Kontrakt pomiędzy pedagogiem szkolnym a uczniem klasy

SZKOLNY
PROGRAM
PROFILAKTYKI
Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II
w Kętach
wchodzącego w skład
Zespołu Szkolno - Gimnazjalnego
nr 2 w Kętach
1
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II w Kętach
SPIS TREŚCI:
Wprowadzenie
1. Podstawa prawna działań profilaktycznych w szkołach
2. Diagnoza potrzeb i problemów środowiska szkolnego i lokalnego.
3. Założenia programu
4. Cele programu
5. Zadania programu
6. Potrzeby rozwojowe uczniów
7. Plan realizacji działań
8. Odbiorcy i realizatorzy programu
9. Instytucje wspierające szkołę w działaniach profilaktycznych
10. Harmonogram zadań
11. Oczekiwane efekty
12. Ewaluacja programu
13. Literatura dostępna w biblioteczce pedagoga szkolnego.
14. Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół z policją
w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją.
15. System reagowania na przemoc i agresję (działania interwencyjne).
WPROWADZENIE
Szkoły i placówki opiekuńczo-wychowawcze, wspierają rozwój dzieci i młodzieży, mają również za
zadanie ochronę zdrowia i stworzenie warunków do zdobycia wiedzy i umiejętności służących przeciwdziałaniu
wszystkiemu, co zagraża zdrowiu i bezpieczeństwu. Coraz większa liczba dzieci zaczyna przejawiać zachowania
sugerujące zagrożenie niedostosowaniem społecznym. Wzrasta spożycie alkoholu wśród dzieci, rozszerza się
nikotynizm; obserwuje się łatwiejszy dostęp do środków psychoaktywnych , większą różnorodność
i „atrakcyjność” asortymentu (w tym substancje psychoaktywne zwane „dopalaczami”).
Te wszystkie czynniki powodują zachwiania w hierarchii wartości i poszukiwanie łatwych i szybkich
metod rozładowania lęku, niepewności lub frustracji.
Szkoła jest instytucją, która ma bezpośredni wpływ na rozwój psychiczny ucznia, dlatego też powinna
realizować wychowanie profilaktyczne, które stanowi integralną część wychowania ogólnego.
2
1. PODSTAWA PRAWNA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
W SZKOŁACH.
Akty prawne obowiązujące przy konstruowaniu Szkolnego Programu Profilaktyki:

Konstytucja RP
Art. 72: „Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy
publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją”.

Konwencja o Prawach Dziecka ( przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia
20 listopada 1989 r.)
Art. 3 „We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych przez polityczne lub prywatne instytucję
opieki społecznej, sądy, władze administracyjne lub ciała ustawodawcze, sprawą nadrzędną będzie najlepsze
zabezpieczenie interesów dziecka”.
Art. 19: „Państwa- Strony będą podejmowały wszelkie właściwe kroki w dziedzinie ustawodawczej,
administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed wszelkimi formami przemocy
fizycznej bądź nadużyć, zaniedbania bądź niedbałego traktowania”.
Art. 33: „Państwa- Strony będą podejmowały wszelkie odpowiedzialne kroki, w tym środki ustawodawcze,
administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty, w celu zapewnienia ochrony dzieci przed
nielegalnym używaniem środków narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem
w odpowiednich umowach międzynarodowych, oraz w celu zapobiegania wykorzystywaniu dzieci do
nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu nimi”.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ( nowelizacja rozporządzenia z
21 maja 2001 r.)
W załączniku nr 2 do rozporządzenia z dania 21 maja 2001 r. (Ramowy statut publicznej szkoły podstawowej)
wprowadza się następujący zapis:
Par. 2 ust. 1: Statut szkoły określa w szczególności:
Cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz uwzględniające program wychowawczy szkoły i
program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, o których
mowa w odrębnych przepisach. (...)
Ust. 2 Program wychowawczy szkoły i program profilaktyki, o których mowa w ust. 1 pkt. 1 uchwala Rada
Pedagogiczna po zasięgnięciu opinii Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego.
3
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 grudzień 2008 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
„Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez:
- Szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy- obejmuje całą
działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego,
- Program Wychowawczy szkoły, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o
charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli,
- Program Profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska,
który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do
uczniów, nauczycieli i rodziców.
Szkolny zestaw programów nauczania, Program Wychowawczy szkoły oraz Program Profilaktyki
tworzą spójną całość. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego
nauczyciela.
5.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad
udzielenia i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach
i placówkach.
6.
7.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r.
Ustawa
z
dnia
29
lipca
2005
r.
o
przeciwdziałaniu
narkomanii.
8. Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
9. Rządowy program na lata 2008-2013 „ Bezpieczna i przyjazna szkoła” (Uchwała Rady Ministrów
nr 172/2008 z 19 sierpnia 2008 r.
2.
DIAGNOZA
POTRZEB
ŚRODOWISKA
SZKOLNEGO
I LOKALNEGO- DIAGNOZA PROBLEMÓW
Zespół ds. zmodyfikowania i ewaluacji SPP na podstawie :

wywiadów z nauczycielami, rodzicami i uczniami,

obserwacji środowiska szkolnego,

obserwacji zachowań uczniów,

analizy dokumentacji szkolnej ( wyników w nauce, frekwencji uczniów na zajęciach, frekwencji
rodziców na zebraniach i konsultacjach );

wyników ankiet opracowanych w roku szkolnym 2009/2010 w ramach programu profilaktyki
palenia tytoniu „Znajdź właściwe rozwiązania”

wyników ankiet przeprowadzonych w roku szkolnym 2009/2010 wśród rodziców, uczniów
i nauczycieli wychowawców na temat odrabiania prac domowych
4

analizy dokonanej w roku szkolnym 2009/2010 w obszarz II „Procesy zachodzace w szkole,
wymaganie dotyczące działań służących wyrównaniu szans edukacyjnych.

