Prezentacja programu PowerPoint

Transkrypt

Prezentacja programu PowerPoint
Kodyfikacja prawa
samorządu
terytorialnego
Sławomir Brodziński
Samorząd terytorialny w Polsce
gmina
powiat
województwo
Prawo samorządu terytorialnego
Źródła prawa według Konstytucji RP (art. 87):
1) Konstytucja
2) ustawy
3) ratyfikowane umowy międzynarodowe
4) rozporządzenia
5) akty prawa miejscowego
Prawo samorządu terytorialnego
1) Konstytucja RP – art. 163-172 w rozdziale VII oraz
art. 16 w rozdziale I
2) ustawy – około 20 najważniejszych
(według Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji),
w tym 3 ustawy ustrojowe
3) ratyfikowane umowy międzynarodowe –
Europejska Karta Samorządu Lokalnego
4) rozporządzenia
5) akty prawa miejscowego
Ustrój samorządu terytorialnego
1) ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie
gminnym
2) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
powiatowym
3) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
województwa
Gmina
Ustawa
z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym.
Art. 1. 1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa
wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie,
należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową
oraz odpowiednie terytorium.
Powiat
Ustawa
z dnia 5 czerwca 1998 r.
o samorządzie powiatowym.
Art. 1. 1. Mieszkańcy powiatu tworzą z mocy
prawa lokalną wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o powiecie,
należy przez to rozumieć lokalną wspólnotę
samorządową oraz odpowiednie terytorium.
Województwo
Ustawa
z dnia 5 czerwca 1998 r.
o samorządzie województwa.
Art. 1. 1. Mieszkańcy województwa tworzą z mocy
prawa regionalną wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o województwie
lub samorządzie województwa, należy przez to
rozumieć regionalną wspólnotę samorządową
oraz odpowiednie terytorium.
Samorząd gminny
od 27 maja 1990 r.
pierwsze wybory 27 maja 1990 r.
Samorząd powiatowy
od 1 stycznia 1999 r.
pierwsze wybory 11 października 1998 r.
Samorząd województwa
od 1 stycznia 1999 r.
pierwsze wybory 11 października 1998 r.
Zmiany ustaw samorządowych
1/ ustawa o samorządzie gminnym – 64
+ 3 zmiany po wyrokach TK
+ 3 teksty jednolite (po ostatnim 2 zmiany)
2/ ustawa o samorządzie powiatowym – 35
+ 2 teksty jednolite
3/ ustawa o samorządzie województwa – 38
+ 2 teksty jednolite
+ 2 zmiany przyszłe
Charakter zmian
ustaw samorządowych
1) doraźne – większość zmian
2) systemowe – zmiany w ustawie o samorządzie
gminnym po uchwaleniu ustawy o bezpośrednim
wyborze wójta, burmistrza, prezydenta
Przyszłe zmiany
ustaw samorządowych
1) Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki
Regionalnej Sejmu RP – 6 zmian ustawy gminnej,
2 zmiany ustawy powiatowej, 2 zmiany ustawy
wojewódzkiej
2) Prezydencki projekt ustawy o współdziałaniu
w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i
regionalnego oraz o zmianie niektórych ustaw – 38
nowych przepisów, 45 zmian ustawy gminnej, 59 zmian
ustawy powiatowej, 28 zmian ustawy wojewódzkiej
Przyszłe zmiany
ustaw samorządowych
3) Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji projekt
ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym
oraz o zmianie niektórych innych ustaw – 11 zmian
ustawy gminnej
4) Raport o stanie samorządności terytorialnej
w Polsce (Raport Hausnera) – tom II – koncepcja
trzeciego etapu reformy samorządowej
Wniosek legislacyjny
Brak kodyfikacji prawa samorządu terytorialnego:
1) brak całościowego przeglądu prawa
samorządowego, w tym ustrojowego
2) destabilizacja prawa samorządowego
3) zachwianie równowagi ustrojowej organów
jednostek samorządu terytorialnego (gmina)
4) brak części ogólnej prawa samorządu
terytorialnego
5) powtórzenia identycznych przepisów prawnych
Wniosek legislacyjny
6) wprowadzanie niezrozumiałych różnic
w obrębie tych samych rozstrzygnięć legislacyjnych
7) brak uregulowań prawnych
Wniosek legislacyjny
Kodyfikacja prawa samorządu terytorialnego!
Wzór: Kodeks wyborczy z 5 stycznia 2001 r.
Wzór dobry – kodyfikacja prawa wyborczego
(5 ordynacji wyborczych)
Wzór zły – 6 zmian jeszcze przed wejściem
Kodeksu w życie, 1 zmiana po wyroku TK
Wniosek legislacyjny
1) „O potrzebie powołania Komisji Kodyfikacyjnej Prawa
Samorządowego” – Krystian M. Ziemski, Maciej Kiełbus –
„Wspólnota”, 12 października 2013 r.
2) Wniosek XI Kongresu Miast Polskich w sprawie
powołania komisji kodyfikacyjnej ds. prawa
samorządowego – Kraków, 8 listopada 2013 r.
3) „Kodyfikacja samorządu” – Jan K. Czubak, Sławomir
Brodziński – „Wspólnota”, 7 grudnia 2013 r.
Wniosek legislacyjny
4) !!! Wiesław Kisiel: Polskie ustawy
samorządowe. Ujęcie porównawcze i historyczne,
Kraków 2003.
