Rejon ul. Główieniec-prognoza - miejska pracownia urbanistyczna

Transkrypt

MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
DOTYCZĄCA PROJEKTU
MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
„REJON UL. GŁÓWIENIEC” W POZNANIU
OPRACOWANIE:
ZESPÓŁ OPRACOWAŃ ŚRODOWISKOWYCH
MGR INś.
AGNIESZKA WIECZORKIEWICZ
ZAJĄC
MGR JOANNA
POZNAŃ, CZERWIEC 2009 R./LISTOPAD 2009 R.*
* Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko uwzględnia zmiany projektu planu wynikające z uzyskanych opinii
i dokonanych uzgodnień.
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP
„REJON UL.GŁÓWIENIEC” W POZNANIU
SPIS TREŚCI
1. WPROWADZENIE.............................................................................................................. 3
1.1 Informacje wstępne ............................................................................................................. 3
1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania .............................................................................. 3
1.3 Cel i zakres merytoryczny opracowania ................................................................................. 4
1.4 Wykorzystane materiały i metody pracy ................................................................................ 6
2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO.................................................. 7
2.1 Charakterystyka elementów środowiska przyrodniczego ......................................................... 7
2.1.1 PołoŜenie, uŜytkowanie i zagospodarowanie terenu ........................................................ 7
2.1.2 Rzeźba terenu .............................................................................................................. 8
2.1.3 Budowa geologiczna i warunki gruntowe ........................................................................ 8
2.1.4 Warunki wodne ............................................................................................................ 9
2.1.5 Flora ...........................................................................................................................10
2.1.6 Fauna .........................................................................................................................11
2.1.7 Gleby ..........................................................................................................................12
2.1.8 Klimat lokalny ..............................................................................................................12
2.2 Stan środowiska naturalnego...............................................................................................14
2.2.1 Jakość powietrza atmosferycznego................................................................................14
2.2.2 Jakość wód..................................................................................................................15
2.2.3 Klimat akustyczny ........................................................................................................17
3. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU ..................... 18
3.1 Cel opracowania projektu planu...........................................................................................18
3.2 Ustalenia projektu planu .....................................................................................................19
3.3 Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami.....................................................21
3.4 Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu...23
4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
PROJEKTU PLANU ......................................................................................................... 23
5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM I
KRAJOWYM ................................................................................................................... 26
6. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO
PRZYRODNICZE ............................................................................................................ 29
6.1 Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i warunki podłoŜa........................................................29
6.2 Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne ...........................................................30
6.3 Oddziaływanie na róŜnorodność biologiczną i krajobraz.........................................................32
6.4 Oddziaływanie na szatę roślinną ..........................................................................................33
6.5 Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne..........................................................................34
6.6 Oddziaływanie na klimat akustyczny ....................................................................................35
6.7 Oddziaływanie na obszary Natura 2000 i inne obszary cenne przyrodniczo .............................36
6.8 Oddziaływanie transgraniczne .............................................................................................38
7. STRESZCZENIE ............................................................................................................... 38
ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE
1. Granica obszaru objętego opracowaniem mpzp na tle ortofotomapy miasta Poznania
2. Granica obszaru objętego opracowaniem mpzp na tle mapy topograficznej miasta Poznania
3. PołoŜenie i powiązania przyrodnicze obszaru opracowania z otoczeniem
4. Hipsometria
5. Geologia
6. Mapa glebowo-rolnicza
7. Dokumentacja fotograficzna terenu opracowania
8. Projekt mpzp „Rejon ul. Główieniec” w Poznaniu, MPU 2009r. – etap procedury planistycznej – wyłoŜenie do
publicznego wglądu
2
1.
WPROWADZENIE
1.1
Informacje wstępne
Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. Główieniec” w Poznaniu.
Plan miejscowy sporządzany jest na podstawie uchwały Nr XLIV/548/V/2008 Rady Miasta
Poznania z dnia 4 listopada 2008 r. Dotyczy obszaru zlokalizowanego we wschodniej części Poznania,
w dzielnicy Nowe Miasto. Obejmuje swym zasięgiem tereny połoŜone w pomiędzy ul. Smołdzinowską,
ul. Warszawską, linią kolejową relacji Krzesiny – Kobylnica, a terenami leśnymi. Powierzchnia obszaru
objętego sporządzeniem planu miejscowego wynosi około 22 ha.
1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania
Obowiązek
sporządzenia
prognozy
oddziaływania
na
środowisko
wynika
z
ustawy
z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199,
poz. 1227 z dnia 7 listopada 2008 r.). Zgodnie z art. 51 ust. 1 ww. ustawy organ administracji
opracowujący m.in. projekt planu zagospodarowania przestrzennego obligatoryjnie sporządza
prognozę oddziaływania na środowisko.
Zapisy powyŜszej ustawy stanowią odzwierciedlenie wdroŜenia do polskich regulacji prawnych
ustaleń podjętych na poziomie międzynarodowym w dyrektywach Wspólnot Europejskich, w tym:
1. dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz. Urz. WE
L 175 z 05.07.1985),
2. dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992),
3. dyrektywy
Parlamentu
Europejskiego
i
Rady
2001/42/WE
z
dnia
27
czerwca
2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE
L 197 z 21.07.2001),
4. dyrektywy
2003
r.
Parlamentu
w
sprawie
Europejskiego
publicznego
i
Rady
dostępu
do
2003/4/WE
informacji
z
dnia
dotyczących
28
stycznia
środowiska
i uchylającej dyrektywę Rady 90/313/EWG (Dz. Urz. WE L 41 z 14.02.2003),
5. dyrektywy
Parlamentu
Europejskiego
i
Rady
2003/35/WE
z
dnia
26
maja
2003 r. przewidującej udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów
i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału społeczeństwa
i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG (Dz. Urz. UE L 156
z 25.06.2003),
6. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotyczącej
zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz. Urz. UE L 24 z 29.01.2008).
3
W myśl powyŜszej ustawy prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy
dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania
na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu.
Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu planu
miejscowego wskazuje równieŜ art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i
zagospodarowaniu
przestrzennym
(Dz.
U.
Nr
80,
poz.
717
ze
zm.),
zgodnie
z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza projekt planu miejscowego wraz
z
prognozą,
uwzględniając
zapisy
studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego gminy. Stosownie do tej ustawy projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na
środowisko przedkładane są instytucjom i organom właściwym do zaopiniowania i uzgodnienia
projektu planu, a takŜe jest przedmiotem społecznej oceny – podlega wyłoŜeniu do publicznego
wglądu, a jej ustalenia mogą mieć wpływ na decyzje rady gminy w sprawie uchwalenia planu
miejscowego.
1.3
Cel i zakres merytoryczny opracowania
Głównym celem sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko jest wskazanie
przewidywanego wpływu na środowisko, jaki moŜe mieć miejsce na skutek realizacji dopuszczonych
w projekcie planu form zagospodarowania przestrzennego, między innymi poprzez ocenę relacji
pomiędzy przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami planistycznymi, a uwarunkowaniami środowiska
przyrodniczego, a takŜe aspektami gospodarczymi i społecznymi, zgodnie z zasadą zrównowaŜonego
rozwoju.
W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt uchwały
w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (tekst) wraz z rysunkiem,
stanowiącym
załącznik
graficzny
uchwały.
Szczegółowy
zakres
informacji
wymaganych
w prognozie wskazano w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach
oddziaływania na środowisko. Zgodnie z tym artykułem prognoza oddziaływania na środowisko
zawiera:
1. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązanie
z innymi dokumentami.
2. Informację o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy.
3. Propozycje
dotyczące
przewidywanych
metod
analiz
skutków
realizacji
postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania.
4. Informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko.
5. Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.
Prognoza określa, analizuje i ocenia:
4
1. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu.
2. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem.
3. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
4. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym
i
krajowym,
istotne
z
punktu
widzenia
projektowanego
dokumentu
oraz
sposoby,
w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania
dokumentu.
5. Przewidywane znaczące oddziaływanie, w tym oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie, wtórne,
skumulowane,
krótkoterminowe,
średnioterminowe,
długoterminowe,
stałe
i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz
integralność tego obszaru, a takŜe na środowisko, a w szczególności na: róŜnorodność
biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat,
zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zaleŜności między tymi
elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy.
Ponadto prognoza przedstawia:
1. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego
dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony Natura 2000 oraz integralność tego
obszaru.
2. Biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych
w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz metod dokonania oceny
prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym
wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub we współczesnej
wiedzy.
Zgodnie z art. 52 ust. 1 ww. ustawy prognoza oddziaływania na środowisko musi być
opracowana stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny, a informacje w niej zawarte
dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości informacji zawartych w projekcie planu
miejscowego.
Stosownie do wymogu art. 53 wyŜej wskazanej ustawy zakres i stopień szczegółowości
informacji zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami, wskazanymi
w art. 57 i 58 ustawy – Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu (pismem z dnia
06.03.2009r.) oraz Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu (pismem z dnia
05.03.2009r.).
5
1.4
Wykorzystane materiały i metody pracy
Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe:
Literatura:
•
Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne Kondracki Jerzy, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1994,
•
Przyrodnicze
aspekty
bezpiecznego
budownictwa
JeŜ
Jan,
Wydawnictwo
Politechniki
Poznańskiej, Poznań 2001,
•
Fizjografia urbanistyczna Szponar Adolf , Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003,
•
Atlas geochemiczny Poznania i okolic Lis Józef, Pasieczna Anna, Państwowy Instytut
Geologiczny, Warszawa 2005,
•
Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Poznaniu Jackowiak B, Prace Zakładu Taksonomii
Roślin UAM w Poznaniu, Poznań 1993,
•
Wśród zwierząt i roślin, Kronika Miasta Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2002.
Materiały kartograficzne
•
mapa zasadnicza dla obszaru planu w skali 1:1000,
•
mapa ewidencyjna gruntów w skali 1:1000,
•
mapa glebowo-rolnicza,
•
mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-131-C Swarzędz, OPGK Poznań 1988/9,
•
mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. N-33-131-C Swarzędz, OPGK Poznań 1992,
•
mapa topograficzna w skali 1:10 000, ark. N-33-131-C-c-1 Poznań - Antoninek, MGGP S.A.,
Tarnów, Geokart - International Sp. z o.o., Rzeszów, OPGK - Rzeszów S. A. 2007.
Dokumenty, inne dostępne opracowania:
•
projekt Uchwały Rady Miasta Poznania w sprawie miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego „Rejon ul. Główieniec” w Poznaniu, MPU 2009,
•
uchwała
Nr
XLIV/548/V/2008
Rady
Miasta
Poznania
z
dnia
4
listopada
2008
r.
w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
„Rejon ul. Główieniec” w Poznaniu,
•
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania,
Uchwała Nr XXXI/299/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 18 stycznia 2008 r.,
•
Program
ochrony
środowiska
miasta
Poznania
na
lata
2009-2012,
Uchwała
Nr LIV/729/V/2009 Rady Miasta Poznania z dnia 12 maja 2009 r.,
•
Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2007, Biblioteka Monitoringu Środowiska,
WIOŚ, Poznań 2008,
•
Mapa akustyczna miasta Poznania wraz z programem ochrony środowiska przed hałasem,
Centrum Badań Akustycznych Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań czerwiec
6
2008, Uchwała Nr XLIII/521/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 14 października 2008 r.
(Dz. U. Woj. Wlkp. z dnia 24 listopada 2008 r. Nr 200, poz. 3281),
•
Środowisko naturalne miasta Poznania Część I, Urząd Miasta w Poznaniu Wydział Ochrony
Środowiska, Poznań 1996,
•
Opracowanie ekofizjograficzne dla terenów Antoninek - Darniowa w Poznaniu, Proeko – plan
Projektowanie Urbanistyczne mgr Alicja Czaban, Poznań lipiec 2006r.,
•
Opracowanie ekofizjograficzne dla terenów Antoninek - Zieliniec w Poznaniu, Proeko – plan
Projektowanie Urbanistyczne mgr Alicja Czaban, Poznań lipiec 2006r.
Inne źródła:
•
wizja terenowa (maj 2009 r.),
•
dokumentacja fotograficzna (MPU, maj 2009 r.),
•
www.geoinfo.amu.edu.pl.
PowyŜsze materiały w połączeniu z wizją terenową pozwoliły na opracowanie charakterystyki
stanu funkcjonowania środowiska w podziale na poszczególne komponenty.
Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjnoopisowej, polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w całość
posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu,
jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu.
PosłuŜono się równieŜ metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu
środowiska jako całości. Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi
uwarunkowaniami przyrodniczymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie,
jaki umoŜliwia obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście - stopień
ogólności (lub szczegółowości) ustaleń planu.
2.
CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
2.1
Charakterystyka elementów środowiska przyrodniczego
2.1.1
PołoŜenie, uŜytkowanie i zagospodarowanie terenu
Teren objęty granicami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon
ul. Glówieniec” znajduje się we wschodniej części Poznania. Obejmuje obszar ograniczony
ul. Warszawską, ul. Smołdzinowską, terenami leśnymi połoŜonymi powyŜej ul. Krośniewickiej oraz
torami kolejowymi linii Krzesiny - Kobylnica.
Od strony zachodniej obszar planu sąsiaduje z terenami przemysłowymi, na których znajduje
się zakład Volkswagen Poznań Sp. z o.o., a od strony północnej z terenami lasów komunalnych oraz
kilkoma zabudowaniami mieszkalnymi przy ul. Krośniewickiej, od wschodniej z terenem kolejowym,
za którym zlokalizowane są nieliczne zabudowania mieszkalne przy ul. Świętowidzkiej oraz nieuŜytki.
7
PoniŜej ul. Warszawskiej znajdują się tereny przemysłowe, zajmowane m.in. przez Hutę Szkła
„Antoninek”.
W obrębie obszaru występuje zabudowa usługowa, zlokalizowana w południowej części
opracowania, przy ul. Warszawskiej. Obejmuje ona budynki Państwowej StraŜy PoŜarnej, salon
samochodowy Renault wraz ze stacją kontroli pojazdów i terenem parkingu dla samochodów
uŜywanych oraz hurtownia stali STAL – MAX.
Przy ul. Jaromińskiej zlokalizowane są równieŜ cztery budynki mieszkalne jednorodzinne,
natomiast na terenie pomiędzy ul. Jaromińską oraz Poziomkową oczyszczalnia ścieków zakładu
Volkswagen Poznań. Sp. z o.o. Znaczne powierzchnie terenu pomiędzy ul. Smołdzinowskiej,
Warszawską a ul. Jaromińską zajmują
parkingi spółki VW Poznań. Pozostałą część terenów
połozonych pomiędzy ul. Warszawską a ul. Główieniec stanowią tereny nieuŜytków, porośnięte
głównie niską roślinnością nieurządzoną.