ewaluacji SPP z roku szkolnego 2009/2010
wyodrębnił następujące sytuacje i zachowania problemowe:

niska frekwencja na zajęciach (w tym liczne spóźnienia),

nieodpowiednia motywacja do nauki, niskie potrzeby edukacyjne uczniów,

braki zadań domowych, nieodpowiednia kontrola rodzicielska w tym zakresie

niska kultura osobista i niska kultura języka uczniów,

zażywanie produktów tytoniowych (papierosy, tabaka)

przemoc rówieśnicza,

problemy z dyscypliną.
3. ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Profilaktyka jest to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc
i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabywaniu umiejętności
przeciwdziałania tym zagrożeniom.
Zapobieganie uzależnieniom może dokonywać się na różnych poziomach. W związku z tym wyróżnia się
profilaktykę pierwszorzędową, drugorzędową i trzeciorzędową.
Profilaktyka pierwszorzędowa to działanie mające na celu: z jednej strony - promocję zdrowia
i przedłużenie życia człowieka, zaś z drugiej zapobiegania pojawianiu się problemów związanych
z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szczególnie wyraźnie akcentuje się tutaj budowanie i rozwijanie
różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami życia, albowiem deficyty w tym zakresie są
powszechnie spotykane w populacji osób dysfunkcjonalnych. Równie ważne jest dostarczanie rzetelnych
informacji, dostosowanych do specyfiki odbiorców.
Profilaktyka drugorzędowa ma na celu ujawnianie osób o najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności oraz
pomaganie im w redukcji tego ryzyka (a więc zapobieganie rozwojowi zaburzeń).
Profilaktyka trzeciorzędowa rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu dysfunkcji. Ma ona na celu,
z jednej strony - przeciwdziałanie pogłębianiu się procesu chorobowego, zaś z drugiej - umożliwienie osobie
objętej terapią i rehabilitacją powrotu do społeczeństwa, prowadzenia w nim satysfakcjonującego i społecznie
akceptowanego trybu życia, wolnego od patologii. (Z. Gaś 1997).
Niniejszy program profilaktyki powstał, by przeciwdziałać negatywnym zjawiskom. Jego nadrzędnym
celem jest zwiększenie ilości i jakości oddziaływań profilaktycznych, w szczególności w zakresie ochrony
zdrowia i redukcji antyspołecznych zachowań młodzieży.
5
Szkolny Program Profilaktyki jest to program działań dydaktycznych i wychowawczych
obejmujących całą społeczność szkolną (uczniów, rodziców, nauczycieli) w zakresie profilaktyki problemów
dzieci i młodzieży, skonstruowany dla konkretnej szkoły i dostosowany do jej potrzeb, oparty na diagnozie,
stanowiący spójną całość z programem nauczania i programem wychowawczym szkoły, realizowany przez całą
kadrę dydaktyczną szkoły.
Program opiera się na następujących działaniach:

wzmacnianie więzi emocjonalnej w rodzinie,

budowanie poczucia wartości,

wzmacnianie mocnych stron osobowego rozwoju,

kształcenie umiejętności komunikacyjnych,

wychowanie do wartości i podejmowanie odpowiedzialnych decyzji,

wypracowanie efektywnych sposobów radzenia sobie ze stresem,

stworzenie systemu przeciwdziałania agresji i przemocy w szkole,

przeciwdziałanie uzależnieniom.
4. CELE PROGRAMU
Celem programu jest zwiększenie ilości i jakości oddziaływań profilaktycznych w placówkach
oświatowych, w szczególności w zakresie ochrony zdrowia i redukcji antyspołecznych zachowań młodzieży.
Cele programu :

wzmacnianie u uczniów postaw pożądanych społecznie i akceptowanych powszechnie zachowań

pomaganie uczniom w budowaniu właściwej hierarchii wartości

stworzenie systemu pomocy dzieciom opuszczonym przez rodziców pracujących za granicą

promowanie trybu życia zapewniającego zdrowie psychiczne i bezpieczeństwo w dorastaniu do
odpowiedzialnego życia

poprzez zgodne oddziaływanie wszystkich nauczycieli uzyskanie zmiany w zachowaniach uczniów
zagrożonych niedostosowaniem społecznym

poprawa stanu bezpieczeństwa poprzez poprawę relacji interpersonalnych i klimatu społecznego w szkole

przeciwdziałanie agresji i patologii wśród młodzieży poprzez sport

zwiększenie umiejętności wychowawczych pracowników szkoły oraz rodziców

indywidualizacja kształcenia uczniów ,rozwój ich zainteresowań

zwiększanie kompetencji społecznych i emocjonalnych uczniów

poszerzenie wiadomości o uzależnieniach i wpływie na zdrowie

kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze zmieniającą się rzeczywistością oraz niepokojami
i trudnościami okresu dojrzewania

aktywizacja środowiska szkolnego w zakresie oddziaływań profilaktycznych

wspieranie rodziców w procesie wychowania;

zapewnienie młodzieży pomocy wychowawczej i terapeutycznej

zmniejszenie skali zjawiska agresji i przemocy rówieśniczej

poprawa skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec uczniów będących sprawcami
przemocy rówieśniczej
6

zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy oraz zwiększenie dostępności i skuteczności udzielanej
pomocy.
Cele działań profilaktycznych są realizowane przez:
1. Programy informacyjno – edukacyjne;
2. Programy profilaktyczne;
3. Zajęcia alternatywne;
4. Interwencje prowadzone w szkole i w poradniach profilaktycznych (wobec osób z grup ryzyka);
5.
Współpracę między różnymi instytucjami (szkołami, poradniami, policją, samorządem itd.).
5. ZADANIA PROGRAMU
Główne zadania programu to:
1.
Systematyczne diagnozowanie zjawiska agresji i przemocy oraz innych zjawisk patologicznych. (analiza
problemów środowiska szkolnego ).
2.
Wypracowanie przez nauczycieli wspólnego modelu wymagań i postępowania wobec uczniów.
3.
Podnoszenie wiedzy i umiejętności wychowawczych rodziców.
4.
Propagowanie zdrowego stylu życia.
5.
Motywowanie do konstruktywnego spędzania wolnego czasu.
6.
Dostarczenie wiedzy o sposobach i metodach unikania zagrożeń i zachowanie się w sytuacjach trudnych.
7.
Kształtowanie umiejętności respektowania reguł w relacjach szkolnych.
8.
Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa u dzieci oraz ograniczenie występujących zjawisk patologicznych .
9.
Przeciwdziałanie przemocy i agresji . Udzielanie pomocy ofiarom przemocy oraz oddziaływanie na
sprawców przemocy.
10. Przeciwdziałanie nikotynizmowi, alkoholizmowi i narkomani.
11. Przeciwdziałanie nie wywiązywaniu się z obowiązku szkolnego.
12. Wyrównywanie szans, opieka nad dziećmi z rodzin dysfunkcyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci
zagrożonych trudną sytuacją w rodzinie - emigracją zarobkową .
13. Wspomaganie uczniów w wyborze dalszej drogi kształcenia.
6. POTRZEBY ROZWOJOWE UCZNIÓW
Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę w życiu człowieka.
Z
perspektywy
psychospołecznej
właśnie
wtedy
dokonują
się
najważniejsze
zmiany
w zakresie obrazu siebie i społecznej percepcji jednostki, formowane są nowe wzorce relacji interpersonalnych,
gwałtownie wzrasta liczba nowych doświadczeń osobistych i społecznych, rozwijane są umiejętności
pozwalające na kształtowanie się poczucia własnej kompetencji. Tempo oraz sposoby osiągania celów
rozwojowych zależą zarówno od samego nastolatka jak i od osób, z którymi się kontaktuje. Okres dojrzewania
nie jest więc biernym oczekiwaniem na dorosłość i dojrzałość. Wręcz przeciwnie - w tej fazie życia młodzi
ludzie są bardzo aktywni, eksperymentują z nowymi zachowaniami, poszukują nowych ról, nabywają nowych
doświadczeń, a tym samym stają się innymi ludźmi, o nowych prawach i obowiązkach, mającymi nowe potrzeby
7
i oczekiwania, wypełniającymi nowe zadania. W procesie tym niezwykle ważną rolę odgrywają znaczące osoby
dorosłe, a zwłaszcza rodzice i nauczyciele (Z. Gaś 1997).
Potrzeby rozwojowe uczniów
Problemy młodzieży
Potrzeby wynikające z problemów
1. Problemy okresu dojrzewania:

biologiczne, np. zmiany w wyglądzie,

społeczne, np. kłopoty w kontaktach
potrzeba samoakceptacji

potrzeba rzetelnych informacji na temat
dojrzewania
interpersonalnych,



psychiczne, np. duże napięcie wewnętrzne,
potrzeba poczucia bezpieczeństwa i własnej
wartości
niepokój.
2. Słaby system kontroli wewnętrznej, podejmowanie
działań nieprzemyślanych i ryzykownych.
3. Problemy związane z wysokim poziomem
neurotyzmu

niska tolerancja na frustracje,

problemy adaptacyjne.

potrzeba konstruktywnych wzorców

potrzeba autonomii i samodzielności

potrzeba radzenia sobie w trudnych,
stresujących sytuacjach

potrzeba akceptacji
Działania skierowane do uczniów
Szkoła wspierając wszechstronny rozwój ucznia, musi zachować właściwe proporcje między wiedzą
a umiejętnościami i wychowaniem. To trudne zadanie, bo też szczególny jest wiek rozwojowy gimnazjalistów.
Konieczne jest odpowiednie profilowanie celów w zakresie wiedzy, wartości oraz specyfiki podejmowanych
oddziaływań.
W zakresie wiedzy dąży się do tego, aby wyposażyć młodego człowieka w:

informacje dotyczące sposobów skutecznego radzenia sobie z przeżywanymi lękami, wynikającymi
zarówno z interakcji rówieśniczych, jak i z problemów osobistych,

wiedzę o specyfice i chemicznej naturze poszczególnych środków odurzających i ich interakcjach;

rozumieć istotę wpływów środków odurzających na fizjologię układów: krążenia, oddechowego,
nerwowego i rozrodczego,

rozumieć w jaki sposób środki odurzające wpływają na sprawność koordynacji psychoruchowej, co jest
szczególnie ważne przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych oraz uprawianiu sportu,

rozumieć społeczną problematykę uzależnień, a w szczególności koszty społeczne uzależnień,

znać przepisy prawne i zarządzenia lokalne dotyczące środków odurzających i ich używania,

rozumieć istotę działania i wpływu środków społecznego przekazu na zachowanie człowieka
(zwłaszcza dzieci i młodzieży),

mieć pełne rozeznanie odnośnie lokalnych problemów uzależnień oraz placówek niosących pomoc
w zwalczaniu tego rodzaju problemów.
8
W zakresie wartości młodzież winna zrozumieć, że stopniowo zwiększa się jej stopień
swobody, ale równocześnie zwiększa się poziom odpowiedzialności za własne działania
i za innych.
Młodzież powinna:

być świadoma swojej odpowiedzialności za tworzenie i zachowywanie środowiska wolnego od
środków odurzających i to nie tylko w domu rodzinnym, ale również w szkole, na podwórku, na osiedlu
itd.,

akceptować pogląd, że społeczeństwo samo troszczy się o siebie i liczy przede wszystkim na siebie,
a więc między innymi nie toleruje używania środków odurzających,

mieć przekonanie, że uczestniczenie w działaniach organizowanych przez szkołę i sponsorowanych
przez nią (np. zawody sportowe, spotkania towarzyskie, imprezy rekreacyjno - rozrywkowe) sprzyja
zachowaniu wolności od środków odurzających,

rozwijać poczucie własnej wartości i akceptować pozytywne aspekty własnego dojrzewania i rozwoju,

być świadomym własnego uspołecznienia i podejmować działania na rzecz rozwijania i wzbogacania
lokalnej społeczności.
W zakresie działań konieczne jest:

włączenie młodzieży w organizowanie i odpowiedzialne kontrolowanie życia domowego i szkolnego
(z uwzględnieniem problematyki wolności od środków odurzających),

umożliwienie nastolatkom kontaktu z placówkami przeznaczonymi do pomagania ludziom
w pokonywaniu trudności, czemu winno towarzyszyć przekonanie młodzieży, że nie jest ona
odpowiedzialna za problemy, jakie przeżywają inni ludzie, ale jest zobowiązana do pomagania w ich
rozwiązywaniu.
7. PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ
Działania skierowane do młodzieży
Model informacyjny (wszystkie klasy)
Zadania
I. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi
Formy realizacji

regulaminami.
zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze
Statutem, WSO, Programem Wychowawczym, Programem
Profilaktyki;
II. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od

zapoznanie uczniów z punktami statutu dotyczącymi zakazu
uzależnień środowiska wychowawczego
używania środków uzależniających i opuszczania szkoły
szkoły.
podczas zajęć lekcyjnych oraz przerw;

systematyczna kontrola boiska, toalet,szatni
i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów nauczycieli;

przestrzeganie zakazu zażywania środków uzależniających
podczas wszystkich imprez szkolnych;
9
Zadania
III. Propagowanie zdrowego stylu życia.
Formy realizacji
 zachęcanie młodzieży do udziału w akcjach profilaktycznych
 plakaty;
 gazetki tematyczne;
 konkursy;
 spotkania ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień;
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas pierwszych gimnazjum:
Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to:

poznanie uczniów

integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców,

wypracowanie form współpracy z rodzicami.
Zadania
Formy realizacji
I. Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym.
II. Kształtowanie i wzmacnianie poczucia własnej

zapoznanie ze szkołą;

zajęcia integracyjno – adaptacyjne;

organizowanie imprez klasowych w celu
bliższego poznania się (wycieczki, dyskoteki
wartości, budowanie postaw empatii i zaufania.
Andrzejki, Mikołajki);

ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia
zasady obowiązujące obie strony uczeń –
III. Zintegrowanie zespołu klasowego.
nauczyciel;

godziny wychowawcze o zainteresowaniach
uczniów;

IV. Rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie
z presją rówieśników.
godziny wychowawcze dotyczące asertywności,
radzenia sobie w sytuacjach trudnych;
Zajęcia z zakresu:
V. Kształtowanie umiejętności pracy w grupie.

komunikacji werbalnej i pozawerbalnej;

budowanie zaufania do innych;

poszanowania odmienności;
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas drugich gimnazjum:
Istotnymi tematami do realizowania w klasie drugiej są:

profilaktyka uzależnień,

profilaktyka zachowań agresywnych,

prawne uregulowania stosowane wobec nieletnich
10
Zadania
I. Kształtowanie asertywnych postaw wobec
środków uzależniających poprzez:

sztukę odmawiania,

wzajemne wspieranie,

werbalizację potrzeb.
Formy realizacji

zajęcia z asertywności;

realizacja na godzinach wychowawczych tematów
o systemie wartości, kształtowaniu charakteru;

konkursy, filmy i ich omawianie;

organizowanie kół zainteresowań umożliwiających
II. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie
poprzez:

Poznawanie swoich mocnych stron,

Docenianie własnych sukcesów,
III. Uświadamianie młodzieży zagrożeń
uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień;

promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych,
naukowych, sportowych) poprzez nagrody, pochwały;

omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich
zajęciach i przedmiotach;
związanych z uzależnieniami.

projekcje filmów o tematyce profilaktycznej;

organizacja i udział uczniów w konkursach
dotyczących uzależnień;

przygotowywanie gazetek tematycznych dotyczących
uzależnień;
IV. Zapoznanie młodzieży z prawnymi
uregulowaniami stosowanymi wobec nieletnich

zorganizowanie spotkania z przedstawicielem policji;
Działania profilaktyczne skierowane do uczniów klas trzecich gimnazjum:
Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są:

podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli pierwszej
decyzji zawodowej,

egzamin gimnazjalny.
Zadania
Formy realizacji
I. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych,
za podejmowane decyzje i zachowania.

godziny wychowawcze dotyczące właściwych
wyborów;

działalność w organizacjach szkolnych;

godziny wychowawcze dotyczące obowiązków;
II. Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa
i wyrabianie nawyku poszanowania go.
11
Zadania
Formy realizacji
ucznia i odpowiedzialności za ich lekceważenie;

zaznajomienie z konsekwencjami związanymi
z naruszeniem godności osobistej;

III. Kształtowanie właściwych postaw wobec
uzależnień poprzez:

i zdrowotnych skutków uzależnień;

informowanie o społecznych i zdrowotnych
skutkach uzależnień,

godziny wychowawcze na temat społecznych
filmy o uzależnieniach i dyskusje na godzinach
wychowawczych;
zwalczanie mitów na temat uzależnień.

spotkania z doradcą zawodowym ,
psychologiem , pedagogiem szkolnym
(warsztaty zawodoznawcze);

udział w Dniach Otwartych Szkół;
IV. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły

udział w Targach Edukacyjnych;
ponadgimnazjalnej.

udostępnianie aktualnych informacji
o szkolnictwie ponadgimnazjalnym (gazetki
informacyjne, informatory);

udział w próbnym egzaminie;
DZIAŁANIA ALTERNATYWNE
Zajęcia dodatkowe przeznaczone są dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje
wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności.
Cele zajęć:

rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów,

poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania,

rozwijanie uzdolnień uczniów,

zagospodarowanie wolnego czasu ucznia.
Zadania
Formy realizacji
I. Praca w organizacjach działających w szkole
II. Zajęcia sportowe
12

działalność Samorządu Uczniowskiego;

działalność szkolnego wolontariatu

działania Szkolnego Klubu Sportowego;

klasa sportowa;

udział w zawodach

konkursy dotyczące zdrowia np. szkodliwości
alkoholu, nikotyny , konkurs wiedzy
o uzależnieniach itd.;

III. Promocja zdrowego stylu życia
spotkania z konsultantami firm kosmetycznych
na temat chorób i higieny,
IV. Zajęcia pozalekcyjne
V. Organizacja imprez masowych

filmy dotyczące zagrożeń cywilizacyjnych;

gazetki tematyczne;

kółka zainteresowań, SKS;

realizacja projektów edukacyjnych

wyjścia na spektakle filmowe;

wycieczki klasowe;

dyskoteki szkolne;

organizacja Dnia Wiosny, Dnia Nauczyciela,
Wigilii ,Święta Szkoły;
VI. Organizacja i propagowanie olimpiad, konkursów
i zawodów

udział w zawodach sportowych;

udział w konkursach wiedzy;

udział w olimpiadach przedmiotowych,;
PROGRAMY PROFILAKTYCZNE REALIZOWANE W SZKOLE

Program przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy

Program profilaktyczno -wychowawczy „Spójrz inaczej”

Program „ Od dziewczynki do kobiety”
Spodziewane efekty podejmowanych działań w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej
Zmiany w postawach, wiedzy i zachowaniu:

Nabycie wiedzy o szkodliwości środków odurzających.

Nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo.

Zdobycie wiedzy na temat skutków prawnych i społecznych używania środków odurzających.

Umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami.

Nauczenie się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi.

Zdobycie umiejętności dokonywania wartościowych i sensownych wyborów w życiu.
Działania podejmowane w szkole w ramach profilaktyki drugorzędowej
Działania tego typu są podejmowane wobec osób z tzw. grup podwyższonego ryzyka.
13
Do czynników ryzyka zalicza się:

Środowisko społeczne (złe warunki ekonomiczne, emigracje zarobkowe rodziców).

Normy społeczne promujące zachowania niewłaściwe (rodziny patologiczne).

Grupa rówieśnicza, w której normą są zachowania dysfunkcyjne (np. zażywanie środków
odurzających).

Defekty w zakresie zdrowia somatycznego.

Dysfunkcyjność w zakresie psychicznym
W przypadku zarejestrowania negatywnych i aspołecznych zachowań pedagog lub dyrektor szkoły podejmuje
działania zmierzające do wyeliminowania ich skutków:

Podejmuje systematyczne rozmowy z uczniem i rodzicami.

Kieruje do specjalistycznych poradni, lekarzy.

Obejmuje opieką uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji rodzinnej.

Systematycznie współpracuje z Policją, Sądem dla Nieletnich Zespołem Kuratorskiej Służby
Sądowej, Strażą Miejską, GOPS -em.

Sprawuje opiekę nad uczniami posiadającymi opinię z poradni PP.
Działania skierowane do rodziców
Zadania
Formy realizacji
 zapoznanie ze Statutem Szkoły , WSO, Programem
Wychowawczym, Programem Profilaktyki, regulaminem
I. Informowanie rodziców o pracach szkoły.
zachowania uczniów na terenie szkoły;
 organizowanie Dni Otwartych Szkoły;

informowanie o wynikach w nauce
i zachowaniu na konsultacjach i zebraniach z rodzicami;
II. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu

dziecka w szkole.
III. Współpraca z rodzicami.
i pedagogiem;

pisma informujące o wynikach w nauce;

pomoc rodziców przy organizacji imprez szkolnych;

systematyczna współpraca z Radą Rodziców;

rozmowy z rodzicami i próby tłumaczenia negatywnych skutków
IV. Uświadamianie rodzicom negatywnych
skutków emigracji zarobkowej
indywidualne spotkania z wychowawcą, nauczycielami
rozłąki;

informowanie o konieczności uregulowania przed wyjazdem
sytuacji prawnej dziecka;
V. Poinformowanie rodziców o zagrożeniach

Przekazanie informacji na temat zagrożeń związanych
z zażywaniem narkotyków i innych substancji psychoaktywnych
związanych z zażywaniem narkotyków i
14
Zadania
Formy realizacji
 zapoznanie ze Statutem Szkoły , WSO, Programem
Wychowawczym, Programem Profilaktyki, regulaminem
I. Informowanie rodziców o pracach szkoły.
zachowania uczniów na terenie szkoły;
 organizowanie Dni Otwartych Szkoły;

informowanie o wynikach w nauce
i zachowaniu na konsultacjach i zebraniach z rodzicami;
II. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu

dziecka w szkole.
indywidualne spotkania z wychowawcą, nauczycielami
i pedagogiem;
III. Współpraca z rodzicami.

pisma informujące o wynikach w nauce;

pomoc rodziców przy organizacji imprez szkolnych;

systematyczna współpraca z Radą Rodziców;
(w tym „dopalaczy”)
innych substancjami psychoaktywnych
(w tym tzw ” dopalaczy”)

Zapoznanie rodziców z internetowym poradnikiem „Bliżej siebie
dalej od narkotyków” przygotowanym przez Krajowe Biuro d.s.
Przeciwdziałania Narkomanii

Rozpowszechnienie wśród rodziców ulotki „ Nasze dzieci
i zagrożenia”

Rozpropagowanie plakatu i ulotek „ Nie zasłaniaj oczu-przemoc
domowa to przestępstwo” ( informacje odnośnie prawnego
IV. Zapoznanie rodziców z nową ustawą
aspektu przemocy oraz wskazanie miejsc, w których można
o przeciwdziałaniu przemocy
uzyskać pomoc

Kierowanie do instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem
przemocy w rodzinie
Działania skierowane do nauczycieli
Zadania
Forma realizacji
I. Propagowanie kursów i szkoleń

informowanie o kursach i szkoleniach;

promowanie nauczycieli doskonalących
się w profilaktyce i wychowaniu;

II. Organizacja szkoleń i warsztatów
spotkania z pracownikami poradni PP
z zakresu opieki i wychowania;

III. Propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki
uzależnień
pozyskiwanie i udostępnianie materiałów
dotyczących profilaktyki uzależnień;
15
8. ODBIORCY I REALIZATORZY PROGRAMU
Adresatami działań profilaktycznych w szkole są:
1.
Uczniowie:

grupa niskiego ryzyka (profilaktyka pierwszorzędowa)- cała społeczność uczniowska w szkole,

grupa podwyższonego ryzyka (profilaktyka drugorzędowa)- uczniowie, którzy mają za sobą pojedyncze
doświadczenia zachowań ryzykownych, u których występuje jednocześnie wiele czynników ryzyka,

grupa najwyższego ryzyka (profilaktyka trzeciorzędowa)- uczniowie, u których występują utrwalone
zachowania ryzykowne oraz odczuwają oni negatywne skutki tych zachowań (kierowanie do poradni
specjalistycznych ).

