Spis treści ksiązki

Jacek Kalinowski (red.)
UPROSZCZONE FORMY
EWIDENCJI PODATKOWYCH
Autorzy:
Monika Kalinowska
Jacek Kalinowski
Tomasz Miłek
Mikołaj Turzyński
Łódź 2009
SPIS TREŚCI
WYKAZ SKRÓTÓW ...................................................................................................................... 9
WSTĘP ..........................................................................................................................................10
CZĘŚĆ I: PODSTAWY PRAWNE FUNKCJONOWANIA MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTW – WYBRANE ZAGADNIENIA ..............................................................13
Rozdział 1: PODEJMOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY FIZYCZNE (JACEK KALINOWSKI). 13
1.1. Podstawy prawne funkcjonowania przedsiębiorstw ............................................................................. 13
1.1.1. System podatkowy w Polsce ......................................................................................................... 13
1.1.2. Ordynacja podatkowa – przegląd najważniejszych regulacji .......................................................... 17
1.1.3. Ustawa o rachunkowości .............................................................................................................. 22
1.2. Podstawy organizacji i prowadzenia działalności gospodarczej ............................................................. 25
1.3. Rejestracja działalności gospodarczej ................................................................................................... 30
Rozdział 2: WZORY WYBRANYCH DOWODÓW KSIĘGOWYCH (JACEK KALINOWSKI) ....................................... 36
2.1. Ewidencje i zestawienia ....................................................................................................................... 36
2.1.1. Karta ewidencji wyposażenia ........................................................................................................ 36
2.1.2. Książka kontroli ............................................................................................................................ 36
2.1.3. Książka kontroli sanitarnej ............................................................................................................ 36
2.1.4. Wykaz środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych ................................................... 37
2.1.5. Ewidencja przebiegu pojazdu ....................................................................................................... 37
2.1.6. Ewidencja przychodów (ryczałt ewidencjonowany)....................................................................... 38
2.1.7. Dzienne zestawienie dowodów sprzedaży .................................................................................... 38
2.1.8. Dzienne zestawienie sprzedaży nieudokumentowanej .................................................................. 38
2.1.9. Dzienne zestawienie sprzedaży VAT.............................................................................................. 39
2.1.10. Zestawienie sprzedaży miesięcznej ............................................................................................. 39
2.1.11. Ewidencja uproszczona sprzedaży VAT........................................................................................ 39
2.1.12. Ewidencja zakupów VAT ............................................................................................................. 40
2.1.13. Ewidencja sprzedaży VAT............................................................................................................ 40
2.1.14. Podatkowa księga przychodów i rozchodów ............................................................................... 41
2.1.15. Arkusz spisu z natury .................................................................................................................. 42
2.2. Dokumenty finansowe ......................................................................................................................... 43
2.2.1. Rachunek ..................................................................................................................................... 43
2.2.2. Rachunek duplikat ........................................................................................................................ 43
Strona | 2
2.2.3. Paragon fiskalny ........................................................................................................................... 44
2.2.4. Faktura VAT ................................................................................................................................. 44
2.2.5. Faktura VAT korygująca ................................................................................................................ 45
2.2.6. Faktura VAT duplikat .................................................................................................................... 45
2.2.7. Faktura VAT MP (mały podatnik) .................................................................................................. 46
2.2.8. Faktura VAT marża ....................................................................................................................... 46
2.2.9. Nota korygująca ........................................................................................................................... 47
2.2.10. Dowód wewnętrzny ................................................................................................................... 47
2.2.11. Faktura VAT wewnętrzna WNT ................................................................................................... 48
2.2.12. Polecenie wyjazdu służbowego (delegacja) ................................................................................. 49
2.2.13. Rachunek kosztów podróży (rozliczenie delegacji) ...................................................................... 50
2.3. Dokumenty kadrowo – płacowe........................................................................................................... 51
2.3.1. Kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie ................................................ 51
2.3.2. Kwestionariusz osobowy dla pracownika ...................................................................................... 51
2.3.3. Ewidencja pracowników ............................................................................................................... 52
2.3.4. Oświadczenie o przekazywaniu wynagrodzenia na rachunek bankowy .......................................... 52