Północno – zachodni fragment opracowania, powyŜej ul. Główieniec, stanowi obszar leśny
(obręb Główieniec), a w części wschodniej, sąsiadującej z torami kolejowymi, znajdują się tereny
nieuŜytkowane, porośnięte roślinnością wysoką.
2.1.2 Rzeźba terenu
Według regionalizacji fizyczno - geograficznej (Kondracki 1994) obszar projektu planu
połoŜony jest w makroregionie Pojezierze Wielkopolskie (315.5) w mezoregionie Równina Wrzesińska
(315.56).
W podziale geomorfologicznym Niziny Wielkopolskiej (Krygowski 1961 ) obszar projektu planu
połoŜony jest w obrębie regionu Wysoczyzna Gnieźnieńska (IX) i subregionu Równina Średzka (IX1).
Formą, która dominuje na obszarze objętym granicą planu jest równina sandrowa. Jedynie
w północno – zachodniej części terenu wyodrębnić moŜna fragment terasy niskiej (zalewowej),
z występującym tutaj lokalnym obniŜeniem terenu o najniŜszych rzędnych na poziomie 72,7m n.p.m.,
związanym najprawdopodobniej z nieistniejącymi juŜ ciekami wodnymi.
We wschodniej części terenu, sąsiadującej z torami kolejowymi, występują takŜe niewielkie
wyniesienia terenu. Wyniesienia te sięgają w północno – wschodnim fragmencie terenu rzędnej
83,1m n.p.m.
2.1.3 Budowa geologiczna i warunki gruntowe
Najstarsze osady trzeciorzędowe naleŜą do górnego oligocenu lub dolnego miocenu. Osady
trzeciorzędowe na opisywanym terenie zbudowane są z szarych, drobnoziarnistych piasków,
przykrytych osadami burowęglowymi miocenu, złoŜonymi z przewarstwień pyłów, iłów oraz węgli
brunatnych. NajwyŜsze partie trzeciorzędu tworzone są przez iły szare, niebieskie oraz pstre.
MiąŜszość tych utworów wynosi zazwyczaj 20 – 60m.
8
Utwory czwartorzędowe reprezentowane są przez utwory glacjalne, fluwioglacjalne, fluwialne
oraz zastoiskowe, złoŜone z glin morenowych, osadów piaszczysto – Ŝwirowych, iłów, namułów
organicznych oraz torfów o łącznej miąŜszości wahającej się od kilku do kilkudziesięciu metrów.
Na terenach charakteryzujących się rzędną terenu powyŜej 80,0m n.p.m., dominują gliny morenowe
z niewielkim udziałem serii piaszczystej w warstwach przypowierzchniowych1. Na pozostałych terenach
w strefie przypowierzchniowej zaznacza się zwiększony udział serii piaszczysto – Ŝwirowej.
2.1.4 Warunki wodne
Na obszarze objętym planem nie występują zbiorniki wód powierzchniowych oraz cieki wodne.
Przez tereny połoŜone w jego sąsiedztwie przepływa rzeka Cybina, będąca jednym z największych
dopływów Warty. Poza wschodnią granicą obszaru znajduje się równieŜ zbiornik wodny leŜący poza
granicami miasta Poznania, Jezioro Swarzędzkie.
Na analizowanym obszarze wody podziemne tworzą dwa piętra wodonośne: czwartorzędowe
oraz trzeciorzędowe. W obrębie piętra czwartorzędowego występują dwa poziomy wodonośne.
Jednym z nich jest, obejmujący swym zasięgiem tereny zlokalizowane przy południowo – wschodnich
granicach planu, wgłębny poziom wodonośny czwartorzędu naleŜący do głównych zbiorników wód
podziemnych w Polsce (GZPW 144, Wielkopolska Dolina Kopalna WDK). Jest to poziom podglinowy
o naporowym zwierciadle wody, którego zasilanie następuje w strefach wysoczyznowych, podczas gdy
naturalny drenaŜ ma miejsce w rejonie doliny rzeki Cybiny i Jeziora Swarzędzkiego. Wielkopolska
Dolina Kopalna stanowi jeden z większych krajowych zbiorników, o duŜym znaczeniu dla zaopatrzenia
ludności w wodę pitną. MiąŜszość serii wodonośnej wynosi 20 – 30m. Szacunkowe zasoby
dyspozycyjne wynoszą 480 tys. m3/dobę.
Piętro trzeciorzędowe jest reprezentowane przez mioceński poziom wodonośny oraz
mioceńsko – oligoceński podwęglowy poziom wodonośny. Poziomy te są zróŜnicowane pod względem
miąŜszości, wykształcenia litologicznego oraz obecności wkładek o małej przepuszczalności.
Na obszarze opracowania znajduje się takŜe ujęcie wód podziemnych Zakładu nr 1 Volkswagen
Poznań. Składa się ono z dwóch studni wierconych o głębokości 8 - 13m, charakteryzujących się
niewielkimi zasobami Q = 1m3/h przy depresji 0,4m. Zakład pobiera wody do celów socjalnych
w ilości 0,6m3/h (maksymalnie w ciągu doby 2,3m3)2. Zakłady Volkswagen Poznań eksploatują równieŜ
ujęcie wód poziomu mioceńskiego za pomocą dwóch studni umoŜliwiających pobór wód z głębokości
76 – 106m p.p.t. Średni dobowy pobór kształtuje się na poziomie 475m3, podczas gdy pobór roczny
wynosi ok. 173 tys.m3.
Wody gruntowe na opisywanym terenie występują przewaŜnie na głębokości powyŜej 4,0m
p.p.t. W rejonie ul. Jaromińskiej głębokość występowania zwierciadła wód podziemnych jest znaczna
i wynosi od 6 do 12m, co oznacza korzystne uwarunkowania dla zabudowy. Lokalnie, na obszarach
1
2
Opracowanie ekofizjograficzne dla terenów Antoninek - Darniowa w Poznaniu - Stan środowiska gruntowo – wodnego
w rejonie Zielińca i Antoninka w Poznaniu; dr Zofia Kaźmierczak – Wijura, prof. dr hab. Józef Górski; Poznań, lipiec 2006r.
jw.
9
obniŜeń terenu, w północno – zachodnim fragmencie opracowania oraz w rejonie ul. Poziomkowej,
wody gruntowej występują płycej, ich zaleganie waha się między 2,0 – 4,0m p.p.t. Poziom wód
gruntowych podlega okresowym wahaniom w zakresie 0,3 – 1,0m, z maksymalnymi stanami wód
w miesiącach wiosennych (marzec, kwiecień) oraz minimalnymi w okresie jesiennym (wrzesień –
listopad).
2.1.5 Flora
W północno-zachodniej części opracowania znajduje się niewielki fragment kompleksu
leśnego, wchodzącego w skład lasów komunalnych miasta Poznania. NaleŜy do obszarów leśnych
zarządzanych przez Leśnictwo Zieliniec.
Na pozostałym obszarze planu, ze względu na mało korzystne warunki środowiskowe oraz
sposób jego zagospodarowania, na znacznych powierzchniach rozwinęła się roślinność o niewielkich
wymaganiach, przystosowana do rozwoju na terenach przekształconych antropogenicznie. Stanowi ją
przede wszystkim zieleń nieuŜytków, w tym niska zieleń nieurządzona, porastająca tereny pomiędzy
ul. Jaromińską oraz ul. Główieniec, nieurządzona zieleń wysoka w północno – wschodniej części
opracowania, zieleń nasadzona w sąsiedztwie pasów drogowych oraz zieleń towarzysząca zabudowie
mieszkaniowej i usługowej.
Obszary leśne pod względem siedliskowym stanowią bór mieszany świeŜy (BMśw). Gatunkiem
dominującym w drzewostanie jest sosna (Pinus) i brzoza (Betula). W rejonie ul. Główieniec domieszkę
stanowi równieŜ dąb czerwony (Quercus rubra).
W bezpośrednim sąsiedztwie obszarów leśnych znajdują się obszary zieleni wysokiej
nieurządzonej, sięgające wschodniej granicy obszaru opracowania. Na terenie tym spotkać moŜna
następujące gatunki drzew: brzoza brodawkowata (Betula pendula), robinia akacjowa (Robinia
pseudoacacia), lipa drobnolistna (Tilia cordata), dąb szypułkowy (Quercus robur), a takŜe rośliny
krzewiaste.
Zieleń na obszarze między ul. Główieniec, a ul. Jaromińską tworzą głównie rośliny trawiaste
i byliny. Miejscami występują równieŜ samosiejki rosnących w okolicy gatunków drzew. Występują tu
takie gatunki jak: pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica), rdest ptasi (Polygonum aviculare), szczaw polny
(Rumex acetosella), komosa biała (Chenopodium album), bniec biały (Silene alba), jaskier ostry
(Ranunculus acris), tasznik pospolity (Capsella bursa – pastoris), pięciornik gęsi (Potentilla anserina),
koniczyna biala (Trifolium repens), wilczomlecz sosnka (Euphorbia cyparissias), dziurawiec zwyczajny
(Hypericum perforatum), fiołek polny (Viola arvensis), powój polny (Convolvulus arvensis), wyka
(Vicia), mięta polna (Mentha arvensis), babka zwyczajna (Plantago major), krwawnik pospolity
(Achillea millefolium), bylica polna (Artemisia campestris), bylica pospolita (Artemisia vulgaris),
ostroŜeń polny (Cirsium arvense), mniszek pospolity (Taraxacum officinale), wiechlina łąkowa (Poa
pratensis), miotła zboŜowa (Apera spica - venti), stokłosa miękka (Bromus hordaceus), perz właściwy
(Elymus repens) czy turzyca owłosiona (Carex hirta). W pobliŜu nasypów kolejowych, sąsiadujących ze
10
wschodnią granicą analizowanego obszaru, spotkać moŜna gatunki roślin związane z ciepłymi, suchymi
i ubogimi siedliskami ruderalnymi.
Na omawianym obszarze występuje równieŜ roślinność urządzona, towarzysząca obiektom
usługowym i nielicznej zabudowie mieszkaniowej. Wykształcona jest głównie w postaci powierzchni
trawiastych, tworzonych przez róŜne gatunki traw oraz nasadzenia zieleni wysokiej, głównie w postaci
ozdobnych drzew i krzewów iglastych i liściastych (Ŝywotniki, jodły, derenie, tawuły itd.), często
reprezentujących gatunki obce rodzimej florze.
DuŜe
powierzchnie
utwardzone, uŜytkowane
obecnie
jako
parkingi, pozbawione
są
jakiejkolwiek roślinności. Towarzyszą im jedynie niewielkie pasy tworzących murawę roślin
trawiastych, zlokalizowane na obrzeŜach parkingów.
2.1.6 Fauna
Ze względu na charakter uŜytkowania znacznej części obszaru opracowania (szczególnie
południowej), zróŜnicowanie tutejszej fauny jest niewielkie. Bliskość terenów przemysłowych oraz
ul. Warszawskiej sprawia, Ŝe warunki siedliskowe jakie panują na tym terenie są wyjątkowo trudne.
Dlatego na terenach zainwestowanych, które w sposób istotny odbiegają od środowisk naturalnych,
występują gatunki tylko tych zwierząt, które przystosowały się do Ŝycia w pobliŜu zabudowy i nie mają
wysokich wymagań środowiskowych.
DuŜo korzystniejsze warunki siedliskowe wstępują w północnej części analizowanego terenu,
którego znaczną część stanowią obszary leśne. Ze względu na bliskość większych kompleksów leśnych
na terenie projektu planu pojawiają się przedstawiciele gatunków zamieszkujących m.in. uroczysko
Zieliniec, migrujących na tereny sąsiednie, w tym równieŜ na tereny objęte niniejszym opracowaniem.
Bezkręgowce
reprezentowane
są
głównie
przez
róŜne
gatunki
owadów
np.
przez
występującego na obszarach zielonych, porośniętych róŜnymi trawami pasikonika zielonego
(Tettigonia virdissina), wiele gatunków szarańczaków (Acridoidea), kowala bezskrzydłego (Pyrrhocolis
apterus) oraz powszechnie znaną biedronkę siedmiokropkę (Coccinella septempunctata).
Na obrzeŜach lasów, na skarpach i nasypach kolejowych, spotkać moŜna jaszczurkę zwinkę
(Lacerta agilis), będącą jednym z ośmiu gatunków krajowych gadów.
Wśród ptaków wskazać moŜna: gawrona (Corvus frugilegus), srokę (Pica pica), wróbla (Passer
domesticus), kawkę (Corvus monedula), szpaka (Strunus vulgaris), kosa (Turdus merula), sójkę
(Garrulus glandarius), sikory (Parus) czy ziębę (Fringilla coelebs). Okresowo na terenach tych pojawiać
się mogą przedstawiciele innych, rzadszych gatunków ptaków, które gniazdują lub Ŝerują na
cenniejszych przyrodniczo terenach, sąsiadujących z terenem objętym granicami planu, w tym
w dolinie rzeki Cybiny, czy w rejonie Jeziora Swarzędzkiego.
Z terenami leśnymi związane jest takŜe występowanie tutejszych ssaków. Spotkać moŜna tu
wiewiórkę (Sciurus vulgaris), sarnę (Capreolus capreolus), czy reprezentujące drapieŜniki: kunę leśną
(Martes martes) i lisa (Vulpes vulpes).
11
2.1.7 Gleby
Na terenach objętych granicami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon
ul. Główieniec” występują grunty zurbanizowane (Tz)3, głównie w części zlokalizowanej miedzy
ul. Warszawską a ul. Główieniec oraz tereny rolniczo nieprzydatne, przeznaczone pod zalesienia,
zlokalizowane w północnej części obszaru objętego opracowaniem. Skałami macierzystymi tych
gruntów są piaski gliniaste lekkie. Poza glebami zmodyfikowanymi w wyniku działalności człowieka,
gleby występujące na całym analizowanym terenie naleŜą do gleb brunatnych właściwych lub
brunatnych wyługowanych, wykształconych na podłoŜu mineralnym (w północnym fragmencie terenu,
obszary leśne). Grunty te, ze względu na swoja rolniczą przydatność, zostały zakwalifikowane do
VI klasy bonitacyjnej.
Na analizowanych terenach gleby charakteryzują się odczynem obojętnym o pH w przedziale
6,7 – 7,344. Nie stwierdzono występowania przekroczeń norm zanieczyszczenia gleb metalami takimi
jak: wanad tytan, glin, arsen, bar, kobalt, chrom, miedź, Ŝelazo, rtęć, magnez, mangan czy nikiel.
