Publikacja Biofuel Cities nr.6
Transkrypt
Publikacja Biofuel Cities nr.6
Nr. 6 Listopad 2008 kwartalnik Od Redakcji PER GODFROIJ, SENTERNOVEM [email protected] Drodzy czytelnicy, Z wielką przyjemnością przedstawiam Państwu Nr 6 kwartalnika Biofuel Cities. Przejąłem rolę koordynatora od John’a Neeft, jak i równieŜ przygotowania wstępnego artykułu w kwartalniku. Mam zatem zaszczyt zaprosić Państwa do lektury nowego numeru Biofuel Cities. Teraz, gdy mamy za sobą pierwszy rok partnerstwa, chciałbym spojrzeć wstecz na dotychczasowe osiągnięcia zanim wprowadzę Państwa w sprawy, które mają się wydarzyć w nadchodzących miesiącach. Europejskie Partnerstwo Miast Biopaliwowych szybko osiągnęło „pełną prędkość” po sukcesach w pierwszej fazie: liczba uczestników rośnie z kaŜdym miesiącem, organizowane są ciekawe warsztaty i wyjazdy szkoleniowe, konsorcjum opublikowało szereg raportów. W przyszłości konsorcjum będzie nastawione na organizację kolejnych imprez i dostarczanie Państwu informacji, raportów i narzędzi. W planach są takie produkty jak: przewodnik techniczny po biopaliwach, przewodnik na temat zrównowaŜonego wprowadzania biopaliw, podręcznik polityczny i narzędzie do monitoringu postępów w projekcie on-line, a strona internetowa będzie rozszerzona o nowe elementy prowadzące Państwa krok po kroku. Wracając jednak do kwartalnika: niniejszy numer skupia się na zrównowaŜonym wprowadzaniu biopaliw transportowych, co jest – w mojej opinii – sprawą bardzo istotną. Nowe, innowacyjne technologie często wkraczają na rynek poprzez tzw. wczesne rynki małej skali. Uczestnicy tych rynków – pragnąc rozwiązać problemy publiczne – często są w stanie obniŜyć swoje oczekiwania co do poziomu działań lub chcą i są w stanie zapłacić trochę więcej za nowe technologie. W przypadku biopaliw lokalne floty pojazdów mogą stać się punktem wyjściowym dla rozwoju infrastruktury i zdobycia doświadczeń w róŜnych rodzajach wdroŜeń. Temat numeru Spis treści ZrównowaŜone wprowadzanie biopaliw transportowych Władze publiczne pragnące przestawić transport na biopaliwa stają przed szeregiem wyzwań. Opinie, czy biopaliwa są przyjazne środowisku, są podzielone, gdyŜ transport na biopaliwach jest wciąŜ stosunkowo nowym rozwiązaniem. Jednak liczba miast wprowadzających go rośnie, a transport publiczny ma szczególny potencjał dla rozwoju europejskiego rynku pojazdów przyjaznych środowisku. Technologie biopaliwowe doskonalą się i są moŜliwe zrównowaŜone rozwiązania na poziomie lokalnym. Sektor transportowy odpowiada za prawie 1/3 emisji CO2 w Unii Europejskiej, a poziom tych emisji wciąŜ rośnie. Biorąc pod uwagę wysokie ceny ropy naftowej, duŜą zaleŜność transportu od niej, bezpieczeństwo energetyczne i zmiany klimatyczne, Unia Europejska postawiła za cel wykorzystanie domieszki 10% biopaliw do paliw dla transportu do roku 2020, co będzie stanowiło powaŜną alternatywę dla paliw kopalnych. Publiczny transport miejski jest jedną z najwaŜniejszych i najbardziej widocznych usług publicznych. KaŜdego roku władze publiczne w Unii Europejskiej wprowadzają około 110.000 pojazdów pasaŜerskich i 35.000 cięŜarówek. Ich udział w rynku autobusów wynosi około 17%. Przy takim finansowym znaczeniu, zakupy publiczne są instrumentem, który moŜe odegrać waŜną rolę w zrównowaŜonym rozwoju miast, jeśli narzędzie to stosują władze publiczne dla zmiany pojazdów na przyjazne środowisku. Co więcej, finansowa wartość takich zakupów moŜe mieć istotny wpływ na rynek „czystego” transportu i tym samym wspierać przyszły rozwój technologii biopaliwowych. Strona 2 • ZrównowaŜone Wprowadzanie Biopaliw Transportowych • NEN Strona 3 • Nowe zasoby Strona 4 • Postęp prac: projekty w Unii Europejskiej na rzecz wprowadzania biopaliw Strona 5 • Biopaliwa z perspektywy eksperta – wywiad z G. Cebrat’em (FGM) Strona 6 • Postęp prac: inne pokrewne projekty w Unii Europejskiej Strona 7 • Nowości Biofuel Cities • Nota wydawnicza Strona 8 • Kalendarium Miłej lektury! Strona 2 www.biofuel-cities.eu Poznaj Partnerów Biofuel Cities: NEN: Holenderskie Centrum Standaryzacji NEN: (Nederlands normalisatieinstituut) jest narodową instytucją standaryzacji, uznawaną przez rząd holenderski. Utworzony w 1916 r. jako organizacja pozarządowa, NEN od ponad dziewięćdziesięciu lat pozostaje odpowiedzialnym i aktywnym partnerem w tworzeniu krajowych i międzynarodowych norm. NEN zatrudnia około 270 pracowników a mieści się w Delft. Misją NEN jest słuŜenie pomocą i ułatwianie procesu wyznaczania norm, a takŜe informowanie rynku i społeczeństwa na temat norm i procedur standaryzacji. NEN reprezentuje Holandię w Europie (np. w CEN – Europejski Komitet Standaryzacji) i na świecie (np. ISO – Międzynarodowa Organizacja Standaryzacji) w rozwoju norm. Ponad 1.400 komitetów standaryzacji – obejmujących szeroką problematykę i składających się z przedstawicieli wszystkich zainteresowanych stron, tzn. producentów, władz publicznych, dostawców, uŜytkowników, organizacji konsumenckich itp. – dostarcza ekspertyz i osób