zarys flory i zbiorowisk roślinnych świętokrzyskiego parku narodowego

ZARYS FLORY I ZBIOROWISK ROŚLINNYCH ŚWIĘTOKRZYSKIEGO
PARKU NARODOWEGO
Autor prezentacji:
Bartosz Piwowarski
Autorzy zbierający dane:
dr Bartosz Piwowarski
dr Alojzy Przemyski
dr Agnieszka Pierścińska
mgr Tomasz Paciorek
dr hab. Janusz Łuszczyński
dr Anna Łubek
Usługi Ekologiczne Alojzy Przemyski
ZBIOROWISKA ROŚLINNE
ŚPN jest obszarem w ok. 97% pokrytym lasem
Głazek i Wolak (1991) opisali 26 zespołów
roślinnych z terenu ŚPN, z czego tylko 8 to
zbiorowiska leśne
fot. B. Piwowarski
Prezentowana mapa jest mapą
roboczą wymagającą
dopracowania!
Różnice wynikają z:
• naturalnej dynamiki zbiorowisk;
• innego podejścia do ich identyfikacji (?)
Gdzie jest „Puszcza Jodłowa” S. Żeromskiego?
• jedliny
buczyny
Abietetum polonicum
inne
Vaccinio-Abietetum
zbiorowiska ze świerkiem
zbiorowiska z bukiem
FLORA ROŚLIN NACZYNIOWYCH
Lunaria rediviva (fot. B. Piwowarski)
-
ok. 900 gatunków roślin kwiatowych:
78 chronionych
43 zagrożonych w kraju
154 zagrożonych w regionie
44 gatunków górskich
-
ok. 200 gatunków mszaków (150
mchów i 50 wątrobowców)
2 gatunki z zał. II Dyrektywy Siedl.
FLORA ROŚLIN NACZYNIOWYCH
Zgodnie z zał. 10
do OPZ
inwentaryzacją
objęto
stanowiska 23
gatunków
Huperzia selago (fot. B. Piwowarski)
FLORA ROŚLIN NACZYNIOWYCH
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
NAZWA ŁACIŃSKA
LICZBA STAN.
6
Aconitum variegatum L.
7
Allium victorialis L.
1
Asplenium septentrionale (L.) Hoffm.
6
Blechnum spicant (L.) Roth
3
Carex davalliana Sm.
1
Carex pediformis C. A. Mey.
1
Carex strigosa Huds.
5
Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch
1
Dianthus superbus L.
3
Digitalis grandiflora Mill.
7 (3)
Drosera rotundifolia L.
4 (2)
Dryopteris cristata (L.) A. Gray
8
Galanthus nivalis L.
1
Goodyera repens (L.) R. Br.
Hedera helix L. (tylko formy
2
kwitnące)
2
Iris sibirica L.
2
Matteucia struthiopteris (L.) Tod.
1
Malaxis monophyllos (L.) Sw.
10 (1)
Pedicularis palustris L.
9 (3)
Pedicularis sylvatica L.
7
Polystichum aculeatum (L.) Roth
1
Potentilla rupestris L.
18
Taxus baccata L.
Zagr.reg./zagr.Pol./chron.
VU, CH
VU/[E]
CR/V
CR
NT/V, CH
CR/E
CR/V
VU/V, CH
VU/V, CH
NT/-, CH
CH
VU/V
VU/-, CH
VU/[E], CH
ch
VU/V, CH
VU/-, CH
EN/-, CH
VU/V, CH
VU/-, CH
VU/[V], CH
CR/V
VU/-, CH
BIOTA POROSTÓW
Biota porostów ŚPN liczy ok. 340
gatunków;
Tylko 15 gatunków podlegało
inwentaryzacji.
Umblicaria polyphylla (fot. A. Łubek)
BIOTA POROSTÓW
Gatunek
Anaptychia ciliaris (L.)
Korb.ex A.Massal. –
obrostnica rzęsowata
Arthonia byssacea
(Weigel) Almq.
– plamica filcowata
Bryoria fuscescens
(Gyeln.)
Brodo&D.Hawksw.