Charakter przekształceń gleb na opisywanym terenie jest zróŜnicowany i zaleŜy od sposobu
dotychczasowego zagospodarowania terenu. Stosunkowo najmniej przekształcone zostały gleby
o małej wartości rolniczej, które zostały przeznaczone pod zalesienia (lasy między ul. Główieniec,
a północną granicą terenu objętego planem) oraz tereny nieuŜytków znajdujące się w centralnej części
obszaru, między ul. Główieniec, a ul. Jaromińską.
W duŜym stopniu przekształceniom uległy gleby na terenach komunikacyjnych oraz terenach
zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Negatywny wpływ na właściwości fizyczne i chemiczne gleb,
wskutek tego rodzaju zagospodarowania, następuje głównie w wyniku uszczelnienia powierzchni oraz
zastosowania materiałów budowlanych wpływających na naturalną przepuszczalność gruntów. W celu
uzyskania
odpowiednich
właściwości
gruntu
przeznaczonego
pod
inwestycje,
dokonuje
się
przemieszczenia duŜych mas ziemnych, utwardzenia oraz wzbogacenia podłoŜa o materiały mineralne,
takie jak np. piasek, Ŝwir, cement. Zabiegi te powodują wzrost przepuszczalności i przyspieszenie
tempa infiltracji w głąb profilu glebowego, co w istotny sposób wpływa na przyspieszenie tempa
migracji zanieczyszczeń do wód gruntowych. Całkowite uszczelnienie powierzchni oraz wszystkie
wymienione wcześniej czynniki powodują zniszczenie naturalnych właściwości gleb.
2.1.8 Klimat lokalny
Według regionalizacji klimatycznej (Woś 1994) obszar objęty granicami planu, podobnie jak
teren całego Poznania, naleŜy do Regionu Środkowowielkopolskiego.
Warunki klimatyczne w Poznaniu w znacznym stopniu ukształtowane zostały poprzez
napływające w kierunku miasta masy powietrza. Dominującymi masami powietrza, szczególnie
w okresie letnim i jesiennym, są masy powietrza polarno-morskiego, które napływają znacznie częściej
3
4
Mapa glebowo - rolnicza
Atlas geochemiczny Poznania i okolic, 1:100 000; Józef Lis, Anna Pasieczna; Warszawa 2005
12
niŜ powietrze polarno - kontynentalne. Najrzadziej pojawiają się masy powietrza arktycznego oraz
zwrotnikowego.
Najczęściej przemieszczającymi się nad terenami Poznania frontami są fronty chłodne,
powodujące znaczne wahania ciśnienia, odczuwalny spadek temperatury powietrza oraz wzrost
prędkości wiatru. Zjawiskom tym towarzyszy równieŜ występowanie opadów, często o znacznej
gwałtowności. Średnio w ciągu roku notowanych jest w Poznaniu 67 dni, w których przemieszczają się
fronty chłodne i 42, w których przemieszczają się fronty ciepłe. NajdłuŜej obserwowany jest okres
bezfrontowy i wynosi on 230 dni w roku.
Średnia roczna wielkość ciśnienia atmosferycznego wynosi dla Poznania 1005 hPa. Największe
wahania ciśnienia obserwowane są dla okresu zimowego (w okresie od grudnia do lutego wahania
mogą osiągnąć wartość 73 hPa), podczas gdy w okresie letnim ciśnienie waha się w niewielkich
granicach (amplituda nie przekraczająca 34 hPa).
Średnia roczna suma opadów dla terenu Poznania naleŜy do najniŜszych w kraju. Pomiary
wielkości opadów atmosferycznych dla posterunku Poznań Ławica wykazały, Ŝe średnia wartość opadu
atmosferycznego z wielolecia (w okresie 1960 – 2002)5 wynosiła 527,0mm.
Rozkład temperatur, podobnie jak ilości opadów, ma charakter roczny. NajwyŜsze średnie
miesięczne temperatury z temperaturą wynoszącą 19°C są notowane w czerwcu i lipcu, najniŜsze
w miesiącach zimowych (np. luty 2007 r. ze średnią temperaturą miesięczną na poziomie 0,8°C).
W skali roku średnia temperatura wynosi dla miasta Poznania 8,2°C.
Wilgotność względna powietrza na terenie Poznania zaleŜna jest od pory roku. NajwyŜszą
wartość osiąga w okresie zimowym, kiedy dochodzi do 88%, najniŜsza natomiast jest w miesiącach
letnich, takich jak czerwiec, kiedy osiąga wartość 70%.
Okres wegetacyjny w rejonie miasta Poznania naleŜy do najdłuŜszych w kraju i wynosi
220 dni.
Równie
istotnymi
czynnikami
meteorologicznymi,
wpływającymi
na
klimat
miasta,
a w szczególności na stęŜenia i rozkład przestrzenny zanieczyszczeń powietrza, jest kierunek oraz siła
wiatru. Dla obszaru miasta Poznania stwierdzono największą częstość występowania wiatrów z sektora
zachodniego, o dość niewielkiej sile (średnia roczna wartość wynosi 3,5m/s). Wiatry silne i bardzo
silne zdarzają się sporadycznie, a częstość ich występowania moŜna określić na poziomie 1%.
Zaobserwować moŜna równieŜ istotny wpływ czynników związanych z działalnością człowieka
na kształtowanie się klimatu charakterystycznego dla aglomeracji miejskiej. NajwaŜniejszym
czynnikiem wpływającym na ten stan rzeczy jest wielkość emisji pyłów i gazów oraz pary wodnej,
która wpływa na specyficzne kształtowanie się klimatu w poszczególnych rejonach miasta.
5
Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; www.geoinfo.amu.edu.pl
13
2.2
Stan środowiska naturalnego
2.2.1
Jakość powietrza atmosferycznego
Największy wpływ na kształtowanie jakości powietrza atmosferycznego na danym terenie ma
lokalizacja i charakterystyka źródeł emisji oraz sposób zagospodarowania przestrzennego danego
obszaru.
Na prezentowanym obszarze znaczący wpływ na poziom zanieczyszczeń ma emisja pyłów
i gazów z ruchu komunikacyjnego, opisywana jako źródło liniowe zanieczyszczeń. Najbardziej istotny
wpływ na stopień zanieczyszczenia powietrza ma ruch samochodowy, skupiony na ul. Warszawskiej,
która jest drogą publiczną klasy głównej ruchu przyspieszonego. Niewielki wpływ ma natomiast ruch
komunikacyjny odbywający się pozostałymi ulicami, znajdującymi się w granicach planu, na których
ruch samochodowy charakteryzuje się stosunkowo niewielkim i lokalnym natęŜeniem. Do głównych
zanieczyszczeń, emitowanych w wyniku spalania paliw w silnikach spalinowych naleŜą: NO2, CO,
węglowodory (benzen, toluen, formaldehyd). Z ruchem komunikacyjnym związana jest równieŜ emisja
pyłów powstających w wyniku ścierania opon oraz ścierania nawierzchni przez pojazdy mechaniczne.
Kolejnym źródłem emisji jest zabudowa usługowa, zlokalizowana głównie w sąsiedztwie
ul.
Warszawskiej.
Charakter
istniejącej
w
obszarze
opracowania
zabudowy
nie
ma
cech
przemysłowych, a emisja jaką generuje związana jest głównie z eksploatacją instalacji grzewczych
oraz spalaniem paliw w silnikach spalinowych (obsługa transportowa itd.). Równie niewielki wpływ na
poziom stęŜeń zanieczyszczeń powietrza ma zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zlokalizowana
przy ul. Jaromińskiej, generująca niewielkie ilości zanieczyszczeń gazowych i pyłowych powstających
podczas procesów spalania paliw w instalacjach grzewczych.
Poza obszarem objętym granicą planu znajdują się źródła zanieczyszczeń przemysłowych.
NaleŜą do nich zakład Volkswagen Poznań, leŜący poza zachodnimi granicami planu oraz Huta Szkła
„Antoninek”, które są emitorami zanieczyszczeń pochodzących z procesów produkcyjnych.
W niewielkim stopniu na kształtowanie parametrów jakości powietrza wpływa równieŜ ruch
kolejowy, odbywający się na linii Krzesiny – Kobylnica, zlokalizowanej w bezpośrednim sąsiedztwie
wschodniej granicy obszaru objętego planem. Jest on źródłem emisji zanieczyszczeń pyłowych,
powstających w wyniku transportu materiałów za pomocą taboru kolejowego, jak i pyłów
powstających podczas ścierania się poszczególnych elementów konstrukcyjnych.
Korzystny wpływ na poprawę jakości powietrza mają natomiast tereny leśne oraz tereny
zieleni wysokiej, znajdujące się w północnej części obszaru opracowania, które dzięki swoim
naturalnym właściwościom ograniczają rozprzestrzenianie się pyłów, zmniejszają udział CO2
i zwiększają udziału O2 w powietrzu atmosferycznym.
W celu określenia stęŜenia zanieczyszczeń powietrza w rejonie opracowania, przyjęto dane
uzyskane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu ze stacji pomiarowej
zlokalizowanej przy ul. Polanki, znajdującej się najbliŜej obszaru opracowania. Przeprowadzone
14
w 2008r. pomiary stęŜeń zanieczyszczeń powietrza wykazały następujące poziomy stęŜeń
zanieczyszczeń:
•
NO2 – 22,9 µg/m3 (wartość dopuszczalna 40 µg/m3), nie stwierdzono wystąpienia przekroczeń
dopuszczalnego poziomu dla pomiarów 24 – godzinnych,
•
NO – 5,3 µg/m3 ,
•
NOx – 31,8 µg/m3 (wartość dopuszczalna 30µg/m3),
•
SO2 – 4,7 µg/m3 (wartość dopuszczalna 20 µg/m3) nie stwierdzono równieŜ przekroczeń
dopuszczalnego poziomu substancji dla pomiarów 24 – godzinnych,
•
pył PM10 – 30 µg/m3 (wartość dopuszczalna 40 µg/m3), stwierdzono występowanie
przekroczeń dopuszczalnych poziomów dla pomiarów 24 - godzinnych6.
Stwierdzono występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu stęŜenia średnio rocznego
NOx oraz przekroczeń dopuszczalnych poziomów stęŜeń 24 – godzinnych pyłu PM10 (przy
jednoczesnym braku występowania przekroczenia stęŜenia średniego rocznego pyłu PM10).
Przekroczenia te mają charakter sezonowy, a gwałtowny wzrost ich stęŜeń występuje najczęściej
w okresie grzewczym, w trakcie którego emitowane są duŜe ilości pyłów powstających w wyniku
spalania paliw w instalacjach grzewczych (październik – marzec).
Ograniczeniu występowania zjawiska przekroczeń dopuszczalnych poziomów niektórych
substancji w powietrzu słuŜyć ma program ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań,
wydany na mocy rozporządzenia (Nr 39/07 z dnia 31 stycznia 2007r.) Wojewody Wielkopolskiego.
Program ten określa podstawowe kierunki działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości
powietrza. Do zadań podstawowych naleŜy między innymi zastąpienie starych kotłów węglowych
nowszymi, wykorzystującymi „czystsze” paliwa oraz zastąpienie indywidualnych systemów grzewczych
systemami zbiorowego zaopatrzenia w ciepło. Pozwoli to ograniczyć nadmierną emisję powodującą
przekroczenia dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu występującą głównie w okresie
grzewczym.
2.2.2 Jakość wód
Wody gruntowe występujące na obszarze opracowania naleŜą do średnio podatnych na
zanieczyszczenia, a średni czas migracji zanieczyszczeń wynosi około 15 lat.
Na terenie Zakładu nr 1 Volkswagen Poznań, który sąsiaduje z terenem objętym granicami
planu, istnieje sieć monitoringu wód podziemnych, składająca się z 16 otworów rozmieszczonych
w punktach, w których istnieje zagroŜenie negatywnego oddziaływania obiektów na wody podziemne.
Na terenie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego znajdują się otwory
pomiarowe
P17
–
P21.
Wyniki
badań
jakości
wód
podziemnych
przeprowadzonych
przy
ul. Poziomkowej 11 w 2005 roku przedstawiają się następująco:
•
6
odczyn (pH) - 7,1,
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, www.poznan.pios.gov.pl
15
•
SO4 – 65 mg/l,
•
Cl – 23mg/l,
•
zasadowość – 3,7mval/l,
•
twardość – 5,76 mval/l,
•
N-NH4 – 0,02 mg/l,
•
N-NO3 – 10,4 mg/l,
•
Fe – 0,01 mg/l,
•
Mn – 0,01 mg/l.
Pomiary były wykonane równieŜ przy:
•
ul. Smołdzinowskiej 10 (azotany – 53 mg NO3/dm3, fosforany – 1,17 mg PO4/dm3, chlorki – 174
mg Cl/dm3, siarczany – 99 mg SO4/dm3),
•
ul. Jaromińskiej 7 (azotany – 78 mg NO3/dm3),
•
ul. Jaromińskiej 7/2 (amoniak – 2,15 NH4/dm3),
•
ul. Jaromińskiej 15 (azotany 46 NO3/dm3),
•
ul. Jaromińskiej 23 (amoniak – 8,6 mg NH4/dm3, fosforany – 16,2 mg PO4/dm3, ChZTMn – 48 mg
O2/dm3).
Otrzymane
w
wyniku
przeprowadzonych
badań
dane
stwierdzają
ponadto
brak
zanieczyszczenia substancjami ropopochodnymi, detergentami anionowymi oraz fenolami.
Tereny leŜące w okolicach ul. Smołdzinowskiej naleŜą lokalnie do silnie zanieczyszczonych,
głównie w wyniku sposobu uŜytkowania przez poprzednich właścicieli oraz spływu zanieczyszczeń
z nieskanalizowanej zabudowy mieszkaniowej, zlokalizowanej poza północną granicą terenu objętego
planem. Jakość wód dopływających na ten obszar zaliczana jest do IV lub V klasy jakości wód
podziemnych (wody o niezadowalającej oraz złej jakości). Wody odpływające z tego obszaru
charakteryzują się jakością zaliczaną do tych samych klas, głównie ze względu na poziom
wodorowęglanów, azotanów, manganu, chlorków, siarczanów oraz amoniaku i chromu7.
Czas przesączania się zanieczyszczeń do poziomu Wielkopolskiej Doliny Kopalnej (WDK),
występującej w południowo – wschodniej części terenu wynosi dla rejonu ul. Główieniec 25 do 50 lat8.
Poziom
ten
jest
zaliczany
do
słabo
podatnych,
a
lokalnie
praktycznie
niepodatnych
na zanieczyszczenia.
