program profilaktyki - Szkoła Podstawowa nr 164 w Łodzi

PROGRAM PROFILAKTYKI
Szkoły Podstawowej nr 164
w Łodzi.
Wstęp
Szkolny program profilaktyki to zestaw działań realizowanych na terenie szkoły,
w ramach profilaktyki pierwszorzędowej, które w sposób skuteczny pozwolą na rozwijanie
w uczniach umiejętności prospołecznych oraz radzenia sobie z patologią w szerokim tego słowa
znaczeniu.
Program zawiera ogół różnorodnych działań, chroniących uczniów przed deprywacją
potrzeb rozwojowych – wzmacnianie osobowości ( oddziaływania intrapersonalne ),
modyfikujących jakość relacji z innymi w różnych kontaktach społecznych ( oddziaływania
interpersonalne ), promocję zdrowia, współpracę z rodzicami, środowiskiem lokalnym,
instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny oraz interwencje profilaktyczne w chwili
zaistnienia sytuacji kryzysowych w klasie i w szkole.
Szkolny Program Profilaktyki:
- jest uzupełnieniem zagadnień zawartych w Programie Wychowawczym szkoły, tworzy spójną
całość ze Statutem szkoły, szkolnym zestawem programów nauczania, oraz WDN,
- odpowiada na potrzeby, trudności i zagrożenia pojawiające się w szkole i w środowisku
lokalnym,
- zawiera przemyślane i zaplanowane cele do realizacji oraz treści, metody i formy
oddziaływań dostosowane do wieku uczniów,
Adresatami programu są: uczniowie, rodzice i nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 164 w Łodzi.
Podstawa prawna
Szkolny Program Profilaktyki opracowany został na podstawie dokumentów:
Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych
szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624 oraz z 31.01.2002r., Dz. U. Nr 10, poz. 96, statut szkoły ).
2. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej
i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem ( Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz. 226 ).
3. Ustawa z dn. 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 1997r. Nr 75, poz. 468, z późniejszymi zmianami ).
4. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2.04.1989r.
5. Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20.11.1989r.
6. Ustawa z dnia 7.09.1991r. o systemie oświaty ( z późniejszymi zmianami ).
7. Ustawa w dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. Nr 35, poz. 230,
z późniejszymi zmianami, tekst jednolity z dn. 27.04.2001r. ).
8. Rozporządzenie MEN w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach z dn. 30.04.2013r. ( Dz. U. z dn. 7.05.2013r., poz. 532)
9. Ustawa z dn. 9.11.1995r. ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz. U.
z 1996r. Nr 10, poz. 55 ).
10. Ustawa z dn. 29.11.1990r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998r. Nr 64,poz. 414, z późniejszymi zmianami ).
1.
Założenia programowe.
Przewidywany zakres działań:
1. Zdiagnozowanie potrzeb i problemów występujących wśród uczniów i w placówce szkolnej
poprzez:
- ankietowanie uczniów, rodziców i nauczycieli,
- obserwację zachowań uczniów w różnych sytuacjach społecznych,
- analizę dokumentacji szkoły (np. dzienniki lekcyjne, zeszyty uwag, dokumentacja pedagoga
i wychowawców klas ),
- wykorzystanie wniosków z dyskusji prowadzonych na zebraniach Rady Rodziców
i wywiadówkach.
2. Dostosowanie bieżących działań i treści programowych do potrzeb wynikających z diagnozy
– modyfikowanie zaplanowanych zadań w roku szkolnym, zgodnie z aktualnymi problemami
dydaktyczno wychowawczymi i opiekuńczymi.
3. Koordynacja działań opiekuńczo – wychowawczych i profilaktycznych w odniesieniu do
uczniów – szkoła, rodzina, środowisko lokalne.
Cel główny programu:
Zintegrowanie działań szkoły w zakresie szeroko pojętej profilaktyki wychowawczej
i profilaktyki uzależnień oraz w zapobieganiu zagrożeniom wynikającym
z uwarunkowań środowiskowych i z rozwoju współczesnego świata.
Tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole przez wszystkich uczestników życia
szkoły – uczniów, rodziców, nauczycieli i innych pracowników.
