Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze
Prezentacja opracowana przez
lek.med. Mariana Słombę
EPIDEMIOLOGIA:
• Odsetek nadciśnienia tętniczego w
populacji Polski w wieku średnim (36-64
lat) wynosi 44-46% wśród mężczyzn i 3642% wśród kobiet. (Pol-MONICA)
• Przyjmuje się, że odsetek chorych wzrasta z
wiekiem i w starszej populacji przekracza
50%.
DEFINICJA
• Jako kryterium rozpoznania nadciśnienia
tętniczego przyjęto wartość ciśnienia
skurczowego 140mmHg i/lub ciśnienia
rozkurczowego 90mmHg. Nie odnosi się to
do osób już otrzymujących leczenie
hipotensyjne. Wartości te odnoszą się do
średniej z trzech wizyt, pomiary na
kończynie o wyższych wartościach RR.
Kategoria
ciśnienie skurczowe/rozkurczowe
• PRAWIDŁOWE : <130mmHg/< 85mmHg
• w tym optymalne:<120mmHg/<80mmHg
•
•
•
•
•
•
WYSOKIE PRAWIDŁOWE: 130-139 i/lub 85/89
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE:
140-159 i/lub 90-99 mmHg
I st: (łagodne)
w tym graniczne: 140-149 i/lub 90-94mm Hg
II st: (umiarkowane)
160-179 i/lub 100-109
III st: (ciężkie)
> 179 i/lub > 109mmHg
Izolowane nadciśnienie
skurczowe
• RRS > 139 i RRR poniżej 90mmHg
• w tym graniczne: RRS 140-149, RRR j.w.
• Preferowane leczenie diuretykami lub
długodziałającymi pochodnymi dihydropirydyny
Proponowane badania:
•
•
•
•
•
•
morfologia krwi, OB.
elektrolity, kreatynina, glukoza
lipidogram
badanie ogólne moczu
EKG
RTG klatki piersiowej
Rozszerzony zakres badań:
• Echokardiografia
• USG jamy brzusznej
• Ca, kwas moczowy, TSH
Przy podejrzeniu nadciśnienia
wtórnego:
• Aldosteron i ARO
• Dobowe wydalanie sodu i potasu z moczem
• stężenie metosykatecholamin lub ich metabolitów
w dobowym moczu
• doppler tętnic nerkowych
• KT
• angio-KT
•
w zależności od tezy diagnostycznej
Cele leczenia
• Skuteczne obniżenie RR do wartości
akceptowalnych
• Zahamowanie zmian narządowych
• Korekcja innych czynników ryzyka
• Korzystny wpływ na choroby
współistniejące
Główne powikłania narządowe
• Serce: przerost lewej komory,niewydolność lewej
komory
• Nerki: białkomocz i/lub podwyższone nieco stężenie
kreatyniny (1,2-2,0 mg%)
• Uszkodzenie tętnic (blaszki miażdżycowe w badaniu
naczyń lub jawne klinicznie postacie -tętniak
rozwarstwiający aorty, choroba wieńcowa, chromanie
przestankowe, niedokrwienie mózgu(TIA, udar
niedokrwienny, krwotok).
• Oko:uogólnione lub ogniskowe zwężenia naczyń dna
oka, wysięk, wybroczyny
Ogólnie leczenie ma na celu:
• Przedłużenie życia pacjenta
• Poprawę jakości życia pacjenta
Leczenie niefarmakologiczne:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Normalizacja masy ciała
Zaprzestanie palenia tytoniu
Wysiłek fizyczny/ unikanie stresu (tryb życia)
Dieta niskotłuszczowa
Ograniczenie spożycia soli
Wzrost spożycia potasu
Właściwe spożycie wapnia
Spożycie alkoholu???
Spożycie kawy???
Kiedy zacząć leczyć
farmakologicznie?
• Decyzja o leczeniu zależy od globalnej
oceny ryzyka incydentów naczyniowych
• II i III stopień w zasadzie zawsze
• I stopień jeżeli współistnieją: choroba
wieńcowa, niewydolność krążenia,
cukrzyca, choroby naczyń mózgu,choroby
nerek, aorty lub naczyń obwodowych,
zaawansowane zmiany na dnie oczu
Leczenie farmakologiczne:
• Ogólnie preferowana jest politerapia, jeżeli
leczenie jednym preparatem w małej lub
średniej dawce nie daje zadawalającego
efektu.
• Dobór konkretnych preparatów zależy od
wieku i płci pacjent, powikłań narządowych
i ewentualnych chorób towarzyszących
Leczenie farmakologiczne :
• Diuretyki
• Beta-blokery
• Inhibitory konwertazy lub antagoniści receptora
angiotensyny
• Antagoniści wapnia
• Alfa-blokery
• Leki działające centralnie
• Leki bezpośrednio rozkurczające naczynia
• Antagoniści receptora imidazolowego (?)
Stany zagrożenia życia:
•
•
•
•
encefalopatia nadciśnieniowa
ostra niewydolność lewokomorowa
tętniak rozwarstwiający aorty
rzucawka lub ciężki nadciśnienie związane z
ciążą
• niestabilna dławica piersiowa lub zawał serca
• W TYCH PRZYPADKACH NALEŻ
OBNIŻYĆ RRS o 25% WYJŚĆIOWEGO W
CIĄGU 2 GODZIN (szpital)
Pilne wskazania do obniżenia ciśnienia
tętniczego:
• bardzo wysokie ciśnienie tętnicze krwi
• nadciśnienie tętnicze w fazie żlośliwej lub
przyśpieszonej
• ciężkie nadciśnienie tętnicze w okresie
okołooperacyjnym
• szybko postępujące uszkodzenie narządowe
• MOŻNA ROZPOCZĄĆ LECZENIE LEKAMI
DOUSTNYMI
Leki stosowane ze wskazań
nagłych i pilnych:
•
•
•
•
•
•
•
•
Nitroprusydek sodu, nitrogliceryna iv
Diazoksyd
Dihydralazyna parenteralnie
Trimetafan
Urapidil
Labetalol
Fentolamina
Esmolol
Przyczyny nadciśnienia wtórnego:
•
•
•
•
•
Miąższowe choroby nerek
Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe
Guz chromochłonny
Zespół Cohna (hipoaldosteronizm)
Zespół Cushinga (hiperkortyzolizm)
Nadciśnienie tętnicze w ciąży
•
•
•
•
•
Leczenie rozpoczyna się gdy RRR>99mmHg
metyldopa, dihydralazyna
ew. kardioselektywne beta-blokery, labetalol
można kontynuować werapamil i diuretyki
nie wolno stosować inhibitorów konwertazy,
antagonistów angiotensyny II, większości Ca
blokerów (dihydropirydyny, diltiazem)