dla tworzenia norm. Celem NEN na poziomie krajowym jest upewnienie się, Ŝe w proces włączono wszystkie zainteresowane strony i Ŝe wyniki ich prac powstają na zasadzie pełnego konsensu. NEN zaprasza strony do udziału w pracach komitetów zajmujących się poszczególnymi tematami. NEN udziela gościny sekretariatom np. ciąg dalszy strony 1 ZrównowaŜone wprowadzanie biopaliw Wyzawania dla nabywców Wprowadzenie biopaliw wymaga zmiany całej infrastruktury transportu publicznego. Dylematy dotyczą: typów paliw (np. biodiesel), dystrybucji paliw (stacje paliwowe i system dystrybucji), typów pojazdów (cięŜkie i lekkie pojazdy), a takŜe obsługi publicznego transportu. Wprowadzanie biopaliw dotyczy przede wszystkim etanolu, biodiesla i biogazu. Identyfikacja najbardziej przyjaznych środowisku biopaliw przy stosowaniu najbardziej ambitnych kryteriów, włączając takŜe uwarunkowania przetargów publicznych jest z pewno- ścią jednym z największych wyzwań dla pragnących nabyć biopaliwa. Wybór najlepszego biopaliwa powinien być brany pod uwagę jako pierwszy. Dla przykładu: biodiesel ma wyŜszą zawartość węgla niŜ bioetanol, jednak w lokalnej sytuacji, gdy wykorzystuje się zuŜyty olej spoŜywczy do produkcji biodiesla, ogólne wskaźniki porównawcze dla bioetanolu i biodiesla mogą ulec zupełnej zmianie. Pomijając obecny podział opinii na temat biodiesla, władze publiczne zmieniające paliwo na biodiesel stają przed szeregiem wyzwań (poza wyborem najlepsze- Marzec 2007: 27 szefów państw Unii Europejskiej uzgadnia jako cel dla 2020r. 20% udziału odnawialnych źródeł energii w zuŜyciu energii i 10% udziału biopaliw w zuŜyciu paliw transportowych. 2 Ortwin Costenoble, Starszy specjalista NEN ds. standaryzacji zasobów energetycznych go biopaliwa i szeroką gamą problemów związanych z przestawieniem transportu na biopaliwo): • Dostępność transportu na biopaliwa – producenci autobusów nie dostarczą pojazdów poruszanych biopaliwami, póki nie jest to atrakcyjne finansowo. MoŜna to osiągnąć poprzez zakupy większej floty. • MoŜliwości transportu na biopaliwa – nawet jeśli dostępne i przyjazne środowisku, pojazdy napędzane biopaliwami mogą nie zaspokajać władz publicznych i naleŜy poszukiwać mądrego rozwiązania (patrz poniŜej) Strona 3 Rozwój Unii Europejskiej na poziomie politycznym Maj 2003: Uchwalono Europejską Dyrektywę Biopaliwową (Dyrektywa 2003/30/EC) w celu promocji wykorzystania w transporcie paliw wytworzonych z biomasy, a takŜe pozostałych zasobów energii odnawialnej. Dyrektywa ustanawia wartości referencyjne udziału biopaliw w rynku na poziomie 5,75% w 2010 r. (rynek benzyny i oleju napędowego). międzynarodowych prac (ISO) nad normami dla gazu ziemnego, rurociągów, kotłów i grzejników gazowych, automatycznych systemów (bio)paliw i gazu płynnego. W tym przypadku NEN odpowiada za specyfikacje i normy, niezaleŜnie od tego, czy towarzyszy temu legislacja. NEN prowadził szereg europejskich projektów w zakresie biopaliw, systemów gazowych i wodorowych, np. Porozumienia CEN lub Techniczne Raporty Badawcze, skutkiem niektórych z nich były nowe normy. Styczeń 2008: Komisja Europejska przedstawia przegląd stosowania Dyrektywy Biopaliwowej (patrz -> Nowe zasoby) stanowiącej fragment szerszej dyrektywy odnawialnych źródeł energii. Projekt dyrektywy potwierdza 10% jako cel na 2020 r. i włącza „kryteria zrównowaŜenia” celem zapobieŜenia masowym inwestycjom w paliwa tańsze, lecz szkodliwe dla środowiska, tj.: • zastosowanie biopaliw musi oznaczać obniŜenie emisji gazów cieplarnianych co najmniej o 35% w porównaniu z paliwami kopalnymi; • wykorzystanie do produkcji biopaliw po 1 stycznia 2008 r. gruntów na obszarach chronionych takich jak łąki o „wysokiej bioróŜnorodności”, lasy i mokradła nie będzie zaliczane do 10% celu. Wrzesień 2008: Parlament Europejski potwierdził w kluczowym głosowaniu 10% cel dla 2020 r. przesuwając jednak zakres dyrektywy z agropaliw na odnawialne paliwa transportowe i wyznaczając „główny” termin przeglądu w połowie okresu realizacji na 2014 r. Co więcej, tekst określa, Ŝe co najmniej 20% udziału docelowego w 2015 r. i 40% w 2020 r. musi być osiągnięte „nie z produktów Ŝywnościowych i konkurujących z Ŝywnością biopaliw drugiej generacji lub samochodów napędzanych „zieloną” elektrycznością i wodorem. kwartalnik Nr. 6 ciąg dalszy ze strony 2 ZrównowaŜone wprowadzenie biopaliw transportowych Pierwsze kroki w kierunku zakupu biopaliw przyjaznych środowisku dla transportu Zanim rozpocznie się proces publicznego przetargu, rekomendowane jest przeprowadzenie serii działań przygotowawczych dla oceny jakości biopaliw. Działania te być przejrzyste, jasne i w ten sposób stanowić jednoznaczną legitymizację kryteriów przetargów. Władze publiczne powinny podjąć następujące działania: europejskich: moŜna je zakupić i/lub wytwarzać lokalnie. Dla przykładu szereg lokalnych władz odniosło sukces w produkcji biogazu dla lokalnego transportu. Biogaz moŜe być produkowany z odpadów w oczyszczalniach ścieków lub na składowiskach, tak