Cele szczegółowe:
UCZNIOWIE
Promowanie zdrowego stylu życia
Profilaktyka uzależnień ( alkohol, nikotyna, narkotyki, internet i inne ).
Przeciwdziałanie agresji i przemocy oraz niedostosowaniu społecznemu.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa w szkole i w środowisku.
Budowanie konstruktywnych relacji z rówieśnikami i z dorosłymi.
Modyfikowanie postaw wobec zachowań nieakceptowanych społecznie.
Poznanie skutecznych metod rozwiązywania konfliktów.
Wzmacnianie świadomości znaczenia tolerancji w kontekście budowania zespołu klasowego,
porozumienia i współpracy w kontaktach rówieśniczych.
9. Budowanie adekwatnej samooceny w aspekcie radzenia sobie ze stresem i trudnymi
emocjami.
10. Optymalne zagospodarowanie czasu wolnego uczniów.
11. Zapewnienie pomocy dydaktyczno - wychowawczej i opieki po zajęciach lekcyjnych.
12. Motywowanie uczniów do nauki oraz rozwijania zainteresowań i uzdolnień.
13. Zapewnienie pomocy socjalnej, w miarę możliwości szkoły, uczniom wychowującym się
w trudnej sytuacji materialno - bytowej.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
RODZICE
1. Włączanie rodziców do wszelkich działań edukacyjno - wychowawczych i opiekuńczych na
terenie szkoły, uwzględnianie ich opinii w projektowaniu i realizacji programów
dydaktycznych i profilaktyczno - wychowawczych.
2. Działalność informacyjna szkoły z zakresu profilaktyki wychowawczej.
3. Pomoc w sprawach socjalno – bytowych, w miarę możliwości organizacyjnych i finansowych
szkoły.
4. Doradztwo w sprawach prawnych, wychowawczych, psychologiczno-pedagogicznych.
NAUCZYCIELE
1. Współudział wszystkich członków Rady Pedagogicznej w tworzeniu i realizacji zadań
i programów z zakresu wychowania, opieki i szeroko pojętej profilaktyki.
2. Współdziałanie z rodzicami w pracy wychowawczej z uczniami.
3. Doskonalenie zawodowe nauczycieli (indywidualnie i grupowo – cała Rada Pedagogiczna )
w zakresie:
- rozwiązywania problemów wychowawczych,
- poznawania nowych metod pracy edukacyjno – wychowawczej z uczniami,
- integrowania zespołu nauczycieli w kontekście realizacji spójnych celów wychowawczo –
profilaktycznych.
4. Wzbogacanie zasobów biblioteki i szkolnej pracowni informatycznej: fachowa literatura,
pozycje zwarte, czasopisma, kasety video, programy multimedialne i inne pomoce
dydaktyczne, niezbędne w realizacji zadań wychowawczo – opiekuńczo – profilaktycznych
szkoły.
Procedury osiągania celów.
UCZNIOWIE
 Realizacja programów profilaktyczno – wychowawczych i edukacyjnych z zakresu promocji
zdrowia, przeciwdziałania uzależnieniom, przemocy i zachowaniom agresywnym oraz
niedostosowaniu społecznemu.
 Promowanie zdrowego stylu życia w ramach działań koordynatora ds. promocji zdrowia –
realizacja planu pracy wg programu sieci Szkół Promujących Zdrowie.
 Realizacja zajęć i warsztatów psychoedukacyjnych wspierających rozwój społeczny ucznia
i kształtujących samoświadomość, w kontekście podejmowania działań w grupie
i odpowiedzialności za ich skutki oraz wspomagających oddziaływania wychowawcze
szkoły.
 Realizacja programów prewencyjno – wychowawczych w zakresie podnoszenia
bezpieczeństwa uczniów w szkole, w domu i w środowisku.
 Realizacja programów skierowanych na kształtowanie pozytywnych reakcji i postaw dzieci
w działaniu na rzecz potrzebujących pomocy.
 Omawianie zagadnień dotyczących bezpieczeństwa uczniów, agresji i przemocy oraz
profilaktyki uzależnień, a także bieżących problemów wychowawczych na godzinach do
dyspozycji wychowawcy.
 Efektywne zagospodarowanie czasu wolnego uczniów po zajęciach lekcyjnych –
wprowadzenie szerokiej gamy zajęć pozalekcyjnych ( koła przedmiotowe, koła
zainteresowań, zajęcia sportowe).