Wody podziemne piętra trzeciorzędowego są praktycznie niepodatne na zanieczyszczenia
powstające w wyniku działalności człowieka, a ich jakość kształtuje się przede wszystkim w wyniku
oddziaływania czynników naturalnych. Wody poziomu mioceńskiego charakteryzują się podwyŜszoną
barwą (10 - 35mgPt/l), mętnością (3 - 30mg/l), zawartością Ŝelaza (0,3 - 1,5mg/l) oraz niewielką
zawartością siarczanów i związków azotu. Wody dolnego poziomu mioceńsko – oligoceńskiego
charakteryzują się natomiast podwyŜszoną zawartością chlorków.
7
8
Stan środowiska gruntowo-wodnego w rejonie Zielińca i Antoninka w Poznaniu; dr Z. Kaźmierczak-Wijura, prof. dr hab. Józef
Górski; Poznań lipiec 2006r.
Dokumentacja hydrogeologiczna określająca zasoby eksploatacyjne wód podziemnych z utworów czwartorzędowych
komunalnych ujęć m. Poznania: Gruszczyn i Promienko ;Hydroconsult Sp. z o.o. Poznań 2005
16
2.2.3 Klimat akustyczny
Klimat akustyczny obszaru opracowania zaleŜny jest w największym stopniu od poziomu
hałasu powodowanego przez ruch samochodowy (związany przede wszystkim z ul. Warszawską), ruch
kolejowy na linii Krzesiny - Kobylnica oraz hałasu emitowanego z terenów przemysłowych,
zlokalizowanych poza zachodnią granicą terenu objętego planem.
Na negatywne oddziaływanie hałasu, związanego z istniejącą poza zachodnimi granicami
terenu zabudową przemysłową, naraŜone są głównie tereny zlokalizowane przy ul. Smołdzinowskiej,
graniczącej z zakładem Volkswagen Poznań. Poziom długotrwałego średniego poziomu dźwięku,
którego źródłem są zakłady przemysłowe został określony za pomocą wskaźnika LDWN dla pory
dziennej
oraz
LN
dla
pory
nocnej.
Kształtuje
się
on
na
poziomie
od
LDWN=60–65dB
(LN = 50–55dB) w bezpośrednim sąsiedztwie ul. Smołdzinowskiej, do LDWN = 50–55dB (LN = 40–45dB)
dla terenów połoŜonych na wschód od ul. Jaromińskiej.
Na klimat akustyczny południowej części terenu objętego planem wpływa równieŜ hałas
emitowany przez Hutę Szkła „Antoninek”. Zasięg oddziaływania hałasu emitowanego przez zakład
sięga terenów zlokalizowanych przy ul. Warszawskiej oraz ul. Smołdzinowskiej. W wyniku pracy
zakładów Volkswagen Poznań oraz Huty Szkła „Antoninek” długotrwały średni poziom dźwięku
u zbiegu ulic Smołdzinowskiej i Warszawskiej wynosi w porze dnia LDWN = 60 – 65dB, a w porze nocy
LN = 50 – 55dB.
Na
południową
część
obszaru
objętego
miejscowym
planem
zagospodarowania
przestrzennego bardzo istotny wpływ ma sąsiedztwo ul. Warszawskiej, która jest ciągiem
komunikacyjnym o duŜym natęŜeniu ruchu, generującym ponadnormatywne poziomy hałasu.
Długookresowy
poziom
dźwięku,
wyraŜony
za
pomocą
wskaźnika
LDWN
i
LN
wynosi
dla
ul. Warszawskiej oraz terenów bezpośrednio do niej przylegających (tereny do pierwszej linii
zabudowy usługowej) LDWN = >75dB dla pory dnia oraz LN = 70 – 75dB dla pory nocy.
Tereny połoŜone poza pierwszą linią zabudowy (obszary między linią zabudowy usługowej
a ul. Jaromińską)
znajdują się w zasięgu izolinii poziomu hałasu 60 – 65 dB9 dla pory dnia oraz
50 – 55 dB10 dla pory nocnej.
Znikomy wpływ na kształtowanie klimatu akustycznego obszaru objętego planem ma ruch
komunikacyjny odbywający się pozostałymi ulicami znajdującymi się w granicach analizowanego
terenu.
Na klimat akustyczny obszarów znajdujących się w pobliŜu wschodniej i południowej granicy
analizowanego terenu wpływa hałas kolejowy, którego źródłem są linie kolejowe Krzesiny – Kobylnica
oraz Poznań - Warszawa (przebiegająca poniŜej ul. Warszawskiej), zlokalizowane poza granicami
planu.
9
10
Mapa imisyjna, hałas samochodowy, wskaźnik LDWN; Centrum Badań Akustycznych Fundacji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza
w Poznaniu
Mapa imisyjna, hałas samochodowy, wskaźnik LN; Centrum Badań Akustycznych Fundacji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza
w Poznaniu
17
Ruch kolejowy odbywający się poza południowymi granicami planu jest źródłem hałasu,
którego zasięg obejmuje głównie tereny zlokalizowane w sąsiedztwie ul. Warszawskiej. Izolinie
poziomu hałasu wynoszącego 60 – 65 dB sięgają pierwszej linii zabudowy usługowej przy ul.
Warszawskiej.
Linia kolejowa Krzesiny – Kobylnica jest źródłem hałasu, którego oddziaływanie obejmuje
swym zasięgiem wschodnie tereny objęte granicami planu. Poziomy hałasu w ciągu dnia, określone za
pomocą wskaźnika LDWN zawierają się w przedziale 60-70 dB na obszarach między wschodnią granicą
opracowania a ul. Poziomkową. Najbardziej naraŜone na negatywne oddziaływanie hałasu kolejowego
są tereny znajdujące się w południowo-wschodnim krańcu analizowanego terenu. Wysoki poziom
hałasu w tej części obszaru, wynoszący LDWN = 70-75 dB oraz LN = 65-70 dB, jest skutkiem
krzyŜowania się ww. linii kolejowych, poniŜej ul. Warszawskiej.
Istniejąca na obszarze objętym ustaleniami planu zabudowa usługowa (budynek Państwowej
StraŜy PoŜarnej, salon samochodowy Renault oraz hurtownia stali STAL – MAX) nie jest źródłem
hałasu, który w sposób istotny mógłby wpływać na kształtowanie lokalnego klimatu akustycznego.
Obszary zlokalizowane między ul. Główieniec a północną granicą planu (za wyjątkiem
terenów zieleni wysokiej nieurządzonej, znajdującej się w zasięgu negatywnego oddziaływania hałasu
emitowanego przez ruch kolejowy) nie są zagroŜone występowaniem ponadnormatywnych poziomów
hałasu. Tereny te stanowią w większości obszary leśne, które korzystnie wpływają na kształtowanie
warunków akustycznych. Nie znajdują się one równieŜ w zasięgu oddziaływania hałasu emitowanego
przez zabudowę przemysłową oraz ruch komunikacyjny.
3.
INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU
3.1
Cel opracowania projektu planu
Głównym celem sporządzenia planu miejscowego jest sprecyzowanie przeznaczenia terenów
oraz określenie sposobów ich zagospodarowania i zabudowy, poprzez dostosowanie funkcji, struktury
zabudowy i intensywności zagospodarowania do uwarunkowań przestrzennych i przyrodniczych
terenu.
Uchwała w sprawie przystąpienia do sporządzenie mpzp „Rejon ul. Główieniec” wywołana
została na wniosek firmy Volkswagen Poznań Sp. z o.o., będącej właścicielem części obszaru objętego
planem.
Sporządzenie i uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru
„Rejon ul. Główieniec” w Poznaniu pozwoli na sformułowanie dla tego obszaru szczegółowych
rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, umoŜliwiających rozwój funkcji produkcyjno - usługowych,
zgodnych z charakterem samego obszaru opracowania, a takŜe terenów z nim sąsiadujących. W ten
sposób wyznaczony zostanie jednorodny kierunek rozwoju przestrzennego tego terenu, umoŜliwiający
uporządkowanie jego zagospodarowania i bezkolizyjne funkcjonowanie.
18
Istotnym elementem planu miejscowego jest równieŜ sformułowanie zasad ochrony
i zagospodarowania środowiska przyrodniczego, zwłaszcza terenów zieleni, połoŜonych w północnej
części opracowania planu, a takŜe zdefiniowanie zasad obsługi komunikacyjnej terenu oraz
zaopatrzenia w sieci infrastruktury technicznej.
3.2
Ustalenia projektu planu
Struktura funkcjonalna, wskazana w projekcie miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego dla obszaru „Rejon ul. Głównieniec” w Poznaniu, jest stosunkowo jednorodna.
Spośród terenów przeznaczonych pod zabudowę wyznaczono trzy tereny obiektów
produkcyjnych wysokich technologii – tereny 1-3P (obejmujące tereny parkingów spółki VW Poznań,
teren
oczyszczalni
jednorodzinne),
zakładu,
jeden
teren
zieleń
nieurządzoną
przeznaczony
pod
oraz
obiekty
nieliczne
zabudowania
produkcyjne
wysokich
mieszkalne
technologii
z dopuszczeniem zabudowy usługowej – teren P/U (obejmujący tereny salonu samochodowego
Renault, hurtowni stali Stal - Max oraz tereny zieleni nieurządzonej) oraz teren zabudowy usługowej –
teren U (obejmujący teren Państwowej StraŜy PoŜarnej).
Na terenach 1-3P i P/U, poza zabudową produkcyjną i usługową, projekt dopuszcza
lokalizację magazynów i składów, a na terenie 1P parkingów, w tym parkingów wielopoziomowych.
Na terenie U projekt ustala, zgodnie z obecnym zainwestowaniem, wyłącznie obiekty ochrony
przeciwpoŜarowej.
W północnej części obszaru planu wyznaczono trzy tereny wyłączone z zabudowy, w tym
tereny przeznaczone pod zieleń leśną –1-2ZL oraz teren wskazany do zalesień – RL. Dopuszczono tu
lokalizację ścieŜek rowerowych, dróg pieszych, a na terenie RL równieŜ chodników, pohylni i schodów,
zapewniających bezkolizyjne przejście i przejazd dla rowerów przez tory kolejowe, zlokalizowane poza
wschodnią granicą planu.
W zakresie parametrów i wskaźników intensywności kształtowania zabudowy ustalono:
•
na terenach 1-2P maksymalną powierzchnię zabudowy na poziomie 90% powierzchni działki
budowlanej, natomiast dla terenu 3P 50% powierzchni działeki, przy zachowaniu na wszystkich
tych terenach co najmniej 10% powierzchni jako terenu biologicznie czynnego,
•
na terenie P/U powierzchnię zabudowy działki budowalnej nie większą niŜ 60%, a powierzchnię
biologicznie czynną nie mniejszą niŜ 20% powierzchni działki,
•
na terenie U powierzchnię zabudowy działki budowalnej nie większą niŜ 50%, a powierzchnię
biologicznie czynną nie mniejszą niŜ 10% powierzchni działki,
•
wysokość zabudowy na terenach 1-2P, P/U i U do 20 m, natomiast na terenie 3U do 15 m,
•
wysokość urządzeń technicznych na terenach 1-3P, P/U, jeŜeli wymagają tego względy
techniczne, do 35 m.
W zakresie ochrony i kształtowania ładu przestrzennego terenów objętych planem
wprowadzono zakaz lokalizacji w granicy planu nowych napowietrznych sieci infrastruktury
19
technicznej, tymczasowych obiektów usługowo – handlowych, obiektów handlowych o powierzchni
sprzedaŜy powyŜej 300 m2, ogrodzeń pełnych, ogrodzeń z betonowych elementów prefabrykowanych
oraz reklam na terenach lasu i zalesień. Dopuszczono natomiast sytuowanie obiektów małej
architektury, tablic informacyjnych, szyldów, oraz reklam wyłącznie na elewacjach budynków na
terenach 1-3P i P/U.
Do najwaŜniejszych ustaleń projektu planu w zakresie ochrony zasobów środowiska
przyrodniczego naleŜą:
•
ochrona terenów zieleni 1-2ZL i RL, zapewniających główne powiązania przyrodnicze
omawianego terenu z większym kompleksem leśnym, połoŜonym poza północną granicą planu,
•
zakaz lokalizacji budynków na terenach 1-2ZL i RL,
•
nakaz rekulywacji terenu, zgodnie z przepisami odrębnymi w przypadku zanieczyszczenia
powierzchni ziemi w stopniu przekraczającym standardy jakości ziemi lub gleby,
•
nakaz segregacji, gromadzenia i zagospodarowania odpadów zgodnie z przepisami odrębnymi,
•
zagospodarowanie mas ziemnych pozyskanych podczas robót budowlanych na terenach ich
powstania, z dopuszczeniem usuwania ich poza obszar planu zgodnie z przepisami orębnymi,
•
zaopatrzenie terenów w wodę pitną z sieci wodociągowej, przy dopuszczeniu lokalizacji
indywidualnych ujęć wody, zgodnie z przepisami odrębnymi,
•
odprowadzanie ścieków komunalnych i przemysłowych wyłacznie do sieci kanalizacji sanitarnej,
•
zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w granicach terenów, zgodnie z przepisami
odrebnymi, z dopuszczeniem odprowadzanie ich do sieci kanalizacji deszczowej,
•
zakaz lokalizacji na terenach P/U i U obiektów usługowych, dla których zgodnie z przepisami
odrębnymi określone zostały dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku.
Do najwaŜniejszych ustaleń projektu planu w zakresie kształtowania zasobów środowiska
przyrodniczego naleŜą:
•
nakaz prowadzenia gospodarki leśnej na terenach 1-2ZL i RL, zgodnie z planem urządzenia
lasu,
•
stosowanie do zalesień rodzimych drzew i krzewów oraz stosowanie roślin okrywowych,
charakterystycznych dla danego siedliska,
•
nakaz zagospodarowania zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia fragmentów terenów,
•
zakaz lokalizacji na terenach 1-2ZL i RL stacji bazowych telefonii komórkowej oraz stacji
transformatorowych,
•
nakaz uwzględnienia na terenie 3U przepisów odrębnych, określających odległość zabudowy od
ściany lasu.
Zaproponowane w projekcie planu rozwiazania funkcjonalno – przestrzenne umoŜliwiają
aktywizację
gospodarczą
obszaru.
Wprowadzone
funkcje
nie
kolidują
z
dotychczasowym
zagospodarowaniem tego terenu oraz charakterem terenów bezpośrednio z nim sąsidujących, w tym
20
terenów
przemysłowych
(VW
Poznań,
Huta
Szkła
„Antoninek”)
oraz
komunikacyjnych
(ul. Warszawska, linia kolejowa).
