ORGANIZACJA PROCESU INTEGRCJI

ORGANIZACJA PROCESU INTEGRACJI
W SZKOLE PODSTAWOWEJ
Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI
NR 154
IM. P. E. STRZELECKIEGO
1
PODSTAWY FORMALNO – PRAWNE
Oddziały przedszkolne integracyjne oraz klasy integracyjne organizowane są i działają w
oparciu o dokumenty wewnętrzne szkoły, tj.:

Statut Szkoły Podstawowej Nr 154 z Oddziałami Integracyjnymi, jego
załączniki

Koncepcja pracy szkoły
oraz stosowne przepisy prawa oświatowego:

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572 z późn. zm.)

Rozporządzenie MEN z dn. 30 kwietnia 2013 r. w sprawie udzielania
i
organizacji
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
w
publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach.
art. 71 b ust.1.
Kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież, o których mowa w art. 1 pkt 5 i 5a
(dzieci
i
młodzież
niepełnosprawną
oraz
niedostosowaną
społecznie,
zgodnie
z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami),
wymagające stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Kształcenie to może być
prowadzone w formie nauki w szkołach ogólnodostępnych, szkołach lub oddziałach
integracyjnych, szkołach lub oddziałach specjalnych i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt
5
art. 71b ust. 5a.
Jeżeli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zaleca kształcenie dziecka odpowiednio
w przedszkolu specjalnym albo w przedszkolu, szkole podstawowej lub gimnazjum,
ogólnodostępnych lub integracyjnych, odpowiednią formę kształcenia, na wniosek rodziców,
zapewnia jednostka samorządu terytorialnego właściwa ze względu na miejsce zamieszkania
dziecka, do której zadań własnych należy prowadzenie przedszkoli lub szkół.
art. 16, ust. 7.
2
Za spełnianie obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku
nauki uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu
głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi
przepisami.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r.
w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół
(Dz. U. Nr 61 z 2001 r. poz. 624 ze zm.)
§ 5, ust. 2.
Liczba uczniów w oddziale szkoły integracyjnej oraz w oddziale integracyjnym w szkole
ogólnodostępnej powinna wynosić od 15 do 20, w tym od 3 do 5 uczniów
niepełnosprawnych.
§ 13, ust. 2.
W szkołach integracyjnych i w szkołach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi
zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających specjalne przygotowanie pedagogiczne
oraz specjalistów prowadzących zajęcia rewalidacyjne. W uzasadnionych przypadkach
w szkołach tych można zatrudnić pomoc nauczyciela.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r.
w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla
dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie
w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych
(Dz. U. Nr 228 poz. 1490 ze zm.)
§ 1.
Rozporządzenie określa warunki organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i
młodzieży
niepełnosprawnych:
niesłyszących,
słabosłyszących,
niewidomych,
słabowidzących, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z upośledzeniem
umysłowym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera i z niepełnosprawnościami
sprzężonymi,
zwanych
dalej
„uczniami
niepełnosprawnymi”,
oraz
dla
uczniów
niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym, wymagających
stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w:
3
1) przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych;
2) przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych z oddziałami
integracyjnymi;
3) przedszkolach i szkołach integracyjnych.