– włostka brązowa
Calicium viride Pers. –
pałecznik zielony
Forma
ekologiczna
porostu zajmowane
podłoże
Epifit - na korze
drzew lub na
mszakach
rosnących na
skałach
Epifit - na korze
drzew
Epifit - na korze
drzew
Epiksylit - na
martwym
drewnie
Flavoparmelia caperata Epifit - na korze
(L.) Hale
drzew
– żółtlica chropowata
Opegrapha
Epifit - na korze
vermicellifera (Kunze) drzew
J.R.Laundon – pismaczek
pęcherzykowaty
Liczba stanowisk
podawana w ostatnim
20-leciu
Obecnie
Opis stanowiska,
stwierdzone
ocena
stanowisko
ilościowości i
(współrzędne) żywotności plech
Prawdopodobne przyczyny
zamierania gatunku
1 (skarpa Zapusty)
Nie
potwierdzone
-
Zarastanie skarpy Zapusty,
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
1 (Chełmowa Góra)
Nie
potwierdzone
-
0 (w ostatnich latach
znany z 1 stanowiska ze
skraju lasu od strony
wsi Poldlesie w
bezpośrednim
sąsiedztwie z Parkiem)
2 (w Paśmie
Łysogórskim)
Nie
potwierdzone
-
Zamieranie starych dębów,
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
Wycięcie drzewa,
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
gołoborze
Agatka (50°
53,347’ N/ 20°
54,335’ E)
1 (Chełmowa Góra)
Nie
potwierdzone
drewno złomu,
ekspozycja S,
ilościowość – 1,
żywotność
gatunku – 2
-
2 (Pasmo Łysogórskie i koło rezerwatu
koło rezerwatu Czarny Czarny Las (50°
Las)
54,997’ N / 20°
55,244’ E)
pomnikowa lipa,
pień, ekspozycja
N-W, ilościowość –
r, żywotność
gatunku – 1
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
zamieranie starych dębów,
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
BIOTA POROSTÓW
Gatunek
Opegrapha viridis
(Pers.ex.Ach.)
Behlen&Desberger
– pismaczek zielony
Parmelina tiliacea
(Hoffm.) Hale
– szarzynka skórzasta
Forma
ekologiczna
porostu zajmowane
podłoże
Epifit - na korze
drzew
Epifit - na korze
drzew
Pertusaria flavida (DC.) Epifit - na korze
J.R.Laundon
drzew
– otwornica żółtawa
Phaeophyscia kairamoi
(Vain.)Moberg
– orzast owłosiony
Epifit - na korze
drzew
Pleurosticta acetabulum Epifit - na korze
(Neck.) Elix & Lumbsch drzew
in Lumbsch, Kothe & Elix
– wabnica kielichowata
Liczba stanowisk
podawana w ostatnim
20-leciu
1 (Miejska Góra)
Obecnie
Opis stanowiska,
stwierdzone
ocena
stanowisko
ilościowości i
(współrzędne) żywotności plech
Nie
potwierdzone
0 (w ostatnich latach
otulina - przy
notowany z 4 stanowisk drodze obok
w otulinie ŚPN, m.in.
klasztoru w
obok klasztoru w
Świętej
Świętej Katarzynie)
Katarzynie (50°
54,099’ N / 20°
52,829’ E)
4 (w Paśmie
koło kapliczki
Łysogórskim i na
przy źródełku,
Chełmowej Górze)
(50° 53,977’ N /
20° 53,045’ E)
gatunek błędnie
podany ze ŚPN
sprostowanie w
publikacji (Łubek 2012)
0 (w ostatnich latach
notowany tylko z 1
stanowiska w otulinie
ŚPN)
nie
potwierdzone
otulina - przy
drodze lipy obok
klasztoru w
Świętej
Katarzynie (50°
54,099’ N / 20°
52,829’ E)
-
Prawdopodobne przyczyny
zamierania gatunku
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
lipy, pień,
zanieczyszczenia powietrza
ekspozycja S, W, atmosferycznego
E, ilościowość – 3,
żywotność
gatunku – 5
klon, pień,
ekspozycja W,
ilościowość – r,
żywotność
gatunku – 5
-
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
lipa, pień,
ekspozycja E,
ilościowość – r,
żywotność
gatunku - 3
zanieczyszczenia powietrza
atmosferycznego
-
Forma
Liczba stanowisk
Gatunek
ekologiczna
podawana w
porostu ostatnim 20-leciu
zajmowane
podłoże
Ramalina pollinaria
Epifit - na
0 (w ostatnich latach
(Westr.) Ach. – odnożyca korze drzew notowany z 2
opylona
stanowisk w otulinie
ŚPN, m.in. obok
klasztoru w Świętej
Katarzynie)
Thelotrema lepadinum Epifit - na
1 (Dolina Wilkowska)
(Ach.) Ach. – puchlinka korze drzew
ząbkowata
Obecnie
stwierdzone
stanowisko
(współrzędne)
Opis stanowiska,
ocena ilościowości
i żywotności plech
Prawdopodobne przyczyny
zamierania gatunku
BIOTA POROSTÓW
Umbilicaria deusta (L.)