Rodzice:

podnoszenie wiedzy i umiejętności wychowawczych rodziców

współudział rodziców przy rozwiązywaniu konfliktów klasowych i szkolnych,

praca z rodziną nad rozwiązywaniem problemów dziecka,

pomoc rodzinie ze strony szkoły
3. Nauczyciele:

wypracowanie wspólnego modelu wymagań i postępowania wobec uczniów.
Realizatorami programu są wszyscy pracownicy szkoły:

dyrekcja

wychowawcy, nauczyciele

pedagog szkolny

pielęgniarka szkolna

pracownicy administracji.
16
9.
WYKAZ OSÓB I INSTYTUCJI WSPÓŁPRACUJĄCYCH ZE
SZKOŁĄ
W
OBSZARZE
PROFILAKTYKI
ZACHOWAŃ
RYZYKOWNYCH MŁODZIEŻY ORAZ ŚWIADCZĄCYCH POMOC NA
RZECZ DZIECKA.
Nazwa instytucji
Telefon
1. Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna
33 845 23 04
32-650 Kęty, ul. Żwirki i Wigury 27 a
2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
33 842 23 29
32 –600 Oświęcim, ul. Bema 4
3. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
33 845 28 70
32-650 Kęty, ul. Żwirki i Wigury 8
4. Komisariat Policji
33 845 33 22
32-650 Kęty, ul. Krakowska 25
5. Sąd Rodzinny i dla Nieletnich,
33 842 42 62
Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej
33 843 33 40
32 –600 Oświęcim, ul.Rynek Główny 14
6. Komitet Ochrony Praw Dziecka
33 843 41 50
32 –600 Oświęcim
7. Świetlica Środowiskowa im. Bronisławy Zbylut w Kętach
33 845-22-91
32-650 Kęty, ul. Sobieskiego 41
8. Ośrodek Interwencji Kryzysowej
33 844 03 70
32 – 600 Oświęcim, pl. Maksymiliana Męczennika 2
9. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
33 845 28 70
32 – 650 Kęty, ul. Żwirki i Wigury 8
10. Stowarzyszenie Zarejestrowane Klub Trzeźwości „ REMONT”
17
------------------
32 – 650 Kęty, oś. Wyszyńskiego 8
11. Towarzystwo Trzeźwości „Homo-Homini”
------------------32 – 650 Kęty, oś. Wyszyńskiego 8
12. Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kętach
Poradnia Leczenia Uzależnień Alkoholowych
33 845 20 36
Poradnia Zdrowia Psychicznego
32 – 650 Kęty, ul. Sobieskiego 45
13. Oddział Leczenia Odwykowego Alkoholików
Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego w Andrychowie
33 845 27 31
32 - 652 Bulowice, ul. Zamkowa 16
14. Powiatowy Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia Dla Ofiar Przemocy
33 847 45 55
w Rodzinie i Ośrodek Interwencji Kryzysowej
510 374 573
32 - 600 Oświęcim , ul. Dąbrowskiego 139
15. Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie: „Niebieska
linia”
801 120 002
czynny :
od pon. - sob. do 10.00 do 22.00 , niedz. i święta od 10.00 – 16.00
16. Ogólnopolski telefon zaufania dla rodziców , których dzieci pija
alkohol: „ Pomarańczowa linia”, czynny:
801140 068
od pon. do piątku od 14.00 do 20.00
17. Antynarkotykowy telefon zaufania, czynny codziennie od 16.00 do 21
18.Zespół do Spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
19.Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą
w Rodzinie, ul. Sobieskiego 41, Kęty
801 199 990
513068339
33 845 25 51
19. Gminny telefon zaufania, czynny :
80161132
poniedziałek., środa, piątek od 15.00 do 17.00
20 .Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
116111
21.Antynarkotykowy Telefon Zaufania
801199990
(czynny codziennie w godz. 16 - 21)
18
10. HARMONOGRAM ZADAŃ
ZADANIA
ODPOWIEDZIALNI TERMIN
SPOSÓB REALIZACJI
REALIZACJI
Systematyczne
1. Rozeznanie potrzeb uczniów i ich rodzin na podstawie wy
diagnozowanie zjawisk wywiadów, obserwacji i ankiet. Współpraca
patologicznych .
wychowawcy
wrzesień
pedagog
na bieżąco
z pedagogiem szkoły podstawowej.
Analiza potrzeb
pedagog, wychowawcy
środowiska szkolnego
1.
2.Pomaganie uczniom w zmianie zachowań
i lokalnego.
dysfunkcyjnych na konstruktywne- współpraca
instytucje wspomagające
cały rok
z rodzicami, kuratorami, policją, świetlicą środowiskową.
wszyscy
3. Współpraca nad zabezpieczeniem terenu szkoły.
pracownicy
szkoły
na bieżąco
Pogłębianie wiedzy rodziców na temat wpływu telewizji
Podnoszenie wiedzy
1.
i umiejętności
i programów komputerowych na rozwój zachowań
wychowawczych
agresywnych.
wychowawcy,
październik
pedagog
rodziców, niezbędnych
do pełnienia ról
2.
Spotkania z rodzicami w ramach konsultacji.
3.
Pomoc rodziców w organizacji imprez szkolnych.
nauczyciele, pedagog
raz w miesiącu
w rodzinie.
według potrzeb
4.
Udzielenie rodzicom informacji dotyczącej oferty
pomocy w rozwiązywaniu problemów alkoholowych i
pedagog,
instytucje wspomagające
na bieżąco
narkotykowych.
5.
Edukacja rodziców w zakresie rozpoznawania
asystent ds. nieletnich i
symptomów stosowania przemocy wobec dziecka oraz
patologii,
nabywania umiejętności postępowania w tego typu
pedagog
sytuacjach.
6.
koniec
pierwszego
semestru
Kierowanie rodziców do osób i instytucji wspierających
wychowawcy, pedagog