2.3.5. Oświadczenie pracownika o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych ..................... 52
2.3.6. Oświadczenie pracownika zapoznaniu się z przepisami BHP i PPOŻ ............................................... 53
2.3.7. Zaświadczenie o zatrudnieniu ....................................................................................................... 54
2.3.8. Zaświadczenie o zarobkach........................................................................................................... 54
2.3.9. Karta przychodu pracownika ........................................................................................................ 55
2.3.10. Indywidualna lista płac ............................................................................................................... 56
2.3.11. Oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od
osób fizycznych (PIT-2) ........................................................................................................................... 57
Rozdział 3: EWIDENCJE PODATKOWE (TOMASZ MIŁEK) ................................................................................. 58
3.1. Księgi podatkowe ................................................................................................................................ 58
3.1.1. Pojęcie ksiąg podatkowych ........................................................................................................... 58
3.1.2. Księgi podatkowe jako dowód w postępowaniu podatkowym ....................................................... 59
3.1.3. Utrata szczególnej mocy dowodowej przez księgi podatkowe ....................................................... 59
3.1.4. Odrzucenia ksiąg jako dowodu w postępowaniu ........................................................................... 60
3.2. Podatek od towarów i usług................................................................................................................. 61
3.2.1. Zagadnienia ogólne ...................................................................................................................... 61
3.2.2. Podatnicy czynni i zwolnieni ......................................................................................................... 61
3.2.3. Obowiązek podatkowy ................................................................................................................. 62
3.2.4. Obrót ........................................................................................................................................... 63
3.2.5. Zapłata podatku ........................................................................................................................... 64
3.2.6. Możliwe wybory podatkowe......................................................................................................... 66
Strona | 3
3.2.7. Deklaracje .................................................................................................................................... 66
3.2.8. Informacje podsumowujące ......................................................................................................... 67
3.2.9. Ewidencja sprzedaży w podatku od towarów i usług ..................................................................... 68
3.2.10. Ewidencja zakupów i sprzedaży dla podatku od towarów i usług ................................................. 68
3.2.11. Kasy rejestrujące ........................................................................................................................ 69
3.3. Podatek dochodowy od osób fizycznych .............................................................................................. 69
3.3.1. Karta podatkowa .......................................................................................................................... 71
3.3.2. Ryczałt ewidencjonowany ............................................................................................................ 74
3.3.3. Podatkowa księga przychodów i rozchodów ................................................................................. 79
3.3.4. Likwidacja działalności ................................................................................................................ 108
Rozdział 4: ŚRODKI TRWAŁE ORAZ WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE – EWIDENCJA, ZASADY
AMORTYZACJI, LEASING (MIKOŁAJ TURZYOSKI) ........................................................................................... 111
4.1. Środki trwałe ..................................................................................................................................... 111
4.1.1. Definicja środków trwałych ........................................................................................................ 111
4.1.2. Klasyfikacja środków trwałych .................................................................................................... 111
4.1.3. Wycena wartości początkowej środków trwałych ....................................................................... 114
4.1.4. Ulepszenie środków trwałych ..................................................................................................... 115
4.1.5. Amortyzacja środków trwałych ................................................................................................... 116
4.1.6. Środki trwałe, których amortyzacja nie stanowi kosztu uzyskania przychodu............................... 120
4.1.7. Trwałe odłączenie częśd składowej lub peryferyjnej .................................................................... 121
4.2. Wartości niematerialne i prawne ....................................................................................................... 121
4.2.1. Zakres wartości niematerialnych i prawnych ............................................................................... 121
4.2.2. Rodzaje wartości niematerialnych i prawnych............................................................................. 122
4.2.3. Wycena wartości początkowej.................................................................................................... 124
4.2.4. Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych...................................................................... 125
4.2.5. Konsekwencje niezaliczenia składników majątkowych do środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych ................................................................................................................. 126
