z nimi stwarzają zagrożenie, powinny być do wysokości co najmniej 2,5 m od poziomu podłogi (podestu) osłonięte lub zaopatrzone w inne skuteczne urządzenia ochronne, z wyjątkiem przypadków, gdy spełnienie tych wymagań nie jest możliwe ze względu na funkcję urządzenia – maszyny; b) 15) pasy, łańcuchy, taśmy, koła zębate i inne elementy układów napędowych oraz części maszyn zagrażające spadnięciem, znajdujące się nad stanowiskami pracy lub przejściami na wysokości ponad 2,5 m od poziomu podłogi powinny być osłonięte, co najmniej od dołu, trwałymi osłonami. Wszystkie odcięcia źródeł energii (elektrycznej, mechanicznej, hydraulicznej, pneumatycznej, cieplnej i pozostałych) od miejsc wykonywania pracy podczas napraw, przeglądów, konserwacji muszą być oznakowane tablicami z napisami ostrzegawczymi, których treść będzie stanowiła jednoznaczne ostrzeżenie przed zmianą położenia urządzenia wyłączającego – odcinającego. 16) Prace w kotłach oraz komorach, kanałach i rurociągach sieci cieplnych nie wykonywane w temperaturze powyżej 40°C z wyjątkiem usuwania jednoczesnym zapewnieniem pracownikom osoby asekurującej, przerw środków ochrony indywidualnej i środków obniżających temperaturę otaczającego bezpośrednio pracownika. mogą być awarii z w pracy, powietrza 17) Wszystkie prace na lub przy urządzeniach energetycznych bez względu na ich zakres, mogą być prowadzone tylko za wiedzą i zgodą pracownika dozoru prowadzącego eksploatację. 18) Wykonywanie prac przy urządzeniach i instalacjach energetycznych może być powierzone pracownikom, którzy posiadają wymagane kwalifikacje i umiejętności zawodowe do ich wykonywania, zostali przeszkoleni w zakresie BHP oraz posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku (przy określonym rodzaju pracy). 19) Osoby sprawujące dozór są zobowiązane wstrzymać pracę zespołu (brygady), jeżeli stwierdzą, że w miejscu pracy nie są zachowane warunki bezpiecznego jej wykonania lub nie są przestrzegane przepisy BHP lub przeciwpożarowe. 20) Pracownik ma prawo przerwać pracę zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego, jeżeli warunki jej wykonywania nie odpowiadają przepisom BHP lub ppoż. i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo, gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. 21) W każdym miejscu pracy, w którym wykonuje pracę zespół pracowników, powinien być wyznaczony kierujący tym zespołem. 5.4 Narzędzia i środki ochrony indywidualnej 1) Spółka zobowiązana jest do wyposażenia pracownika w niezbędne narzędzia pracy, sprzęt ochrony osobistej i odzież ochronną dostosowaną do warunków i rodzaju wykonywanych prac. 2) Narzędzia pracy, urządzenia kontrolno-pomiarowe i sygnalizacyjne, wszystkie urządzenia elektryczne mogące być wykorzystane przez pracowników, a także sprzęt ochrony osobistej powinny być utrzymane w należytym stanie technicznym gwarantującym pełne bezpieczeństwo zdrowia i życia ludzkiego, przechowywane w miejscach do tego celu przeznaczonych i używane po sprawdzeniu ich stanu technicznego. Zabrania się używania uszkodzonych lub niesprawnych urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz uszkodzonej odzieży ochronnej. Sprzęt ochrony osobistej, który stracił ważność lub jest niesprawny, powinien być niezwłocznie wycofany z użycia. Za realizację ww. zadań odpowiadają kierownicy JO. 3) Wszelkie narzędzia, przyrządy i inne urządzenia elektryczne używane do wykonywania prac powinny spełniać wymagania z zakresu ochrony przeciwporażeniowej. 4) Narzędzia pracy i sprzęt ochrony osobistej należy poddawać okresowym próbom w zakresie ustalonym w normach lub dokumentacji fabrycznej. 5) Sprzęt ochrony osobistej powinien być oznakowany w sposób trwały przez podanie numeru ewidencyjnego, daty następnej próby okresowej oraz cechy przeznaczenia. Nie wolno używać narzędzi pracy elektrycznych i sprzętu nie mających oznakowania. 6) Osoby kierownictwa i dozoru zobowiązani są do sprawdzania stanu technicznego, stosowania, przechowywania i ewidencji sprzętu ochronnego oraz odzieży ochronnej. 5.4.1 1) Zasady gospodarki uziemiaczami przenośnymi Przechowywanie uziemiaczy przenośnych Na drzwiach rozdzielni w widocznych miejscach, należy umieścić informację określającą, jakie uziemiacze należy używać. Uziemiacze przenośne powinny być przechowywane w pomieszczeniach zamkniętych na specjalnie do tego celu przeznaczonych wieszakach. 2) Kontrola uziemiaczy przenośnych Przygotowujący miejsce pracy przed każdorazowym użyciem uziemiacza przenośnego zobowiązany jest sprawdzić jego stan, zwracając szczególną uwagę na to, czy nie ma przerwy w przewodach na skutek mechanicznego uszkodzenia. Uziemiacz podlega wycofaniu z eksploatacji, jeżeli: a) stwierdza się uszkodzenie 10% drutów przewodów uziemiacza, b) powierzchnia styku uziemiacza lub płytki złącznej albo zacisku uziomowego przedłużacza jest uszkodzona, albo jest uszkodzona osłona ochronna przewodów, c) uziemiacz nie zapewnia wymaganej wytrzymałości mechanicznej lub siły docisku, d) przez uziemiacz płynął prąd zwarcia. Raz w roku należy dokonać przeglądu generalnego uziemiaczy przenośnych. Wyniki sprawdzenia należy uznać za dodatnie, jeżeli: nie będzie zerwanych drutów żyły oraz nie nastąpi wyrwanie żyły z końcówki lub zacisku, nie będzie zerwanych drutów żyły w miejscu połączenia trójfazowego i nie będzie uszkodzeń żył w tym miejscu. 3) żył uziemiacza Ewidencja założonych uziemiaczy przenośnych Wykaz założonych i zdjętych uziemiaczy przenośnych należy prowadzić w przeznaczonej do tego celu Ewidencji założonych uziemiaczy przenośnych (W06.01.07_d18) znajdującej się w pomieszczeniu elektroenergetyka w EC1. 4) Oznaczenie uziemiaczy przenośnych Każdy uziemiacz przenośny musi mieć oznaczenie wybite na tabliczce metalowej, oznaczonej w sposób trwały według niżej podanego wzoru: awers rewers EC UA B - L – I ——————— N UA B - L/L1 – I UA B - L - I - uziemiacz jednoprzewodowy UA B - L/L1 - I - uziemiacz trójprzewodowy UA - ilość ramion, wybić: U1 dla uziemiacza jednoprzewodowego lub U3 dla uziemiacza trójprzewodowego B - uziemiacz na przewody płaskie – wybić: P; uziemiacz na przewody okrągłe – wybić: O; L1 - długość ramion uziemiacza trójprzewodowego w metrach; L - długość przewodu uziemiacza jednoprzewodowego lub linki uziomowej uziemiacza trójprzewodowego w metrach I - znamionowy prąd jednosekundowy w kA np.: 6,5; 9; 13; 18,5; 25; 30,5 co odpowiada przekrojowi linki miedzianej w mm2 25; 35; 50; 70; 95; 120; N 5.4.2 1) - numer kolejny uziemiacza w EDF Toruń S.A. Zasady gospodarki kluczami do pomieszczeń ruchu elektrycznego Rodzaje kluczy Klucze do pomieszczeń ruchu elektrycznego mogą występować pojedynczo do zamków znormalizowanych, a w kompletach do zamków pozostałych i kłódek patentowych. 2) Oznaczenie kluczy Oznaczenie kluczy do zamków znormalizowanych wprowadza się poprzez wybicie kolejnego numeru na spłaszczonym zakończeniu klucza (ucho klucza). Klucze te mogą różnić się od siebie jedynie numerami. Klucze w komplecie, ujęte zostają w kółko z wywieszką, na której należy wypisać nazwę lub skrót nazwy urządzenia elektroenergetycznego, dla którego klucze są przeznaczone. 3) Podział kluczy Dla pomieszczeń ruchu elektrycznego, celem sprawnego przeprowadzania okresowych kontroli rozdzielni WN i NN przez personel dozoru inżynieryjno-technicznego i elektroenergetyków oraz dla zapewnienia bezpiecznej pracy brygadom remontowym wyznacza się niżej wymieniony podział i ilość kluczy według tabeli 1. Tabela 1. Nr klucza do zamków znormalizowanych 1-6 w EC1, EC2, EC3 i MSC osoby kierownictwa i dozoru posiadające ważne świadectwa kwalifikacyjne w zakresie urządzeń elektroenergetycznych 7 w EC1, EC2, EC3 i MSC DIR 8 w EC1, EC2, EC3 i MSC Inspektor ds. elektroenergetycznych 9, 10, 11 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 4) Uprawnieni do pobierania klucza w EC1, EC2, EC3 i MSC Elektroenergetyk w EC1, EC2, EC3 i MSC pracownicy pracujący na polecenie pisemne W celu zapewnienia szybkiego dostępu do pomieszczeń ruchu elektrycznego w sytuacjach awaryjnych (np. zagrożenie pożarowe) wyznacza się miejsca, w których dostępne są klucze awaryjne – tabela 2. a) Klucz awaryjny powinien znajdować się w opisanej, metalowej skrzynce z szybką stłuczeniową. b) Bezpośredni użytkownicy obiektów odpowiadają za awaryjnymi znajdującymi się w podległych im obiektach. c) Każdy przypadek użycia klucza awaryjnego bezpośredniemu użytkownikowi obiektu. należy nadzór nad niezwłocznie kluczami złościć Tabela 2. A1 A2 Klucz awaryjny – nastawia cieplna EC1 Klucz awaryjny – EC1, budynek wodooczyszczalni, korytarz przy nastawni na poziomie 0,00 m 5) 6) A3 Klucz awaryjny – EC2, pomieszczenie socjalne A4 Klucz awaryjny – EC3, stołówka w budynku kotłowni A5 Klucz awaryjny – hala przepompowni sieciowej przy ul. Skłodowskiej─Curie 41 Ewidencja wydanych kluczy a) Ewidencję obiegu kluczami do zamków znormalizowanych i nieznormalizowanych prowadzi elektroenergetyk i za nią odpowiada. Formalne przyjęcie dyżuru przez elektroenergetyka jest równoznaczne z przyjęciem odpowiedzialności za gospodarkę kluczami. b) Wydawane klucze brygadom remontowym lub osobom upoważnionym spośród personelu dozoru inżynieryjno-technicznego EDF Toruń S.A. podlegają ścisłej ewidencji w Książce ewidencji wydanych kluczy do pomieszczeń ruchu elektroenergetycznego (W06.01.07_d19), w której pobranie klucza do pomieszczeń ruchu elektrycznego osoba pobierająca potwierdza własnoręcznym podpisem. c) Prowadzący ewidencję elektroenergetyk odpowiedzialny jest za właściwe przechowywanie, wydawanie i przyjmowanie kluczy od urządzeń ruchu elektrycznego oraz za właściwe prowadzenie zeszytu ewidencji. d) Prowadzący ewidencję elektroenergetyk jest zobowiązany do sprawdzenia odpowiednich uprawnień u osób pobierających klucze lub komplety kluczy, oraz pouczenia o zakazie przekazywania kluczy osobom trzecim. Przechowywanie kluczy Wymienione w Książce ewidencji W06.01.07_d19 klucze powinny być przechowywane w specjalnej kasecie zamkniętej na zamek, do której klucz znajduje się w posiadaniu elektroenergetyka. Odpowiada on za zabezpieczenie jej przed osobami postronnymi. 