3.3
Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami
Stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym zapisy projektu planu miejscowego (część tekstowa i graficzna) muszą być zgodne
z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a rada gminy
uchwala plan miejscowy dopiero po stwierdzeniu jego zgodności ze studium. Studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządza się w celu określenia polityki
przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego.
W „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania”
obszar planu połoŜony jest w podstrefie intensywnego zagospodarowania usługowo – przemysłowego
oraz mieszkaniowego jednorodzinnego (C3 Komandoria, os. Warszawskie, Miłostowo, Antoninek,
Zieliniec). Obejmuje teren przeznaczony pod zabudowę, oznaczony symbolem P1sw - tereny
zabudowy
średniowysokiej
zakładów
przemysłowych
wysokich
technologii,
teren
wyłączony
z zabudowy, połoŜony w północnym fragmencie planu, oznaczony symbolem ZOL – tereny otwarte
połoŜone poza klinowo – pierścieniowym systemem zieleni – tereny leśne i do zalesień oraz teren
komunikacji (fragment ul. Warszawskiej), oznaczony symbolem kGP.4.1. – ulica główna ruchu
przyspieszonego.
Niewielki fragment we wschodniej części opracowania połoŜony jest w obszarze ochronnym
głównego zbiornika wód podziemnych - Wielkopolskiej Doliny Kopalnej (nr 144).
„Studium...” wskazuje na zasadność intensyfikacji zagospodarowania terenów połoŜonych
wzdłuŜ ulic klas G, GP, GPS oraz na konieczność porządkowania funkcji w celu ich wzajemnej
bezkolizyjności. W przypadku styku terenów mieszkaniowych i usługowo – przemysłowych
„Studium...” wymaga kształtowania zasad ładu przestrzennego, poprzez wyznaczenie na tych terenach
obowiązującej linii zabudowy, wyznaczenie parametrów zabudowy, lokalizacji funkcji przemysłowych
i usługowych nie powodujących uciąŜliwości dla funkcji mieszkaniowej oraz dodatkowo wykształcenia
pasów zieleni izolacyjnej.
W kontekście tych ustaleń zapisy projekty planu naleŜy uznać za prawidłowe i zgodne
z zapisami „Studium...”. W projekcie tereny połoŜone przy ul. Warszawskiej, stanowiącej trasę ruchu
przyspieszonego,
przeznaczone zostały pod rozwój funkcji produkcyjnych wysokich technologii,
z jednej strony umoŜliwiających aktywizację gospodarczą tych terenów, a tym samym powstanie
nowych miejsc pracy, z drugiej strony prowadzących do porządkowania funkcjonalnego terenu i jego
bezkolizyjnego funkcjonowania. Jednocześnie projekt zawiera wszystkie niezbędne zapisy w zakresie
parametrów i wskaźników zabudowy i zagospodarowania przestrzennego oraz kształtowania ładu
przestrzennego. Tereny wyłączone z zabudowy, przeznaczone pod zieleń leśną oraz wskazane do
zalesień,
pozwolą
na
wykształcenie
strefy
izolującej
zabudowę
produkcyjną
od
terenów
mieszkaniowych.
21
Zapisy projektu planu miejscowego korespondują równieŜ z zapisami Programu Ochrony
Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2009-2012. Program ten stanowi wyraz realizacji polityki
ekologicznej państwa na szczeblu gminnym. Sporządzony został w oparciu o zapisy ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, nakładającej na organy samorządowe województwa,
powiatu i gminy obowiązek sporządzania odpowiednio wojewódzkich, powiatowych i gminnych
programów ochrony środowiska. WyŜej wymieniony dokument określał zadania w zakresie ochrony
środowiska dla Poznania dla okresu czteroletniego (lata 2009-2012) oraz zdefiniował cele
średniookresowe dla miasta do roku 2015.
Dokument wskazuje działania strategiczne, obejmujące cele i kierunki działań realizowanych
w Poznaniu w zakresie ochrony środowiska, podzielone na trzy bloki tematyczne, w tym:
•
cele i priorytety o charakterze systemowym obejmującym rozwój społeczno-gospodarczy gminy
w powiązaniu z ochroną środowiska,
•
cele i priorytety w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i racjonalnego uŜytkowania
zasobów przyrody,
•
cele i priorytety w zakresie poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Część z celów znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach omawianego projektu mpzp.
Są to zwłaszcza cele ekologiczne dotyczące:
•
ochrony i utrzymanie uŜytków zielonych kształtujących krajobrazy miejskie, realizowany
w projekcie planu poprzez wyznaczenie w projekcie terenów lasów oraz terenów wskazanych do
zalesień,
dostosowanie
zieleni
stosowanej
do
zalesień
do
warunków
siedliskowych
przedmiotowego terenu, obowiązek zagospodarowania zielenią wszystkich wolnych od
utwardzenia fragmentów terenów;
•
ochrony powierzchni ziemi i gleb, realizowany w projekcie planu poprzez zapisy ustalające:
zakaz lokalizacji budynków na terenach ZL i RL, zasady wykorzystania mas ziemnych,
powstających w wyniku prac budowlanych, obowiązek rekultywacji terenu zgodnie z przepisami
odrębnymi w przypadku zanieczyszczenia powierzchni ziemi w stopniu przekraczającym
standardy jakości gleby lub ziemi, ustalenie minimalnych powierzchni biologicznie czynnych
wymaganych na wszystkich terenach przeznaczonych pod zabudowę oraz obowiązek
zagospodarowania zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia fragmentów terenów;
•
poprawy
jakości
wód
powierzchniowych
i
zapewnienia
odtwarzalności
zasobów
wód
podziemnych, realizowany w projekcie planu poprzez zapisy ustalające zagospodarowania wód
opadowych i roztopowych na terenach, zgodnie z przepisami odrębnymi, z dopuszczeniem
odprowadzania ich do sieci kanalizacji deszczowej, obowiązek odprowadzania ścieków
komunalnych i przemysłowych wyłącznie do sieci kanalizacji sanitarnej.
22
3.4
Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń
projektu planu
Brak planu miejscowego dla danego terenu powoduje utrudnienia w określeniu zasad
kształtowania polityki przestrzennej i sposobu postępowania w sprawach przeznaczania terenów
na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy (stosownie do ustawy z dnia
27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym).
Realizacja polityki przestrzennej tylko w oparciu o decyzje administracyjne (wynikające
z zasady dobrego sąsiedztwa) nie gwarantuje władzom Miasta wystarczającej kontroli nad procesami
inwestycyjnymi, co z kolei moŜe przyczynić się do jego zagospodarowania w sposób przypadkowy
i niekorzystny dla całości terenu, nie uwzględniający zasad ładu przestrzennego, przeznaczenia
i charakteru terenów sąsiednich. Taka sytuacja prowadzić moŜe do pogłębiania się chaosu
przestrzennego terenu, powstania swoistej mozaiki funkcjonalnej i niekorzystnego przenikania się
funkcji kolidujących ze sobą, np. mieszkaniowej i produkcyjnej. Sporządzenie i uchwalenie dla
przedmiotowego obszaru planu miejscowego pozwoli na jednoznaczne określenie przeznaczenia
poszczególnych terenów, a takŜe sposobów ich zagospodarowania, zgodnie z przyjętą dla tego
obszaru w „Studium...” polityką przestrzenną, determinowaną w znacznym stopniu sposobem
i charakterem zagospodarowania terenów sąsiednich, w tym terenów przemysłowych oraz uciąŜliwych
akustycznie szlaków komunikacyjnych.
Pozostawienie obszaru opracowania bez planu miejscowego utrudni równieŜ ochronę
środowiska przyrodniczego. Plan miejscowy, w powiązaniu z innymi przepisami prawa, określa
i
porządkuje
szereg
zagadnień
związanych
z
ochroną
środowiska
przyrodniczego,
w tym zwłaszcza kwestie związane z ochroną zieleni, gospodarką wodno-ściekową, gospodarką
odpadami, ochroną powierzchni ziemi, ochroną powietrza atmosferycznego, ochroną przed hałasem.
Stąd istotne jest sporządzenie planu, zapewniającego ład przestrzenny, ochronę terenów
zieleni połoŜonych w północnej części opracowania oraz ochronę przedmiotowego obszaru przed
degradacją środowiska, zwłaszcza zanieczyszczeniem wód, gleb i powietrza, występującym
w wyniku często niekontrolowanych działań człowieka.
4.
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA
PROJEKTU PLANU
Liczne zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz warunków korzystania z jego zasobów,
istotne
równieŜ
dla
przedmiotowego
projektu
planu,
określa
i
reguluje
ustawa
z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z art. 72 ust. 1 tej ustawy
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego naleŜy zapewnić warunki utrzymania
równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, między innymi poprzez:
•
ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi,
23
•
zapewnianie
kompleksowego
rozwiązania
problemów
zabudowy
(...),
ze
szczególnym
uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów
transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni,
•
uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem w związku
z prowadzeniem gospodarki rolnej,
•
zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych,
•
uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed
hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi.
Ocenia się, Ŝe opiniowany projekt planu, odpowiednio do zakresu i problemów, które reguluje,
spełnia
warunki
ustawowe.
W
kontekście
połoŜenia
terenu
w
przestrzeni
miasta
i jego obecnego oraz planowanego zainwestowania – projekt przewiduje racjonalne wykorzystanie
powierzchni
ziemi,
poprzez
przeznaczenie
terenów
połoŜonych
w
sąsiedztwie
terenów
komunikacyjnych, uciąŜliwych akustycznie (ul. Warszawskiej i trasy kolejowej) oraz terenów
przemysłowych (VW Poznań, Huta Szkła „Antoninek”), pod zabudowę produkcyjną i produkcyjno usługową. Wyznacza więc tereny, dla których przepisy odrębne nie definiują dopuszczalnych
standardów akustycznych. Poza tym projekt ustala parametry intensywności zabudowy, zapewnia
zachowanie odpowiedniej powierzchni nieutwardzonej, biologicznie czynnej na kaŜdym terenie
przeznaczonym pod zabudowę.
Projekt planu zawiera wszystkie niezbędne zapisy regulujące zasady prowadzenia gospodarki
wodno-ściekowej
zgodnie
z
przepisami
ustawy
z
dnia
18
lipca
2001
r.
Prawo wodne
i rozporządzeniami wykonawczymi do niego, gospodarowania odpadami, masami ziemnymi.
W zakresie kształtowania terenów zieleni w planie ustala się ochronę istniejących terenów leśnych
oraz wskazuje się teren przeznaczony do zalesień.
Ponadto ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r Prawo ochrony środowiska w art. 73 ust. 1 stanowi,
Ŝe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się w szczególności
ograniczenia wynikające z:
1) ustanowienia w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody parku narodowego,
rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego krajobrazu, obszaru Natura
2000,
zespołu
przyrodniczo-krajobrazowego,
uŜytku
ekologicznego,
stanowiska
dokumentacyjnego, pomników przyrody oraz ich otulin,
2) utworzenia obszarów ograniczonego uŜytkowania lub stref przemysłowych,
3) wyznaczenia obszarów cichych w aglomeracji oraz obszarów cichych poza aglomeracją,
4) ustalenia w trybie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne warunków korzystania
z wód dorzecza oraz ustanowienia stref ochronnych ujęć wód, a takŜe obszarów ochronnych
zbiorników wód podziemnych.
W granicach projektu planu nie występują ww. formy ochrony przyrody, ustanowione
na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
24
NajbliŜej połoŜonymi obszarami obecnie prawnie chronionymi są:
•
obszar chronionego krajobrazu „Doliny Cybiny w Poznaniu”, ustanowiony rozporządzeniem
Nr 22/08 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 4 września 2008 r., oddalony od obszaru planu
o ok. 500 m,
•
uŜytek ekologiczny „Olszak I”, powołany na mocy uchwały Nr CV/610/94 RMP z dnia 10 maja
1994 r. w sprawie utworzenia uŜytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo – krajobrazowych,
utrzymany uchwałą Nr LXXXV/982/III/2002 RMP z dnia 23 kwietnia 2002 r. w sprawie
uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „MALTA” w Poznaniu oraz
zmiany uchwały Nr CV/610/94 RMP z dnia 10 maja 1994 r. w sprawie utworzenia uŜytków
ekologicznych i zespołów przyrodniczo – krajobrazowych, z późniejszymi zmianami, oddalony od
obszaru planu o ok. 2 km,
•
Fort III I Fort IIIa, objęte Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000, specjalny obszar ochrony
(SOO) o nazwie „Fortyfikacje w Poznaniu” (symbol obszaru PLH300005), wyznaczony
na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, oddalone od obszaru planu o ok. 2/3 km.
PowyŜsze obszary chronione połoŜone są w pewnej odległości od obszaru planu. Mimo,
Ŝe planowane zagospodarowanie terenów będzie oddziaływać na środowisko przyrodnicze, nie będzie
ono w sposób bezpośredni wpływać na funkcjonowanie przyrody w obrębie obszarów chronionych,
a zapisy projektu planu nie są sprzeczne z ustaleniami ochronnymi, określonymi dla poszczególnych
obszarów i obiektów przyrodniczych w ww. dokumentach.
Obszar projektu planu nie został zaliczony do strefy przemysłowej ani do obszaru cichego
w aglomeracji. Nie jest równieŜ połoŜony w obszarze ograniczonego uŜytkowania, ani w strefie
ochronnej ujęć wód. Przez wschodni fragment opracowania przebiega natomiast zachodnia granica
obszaru ochronnego głównego zbiornika wód podziemnych Wielkopolskiej Doliny Kopalnej (GZWP
144). Ochronie i poprawie jakości jej zasobów na terenach zurbanizowanych słuŜy przede wszystkim
restrykcyjne przestrzeganie zasady podłączania wszystkich obiektów budowlanych do sieci kanalizacji
sanitarnej. Projekt planu zawiera stosowny zapis w tym zakresie, a zasięg obszaru ochronnego
ww. zbiornika wskazany został na rysunku planu.
Ponadto, przepisy art. 114 ust. 1 Prawa ochrony środowiska nakazują, aby przy sporządzaniu
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, róŜnicując tereny o róŜnych funkcjach lub
róŜnych zasadach zagospodarowania, wskazać tereny, które naleŜą do poszczególnych rodzajów
terenów (wskazanych w art. 113 ust. 2 ww. ustawy), dla których ustalone są dopuszczalne poziomy
hałasu w środowisku, określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku11. Zgodnie z tym dokumentem w zakresie długookresowej ochrony
środowiska przed hałasem stosuje się wskaźniki LDWN - poziom długotrwałego średniego poziomu
11 rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. Nr 120, poz. 826 z 5 lipca 2007 r.),
25
dźwięku A odniesiony do wszystkich dób w roku i LN - poziom długotrwałego średniego poziomu
dźwięku A odniesiony do wszystkich pór nocy.