Baumg. – kruszownica
strojna
Epilit - na
skałach
Umbilicaria hyperborea Epilit (Ach.) Hoffm. –
skałach
kruszownica północna
Umbilicaria polyphylla
(L.) Baumg. –
kruszownica
wielolistkowa
Epilit – na
skałach
otulina - przy drodze lipy, pień,
zanieczyszczenia powietrza
lipy obok klasztoru ekspozycja E,
atmosferycznego
w Świętej Katarzynie ilościowość – r,
(50° 54,099’ N / 20° żywotność gatunku
52,829’ E)
–4
Dolina Wilkowska
(50° 55,815’ N / 20°
49,702’ E)
olsza, nasada pnia, obniżenie wilgotności siedlisk,
ekspozycja W,
zanieczyszczenia powietrza
ilościowość – r,
atmosferycznego
żywotność gatunku
–1
1 (Łysa Góra)
gołoborze Łysa Góra na skałach,
zarastanie gołoborzy,
(50° 51,722’ N / 21°
ilościowość – 2,
zanieczyszczenia powietrza
02,756’ E)
żywotność gatunku atmosferycznego
–4
1 (Łysa Góra)
gołoborze Łysa Góra na skałach,
zarastanie gołoborzy,
(50° 51,722’ N / 21°
ilościowość – 2,
zanieczyszczenia powietrza
02,756’ E)
żywotność gatunku atmosferycznego
–4
3 (Łysica, Łysa Góra) gołoborze Łysica
na skałach,
zarastanie gołoborzy,
(50° 53,530’ N/ 20° ilościowość – 2,
zanieczyszczenia powietrza
53,715’ E)
żywotność gatunku atmosferycznego
–5
gołoborze Agatka na skałach,
zarastanie gołoborzy,
(50° 53,347’ N/ 20° ilościowość – 2,
zanieczyszczenia powietrza
54,335’ E)
żywotność gatunku atmosferycznego
–5
gołoborze Łysa Góra na skałach,
zarastanie gołoborzy,
(50° 51,722’ N / 21°
ilościowość – 3,
zanieczyszczenia powietrza
02,756’ E)
żywotność gatunku atmosferycznego
–5
Parmelina tiliacea –
szarzynka skórzasta
Pertusaria flavida –
otwornica żółtawa
Pleurosticta acetabulum –
wabnica kielichowata
BIOTA GRZYBÓW WIELKOOWOCNIKOWYCH
Stwierdzono ok.
450 gatunków;
12 gatunków
inwentaryzowany
ch
BIOTA GRZYBÓW WIELKOOWOCNIKOWYCH
NAZWA ŁACIŃSKA
1 Boletus calopus
Bondarzewia
2
mesnterica
3 Cortinarius violaceus
4 Fomitopsis officinalis
LICZBA
STAN.
3
NAZWA POLSKA
Borowik żółtopory
7
Jodłownica górska
6
Zasłonak fioletowy
17 drzew Pniarek lekarski
5 Ganoderma cornosum
21
Lakownica brązowo-czarna
6 Ganoderma lucidum
7 Ramaria botrytis
8 Sparassis brevipes
21
Lakownica żółtawa
3
6
Koralówka czerwonowierzchołkowa
Siedzuń dębowy
9 Strobilomyces strobilaceus
10 Grifola frondosa
7
Szyszkowiec łuskowaty
2
Żagwica listkowata
11 Hericium coralloides
12 Hericium flagellum
11
Soplówka bukowa
10
Soplówka jodłowa
BIOTA GRZYBÓW WIELKOOWOCNIKOWYCH
BIOTA GRZYBÓW WIELKOOWOCNIKOWYCH
BIOTA GRZYBÓW WIELKOOWOCNIKOWYCH
BIOTA GRZYBÓW WIELKOOWOCNIKOWYCH