proces wychowania.
na bieżąco
Stworzenie systemu
Rozmowy
z
rodzicami-
uświadamianie dyrekcja, wychowawcy,
pomocy dzieciom
1.
opuszczonym przez
negatywnych skutków rozłąki, informowanie o konieczności pedagog
rodziców pracujących
uregulowania przed wyjazdem sytuacji prawnej dziecka.
za granicą
2.
Otoczenie uczniów opuszczonych indywidualną
pomocą pedagogiczno-psychologiczną.
pedagog, pracownicy PPP
19
cały rok szkolny
3.
Udzielenie uczniom
pomocy w wyrównaniu
zaległości w nauce.
4.
Oferta zajęć dodatkowych na terenie szkoły.
5.
Ścisła
współpraca
szkoły
z
instytucjami
wspierającymi proces wychowania.
Propagowanie
zdrowego stylu życia.
wrzesień
1. Higiena osobista i otoczenia warunkiem dobrego zdrowia - nauczyciele
„Sprzątanie świata”
2. Program informacyjny „Od dziewczynki do kobiety” .
konsultanci
3. Zajęcia dla młodzieży na temat zdrowego stylu życia,
styczeń
pedagog,
firm
kosmetycznych
relaksu i wypoczynku
wychowawcy
koniec
4. Edukacja rodziców w zakresie zdrowego stylu życia i
semestru,
sposobów przeciwdziałania zagrożeniom.
szkolnego
pierwszego
koniec roku
wychowawcy, pedagog,
psycholog z PPP
cały rok
dyrekcja
cały rok
Motywowanie do
Prawidłowy odpoczynek i rekreacja– apele porządkowe,
konstruktywnego
1.
spędzania wolnego
pogadanki.
wychowawcy
czasu.
2.
Działalność samorządu szkolnego (według planu).
opiekunowie samorządu
3.
Oferta zajęć pozalekcyjnych.
nauczyciele, dyrekcja
na bieżąco
cały rok szkolny
4.
Informacje o ciekawych formach spędzania wolnego
czasu. Zachęcanie do czynnego
wychowawcy,
nauczyciele
i bezpiecznego spędzania wolnego czasu.
5.
na bieżąco
Oferta zajęć dla młodzieży na okres ferii zimowych.
według harmonogramu
6. Projekt „ DIAMEnt” realizowany dla młodzieży zdolnej
7.
Działalność szkolnego wolontariatu
opiekun wolontariatu
zgodnie z planem pracy
Dostarczenie wiedzy o
1.
Poszerzanie wiedzy i umiejętności uczniów
wychowawcy,
wrzesień,
sposobach i metodach
w zakresie radzenia sobie z własnymi emocjami, stresem i
pedagog
kwiecień,
unikania zagrożeń i
rywalizacją.
czerwiec
zachowania się w
sytuacjach trudnych.
2.
Zapewnienie pomocy specjalistycznej
pedagog
i indywidualnej opieki wychowawczej uczniom
z zaburzeniami zachowania.
20
pracownicy PPP
według potrzeb
3.
Upowszechnienie wśród nauczycieli procedur
październik, czerwiec
postępowania szkół i współpracy szkół z policją
pedagog
w sytuacjach zagrożeń oraz poradnika metodycznego „
asystent
Agresja i przemoc w szkolnych działaniach
d.s. nieletnich
profilaktycznych”.
i patologii
4.
Przeprowadzenie szkolenia rady pedagogicznej
w zakresie kryzysów dzieci i młodzieży w okresie
psycholog z poradni PP
dojrzewania ze szczególnym uwzględnieniem przejawów
dyrekcja,pedagog szkolny
zachowań destrukcyjnych.
Wzmacnianie poczucia 1.
bezpieczeństwa
Imprezy integrujące zespoły klasowe: wycieczki,
ogniska, dyskoteki.
wychowawcy,
wrzesień
pedagog
-październik
u dzieci .
2.
Zajęcia integracyjne w klasach (komunikacja
na bieżąco
interpersonalna).
wychowawcy
październik
3.
Zajęcia wychowawcze dotyczące Praw Człowieka.
pedagog
według potrzeb
4.
Program profilaktyczny „Spójrz inaczej”.
dyrekcja
w miarę możliwości
5.
Wprowadzenie monitoringu wizyjnego.
6.
Działalność koordynatora ds. bezpieczeństwa.
na bieżąco
zespół ds. bezpieczeństwa
dyrekcja, pedagog
7.
Podniesienie poziomu
Współpraca z Policją i Strażą Miejską
1. Stosowanie wobec wszystkich uczniów kar i nagród
określonych w statucie szkoły.
dyscypliny w szkole.
dyrekcja, wychowawcy,
cały rok
nauczyciele,
2. Ustalenie szczegółowych kryteriów ustalania ocen
pedagog
wrzesień
nagannych z zachowania oraz zapoznanie z tymi
kryteriami uczniów i rodziców.
Przeciwdziałanie
Przeprowadzenie zajęć profilaktycznych dotyczących
przemocy i agresji
1.
(redukowanie
przemocy i agresji (wykorzystanie pakietów informacyjnych)
zachowań
2.
agresywnych).
powstających na tle niepowodzeń szkolnych i konfliktów z
wychowawcy klas,
październik-listopad
pedagog
Udzielanie porad uczniom w rozwiązywaniu trudności
pedagog, wychowawcy
rówieśnikami oraz
w rodzinie.
3.
w razie potrzeb
Zaznajomienie uczniów i rodziców z wykazem osób i
instytucji współpracujących w obszarze profilaktyki
zachowań ryzykownych dzieci
i młodzieży oraz świadczących pomoc na rzecz dziecka.
21
pedagog
listopad
4.
Wprowadzenie jednolitego systemu reagowania na
zjawisko przemocy .
5. Udzielanie rodzicom i uczniom informacji na temat
dyrekcja,
działalności Zespołu d.s przeciwdziałania Przemocy
wychowawcy,
w Kętach oraz Punktu Informacji Wsparcia i pomocy dla
nauczyciele, pedagog
cały rok szkolny
Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie
październik - listopad
6.
2010- szkolenie
Praca pedagoga szkolnego w Zespole