Wniosek legislacyjny
Brak kodyfikacji prawa samorządu terytorialnego:
1/ Art. 19. 1. (ustawy gminnej) Rada gminy wybiera ze
swego grona przewodniczącego i 1-3
wiceprzewodniczących
2/ art. 14. 1. (ustawy powiatowej) Rada powiatu wybiera
ze swego grona przewodniczącego
i jednego lub dwóch wiceprzewodniczących
3/ Art. 20. 1. (ustawy wojewódzkiej) Sejmik województwa
wybiera ze swojego grona przewodniczącego oraz nie
więcej niż 3 wiceprzewodniczących
Wniosek legislacyjny
Brak kodyfikacji prawa samorządu terytorialnego:
1/ Art. 33. 2. (ustawy gminnej) Organizację
i zasady funkcjonowania urzędu gminy określa regulamin
organizacyjny, nadany przez wójta
w drodze zarządzenia
2/ art. 35. 1. (ustawy powiatowej) Organizację
i zasady funkcjonowania starostwa powiatowego określa
regulamin organizacyjny uchwalony przez radę powiatu na
wniosek zarządu powiatu
Wniosek legislacyjny
3/ Art. 41. 1. 7) (ustawy wojewódzkiej) Do zadań
zarządu województwa należy w szczególności:
uchwalanie regulaminu organizacyjnego urzędu
marszałkowskiego
Wniosek legislacyjny
Brak kodyfikacji prawa samorządu terytorialnego:
1/ Art. 24h. 4. (ustawy gminnej) Radny i wójt składają
pierwsze oświadczenie majątkowe
w terminie 30 dni od dnia złożenia ślubowania. Kolejne
oświadczenia majątkowe są składane przez radnego i
wójta co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień
31 grudnia roku poprzedniego, oraz na 2 miesiące przed
upływem kadencji.
2/ Art. 25c. 4. (ustawy powiatowej) Radny …
3/ Art. 27c. 4. (ustawy wojewódzkiej) Radny …
Wniosek legislacyjny
Projekt Kodeksu ustroju samorządu terytorialnego
Stowarzyszenia Rzeczpospolita Obywatelska
z 9 marca 2009 r. –
www.stowarzyszeniero.pl/Page/Kodeks/
1) ustawa o samorządzie gminnym
2) ustawa o samorządzie powiatowym
3) ustawa o samorządzie województwa
4) ustawa o ustroju miasta stołecznego Warszawy
Wniosek legislacyjny
5) ustawa o zasadach przystępowania jednostek
samorządu terytorialnego do międzynarodowych
zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych
Wniosek legislacyjny
16 rozdziałów i 270 artykułów
1/ dopuszczenie możliwości łączenia mandatu radnego i
mandatu wójta z mandatem Senatora RP
2/ dopuszczenie możliwości łączenia odpowiednio: mandatu
radnego gminy, powiatu lub województwa z członkostwem w
organie wykonawczym innej jednostki samorządu
terytorialnego, mandatu wójta z mandatem radnego powiatu
lub województwa, członkostwa w zarządzie powiatu lub
województwa
z mandatem radnego gminy, powiatu
lub województwa
Wniosek legislacyjny
3/ zastępca wójta i sekretarz gminy po zakończeniu
kadencji wójta składają rezygnacje z mocy prawa
4/ obowiązek zasięgania opinii rady gminy przez
wójta o kandydatach na stanowisko zastępcy
wójta i sekretarza gminy przed powołaniem na te
stanowiska
5/ ujednolicenie trybu ustalania regulaminu
organizacyjnego urzędu
Wniosek legislacyjny
6/ zlikwidowanie instytucji absolutorium
udzielonego organowi wykonawczemu jednostki
samorządu terytorialnego przez organ stanowiący
jednostki samorządu terytorialnego
7/ wprowadzenie możliwości pełnienia
obowiązków wójta przez sekretarza gminy
w przypadku przemijającej przeszkody
w sprawowaniu funkcji wójta
Wniosek legislacyjny
8/ wprowadzenie terminu „województwo”
w odniesieniu do samorządu województwa
9/ umieszczenie osobnego rozdziału dotyczącego
Górnośląskiego Związku Metropolitalnego
Koncepcja europejskiego
samorządu terytorialnego
Europejska Karta Samorządu Lokalnego
_ konwencja Rady Europy,
sporządzona w Strasburgu
15 października 1985 r.
Koncepcja europejskiego
samorządu terytorialnego
Państwa członkowskie Rady Europy,
(Polska jest członkiem Rady Europy od 26 listopada
1991 r.)
sygnatariusze niniejszej Karty,
uzgodniły, co następuje:
Koncepcja europejskiego
samorządu terytorialnego
Artykuł 3
Koncepcja samorządu lokalnego
1. Samorząd lokalny oznacza prawo i zdolność
społeczności lokalnych, w granicach określonych
prawem, do kierowania i zarządzania zasadniczą
częścią spraw publicznych na ich własną
odpowiedzialność i w interesie ich mieszkańców.
Koncepcja europejskiego
samorządu terytorialnego
2. Prawo to jest realizowane przez rady
lub zgromadzenia, w których skład wchodzą
członkowie wybierani w wyborach wolnych,
tajnych, równych, bezpośrednich i powszechnych
i które mogą dysponować organami
wykonawczymi im podlegającymi. Przepis ten nie
wyklucza możliwości odwołania się do zgromadzeń
obywateli, referendum lub każdej innej formy
bezpośredniego uczestnictwa obywateli,
jeśli ustawa dopuszcza takie rozwiązanie.
Koncepcja europejskiego
samorządu terytorialnego
Po zaznajomieniu się z powyższą Kartą, w imieniu
Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:
- została ona uznana za słuszną w całości,
jak i każde z postanowień w niej zawartych,
- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,
- będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony
pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 26 kwietnia 1993 r.
Dziękuję za uwagę