7) Wymiana kluczy W przypadku zniszczenia klucza przez osobę uprawnioną do posługiwania się nim, należy dokonać jego zwrotu. Elektroenergetyk prowadzący Książkę ewidencji wydanych kluczy do pomieszczeń ruchu elektroenergetycznego (W06.01.07_d19) może wypożyczyć w inny klucz rezerwowy (w EC1, EC2 i EC3 klucze nr 22 – 40). 5.5 1) Organizacja prac przy urządzeniach i instalacjach energetycznych Prace przy urządzeniach energetycznych i innych urządzeniach związanych z ich eksploatacją mogą być wykonywane: a) bez polecenia; b) na polecenie pisemne; 2) W celu zapewnienia odpowiedniej asekuracji ustalany jest Wykaz prac, które powinny być wykonywane, przez co najmniej dwie osoby (W06.01_d04). DBS prowadzi Wykaz w MPlanet, a zatwierdza DB. 5.5.1 1) Prace bez polecenia Bez polecenia pisemnego jest dozwolone wykonanie czynności związanych z: ratowaniem zdrowia i życia ludzkiego, zabezpieczeniem urządzeń i instalacji przed zniszczeniem, pracami eksploatacyjnymi, określonymi w instrukcjach eksploatacyjnych stanowiskowych, wykonywane przez osoby uprawnione i upoważnione, i pracami nie będącymi pracami eksploatacyjnymi, na które zostało wystawione zezwolenie pisemne. 2) W EDF Toruń S.A. prace eksploatacyjne realizowane są na podstawie instrukcji eksploatacyjnych, które zostały określone w Wykazie instrukcji eksploatacji urządzeń i instalacji (S02.04_d03). 5.5.2 Ogólny opis systemu PNP 3) W EDF Toruń S.A. tworzenie dokumentów przez osoby uczestniczące w organizowaniu prac wykonywanych na polecenia pisemne, wspomagane jest komputerowym systemem „PNP – Polecenia na prace”. Instrukcja korzystania z komputerowego systemu tworzenia dokumentów PNP (W06.01.07_z01) stanowi załącznik do niniejszej instrukcji. 4) System pozwala na opcjonalnie następujących dokumentów: a) tworzenie (w zależności od zakresu prac) karta bieżącego składu brygady (W06.01.07_d14), b) karta informacyjna strefy pracy (W06.01.07_d11), c) karta kontroli strefy pracy (W06.01.07_d15), d) karta przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09), e) karta świadectwa analizy (W06.01.07_d17), f) karta uzgodnień i zabezpieczeń prac ziemnych (W06.01.07_d16), g) protokół zabezpieczenia (W06.02.03_d01), prac pożarowo/wybuchowo h) lista kontrolna zagrożeń (W06.01.07_d13), i) zawieszka (W06.01.07_d10). niebezpiecznych 5) Komunikacja pomiędzy użytkownikami PNP (poleceniodawca, dopuszczający) odbywa się poprzez workflow programu. 6) W systemie PNP kolejny numer polecenia nadawany jest automatycznie po zatwierdzeniu wypełnionego druku. Nie zwalnia to poleceniodawcy z obowiązku rejestrowania polecania w rejestrze pleceń z numerem nadanym przez system PNP. 5.5.3 1) i Prace na polecenie – kwalifikacje i obowiązki osób Prace wykonywane na polecenie wymienionymi w pkt. 5.5.1. 5.5.3.1 koordynujący są to wszystkie prace eksploatacyjne poza Poleceniodawca Jest to osoba posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru i upoważniona pisemnie przez D do wydawania poleceń na wykonanie pracy przy określonych urządzeniach energetycznych. a) O wydanie upoważnienia dla pracownika wnioskuje kierownik JO za pośrednictwem Dyrektora Pionu do D na formularzu (W06.01.07_d01). Oryginał Upoważnienia do wydawania poleceń na prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach energetycznych (W06.01.07_d01) znajduje się w aktach osobowych pracownika, ksero trafia do upoważnionego pracownika i kierownika JO, w której pracownik jest zatrudniony. b) Upoważnienia dla pracowników EDF Polska Oddział Kraków nr 2 CUW wydawane są przez D na podstawie pisemnego wniosku Kierownika Oddziału Lokalnego Inżynierii CUW zawierającego imię i nazwisko osoby upoważnionej, zakres upoważnienia i określenie okresu, na jaki upoważnienie zostało udzielone. Po zatwierdzeniu upoważnia przez D oryginał przechowuje kierownik TP a ksero przekazywane jest do Kierownika Oddziału Lokalnego Inżynierii CUW i DBS. c) TP na postawie zatwierdzonych przez D upoważnień prowadzi w MPlanet Wykaz pracowników upoważnionych do wydawania poleceń pisemnych na prace przy urządzeniach energetycznych ( W06.07.01_d12). 2) Do obowiązków poleceniodawcy należy w szczególności: a) określenie zakresu, rodzaju, miejsca i terminu wykonania pracy; b) określenie wymagań dotyczących środków i warunków bezpiecznego wykonania pracy (zarówno w miejscu pracy jak i bezpośrednim sąsiedztwie) oraz sposobu zabezpieczenia przeciwpożarowego prac niebezpiecznych pożarowo prowadzonych w obszarach i strefach zagrożonych pożarem lub wybuchem; c) określenie w poleceniu planowanych przerw w pracy i wymaganych warunków do spełnienia w czasie przerwy; d) wyznaczenie osób odpowiedzialnych za organizację bezpiecznej pracy i jej wykonanie, tj.: koordynującego – stanowiskiem – DIR dopuszczającego - stanowiskiem pracy lub imiennie; nadzorującego (o ile zachodzi potrzeba) - imiennie; koordynatora prac (o ile zachodzi potrzeba) - imiennie; kierującego zespołem - imiennie; e) sprawdzenie świadectwa kwalifikacyjnego koordynatora prac, nadzorującego, kierującego zespołem; f) bezpośrednio przed rozpoczęciem prac: wykonanie odprawy dla zespołu pracowników, ocena czy wszystkie zagrożenia zostały zidentyfikowane oraz czy nie pojawiły się nowe zagrożenia, poinstruowanie o istotnych zagrożeniach w miejscu pracy; podpisanie listy kontrolnej zagrożeń, co stanowi potwierdzenie faktu udzielenia instruktażu kierującemu zespołem o zagrożeniach i wymaganych środkach profilaktycznych; g) 5.5.3.2 prowadzenie ewidencji wydanych poleceń pisemnych na prace przy urządzeniach energetycznych odpowiednio na formularzach (W06.01.07_d02) i (W06.01.07_d03). Koordynujący 1) Jest to osoba pełniąca obowiązki DIR-a, posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru. 2) Do obowiązków koordynującego należy: a) skoordynowanie planowych prac z ruchem urządzeń, określenie czynności łączeniowych związanych z przygotowaniem miejsca pracy, będących także w operatywnym kierownictwie różnych jednostek organizacyjnych; b) wydanie zezwolenia na wykonanie czynności przygotowania miejsca pracy po wykonaniu przełączeń dokonywanych przez inne osoby niż osoba wyznaczona do przygotowania miejsca pracy i likwidacji miejsca pracy; c) podjęcie decyzji o uruchomieniu urządzeń i instalacji energetycznych, przy których była wykonywana praca; d) zapisanie w Dzienniku operacyjnym ustaleń wynikających z powyższych punktów. 5.5.3.3 1) Dopuszczający Jest to osoba posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji lub dozoru i pisemnie upoważniona przez D do wykonywania czynności łączeniowych w celu przygotowania miejsca pracy (W06.01.07_d06), wyznaczona przez poleceniodawcę do przygotowania miejsca pracy w sposób zapewniający bezpieczne wykonanie pracy oraz do dopuszczenia zespołu pracowników (brygady) do pracy, a także likwidacji miejsca pracy po zakończeniu prac. Dopuszczającego wyznacza się na polecenie pisemne wykonania pracy. 2) Do obowiązków dopuszczającego należy: a) Uzyskanie zezwolenia od koordynującego na przygotowanie miejsca pracy, dokonanie przełączeń określonych dla dopuszczającego oraz wykonanie pozostałych prac związanych z przygotowaniem miejsca pracy. b) Przygotowanie Karty przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09) i Zawieszek (W06.01.07_d10). c) Przygotowanie miejsca pracy dla energetycznych poprzez wykonanie; prac wykonywanych przy urządzeniach czynności łączeniowych celem wyłączenia urządzenia spod napięcia (urządzenie jest wyłączone spod napięcia wówczas, gdy uzyska się widoczną przerwę izolacyjną w obwodach zasilających to urządzenie - nie jest konieczne, aby przerwa ta była widoczna z miejsca wykonywania pracy); widocznego otwarcia zestyków łącznika na odległość bezpieczną, tj. taką, której wytrzymałość elektryczną, wymiary i inne właściwości określają Polskie Normy lub dokumentacje producenta zapewniające bezpieczeństwo ludzi i urządzeń; wyjęcia wkładek bezpiecznikowych; zdemontowanie części obwodu zasilającego. d) Zastosowanie odpowiedniego zabezpieczenia przed przypadkowym załączeniem napięcia, tj.: w urządzeniach o napięciu do 1 kV - wstawienie wkładek izolacyjnych między otwarte styki łączników lub dokonanie wyłączenia przez wyjęcie wkładek bezpiecznikowych zdemontowanie części obwodu i wywieszania odpowiednich tablic; w urządzeniach o napięciu powyżej 1 kV - unieruchomienie (zablokowanie łącznika); nieprzerwane czuwanie nad niedopuszczeniem do załączenia łącznika przez wyznaczonego pracownika, jeżeli nie jest możliwe zastosowanie zabezpieczeń wymienionych jak wyżej. Należy przyjmować, że warunek ten jest spełniony, jeżeli łącznik znajduje się w pomieszczeniu ruchu elektrycznego lub innym zamkniętym pomieszczeniu, a dostęp do tego pomieszczenia jest umożliwiony wyłącznie dopuszczającemu lub osobom wykonującym czynności łączeniowe na polecenie koordynującego. e) Stwierdzenie braku napięcia w miejscu pracy. Brak napięcia w miejscu pracy na wyłączonym urządzeniu należy sprawdzić za pomocą przenośnych wskaźników napięcia. Przed i po użyciu wskaźnika należy sprawdzić jego działanie na urządzeniu znajdującym się bez wątpienia pod napięciem. Jeżeli sprawdzenie wskaźnika jest niemożliwe lub istnieją wątpliwości, co do jego działania, brak napięcia należy stwierdzić w sposób następujący: na elektroenergetycznych liniach napowietrznych – za pomocą zarzutki, po otrzymaniu zawiadomienia o wyłączeniu i uziemieniu linii w stacjach; na pozostałych urządzeniach - na podstawie dokładnego schematu połączeń, przy czym o braku napięcia powinny upewnić się co najmniej dwie osoby. f) Zamknięcie noży uziemiających lub nałożenie przenośnych uziemień ochronnych w miejscu pracy. Przy zakładaniu uziemień w miejscu pracy należy przestrzegać następujących zasad: uziemienie należy wykonać po obu stronach miejsca pracy, przy czym co najmniej jedno uziemienie powinno być widoczne z jego miejsca; uziemienie urządzeń lub ich części należy wykonać niezwłocznie po stwierdzeniu braku napięcia. Należy najpierw przyłączyć uziemiacz do uziomu, a następnie przyłączyć zaciski uziemiacza do uziemianych urządzeń. Przy zdejmowaniu uziemiacza