4.2.6. Ewidencja środków trwałych ................................................................................................... 126
4.2.7. Sprzedaż, utrata lub likwidacja środka trwałego oraz składnika wartości niematerialnych i
prawnych ........................................................................................................................................... 127
4.3. Umowy leasingu ................................................................................................................................ 128
4.3.1. Podstawowe pojęcia związane ze skutkami podatkowymi umów leasingu ............................ 128
4.3.2. Klasyfikacja umów leasingu w prawie podatkowym .................................................................... 131
4.3.3. Opodatkowanie umów leasingu ................................................................................................. 132
Rozdział 5: EWIDENCJA I ROZLICZANIE WYNAGRODZEO (MONIKA KALINOWSKA) ....................................... 135
5.1. Zagadnienia wstępne ......................................................................................................................... 135
5.1.1. Pojęcie pracodawcy i pracownika ............................................................................................... 135
Strona | 4
5.1.2. Obowiązki pracodawcy .............................................................................................................. 136
5.1.3. Obowiązki pracownika ............................................................................................................... 137
5.2. Nawiązanie stosunku pracy i dokumenty z tym związane ................................................................... 137
5.2.1. Wybór kandydata do pracy i dokumentowanie podjęcia zatrudnienia........................................... 137
5.2.2. Wstępne badania profilaktyczne ................................................................................................. 138
5.2.3. Nawiązanie stosunku pracy......................................................................................................... 139
5.2.4. Czas pracy i jego ewidencja ........................................................................................................ 141
5.3. Wynagrodzenie ze stosunku pracy ..................................................................................................... 142
5.3.1. Podstawy prawne ustalania wysokości wynagrodzenia za pracę pracownika ................................ 142
5.3.2. Składniki wynagrodzenia............................................................................................................ 143
5.3.3. Dokumentowanie wynagrodzeń .................................................................................................. 145
5.3.4. Przechowywanie dokumentów związanych z wypłaconym wynagrodzeniem............................... 146
5.3.5. Ochrona wynagrodzenia ............................................................................................................. 146
5.4. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy .................................................................................. 150
5.4.1. Urlop wypoczynkowy ................................................................................................................ 150
5.4.2. Urlopy okolicznościowe .............................................................................................................. 157
5.4.3. Dni na poszukiwanie pracy ......................................................................................................... 158
5.4.4. Urlopy bezpłatne ........................................................................................................................ 158
5.4.5. Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy............................................................................. 159
5.5. Zasiłki z ubezpieczenia w razie choroby i macierzyostwa .................................................................... 159
5.5.1. Rodzaje świadczeo przysługujących ubezpieczonym ................................................................... 159
5.5.2. Zagadnienia wstępne.................................................................................................................. 160
5.5.3. Wysokośd zasiłków ..................................................................................................................... 160
5.5.4. Wypłata zasiłku chorobowego .................................................................................................... 164
5.6. Obowiązkowe obciążenia wynagrodzeo ............................................................................................. 165
5.6.1. Składki na ubezpieczenia społeczne ............................................................................................ 165
5.6.2. Składka na ubezpieczenie zdrowotne.......................................................................................... 168
5.6.3. Podatek dochodowy od osób fizycznych ..................................................................................... 169
5.7. Obowiązki pracodawcy wobec instytucji paostwowych związane z rozliczaniem i wypłacaniem
wynagrodzeo ........................................................................................................................................... 172
5.7.1. Obowiązki ogólne ....................................................................................................................... 172
5.7.2. Składanie deklaracji .................................................................................................................... 172
5.7.3. Składanie deklaracji ZUS i opłacanie składek ............................................................................... 173
5.7.4. Opłacanie składek na Fundusz Pracy ........................................................................................... 175
5.7.5. Opłacanie składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeo Pracowniczych ................................ 176
5.7.6. Obowiązki i odpowiedzialnośd pracodawcy jako płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych
............................................................................................................................................................ 176
5.7.7. Obowiązki pracodawcy wobec PFRON ........................................................................................ 177
Strona | 5
5.7.8. Obowiązki pracodawcy na koniec roku kalendarzowego ............................................................. 178