W
projekcie
omawianego
planu
miejscowego
nie
wyznaczono
terenów
o zdefiniowanym komforcie akustycznym. Wynika to przede wszystkim z obecnego usługowoprodukcyjnego charakteru obszaru planu oraz jego najbliŜszego sąsiedztwa. W tym kontekście naleŜy
pozytywnie ocenić rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne zastosowane w projekcie planu, eliminujące
potencjalne negatywne oddziaływanie oraz konflikty, jakie mogłyby powstać w wyniku realizacji
zabudowy o zdefiniowanych standardach akustycznych. Dodatkowo, na terenach zabudowy usługowej
(U) oraz produkcyjno – usługowej (P/U) wprowadzono ustalenie zakazujące lokalizacji obiektów
usługowych, dla których zgodnie z przepisami odrębnymi, określone są dopuszczalne poziomy hałasu
w środowisku. W związku z tym nie będzie moŜliwa realizacja na tych terenach np. usług hotelowych,
czy teŜ zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieŜy.
Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, z dnia 16 kwietnia 2004 r., w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego muszą być uwzględnione cele ochrony przyrody, których realizacja
zapewni: utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów, zachowanie róŜnorodności
biologicznej, zachowanie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z ich siedliskami,
przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony, ochronę walorów
krajobrazowych, zieleni oraz zadrzewień.
Projekt planu dotyczy terenu o intensywnej zabudowie produkcyjnej i produkcyjno- usługowej,
zatem nie jest moŜliwy rozwój tego obszaru, przy jednoczesnym wzroście powierzchni terenów
zielonych na całym obszarze planu, zapewniających znaczny wzrost róŜnorodności biologicznej oraz
wykształcenie nowych powiązań ekologicznych. Utrzymanie procesów ekologicznych moŜliwe będzie
jedynie na terenach wyłączonych z zabudowy, przeznaczonych pod zieleń leśną. Na terenach
przeznaczonych do intensywnego zagospodarowania istotna jest dbałość o zachowanie odpowiednich
proporcji pomiędzy obszarami uszczelnionymi, a pozostawionymi jako biologicznie czynne, poprzez
wyznaczenie i respektowanie odpowiednich parametrów intensywności zabudowy. Istotna jest równieŜ
szczególna dbałość o jakość zieleni towarzyszącej zabudowie, odpowiedni dobór gatunków roślin,
szczególnie gatunków rodzimych, odpowiadających lokalnym wymaganiom siedliskowym.
5.
CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM I KRAJOWYM
Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałoŜyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające
z konieczności dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Ochrona środowiska wraz
z Traktatem z Maastricht (1991) włączona została przez Wspólnoty Europejskie do spisu ich stałych
zadań, dla których określono cele działań zapobiegawczych i regulujących. Obecnie prawo Unii
Europejskiej regulujące ochronę środowiska liczy sobie kilkaset aktów prawnych, obejmujących
dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i zalecenia.
26
Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska zaliczyć naleŜy m.in.
przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę róŜnorodności biologicznej, ograniczenie wpływu
zanieczyszczenia na zdrowie, a takŜe lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych.
Do dokumentów rangi międzynarodowej, formułujących cele ochrony środowiska istotne
z punktu widzenia omawianego projektu planu, zaliczyć moŜna, wymieniane juŜ wcześniej
w opracowaniu, dyrektywę Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich
ptaków i dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Ponadto, Konwencję Berneńską o ochronie dzikiej fauny
i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979 r., Ramową konwencję Narodów
Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Rio de Janeiro z 1992 r.
Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska ustanawiają strategiczne dokumenty rządowe:
II Polityka Ekologiczna Państwa oraz Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą
do roku 2016. Oba te dokumenty respektują zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.,
mówiące o konieczności zapewnienia przez Rzeczypospolitą Polską ochrony środowiska kierując się
zasadą
zrównowaŜonego
rozwoju
oraz
konieczności
zapewnienia
przez
władze
publiczne
bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu i przyszłym pokoleniom.
II Polityka Ekologiczna Państwa
Wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa jest zasada zrównowaŜonego rozwoju,
ustanowiona
w
ramach
Konferencji
Narodów
Zjednoczonych
w
Rio
de
Janeiro
w 1992 r. Podstawowym załoŜeniem zrównowaŜonego rozwoju jest takie prowadzenie polityki
i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i Ŝycia społecznego, aby zachować zasoby i walory
środowiska w stanie zapewniającym trwałe, nie doznające uszczerbku, moŜliwości korzystania z nich
zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości
funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej róŜnorodności biologicznej na poziomie
krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zrównowaŜonego rozwoju jest
równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność
integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką w poszczególnych dziedzinach gospodarki.
Podstawowym celem polityki jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, czyli
mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych. Wśród metod realizacji polityki
ekologicznej państwa priorytet ma stosowanie tzw. dobrych praktyk gospodarowania i systemów
zarządzania środowiskowego, które pozwalają powiązać efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi,
zwłaszcza w przemyśle i energetyce, transporcie, rolnictwie, leśnictwie, budownictwie i gospodarce
komunalnej,
zagospodarowaniu
przestrzennym,
turystyce,
ochronie
zdrowia,
handlu
i działalności obronnej.
Cele szczegółowe polityki ekologicznej państwa ujęto w dwóch grupach: w sferze
racjonalnego uŜytkowania zasobów naturalnych i w zakresie jakości środowiska. Wśród nich,
w kontekście zakresu ustaleń projektów planów miejscowych, wymienić naleŜy m.in.:
27
•
racjonalizację uŜytkowania wody,
•
ochronę gleb,
•
wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych,
•
gospodarowanie odpadami,
•
jakość wód,
•
jakość powietrza, zmiany klimatu,
•
hałas i promieniowanie,
•
róŜnorodność biologiczna i krajobrazowa.
Ponadto, dokument wskazuje na konieczność stworzenia spójnego wewnętrznie systemu
prawa ochrony środowiska, dostosowanego do wymagań unijnych. Wymaga poddania dokumentów
programowych z dziedziny ochrony środowiska (planów, strategii, polityk, itp.) ocenie ekologicznej
skuteczności lub ocenie oddziaływania na środowisko (w formie strategicznych ocen oddziaływania
na środowisko), ocenie efektywności kosztowej, konsultacjom społecznym, ocenie zgodności
z wymogami Unii Europejskiej.
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016
Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 stanowi
załącznik do uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2008 r. w sprawie przyjęcia
„Polityki...”. Sporządzona została przez Ministerstwo Środowiska, zgodnie z wymogiem ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.
Omawiany dokument określa cele średniookresowe do 2016 r. oraz wskazuje kierunki działań
do wykonania w latach 2009-2012 w odniesieniu do zagadnień związanych z :
1. kierunkami działań systemowych,
2. ochroną zasobów naturalnych,
3. poprawą jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
Wśród działań systemowych dokument wymienia aspekt ekologiczny w planowaniu
przestrzennym i w jego ramach cel dotyczący podnoszenia roli planowania przestrzennego, które
powinno być podstawą lokalizacji nowych inwestycji.
Wskazuje się na konieczność wdraŜania wytycznych dotyczących uwzględnienia w planach
zagospodarowania przestrzennego wymagań ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wdroŜenie
przepisów umoŜliwiających przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko juŜ na
etapie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zatwierdzenie
wszystkich
obszarów
europejskiej
sieci
Natura
2000,
uwzględnianie
obszarów
naraŜonych
na niebezpieczeństwo powodzi, określenie zasad ustalani progów tzw. chłonności środowiskowej oraz
pojemności przestrzennej zaleŜnie od typu środowiska, uwzględniania w planach wyników monitoringu
środowiska.
28
6.
PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO
PRZYRODNICZE
6.1
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i warunki podłoŜa
Zmiany dotychczasowego sposobu uŜytkowania terenów połoŜonych w granicy planu,
realizowane w oparciu o omawiany projekt planu, będą miała znaczący wpływ na powierzchnię ziemi
oraz warunki podłoŜa.
Największe zmiany powierzchni ziemi dotyczyć będą terenów 1-3P. Tereny te obejmują
znaczne powierzchnie porośnięte roślinnością niską nieurządzoną (z wyjątkiem terenu 3P
porośniętego przez roślinność wysoką) oraz tereny parkingów i nielicznej zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej. W celu przekształcenia ich w tereny obiektów produkcyjnych konieczne będzie
podjęcie działań mających na celu poprawę parametrów powierzchni ziemi. Powierzchnia terenu
przeznaczona pod budowę obiektów produkcyjnych musi zostać pozbawiona naturalnych obniŜeń
i wyniesień terenu. W profilu glebowym, w wyniku podjęcia inwestycji budowlanych, zostaną
umieszczone materiały budowlane oraz elementy konstrukcji budowlanych, które w sposób istotny
mogą wpłynąć na zmianę naturalnych właściwości gleby. Zgodnie z zapisami planu, masy ziemne
spełniające standardy jakości gleby lub ziemi, pozyskane podczas robót budowlanych, powinny zostać
zagospodarowane na terenach ich powstawania. Dopuszczone zostało ich usuwanie poza obszar
objęty planem na podstawie przepisów odrębnych.
Przy tego typu inwestycjach całkowitemu usunięciu ulega wierzchnia warstwa gleby,
znajdująca się na obszarze przeznaczonym pod inwestycję. Powoduje to zakłócenie naturalnego
obiegu materii, a w szczególności obiegu wody, co skutkuje zmianami właściwości gleby. Zmiana
właściwości chemicznych i fizycznych gleby nastąpić moŜe równieŜ w wyniku jedynie czasowego,
intensywnego uŜytkowania terenu, prowadzącego do zagęszczenia gleby i zniszczenia warstwy
próchniczej. ObciąŜenie terenu powoduje bowiem degradację naturalnego systemu kapilarnego
decydującego o retencji wody, jej dostępności dla roślin oraz o wymianie gazowej w profilu glebowym.
Zmiany te obejmą tereny, pełniące rolę dróg dojazdowych dla cięŜkiego sprzętu budowlanego oraz
tereny sąsiadujące bezpośrednio z zabudową, które po wykorzystaniu w trakcie trwania prac
budowlanych zostaną urządzone w postaci parkingów czy towarzyszących zabudowie fragmentów
zieleni.
Istotną ingerencją w warunki podłoŜa będzie lokalizacja kondygnacji podziemnych,
dopuszczona zgodnie z ustaleniami planu jedynie w przypadku, gdy ich budowa nie spowoduje
zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego oraz nie wpłynie negatywnie na panujące na tym
obszarze stosunki wodne.
W celu zachowania fragmentów terenów wolnych od uszczelnienia w zapisach planu
wprowadzono ustalenia w zakresie parametrów zabudowy, określające maksymalne powierzchnie
zabudowy działek budowlanych oraz minimalne powierzchnie, jakie naleŜy zachować jako biologicznie
29
czynne. Wytyczne te mają ograniczyć negatywny wpływ zmiany zagospodarowania tych terenów
i uchronić je przed całkowitym uszczelnieniem i zabudowaniem.
Stosunkowo niewielkie zmiany dotyczyć będą terenów oznaczonych na rysunku planu jako
1ZL i 2ZL, które będą spełniały te same funkcje, które pełnią obecnie. Niewielkie zmiany
w ukształtowaniu powierzchni i warunkach podłoŜa mogą nastąpić w wyniku dopuszczonej planem
lokalizacji dróg pieszych i ścieŜek rowerowych na tych terenach. Na obszarze oznaczonym na rysunku
planu jako RL zmiany te mogą wystąpić równieŜ na skutek lokalizacji chodników, pochylni i schodów,
stanowiących elementy bezkolizyjnego przejścia i przejazdu rowerowego pod torami kolejowymi
połoŜonymi poza granicami planu.
Realizacja ustaleń planu prowadzić będzie do wzrostu ilości odpadów wytwarzanych na
terenach przeznaczonych w planie pod zabudowę. Odpady powstające na obszarze planu związane
będą zarówno z etapem realizacyjnym (odpady budowlane), a takŜe z funkcjonowaniem nowych
obiektów budowlanych (odpady technologiczne, odpady niebezpieczne, odpady komunalne). W celu
uniknięcia zanieczyszczenia gleby, poprzez nieodpowiednią gospodarkę odpadami, zapisy planu
ustalają nakaz segregacji, gromadzenia i zagospodarowania odpadów zgodnie z przepisami
odrębnymi.
Zapisy planu ustalają równieŜ konieczność rekultywacji gleby i ziemi, która w wyniku
prowadzonych działań uległa zanieczyszczeniu.
W obrębie zagadnień związanych z ochroną powierzchni ziemi znajdują się równieŜ
zagadnienia
związane
z
zachowaniem
wartości
kulturowych,
z
uwzględnieniem
zabytków
archeologicznych. W tym zakresie projekt planu wprowadza obowiązek przeprowadzenia rozpoznania
archeologicznego podczas wykonywania robót ziemnych poniŜej 0,7 m, jeŜeli wymagają tego przepisy
odrębne.
6.2
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
Ze
względu
na
brak
występowania
na
obszarze
objętym
opracowaniem
wód
powierzchniowych, ustalenia projektu planu nie odnoszą się bezpośrednio do zagadnień, związanych
z ochroną zasobów wód powierzchniowych.
Projektowane
zagospodarowanie
terenów
nie
wpłynie
znacząco
na
jakość
wód
powierzchniowych, w tym jakość rzeki Cybiny, połoŜonej poza południowo-wschodnią granicą planu,
przy załoŜeniu restrykcyjnego stosowania wymogów ochrony środowiska, wynikających z przepisów
odrębnych. Projekt planu ustala zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenie, zgodnie
z przepisami odrębnymi, z dopuszczeniem odprowadzania ich do sieci kanalizacji deszczowej.
Wprowadza równieŜ obowiązek podczyszczenia wód opadowych i roztopowych odprowadzanych
z powierzchni utwardzonych.
Zgodnie z przepisami odrębnymi wprowadzanie ścieków do wód nie moŜe powodować zmian
w naturalnej, charakterystycznej dla nich biocenozie. Ponadto, pozwolenie wodnoprawne, zezwalające
30
na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych pochodzących z terenów utwardzonych do wód, nie
moŜe naruszać ustaleń warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania
z wód zlewni oraz wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury, wynikających
z przepisów odrębnych.
Na obecnym etapie planowania nie jest moŜliwe określenie składu ilościowego i jakościowego
ścieków, które mogą być odprowadzane po uprzednim podczyszczeniu do wód Cybiny przez podmioty
prowadzące działalność na omawianym terenie. Warunki wprowadzania ścieków do wód zostaną
szczegółowo określone przez organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego na podstawie
przedstawionych przez wnioskodawców informacji o planowanym zakresie korzystania ze środowiska.
