Zadanie dla uczestnika: Debata klasowa

Materiały dla uczestników
programu Szkoła z Klasą 2.0
Zadanie dla uczestnika: Debata klasowa
(ścieżka Kodeks w nowej
szkole)
Zadanie Debata klasowa powinno składać się z następujących elementów:
1.
2.
3.
4.
poinformowanie uczniów o idei programu i celu stworzenia Kodeksu 2.0;
przygotowanie uczniów do debaty;
zorganizowanie klasowej debaty;
utworzenie klasowej propozycji brzmienia Kodeksu 2.0.
1. Poinformowanie uczniów o idei programu i celu stworzenia Kodeksu 2.0
Nauczyciel przekazuje uczniom, z którymi przeprowadzi debatę o korzystaniu z TIK, ogólną
informację o głównej idei programu Szkoła z Klasą 2.0 oraz o celu stworzenia Kodeksu 2.0.
Przedstawia propozycję siedmiu punktów Kodeksu 2.0, przygotowaną przez organizatorów.
Najlepiej zrobić to kilka dni przed spotkaniem, by uczniowie mieli czas na zastanowienie się, co
jest dla nich szczególnie ciekawe i ważne. Można skorzystać np. z drogi e-mailowej, przy okazji
realizując jeden z postulatów nowoczesnej edukacji: „nauczyciel tworzy sprawnie działającą sieć
e-komunikacji z uczniami”. Uczniowie jeszcze przed zajęciami mogą wysłać swoje uwagi do
nauczyciela oraz koleżanek i kolegów. Można też zastosować inną formę e-komunikacji, np.
stworzyć listę lub grupę dyskusyjną (można to zrobić korzystając z mechanizmu Google Groups
lub innego narzędzia), albo forum (np. na stronie internetowej szkoły). Bardziej tradycyjną formą
dystrybucji może być rozdanie wydrukowanego materiału i/lub wywieszenie go na szkolnej
tablicy ogłoszeń. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zastosować oba te rozwiązania. Wprowadzenie
nowej formy komunikacji już na samym początku, może dać uczniom gotowy, „żywy” temat do
dyskusji.
2. Przygotowanie uczniów do debaty
To ważny element zadania – od jego przeprowadzenia, będzie w dużej mierze zależał udział i
zaangażowanie uczniów podczas samej debaty. Warto zacząć od wprowadzenia nowych pojęć,
takich jak TIK, czy netykieta. W zależności od poziomu edukacyjnego uczniów warto poruszyć
takie tematy jak: Co to jest kodeks? Po co nam zasady? itp. Możesz zadać uczniom do
przemyślenia konkretne pytania lub zaproponować przygotowanie mini-sondażu na temat
pomysłów wykorzystania TIK w szkole. Starszych uczniów można poprosić o wyszukanie
ciekawych filmików ze szkół pokazujących wykorzystanie TIK na lekcjach.
Ponadto warto pamiętać, że hasło przewodnie tegorocznej edycji brzmi: „Czytamy i odkrywamy”.
W związku z tym warto poddać refleksji następujące kwestie: Co oznacza dla nas “czytanie” a co
“odkrywanie”? Czy świat bez czytania i odkrywania jest możliwy? Kiedy korzystamy z tych
umiejętności? Czy czytamy tylko na lekcjach humanistycznych, a odkrywamy na matematycznoprzyrodniczych? Czy czytać i odkrywać można także dzięki TIK? W jaki sposób Kodeks 2.0 i jego
zapisy mogą pomóc uczniom rozwijać te umiejętności? Warto zadać kilka pytań problemowych,
które uczniowie mogą sobie przemyśleć przed klasową debatą.
Materiały dla uczestników
programu Szkoła z Klasą 2.0
3. Zorganizowanie klasowej debaty
Zajęcia rozpoczynają się od określenia celu rozmowy – jest nim wybór najważniejszych, zdaniem
uczniów, problemów związanych z korzystaniem z TIK w szkole oraz opracowanie wstępnych
zapisów szkolnego kodeksu na ten temat. Pamiętaj by w Waszym kodeksie znalazły się także
zapisy odwołujące się do hasła edycji, np.: regulujące zasady korzystania z książek dostępnych w
Internecie (uczniowie powinni umieć odróżnić legalne źródła kultury od nielegalnych). Następnie
nauczyciel dzieli klasę na pary. Uczniowie przez kilka minut rozmawiają o tym, co im się podoba
w sposobie wykorzystywania TIK w szkole przez nauczycieli i nich samych: które rozwiązania
uważają za dobre (np. zasady korzystania z komputerów na przerwach), a co można zmienić (np.
sposób kontaktu z nauczycielem po lekcjach), korzystanie z książek w wersji elektronicznej, z
multibooków, itp. Warto zachęcić uczniów, by myśleli przede wszystkim o zmianach „miękkich”,
a nie takich, które wymagają dużych nakładów finansowych. Jeśli dyskusja klasowa może trwać
dłużej (np. dwie godziny lekcyjne), warto wymienione przez uczniów „plusy” i „minusy” spisać –
mogą zostać później wykorzystane w debacie szkolnej. Gdy nie ma czasu na tworzenie takiej
listy, wystarczy że uwagami podzieli się kilkoro uczniów (ochotników lub wskazanych przez
nauczyciela).
Na forum całej klasy uczniowie wraz z nauczycielem zastanawiają się, którymi dziedzinami
kodeksu chcą się zająć. Mogą pominąć te wątki, które uważają za trudne albo niemożliwe do
zrealizowania w ich szkole, czy też pozostające wyłącznie w gestii władz samorządowych (np.
środki finansowe na zakup dodatkowego wyposażenia pracowni komputerowej).
Pracując w czteroosobowych zespołach, uczniowie dyskutują na temat możliwych zapisów
dotyczących wybranej przez siebie (lub wskazanej przez nauczyciela) reguły szkolnego kodeksu
(można podzielić uczniów, biorąc pod uwagę dwie kategorie: część zespołów pracuje nad
zagadnieniami TIK inni zastanawiają się nad hasłem „Czytamy i odkrywamy” w kontekście
zapisów do Kodeksu). Wstępne pomysły, niekiedy sformułowane w postaci pytań (np. czy na
lekcji możemy korzystać z telefonów w celu wyświetlenia treści lektury? ) albo wariantowo (np. z
nauczycielem po szkole kontaktujemy się poprzez SMS-y/tylko poprzez e-mail), uczniowie
zapisują na dużych kartkach papieru i/lub w komputerze, a następnie krótko przedstawiają
innym.
4. Utworzenie klasowej propozycji brzmienia Kodeksu 2.0
Uczniowie z pomocą nauczyciela dyskutują nad spisanymi propozycjami i zastanawiają się, jak
można je zrealizować. Rolą nauczyciela w tej fazie jest stymulowanie rozmowy i dbanie, by nie
została zdominowana przez kilka osób.
W wyniku dyskusji zespoły modyfikują (lub nie) swoje pierwotne pomysły, a następnie nauczyciel
lub wybrani uczniowie zapisują zebrane propozycje na tablicy i (jeśli to możliwe) na komputerze.
W ten sposób powstaje klasowa propozycja Kodeksu 2.0, którą uczniowie zaproponują kolegom i
koleżankom z innych klas na Debacie szkolnej.