5.7.9. Dokumentacja kadrowa.............................................................................................................. 178
5.8. Zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych i obowiązki zawierającego umowę wobec ZUS i US z
tego tytułu ............................................................................................................................................... 180
5.8.1. Wykonywanie pracy na podstawie umów cywilnoprawnych ....................................................... 180
5.9. Rozwiązanie stosunku pracy............................................................................................................... 183
5.10. Opłacanie składek na ubezpieczenia przez przedsiębiorcę ................................................................ 184
5.10.1. Opłacanie składek na ubezpieczenia za przedsiębiorców na zasadach ogólnych ........................ 184
5.10.2. Opłacanie składek na ubezpieczenia za przedsiębiorców na zasadach preferencyjnych ............. 187
CZĘŚĆ II: PROWADZENIE PODATKOWEJ KSIĘGI PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW –
CASE STUDY ............................................................................................................................. 188
Rozdział 6: ZAŁOŻENIA WSTĘPNE (JACEK KALINOWSKI) ............................................................................... 188
6.1. Dane podstawowe ............................................................................................................................. 188
6.2. Formularze rejestracyjne ................................................................................................................... 191
6.3. Polecenia........................................................................................................................................... 207
Rozdział 7: DOKUMENTACJA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY (JACEK KALINOWSKI) ....................................... 208
7.1. Dokumenty za 01.2009 ...................................................................................................................... 208
7.2. Dokumenty za 02.2009 ...................................................................................................................... 212
7.3. Dokumenty za 03.2009 ...................................................................................................................... 215
7.4. Dokumenty za 04.2009 ...................................................................................................................... 218
7.5. Dokumenty za 05.2009 ...................................................................................................................... 221
7.6. Dokumenty za 06.2009 ...................................................................................................................... 224
7.7. Dokumenty za 07.2009 ...................................................................................................................... 227
7.8. Dokumenty za 08.2009 ...................................................................................................................... 229
7.9. Dokumenty za 09.2009 ...................................................................................................................... 231
7.10. Dokumenty za 10.2009 .................................................................................................................... 234
7.11. Dokumenty za 11.2009 .................................................................................................................... 237
7.12. Dokumenty za 12.2009 .................................................................................................................... 239
Rozdział 8: DOKUMETACJA KOSZTÓW UŻYTKOWANIA SAMOCHODÓW (JACEK KALINOWSKI) .................... 241
8.1. Dokumenty za 01.2009 ...................................................................................................................... 241
8.2. Dokumenty za 02.2009 ...................................................................................................................... 252
8.3. Dokumenty za 03.2009 ...................................................................................................................... 259
8.4. Dokumenty za 04.2009 ...................................................................................................................... 265
8.5. Dokumenty za 05.2009 ...................................................................................................................... 271
8.6. Dokumenty za 06.2009 ...................................................................................................................... 276
Strona | 6
8.7. Dokumenty za 07.2009 ...................................................................................................................... 281
8.8. Dokumenty za 08.2009 ...................................................................................................................... 285
8.9. Dokumenty za 09.2009 ...................................................................................................................... 288
8.10. Dokumenty za 10.2009 .................................................................................................................... 294
8.11. Dokumenty za 11.2009 .................................................................................................................... 299
8.12. Dokumenty za 12.2009 .................................................................................................................... 304
Rozdział 9: EWIDENCJA ZAKUPU MATERIAŁÓW I TOWARÓW HANDLOWYCH (JACEK KALINOWSKI) ............ 307
9.1. Dokumenty za 01.2009 ...................................................................................................................... 307
9.2. Dokumenty za 02.2009 ...................................................................................................................... 309
9.3. Dokumenty za 03.2009 ...................................................................................................................... 311
9.4. Dokumenty za 04.2009 ...................................................................................................................... 313
9.5. Dokumenty za 05.2009 ...................................................................................................................... 316