się dzieje w Sztokholmie i Lille. W Graz wykorzystuje się zuŜyty olej spoŜywczy do produkcji biodiesla (co opisano w Biofuel Cities Nr 2). Lokalna produkcja moŜe stanowić doskonały przykład zrównowaŜonego wprowadzenia biopaliw. Stworzyć kompletną politykę z jasno określonymi celami długookresowymi Określić politykę zrównowaŜonego transportu publicznego, która zawiera cele ilościowe, takie jak przestawienie całej floty transportu publicznego na biopaliwa do 2015 r. Osiągnąć polityczny konsens dla biopaliw Upowszechniać oświadczenia lub decyzje zarządu o wspieraniu biopaliw, podkreślając zmianę polityki lub jej nowe cele, wzmacnia to firmy obecne na rynku i potencjalnych oferentów. JednakŜe, o czym wspomniano wcześniej, procedury obejmują zakupy i uwzględnienie potrzeb infra„Biopaliwa są strukturalnych. Wybór pojazdów generalnie do- napędzanych biopaliwami jest stępne. Mogą raczej ograniczony, a konwersja być albo zaku- pojazdów na określone biopaliwo pione, albo moŜe być nieosiągalna dla puprodukowane blicznego budŜetu. Producenci lokalnie. Lokal- i dostawcy pojazdów chcą jasno na produkcja określić rynek zanim podejmą biopaliw moŜe inwestycje w produkcję i rozwój stanowić do- nowej technologii (np. nowych skonały przy- silników). kład modelowego wprowaDziałania, które moŜna podjąć dla dzenia biopaliw poprawy rynku pojazdów są naprzyjaznych stępujące: środowisku.” Rozbudzać świadomość ekologiczną Koordynować ciekawe inicjatywy lokalne i regionalne, budzące świadomość i potwierdzające wsparcie polityczne dla biopaliw. MoŜe to takŜe wpłynąć na inne podmioty i stworzyć sytuację, Ŝe inne publiczne i prywatne instytucje włączą się w lokalne działania. Współpracować siębiorstwami biopaliwami z lokalnymi przedzainteresowanymi Współpraca z odpowiednimi firmami (prywatni i publiczni właściciele flot pojazdów, korporacje taksówkowe, firmy prowadzące leasing pojazdów, producenci/importerzy samochodów, kompanie paliwowe itd.) moŜe pomóc w lepszym przygotowanie rynku do przyszłych przetargów, a władze publiczne będą lepiej poinformowane o zaopatrzeniu (w paliwa i pojazdy), potrzebach zmiany infrastruktury itp. Wspólne pozyskanie pojazdów napędzanych biopaliwami Oto dobry przykład praktyczny: Sztokholm aktywnie pozyskał przedsiębiorców dzięki doskonałej organizacji imponującego krajowego konsorcjum (wspólnie z władzami innych miast), składającego się z prywatnych i uspołecznionych sprzedawców pojazdów. Wspólne działanie doprowadziło do stworzenia nowego pojazdu na bioetanol. Podejście „krok po kroku” Przy przejściu na biopaliwa władze publiczne powinny uwzględnić jako pierwsze działanie dostosowanie infrastruktury, takie jak dystrybucja biopaliw i stacje paliwowe. Decyzje co do typu pojazdów i projekty lokalnej produkcji biopaliw powinny być drugim krokiem. Tą drogą włącza się w proces lokalne firmy waŜne dla powodzenia działań i ułatwiające je. Jak zwiększyć dostępność i zaopatrzenie w biopaliwa? Generalnie moŜna powiedzieć, Ŝe biopaliwa są łatwo dostępne w wielu krajach Strona 4 Listopad 2008 Nowe zasoby: rekomendowane strony i publikacje Strony internetowe • Przyjazne środowisku wprowadzenie biopaliw – praktyki w Sztokholmie. http://www.miljobilar.stockholm.se • Sieć Euroactiv – przegląd i informacje o polityce Unii Europejskiej oraz rozwój w zakresie biopaliw. http://www.euractiv.com/eu/transport • Znakowanie biopaliw przyjaznych środowisku przez Nordic Svan: http://www.svanen.nu/eng • Procura – inicjatywa utworzona dla wsparcia władz publicznych w Europie we wprowadzaniu zrównowaŜonych praktyk i promocji ich osiągnięć. http://www.procuraplus.org • MindisinMotion jest międzynarodowym łączem on-line i siecią dla profesjonalnych transportowców http://www.mindsinmotion.net Publikacje • Parlament Europejski i Rady Europy (2008): Propozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy na temat promocji odnawialnych źródeł energii http://www.euractiv.com/en/energy/ new-eu-renewables-law-takes-shape/ article-168998 • Naylor, R.L i inni (2007): Potrójny efekt. Biopaliwa, ochrona spoŜywcza i środowisko, w: Środowisko 49/9. • Taskforce Energy Transition (2008): Biomasa, gorący temat. Mądry wybór w trudnych czasach. http://www.biofuel-cities.eu/ index.php?id=5052&cd=&view_id=395 • Ehrenberg, H. i inni (2008): Kryteria przyjaznego wykorzystania bioenergii na skalę globalną. http://www.umweltbundesamt.de/ubainfo-medien/mysqal_medien.php? anfrage=Kennummer&Suchwort=3514 • Renewable Fuels Agency (2008): Przegląd Gallagher’a na temat pośrednich skutków produkcji biopaliw. http://www.dft.gov.uk/rfa/ reportsandpublications/ reviewoftheindirecteffectsofbiofuels.cfm • Observatoire des Energie Renouvelables: Barometr biopaliwowy. http://www.energiesrenouvelables.org/barometre.asp • Treatise (2005): Czystsze paliwa dla pojazdów. Raport na temat paliw i technologii dla transportu drogowego z perspektywy ekologicznej. http://www.treatise.eu.com/UserFiles/ TREATISE%20Cleaner%20Fuels20q% 20Vehicles,%20July07(1).pdf Dalsze źródła są dostępne na stronie internetowej Biofuel Cities (http://www.biofuel-cities.eu) regularnie aktualizowanej! 