 Działalność opiekuńczo – wychowawcza świetlicy, zgodnie z programem i planem pracy na
rok szkolny.
 Pomoc dydaktyczna w formie dodatkowych zajęć dla uczniów mających trudności w nauce –
zajęcia wyrównawcze dla klas I – III oraz dla uczniów klas IV – VI.
 Pomoc materialna i rzeczowa dla uczniów – stypendia szkolne, refundacja dożywiania,
dofinansowanie podręczników i pomocy szkolnych, wycieczek, udziału w spektaklach
teatralnych i kinowych, wypoczynku letniego, pomoc żywnościowa, odzież.
RODZICE
 Zapoznawanie rodziców z projektami głównych dokumentów szkolnych - Statut, Program
Profilaktyki, Program Wychowawczy, WSO, Regulamin Zachowania, programy nauczania
oraz z planem zajęć pozalekcyjnych dla uczniów, uzyskanie opinii i akceptacji rodziców.
 Realizacja zajęć i spotkań informacyjno - edukacyjnych dla rodziców, w ramach szeroko
pojętej pedagogizacji, podczas zebrań, konsultacji i narad Rady Rodziców, zgodnie
z aktualnymi potrzebami.
 Propagowanie wśród rodziców wiedzy z zakresu profilaktyki wychowawczej – udostępnianie
broszur, biuletynów informacyjnych, literatury (biblioteka szkolna, tablice informacyjne).
 Zapewnienie możliwości konsultowania problemów dydaktyczno – wychowawczych
z dziećmi z pedagogiem i psychologiem na terenie szkoły.
 Dostarczanie informacji o możliwości uzyskania pomocy pedagogicznej, psychologicznej,
prawnej i socjalnej – kierowanie do odpowiednich organizacji i instytucji.
 Włączanie rodziców do współudziału w organizacji wycieczek i imprez szkolnych dla
uczniów.
NAUCZYCIELE
 Opracowywanie indywidualnie i zespołowo dokumentów szkolnych: programów i planów
pracy, regulaminów i procedur dotyczących profilaktyki i wychowania, zatwierdzanie ich do
realizacji na posiedzeniach Rady Pedagogicznej.
 Reagowanie na wszelkie przejawy niewłaściwych i niezgodnych z przepisami szkolnymi
zachowań uczniów, adekwatne stosowanie nagród i kar przewidzianych w Statucie szkoły.
 Konsekwentne przestrzeganie zasad przyjętych w procedurach i regulaminach szkolnych
w odniesieniu do zachowania i postaw uczniów.
 Udział w kursach, szkoleniach, prelekcjach i zajęciach warsztatowych w ramach doskonalenia
zawodowego.
 Wykorzystywanie literatury i innych pomocy dydaktycznych w prowadzeniu zajęć i pracy
profilaktyczno - wychowawczej z uczniami oraz w kontaktach z rodzicami.
Narzędzia stosowane do osiągania w/w celów.












Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, Regulamin szkolny
Programy wychowawcze wychowawców klas.
Plan pracy świetlicy.
Programy profilaktyczno – wychowawcze specjalistyczne i wewnątrzszkolne .
Apele szkolne.
Spotkania ze specjalistami – psychologami, pedagogami, terapeutami.
Spotkania z przedstawicielami służb miejskich – Policja, Straż Miejska, Straż Pożarna.
Prelekcje, pogadanki, rozmowy indywidualne.
Zajęcia warsztatowe i informacyjno – edukacyjne dla uczniów, rodziców i nauczycieli.
Praca z wykorzystaniem szkolnego radiowęzła.
Konkursy, wystawy, pokazy.
Filmy tematyczne.
 Prezentacje multimedialne.
 Stała współpraca z podmiotami świadczącymi pomoc rzeczową i materialną dla uczniów i ich
rodzin.
Formy i metody podejmowanych działań: praca indywidualna i grupowa, dyskusja,
opowiadanie, burza mózgów, metoda dramy, metody aktywizujące, działania plastyczne,
twórcze, sportowe.
Oczekiwane efekty.