§ 4. ust. 1.
Przedszkola, szkoły i oddziały, o których mowa w § 1, zapewniają:
1) realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego;
2) odpowiednie, ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne
oraz możliwości psychofizyczne uczniów, warunki do nauki, sprzęt specjalistyczny i środki
dydaktyczne;
3) zajęcia specjalistyczne, o których mowa w przepisach w sprawie zasad udzielania
i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach
i placówkach;
4) inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne
oraz możliwości psychofizyczne uczniów, w szczególności zajęcia rewalidacyjne
i resocjalizacyjne;
5) przygotowanie uczniów do samodzielności w życiu dorosłym.
§ 5. ust. 1.
Dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego opracowuje się
indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, uwzględniający zalecenia zawarte w
orzeczeniu
o
potrzebie
kształcenia
specjalnego
oraz
dostosowany
do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych
ucznia, zwany dalej „programem”.
§ 6. ust. 1.
W przedszkolach i szkołach, o których mowa w § 1 pkt 2 i 3, zatrudnia się dodatkowo
nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu
współorganizowania kształcenia integracyjnego.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r.
w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania
4
uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów
w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zmianami)
§ 6. ust. 3.
W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
albo indywidualnego nauczania dostosowanie wymagań edukacyjnych, o których mowa w § 4
ust. 1 pkt 1, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia może
nastąpić na podstawie tego orzeczenia.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r.
w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 37,
poz. 204)
§ 5. ust. 1.
Dla uczniów niepełnosprawnych oraz uczniów szkół w zakładach poprawczych
i schroniskach dla nieletnich można przedłużyć okres nauki na każdym etapie edukacyjnym
o jeden rok, zwiększając proporcjonalnie
wymiar
godzin
obowiązkowych
zajęć
edukacyjnych.
CELE PROCESU INTEGRACJI
Założeniem integracji jest stworzenie środowiska, w którym mogłyby wspólnie uczyć się
i rozwijać dzieci o różnym stopniu sprawności psychofizycznej i intelektualnej.
W oddziałach przedszkolnych i klasach integracyjnych staramy się stworzyć optymalne
warunki do nabywania wiedzy oraz umiejętności społecznych, uwzględniając specyfikę
dziecka, jego potrzeby i możliwości.
Cele główne:
1. stworzenie warunków do pełnego uczestnictwa dzieci z dysfunkcjami
w życiu
społeczności szkolnej
2. wyrównywanie szans edukacyjnych w oparciu o założenie, że każde dziecko jest
w stanie osiągnąć w szkole sukces na miarę swoich możliwości
3. propagowanie idei integracji opartej na życzliwości i tolerancji
Cele szczegółowe:
5
1. umożliwienie uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych zdobycia wiedzy
i umiejętności poprzez:
 dostosowanie form i metod pracy z dzieckiem do jego potrzeb i możliwości
psychofizycznych
 opracowanie indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych
 monitorowanie postępów w procesie realizacji ww. planów i ich modyfikacja
w przypadku niezadowalających rezultatów
 różnorodność
oddziaływań
edukacyjnych
(wszechstronna
stymulacja
poznawcza)
2. kompensowanie deficytów rozwojowych poprzez:
 opracowanie indywidualnych planów terapii
 monitorowanie postępów w procesie terapeutycznym; modyfikację strategii
 zapewnienie uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych pomocy
