I FZ 276/14 - Postanowienie NSA

20.10.2014
I FZ 276/14 - Postanowienie NSA z 2014-09-16
I FZ 276/14 - Postanowienie NSA
Data orzeczenia
2014-09-16
orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-07-23
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Maria Dożynkiewicz /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne
Przywrócenie terminu
Sygn. powiązane
I SA/Po 523/14 - Postanowienie WSA w Poznaniu z 2014-10-08
Skarżony organ
Dyrektor Izby Skarbowej
Treść wyniku
Oddalono zażalenie
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 270 art. 86 par. 1, art. 87 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
SENTENCJA
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA: Maria Dożynkiewicz (spr.), ,
, po rozpoznaniu w dniu 16 września 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia
R. Sp. z o.o. w T. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25
czerwca 2014 r. sygn. akt I SA/Po 523/14 w zakresie odmowy przywrócenia terminu w sprawie ze
skargi R. Sp. z o.o. w T. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w P. z dnia 25 września 2013 r. nr ... w
przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń 2011 r. postanawia oddalić zażalenie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem z 25 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Po 523/14 Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Poznaniu odmówił przywrócenia terminu do wniesienia skargi R. Sp. z o. o. w T. na
decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w P. z 25 września 2013 r. nr ... w przedmiocie podatku od towarów
i usług za styczeń 2011 r.
Wnosząc skargę na wskazaną decyzję, spółka złożyła wniosek o przywrócenie terminu do jej
wniesienia. W uzasadnieniu wniosku skarżąca podniosła, że stronie dokonano zastępczego doręczenia
decyzji. Pomimo powzięcia wiadomości o tym doręczeniu strona nie była w stanie sporządzić w
terminie skargi. Skarżąca podniosła, że Prokuratura Rejonowa w K. wydała postanowienia o żądaniu
wydania rzeczy i na tej podstawie zabezpieczyła dokumentację księgową spółki. Brak dokumentacji
księgowej uniemożliwił zaś przygotowanie skargi do sądu administracyjnego. Dokumentacja została
zwrócona podatniczce 5 maja 2014 r. Tego też dnia ustała przyczyna uniemożliwiająca sporządzenie
skargi do sądu administracyjnego. Skarżąca podniosła też, że awizo z powiadomieniem o dostarczeniu
decyzji zostało złożone w skrzynce, strona jednak awizo tego nie znalazła.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że wniosek nie zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Sądu
strona nie uprawdopodobniła braku winy w uchybieniu terminu. Wskazywana przez stronę przyczyna
uchybienia terminu nie może być bowiem uznana za obiektywną przeszkodę uniemożliwiającą
skarżącej wniesienie skargi w terminie. Skarżąca miała bowiem swobodny dostęp do akt postępowania
prowadzonego przez organy podatkowe. Mogła więc na każdym etapie postępowania przeglądać akta,
sporządzać z nich notatki, odpisy czy kopie. Zabezpieczenie dokumentacji spółki nie oznaczało zatem
braku możliwości sporządzenia i skutecznego wniesienia skargi w terminie. Odwołanie od decyzji
organu pierwszej instancji zostało przez skarżącą wniesione pismem z 10 lipca 2013 r., a więc ponad
rok po zabezpieczeniu dokumentów spółki przez Prokuratora. Na etapie odwoławczym okoliczność
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/730F10C257
1/3
20.10.2014
I FZ 276/14 - Postanowienie NSA z 2014-09-16
braków w dokumentacji nie stanowiła zatem przeszkody w skutecznym wniesieniu środka
odwoławczego.
WSA podniósł też, że z akt sprawy wynika, że przesyłka z decyzją była dwukrotnie awizowana, a na
zwrotnym potwierdzeniu odbioru była wzmianka, że awizo pozostawiono na drzwiach biura adresata, a
nie w skrzynce pocztowej.