należy postępować odwrotnie; jeżeli wydzielony na czas robót odcinek urządzenia składa się z kilku części elektrycznych nie połączonych, np. oddzielnych sekcji szyn zbiorczych z otwartymi odłącznikami, to należy w każdej części osobno sprawdzić brak napięcia po czym je uziemić; uziemień nie wolno przyłączać poprzez bezpieczniki i łączniki bez widocznej przerwy izolacyjnej (np. wyłączniki olejowe). Jeżeli w urządzeniu, na którym wykonuje się pracę, są bezpieczniki i łączniki bez widocznej przerwy izolacyjnej, należy je uziemić po obydwu stronach. Można przyłączać uziemienia poprzez łączniki z widoczną przerwą izolacyjną (np. odłączniki) pod warunkiem uniemożliwienia ich otwarcia podczas wykonywania pracy (np. zablokowanie napędów). g) Zabezpieczenie maszyn wirujących przed nieprzewidzianym uruchomieniem od strony urządzeń napędzanych. Za wystarczające zabezpieczenie można przyjmować: h) Zabezpieczenie dodatkowe dla urządzeń i sieci cieplnych: zamknięcie odpowiednich zasuw, zablokowanie stałymi elementami. w przypadku prac wewnątrz urządzeń i sieci cieplnych - odłączenie odcinków remontowanych od sieci cieplnej przez podwójne szeregowe zamknięcie zasuw i zaworów oraz rozprężenie do 0,0 MPa odcinka wydzielonego rurociągu lub zabezpieczenie odcinka „zaślepkami” dostosowanymi do ciśnienia w sieci w czasie ruchu; otwarcie zaworów spustowych, odwadniających i odpowietrzających, a w układach kolektorowych również odcięcia pozostałych; zabezpieczenie zasuw lub zaworów przed nieprzewidzianym ich otwarciem lub zamknięciem (np. założenie łańcuchów na pokrętła armatury), zdjęcie napięcia z napędów elektrycznych; odstawienie z ruchu całego rurociągu wraz z jego źródłem zasilania przy armaturze bezkołnierzowej; wejście do komór i kanałów sieci cieplnych należy poprzedzić kontrolą stężenia gazów i sprawdzeniem czy wewnątrz znajduje się odpowiednia ilość tlenu w powietrzu. i) Zabezpieczenie dodatkowe dla urządzeń do nawęglania: opróżnienie z paliwa, oczyszczenie z pyłu węglowego i przewietrzenie; wyłączenie z ruchu przenośników oraz innych urządzeń podających i odbierających paliwo, „zdjęcie” napięcia w celu zabezpieczenia przed przypadkowym uruchomieniem; trwałe odcięcie od współpracujących urządzeń, z których mogłyby dostać się spaliny, gorące powietrze, para wodna itp.; w przypadku zainstalowanych sygnalizatorów izotopowych należy źródła izotopowe umieścić w pomieszczeniu ochronnym. Czynności te może wykonywać osoba mająca określone uprawnienia. j) Zabezpieczenie dodatkowe dla kotłów: wyłączenie, wygaszenie, rozprężenie i wychłodzenie kotłów. Zabezpieczenie przed uruchomieniem urządzeń i instalacji pomocniczych; zabezpieczenie „zaślepkami” dostosowanymi do ciśnień panujących we wszystkich połączeniach kotła z instalacjami lub urządzeniami, które mogą być zagrożeniami dla pracowników. Jeżeli konstrukcja urządzeń nie pozwala na zastosowanie „zaślepek”, wtedy jako zabezpieczenie należy stosować zamknięcie dwu szeregowych zawieradeł z jednoczesnym połączeniem przestrzeni między nimi z atmosferą; usunięcie nawisów żużla, wypadających cegieł ze ścian i sklepienia oraz popiołu z lejów, przewodów i zsypów; przed każdym wejściem do komory paleniskowej kotła lub przestrzeni zamkniętych należy sprawdzić temperaturę oraz stężenie par lub gazów – czy nie przekracza dopuszczalnych norm. k) Zabezpieczenie dodatkowe dla urządzeń hydrotechnicznych: odcięcie dopływu wody do rurociągu, zasuwy, zaworu, który będzie miejscem pracy poprzez podwójne odcięcie wody górnej za pomocą zamknięcia ruchowoawaryjnego i zamknięcia remontowego w przypadku prac wewnątrz urządzenia hydrotechnicznego; rozprężenie i odwodnienie urządzeń będących miejscem pracy; odpowiednie zabezpieczenie zasuw, zaworów przed możliwością ich uruchomienia w miejscu pracy. l) Wywieszenie tablic ostrzegawczych i oznaczenie miejsc pracy: każde miejsce ostrzegawczymi; pracy należy wygrodzić, oznaczyć i oznakować tablicami w każdym przypadku zabezpieczenia maszyn wirujących przed nieprzewidzianym uruchomieniem należy wywiesić tablice ostrzegawcze z napisem: „Nie włączać - pracują ludzie” przy wywieszaniu tablic ostrzegawczych i oznaczaniu miejsc pracy należy przestrzegać następujących zasad: nie osłonięte części urządzeń elektroenergetycznych znajdujące się w pobliżu miejsca pracy i nie wyłączone spod napięcia należy ogrodzić lub osłonić; ogrodzenie przenośne należy ustawiać tak, aby odstępy pomiędzy ogrodzeniami, a nie osłoniętymi częściami znajdującymi się pod napięciem nie były mniejsze niż: - 1,0 m przy napięciu 30 kV i niższym; - 1,5 m przy napięciu wyższym od 30 kV do 110 kV; w rozdzielniach i w innych pomieszczeniach wnętrzowych w odniesieniu do urządzeń na napięcie nie przekraczające 20 kV, mogą być ustawione osłony w odległościach mniejszych od określonych powyżej, aż do zetknięcia się z częściami nieosłoniętymi będącymi pod napięciem pod warunkiem, że osłony będą stanowiły przegrody izolacyjne spełniające wymagania techniczne potwierdzone atestem. Osłony te należy zakładać za pomącą sprzętu ochronnego, a w przypadku w których nie jest możliwe wykonanie tego w sposób bezpieczny, należy urządzenie wyłączyć spod napięcia i uziemić na czas ustawiania osłon; miejsce pracy w stacjach wnętrzowych, na liniach kablowych i bramkach liniowych 110 kV dla trafo BT1 i BT2 oraz przejścia, przez które personel wykonujący pracę nie powinien przechodzić, należy ogrodzić taśmą ostrzegawczą lub łańcuchem z tworzywa sztucznego; w miejscu pracy oraz na linie ogradzającej miejsce pracy należy wywiesić tablice ostrzegawcze z napisem: „Miejsce pracy” na linie zagradzającej przejście należy wywiesić tablice ostrzegawcze zakazujące przechodzenia przez ogrodzenie. 3) Dopuszczenie do pracy wykonywanej na polecenie. Dopuszczenie do pracy dokonuje się przy wykonywaniu prac na polecenie pisemne, odbywa się po przygotowaniu miejsca pracy i polega na: a) sprawdzeniu tożsamości koordynatora wyznaczeni i kierującego zespołem; prac, nadzorującego, jeżeli zostali b) sprawdzenie wraz z kierującym zespołem pracowników przygotowania miejsca pracy zgodnie z Kartą przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09) i innymi dokumentami wystawionymi przez poleceniodawcę celem uzyskania pewności, że zostały zapewnione właściwe środki bezpieczeństwa dla realizacji polecenia; c) wskazaniu zespołowi pracowników miejsca pracy i sposobie jego zabezpieczenia; d) pouczeniu zespołu pracowników o warunkach pracy i istniejących zagrożeniach dla zdrowia i życia ludzkiego; e) udowodnieniu braku napięcia na wyłączonych, uziemionych i zwartych częściach – najpierw wskaźnikiem napięcia a następnie przez dotknięcie ręką; f) podpisaniu przez dopuszczającego egzemplarzy polecenia (W06.01.07_d04) i przekazaniu oryginału osobie, na którą zostało ono wystawione, lub koordynatorowi prac, jeżeli został wyznaczony. Kopie polecenia zatrzymuje dopuszczający. Z chwilą podpisania polecenia przez dopuszczającego oraz kierującego zespołem lub nadzorującego zespół pracowników jest dopuszczony do pracy - dotyczy to prac wykonywanych na polecenie pisemne. 5.5.3.4 Nadzorujący 1) Jest to osoba posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji lub dozoru wyznaczona przez poleceniodawcę dla pełnienia wyłącznie czynności nadzoru w przypadku gdy poleceniodawca uzna to za potrzebne ze względu na szczególne warunki pracy. 2) Nadzorującemu pracowników. 3) Do obowiązków nadzorującego należy: a) powierza się pełnienie nadzoru tylko nad jednym zespołem sprawdzenie prawidłowości przygotowania miejsca pracy i jego przejęcie od dopuszczającego, jeżeli zostało przygotowane właściwie; b) zaznajomienie nadzorowanych pracowników z warunkami bezpiecznego wykonania pracy; c) czuwanie nad bezpieczeństwem nadzorowanych osób przez: nadzór nad stosowaniem bezpiecznych metod pracy; nadzór nad nie przekraczaniem strefy wydzielonej do pracy, a w szczególności nad nie zbliżaniem się nadzorowanych osób do miejsc, w których istnieje zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. 4) Nadzorujący nie może wykonywać innych prac poza nadzorowaniem! 5.5.3.5 Koordynator prac 1) Jest to osoba posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru, wyznaczona przez poleceniodawcę w przypadku wykonywania prac na jednym obiekcie przez więcej niż jeden zespół pracowników. 2) Do obowiązków koordynatora prac należy koordynowanie pracy różnych zespołów pracowników, w celu wyeliminowania zagrożeń wynikających z ich jednoczesnej pracy na jednym obiekcie, tj.: a) ustalenie harmonogramu prac uwzględniającego zadania wszystkich zespołów realizujących pracę, jeżeli wymaga tego bezpieczeństwo lub technologia ich wykonania, b) zapewnienie współpracy osób kierujących pracami zespołów i osób nadzorujących te prace, c) 5.5.3.6 1) ustalenie sposobu łączności i sposobu alarmowania w sytuacji zaistnienia zagrożenia lub awarii. Kierujący zespołem pracowników Jest to osoba posiadająca ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku eksploatacji. Poleceniodawca imiennie wyznacza kierującego zespołem, a także określa liczbę pracowników podległych jednemu kierującemu zespołem, uwzględniając zakres i charakter pracy. 2) Do obowiązków kierującego zespołem przed przystąpieniem zespołu do pracy należy: sprawdzenie posiadania przez podległych pracowników wymaganych kwalifikacji potrzebnych do wykonania poleconej pracy w przypadku, kiedy są to pracownicy kwalifikowani; zapewnienie podległym pracownikom w zespole bezpiecznych warunków pracy przez sprawdzenie prawidłowości przygotowania miejsca pracy oraz właściwą organizację prac objętych poleceniem; zapoznanie pracowników z Listą kontrolną zagrożeń (W06.01.07_d13), kartą przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09) i innymi dokumentami stanowiącymi załącznik do polecenia wykonania pracy (W06.01.07_d04); wypełnienie pkt. 3 i 4 listy kontrolnej zagrożeń (W06.01.07_d13) oraz podpisanie dokumentu; zaznajomienie podległych pracowników ze sposobem przygotowania miejsca pracy, występującymi zagrożeniami w miejscu pracy i w bezpośrednim sąsiedztwie oraz warunkami i metodami bezpiecznego wykonywania pracy; odbiór miejsca pracy od dopuszczającego i potwierdzenie jego podpisem na poleceniu pisemnym; nadzór nad przestrzeganiem przepisów BHP w czasie wykonywania pracy; zapewnienie stosowania sprzętu ochronnego i zabezpieczającego oraz odzieży ochronnej, niezbędnej do wykonania danej pracy; wyposażenie i spowodowanie stosowania przez podległych właściwego sprzętu i narzędzi potrzebnych do wykonania polecenia; pracowników powiadomienie koordynatora prac i dopuszczającego o zakończeniu pracy; jeżeli w czasie pracy warunki bezpiecznego jej wykonania nie pozwalają kierującemu zespołem pracowników na bezpośredni udział w pracy z jednoczesnym pełnieniem funkcji nadzoru i kontroli nie powinien on bezpośrednio wykonywać tej pracy, a wykonywać tylko czynności nadzorowania zespołu pracowników. 