Nadciśnienie tętnicze
Transkrypt
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze Nadciśnienie tętnicze to złożony zespół chorobowy, którego stałym elementem jest trwałe podwyższenie ciśnienia tętniczego. Za wzrost ciśnienia krwi mogą odpowiadać ściśle ze sobą powiązane zaburzenia neuroendokrynne (zaburzenia wydzielania hormonów i neuroprzekaźników), metaboliczne oraz zmiany czynnościowe i strukturalne w układzie krążenia i nerkach. Epidemiologia Na podstawie wyników badań epidemiologicznych przeprowadzonych w 2002 roku w Polsce stwierdzono, że na nadciśnienie tętnicze choruje 29% dorosłych a 30% mieści się w zakresie wartości odpowiadających ciśnieniu prawidłowemu wysokiemu. Oznacza to, że w Polsce jest około 8,6 mln osób z nadciśnieniem tętniczym a kolejne 8,9 mln jest zagrożonych rozwojem tej choroby. Co trzeci Polak z nadciśnieniem tętniczym nie jest świadomy swojej choroby. Diagnostyka Według aktualnych zaleceń Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, nadciśnienie tętnicze może być rozpoznane, jeśli wartości ciśnienia zmierzone podczas przynajmniej dwóch wizyt u lekarza są wyższe lub równe 140/90 mm Hg. Pomiaru ciśnienia tętniczego przeprowadza się przy pomocy manometru (ciśnieniomierza), przy czym preferowany jest ciśnieniomierz naramienny. Należy pamiętać, aby szerokość rękawa była dostosowana do wieku, jak i obwodu ramienia. Objawy Choć wysokie nadciśnienie może powodować bóle głowy, to na ogół przekroczenie ustalonej granicy ciśnienia tętniczego nie powoduje żadnych objawów.Typowymi dolegliwościami są poranne bóle głowy. Poza tym mogą wystąpić: Zawroty głowy Szum w uszach Kołatanie serca Uczucie podenerwowania Etiologia U podłoża nadciśnienia pierwotnego leży zakłócenie złożonych mechanizmów regulujących ciśnienie krwi. Przyczyna tej postaci nadciśnienia nie jest znana. Ważną rolę w powstawaniu nadciśnienia przypisuje się predyspozycji genetycznej. Patofizjologia Podczas normalnego cyklu pracy serca wyróżniamy jego skurcz i rozkurcz. W ciągu minuty serce kurczy się ok. 60 - 80 razy i z każdym uderzeniem wyrzuca krew do naczyń tętniczych. Wielkość ciśnienia, czyli nacisku krwi na ściany tętnic, jest zmienna i waha się między wartością maksymalną (skurcz) i minimalną (rozkurcz). Krótkotrwały wzrost ciśnienia jest zjawiskiem naturalnym i może przydarzyć się np. podczas wysiłku fizycznego, w sytuacji stresowej, podczas pomiaru ciśnienia przez personel medyczny (tzw. nadciśnienie „białego fartucha”). Wówczas ciśnienie rośnie, ale organizm jako całość pozostaje w stanie równowagi. Jednak zbyt wysokie wartości ciśnienia krwi, które utrzymują się w kilku kolejnych pomiarach, wskazują już na nadciśnienie tętnicze. Świadczy to o tym, że jeden lub więcej czynników ryzyka doprowadził do trwałego wzrostu ciśnienia tętniczego. Czynniki ryzyka Wiele danych eksperymentalnych i doświadczalnych, jak również liczne obserwacje kliniczne wskazuje na istotną rolę sodu w rozwoju nadciśnienia. Wykazano że w populacjach charakteryzujących się dużym spożyciem soli, nadciśnienie tętnicze występuje częściej niż w populacjach, w których zawartość soli w diecie jest mała. Kolejnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego są mała aktywność fizyczna i otyłość. Ta sytuacja również ma swój aspekt pozytywny – redukcja masy ciała i systematyczna aktywność fizyczna pozwalają obniżyć wartości RR. Okazuje się, że niezależnie od redukcji masy ciała zmiana diety na zawierającą dużą ilość owoców, warzyw i nienasyconych kwasów tłuszczowych kosztem tłuszczów zwierzęcych powoduje zmniejszenie ryzyka rozwoju nadciśnienia. Klasyfikacja Kategoria ciśnienia tętniczego Optymalne Normalne Podwyższone Nadciśnienie stopień 1 (łagodne) Nadciśnienie stopień 2 (umiarkowane) Nadciśnienie stopień 3 (ciężkie) Nadciśnienie izolowane skurczowe Skurczowe <120 120 - 129 130 - 139 140 - 159 160 - 179 ≥ 180 ≥ 140 Rozkurczowe i i/lub i/lub i/lub i/lub i/lub i < 80 80 – 84 85 – 89 90 – 99 100 – 109 ≥ 110 < 90 Standardy terapii Jeżeli pacjent nie jest obciążony chorobami sercowo-naczyniowymi, a ciśnienie nie jest podwyższone mocno, w terapii nadciśnienia może wystarczyć zmiana w stylu życia, m. in. zaprzestanie palenia tytoniu, zmniejszenie masy ciała, ograniczenie nadmiernego spożywania alkoholu, ćwiczenia fizyczne, zmniejszenie spożycia soli i tłuszczów (zwłaszcza tzw. tłuszczów nasyconych), zwiększenie spożycia owoców i warzyw. W sytuacji, gdy nadciśnienie będzie rozpoznane u pacjenta obarczonego wysokim ryzykiem sercowonaczyniowym, bądź ciśnienie będzie bardzo wysokie, lekarz wdroży terapię farmakologiczną. Ze względu na niejednorodne podłoże choroby często stosuje się więcej niż jeden lek. Autor Biofarm Źródło Na podstawie nadciśnienie.mp.pl