W związku z powyŜszym wszelkie działania związane z planowanym wprowadzaniem ścieków
do wód przez podmioty prowadzące działalność na terenie objętym granicami planu nie spowodują
zakłócenia panujących na tym terenie stosunków wodnych i nie będą oddziaływać negatywnie na
wody sąsiadującej z granicami planu rzeki Cybiny.
W zakresie zapewnienia warunków infiltracji wód istotne są ustalenia planu w zakresie
parametrów zabudowy, zwłaszcza zachowania powierzchni biologicznie czynnych w obrębie terenów
(róŜny
procent
powierzchni
działki
dla
poszczególnych
terenów).
Dodatkowo,
zgodnie
z projektem planu, wszystkie nieutwardzone fragmenty terenów zagospodarowane będą zielenią.
Podjęte działania mają na celu ograniczenie uszczelnienia powierzchni oraz zachowanie moŜliwie
największych powierzchni zielonych, umoŜliwiających naturalną filtrację wód opadowych i roztopowych
do gruntu oraz zapobieganie odpływowi wód z terenu opracowania.
Sposób zagospodarowania powierzchni terenu na danym obszarze moŜe mieć znaczący wpływ
na kształtowanie jakości wód podziemnych. W celu uniknięcia zanieczyszczenia fizycznego
i chemicznego wód podziemnych, w zapisach projektu planu wprowadzono ustalenia, pozwalające
ograniczyć negatywny wpływ nowego sposobu zagospodarowania na środowisko gruntowo-wodne, co
jest szczególnie istotne w kontekście połoŜenia fragmentu analizowanego terenu w obszarze
ochronnym głównego zbiornika wód podziemnych (GWZP 144). W tym zakresie w projekcie
umieszczono zapis mówiący o obowiązku odprowadzania ścieków komunalnych i przemysłowych
wyłącznie do sieci kanalizacji sanitarnej. Pozwoli to na ograniczenie ryzyka przedostania się do wód
podziemnych zanieczyszczeń fizycznych, chemicznych oraz biologicznych, związanych z uŜytkowaniem
nowych terenów przemysłowych i prowadzeniem w ich obrębie produkcji. Zgodnie z przepisami
odrębnymi ścieki przemysłowe odprowadzane do urządzeń kanalizacyjnych nie mogą zawierać
zanieczyszczeń w ilościach przekraczających dopuszczalne wartości wskaźników, określonych
w przepisach odrębnych. W związku z tym niezbędna okazać się moŜe instalacja urządzeń
podczyszczających ścieki przemysłowe.
Ponadto, prowadzona działalność będzie obejmowała wykorzystanie wysokich technologii,
pozwalających w maksymalnym stopniu ograniczyć negatywne oddziaływanie na poszczególne
elementy środowiska.
31
Ochronie wód podziemnych słuŜą równieŜ zapisy dopuszczające lokalizację kondygnacji
podziemnych jedynie w przypadku, gdy ich budowa nie doprowadzi do zanieczyszczenia środowiska
gruntowo-wodnego oraz destabilizacji stosunków wodnych, powodując ich niekorzystne oddziaływanie
na stateczność gruntów
Korzystne z punktu widzenia ochrony zasobów wód podziemnych są ustalenia dotyczące
zachowania dotychczasowych terenów leśnych 1ZL i 2ZL, zlokalizowanych w północno-zachodniej
części terenu oraz ustalenie zalesienia terenów w północno – wschodniej części terenu objętego
granicami planu, oznaczonych jako RL. Powiększenie areału obszarów leśnych sprzyja poprawie
retencji wodnej, a co za tym idzie zapobiega obniŜaniu się zwierciadła wód gruntowych na danym
terenie.
W zakresie zaopatrzenia w wodę ustalono zaopatrzenie z sieci wodociągowej, przy
dopuszczeniu jednak, zgodnie z przepisami odrębnymi, lokalizacji indywidualnych ujęć wody.
6.3
Oddziaływanie na róŜnorodność biologiczną i krajobraz
Wprowadzenie nowej zabudowy na obszarze objętym planem w sposób istotny wpłynie
na jego walory krajobrazowe mimo, Ŝe dotychczasowy sposób zagospodarowania poszczególnych
terenów nie przedstawiał większych wartości estetycznych i krajobrazowych. Wprowadzone zgodnie
z ustaleniami planu zmiany zagospodarowania spowodują ujednolicenie zabudowy terenu oraz
kontynuację zagospodarowania terenów, połoŜonych poza zachodnimi granicami planu, jednakŜe nie
wpłyną korzystnie na kształtowanie walorów krajobrazowych oraz zachowanie róŜnorodności
biologicznej. Zmniejszone zostaną powierzchnie, które dotychczas były siedliskiem dziko rosnących
drzew, krzewów i roślin zielnych, a tym samym wielu gatunków zwierząt.
W celu ograniczenia negatywnego wpływu realizacji zabudowy produkcyjnej i usługowej
na walory krajobrazowe terenów wprowadzono zapisy ograniczające powierzchnię zabudowy
poszczególnych terenów zabudowanych, zachowanie odpowiednich powierzchni biologicznie czynnych
oraz obowiązek zagospodarowania wszystkich wolnych od utwardzenia powierzchni zielenią. Zapewni
to zachowanie niewielkich terenów zieleni urządzonej w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów
produkcyjnych oraz zabudowy usługowej.
Ustalenia planu są korzystne w odniesieniu do obszarów leśnych połoŜonych w północnej
części obszaru objętego opracowaniem. Istniejący w chwili obecnej teren lasu, zgodnie z ustaleniami
planu zostanie utrzymany. Ponadto dla tego terenu ustalono prowadzenie gospodarki leśnej zgodnie
z planem urządzania lasów oraz zakaz lokalizacji budynków i reklam. Korzystne zmiany z punktu
widzenia poprawy walorów krajobrazowych oraz zwiększenia bioróŜnorodności niesie za sobą
zalesienie terenu oznaczonego na rysunku planu jako RL. Pozwoli to na poprawę wartości
przyrodniczej tego terenu i zwiększenie róŜnorodności biologicznej. Na terenie tym dopuszczono
równieŜ lokalizację chodników, pochylni oraz schodów umoŜliwiających bezkolizyjne przejście pod
torami kolejowymi, znajdującymi się poza granicami planu. Na terenach 1ZL, 2ZL i RL wprowadzono
32
równieŜ moŜliwość lokalizacji ścieŜek rowerowych i dróg pieszych. Realizacja tych inwestycji nie będzie
źródłem znacznego oddziaływania na róŜnorodność roślinną tych terenów.
W celu ochrony ładu przestrzennego i walorów krajobrazowych, wprowadzono dla wszystkich
terenów zakaz lokalizacji elementów dysharmonizujących przestrzeń wizualną, w tym: nowych
napowietrznych sieci infrastruktury technicznej, nowych obiektów handlowych o powierzchni
sprzedaŜy przekraczającej 300m2, tymczasowych obiektów usługowo – handlowych, ogrodzeń pełnych
oraz wykonanych z betonowych elementów prefabrykowanych. MoŜliwość lokalizacji stacji bazowych
telefonii komórkowej, o wysokości nie większej niŜ 40m nad poziomem terenu, została dopuszczona
jedynie na terenach 1P-3P, P/U oraz U.
6.4
Oddziaływanie na szatę roślinną
W związku ze zmianą dotychczasowego charakteru zagospodarowania większości terenów
objętych granicą planu, nastąpią znaczne zmiany w ukształtowaniu tutejszej szaty roślinnej.
Najbardziej niekorzystne zmiany w obrębie zieleni dotyczyć będą terenów znajdujących się
między ul. Jaromińską a ul. Główieniec oraz części terenów porośniętych roślinnością wysoką,
połoŜonych w północno – wschodniej części opracowania. Szata roślinna charakterystyczna dla
nieuŜytków, występująca na tych terenach spontanicznie, zostanie w sposób nieodwracalny
zniszczona. W znacznej części powierzchnia zostanie trwale uszczelniona poprzez lokalizację zabudowy
produkcyjnej, a nieutwardzone fragmenty terenów, zgodnie z ustaleniem projektu planu, zostaną
obsadzone zielenią, w duŜej mierze reprezentowaną przez gatunki roślin ozdobnych (liściaste i iglaste
drzewa i krzewy ozdobne, duŜe powierzchnie trawników itd.).
Podczas realizacji planowanych inwestycji zniszczeniu ulegnie równieŜ roślinność porastająca
tereny wokół planowanej zabudowy, na których prowadzone będą prace budowlane przy uŜyciu
cięŜkiego sprzętu. Na powierzchniach tych zmiany będą miały charakter lokalny i czasowy, a po
zakończeniu inwestycji budowlanych częściowo zostaną zagospodarowane zielenią.
Projekt planu ustala niezbędne parametry zabudowy umoŜliwiające zachowanie w obrębie
kaŜdego terenu budowlanego powierzchni biologicznie czynnej, która zagospodarowana zostanie
zielenią.. Zachowanie terenów pokrytych roślinnością jest niezbędne ze względu na konieczność
zapewnienia ekologicznej łączności z innymi terenami, sąsiadującymi z analizowanym obszarem.
Zapisy planu wprowadzają równieŜ zapisy, które bardzo korzystnie wpływają na kształtowanie
tutejszej szaty roślinnej. Zachowane zostaną tereny leśne między ul. Główieniec, a ul. Krośniewicką
(oznaczone jako 2ZL), oraz między ul. Krośniewicką, a północną granicą obszaru objętego ustaleniami
planu (1ZL). Na terenach tych gospodarka leśna będzie prowadzona zgodnie z planem urządzania
lasu. Korzystnym rozwiązaniem jest równieŜ przeznaczenie fragmentu terenu w północno –
wschodniej części pod zalesienia (RL). Do zalesień zastosowane będą gatunki rodzimych drzew
i krzewów oraz roślin okrywowych, charakterystycznych dla danego siedliska.
33
6.5
Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne
Zmiana sposobu zagospodarowania terenów objętych granicą planu będzie wpływała
na kształtowanie jakości powietrza atmosferycznego. Wprowadzenie moŜliwości lokalizacji obiektów
produkcyjnych wysokich technologii, wpłynie na wzrost dotychczasowej emisji gazów i pyłów na tym
obszarze. Emisja, której źródłem będą instalacje zlokalizowane na terenie obiektów przemysłowych
wysokich technologii, nie będzie jednak przekraczała wielkości mogących spowodować przekroczenie
dopuszczalnych poziomów stęŜeń zanieczyszczeń na terenach sąsiednich. Ponadto, zgodnie
z ustaleniem projektu planu docelowo, produkcja na analizowanym obszarze prowadzona będzie przy
wykorzystaniu wysokich technologii, które pozwalają na ograniczenie emisji zanieczyszczeń
w maksymalnym stopniu. Stosowanie nowoczesnych technologii pozwala równieŜ na zmniejszenie
zasięgu występowania ewentualnych przekroczeń dopuszczalnych stęŜeń zanieczyszczeń do terenów,
na których zlokalizowana jest dana instalacja oraz umoŜliwia dotrzymanie obowiązujących standardów
emisyjnych.
Brak szczegółowych informacji dotyczących rodzaju i charakterystyki instalacji, która będzie
(będą) źródłem emisji, informacji o przewidywanym składzie jakościowym i ilościowym emitowanych
substancji, a takŜe podstawowych parametrów emitora, uniemoŜliwia szczegółowe określenie
oddziaływania nowych źródeł emisji zlokalizowanych na terenach obiektów produkcyjnych na jakość
powietrza atmosferycznego. Informacje te będą określone w oddzielnym opracowaniu, które będzie
podstawą do wydania stosownych pozwoleń na eksploatację instalacji (na podstawie obowiązujących
przepisów).
Nie przewiduje się powstania przekroczeń dopuszczalnych poziomów stęŜeń zanieczyszczeń ze
względu na zwiększenie lokalnego natęŜenia ruchu. Zapisy projektu planu nie zakładają powstania
nowych tras komunikacyjnych (poza dopuszczeniem lokalizacji dróg wewnętrznych), które mogłyby
w sposób znaczący wpłynąć na pogorszenie jakości powietrza atmosferycznego. Przewidywany wzrost
natęŜenia ruchu na istniejących obecnie drogach publicznych związany będzie głównie z dojazdem
i obsługą obiektów produkcyjnych. Związana z tym emisja gazów i pyłów nie będzie stanowiła
zagroŜenia dla przekroczenia obowiązujących standardów jakości powietrza (w tym przypadku
głównym źródłem emisji jest ruch na ul. Warszawskiej). Szczegółowe określenie prognozowanego
wzrostu natęŜenia ruchu, a co za tym idzie wzrostu zanieczyszczeń emitowanych z silników
spalinowych nie jest na obecnym etapie moŜliwe ze względu na brak szczegółowych informacji,
określających charakter działalności jaka będzie prowadzona na terenach obiektów wysokich
technologii.
Czasowy
wzrost
emisji
związany
będzie
z
prowadzeniem
inwestycji
budowlanych,
polegających na budowie obiektów produkcyjnych czy obiektów usługowych. Zanieczyszczenia
gazowe, związane z pracą silników maszyn budowlanych oraz zanieczyszczenia pyłowe, powstające
w wyniku przemieszczania duŜych ilości mas ziemnych i stosowania róŜnego rodzaju materiałów
budowlanych, będą miały charakter punktowy i czasowy.
34
Korzystny wpływ na jakość powietrza atmosferycznego ma natomiast obecność obszarów
leśnych, które ograniczają przemieszczanie się zanieczyszczeń oraz poprawiają skład jakościowy
powietrza. Zapisy planu ustalają utrzymanie obszarów leśnych 1ZL i 2ZL oraz przeznaczenia części
terenów porośniętych roślinnością nieurządzoną pod zalesienia (RL).
Poszczególne zapisy planu wpływają na ograniczenie negatywnych skutków zagospodarowania
analizowanego terenu. W celu zachowania terenów zieleni (oraz obszarów leśnych), korzystnie
wpływających na ograniczenie oddziaływania nowych inwestycji na jakość powietrza atmosferycznego,
wprowadzono zakaz lokalizacji budynków na terenach 1-2ZL i RL, konieczność zachowania
odpowiednich powierzchni biologicznie czynnych, ograniczenie powierzchni zabudowy oraz obowiązek
zagospodarowania zielenią wszystkich fragmentów terenów wolnych od utwardzenia.