5.5.3.7 1) Osoby wchodzące w skład zespołu pracowników Są to osoby podlegające kierującemu zespołem i stanowią grupę realizującą polecenie. Osoby te zobowiązane są do: postępowania przy wykonywaniu prac zgodnie z wymaganiami przepisów i zasad BHP; używania przydzielonej im odzieży ochronnej i roboczej oraz sprzętu ochrony osobistej zgodnie z ich przeznaczeniem; ścisłego przestrzegania uwag i wskazówek udzielonych im przy dopuszczeniu do prac (przez dopuszczającego) i przy instruktażu (przez kierującego zespołem); powiadamiania kierującego zespołem o konieczności przerwania pracy w razie braku możliwości jej wykonania zgodnie z zasadami i przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy lub ochrony przeciwpożarowej; nie opuszczania miejsca pracy bez zgody kierującego zespołem; stosowania się do uwag kierującego zespołem oraz do uwag nadzorującego, jeżeli nadzorujący został wyznaczony. 5.5.3.8 Zasady łączenia funkcji przy pracach na polecenie Funkcje takie jak poleceniodawca i koordynujący przy organizacji prac na polecenie mogą być odpowiednio łączone, z tym że osoba wykonująca połączone funkcje przejmuje wszystkie obowiązki należące do tych funkcji. Tabela 3. Lp. Funkcja 1. 2. 3. 4. 5. 1. Poleceniodawca x - tak** - tak*** 2. Kierujący zespołem / nadzorujący - x - - - 3. Koordynujący tak - x tak* - 4. Dopuszczający - - - x - 5. Koordynator prac tak - - - x * Koordynujący może być dopuszczającym, jeśli nie jest jednocześnie poleceniodawcą. ** *** Poleceniodawca może być koordynującym, tylko w przypadku gdy poleceniodawcą jest DIR. Poleceniodawca może być koordynatorem prac, jeśli nie jest jednocześnie koordynującym. 5.5.4 5.5.4.1 Polecenia pisemne Rodzaje prac wykonywanych na polecenie pisemne Na polecenie pisemne wykonuje się prace prowadzone w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego z wyjątkiem prac eksploatacyjnych określonych w instrukcjach eksplantacji i wykonywanych przez osoby uprawnione i upoważnione. Do prac wykonywanych w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego zalicza się miedzy innymi prace: 1) Wewnątrz elektrofiltrów. 2) Wymagające wyjęcia wirnika generatora (prądnicy) oraz naprawy i wyważania tego wirnika, a także wymagające odkrycia kadłubów turbin. 3) Przy zastosowaniu spawania oraz innych prac wymagających posługiwania się otwartym źródłem ognia. 4) Konserwacyjne lub remontowe przy urządzeniach elektroenergetycznych znajdujących się całkowicie lub częściowo pod napięciem, z wyjątkiem prac polegających na wymianie w obwodach o napięciu do 1 kV bezpieczników i żarówek (świetlówek) o nieuszkodzonej obudowie i oprawach, przy czym za urządzenie elektroenergetyczne znajdujące się częściowo pod napięciem przyjmuje się urządzenie, do którego ma zastosowanie przynajmniej jeden z poniższych przypadków: tory główne urządzenia zostały wyłączone spod napięcia, lecz znajdują się w nim pod napięciem inne obwody, np. zabezpieczeń, sygnalizacji, automatyki itp.; urządzenie zostało wyłączone spod napięcia w taki sposób, że nie uzyskano widocznej przerwy izolacyjnej w obwodzie od strony zasilania urządzenia, (np. tylko za pomocą wyłącznika z osłoniętymi zestykami)w tym także od strony źródeł rezerwowych u odbiorców zasilanych z tego urządzenia; urządzenie zostało wyłączone spod napięcia, ale nie jest uziemione albo nie zastosowano odpowiedniego zabezpieczenia przed przypadkowym załączeniem napięcia. Za obwód do 1 kV, w którym wymienienie bezpieczników i żarówek (świetlówek) bez wyłączenia napięcia nie jest zaliczane do prac w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego, należy przyjmować każdy obwód do 1 kV łącznie z tablicami i rozdzielnicami, jeżeli wykonywane czynności: nie wiążą się z wchodzeniem na słupy lub inne konstrukcje wsporcze (nie dotyczy to czynności wykonywanych z drabin samojezdnych lub drabin drewnianych dostawczych); nie należą do prac wykonywanych w pobliżu nieosłoniętych urządzeń elektroenergetycznych znajdujących się pod napięciem. 5) Wykonywane w pobliżu nieosłoniętych urządzeń elektroenergetycznych lub ich części znajdujących się pod napięciem. Do tych prac należy zaliczać takie prace, przy których wykonywaniu istnieje możliwość dotknięcia nieosłoniętych urządzeń znajdujących się pod napięciem, szczególnie przy nieostrożnym zachowaniu się pracowników, posługiwaniu się narzędziami pracy lub przenoszeniu i montażu elementów urządzeń. W szczególności za prace wykonywane w pobliżu nie osłoniętych urządzeń elektroenergetycznych, stanowiących szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego należy przyjmować prace: w pomieszczeniach ruchu elektrycznego, jeżeli znajdują się w nich dostępne urządzenia elektroenergetyczne i ich części znajdujące się całkowicie lub częściowo pod napięciem, niezależnie od miejsca zainstalowania w tym pomieszczeniu. W pomieszczeniu ruchu elektrycznego mogą znajdować się urządzenia będące całkowicie lub częściowo pod napięciem nie zaliczane do urządzeń stanowiących szczególne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego z racji wykonywania prac w ich pobliżu - jeżeli są osłonięte pełnymi osłonami lub zabezpieczone w inny sposób, lecz tak, że nie istnieje możliwość dotknięcia urządzeń lub części będących pod napięciem (gołych lub niedostatecznie izolowanych); przy okapturzonych (lub w inny sposób osłoniętych) rozdzielniach i rozdzielnicach (niezależnie od miejsca ich zainstalowania), w czasie wykonywania prac są otwarte (zdjęte) osłony i z racji tej istnieje możliwość dotknięcia urządzeń i ich części będących pod napięciem; odległości wokół nie osłoniętych urządzeń i instalacji elektroenergetycznych lub ich części znajdujących się pod napięciem, wyznaczające granice strefy prac w pobliżu napięcia i strefy prac pod napięciem, wynoszą: Tabela 4. Napięcie znamionowe urządzenia lub instalacji elektrycznej Minimalny odstęp w powietrzu, wyznaczający zewnętrzną granicę strefy prac pod napięciem [m] prac w pobliżu napięcia [m] do 1 kV 0,3 0,3 od 1 do 30 kV 0,6 1,4 110 kV 1,1 2,1 220 kV 2,5 4,1 400 kV 3,5 5,4 750 kV 6,4 8,4 Odległości określone dla urządzeń i instalacji elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do 1 kV, dotyczą tylko linii napowietrznych. Niezależnie od danych określonych w Tabeli 4. przystąpienie do wykonywania prac wymaga każdorazowej oceny zagrożeń przez osobę wydającą polecenie na wykonanie pracy w celu zastosowania właściwych środków zabezpieczających. 6) Przy wyłączonym spod napięcia torze dwutorowej elektroenergetycznej linii napowietrznej o napięciu 1 kV i powyżej, jeżeli drugi tor linii pozostaje pod napięciem; 7) Przy wyłączonych spod napięcia napowietrznych liniach elektroenergetycznych, które krzyżują się z liniami znajdującymi pod napięciem; 8) Przy wykonywaniu prób i pomiarów z wyłączeniem prac wykonywanych stale przez wyznaczonych pracowników w ustalonych miejscach pracy (stacje prób, laboratoria). Przez próby i pomiary przy urządzeniach elektroenergetycznych należy rozumieć prace określone w instrukcjach o eksploatacji i związane z pomiarami wielkości charakteryzujących stan pracy urządzeń elektroenergetycznych. Nie zalicza się do prób i pomiarów czynności wykonywanych wskaźnikami napięcia lub uzgadniaczami faz. Do prób i pomiarów wykonywanych stale przez wyznaczonych pracowników w ustalonych miejscach pracy zalicza się również (oprócz prób i pomiarów w laboratoriach i stacjach prób)pomiary ruchowe wykonywane przez pracowników bezpośredniej obsługi w czasie pracy urządzeń elektroenergetycznych, jeżeli pomiary te są wyszczególnione w instrukcji eksploatacji urządzeń, a warunki bezpiecznego wykonywania pomiarów są określone w szczegółowych instrukcjach stanowiskowych lub w szczegółowych wskazówkach z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy dla poszczególnych stanowisk roboczych. Przykładowo do pomiarów ruchowych można zaliczyć pomiary obciążenia wykonywane amperomierzami cęgowymi w pomieszczeniach ruchu elektrycznego, pomiary prędkości wirowania maszyn wirujących itp. 9) Konserwacyjne lub remontowe przy urządzeniach elektroenergetycznych znajdujących się w pobliżu urządzeń technologicznych (nie elektrycznych),których nie można wyłączyć z ruchu na czas wykonywania prac, a ruch ich może zagrozić bezpieczeństwu wykonywania prac oraz przy identyfikacji i przecinaniu kabli elektrycznych. 10) W zasobnikach, kanałach i lejach zsypowych oraz w zbiornikach paliw płynnych i gazowych. 11) Remontowe przy konstrukcjach nośnych, wciągarkach, dźwigach, wywrotnicach, suwnicach oraz przy ich urządzeniach napędowych. 12) Konserwacyjne i remontowe przy urządzeniach rozładowczych paliw płynnych, jak rurociągi spustowe i pompy rozładowcze wraz z ich instalacjami. 13) Konserwacyjne i remontowe przy pompach wody zasilającej i podgrzewaczach przepływowych oraz rurociągach tłocznych i powrotnych. chłodzącej, 14) Konserwacyjne i remontowe przy przenośnikach. 15) Wewnątrz zasobników węgla, pyłu węglowego oraz zbiorników i pomieszczeń innych paliw, w których mogą znajdować się gazy duszące, palne i wybuchowe. 16) W instalacjach przygotowania pyłu węglowego, wewnątrz młynów węglowych i przy wentylatorach młynowych. 17) Wewnątrz komór paleniskowych kotłów, kanałów spalin i powietrza, walczaków kotła urządzeń odpylających oraz na obudowach izolacji tych urządzeń. 