9.6. Dokumenty za 06.2009 ...................................................................................................................... 318
9.7. Dokumenty za 09.2009 ...................................................................................................................... 320
9.8. Dokumenty za 10.2009 ...................................................................................................................... 321
9.9. Dokumenty za 11.2009 ...................................................................................................................... 322
9.10. Dokumenty za 12.2009 .................................................................................................................... 323
Rozdział 10: EWIDENCJA POZOSTAŁYCH WYDATKÓW (JACEK KALINOWSKI) ................................................ 325
10.1. Dokumenty za 01.2009 .................................................................................................................... 325
10.2. Dokumenty za 02.2009 .................................................................................................................... 327
10.3. Dokumenty za 03.2009 .................................................................................................................... 333
10.4. Dokumenty za 04.2009 .................................................................................................................... 339
10.5. Dokumenty za 05.2009 .................................................................................................................... 344
10.6. Dokumenty za 06.2009 .................................................................................................................... 350
10.7. Dokumenty za 07.2009 .................................................................................................................... 357
10.8. Dokumenty za 08.2009 .................................................................................................................... 363
10.9. Dokumenty za 09.2009 .................................................................................................................... 368
10.10. Dokumenty za 10.2009 .................................................................................................................. 374
10.11. Dokumenty za 11.2009 .................................................................................................................. 379
10.12. Dokumenty za 12.2009 .................................................................................................................. 384
Rozdział 11: POZOSTAŁE DOKUMENTY KSIĘGOWE, W TYM ZAKUP ŚRODKÓW TRWAŁYCH I WYPOSAŻENIA
(JACEK KALINOWSKI).................................................................................................................................... 390
11.1. Dokumenty za 01.2009 .................................................................................................................... 390
11.2. Dokumenty za 09.2009 .................................................................................................................... 393
11.3. Dokumenty za 10.2009 .................................................................................................................... 395
11.4. Dokumenty za 11.2009 .................................................................................................................... 397
Strona | 7
11.5. Dokumenty za 12.2009 .................................................................................................................... 398
Rozdział 12: EWIDENCJA I ROZLICZANIE WYNAGRODZEO (MONIKA KALINOWSKA) ..................................... 400
12.1. Założenia kadrowo – płacowe .......................................................................................................... 400
12.2. Akta osobowe .................................................................................................................................. 402
12.2.1. Karolina Derek.......................................................................................................................... 402
12.2.2. Tadeusz Kocnowski................................................................................................................... 409
12.2.3. Elżbieta Małyo.......................................................................................................................... 417
12.2.4. Jan Świstak ............................................................................................................................... 430
12.3. Dokumenty rozliczeniowe ................................................................................................................ 440
12.3.1. Dokumenty za 01.2009 ............................................................................................................. 440
12.3.2. Dokumenty za 02.2009 ............................................................................................................. 441
12.3.3. Dokumenty za 03.2009 ............................................................................................................. 442
12.3.4. Dokumenty za 04.2009 ............................................................................................................. 444
12.3.5. Dokumenty za 05.2009 ............................................................................................................. 449
12.3.6. Dokumenty za 06.2009 ............................................................................................................. 450
12.3.7. Dokumenty za 07.2009 ............................................................................................................. 451
12.3.8. Dokumenty za 08.2009 ............................................................................................................. 452
12.3.9. Dokumenty za 09.2009 ............................................................................................................. 453
12.3.10. Dokumenty za 10.2009 ........................................................................................................... 453
12.3.11. Dokumenty za 11.2009 ........................................................................................................... 461
12.3.12. Dokumenty za 12.2009 ........................................................................................................... 462
SPIS LITERATURY................................................................................................................... 467
Strona | 8