W zażaleniu na postanowienie WSA spółka wniosła o jego uchylenie i przywrócenie terminu do
wniesienia skargi. Spółka zarzuciła, że WSA błędnie przyjął, że miała ona nieograniczony dostęp do akt
sprawy, skoro nie miała dostępu do kluczowego dokumentu deklaracji VAT-7 wystawionej przez jej
kontrahenta. Spółka zarzuciła też, że WSA niewłaściwie ocenił kwestię braku awiza.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej p.p.s.a.) jeżeli strona nie dokonała w
terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi
przywrócenie terminu. W piśmie z wnioskiem o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić
okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu (art. 87 § 2 p.p.s.a.).
Pozytywną przesłanką przywrócenia terminu jest zatem brak winy strony w jego uchybieniu. Brak winy
wiąże się w takiej sytuacji z obowiązkiem dołożenia szczególnej staranności przy dokonywaniu
czynności procesowej (vide wyrok NSA z 11 lutego 2003 r., sygn. akt II SA 4162/01, Mon. Praw. 2003,
nr 8, s. 340). Jedynie gdy strona nie mogła usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w
danych warunkach wysiłku, można mówić o braku winy (vide postanowienie NSA z 2 października
2002 r., sygn. akt V SA 793/03, Mon. Praw. 2002, nr 23, s. 1059).
Okoliczność powołana przez stronę w celu uprawdopodobnienia braku winy w uchybieniu terminu, tj.
zabezpieczenie dokumentacji przez Prokuraturę nie stanowi wystarczającej podstawy przywrócenia
terminu, jak słusznie przyjął Sąd pierwszej instancji. Przyczyną uchybienia terminu świadczącą o braku
winy może być tylko szczególnie ciężki przypadek, który paraliżuje możliwość działania strony. W
rozpatrywanej sprawie nie mamy zaś do czynienia z takim przypadkiem. Strona już po zabezpieczeniu
akt przez Prokuraturę wniosła odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji, a więc nie ma podstaw
do przyjęcia, że w tych samych okolicznościach nie mogła wnieść skargi od decyzji organu
odwoławczego. Nie było bowiem nagłej, nieprzewidywalnej sytuacji trudnej do przezwyciężenia przy
użyciu maksymalnego w danych warunkach wysiłku. W zasadzie strona nie wskazała, aby podjęła
jakikolwiek wysiłek w celu terminowego wniesienia skargi.
Jeżeli o braku winy w świetle art. 87 § 2 p.p.s.a. można mówić jedynie, gdy strona bądź jej
pełnomocnik nie mogli usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach
wysiłku, to w niniejszej sprawie brak winy nie został uprawdopodobniony, skoro trudno uznać na
podstawie przedstawionych okoliczności, aby wykazano się jakimkolwiek wzmożonym wysiłkiem w
dochowaniu terminu do wniesienia skargi. Strona w każdym razie nie wskazuje na podjęcie
jakichkolwiek kroków w tym celu.
W odniesieniu do lakonicznych twierdzeń zawartych w zażaleniu podnieść trzeba, że WSA nie
wskazywał na nieograniczony dostęp do wszystkich akt, a jedynie na swobodny dostęp do akt sprawy
podatkowej wynikający ze stosownych przepisów wskazanych w uzasadnieniu postanowienia. Poza
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/730F10C257
2/3
20.10.2014
I FZ 276/14 - Postanowienie NSA z 2014-09-16
tym strona nie podała, aby próbowała zdobyć kopię dokumentu wystawionego przez jej kontrahenta
(deklarację VAT-7), którą uważa za kluczowy do sporządzenia skargi, w jakikolwiek inny sposób.
Kwestia braku awiza jest przy tym marginalna w ocenie okoliczności tej sprawy, skoro spółka
przyznała, że powzięła wiadomość o doręczeniu w trybie fikcji doręczenia, a mimo to nie była w stanie
sporządzić skargi w terminie. W zażaleniu nie wskazano zresztą, dlaczego zdaniem strony kwestia ta
została niewłaściwie oceniona przez WSA.
Reasumując, ocena determinującej odmowę przywrócenia terminu przesłanki braku winy w uchybieniu
terminu dokonana przez Sąd pierwszej instancji była prawidłowa, a okoliczności powołane w zażaleniu
nie podważyły jej.
Nie znajdując więc podstaw do uwzględnienia zażalenia, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie
art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/730F10C257
3/3