18) Wewnątrz zasobników żużla i popiołu. 19) W obiegach wodnych i w instalacjach tych obiegów, jak również prace na ujęciach i zrzutach wody wykonywane z pomostu oraz prace przy zbiornikach zrzutowych, jeżeli zrzuty wody z elementów ciśnieniowych odbywają się bez pośrednictwa rozprężaczy. 20) Związane z próbą ciśnieniową oraz pomiarami minimalnego obciążenia kotła. 21) Wewnątrz zbiorników, w których znajdują się lub mogą być doprowadzone: woda, gazy, para lub ciecze trujące, żrące, palne i wybuchowe. 22) Na rurociągach wody lub pary wodnej o nadciśnieniu roboczym równym lub większym od 50 kPa, wymagających demontażu armatury lub odcinka rurociągu, albo naruszania podpór i zawieszeń rurociągów. 23) W zamkniętych kanałach rurociągów sieci cieplnych, studniach i rurociągach. 24) W rurociągach i innych pomieszczeniach, przewietrzenia przed rozpoczęciem prac. wymagających odwodnienia i (lub) 25) Przy, na i w zamknięciach wodnych oraz przy czyszczarkach krat i przy studniach przelewowych na czynnych mokrych składowiskach żużla i popiołu. 26) Wykonywane w okresie zimowym na ochronnych skarpach zapór, kanałów i zbiorników, jeżeli nachylenie skarpy jest większe niż 1:2. 27) W wykopach wykonywanych przy naprawach lub przeglądach gazociągów lub innych urządzeń gazowniczych. 28) Przy spawaniu, lutowaniu, wymianie stojaków oraz pojedynczych ogniw i całej baterii w akumulatorniach. 29) Przy remontach lub wymianie pomp głębinowych, zaworów w rurociągach i w zbiornikach z kwasem i ługiem. 30) Wymagających stosowania chemicznych środków służących do czyszczenia kotłów, rurociągów, zbiorników ciśnieniowych odwadniaczy, odolejaczy i zasobników ciśnieniowych. 31) Wewnątrz zbiorników i pomieszczeń, w których znajduje się lub może być doprowadzone sprężone powietrze, na rurociągach sprężonego powietrza o nadciśnieniu roboczym równym lub większym od 50 kPa, wymagających demontażu armatury lub odcinka rurociągu oraz prace wymagające odkrycia kadłuba sprężarki. 32) Pirotechniczne wykonywane na terenie elektrociepłowni. 33) Roboty rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone: w miejscach, których odbywa się ruch technologiczny zakładu pracy; w miejscach przebywania pracowników zatrudnionych przy innych pracach; w miejscach działania maszyn i innych urządzeń technicznych. 34) Inne prace eksploatacyjne nie wymienione wyżej, które nie zostały opisane w instrukcjach eksploatacji. 5.5.4.2 Polecenia pisemne dla prac planowych ― spotkanie konsultacyjne / weryfikujące 1) Poleceniodawca przygotowuje polecenie wykonania pracy (W06.01.07_d04) wraz z wymaganymi załącznikami dla prac, które realizowane będą dnia następnego lub w terminie późniejszym. W przypadku prac nieplanowanych i awaryjnych funkcje zespołu przejmuje jednoosobowo Dir. 2) Polecenie wykonania pracy (W06.01.07_d04) wraz z wymaganymi załącznikami poleceniodawca poprzez PNP przesyła do DIR-a. 3) W dni robocze u DIR-a odbywają się spotykania, w których uczestniczą przedstawiciel TP, TD i DBS. W spotkaniu mogą także uczestniczyć poleceniodawcy. Dopuszcza się analizę poleceń poprzez telekonferencję, pod warunkiem, że pracownik korzystający z tej formy komunikacji ma dostęp do komputera z aktualnym podglądem w PNP. 4) DIR przedstawia uczestnikom spotkania polecenie wykonania pracy (W06.01.07_d04) wraz z załącznikami i omawia warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do przygotowania miejsca pracy określone w przesłanych dokumentach. 5) Zespół koordynacyjny sprawdza prawidłowość projektu polecenia na pracę pod względem formalnym i merytorycznym oraz analizuje warunki bezpiecznego wykonania pracy. a) Przedstawiciel służb BHP dokonuje oceny merytorycznej zagrożeń zawartych w projekcie polecenia na pracę. W celu zwiększenie bezpieczeństwa wykonywanej pracy konsultuje z poleceniodawcą ewentualną potrzebę zastosowania dodatkowych środków bezpieczeństwa. b) Przedstawiciel/e służb ruchowych sprawdza pisemne polecenie wykonania pracy, czy zawiera ono informacje i dokumenty niezbędne dla koordynującego do wyrażenia zgody na przygotowanie miejsca pracy, biorąc pod uwagę wszystkie ruchowe kolizje i zależności związane z realizacją innych poleceń wykonania pracy. Potwierdza, że koordynujący może przekazać urządzenie energetyczne do realizacji pracy w określonym w poleceniu czasie. 6) W przypadku braku uwag DIR akceptuje polecenie (W06.01.07_d04) lub cofa je do poleceniodawcy w celu uzupełninia (wskazując przyczynę braku akceptacji) w przypadku uwag do dokumentu. 7) Poleceniodawca odpowiada za ostateczną treść (W06.01.07_d04) i dokumentów z nim związanych. 5.5.4.3 1) polecenia wykonania pracy Wystawianie poleceń pisemnych Wystawianie poleceń pisemnych na wykonanie pracy (W06.01.07_d04) należy do obowiązków pracowników upoważnionych przez Dyrektora. Zarówno osoba kierownictwa jak i dozoru, upoważniona do wydawania poleceń pisemnych, musi posiadać ważne świadectwo kwalifikacyjne na stanowisku dozoru z uwzględnieniem zakresu uprawnień. 2) Poleceniodawca wystawia polecenie pisemne wykonania pracy (W06.01.07_d04) a następnie drukuje je w dwóch egzemplarzach. Polecenie wraz załącznikami poprzez PNP przesyłane jest do dopuszczającego. Polecenie wraz z kompletem załączników poleceniodawca przekazuje: kierującego zespołem - gdy polecenie jest wystawione dla jednego zespołu pracowników (polecenie wystawiane jest zazwyczaj dla robót wykonywanych przez jeden zespół w jednym miejscu pracy − dozwolone jest wystawianie jednego polecenia pisemnego na takie same prace wykonywane przez jeden zespół osób kolejno w innych miejscach pracy, gdy zespół pracuje w tym samym czasie tylko w jednym miejscu, a warunki bezpiecznego wykonania pracy są takie same we wszystkich miejscach. Przy wykonywaniu pracy przez jeden zespół osób kolejno w kilku miejscach pracy dopuszczenie w nowym miejscu pracy może nastąpić po zakończeniu pracy w poprzednim miejscu pracy. Samowolna zmiana miejsca pracy jest niedozwolona); nadzorującego - gdy polecenie jest wystawione dla zespołu pracowników w sytuacji, gdy poleceniodawca uzna to za potrzebne ze względu na warunki pracy. 3) Drugi egzemplarz polecenia wykonania pracy (W06.01.07_d04) poprzez kierującego zespołem poleceniodawca przekazuje dopuszczającemu. 4) Polecenie pisemne wykonania pracy (W06.01.07_d04) jest ważne na czas określony przez poleceniodawcę. Może ono być wystawione na cały czas trwania robót lub podczas wykonywania robót przedłużane, jeżeli warunki pracy nie ulegają zmianie. Poleceniodawca w razie potrzeby może w poleceniu dokonać zmiany liczby pracowników w zespole, odnotowując to w odpowiedniej rubryce polecenia. Inne zmiany poza wyżej wymienionymi w poleceniu pisemnym są niedozwolone. W przypadku konieczności przedłużenia czasu trwania polecenia, kierujący zespołem polecenie (oryginał i kopię) przekazuje poleceniodawcy dla wprowadzenia zmian lub wystawienia nowego polecenia o zmienionej treści. Kierujący zespołem ma prawo wnioskować o zmianę liczby osób w zespole, zawiadamiając o tym poleceniodawcę i koordynator prac (jeżeli został wyznaczony). Jeżeli zachodzi potrzeba przedstawienia warunków wykonania robót na rysunku lub schemacie należy go załączyć do polecenia jako załącznik. 5.5.4.4 Obieg polecenia pisemnego 1) Oryginał i kopię polecenia pisemnego (W06.01.07_d04) otrzymuje osoba, na którą zostało imiennie wystawione i przekazuje dopuszczającemu. 2) W oparciu o polecenie wykonania pracy (W06.01.07_d04) dopuszczający przygotowuje kartę przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09), po czym poprzez PNP prosi DIR-a (koordynującego) o zgodę na dokonanie przełączeń. 3) DIR (koordynujący) dokonuje oceny poprawności przygotowanych przełączeń sprawdzając czy wymagane warunki bezpieczeństwa są wystarczające (wyłączenia, blokowania, odwodnienia, itd.) i jeżeli nie ma zastrzeżeń wydaje zgodę na dokonanie przełączeń w celu przygotowania miejsca pracy. 4) Po otrzymaniu od DIR-a (koordynującego) dopuszczający wykonuje następujące czynności: zgody na dokonanie przełączeń a) na podstawie karty przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09) wyłącza urządzenia z ruchu; b) sprawdza, czy w miejscu pracy w wyłączonych urządzeniach zostało usunięte zagrożenie – napięcie, ciśnienie, temperatura, woda, para, gaz, itp.); c) blokuje napędy łączników, zaworów, zasuw w sposób uniemożliwiający przypadkowe uruchomienie wyłączonych urządzeń lub doprowadzenie czynnika – zakłada wymagane zabezpieczenia na wyłączonych urządzeniach, np. poprzez: uziemienie urządzeń elektroenergetycznych, założenie zaślepek przy urządzeniach cieplno-mechanicznych i ciepłowniczych, założenie zastawek przy urządzeniach hydrotechnicznych, założenie na dokonanych blokadach łańcuchów zabezpieczonych kłódką (tam, gdzie jest to możliwe technicznie); d) zakłada osłony stosownie do występujących potrzeb; e) zgodnie z kartą przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09) dokonuje oznakowania założonych zabezpieczeń Zawieszką (W06.01.07_d10); f) wygradza i oznakowuje miejsce pracy wywieszając tablice ostrzegawcze również w miejscach zdalnego sterowania napędami wyłączonych urządzeń; g) umieszcza kartę informacyjną strefy pracy (W06.01.07_d11). h) sprawdza wyposażenie miejsca pracy w wymagany sprawny sprzęt pożarniczy – przypadku wykonywania prac pożarowo niebezpiecznych; i) jeżeli uzna za konieczne – po uzyskaniu zgody od koordynującego dokonuje dodatkowych zabezpieczeń; j) wykonanie wszystkich czynności dopuszczający potwierdza podpisem na karcie przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09). 5) Poleceniodawca i kierujący zespołem pracowników (nadzorujący) podpisują listę kontrolną zagrożeń (W06.01.07_d13) po udzieleniu przez poleceniodawcę kierującemu zespołem pracowników (nadzorującemu) instruktażu. Instruktaż obejmuje informację o zagrożeniach i sposobie zabezpieczenia pracowników przed tymi zagrożeniami w miejscu pracy. Lista kontrolna zagrożeń (W06.01.07_d13) powinna znajdować się u kierującego zespołem pracowników. 