3 www.biofuel-cities.eu ciąg dalszy ze strony 3 Postęp prac: Projekty UE dotyczące ZrównowaŜone wprowadzenie biopaliw transportowych wprowadzania biopaliw Leasing pojazdów Obecnie projekty Unii Europejskiej dotyczące biopaliw są w punkcie startowym, jeśli chodzi o wprowadzanie biopaliw w transporcie publicznym. Z tego względu poniŜsze projekty dotyczą tylko częściowo wprowadzania czystych paliw. BIOGASMAX Celem projektu jest stawienie czoła wyzwaniom, jakimi są dla miast ograniczenie zanieczyszczenia powietrza i wody, a takŜe zagospodarowanie od- padów. BIOGASMAX koncentruje się na monitorowaniu wpływu na gospodarkę i stan środowiska produkcji paliw dla transportu i wskazanie metod, które nie szkodzą środowisku. Więcej na: http://www.biogasmax.eu PROCURA W projekcie opracowuje się modele wprowadzania biopaliw, dokonuje się przeglądu narzędzi doboru pojazdów i przygotowuje się poradnik ułatwiający stworzenie i utrzymanie floty pojazdów na paliwa alternatywne dla firm prywatnych i publicznych. Więcej na: http://www.procura-fleets.eu RECODRIVE Rynek uŜywanych pojazdów W miarę jak rynek się rozwija, moŜna na nim znaleźć uŜywane pojazdy na biopaliwa w dogodnej cenie. Dla przykładu autobusy na biopaliwa z Grazu (Austria) są obecnie uŜywane przez Sofię (Bułgaria). Miasta bliźniacze Rozwiązaniem moŜe teŜ być współpraca między miastem o większym i mniejszym doświadczeniu. MoŜe ona mieć formę transferu technologii, ale takŜe przekazania uŜywanych pojazdów w „drugie ręce”. Inicjatywa ta daje mniej doświadczonemu miastu moŜliwość wykorzystania dorobku miasta bardziej doświadczonego w zakresie waŜnych punktów wdroŜenia biopaliw, takich jak: od czego zacząć i jak wcześnie identyfikować problemy i dostrzegać moŜliwości. Jak kierować zrównowaŜeniem transportu przy wprowadzaniu biopaliw? Jeśli celem jest zrównowaŜony transport na biopaliwa istotnymi kwestiami są: • redukcja emisji gazów cieplarnianych Celem projektu jest połączenie inicjatyw w zakresie wykorzystania paliw przyjaznych środowisku z dobrymi praktykami w zakresie zarządzania flotą i optymalizacją logistyki, tak aby osiągnąć oszczędność paliw ponad 10%. Projekt obejmuje wprowadzanie nowych pojazdów, takŜe tych efektywnie pracujących na biopaliwach. Więcej na: http://www.recodrive.eu Trendsetter Europe Obejmuje 54 projekty, których celem jest poprawa mobilności, jakości Ŝycia, stanu powietrza, ograniczenie hałasu i zatorów na drogach. Pięć miast europejskich (Graz, Lille, Pecs, Praga i Sztokholm) bierze udział w projekcie dla stworzenia dobrych przykładów i zachęcenia innych władz municypalnych. Trendsetter stanowi część Inicjatywy Unii Europejskiej CIVITAS. Więcej:http://www.trandsettereurope.org Strona 6 4 W zaleŜności od tego, w którym miejscu procesu zamówień władze włączą kryteria zrównowaŜenia (np. na etapie specyfikacji technicznej, jako kryteria oceny oferty, jako klauzulę wykonania kontraktu), stają się one obowiązkowe albo opcjonalne. Z prawnego punktu widzenia jest istotne, aby wybrane kryte„KaŜdego roku ria zrównowaŜonego rozwoju władze publiczne transportu miały jasne powiązaw Unii Europejnie z przedmiotem kontraktu. Co skiej kupują okowięcej – równie istotne jest ło 110.000 pookreślenie, jak wybrana spółka jazdów pasaŜerpowinna zademonstrować zbieŜskich i 35.000 ność swoich działań z wymogami cięŜarowych. Ich z zakresu zrównowaŜonego rozudział w rynku woju zapisanego w warunkach autobusów wyprzetargu (np. etykiety ekolonosi około 17%.” giczne, certyfikaty itp.). W przypadku, gdy niewykonalny jest zakup pojazdów, alternatywną opcją do rozwaŜenia przez władze publiczne jest leasing floty. przez transport – np. określenie minimalnej redukcji CO2 i jej wysokości dla biopaliw; • wpływ biopaliw na stan środowiska – np. wpływ na bioróŜnorodność, zwłaszcza gdy dla upraw energetycznych wykorzystuje się lasy deszczowe i obszary chronione; • skutki społeczne wprowadzenia biopaliw – np. wpływ na ceny Ŝywności, produkcja biopaliw świetle norm Międzynarodowej Organizacji Pracy, aspekty zdrowotne; • aspekty ekonomiczne - np. wyŜsze ceny biopaliw w porównaniu z paliwami konwencjonalnymi, ale teŜ zrównowaŜenie rozwoju lokalnego – np. nowe moŜliwości pracy i rozwój infrastruktury. Włączając te problemy władze publiczne muszą działać uwzględniając istniejące ramy procedur europejskich i krajowych. Sugestie działań uzupełniających Doświadczenia miast, które juŜ wprowadziły biopaliwa ukazują, Ŝe dodatkowe, ekonomiczne i społeczne bodźce są istotnym narzędziem pomocnym w przyspieszeniu wprowadzenie pojazdów na czyste paliwa lub biopaliwa. Najpopularniejszym rodzajem bodźców na szczeblu krajowym są niŜsze podatki dla paliw i pojazdów lub dofinansowanie czystych pojazdów i pomp biopaliwowych. Przydatnymi bodźcami szczebla regionalnego lub lokalnego są: • bezpłatne parkowanie lub parkowanie na priorytetowych „czystych” pojazdów warunkach dla • wyłączenie ich lub obniŜeniem im opłat lokalnych • wolny wjazd na strefy o obniŜonej emisji • subsydia do pojazdów • priorytety dla czystych pojazdów, np. jako taksówek. Szczegółowe informacje i wskazówki dla władz lokalnych pragnących zakupić lub przestawić się na biopaliwa znajdą Państwo w „Przewodniku zrównowaŜonego wprowadzenia biopaliw dla transportu” przygotowanego przez Biofuel Cities, autoryzowanego przez ICLEI. który niedługo będzie dostępny w wersji wydrukowanej i on-line pod adresem: www.biofuel-cities.eu. Peter Defranceschi, ICLEI Europe Kontakt: [email protected] kwartalnik Wywiad z Gerfried’em Cebrat, Austriacki Instytut Mobilności Wprowadzanie biopaliw z perspektywy eksperta Z Garfried’em Cebrat rozmawiał Peter Defranceschi, ICLEI EUROPE Gerfried Cebrat zarządza projektami dotyczącymi badań i technologicznego rozwoju innowacyjnych rozwiązań dla ruchu drogowego i transportu. P. Defranceschi: Czym jest Austriacki Instytut Mobilności (FGM-AMOR), mówiąc najkrócej? Garfried Cebrat: FGMAMOR jest niezaleŜną organizacją non-profit. FGM-AMOR i jego 41 pracowników są stowarzyszeni w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jednej z wiodących w Europie w obszarze badań ruchu. FGM-AMOR ma ogromne doświadczenia we współpracy z europejskimi instytucjami badawczymi i promocyjnymi. Instytut przygotowuje raporty o stanie rozwoju i udostępnia najnowsze wyniki badań europejskich, a takŜe najnowsze przykłady na temat zarządzania transportem i jego zrównowaŜonych technologii. P. Defranceschi: Czy mógłby Pan opisać swoje główne prace w obszarze biopaliw? Garfried Cebrat: Moje obecne prace ogniskują się na wsparciu dla przestawiania flot pojazdów na biopaliwa. Biomasa wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej jest takŜe promowana poprzez wprowadzanie pojazdów z bateriami lub pojazdów o dwu napędach. Prace przesunęły się nieco z fazy uŜytkowania na fazę produkcji biopaliw. P. Defranceschi: Jakie są ostatnie Pana prace z zakresu wprowadzania biopaliw? Garfried Cebrat: FGM-AMOR wspomaga przestawienie transportu na biopaliwa takŜe poprzez finansowanie tego procesu. Rekomendujemy certyfikację, co pozwala osiągać są normy socjalne i ekologiczne. P. Defranceschi: Jak Pan ocenia wpływ działań lokalnych i regionalnych na wzrost cen oleju w przeszłości? Czy dostrzega Pan wzrost zainteresowania biopaliwami? Garfried Cebrat: Wzrost cen oleju wynikał z rosnącego zapotrzebowania flot pojazdów, np. naleŜących do przewoźników w transporcie długodystansowym, ale takŜe do operatorów lokalnego transportu publicznego. RównieŜ prywatni uŜytkownicy brali w tym udział przestawiając się na biopaliwa, chociaŜ tylko jedna grupa produkująca samochodów osobowych i cięŜarowych oficjalnie dopuściła uŜywanie biodioesla (w mieszance 30%) w pojazdach z filtrem cząstek stałych. Wzrost cen oleju jest na pewno jednym z głównych powodów przestawiania pojazdów na biopaliwa. P. Defranceschi: Współpracuje Pan ściśle z miastem Graz, które jest często stawiane jako przykład dobrych praktyk i produkuje własne biopaliwa (biodiesel) z odpadów oleju jadalnego. Obecnie miasto planuje przestawienie się na biogaz. Jaka jest tego przyczyna? Garfried Cebrat: Lokalny operator transportu publicznego pragnął zdobyć gwarancje dla swoich autobusów EURO4 od importera i ostatnio skutecznie testował pojazdy z filtrem cząstek stałych typu retrofit. Dla autobusów EURO5, EURO6 i EEV jest trudniej otrzymać od producentów lub importerów pozwolenie na więcej niŜ 5% biodiesla. Dlatego Graz AG, właściciel operatora floty, zdecydował się uruchomić drugi schemat z wykorzystaniem biogazu produkowanego z biomasy odpadowej. P. Defranceschi: Wiele władz lokalnych prowadzi proces wprowadzenia biopaliw po uzyskaniu zgody mieszkańców. Jak Pan widzi lokalne rozwiązania dla wprowadzania biopaliw? Jakie są Pana rekomendacje dla zrównowaŜenia tego procesu? Garfried Cebrat: Dla społeczności powaŜnie działających na rzecz ograniczenia zuŜycia paliw wykorzystanie lokalnie produkowanych biopaliw jest moŜliwe i powinno Nr. 6 Listopad 2008 być wspierane przez lokalne władze. Problemy z akceptacją biopaliw pojawiają się jedynie, jeśli są one marnotrawione przez pojazdy poprzez wysokie zuŜycie i/lub jeśli silniki pojazdów są wykorzystywane ponad niezbędną konieczność. P. Defranceschi: Czy z perspektywy władz lokalnych przestawienie na technologie biopaliwowe rzeczywiście się opłaca? Garfried Cebrat: Szczególnie w przypadku Styrii (Austria) przestawienie na biopaliwa opłaciło się. Przemysł biodiesla w tym regionie rozwinął się z sukcesem, a „zielony” wizerunek Styrii, częściowo takŜe na skutek wykorzystania biopaliw, jest waŜny dla innych sektorów w regionie, takich jak turystyka. Zwolnienia podatkowe dla biodiesla nie naruszają lokalnych przychodów, bo są równowaŜone subsydiami dla rolnictwa i podatkami z przemysłu biodieslowego. P. Defranceschi: Władze publiczne operują na stosunkowo duŜej liczbie ofert rynkowych. W projekcie SU: GRE badał Pan to szczegółowo. Jakie