6.6
Oddziaływanie na klimat akustyczny
Zgodnie z zapisami projektu planu w granicach analizowanego obszaru nie znajdują się
tereny, dla których zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska12 zostały określone dopuszczalne
poziomy hałasu w środowisku (tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, tereny
mieszkaniowo – usługowe itd.). W celu uniknięcia moŜliwości powstania przekroczeń natęŜenia hałasu
na terenach, dla których ustalono dopuszczalne poziomy hałasu, w mpzp wprowadzono zapis mówiący
o zakazie lokalizacji na terenach U i P/U obiektów usługowych, dla których poziomy te zostały
określone.
Powstanie nowych obiektów produkcyjnych wysokich technologii (na terenach 1-3P, P/U)
moŜe wiązać się z lokalizacją nowych źródeł hałasu. Zastosowanie procesów wysokich technologii
w ich obrębie pozwala przypuszczać, Ŝe instalacje te nie będą źródłem hałasu o wysokim poziomie
i nie pogorszą w sposób znaczący tutejszych warunków akustycznych, a ewentualne wprowadzenie
zabezpieczeń akustycznych (wyciszenie i wygłuszenie maszyn, mało hałaśliwa technologia produkcji
itd.) pozwoli na wyeliminowanie negatywnego oddziaływania tych instalacji na tereny sąsiednie.
W związku z powyŜszym hałas emitowany przez instalacje zlokalizowane na terenach obiektów
przemysłowych wysokich technologii nie będzie powodował przekroczenia określonych przepisami,
dopuszczalnych poziomów hałasu dla terenów sąsiadujących z analizowanym obszarem (na których
określone zostały dopuszczalne poziomy hałasu). Brak szczegółowych informacji dotyczących rodzaju
i charakterystyki instalacji, która będzie źródłem emisji, uniemoŜliwia określenie dokładnego poziomu
hałasu emitowanego przez nowe źródła emisji zlokalizowane na terenach, na których zapisy planu
dopuszczają lokalizację obiektów przemysłowych wysokich technologii.
Pogorszenie klimatu akustycznego terenów przeznaczonych w projekcie pod zabudowę
związane będzie równieŜ ze wzrostem natęŜenia ruchu samochodowego. Wzrost natęŜenia ruchu
dotyczyć będzie zarówno ul. Warszawskiej oraz mniejszych dróg publicznych i wewnętrznych,
połoŜonych w granicy planu. Spowodowany będzie dojazdami do nowych zakładów oraz niezbędną
12
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku
(Dz. U. Z dnia 5 lipca 2007r.)
35
obsługą w zakresie dostaw i rozładunku towarów. Przewidywany wzrost poziomu hałasu
samochodowego nie będzie jednak powodował przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu na
terenach sąsiadujących z terenem objętym analizą. Szczegółowe określenie prognozowanego wzrostu
poziomu hałasu komunikacyjnego, związanego ze zwiększeniem natęŜenia ruchu nie jest na obecnym
etapie moŜliwe ze względu na brak szczegółowych informacji, określających charakter działalności jaka
będzie prowadzona na terenach obiektów wysokich technologii.
Lokalizacja nowej zabudowy wiązać się będzie z koniecznością przeprowadzenia robót
budowlanych. Wykorzystanie cięŜkiego sprzętu w trakcie realizacji budynków i elementów
infrastruktury moŜe wywołać przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu. Przekroczenie te będą
jednak miały charakter lokalny, oddziaływujący na najbliŜsze otoczenie jedynie w czasie pory dziennej
i nie będą miały wpływu na ogólny klimat akustyczny w dłuŜszej perspektywie (oddziaływanie
krótkotrwałe).
Korzystny wpływ na tutejszy klimat akustyczny będzie miała natomiast obecność obszarów
leśnych, zlokalizowanych w północnej części terenu objętego granicą planu. Wpłyną one na
zmniejszenie uciąŜliwości emitowanego hałasu i stanowić będą swego rodzaju barierę akustyczną (w
sferze psychologicznej), ograniczającą wpływ hałasu na tereny sąsiednie. W niewielkim stopniu
na zmniejszenie uciąŜliwości hałasu wpłyną takŜe tereny zieleni, zlokalizowane na całym obszarze
opracowania (lokalizacja tych terenów wynika z konieczności zachowania powierzchni biologicznie
czynnych oraz zagospodarowania zielenią terenów wolnych od utwardzenia). Nie będą one stanowiły
bariery akustycznej jednakŜe pozwolą na złagodzenie odczuwania uciąŜliwości hałasu.
Reasumując, realizacja ustaleń mpzp „Rejon ul. Główieniec” nie wpłynie w sposób znaczący
na pogorszenie klimatu akustycznego analizowanego terenu, na którego kształtowanie znaczący
wpływ mają źródła zlokalizowane poza granicami planu (linie kolejowe sąsiadujące z wschodnią
i południową granicą planu oraz zakłady przemysłowe Volkswagen Poznań i Huta Szkła „Antoninek”).
Nie stwierdzono równieŜ moŜliwości przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu na terenach
zlokalizowanych poza granicami obszaru objętego ustaleniami planu, dla których poziomy te zostały
określone.
6.7
Oddziaływanie na obszary Natura 2000 i inne obszary cenne przyrodniczo
W granicy obszaru planu nie są zlokalizowane obszary naleŜące do sieci Natura 2000. NajbliŜej
zlokalizowanymi obszarami chronionymi są Fort III (znajdujący się na terenie ogrodu zoologicznego)
oraz Fort IIIa Miłostowo. Forty te wchodzą w skład obszaru specjalnej ochrony (SOO) o nazwie
Fortyfikacje w Poznaniu (symbol PLH300005), ustanowionego na mocy postanowień Dyrektywy
Siedliskowej13. Ochrona tych obszarów została ustanowiona ze względu na występowanie na terenie
fortyfikacji unikatowych stanowisk zimowania wielu gatunków nietoperzy.
13
Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
36
Po zakończeniu II Wojny Światowej poznańskie forty przestały pełnić funkcje militarne
i zostały zaadoptowane na potrzeby prowadzenia innej działalności (pełniły głównie funkcje
magazynowe). Sposób ich wykorzystania nie powodował duŜej uciąŜliwości dla elementów środowiska
naturalnego,
co
pozwoliło
uchronić
walory
przyrodnicze
tych
terenów.
Dogodne
warunki
środowiskowe, jakie panują w rzadko odwiedzanych fortach powodują, Ŝe bogactwo gatunkowe
przedstawicieli flory i fauny na tych terenach jest znacznie większe niŜ na otaczających je terenach
w większości silnie zurbanizowanych. Występują tu zbiorowiska roślinne w postaci fragmentów lasów
liściastych, o dobrze rozwiniętej warstwie krzewów i bogatym florystycznie runie, które stwarzają
dogodne warunki siedliskowe dla wielu gatunków ptaków i innych rzadko występujących
na pozostałych terenach Poznania gatunków zwierząt. Do najcenniejszych z nich naleŜą nietoperze,
które ze względu na specyficzny mikroklimat, znalazły w poznańskich fortyfikacjach dogodne warunki
do zimowania. W pomieszczeniach fortów, w szczelinach i innych elementach tworzących fortyfikacje
moŜna spotkać nietoperze, naleŜące do gatunków takich jak nocek duŜy (Myotis myotis), nocek
Bechsteina (M. bechsteinii), nocek łydkowłosy (M. dasycneme) oraz mopek (Barbastella barbastelus).
Inwestycje związane z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie
spowodują powstania czynników wpływających negatywnie na zachowanie cennych siedlisk nietoperzy
i mogących pogorszyć środowisko tych terenów jako całości. Prowadzone na terenie objętym planem
działania, ze względu na znaczną odległość od obszarów chronionych fortyfikacji nie wpłyną
na pogorszenie stanu siedlisk nietoperzy jak i na ograniczenie ich bazy pokarmowej.
W odległości około 2km od terenu objętego ustaleniami mpzp „Rejon ul. Główieniec” znajduje
się uŜytek ekologiczny „Olszak I”, ustanowiony w celu zachowania występujących na tym terenie,
w wysokim stopniu naturalnych, zróŜnicowanych i unikatowych siedlisk wielu cennych gatunków roślin
i zwierząt. Ze względu na znaczną odległość od terenów objętych granicami planu oraz lokalny
charakter oddziaływania, nie przewiduje się negatywnego wpływu na zachowanie cennych walorów
tego obszaru.
NajbliŜej połoŜonym obszarem cennym przyrodniczo jest obszar chronionego krajobrazu
„Dolina Cybiny w Poznaniu” ustanowiony przez Wojewodę Wielkopolskiego (rozporządzenie Nr 22/08
Wojewody Wielkopolskiego z dnia 4 września 2008r.). Obszar ten został objęty ochroną ze względu
na wyjątkowe walory przyrodnicze i krajobrazowe doliny rzeki Cybiny.
Ustalenia mpzp wprowadzają wiele zapisów pozwalających na ograniczenie wpływu
na środowisko do minimum, m.in. ustalenia dotyczące gospodarki wodno – ściekowej, gospodarki
odpadami, czy zachowania terenów leśnych. Realizacja nowej zabudowy na terenach objętych planem
zgodnie z tymi zapisami będzie zapobiegać wystąpieniu negatywnych oddziaływań na (oddalonych od
granic analizowanego terenu) obszarach cennych przyrodniczo. Prowadzenie odpowiedniej gospodarki
wodno – ściekowej i odpadowej pozwoli równieŜ uniknąć zanieczyszczenia pobliskich wód
powierzchniowych i podziemnych.
37
6.8
Oddziaływanie transgraniczne
Ze
względu
na
połoŜenie
geograficzne
Poznania
(znaczne
oddalenie
od
terenów
przygranicznych państwa) stwierdzić naleŜy, Ŝe realizacja ustaleń omawianego planu miejscowego nie
spowoduje oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, w rozumieniu Konwencji
z Espoo z 25 lutego 1991 r.
7.
STRESZCZENIE
Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do
przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków
realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Obowiązek jej opracowania wynika bezpośrednio
z
zapisów
ustawy
z
dnia
3
października
2008
r.
o
udostępnianiu
informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach
oddziaływania
na
środowisko
oraz
ustawy
z
dnia
27
marca
2003
r.
o
planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zasadniczym celem prognozy oddziaływania na środowisko jest diagnoza stanu środowiska
i wskazanie potencjalnego negatywnego oddziaływania realizacji ustaleń planu na środowisko.
PowyŜsza prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego „Rejon ul. Główieniec” w Poznaniu. Projekt planu sporządzany jest
na podstawie uchwały Nr XLIV/548/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 4 listopada 2008 r. Dotyczy
obszaru zlokalizowanego we wschodniej części Poznania, w dzielnicy Nowe Miasto. Obejmuje swym
zasięgiem tereny połoŜone pomiędzy ul. Smołdzinowską i zlokalizowanymi przy niej zabudowaniami
spółki Volkswagen Poznań Sp. z o.o., ul. Warszawską, linią kolejową relacji Krzesiny – Kobylnica,
a terenami leśnymi Leśnictwa Zieliniec. Powierzchnia obszaru objętego sporządzeniem planu
miejscowego wynosi około 22 ha.
Uchwała w sprawie sporządzenia mpzp „Rejon ul. Głównieniec” wywołana została na wniosek
właściciela części terenu, objętego granicą planu, spółki Volkswagen Poznań Sp. Z o.o. Sporządzenie
i uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Rejon ul. Główieniec”
w Poznaniu pozwoli na sformułowanie dla tego obszaru szczegółowych rozwiązań funkcjonalnoprzestrzennych, umoŜliwiających rozwój funkcji produkcyjno - usługowych, zgodnych z charakterem
samego obszaru opracowania, a takŜe terenów z nim sąsiadujących. W ten sposób wyznaczony
zostanie
jednorodny
kierunek
rozwoju
tego
terenu,
umoŜliwiający
uporządkowanie
jego
zagospodarowania i bezkolizyjne funkcjonowanie. Istotnym elementem planu miejscowego jest
równieŜ sformułowanie zasad ochrony środowiska przyrodniczego, zwłaszcza terenów zieleni,
połoŜonych w
północnej
części
opracowania
planu, a
takŜe
zdefiniowanie
zasad
obsługi
komunikacyjnej terenu oraz zaopatrzenia w sieci infrastruktury technicznej.
W strukturze funkcjonalno – przestrzennej, wskazanej w projekcie planu, dominują tereny
obiektów produkcyjnych wysokich technologii (1-3P). Ponadto, w południowej części planu
38
wyznaczono teren przeznaczone pod zabudowę usługowa (U) oraz teren obiektów produkcyjnych
z dopuszczeniem zabudowy usługowej (P/U), natomiast w części północnej wskazano trzy tereny
wyłączone z zabudowy, przeznaczone pod zieleń leśną (1-2ZL) oraz do zalesień (RL).
Prognoza składa się z pięciu części. W pierwszej omówiono metodologię i zasadność jej
sporządzania.
W
drugiej
części
scharakteryzowano
środowisko
przyrodnicze
w
podziale
na poszczególne komponenty: obecne zagospodarowanie terenu, warunki geologiczno-gruntowe,
rzeźbę terenu i gleby, warunki wodne, florę, faunę, klimat lokalny oraz oceniono istniejący stan
środowiska pod względem jakości powietrza, wód i klimatu akustycznego.
W trzeciej części szczegółowo omówiono zapisy projektu planu i wskazano na powiązania ich
z
zapisami
innych dokumentów
– „Studium
uwarunkowań i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego miasta Poznania” oraz Programem ochrony środowiska miasta Poznania na lata 20092012. Wykazano takŜe potencjalne skutki dla środowiska w wyniku braku realizacji ustaleń projektu
planu.
W
czwartej
części
zwrócono
uwagę
na
problemy
ochrony
środowiska,
związane
z zagadnieniami regulowanymi w projekcie planu, szczególnie w kontekście obowiązujących regulacji
prawnych. W piątej omówiono potencjalne oddziaływanie realizacji ustaleń projektu planu
na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego, wskazano teŜ rozwiązania mające na celu
zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem
realizacji projektowanego planu.
39

Rejon ul. Główieniec-prognoza - miejska pracownia urbanistyczna

Transkrypt

Podobne dokumenty

Koncepcja projektu miejscowego planu zagospodarowania gm

Analiza hałasu a miejscowy plan

Brześć Kujawski, dnia ……………………

PRZYGOTOWANIE DO BADANIA KOLONOSKOPOWEGO Aby jelito

zał nr 1 Jabłoń.cdr

DZIAŁKA na SPRZEDAŻ 29525/3877/OGS Opis

KONFERENCJA WARR WARTO„Ć NIERUCHOMO„CI W KONTEK