6) Dopuszczający i kierujący zespołem pracowników (nadzorujący) sprawdzają na miejscu pracy sposób jego przygotowania zgodnie z kartą przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09) i podpisują pisemne polecenie wykonania pracy. 7) Po potwierdzeniu wykonania zadań z karty przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09), dopuszczający udziela kierującemu zespołem pracowników instruktażu o zagrożeniach występujących na stanowisku pracy po czym zezwala na rozpoczęcie prac. Dopuszczający i kierujący zespołem potwierdzają wykonanie powyższych czynności podpisami na druku polecenia wykonania pracy (W06.01.07_d04). Otwarcie polecenia dopuszczający potwierdza w PNP. 8) Po dopuszczeniu oryginał polecenia (W06.01.07_d04) otrzymuje osoba, na którą je wystawiono a kopia zostaje u dopuszczającego. 5.5.4.5 1) Zakończenie pracy na polecenie pisemne Po zakończeniu pracy osoba, na którą zostało wypisane polecenie pisemne (W06.01.07_d04) nadzoruje usunięcie z miejsca pracy narzędzi, materiałów oraz wyprowadzenie wszystkich członków zespołu. W przypadku, kiedy: a) został wyznaczony koordynator prac: kierujący zespołami powiadamiają koordynatora prac oraz dopuszczającego o zakończeniu prac; kierujący zespołami potwierdzają to podpisami na oryginale i kopii polecenia; koordynator prac po potwierdzeniu podpisem na wszystkich poleceniach zakończenia robót przez kierujących zespołami, potwierdza ten fakt podpisem na oryginale i kopii każdego polecenia i oryginały przekazuje dopuszczającemu. b) nie został wyznaczony koordynator prac: kierujący zespołem powiadamia dopuszczającego o zakończeniu prac; kierujący zespołem potwierdza to podpisem na oryginale i kopii polecenia; przekazuje oryginał polecenia (W06.01.07_d04) dopuszczającemu. 2) Dopuszczający, po zakończeniu pracy sprawdza fizycznie miejsce pracy pod względem usunięcia narzędzi, materiałów, ludzi itp. 3) Po uzyskaniu zgody od DIR-a (koordynującego) na likwidację miejsca pracy dopuszczający przygotowuje urządzenia do załączenia wykonując operacje (czynności) w kolejności odwrotnej jak przy przygotowywaniu miejsca pracy w oparciu o kartę przełączeń i zabezpieczeń (W06.01.07_d09). 4) Po likwidacji miejsca pracy kopia polecenia wykonania pracy (W06.01.07_d04) wraz z załącznikami przechowywana jest u dopuszczającego. 5) DIR (koordynujący) zezwala na uruchomienie urządzenia lub instalacji energetycznej, przy której była wykonywana praca, po otrzymaniu informacji od dopuszczającego o gotowości urządzenia do ruchu. 6) Jeżeli praca była wykonywana przez kilka zespołów pracowników, decyzję o uruchomieniu urządzenia lub instalacji energetycznej może podjąć koordynujący po otrzymaniu meldunków, o gotowości urządzenia (instalacji) do ruchu, od wszystkich dopuszczających. 7) Załączenia urządzeń pod napięcie dokonują osoby wyznaczone stanowiskiem pracy, które dokonały wyłączeń dla przygotowania miejsca pracy, tj. dopuszczający lub osoby, które dokonały przełączeń na polecenie koordynującego. 8) Dopuszczający, po zakończeniu robót przekazuje oryginał polecenia poleceniodawcy, a kopie koordynującemu. 9) Polecenia wykonania pracy (W06.01.07_d04) wraz z załącznikami należy przechowywać przez okres 30 dni od daty zakończenia prac. Jeżeli na poleceniu jest wpisana planowana przerwa w jej wykonywaniu, kierujący zespołem ma obowiązek wpisania informacji o stanie urządzenia (czy jest możliwość przywrócenia na nim pracy), na którym była wykonywana praca. Wpisu należy dokonać w Dzienniku operacyjnym dopuszczającego w chwili rozpoczęcia planowanej przerwy. Analogicznego wpisu dokonuje kierujący zespołem po zakończeniu pracy na wyraźne żądanie dopuszczającego. 5.5.5 Przebieg wykonywania prac na polecenie Zasady wykonywania prac na polecenie: 1) miejsce pracy musi być dobrze oświetlone; 2) zabrania się usuwania przez pracowników zespołu ogrodzeń, osłon, przenośnych uziemień oraz tablic ostrzegawczych. Zmian tych może dokonać tylko dopuszczający, jeżeli były przewidziane w poleceniu na pracę; 3) należy używać odpowiednich do warunków i rodzaju wykonywanych prac narzędzi pracy, sprzętu ochronnego i odzieży ochronnej. Zabrania się przy urządzeniach znajdujących się pod napięciem używania metalowych miar, posługiwania się narzędziami o rękojeściach nie izolowanych; 4) niedozwolone jest rozszerzanie zakresu robót poza określony w poleceniu; 5) zabrania się przechodzenia i przebywania osobom pod podwieszonymi ciężarami; 6) przy wykonywaniu prac na wysokościach należy przestrzegać poniższych zasad: a) podczas pracy wykonywanej na słupach lub konstrukcjach należy zabezpieczyć się szelkami bezpieczeństwa; b) przed wejściem na słupy, drabiny, rusztowania, względnie konstrukcje należy sprawdzać ich stan; c) pracującym na wysokości nie wolno podrzucać żadnych przedmiotów - należy je podawać za pomocą linki niemetalowej, przytrzymywanej przez pracownika znajdującego się na ziemi; d) w czasie wykonywania prac na wysokości (słupy, konstrukcje)jeden z pracowników powinien znajdować się na ziemi i posiadać sprzęt oraz środki umożliwiające szybkie udzielenie pierwszej pomocy; e) praca na drabinie w pobliżu urządzeń znajdujących się pod napięciem jest dozwolona, jeżeli drabina jest ustawiona w sposób uniemożliwiający zbliżenie się pracującego do urządzeń na odległość mniejszą niż: 1,5 m – przy napięciu 30 kV i niższym; 2,0 m – przy napięciu wyższym od 30 kV do 110 kV; f) przy pracach na drabinach, na wysokości powyżej 2 m nad poziomem terenu zewnętrznego lub podłogi należy zapewnić stosowanie przez pracowników sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości tj., szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji; g) na powierzchniach znajdujących się na wysokości powyżej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi, na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy lub służące jako przejścia, powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m i krawężników o wysokości co najmniej 0,15 m. Pomiędzy poręczą i krawężnikiem powinna być umieszczona w połowie wysokości poprzeczka lub przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób uniemożliwiający wypadnięcie osób. Wymagania te nie dotyczą ramp przeładunkowych. Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki wykonywania prac na wysokości zastosowanie ww. balustrad jest niemożliwe, należy stosować inne skuteczne środki ochrony pracowników przed upadkiem z wysokości, odpowiednie do rodzaju i warunków wykonywania pracy; h) 7) prace na rusztowaniach należy wykonywać zgodnie z zasadami określonymi w pkt. 5.7. jeżeli w czasie wykonywania prac przy urządzeniach wyłączonych spod napięcia konieczne jest zdjęcie przenośnych uziemień, (np. dla sprawdzenia wyłączników) to na czas wykonania określonej pracy zezwala się na zdjęcie częściowo, a nawet całkowicie uziemienia w miejscu pracy, jeżeli: a) będzie stosowana organizacja pracy jak dla prac wykonywanych w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego; b) w razie wykonywania prac na polecenie pisemne zostanie w poleceniu tym przez poleceniodawcę dokonany wpis: „z częściowym - całkowitym – zdejmowaniem uziemień do prób” 8) osoby sprawujące nadzór w czasie wykonywania prac powinny stosować się do poniższych zasad: a) od chwili dopuszczenia do pracy zespołu pracowników, bezpośredni nadzór nad bezpieczeństwem pracowników należy do kierującego zespołem lub nadzorującego, gdy takowy został wyznaczony; b) nadzorującemu nie wolno wykonywać żadnych innych prac poza czuwaniem nad bezpieczeństwem nadzorowanych osób; c) przy pracy na polecenie pisemne, kierującemu zespołem pracowników względnie nadzorującemu, nie wolno opuszczać miejsca pracy w trakcie jej wykonywania ani samotnie pozostawać w miejscu pracy; d) kierujący zespołem pracowników, o ile nie został wyznaczony nadzorujący, nie powinien brać bezpośrednio udziału w pracy zespołu, lecz pełnić tylko nadzór nad pracownikami tego zespołu w przypadku wykonywania prac przy urządzeniach energetycznych znajdujących się w pobliżu urządzeń technologicznych, których nie można wyłączyć z ruchu na czas wykonywania prac, a ruch ich może zagrażać bezpieczeństwu wykonywania prac. 5.5.6 Przerwy w pracy wykonywanej na polecenie 1) Przerwy w pracy przeznaczone na wypoczynek, spożycie posiłku, itp. w czasie których zespół pracowników nie opuszcza miejsca pracy lub gdy miejsce pracy na czas opuszczenia przez zespół pracowników zostanie skutecznie zabezpieczone przed dostępem osób postronnych (np. zamknięto na klucz wydzielone pomieszczenie, zapewniono nieprzerwany nadzór przez część pracowników zespołu), nie wymagają ponownego dopuszczenia przy wznowieniu prac. 2) Kierujący zespołem pracowników lub nadzorujący, przed wznowieniem pracy po przerwie niewymagającej ponownego dopuszczenia, jest obowiązany dokonać dokładnego sprawdzenia zabezpieczenia miejsca pracy a w przypadku stwierdzenia zmian w zabezpieczeniu miejsca robót nie przystępować do pracy i niezwłocznie poinformować dopuszczającego oraz koordynującego. W takiej sytuacji przerwę należy wpisać w poleceniu pisemnym. Wznowienie prac możliwe jest po ponownym dopuszczeniu. 3) Wznowienie prac po przerwie w innych warunkach jak opisano wyżej, może mieć miejsce po ponownym dopuszczeniu do pracy przez dopuszczającego, na podstawie dotychczasowego polecenia, gdy urządzenie w czasie przerwy nie było załączone pod napięcie lub, gdy załączenie takie było przewidziane w poleceniu. 4) Jeżeli praca jest wykonywana na podstawie polecenia pisemnego to przerwy w pracy powinny być wpisywane do tego polecenia pisemnego i zgłaszane przez kierującego zespołem lub nadzorującego osobie dopuszczającej do pracy. Ponowne dopuszczenie do pracy należy potwierdzić podpisami na formularzu polecenia znajdującego się u osoby, na które zostało wystawione oraz na kopii polecenia znajdującego się u dopuszczającego. W razie pilnej, nieprzewidzianej w poleceniu, potrzeby załączenia napięcia należy przerwać pracę wyprowadzając zespół pracowników z miejsca pracy i zamknąć polecenie. Ponowne dopuszczenie do pracy może nastąpić tylko po wystawieniu nowego polecenia przez poleceniodawcę. 