były Pańskie ustalenia? Garfried Cebrat: Pierwotnym celem władz publicznych są usługi dla ludności. Władze skłonne są włączyć się we wprowadzenie nowych technologii paliwowych, jeśli są w stanie ponieść wysiłki, jakich to wymaga i jeśli ceny paliw są stałe lub spadają. To ma miejsce w przypadku BioCNG (mieszanina z biogazem), dla którego technologia rozwinęła się i przeszła testy z konwencjonalnym CNG. Co więcej, duŜo jest surowca do dalszej produkcji biogazu w postaci odpadów. W Szwecji są ponadto popularne biopaliwa płynne, takie jak E95 i E85. P. Defranceschi: Jaki rozwój technologii napędów moŜe ułatwić uŜytkowanie biopaliw w przyszłości? Jaka jest Pana osobista prognoza w tej kwestii? Garfried Cebrat: Po przeprowadzeniu bardziej szczegółowych symulacji rozwoju pojazdów hybrydowych jestem przekonany, Ŝe uŜytkowanie biopaliw w ich surowej formie lub jako biodiesla moŜe powrócić w nowej formie w pojazdach hybrydowych o napędzie elektrycznym. PoniewaŜ te silniki pracują w sposób niemal stabilny, jest znacznie bezpieczniej gwarantować długą trwałość silników i ich niską emisyjność. 5 www.biofuel-cities.eu ciąg dalszy ze strony 4 Postęp prac: Projekty UE dotyczące wprowadzania biopaliw COMPRO – Wspólne wprowadzanie czystych autobusów Celem projektu jest analiza warunków wspólnego wprowadzenia autobusów niezanieczyszczających powietrza (CNG i hybrydowych) w skali europejskiej. Prowadzona jest ona poprzez równoległą ocenę procesu z róŜnych punktów widzenia: od strony popytu (Czy jest moŜliwa harmonizacja lokalnego popytu na technologie i wyposaŜenie autobusów? Jakie będą korzyści dla miast ze wspólnego działania?); od strony prawnej (Czy jest moŜliwy wspólny przetarg i jak?) i od strony podaŜy (Czy taka inicjatywa spotka się z przychylnością producentów? Jakie są warunki i ograniczenia dla nich?). Aby odpowiedzieć na te pytania COMPRO korzysta z zasady partycypacji: przedstawiciele przemysłu i zainteresowanych stowarzyszeń zostali zaproszeni do udziału w działaniach COMPRO celem zapewnienia, Ŝe podjęte decyzje i wdroŜenia będą dostosowane do wymogów rynku i obowiązującego prawa. Rozpoczynając z grupą czterech lokalnych władz (Nantes, Bremen, Goeteborg i Emilia Romagna) COMPRO rozszerzyło zaproszenie do miast i regionów w całej Europie, aby wspólnie zanalizować wykonalność działań od strony popytu. Dodatkowo, aby pomóc w analizie trendów rozwoju technologii, COMPRO opracowało kwestionariusz on-line, który gromadzi informacje o lokalnych doświadczeniach z przyjaznym środowisku transportem publicznym. Kwestionariusz jest dostępny na http://www.compro-eu.org. Silvia Gaggi: [email protected] Postęp prac: Inne podobne projekty UE CO2NeuTrAlp – Transport neutralny pod względem CO2 na obszarze alpejskim Głównym celem projektu jest wprowadzenie alternatywnych, opartych o odnawialne zasoby energii, technologii napędowych do transportu w regionie alpejskim. RóŜnorodne rozwiązania technologiczne, takie jak: silniki elektryczne w lekkich pojazdach, samochodach i autobusach, silniki spalające biopaliwa oraz technologia spręŜonego powietrza będą testowane w kilku regionach Alp i na sąsiednich obszarach. Wszystkie one tworzą odmienne potencjały odnawialnych zasobów energii. W drugim etapie rozwiązania technologiczne będą testowane pod kątem moŜliwości zastosowania, efektywności kosztowej, wpływu na lokalne środowisko oraz skutki ekologiczne i gospodarcze. Powstaną propozycje harmonizacji norm technologicznych, szczególnie tych tyczących transportu i infrastruktury zaopatrzenia w paliwa na poziomie międzynarodowym. Międzynarodowa wymiana wiedzy między partnerskimi regionami powinna podnieść konkurencyjność obszaru alpejskiego na szybko rozwijającym się rynku. Projekt jest realizowany od września 2008 do sierpnia 2011 i jest współfinansowany przez Alpinie Space Programme of the European Territorial Cooperation. Zainteresowani szczegółowymi wynikami i kolejnymi wdroŜeniami mogą włączyć się w projekt jako partnerzy-obserwatorzy. Więcej: [email protected] lub http://www.CO2NeuTrAlp.net BITES Jest paneuropejską akcją upowszechniającą łańcuchy wykorzystania biopaliw w Europie. Projekt prowadzony przez sześciu partnerów będących narodowymi stowarzyszeniami (włoskie i szwedzkie stowarzyszenia biomasy, niemieckie stowarzyszenie biogazu, 6 włoska narodowa unia producentów maszyn rolniczych) i instytutami badawczymi (polski Instytut Paliw i Energii Odnawialnej) gromadzi ponad 600 członków. Regiony europejskie są weń włączone poprzez udział profesjonalnej agencji komunikacji MINERVA. Projekt gromadzi informacje o inicjatywach demonstracyjnych, które zakończyły się sukcesem pod względem wysokich wskaźników realizacji, ekonomicznej moŜliwości wykonania, stworzonych łańcuchów biopaliw. Forum gromadzi ekspertów reprezentujących róŜne punkty widzenia na wykorzystanie biopaliw, tworzących trzy grupy robocze, które oceniają wdroŜenia biopaliwowe pod kątem: technicznym, prawnym i ekonomicznym. Po dalsze informacje odwiedź: http://www.biofuelshowcase.eu ELOBIO Partnerzy z siedmiu europejskich krajów (Holandia, Belgia, Polska, Hiszpania, Dania, Austria i Szwecja) uruchomili projekt ELOBIO sponsorowany przez Program UE Inteligentna Energia dla Europy, ukierunkowany na tworzenie efektywnych i łatwych do wdroŜenia polityk biopaliwowych. Głównym celem projektu jest identyfikacja działań politycznych przydatnych w promocji biopaliw. Równocześnie projekt dąŜy do ominięcia lub minimalizacji negatywnego wpływu rozwoju rynku biopaliw na inne cele polityczne w energetyce odnawialnej i na innych rynkach, takich jak rynek spoŜywczy i paszowy, rynek biomasy dla produkcji ciepła i elektryczności, czy rynek materiałów lignocelulozowych. W trakcie projektu prowadzony będzie przegląd doświadczeń z realizacji polityki rozwoju biopaliw i innych odnawialnych źródeł energii oraz ich wpływu na inne rynki. Powstają liczne opracowania łatwych do wdroŜenia polityk biopaliwowych i modeli oceny ich realizacji, włączających wszystkie zainteresowane strony i uwzględniających róŜnorodne aspekty. Wyniki projektu będą upowszechnione wśród polityków i osób aktywnych na rynku biopaliw oraz innych powiązanych z nim sektorów. Po więcej informacji odwiedź: http://www.elobio.eu kwartalnik Nowości Biofuel Cities Warsztaty nt. standaryzacji biopaliw Pierwsze warsztaty Europejskie Partnerstwo Miast Biopaliwowych nt. standaryzacji biopaliw organizuje wiosną 2009 r. NEN (Netherlands Centre for Standarisation). Podstawą warsztatów będzie ostatnio opublikowany raport o barierach wprowadzenia biopaliw. Jego wnioski zostaną wykorzystane przy przygotowaniu propozycji standaryzacji, która będzie dyskutowana na warsztatach. Jako część tego procesu NEN prowadzi badania istniejących baz danych w celu określenia odpowiednich międzynarodowych norm, które wspomogą rozwój rynku lokalnych inicjatyw wykorzystania paliw alternatywnych. Jeśli uwaŜacie Państwo, Ŝe moŜecie zwiększyć skuteczność tej dyskusji lub po prostu jesteście zainteresowani jej przedmiotem, skontaktujcie się z organizatorami pocztą komputerową. Organizatorzy uwaŜają, Ŝe warsztaty są przeznaczone zwłaszcza dla dostawców, producentów i władz publicznych. Jak dotąd NEN skoncentrował się na trzech głównych „paliwach”: biogaz/ biometanol, etanol w silnikach biodiesla (E95) oraz zuŜyty olej i tłuszcze. Decyzja o lokalizacji warsztatów jeszcze nie zapadła i będzie ogłoszona na stronie internetowej http:// www.biofuel-cities.eu i w miesięczniku Biofuel Cities Update. Jeśli chcą Państwo wnieść swój wkład i/lub uczestniczyć w warsztatach, proszę kontaktować się z: Jarno [email protected] 2007 r. Z pomocą osób w nim umieszczonych byliśmy w stanie przygotować duŜo bardziej kompletne wydaniez 2008 r. Raport staje się bardziej wartościowyz kaŜdą włączoną osobą i organizacją, dlatego planujemy rozszerzać go i dopracowywać. W tej sytuacji zapraszamy wszystkich gorąco do rejestracji z określeniem sfery zainteresowań on-line ze strony Biofuel Cities lub pocztą komputerową do [email protected]. Jeśli nie uczestniczycie Państwo w Europejskim Partnerstwie Miast Biopaliwowych, moŜecie się równieŜ łatwo zarejestrować (rejestracja jest wolna od opłat i nie nakłada Ŝadnych zobowiązań). Projekty i działania biopaliwowe w Unii Europejskiej (Wydanie II) Celem raportu jest przeglądowe ujęcie europejskich projektów i działań w obszarze biopaliw dla transportu. Lista projektów i działań w nim zawarta pochodzi z bazy danych znajdującej się na naszej stronie http://www.biofuelcities.eu. Drugie wydanie raportu dostarcza doskonałego wglądu w działania, jednak jest wciąŜ niekompletne. W następnych edycjach raportu chcemy zwiększyć liczbę danych i upewnić się, Ŝe wykazane są projekty z wszystkich krajów europejskich. Jeśli znacie Państwo interesujący projekt, który nie znalazł się na naszej liście, Wasz wkład będzie serdecznie witany, najbardziej poŜądane jest dodanie projektu do bazy danych on-line. MoŜna to zrobić osobiście lub przesłać informacje na adres: [email protected]. Dakhorst: HenkvanderHoek: [email protected] NEN, Holandia Dwie nowe publikacje Biofuel Cities! Kto jest kim i gdzie w obszarze biopaliw (Wydanie II) Drugie wydanie raportu ukazało się ostatnio on-line. Raport przedstawia osoby i organizacje aktywne w Europie w obszarze biopaliw dla transportu i ma na celu stworzenie referencji dla osób zaangaŜowanych w temat. Raport jest dostępny na naszej stronie internetowej (http://www.biofuel-cities.eu). Planujemy wydać drukiem oba zaktualizowane raporty na początku i w połowie 2009. Nr. 6 Listopad 2008 Od wydawcy Kwartalnik Biofuel Cities wydawany jest w ramach działania koordynacyjnego Biofuel Cities European Partnership. Chcemy informować Państwa na bieŜąco o postępach projektu, mającego na celu szersze wdroŜenie biopaliw do powszechnego uŜytku na terenie całej Europy. Bezpłatne egzemplarze kwartalnika dostępne są w: SenterNovem PO Box 8242, 3505 RE Utrech, The Netherlands, [email protected], fax +31 30 231 6491 Wydawca International