psychologiczno-pedagogicznej, a w szczególności zajęć specjalistycznych:
korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych
i innych o charakterze
terapeutycznym (w zależności od indywidualnych potrzeb i możliwości)
3. tworzenie jak najlepszych warunków do rozwoju poprzez:
 przystosowanie budynku/poszczególnych pomieszczeń do potrzeb osób
niepełnosprawnych
 przygotowanie sal integracyjnych, w których możliwe jest organizowanie
różnorodnych
rozbudzanie
form
pracy
aktywność
(całościowej,
poznawczej
zespołowej,
dzieci
indywidualnej),
(specjalistyczne
pomoce
dydaktyczne), wyciszenie i tymczasowe odizolowanie się od grupy
(wyodrębniona przestrzeń do relaksacji);
 zapewnienie, w miarę możliwości, specjalistycznego sprzętu stosownie
do potrzeb uczniów z orzeczeniami
4. tworzenie atmosfery akceptacji i życzliwości w stosunku do osób z dysfunkcjami
poprzez:
 przekazywanie nauczycielom, pracownikom niepedagogicznym oraz rodzicom
wiedzy na temat różnorodnych zaburzeń rozwojowych; uwrażliwienie na
niepełnosprawność (warsztaty, szkolenia, zajęcia otwarte, organizacja Dnia
Integracji)
6
 organizowanie w ramach programu edukacyjnego zabaw integrujących grupę;
wykorzystywanie historyjek społecznych; stosowanie dramy i innych form
zajęciowych kształtujących postawy prospołeczne
ROLA I ZADANIA DYREKTORA SZKOŁY
Dyrektor jako osoba kierująca szkołą, do której uczęszczają uczniowie o specjalnych
potrzebach edukacyjnych, powinien być także liderem w zakresie inicjowania, kreowania
i nadzorowania procesu integracji. Do najważniejszych zadań dyrektora należy:
1. zapoznanie się z przepisami prawa oświatowego dotyczącymi kształcenia uczniów
o specjalnych potrzebach edukacyjnych;
2. zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej potrzeb i możliwości osób z zaburzeniami
i deficytami rozwojowymi;
3. organizowanie na terenie własnej placówki szkoleń z zakresu problematyki integracji,
zarówno dla rady pedagogicznej jak i pracowników administracyjnych oraz personelu
pomocniczego;
4. wspieranie nauczycieli w procesie doskonalenia zawodowego (umożliwienie
dokształcania się w zakresie pedagogiki specjalnej i różnych form terapeutycznych,
zachęcanie do udziału w konferencjach, zapraszanie do placówki specjalistów)
5. opracowanie zasad i kryteriów rekrutacji uczniów do klas integracyjnych;
6. nadzór nad realizacją indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych
(dotyczących usprawniania zaburzonych funkcji) biorąc pod uwagę, że każdy uczeń
o specjalnych potrzebach edukacyjnych winien mieć opracowany taki program;
7. organizowanie zajęć rewalidacyjnych z zastosowaniem różnych form terapii
prowadzonych przez specjalistyczną kadrę (indywidualnych lub grupowych) zgodnie
z zaleceniami znajdującymi się w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego;
8. organizowanie zajęć pozalekcyjnych, takich jak koła zainteresowań, na które - razem
z uczniami zdrowymi - mogliby uczęszczać ich niepełnosprawni rówieśnicy;
9. udzielanie pomocy i wsparcia współpracującym ze sobą na zajęciach lekcyjnych
nauczycielom: prowadzącemu i wspomagającemu, przydział zadań i obowiązków;
10. rekrutacja nauczycieli do grup i klas integracyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem
cech tj.: tolerancja, cierpliwość, wytrwałość w dążeniu do celu, umiejętność
współpracy z innymi nauczycielami, kreatywność w działaniu, dobra znajomość
7
różnorodnych form i metod pracy oraz umiejętność stosowania posiadanej wiedzy
w praktyce;
11. powołanie szkolnego Zespołu ds. Integracji;
12. sprawowanie
nadzoru
celem
pedagogicznego
lepszego
poznania
uczniów
z dysfunkcjami oraz ich potrzeb, jak również dokonania oceny pracy nauczycieli.
ROLA I ZADANIA ZESPOŁU DS. INTEGRACJI
Członkami szkolnego Zespołu ds. Integracji są:
 pedagog szkolny
 psycholog szkolny
 pedagodzy wspomagający
 nauczyciele
edukacji
wczesnoszkolnej
i
nauczyciele
przedmiotowi
uczący
w klasach integracyjnych
 terapeuta pedagogiczny
 logopeda
 terapeuta SI
Do najważniejszych zadań zespołu należy:
1. promowanie idei integracji wśród pracowników, rodziców i uczniów szkoły,
np. przygotowanie tematycznej rady pedagogicznej, organizowanie konkursów, zajęć
pokazowych itp.;
2. dostosowywanie metod i treści nauczania do potrzeb i możliwości uczniów;
3. wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia oraz oceny skuteczności
udzielanej pomocy
4. rozwiązywanie problemów wynikających ze specyfiki działań integracyjnych;
5. współpraca z instytucjami zewnętrznymi, tj. poradnia psychologiczno-pedagogiczna
i in.;
6. uczestniczenie członków Zespołu ds. Integracji w pracach innych zespołów szkolnych;
7. udział w szkoleniach podnoszących kwalifikacje;
Specjaliści wspólnie z pedagogami wspomagającymi pracują nad dostosowaniem metod,
zadań do potrzeb i możliwości dzieci. Wspólnie też oceniają i weryfikują trafność podjętych
działań.
Zakres obowiązków poszczególnych specjalistów zawarty jest w szkolnym statucie.
8
OBOWIĄZKI SPECJALISTÓW W ZAKRESIE OBJĘCIA OPIEKĄ
DZIECI POSIADAJĄCYCH ORZECZENIE
O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO
Do obowiązków nauczyciela wspomagającego należy:
1. pełnienie funkcji wychowawcy wspomagającego, opiekuna, mediatora;
2. poznanie psychofizycznych możliwości dziecka (m.in. analiza dostępnej dokumentacji
tj. opinie i orzeczenia wydane przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne; inne);
3. opracowanie wspólnie z nauczycielami przedmiotowymi indywidualnych programów
edukacyjno-terapeutycznych i dostosowanie zawartych w nich zadań do potrzeb
i możliwości dziecka;
4. przygotowanie planów wynikowych i materiałów umożliwiających opanowanie
podstawy programowej przez uczniów niepełnosprawnych;
5. różnicowanie zakresu przekazywanych treści programowych, stopnia trudności zadań
i ilości czasu przeznaczonego na ich wykonanie (indywidualizacja oddziaływań);
6. prowadzenie pracy wyrównawczej i rewalidacyjnej z dziećmi niepełnosprawnymi
7. stymulowanie rozwoju emocjonalnego:
 obniżanie napięcia emocjonalnego i poziomu lęku,
 nauka właściwych reakcji emocjonalnych wobec dorosłych i rówieśników,
 nauka wyrażania przeżyć i potrzeb w sposób zrozumiały i społecznie akceptowany,
 redukowanie zachowań agresywnych,
 kształtowanie u dziecka poczucia własnej tożsamości;
8. kształtowanie prawidłowych postaw społecznych
 doskonalenie umiejętności funkcjonowania w grupie,
 nauka poprawnego nawiązywania kontaktu z członkami grupy i współdziałania z nimi,
 podtrzymywanie interakcji z rówieśnikami i dorosłymi;
9. stymulowanie rozwoju umysłowego, doskonalenie funkcjonowania poznawczego
i percepcyjno-motorycznego
 wyrównywanie deficytów rozwojowych wynikających z procesu chorobowego,
 doskonalenie koncentracji uwagi,
 doskonalenie pamięci,
 wzbogacanie słownictwa,
9
 rozwijanie zainteresowania otoczeniem i pobudzanie aktywności własnej dziecka,
 doskonalenie pracy poszczególnych analizatorów,
 kształtowanie kompetencji komunikacyjnej;
10. współpraca ze specjalistami i instytucjami wspierającymi rozwój psychofizyczny
dziecka;
11. realizacja zadań jako członka rady pedagogicznej oraz członka szkolnego Zespołu
ds. Integracji.
Do obowiązków psychologa szkolnego należy:
1. prowadzenie
działań
diagnostycznych
dotyczących
uczniów
z
orzeczeniem
o potrzebie kształcenia specjalnego w celu wspierania ich rozwoju, określania
odpowiednich form pomocy;
2. organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologicznej dla uczniów,
rodziców, nauczycieli;
3. wspieranie nauczycieli w działaniach profilaktyczno – wychowawczych;
4. współpraca z placówkami i specjalistami wspierającymi pracę oddziałów/klas
integracyjnych;
5. udział w spotkaniach szkolnego Zespołu ds. Integracji, aktywne uczestnictwo
w pracach zespołu.
Do obowiązków pedagoga szkolnego należy:
1. rozpoznawanie indywidualnych potrzeb uczniów z orzeczeniem o potrzebie
kształcenia specjalnego, określanie odpowiednich form i sposobów udzielania pomocy
pedagogicznej;
2. organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy pedagogicznej dla uczniów
i rodziców (rozmowy z dziećmi i rodzicami, zajęcia indywidualne, poradnictwo);
3. wspieranie działań opiekuńczo – wychowawczych nauczycieli pracujących w klasach
integracyjnych;
4. działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym
się w trudnej sytuacji życiowej;
5. wspieranie szkolnego Zespołu ds. Integracji, aktywny udział w pracach zespołu.
10
Do obowiązków terapeuty pedagogicznego należy:
1. prowadzenie
zajęć
terapii
pedagogicznej
dla
uczniów
z
orzeczeniem
o potrzebie kształcenia specjalnego zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno –
pedagogicznej;
2. dostosowanie programu zajęć do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka;
3. współpraca z rodzicami i opiekunami dziecka;
4. stały kontakt z wychowawcami, specjalistami oraz
poradnią psychologiczno –
pedagogiczną, wymiana spostrzeżeń dotyczących pożądanych form pomocy dziecku;
5. współpraca z nauczycielami w zakresie dostosowania wymagań edukacyjnych
do możliwości ucznia niepełnosprawnego;
6. konsultacje i udzielanie porad uczniom, rodzicom i nauczycielom;
7. udział w spotkaniach szkolnego Zespołu ds. Integracji, aktywne uczestnictwo
w pracach zespołu.
Do obowiązków logopedy należy:
1. przeprowadzenie badań wstępnych w celu ustalenia stanu mowy uczniów,
w tym mowy głośnej i pisma;
2. diagnozowanie logopedyczne oraz – odpowiednio do jego wyników – organizowanie
pomocy logopedycznej;
3. objęcie
terapią
logopedyczną
(indywidualną
bądź
grupową)
dzieci,
u których stwierdzono zaburzenia rozwoju mowy/komunikacji;
4. podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń
komunikacji językowej, w tym współpraca z najbliższym środowiskiem ucznia;
5. współpraca z placówkami i specjalistami wspierającymi
pracę oddziałów/klas
integracyjnych;
6. udział w spotkaniach Zespołu ds. Integracji, aktywne uczestnictwo w pracach zespołu.
Do obowiązków terapeuty SI należy:
1. prowadzenie badań i działań diagnostycznych dotyczących uczniów,
2. opracowywanie indywidualnych programów terapii
3. prowadzenie zajęć o charakterze terapeutycznym z uczniami, u których stwierdzono
zaburzenia procesów integracji sensorycznej,
4. współpraca z rodzicami/opiekunami dziecka; pedagogizacja rodziców,
5. udział w spotkaniach Zespołu ds. Integracji, aktywne uczestnictwo w pracach zespołu.
11
KRYTERIA I PROCEDURA PRZYJMOWANIA DZIECI
DO ODDZIAŁÓW PRZEDSZKOLNYCH INTEGRACYJNYCH
I KLAS INTEGRACYJNYCH
Zasady prowadzenia postępowania rekrutacyjnego do oddziałów przedszkolnych oraz klas I
(w tym integracyjnych) określa ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy
o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 7).
Do klas integracyjnych prowadzone są zapisy uzupełniające w trakcie roku szkolnego
w przypadku dysponowania wolnymi miejscami. Dokumentacja wymagana podczas
ubiegania się o przyjęcie dziecka niepełnosprawnego do klasy integracyjnej:

podanie adresowane do dyrektora szkoły,

aktualne orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
ORGANIZACJA, METODY I FORMY PRACY
W ODDZIAŁACH / KLASACH INTEGRACYJNYCH
Grupa przedszkolna integracyjna/klasa integracyjna składa się z 15 do 20 dzieci/uczniów,
w tym 3 do 5
z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
W oddziale/klasie integracyjnej pracuje dwóch nauczycieli posiadających odpowiednie
kwalifikacje.
Najważniejszą zasadą stosowaną w pracy z dziećmi w oddziale/klasie integracyjnej
jest indywidualne, podmiotowe ich traktowanie.
Proces dydaktyczno-wychowawczy opiera się na następujących zasadach:
 stosowane są aktywizujące metody nauczania,
 modyfikuje się sposoby pracy, uwzględniając potrzeby i zainteresowania dzieci
niepełnosprawnych,
 różnicuje się wymagania, stopień trudności zadań, dostosowując je do możliwości
poszczególnych dzieci (np. różnicowanie czasu pracy, prac domowych, indywidualne
karty pracy).
Praca z dzieckiem niepełnosprawnym nie polega na wyręczaniu go, ale na stawianiu
adekwatnych wymagań, którym jest w stanie podołać.
12
W doborze metod korzysta się z najnowszych osiągnięć pedagogiki, organizując:
1. zajęcia integrujące grupę i rozwijające umiejętności społeczne
 gry i zabawy o charakterze spontanicznym i edukacyjnym,
 praca w małych grupach tak, by dzieci niepełnosprawne mogły w jak największym
stopniu uczestniczyć w działaniu klasy,
 drama;
2. zajęcia zwiększające stopień samodzielności;
3. zajęcia rozwijające talenty i zdolności dziecka;
4. zajęcia usprawniające i korygujące – w miarę możliwości
 usprawnianie ruchowe, gimnastyka korekcyjna,
 terapia logopedyczna,
 terapia pedagogiczna,
 terapia Integracji Sensorycznej,
 trening interpersonalny (zajęcia z pedagogiem szkolnym, psychologiem, pedagogiem
specjalnym),
 zajęcia metodą ruchu rozwijającego W. Sherborne,
 zajęcia rozwijające koordynację wzrokowo- ruchową M. Frostig,
 zajęcia prowadzone metodą wszechstronnego rozwoju M. Montessori,
 zajęcia prowadzone metodą Dennisona,
 zajęcia grafomotoryczne,
 socjoterapia,
 muzykoterapia,
 arteterapia,
 inne, stosownie do potrzeb;
5. zajęcia poszerzające zakres wiedzy i umiejętności - nauka zorientowana na praktykę.
OCENIANIE W KLASACH INTEGRACYJNYCH
System oceniania w klasach integracyjnych I – VI jest zgodny z wewnątrzszkolnym
systemem oceniania (WSO).
Ze względu na specyfikę klas integracyjnych system oceniania w tych zespołach powinien
uwzględniać przede wszystkim indywidualne postępy dzieci, rozwój zainteresowań, stopień
samodzielności oraz zaangażowanie w tok pracy na lekcji. Kryteria oceniania stosowane
13
wobec uczniów z orzeczeniami powinny odnosić się do danego ucznia, a nie do średniego
poziomu uczniów w klasie. Przy ustalaniu oceny należy brać pod uwagę również wysiłek
wkładany przez ucznia i stopień wywiązywania się z obowiązków szkolnych.
Ocena dostarcza uczniowi, rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach
i uzdolnieniach dziecka oraz motywuje do dalszej pracy.
Ocena,
którą
otrzymuje
uczeń,
powinna
być
zawsze
jawna,
sprawiedliwa
i uzasadniona.
Na podstawie orzeczenia o specjalnych potrzebach edukacyjnych nauczyciele uczący
w klasach integracyjnych są zobowiązani dostosować wymagania edukacyjne do możliwości
ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe
uniemożliwiające sprostanie wymaganiom wynikającym z programu nauczania.
Uczniowie z orzeczeniami, uczący się w klasach integracyjnych, mają zapewnione
wsparcie
nauczyciela
wspomagającego
-
pedagoga
specjalnego.
Stały
kontakt
z wychowankiem, systematyczność codziennej pracy i obserwacji daje nauczycielowi
wspomagającemu miarodajną podstawę do oceniania postępów ucznia ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi, dlatego też:
 uczniom z orzeczeniami, uczącym się w klasach I –III, opisową ocenę cząstkową,
śródroczną i roczną, oraz ocenę
zachowania ustala nauczyciel edukacji
wczesnoszkolnej po zasięgnięciu opinii nauczyciela wspomagającego,
 uczniom z orzeczeniami, uczącym się w klasach IV – VI, ocenę cząstkową, śródroczną
i roczną w skali 1 – 6, z poszczególnych przedmiotów ustala nauczyciel przedmiotowy
po zasięgnięciu opinii pedagoga specjalnego, a ocenę z zachowania - wychowawca
klasy,
 nauczyciel wspomagający, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i nauczyciele
przedmiotowi są w równym stopniu odpowiedzialni za postępy uczniów.
WYPOSAŻENIE SAL LEKCYJNYCH
Sale
lekcyjne
powinny
być
tak
urządzone,
by
zapewnić
dzieciom
zdrowym/sprawnym jak i niepełnosprawnym poczucie bezpieczeństwa.
zarówno
Sale należy
dostosować do rodzaju niepełnosprawności przebywających i uczących się w nich dzieci.
W zależności więc od rodzaju dysfunkcji należy wyeliminować nadmiar lub zapewnić
właściwą ilość bodźców sensorycznych. Należy:
14

zadbać o właściwe oświetlenie sal

zmniejszyć ilość kolorowych gazetek ściennych rozpraszających uwagę dzieci;

wydzielić miejsce – kącik zajęć indywidualnych i relaksacyjnych – zapewniające
odpoczynek i wyciszenie;

odpowiednio
dobrać
pomoce dydaktyczne dla dzieci z wadami wzroku, słuchu
(powiększalniki, powiększone karty pracy, materiały przedstawiające w sposób
graficzny omawiane treści, mapy, piktogramy, tablice multimedialne, sprzęt
komputerowy, tablica z liniaturą, plansze demonstracyjne, itp.), zestawy pomocy
dydaktycznych powinny być na bieżąco aktualizowane i wzbogacane;

zapewnić osobną ławkę dla dzieci z nadpobudliwością psychoruchową.
Przestrzeń klasowa powinna być urządzona tak, by w każdym momencie z łatwością można
było zmienić układ ławek na potrzeby zajęć prowadzonych różnymi metodami.
Niezwykle ważne, szczególnie dla dzieci młodszych, jest zapewnienie
łatwego dostępu
do pomieszczeń: szatni i toalety, które powinny być również dostosowane do potrzeb dzieci
niepełnosprawnych
WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI
Współpraca z rodzicami jest niezbędnym elementem procesu integracji. Dotyczy zarówno
rodziców dzieci pełnosprawnych jak i niepełnosprawnych. Ma ona na celu:

przekazywanie odpowiedniej wiedzy z zakresu pedagogiki specjalnej dotyczącej
danego rodzaju niepełnosprawności,

przekazanie wiedzy z zakresu integracji w formie referatów wygłaszanych podczas
spotkań z rodzicami, warsztatów, rozmów indywidualnych itp.

pomoc w radzeniu sobie z problemami edukacyjnymi, wychowawczymi, zdrowotnymi
dziecka,

włączanie rodziców w organizację imprez, wycieczek, urządzanie sal lekcyjnych,

włączanie rodziców do działań wychowawczych i dydaktycznych szkoły,

modyfikowanie
postaw
rodziców
wobec
dzieci
(niepełnosprawnych
i pełnosprawnych).
Na pierwszym w roku szkolnym zebraniu z rodzicami dzieci z oddziału przedszkolnego/klasy
integracyjnej przedstawione zostają zasady współpracy.
15
INSTYTUCJE ZEWNĘTRZNE WSPIERAJĄCE SZKOLNY PROCES INTEGRACJI
Współpraca z instytucjami oferującymi pomoc (zajęcia, programy terapeutyczne i inne formy)
jest niezwykle ważna zarówno dla dziecka, jego rodziny, jak również dla nauczycieli.
Zmierza do ujednolicenia, a tym samym zwiększenia skuteczności działań mających na celu
wszechstronny rozwój dziecka.
Instytucje, które oferują swoją pomoc w zakresie integracji to:

Ośrodek Rozwoju Edukacji - możliwość organizacji tematycznych szkoleń dla całej
rady pedagogicznej i indywidualnych konsultacji dla Zespołu ds. Integracji,

poradnie psychologiczno – pedagogiczne,

Dzielnicowe Centrum ds. Integracji,

stowarzyszenia i fundacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych, np. Synapsis

inne placówki integracyjne (szkoły i przedszkola), dzięki którym możliwa jest
wymiana doświadczeń, a także organizowanie lekcji i zajęć otwartych.
16