5.5.7 Zmiana miejsca pracy na polecenie 1) Przy wykonywaniu prac na polecenie, możliwość przebywania członków zespołu pracowników w różnych pomieszczeniach powinna być określona w tym poleceniu. 2) Jeżeli w ramach tego samego polecenia zespół pracowników ma pracować kolejno w kilku miejscach, każdą zmianę miejsca pracy należy od notować w poleceniu, zaś na nowym miejscu pracy należy przeprowadzić dopuszczenie do pracy po zakończeniu pracy w poprzednim miejscu. 3) Samowolne przechodzenie na inne miejsce pracy jest zabronione. 4) W przypadku wyznaczenia koordynatora prac zmiana miejsca pracy może nastąpić za jego wiedzą, na zasadach wyżej wymienionych. 5.6 Wykonywanie pracy na zezwolenie pisemne – wymagania ramowe 1) W06.01.07_d08 Zezwolenie pisemne na pracę wystawiają pracownicy EDF Toruń S.A. i pracownicy EDF Polska oddział Kraków nr 2 CUW. 2) W06.01.07_d08 Zezwolenie pisemne na prace może być wystawione tylko dla prac niebędących pracami eksploatacyjnymi. 3) DBS prowadzi w Mplanet W06.01.07_d03 Wykaz prac niebędących pracami eksploatacyjnymi wykonywanych na zezwolenie pisemne. Wykaz zatwierdza DB. 4) Obowiązki Zezwoleniodawcy: a) podjęcie decyzji o możliwości wystawienia zezwolenia na pracę, gdy praca nie jest pracą eksploatacyjną, b) określenie rodzaju, miejsca i terminu wykonania pracy, c) określenie wymagań dotyczących środków i warunków bezpiecznego wykonania pracy (zarówno w miejscu pracy jak i bezpośrednim sąsiedztwie), d) wyznaczenie pracowników upoważnionych, pełniących funkcję: koordynującego jeżeli prace są wykonywane w obiektach budowlanych w których znajdują się urządzenia energetyczne, kierującego zespołem nadzorującego, oraz tam gdzie jest to wymagane e) wyznaczenie maksymalnej liczby pracowników skierowanych do pracy, f) omówienie warunków pracy z kierującym nadzorującym, jeżeli został wyznaczony. g) określenie i przekazanie strefy pracy oraz przeprowadzenie odprawy przed rozpoczęciem prac, w tym poinformowanie kierującego zespołem pracowników i nadzorującego o zagrożeniach występujących w strefie pracy i jej bezpośrednim sąsiedztwie, h) sprawdzenie czy praca została zakończona, a sprzęt i narzędzia usunięte ze strefy pracy, i) sprawdzenie czy kierujący zespołem wraz z pracownikami opuścili strefę pracy, j) powiadomienie Koordynującego o zakończeniu pracy w obiektach budowlanych, w których znajdują się urządzenia energetyczne 5.6.1 1) pracowników zespołem pracowników oraz z Wystawianie zezwolenia pisemnego Zezwoleniodawca wystawia W06.01.07_d08 Zezwolenie pisemne na prace określając: rodzaj i zakres prac, miejsce ich realizacji, termin realizacji prac, warunki bezpiecznego wykonania organizacyjnych wymagań, pracy z określeniem technicznych i kierującego zespołem – imiennie, nadzorującego – jeżeli uzna to za konieczne. 2) Zezwoleniodawca, gdy uzna to za konieczne, może podjąć decyzję o przekazaniu W06.01.07_d08 Zezwolenia pisemnego na prace do zespołu konsultacyjnego. 3) W06.01.07_d08 Zezwolenie pisemne na prace przekazane do zespołu konsultacyjnego podlegają ocenie w następującym zakresie: a) Przedstawiciel służb BHP: dokonuje oceny merytorycznej zagrożeń zawartych w projekcie zezwolenia. W przypadku niewystarczających warunków bezpieczeństwa zapewniających bezpieczne wykonanie pracy ustala z Zezwoleniodawcą zastosowanie dodatkowych środków bezpieczeństwa. b) Przedstawiciel służb ruchowych / służb administracyjnych (gospodarz obiektu): sprawdza czy pisemne zezwolenie wykonania pracy zawiera informacje i dokumenty niezbędne dla koordynującego do wyrażenia zgody na przygotowanie strefy pracy, biorąc pod uwagę wszystkie ruchowe kolizje i zależności związane z realizacją innych zezwoleń i poleceń wykonania pracy. Może nakazać wyznaczenie nadzorującego lub wystawienie polecenia na prace. 5.6.2 Zgoda na przygotowanie strefy pracy 1) Na przygotowanie strefy pracy dla prac w obiektach budowlanych, w których znajdują się urządzenia energetyczne każdorazowo wydaje zgodę Koordynujący. 2) W pozostałych przypadkach zgodę wydaje Zezwoleniodawca. 5.6.3 1) Przygotowanie strefy pracy Obowiązki Zezwoleniodawcy: a) określenie strefy pracy, b) przekazanie oryginału W06.01.07_d08 Zezwolenia pisemnego na prace wraz z załącznikami kierującemu zespołem pracowników, c) wykonanie odprawy dla pracowników wykonawców w strefie pracy i poinstruowaniu o istotnych zagrożeniach w miejscu pracy, w szczególności o zagrożeniach wynikających z technologii prowadzonych prac, d) sprawdzenie czy sposób przygotowania i prowadzenia prac jest zgodny z zapisami zezwolenia, a w szczególności czy wszystkie zagrożenia zostały zidentyfikowane oraz czy nie pojawiły się nowe zagrożenia, W czasie realizacji prac dokonuje ich kontroli. 2) Kierujący zespołem sprawdza przygotowanie strefy pracy i przejmuje strefę. Jeżeli strefa pracy została przygotowana właściwie wygradza ją i oznakowuje wywieszając tablice ostrzegawcze. 5.6.4 Zezwolenie na wykonanie pracy 1) Zgodę na rozpoczęcie prac w obiektach budowlanych, w których znajdują się urządzenia energetyczne każdorazowo wydaje zgodę Koordynujący. 2) W pozostałych przypadkach zgodę wydaje Zezwoleniodawca. 3) Po wydaniu zgody na rozpoczęcie pracy kopia W06.01.07_d08 Zezwolenia pisemnego na prace przekazywana jest do Koordynującego. 5.6.5 Wykonanie pracy 1) Zezwoleniodawca informuje kierującego zespołem osób nieuprawnionych o możliwości rozpoczęcia realizacji prac. 2) Obowiązki kierującego zespołem osób nieuprawnionych: a) podczas wykonywania pracy posiada w miejscu oryginał W06.01.07_d08 Zezwolenia pisemnego na prace wraz z załącznikami, b) zapewnia ciągłość wygrodzenia i oznaczenia strefy w czasie realizacji prac, c) sprawuje nadzór nad bezpieczeństwem pracowników podczas pracy przez cały czas jej trwania, d) niezwłocznie powiadamia Zezwoleniodawcę lub Koordynującego o zaistniałej sytuacji uniemożliwiającej bezpieczne wykonanie pracy przerywając dalsze wykonywanie prac, e) informuje Koordynującego o przerwach w pracy wykonywanych w obiektach budowlanych, w których znajdują się urządzenia energetyczne, w pozostałych przypadkach informuje Zezwoleniodawcę. 3) W czasie realizacji prac przedstawiciele remontów, produkcji i służby bhp kontrolują jakość i bezpieczeństwo wykonywanych prac. 4) W sytuacji wystąpienia zagrożenia Zezwoleniodawca lub Koordynujący niezwłocznie powiadamiają Kierującego zespołem o zaistniałej sytuacji uniemożliwiającej bezpieczne wykonanie prac oraz podejmują decyzję o ich wstrzymaniu. 5.6.6 1) Likwidacja strefy pracy Kierujący zespołem osób nieuprawnionych: a) powiadamia Zezwoleniodawcę o zakończeniu pracy, b) zapewnia usunięcie materiałów, narzędzi oraz sprzętu, c) 2) wyprowadza zespół pracowników z strefy pracy, Zezwoleniodawca: a) sprawdza, jakość wykonanych prac, b) sprawdza i potwierdza zakończenie pracy, c) informuje Koordynującego o zakończeniu prac i likwidacji strefy pracy w obiektach budowlanych, w których znajdują się urządzenia energetyczne. 5.7 Zasady BHP przy pracach w przestrzeniach zamkniętych 1) Przepisy niniejszej części dotyczą pracy w zbiornikach, kanałach, studniach, studzienkach kanalizacyjnych, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych zamkniętych przestrzeniach, do których wejście odbywa się przez włazy lub otwory o niewielkich rozmiarach lub jest w inny sposób utrudnione, zwanych dalej „zbiornikami”. 2) Podjęcie i prowadzenie pracy w zbiornikach może nastąpić jedynie na podstawie polecenia pisemnego. 3) Przy pracy w zbiornikach należy zapewnić stały nadzór. 4) Osoba wydająca polecenie wykonania takiej pracy powinna sprawdzić, czy przygotowania organizacyjne i techniczne zapewniają bezpieczeństwo pracownikom podczas wykonywania pracy. 5.7.1 Prowadzenie prac w zbiornikach 1) Zbiornik należy opróżnić i wstępnie oczyścić przez przemycie, przedmuchanie parą lub gazem obojętnym oraz przedmuchanie powietrzem. Zabrania się przedmuchiwania zbiornika tlenem. 2) Jeżeli praca w zbiorniku może być związana z zagrożeniem pożarowym, należy stosować niezbędne środki ochrony przeciwpożarowej. 3) Odłączyć dopływ do zbiornika materiałów, substancji i czynników z innych zbiorników, przewodów, aparatury itp. 4) Znajdujące się we wnętrzu zbiornika grzejniki, urządzenia ruchome i inne mogące stworzyć zagrożenie należy odłączyć ze źródeł zasilania. 5) Na czas trwania prac w zbiorniku należy wyłączyć z ruchu lub unieruchomić tory kolejowe, zwrotnice, przenośniki, miejsca zsypu itp., znajdujące się nad zbiornikiem. 6) 7) Bezpośrednio przed przystąpieniem do pracy wewnątrz zbiornika powietrze w zbiorniku należy zbadać na zawartość tlenu oraz gazów i par substancji toksycznych i palnych a wyniki pomiarów odnotować w karcie świadectwa analizy (W06.01.07_d17). Temperatura powietrza w zbiorniku powinna być równa temperaturze otoczenia. 8) Zapewnienie niezbędnych środków ochrony zbiorowej lub indywidualnej. 9) Wymagania określone w ppkt. 1) nie dotyczą przygotowania kanału do wykonywania w nim pracy, a w ppkt. 3) – kanału i studzienki kanalizacyjnej. Przed wykonywaniem prac w kanale lub studzience należy przewietrzyć dany odcinek kanału, pozostawiając otwarte włazy, oraz wyłączyć ten odcinek kanalizacyjny, a jeżeli to nie jest możliwe – maksymalnie ograniczyć spływ ścieków. 10) Bezpośrednio przed przystąpieniem pracowników do pracy w zbiorniku osoba kierująca pracownikami jest obowiązana poinformować o: zakresie pracy, jaką mają wykonać; rodzaju zagrożeń, jakie mogą wystąpić; niezbędnych środkach ochrony zbiorowej i indywidualnej oraz o sposobie ich stosowania; sposobie sygnalizacji między pracującymi wewnątrz zbiornika a asekurującymi ich na zewnątrz zbiornika; postępowaniu w razie wystąpienia zagrożenia. 