Network For Environmental Management e.V. (INEM) Prezes: Ludwig Karg www.inem.org Redaktorzy Sabine Conrad oraz Vivien Führ B.A.U.M. Consult GmbH, Gotzinger Str. 48/50 81371 München, Germany / INEM e.V. (copy-editors): Stefanie Lay, Director Information Services, Mark Hidson, Director Sustainable Procurement, i Clara Leonard, ICLEI European Secretariat; Dr John Neeft, Koordynator projektu Biofuel Cities, Marieke Harteveld, Per Godfroij oraz Bregje van Keulen, SenterNovem. Podziękowania Publikacja ta jest częścią Biofuel Cities European Partnership. Działania te finansowane są z funduszy 6-ego Programu Ramowego Unii Europejskiej i znajdują się w obszarze działalności programu „Alternative motor fuels: Biofuel Cities” Kwestie prawne Prawa autorskie publikowanych artykułów naleŜą do ich autorów a informacje zawarte w publikacjach nie mogą być przetwarzane ani publicznie udostępniane bez zgody autorów. Jednocześnie wydawcy informują, iŜ opinie zawarte w artykułach nie musza pokrywać się ze zdaniem przedstawicieli Komisji Europejskiej oraz Konsorcjum realizującego projekt Biofuel Cities European Partneship. Copyright © 2008, International Network for Environmental Management e.V. (INEM), Hamburg, Germany. Wszystkie prawa są zastrzeŜone. śadna część tej publikacji nie moŜe być kopiowana bez pisemnego zezwolenia INEM e.V. Zapraszamy do dyskusji Konsorcjum Biofuel Cities dąŜy do zapewnienia odpowiednich i przyjaznych dla uŜytkownika usług produktów, zarówno w zakresie informacji jak i formy ich prezentacji. PomóŜcie nam poprawić naszą pracę zgodnie z Waszymi potrzebami i Ŝyczeniami! Będziemy starannie wykorzystywać wszystkie wasze komentarze i propozycje, proszę prześlijcie je na adres: [email protected] Biofuel Cities opublikowały pierwszą wstępną wersję raportu w grudniu 7 www.biofuel-cities.eu kwartalnik biopaliw ustalone na 2020 rok? Czy biopaliwa pozostają akceptowaną alternatywą uwzględniając aspekty etyczne i moralne? Jak duŜy jest obecnie potencjał redukcji emisji gazów cieplarnianych poprzez wykorzystanie biogenicznych paliw? Kalendarz Wydarzeń 27 - 29 Listopad 2008 Environment and Energy Ryga, Łotwa Więcej informacji: http://www.fuels-of-the-future.com 3 – 4 grudnia 2008 r. Celem 4-ej międzynarodowej wystawy „Środowisko i energia” dla prezentacji energetyki, zrównowaŜonych systemów energetycznych i technologii jest włączenie się w realizację polityki energetycznej oraz wdroŜenie zrównowaŜonych systemów energetycznych. Tematyka omawiana na konferencji to: • Nowa polityka UE w zakresie uŜytkowania • odnawialnych źródeł energii: i zadania dla produkcji bioenergii Potencjały uŜytkowe biomasy dla procesów kogeneracji Odzyskiwanie energii z odpadów cele stałej • • Wykorzystanie biogazu i biopaliw drugiej generacji w transporcie Więcej informacji: http://www.btt.lv/btt/ee/?link=100000000 International Algae Congress Amsterdam, Holandia Uwzględniając sukces Pierwszego Holenderskiego Kongresu Alg organizatorzy mają przyjemność zaprosić na międzynarodową jego kontynuację, która będzie miała miejsce w Amsterdamie 3 i 4 grudnia br. Dyskusja obejmie szeroką tematykę w sześciu sesjach: badania, produkcja, przetwórstwo i wdroŜenia w przemyśle alg. Więcej informacji: http://www.algaecongress.com 1 – 2 grudnia 2008 r. Fuels for the Future 2008 Berlin, Niemcy 6-ty międzynarodowy kongres biopaliwowy BEE/UFOP „Paliwa przyszłości 2008” ma zwrócić uwagę na aktualną problematykę w zakresie rozwoju rynku biogenicznych paliw w Niemczech i Europie. Jak będą wyglądały przyszłe warunki ramowe dla biopaliw? Czy trzeba będzie ograniczyć cele dla www.biofuel-cities.eu 8 10 – 11 grudnia 2008 r. Waste to Energy Bremen, Niemcy Nr. 6 Listopad 2008 energii z odpadów i biomasy. Bremę oczekuje na ponad 160 wystawców i 2000 uczestników z całego świata. Więcej informacji: http://www.wte-expo.de 19 – 21 stycznia 2009 r. Word Future Energy Summit Abu Dhabi, Zjednoczone Emiraty Arabskie Po wielkim sukcesie Pierwszego Światowego Szczytu Energii Przyszłości oczekiwane jest kolejne spotkanie najwyŜszego szczebla decydentów w energetyce odnawialnej. Tematyka szczytu w tym roku obejmują: politykę energetyczną, inwestycje i finansowanie, przyjazne środowisku budownictwo i transport, energię: słoneczną, wiatrową, geotermalną, oceaniczną, z biopaliw, odpadów i ogniw paliwowych; zarządzanie emisjami dwutlenku węgla, strategie ochrony środowiska. Wystawa towarzysząca szczytowi będzie ponad dwukrotnie większa i będzie jej towarzyszyło pokaz ekologiczny. Więcej informacji: http://www.WorldFutureEnergySummit.com Informacje o przyszłych wydarzeniach są ogłaszane przez centrum wydarzeń na stronie internetowej Biofuel Cities Konferencja „Odpady dla energii” jest poświęcona w całości odpadom jako zasobom, biopaliwom, ekonomicznemu wykorzystaniu instalacji i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Po raz czwarty w 2008 roku otworzą swe podwoje wiodące europejskie targi http://www.biofuel-cities.eu, która jest regularnie aktualizowana!