Prawne uwarunkowania lokalizacji elektrowni wiatrowych. Uwagi de

Prawne uwarunkowania lokalizacji elektrowni wiatrowych.
Uwagi de lege lata po wejściu w życie
ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych
Kwestia lokalizacji elektrowni wiatrowych wywołuje wiele konfliktów społecznobiznesowych, które wyeliminować ma – przynajmniej na poziomie regulacyjnym – ustawa z
dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych 1 (u.i.z.e.w.),
obowiązująca w porządku prawnym, zgodnie z art. 18 wspomnianej ustawy, od 16 lipca 2016
r. Wyznacza ona ramy prawne dla lokalizowania, budowy i eksploatacji elektrowni
wiatrowych, które składają się na proces inwestycyjny instalacji odnawialnego źródła energii
wykorzystującej przy wytwarzaniu energii elektrycznej siłę wiatru. Wszystkie wymienione
etapy regulowane są odrębnymi aktami prawnymi (m. in. ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym2 oraz ustawą z 7 lipca 1994 r. – Prawo
budowlane3), niemniej jednak obecnie trzon regulacyjny stanowi u.i.z.e.w. Wprowadza ona
dwie, niewystępujące dotychczas w systemie prawnym, zasady tj.: „zasadę odległościową”
oraz „zasadę lokalizacji w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego”
(m.p.z.p.). Pierwsza z nich, regulowana głównie art. 4 u.i.z.e.w., pozostaje poza ramami
podjętych rozważań. Przedmiotem analizy jest natomiast kwestia lokalizacji elektrowni
wiatrowych w oparciu o nowe przepisy prawne, które – w myśl zasady lex specialis derogat
legi generali – mają pierwszeństwo stosowania przy ustalaniu lokalizacji elektrowni
wiatrowych przed uregulowaniami u.p.z.p. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że
postanowienia u.p.z.p. nie pozostają poza zakresem podjętych rozważań, ponieważ – zgodnie
z art. 8 u.i.z.e.w. – „w sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się przepisy
ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy
z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2016. Poz. 290)”. Ponadto warto dodać,
że u.i.z.e.w. wprowadza prawne zasady lokalizacji lądowych elektrowni wiatrowych,
wyłączając spod zakresu regulacyjnego morskie elektrownie wiatrowe, co explicite
potwierdza treść art. 1 ust. 2 u.i.z.e.w. Uwaga ta ma znaczenie praktyczne ze względu na
zasady prawne wynikające z ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach
1
Dz. U. poz. 961.
Tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 199 z późn. zm.
3
Tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 290 z późn. zm.
2
energii4, która reguluje warunki dotyczące wsparcia wytwórców energii ze źródeł
odnawialnych, w tym energii z wiatru5. Wskazana ustawa odnosi się zarówno do elektrowni
wiatrowych na lądzie i morzu, czego nie można powiedzieć – jak to już zostało wskazane – o
u.i.z.e.w.
Jednym z centralnych problemów nowego porządku regulacyjnego jest fakultatywność
sporządzenia m.p.z.p. (dla inwestycji w postaci elektrowni wiatrowych), bowiem w
omawianym przypadku nie ma zastosowania art. 14 ust. 7 u.p.z.p. . Rozwiązanie takie jest
niekorzystne dla inwestorów i nie pozwoli uniknąć konfliktów związanych z lokalizacją
elektrowni wiatrowych. Co więcej, może doprowadzić do wstrzymania rozwoju energetyki
wiatrowej w Polsce. Kwestie te będą przedmiotem poniższych rozważań, głównie w punktach
3 i 4. Zanim to jednak nastąpi zostanie przedstawiony stan prawny dotyczący lokalizacji
elektrowni wiatrowych obowiązujący przed dniem wejścia w życie u.i.z.e.w. Jest to
niezbędne w celu ukazania zasad lokalizacji elektrowni wiatrowych w poprzednim porządku
prawnym, które ustawodawca chciał usprawnić przyjmując u.i.z.e.w.
[więcej: kontakt]
4
Dz. U. poz. 478 z późn. zm.
Szerzej zob. J. Baehr, P. Lissoń, J. Pokrzywniak, M. Szambelańczyk (red.), Ustawa o odnawialnych źródłach
energii. Komentarz, Warszawa 2016, passim, A. Bohdan, M. Przybylska, Podstawy prawne odnawialnych źródeł
energii i gospodarki odpadami, Warszawa 2015, passim oraz G. Skarżyński, P. Kałek, Ustawa o odnawialnych
źródłach energii. Praktyczny komentarz inwestowania w energetykę wiatrową, Warszawa 2015, passim.
5