1. Zmniejszenie zjawiska agresji i przemocy wśród uczniów.
2. Zmniejszenie wypadkowości.
3. Wzrost wiedzy i świadomości uczniów w zakresie zagrożeń, uzależnień, bezpieczeństwa oraz
reagowania w sytuacjach trudnych.
4. Osiągnięcie przez uczniów umiejętności dokonywania właściwych i sensownych wyborów
w życiu.
5. Nabycie wiedzy o mechanizmach i następstwach zachowań ryzykownych.
6. Poznanie i wykorzystywanie ogólnie przyjętych norm społeczno – moralnych, nabycie
umiejętności:
- budowania kontaktów z ludźmi,
- rozwiązywania konfliktów,
- opierania się presji grupy,
- wzmocnienie poczucia własnej wartości.
7. Wzrost ambicji i aspiracji uczniów – zwiększenie uczestnictwa w różnych typach zajęć
rozwijających zdolności i zainteresowania.
8. Zmniejszenie wśród uczniów dysproporcji w sferze materialnej.
9. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach
wychowawczych.
10. Zbudowanie wizerunku szkoły bezpiecznej, przyjaznej każdemu uczniowi.
Uwagi.
Pracę profilaktyczną szkoły, zaplanowaną w programie, wspomagają instytucje i organizacje
działające na rzecz wspierania rozwoju i osobowości dziecka, jego zainteresowań i uzdolnień,
zajmujące się przeciwdziałaniem agresji i przemocy oraz prewencją i profilaktyką uzależnień,
a także wspierających szkołę i rodzinę w sferze opieki i wychowania oraz świadczące pomoc
materialną.
Instytucje i organizacje wspierające realizację programu: Poradnia Psychologiczno
Pedagogiczna, Specjalistyczna Poradnia Wspierania Rozwoju i Terapii, Miejskie Centrum
Zdrowia Publicznego, PROM, Ośrodek Interwencji Kryzysowej, Miejska Komisja ds.
Przeciwdziałania Alkoholizmowi, Sąd Rodzinny i kuratorzy sadowi, Policja, Straż Miejska,
Straż Pożarna, Wydział Edukacji, Kuratorium Oświaty, Fundacje, Bank Żywności, MOPS,
PKPS, PCK, CARITAS, ZHP, Parafia, Rady Osiedlowe Mieszkańców, Poleski Ośrodek Sztuki,
Biblioteka Rejonowa, osoby prywatne i inne.
Szkoła na bieżąco stara się poszukiwać i pozyskiwać do współpracy osoby, instytucje
i organizacje, których działalność może przyczynić się do jej wsparcia w realizacji zadań
edukacyjnych, opiekuńczych i wychowawczych.
Ewaluacja programu.
Program profilaktyki podlega ewaluacji, której celem jest sprawdzenie efektów zaplanowanych
działań i ich modyfikowanie, stosownie do potrzeb adresatów programu oraz aktualnej sytuacji
opiekuńczo – wychowawczej i dydaktycznej szkoły.
Ewaluacja prowadzona jest przy pomocy podobnych narzędzi jak te, które służą do
diagnozowania potrzeb całej społeczności szkolnej:
- ankietowanie uczniów, rodziców i nauczycieli,
- obserwacja zachowań uczniów w różnych sytuacjach społecznych,
- analiza dokumentacji szkoły ( np. dzienniki lekcyjne, zeszyty uwag, dokumentacja pedagoga
i wychowawców klas ),
- wykorzystanie wniosków z dyskusji prowadzonych na zebraniach Rady Rodziców
i wywiadówkach,
a także:
- analiza treści programów wprowadzanych do realizacji w ramach działań profilaktyczno –
wychowawczych,
- opinie uczniów wyrażane m.in. przez członków Samorządu Uczniowskiego,
- opinie rodziców wyrażane m.in. przez członków Rady Rodziców,
- opinie nauczycieli wyrażane przez członków Rady Pedagogicznej.
Program profilaktyki opracowany dla Szkoły Podstawowej nr 164 w Łodzi jest realizowany
w sposób ciągły, przez cały etap edukacji ucznia w placówce. Na podstawie działań
ewaluacyjnych wprowadzane są ewentualne zmiany w metodach i sposobach dochodzenia do
założonych celów.