11) Pracownik lub pracownicy wykonujący pracę wewnątrz zbiornika powinni być asekurowani co najmniej przez jedną osobę znajdującą się na zewnątrz. Osoba asekurująca powinna być w stałym kontakcie z pracownikami znajdującymi się wewnątrz zbiornika oraz mieć możliwość niezwłocznego powiadomienia innych osób mogących, w razie potrzeby, niezwłocznie udzielić pomocy. Pracownik wchodzący do wnętrza zbiornika powinien być wyposażony w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, a w szczególności: szelki bezpieczeństwa z linką umocowaną do odpowiednio wytrzymałego elementu konstrukcji zewnętrznej; hełm ochronny i odzież ochronną; sprzęt izolujący ochronny układu oddechowego. Wyposażenie w środki ochrony indywidualnej osoby asekurującej powinno być takie, jak wyposażenie pracowników wchodzących do wnętrza zbiornika. Niestosowanie ochron układu oddechowego jest dopuszczalne wyłącznie w warunkach, gdy zawartość tlenu w powietrzu zbiornika wynosi co najmniej 18% oraz gdy w powietrzu tym nie występują substancje szkodliwe dla zdrowia w stężeniu przekraczającym najwyższe dopuszczalne stężenia czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ani nie istnieje niebezpieczeństwo ich wystąpienia podczas przebywania pracownika w zbiorniku. Decyzję o niestosowaniu przez pracowników ochron układu oddechowego w związku ze spełnieniem warunków, o których mowa, może podjąć jedynie osoba kierująca pracownikami. 12) W czasie przebywania pracowników wewnątrz zbiornika wszystkie włazy powinny być otwarte, a jeżeli nie jest to wystarczające do utrzymania wymaganych parametrów powietrza w zbiorniku – należy w tym czasie stosować stały nadmuch powietrza. Wnętrze zbiornika powinno być oświetlone przy użyciu światła elektrycznego o bezpiecznym napięciu (napięcie bezpieczne 24 V).Transport narzędzi, innych przedmiotów i materiałów wewnątrz zbiornika powinien odbywać się w sposób nie stwarzający zagrożeń i uciążliwości dla zatrudnionych tam pracowników. Jeżeli istnieje możliwość powstania stężeń wybuchowych w zbiorniku, należy zastosować środki zapobiegające wybuchowi. Jeżeli praca ma być wykonana wewnątrz zbiornika zawierającego materiały płynne lub sypkie, w którym istnieje możliwość utonięcia lub zasypania pracownika – niezależnie od zabezpieczenia odpowiednimi środkami ochrony indywidualnej – pracownik powinien być opuszczany do wnętrza na pomoście lub innym urządzeniu umożliwiającym bezpieczne wykonanie pracy. 13) Prace w zbiornikach przeznaczonych do przechowywania środków chemicznych należy wykonywać w zespole, co najmniej trzyosobowym, w którym jedna osoba pracuje wewnątrz zbiornika, a dwie ubezpieczają ją na zewnątrz. 5.8 1) Podstawowe wymagania bezpieczeństwa przy pracy na rusztowaniach Rusztowania dzielą się na: a) rusztowania robocze – rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową, z której mogą być wykonywane prace na wysokości, służącą do utrzymania osób, materiałów i sprzętu; b) rusztowania ochronne – rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową, służącą do zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi oraz przedmiotów; c) rusztowania systemowe – rozumie się przez to konstrukcję budowlaną, tymczasową, której wymiary siatki konstrukcyjnej są jednoznacznie narzucone poprzez wymiary elementów rusztowania, służącą do utrzymania osób, materiałów i sprzętu. 2) Rusztowania i ruchome podesty robocze powinny być dokumentacją producenta albo projektem indywidualnym. wykonane zgodnie z 3) Rusztowania systemowe powinny być montowane zgodnie z dokumentacją projektową z elementów poddanych przez producenta badaniom na zgodność z wymaganiami konstrukcyjnymi i materiałowymi, określonymi w kryteriach oceny wyrobów pod względem bezpieczeństwa. 4) Elementy rusztowań, innych niż wymienione w ppkt 1) powinny być wykonane zgodnie z projektem indywidualnym. 5) Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonywane zgodnie z instrukcją producenta albo projektem indywidualnym. Podczas montażu rusztowania w miejscu prac powinna znajdować się W06.01.07_z02 Tablica informacyjna podczas montażu rusztowania. Odpowiednio przy demontażu rusztowania w miejscu prac powinna znajdować się W06.01.07_z03 Tablica informacyjna podczas demontażu rusztowania 6) Monterzy rusztowań i ruchomych podestów roboczych powinni posiadać wymagane uprawnienia tj., zaświadczenie o ukończonym kursie monterskim wydane przez komisję powołaną decyzją Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie. 7) Użytkowanie rusztowania jest możliwe po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub uprawnioną osobę posiadająca uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U.06.156.1118 j.t.). 8) Odbiór rusztowania potwierdza się wpisem w dzienniku budowy, którego dokonuje kierownik budowy lub w Protokole technicznego odbioru rusztowania (W06.01.07_d07) w przypadku prac na polecenie pisemne W06.01.07_d04 lub zezwolenia W06.01.07_d08. 9) Specjalista lub inspektor zlecający montaż rusztowania wystawia Protokół technicznego odbioru rusztowania w 2 egzemplarzach, który następnie przekazuje Wykonawcy upoważnionemu do budowy rusztowania. 10) Wykonawca upoważniony do budowy rusztowania wypisuje oryginał i kopię Protokołu a po technicznym odbiorze rusztowania przekazuje zlecającemu montaż rusztowania kopię Protokołu. 11) Specjalista lub inspektor zlecający montaż rusztowania przechowuje kopię Protokołu przez okres 30 dni od daty zakończenia demontażu rusztowania odpowiednio wraz z poleceniem pisemnym lub zezwoleniem pisemnym. 12) Wpis w dzienniku budowy lub w Protokole technicznego odbioru rusztowania określa w szczególności (W06.01.07_d07): użytkownika rusztowania, typ rusztowania, miejsce montażu rusztowania, wykonawcę montażu rusztowania z podaniem imienia i nazwiska, nazwy firmy oraz numeru telefonu, dopuszczalne obciążenia pomostów rusztowania, datę odbioru rusztowania do użytkowania, imię i nazwisko oraz stanowisko osoby/osób dokonujących odbioru rusztowania. 13) Na rusztowaniu lub ruchomym podeście roboczym powinna być W06.01.07_d20 Metryka rusztowania - tablica informacyjna określająca: umieszczona wykonawcę montażu rusztowania lub ruchomego podestu roboczego z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy oraz numeru telefonu, dopuszczalne obciążenia pomostów i konstrukcji rusztowania lub ruchomego podestu roboczego. Przez cały czas użytkowania rusztowania lub ruchomego podestu roboczego powinna być wywieszona W06.01.07_d21 Karta kontroli rusztowania, w której dokumentowane są przez kierującego zespołem bieżące przeglądy. 14) Podczas kontroli rusztowania lub podestu W06.01.07_d22 Lista kontrolna rusztowania ruchomego należy posługiwać się 15) Szczegółowe zasady organizacyjne i bezpieczeństwa związane z wykonywaniem prac na wysokości określone zostały w W06.01.07_z05 Zasady postępowania podczas prac na wysokości ─ rusztowania, ruchome podesty robocze i drabiny. 6 PRZYPADKI SZCZEGÓLNE Dokumenty o znakach W06.01.07_d09 do d11 i W06.01.07_d13 do d17, W06.02.03_d01 generowane są przez komputerowym systemem PNP. 7 DOKUMENTACJA OPERACYJNA 1) W06.01.07_d01 Upoważnienie do wydawania poleceń na prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach energetycznych 2) W06.01.07_d02 Ewidencja wydanych poleceń pisemnych na prace przy urządzeniach energetycznych 3) W06.01.07_d03 Wykaz prac niebędących pracami eksploatacyjnymi wykonywanych na zezwolenie pisemne 4) W06.01.07_d04 Polecenie wykonania pracy 5) W06.01.07_d05 Wykaz pracowników firm obcych, prowadzących montaż, obsługę, naprawę, konserwacje lub prace kontrolno-pomiarowe w EDF Toruń S.A. 6) W06.01.07_d06 Wykaz pracowników upoważnionych do wykonywania czynności łączeniowych w celu przygotowania miejsca pracy przy urządzeniach energetycznych 7) W06.01.07_d07 Protokół technicznego odbioru rusztowania 8) W06.01.07_d08 Zezwolenie pisemne na prace 9) W06.01.07_d09 Karta przełączeń i zabezpieczeń (KPZ) 10) W06.01.07_d10 Zawieszka 11) W06.01.07_d11 Karta informacyjna strefy pracy (KIS) 12) W06.01.07_d12 Wykaz pracowników upoważnionych do wydawania poleceń na prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach energetycznych 13) W06.01.07_d13 Lista kontrolna zagrożeń (KLZ) 14) W06.01.07_d14 Karta bieżącego składu brygady (KSB) 15) W06.01.07_d15 Karta kontroli strefy pracy (KSP) 16) W06.01.07_d16 Karta uzgodnień i zabezpieczeń prac ziemnych (KUZ) 17) W06.01.07_d17 Karta świadectwa analizy (KSA) 18) W06.01.07_d18 Ewidencja założonych uziemiaczy przenośnych 19) W06.01.07_d19 Książka elektroenergetycznego ewidencji wydanych kluczy do pomieszczeń ruchu 20) W06.01.07_d20 Metryka rusztowania - tablica informacyjna 21) W06.01.07_d21 Karta kontroli rusztowania 22) W06.01.07_d22 Lista kontrolna rusztowania 8 ZAŁĄCZNIKI 1) W06.01.07_d01 Upoważnienie do wydawania poleceń na prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach energetycznych (formularz) 2) W06.01.07_d02 Ewidencja wydanych poleceń pisemnych na prace przy urządzeniach energetycznych (formularz) 3) W06.01.07_d07 Protokół technicznego odbioru rusztowania (formularz) 4) W06.01.07_d08 Zezwolenie pisemne na prace (formularz) 5) W06.01.07_d18 Ewidencja założonych uziemiaczy przenośnych (formularz) 6) W06.01.07_d19 Książka ewidencji elektroenergetycznego (formularz) 7) W06.01.07_d20 Metryka rusztowania - Tablica informacyjna (formularz) 8) W06.01.07_d21 Karta kontroli rusztowania (formularz) 9) W06.01.07_d22 Lista kontrolna rusztowania (formularz) wydanych kluczy do pomieszczeń 10) W06.01.07_z01 Instrukcja obsługi aplikacji PNP - Polecenia na prace 11) W06.01.07_z02 Tablica informacyjna podczas montażu rusztowania 12) W06.01.07_z03 Tablica informacyjna podczas demontażu rusztowania ruchu 13) W06.01.07_z05 Zasady postępowania podczas prac na wysokości – rusztowania, ruchome podesty robocze i drabiny 9 DOKUMENTY ZWIĄZANE 1) Instrukcje eksploatacji obowiązujące w EDF Toruń S.A. 2) Dziennik budowy 3) Dziennik operacyjny 4) S02.04_d03 Wykaz instrukcji eksploatacji urządzeń i instalacji 5) W06.01_d04 Wykaz prac, które powinny być wykonywane, przez co najmniej dwie osoby 6) W06.02.03_d01 Protokół zabezpieczenia prac pożarowo/wybuchowo niebezpiecznych (PZP) 10 OSTATNIE ZMIANY 1) Dostosowano instrukcję do Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych (Dz.U. 2013 nr 77 poz. 492) oraz Ramowej instrukcji organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach energetycznych i w ich pobliżu w Grupie EDF w Polsce. 2) Dostosowano instrukcję do zmian w strukturze organizacyjnej Spółki