Uchwała nr III/475/2010 - Uchwały Kolegium Regionalnej Izby

UCHWAŁA NR III/475 /2010
KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W RZESZOWIE
z dnia 26 stycznia 2010 r.
w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały Nr XXIV/173/09 Rady Gminy w Żołyni
z dnia 29 grudnia 2009 r. w sprawie zmiany inkasenta opłaty targowej
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie, po przeprowadzeniu
postępowania o uznanie za nieważną uchwały Nr XXIV/173/09 Rady Gminy w Żołyni z dnia 29
grudnia 2009 r. w sprawie zmiany inkasenta opłaty targowej - działając na podstawie art. 11
ust. 1 pkt 5, art. 18 ust. 1 pkt 1 i 18a ust. 3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku
o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm) oraz art. 91
ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze
zm.) stwierdza nieważność badanej uchwały z powodu ustalenia wynagrodzenia dla
inkasenta opłaty targowej w wysokości 80% zainkasowanej kwoty stanowiącej rekompensatę
za koszty związane z bieżącym prowadzeniem i utrzymanieniem targowiska, a nie jako
wynagrodzenia związanego wyłącznie z czynnością inkasa opłaty targowej, to jest z istotnym
naruszeniem art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
i art. 28 § 4 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.
UZASADNIENIE
Uchwała Nr XXIV/173/09 Rady Gminy w Żołyni z dnia 29 grudnia 2009 r. w sprawie
zmiany inkasenta opłaty targowej wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie
w dniu 4 stycznia 2010 r. Kolegium Izby wszczęło uchwałą Nr I/14/2010 z dnia 12 stycznia 2010 r. postępowanie
nadzorcze wobec przedmiotowej uchwały.
Przedmiotową uchwałą Rada Gminy dokonała zmian w uchwale Nr VIII/54/03 z dnia
5 grudnia 2003 r. w sprawie opłaty targowej polegających na wyznaczeniu inaksenta opłaty
targowej Ryszarda Paca oraz ustaleniu wynagrodzenia za inkaso w wysokości 80%
zainkasowanej kwoty opłaty.
W toku postępowania nadzorczego wpłynęło w dniu 25 stycznia 2010 r. pismo
Przewodniczącego Rady Gminy w Żołyni z załączonym uzasadnieniem do badanej uchwały,
z którego wynika, że działka na której zlokalizowane jest gminne targowisko jest własnością
prywatną. W związku z tym, Rada Gminy Żołynia uchwałą z dnia 16 grudnia 2002 r. Nr II/12/02
w sprawie opłaty targowej powierzyła pobór opłaty targowej właścicielowi działki ustalając
jednocześnie wynagrodzenie prowizyjne w wysokości 80% zainkasowanej kwoty opłaty,
stanowiące rekompensatę za koszty związane z zapewnieniem bieżącego prowadzenia
i utrzymania targowiska, bowiem z tego tytułu gmina nie ponosi żadnych kosztów. W grudniu
2009 r. zmienił się właściciel działki, natomiast zasady prowadzenia targowiska nie uległy
zmianie, w związku z czym Rada Gminy w Żołyni podjęła uchwałę w sprawie zmiany inkasenta
opłaty targowej, pozostałe zapisy pozostawiając bez zmian.
Kolegium Izby zważyło, co następuje:
Rada gminy określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek
opłaty targowej oraz może zarządzić pobór podatku tej opłaty w drodze inkasa, określić
i utrzymania targowiska, bowiem z tego tytułu gmina nie ponosi żadnych kosztów. W grudniu
2009 r. zmienił się właściciel działki, natomiast zasady prowadzenia targowiska nie uległy
zmianie, w związku z czym Rada Gminy w Żołyni podjęła uchwałę w sprawie zmiany inkasenta
opłaty targowej, pozostałe zapisy pozostawiając bez zmian.
Kolegium Izby zważyło, co następuje:
Rada gminy określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek
opłaty targowej oraz może zarządzić pobór podatku tej opłaty w drodze inkasa, określić
inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso, o czym stanowią przepisy art. 19 pkt 1 i pkt
2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9,
poz. 84 ze zm.). Zgodnie z art. 9 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr
1377 poz. 926 ze zm.) inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka
organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika
podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Na podstawie art.
28 § 4 tejże ustawy rada gminy może ustalać wynagrodzenie dla płatników lub inkasentów
z tytułu poboru podatków stanowiących dochody budżetu gminy.
W przedmiotowej uchwale Rada Gminy w Żołyni ustalając wynagrodzenie za inkaso
opłaty targowej w wysokości 80% zainkasowanej kwoty opłaty uznała, że będzie ono stanowić
rekompensatę za koszty związane z zapewnieniem bieżącego prowadzenia i utrzymania
targowiska. Treść powołanych przepisów regulujących pobór opłaty targowej na rzecz gminy
w drodze inkasa, a w szczególności brak dolnej czy górnej granicy wynagrodzenia inkasenta
dowodzi, że ustawodawca pozostawił wysokość tego wynagrodzenia do uznania rady gminy.
Należy zauważyć, że przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia "wynagrodzenia za
inkaso", jednak mając na uwadze specyfikę prawa podatkowego, które jest prawem
publicznym należy zauważyć, że w doktrynie prawa cywilnego przyjmuje się, że wynagrodzenie
winno być co najmniej ekwiwalentne do nakładu pracy i wartości poniesionych nakładów (por.
wyrok z dnia 23 sierpnia 2005 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie
I SA/Rz 224/05). Z przepisu art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach
i opłatach lokalnych wynika jednoznacznie, że ustalone przez radę gminy wynagrodzenie jest
związane wyłącznie z poborem przez inkasenta opłaty targowej. Inkaso jest czynnością
polegającą na pobraniu tej opłaty od dokonujących sprzedaży na targowisku i wpłaceniu jej
w e właściwym terminie organowi podatkowemu, stąd t eż nie znajduje uzasadnienia
prawnego powiązanie wysokości wynagrodzenia za inkaso z innymi okolicznościami
niemającymi związku z poborem tej opłaty. Zasady rekompensowania kosztów prowadzenia
i utrzymania targowiska, jako niezwiązanych z inkasem opłaty targowej powinna określać
umowa zawarta z wybranym podmiotem. Kolegium Izby uznało, że ustalenie wynagrodzenia za inkaso opłaty targowej nastąpiło
z istotnym naruszeniem 19 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach
lokalnych oraz art. 28 § 4 ustawy 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Mając powyższe na względzie oraz konstrukcję prawną badanej uchwały Kolegium
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie orzekło o nieważności uchwały w całości.
Na powyższą uchwałę Kolegium Izby przysługuje Gminie prawo wniesienia skargi do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie w terminie 30 dni od dnia doręczenia
uchwały za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie.