PSO z j. polskiego - Gimnazjum nr 1 im. Książąt Oleśnickich w

Gimnazjum nr 1 im. Książąt Oleśnickich w Oleśnicy
Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego
Dokument opracowany w oparciu o:
Podstawę programową;
Rozporządzenie MEN z dnia 10.06.2015 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania
uczniów;
Statut i WSO;
Program nauczania języka polskiego w gimnazjum.
Cele ogólne oceniania:
rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i
umiejętności w stosunku do wymagań programowych;
poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych z języka polskiego i postępach
w tym zakresie;
pomoc uczniowi w samodzielnym kształceniu polonistycznym;
motywowanie ucznia do dalszej pracy;
przekazanie rodzicom lub opiekunom informacji o postępach dziecka;
dostarczenie nauczycielowi informacji zwrotnej na temat efektywności jego nauczania,
prawidłowości doboru metod i technik pracy z uczniem.
Elementy podlegające ocenie
W przedmiotowym systemie oceniania będą oceniane następujące elementy wiedzy,
umiejętności, postawy:
A. umiejętność czytania ze zrozumieniem tekstów kultury;
B. wiedza o języku:
- części mowy i ich funkcje w zdaniu,
- nieodmienne części mowy,
- składnia, fleksja, słowotwórstwo, fonetyka, znaczenie i stosowanie związków frazeologicznych;
C. wiedza o literaturze:
- znajomość treści omawianych utworów literackich,
- rozróżnianie gatunków literackich, wskazywanie ich cech charakterystycznych,
- elementy analizy i interpretacji,
- właściwe posługiwanie się terminologią;
D. formy wypowiedzi:
- poprawne redagowanie różnych form wypowiedzi (notatka, plan, streszczenie, sprawozdanie,
ogłoszenie, zaproszenie, list, opis, opowiadanie, charakterystyka, recenzja, rozprawka,
przemówienie, wywiad, protokół, felieton);
E. ortografia i interpunkcja;
F. wyrażanie szacunku dla dorobku minionych pokoleń, patriotyzm;
G. postawy uczniów wobec wartości uniwersalnych (dobro, przyjaźń, miłość, prawda, uczciwość,
tolerancja, aktywność, samodzielne pogłębianie wiedzy i podejmowanie działań
twórczych).
Formy aktywności podlegające ocenie
Ocenianie jest tradycyjne i obejmuje:
A. wypowiedzi ustne:
- dłuższe – na ocenę,
- krótsze – w systemie ustalonym przez nauczyciela;
B. prace pisemne:
- sprawdziany z nauki o języku,
- testy z czytania ze zrozumieniem w połączeniu z pracami pisemnymi w określonej formie
wypowiedzi,
- sprawdziany ortograficzno-interpunkcyjne,
- prace domowe w określonej formie wypowiedzi,
- sprawdziany ze znajomości lektur,
- ćwiczenia czytania ze zrozumieniem oraz z nauki o języku,
- pozostałe wg planu pracy;
C. podejmowanie samodzielnych działań:
- czytanie lektur nadobowiązkowych,
- udział w różnorodnych konkursach przedmiotowych,
- praca w ramach kół zainteresowań (np. polonistyczne, literackie, dziennikarskie),
- projekty bądź inne prace w ramach lekcji;
D. recytacje, inscenizacje;
E. zeszyt (sprawdzany przynajmniej raz w roku);
F. zaangażowanie w tok lekcji;
G. kultura języka.
Decydujący wpływ na ocenę końcową mają:
- prace pisemne powstałe w szkole,
- wypowiedzi ustne, zaangażowanie w tok lekcji,
- pomysłowość i oryginalność twórcza,
- stosowanie języka przedmiotu,
- prace domowe, estetyka prac i zeszytu,
- umiejętność współpracy w grupie,
- kultura języka,
- umiejętność samooceny.
Szczegółowe kryteria wymagań
1. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:
- nie zna treści utworów,
- nie opanował elementarnych wiadomości dotyczących gatunków literackich,
- ma słaby zakres słownictwa, błędnie redaguje wypowiedzi,
- nie opanował techniki czytania głośnego i cichego,
- w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega zasad ortograficznych i interpunkcyjnych, również
ma kłopoty z rozpoznaniem części mowy,
- nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać zadania o elementarnym stopniu trudności.
2. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:
- odtwarza i relacjonuje przebieg akcji utworu literackiego i uzasadnia tekstem,
- wyodrębnia i ustala ważność postaci utworu,
- wskazuje elementy świata przedstawionego,
- w miarę poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne,
- swobodnie bierze udział w rozmowie na temat lektur,
- rozpoznaje w tekście części mowy i zdania,
- zna podstawowe zagadnienia gramatyczne.
3. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:
- odtwarza i relacjonuje przebieg akcji utworu literackiego i uzasadnia tekstem,
- wyodrębnia i ustala ważność postaci utworu,
- wskazuje elementy świata przedstawionego,
- w miarę poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne,
- swobodnie bierze udział w rozmowie na temat lektur,
- rozpoznaje w tekście części mowy i zdania,
- zna podstawowe zagadnienia gramatyczne,
- odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości historycznej,
- potrafi przy pomocy nauczyciela wskazać podstawowe cechy poznawanych gatunków
literackich,
- potrafi sformułować główną myśl utworu,
- potrafi wyrazić własne przeżycia związane z lekturą, filmem itp.,
- zna główne cechy form wypowiedzi i podejmuje próbę ich redagowania,
- poprawnie redaguje formy wypowiedzi znane ze szkoły podstawowej,
- zna rodzaje okoliczników,
- zna partykułę i wykrzyknik,
- rozróżnia zdanie złożone podrzędnie i współrzędnie.
4. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który
- odtwarza i relacjonuje przebieg akcji utworu literackiego i uzasadnia tekstem,
- wyodrębnia i ustala ważność postaci utworu,
- wskazuje elementy świata przedstawionego,
- w miarę poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne,
- swobodnie bierze udział w rozmowie na temat lektur,
- rozpoznaje w tekście części mowy i zdania,
- zna podstawowe zagadnienia gramatyczne,
- odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości historycznej,
- potrafi przy pomocy nauczyciela wskazać podstawowe cechy poznawanych gatunków
literackich,
- potrafi sformułować główną myśl utworu,
- potrafi wyrazić własne przeżycia związane z lekturą, filmem itp.,
- zna główne cechy form wypowiedzi i podejmuje próbę ich redagowania,
- poprawnie redaguje formy wypowiedzi znane ze szkoły podstawowej,
- zna rodzaje okoliczników,
- zna partykułę i wykrzyknik,
- rozróżnia zdanie złożone podrzędnie i współrzędnie,
- umie wykorzystać dialog i monolog w charakterystyce,
- zna cechy gatunków literackich i przy pomocy nauczyciela potrafi je wskazać i klasyfikować
utwory,
- dostrzega charakterystyczne cechy języka literackiego,
- wypowiada się pisemnie poprawnie i w określonej formie,
- stosuje cytaty,
- wyodrębnia imiesłowy i odróżnia je od przymiotników,
- potrafi rozpoznać rodzaje zdań złożonych podrzędnie,
- tworzy rodzinę wyrazów.
5. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który
- odtwarza i relacjonuje przebieg akcji utworu literackiego i uzasadnia tekstem,
- wyodrębnia i ustala ważność postaci utworu,
- wskazuje elementy świata przedstawionego,
- w miarę poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne,
- swobodnie bierze udział w rozmowie na temat lektur,
- rozpoznaje w tekście części mowy i zdania,
- zna podstawowe zagadnienia gramatyczne,
- odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości historycznej,
- potrafi przy pomocy nauczyciela wskazać podstawowe cechy poznawanych gatunków
literackich,
- potrafi sformułować główną myśl utworu,
- potrafi wyrazić własne przeżycia związane z lekturą, filmem itp.,
- zna główne cechy form wypowiedzi i podejmuje próbę ich redagowania,
- poprawnie redaguje formy wypowiedzi znane ze szkoły podstawowej,
- zna rodzaje okoliczników,
- zna partykułę i wykrzyknik,
- rozróżnia zdanie złożone podrzędnie i współrzędnie,
- umie wykorzystać dialog i monolog w charakterystyce,
- zna cechy gatunków literackich i przy pomocy nauczyciela potrafi je wskazać i
klasyfikować utwory,
- dostrzega charakterystyczne cechy języka literackiego,
- wypowiada się pisemnie poprawnie i w określonej formie,
- stosuje cytaty,
- wyodrębnia imiesłowy i odróżnia je od przymiotników,
- potrafi rozpoznać rodzaje zdań złożonych podrzędnie,
- tworzy rodzinę wyrazów,
- dokonuje samodzielnej, pełnej charakterystyki bohaterów literackich,
- dokonuje charakterystyki porównawczej,
- określa istotę i przyczynę konfliktu dramatycznego,
- podejmuje działania twórcze,
- umiejętnie wprowadza, wyodrębniając interpunkcję, cytaty do wypowiedzi,
- dokonuje pełnej analizy zdania,
- wyodrębnia, rozpoznaje rodzaje okoliczników,
- wyodrębnia rdzeń w rodzinie wyrazów,
- rozpoznaje wyrazy złożone i ich typy.
6. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który
- odtwarza i relacjonuje przebieg akcji utworu literackiego i uzasadnia tekstem,
- wyodrębnia i ustala ważność postaci utworu,
- wskazuje elementy świata przedstawionego,
- w miarę poprawnie redaguje wypowiedzi pisemne,
- swobodnie bierze udział w rozmowie na temat lektur,
- rozpoznaje w tekście części mowy i zdania,
- zna podstawowe zagadnienia gramatyczne,
- odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości historycznej,
- potrafi przy pomocy nauczyciela wskazać podstawowe cechy poznawanych gatunków
literackich,
- potrafi sformułować główną myśl utworu,
- potrafi wyrazić własne przeżycia związane z lekturą, filmem itp.,
- zna główne cechy form wypowiedzi i podejmuje próbę ich redagowania,
- poprawnie redaguje formy wypowiedzi znane ze szkoły podstawowej,
- zna rodzaje okoliczników,
- zna partykułę i wykrzyknik,
- rozróżnia zdanie złożone podrzędnie i współrzędnie,
- umie wykorzystać dialog i monolog w charakterystyce,
- zna cechy gatunków literackich i przy pomocy nauczyciela potrafi je wskazać i
klasyfikować utwory,
- dostrzega charakterystyczne cechy języka literackiego,
- wypowiada się pisemnie poprawnie i w określonej formie,
- stosuje cytaty,
- wyodrębnia imiesłowy i odróżnia je od przymiotników,
- potrafi rozpoznać rodzaje zdań złożonych podrzędnie,
- tworzy rodzinę wyrazów,
- dokonuje samodzielnej, pełnej charakterystyki bohaterów literackich,
- dokonuje charakterystyki porównawczej,
- określa istotę i przyczynę konfliktu dramatycznego,
- podejmuje działania twórcze,
- umiejętnie wprowadza, wyodrębniając interpunkcję, cytaty do wypowiedzi,
- dokonuje pełnej analizy zdania,
- wyodrębnia, rozpoznaje rodzaje okoliczników,
- wyodrębnia rdzeń w rodzinie wyrazów,
- rozpoznaje wyrazy złożone i ich typy,
- czyta lekturę nadobowiązkową,
- podejmuje samodzielne działania twórcze,
- posiada pełną umiejętność wypowiedzenia się pisemnego w formie wynikającej z
tematu,
- bierze udział w konkursach i osiąga bardzo dobre wyniki.
Sposób oceniania
W ciągu semestru (przy 4–5 godzinach tygodniowo) uczeń powinien uzyskać przynajmniej 6
ocen cząstkowych (w tym co najmniej 3 z pracy pisemnej).
Ocena klasyfikacyjna wyrażana jest słownie wg skali: celujący, bardzo dobry, dobry,
dostateczny, dopuszczający, niedostateczny.
W przypadku wypowiedzi pisemnych przyjmuje się skalę punktową przeliczaną na oceny
cyfrowe:
100–91% – ocena bardzo dobra,
90–75% – ocena dobra,
74–51% – ocena dostateczna,
50–31% – ocena dopuszczająca,
30–0% – ocena niedostateczna.
4. Ocenę celującą uczeń uzyskuje w przypadku, gdy osiągnie 100% punktów i rozwiąże zadanie
dodatkowe lub gdy osiągnie 100% punktów, a jego wiedza odbiega poziomem od pozostałych
uczniów, przy czym sprawdzian wg uczniów był trudny.
5. Nauczyciel oddaje sprawdzone prace pisemne w terminie do 2 tygodni.
6. Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji 2 lub 3 razy w semestrze (ustalane jest to z
nauczycielem uczącym na początku roku); nie dotyczy to wcześniej zapowiadanych
sprawdzianów, kartkówek i lekcji powtórzeniowych.
7. Klasyfikacji semestralnej i rocznej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym
największe znaczenie mają oceny ze sprawdzianów.
Zasady poprawiania ocen
Uczeń ma możliwość poprawy oceny klasyfikacyjnej (semestralnej i rocznej), jeżeli jest ona
wyższa od niedostatecznej wg zasad ustalonych w WSO.
Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną ze sprawdzianu w przypadku, gdy wcześniej był
przez długi czas nieobecny i była to absencja usprawiedliwiona; poprawa jest dobrowolna i musi
odbywać się poza zajęciami lekcyjnymi. Do dziennika, obok oceny uzyskanej poprzednio,
wpisuje się ocenę poprawioną, a ocena z poprawy jest oceną ostateczną.
Uczeń może również poprawić inne oceny, ale po uzgodnieniu z nauczycielem.
Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek jego napisania lub zaliczenia w formie i
terminie ustalonym przez nauczyciela.
W przypadku, gdy uczeń zgłosi chęć uzupełnienia braków z przedmiotu, nauczyciel chętnie
udzieli pomocy.
Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może napisać sprawdzianu lub testu w określonym
terminie, ma obowiązek uczynić to na najbliższej lekcji lub w terminie ustalonym z
nauczycielem.
Uczniowie z dysfunkcjami orzeczonymi przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne
Uczniowie posiadający informację o obniżeniu poziomu wymagań edukacyjnych otrzymują
ocenę dopuszczającą po uzyskaniu 20% punktów testu, sprawdzianu lub kartkówki.
W przypadku uczniów posiadających orzeczenie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o
dysleksji i dysgrafii przy ocenie zadań i prac pisemnych dopuszcza się popełnienie 2 błędów
interpunkcyjnych i 2 błędów ortograficznych więcej.
Przy przygotowywaniu sprawdzianów uwzględnia się zalecenia zawarte w opiniach z Poradni
Psychologiczno-Pedagogicznej.
Uczniom z upośledzeniem w stopniu lekkim obniża się wymagania programowe, a prace
pisemne zalicza się na poziomie 50% uzyskanych punktów, stosując przeliczanie na oceny wg
przyjętej skali.
Sposoby informowania uczniów i rodziców o postępach w nauce
Na pierwszej godzinie lekcyjnej zapoznajemy uczniów z PSO.
Oceny cząstkowe są jawne, oparte o opracowane kryteria.
Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne są udostępniane uczniowi do wglądu na lekcji,
natomiast rodzicowi (prawnemu opiekunowi) przekazywane są do domu z prośbą o zwrot pracy
podpisanej przez rodzica na następne zajęcia.
Prace pisemne są przechowywane w szkole do końca bieżącego roku szkolnego.
Nauczyciel na pierwszym zebraniu informuje rodziców o sposobie oceniania z przedmiotu; o
ocenach cząstkowych lub końcowych za pierwszy semestr informuje się rodziców na zebraniach
rodzicielskich (udostępniając zestawienie ocen) lub w czasie indywidualnych spotkań z
rodzicami.
Rodzic ma wgląd do ocen przez e-dziennik.
Ewaluacja PSO
Pod koniec roku szkolnego nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje analizy funkcjonowania
przedmiotowego systemu oceniania na lekcjach języka polskiego. Ewentualne zmiany w PSO
będą obowiązywały od następnego roku szkolnego.
PSO realizują:
Małgorzata Bazan
Ewa Dłubakowska
Agata Lubojańska
Małgorzata Pelczarska
Joanna Ślusarczyk
Marzena Tyl