Interdyscyplinarnym powołanym na terenie gminy
7.
Rozpropagowanie ulotki i plakatu „Nie zasłaniaj oczu-
pedagoga,
pedagog
przemoc domowa to przestępstwo”. Informujących
pozostałe działania :
o instytucjach udzielających pomocy ofiarom przemocy oraz
cały rok
o nowych uregulowaniach wynikających z ustawy
o przeciwdziałaniu przemocy
Przeciwdziałanie
1.
sytuacjom
zajmującymi się profilaktyką uzależnień.
kryzysowym,
2.
nikotynizmowi,
podające numery anonimowej pomocy.
alkoholizmowi
3.
i narkomanii.
„Spójrz inaczej”.
4.
Organizowanie spotkań młodzieży z osobami
pedagog, wychowawcy
Gazetki informujące o zagrożeniu nałogami oraz
cały rok szkolny
nauczyciele,
dyrekcja
Realizacja programu wychowawczo-profilaktycznego
Udzielanie rodzicom informacji dotyczącej oferty
pomocy w rozwiązywaniu problemów alkoholowych i
narkotykowych.
5.
Przekazanie informacji na temat zagrożeń
wychowawcy, nauczyciele,
związanych z substancjami zwanymi „dopalaczami”
pedagog,pielęgniarka
uczniom ( lekcje wychowawcze)
szkolna
od października 2010- na
bieżąco
oraz rodzicom (zebrania z rodzicami)
6.
Zapoznanie rodziców z poradnikiem „Bliżej siebie
dalej od narkotyków” przygotowanym przez Krajowe
Biuro d.s. Przeciwdziałania Narkomanii
7.
Rozpowszechnienie wśród rodziców informacji na
temat „dopalaczy” w formie ulotki „ Nasze dzieci
i zagrożenia”
8.
Rozpropagowanie ulotki „ Nie jesteś sam”
informujących o instytucjach i podmiotach
z gminy Kęty świadczących pomoc rodzinom
w sytuacjach kryzysowych
Przeciwdziałanie nie
1.
wywiązywaniu się z
wykazów uczniów wagarujących, uciekających z lekcji
obowiązku szkolnego.
(bieżąca kontrola powodów absencji).
2.
Współpraca pedagoga z wychowawcami- sporządzanie
Informowanie rodziców o frekwencji- rozmowy
nauczyciele,
z rodzicami w obecności uczniów
3.
pedagog, wychowawcy
dyrekcja,
Apele porządkowe.
22
na bieżąco
4.
Rozmowa z uczniem, jego rodzicami (opiekunem
prawnym, kuratorem).
5.
Zawieranie kontraktów z uczniami.
6.
W skrajnych przypadkach- interwencja pedagoga
i Policji w środowisku domowym ucznia.
7.
Współpraca z kuratorami społecznymi i policją.
Wyrównywanie szans,
1.
Wypożyczenie podręczników do biblioteki szkolnej.
opieka nad dziećmi
2. Dofinansowania dokonane przez Radę Rodziców, Parafię dyrekcja
z rodzin
NSPJ w Kętach i prywatnych sponsorów
dysfunkcyjnych.
3.
pedagog, wychowawcy,
Diagnoza przyczyn niepowodzeń w nauce- współpraca z
PPP i rodzicami.
według potrzeb
nauczyciele,
bibliotekarka,
4.
Indywidualizacja procesu kształcenia.
5.
Organizacja zajęć dydaktyczno - wyrównawczych.
6.
Współpraca ze świetlicą środowiskową.
7.
Dziecięcy wolontariat- pomoc koleżeńska.
8.
Giełda używanych podręczników.
9.
Współpraca z Fundacją Światło Nadziei.
sponsorzy
10. Program „Wyprawka szkolna” (dofinansowania do
zakupu podręczników dla uczniów klas II gimnazjum)
11. Programy stypendialne dla uczniów
Wspomaganie uczniów 1.
Zajęcia dotyczące preorientacji zawodowej prowadzone
w wyborze dalszej
przez doradcę zawodowego, psychologa i pedagoga z PPP w
drogi kształcenia.
Kętach
2.
doradca zawodowy,
Przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu- zajęcia
przeprowadzone przez pedagoga.
Indywidualne konsultacje z pedagogiem.
4.
Przedstawienie informacji o typach szkół ponad
nauczyciele
gimnazjalnych.
Współpraca z PPP- konsultacje z psychologiem uczniów
przewlekle chorych, niezdecydowanych oraz mających
specyficzne trudności w nauce.
6.
Zorganizowanie wyjazdu młodzieży na targi edukacyjne
do Oświęcimia.
7.
Pomoc w wypełnieniu dokumentów składanych przy
rekrutacji do szkół.
8.
psycholog,
wychowawcy,
3.
5.
pedagog,
Doradztwo dla rodziców.
23
cały rok
11. OCZEKIWANE EFEKTY
1.
Podniesienie poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole.
2.
Poprawa wzajemnych relacji pomiędzy nauczycielem a uczniem, uczniem a rodzicom oraz pomiędzy
uczniami.
3.
Nabycie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania problemów przez nauczycieli.
4.
Wzmocnienie u uczniów postaw pożądanych społecznie i akceptowanych powszechnie zachowań.
12. EWALUACJA PROGRAMU
1. Cel ogólny ewaluacji:
Podniesienie efektywności pracy szkoły.
2. Cel szczegółowy:
Sprawdzenie funkcjonowania Programu Profilaktyki w praktyce szkolnej oraz jego modyfikacja
i wyeliminowanie dostrzeżonych braków.
Obiekt
ewaluacji
Pytania kluczowe
Kryteria
Funkcjonowa- Czy program
Zgodność z
nie programu profilaktyki
obowiązującymi
profilaktyki
uwzględnia
Metody
ewaluacji
Wywiad
przepisami.
Obserwacja
przepisy prawa
zajęć
oświatowego?
Znajomość
Jaka jest znajomość
programu
profilaktyki wśród
uczniów,
nauczycieli i
rodziców?
Czy główne
założenia programu
Analiza
dokumentów
Akceptacja
założeń.
Realizacja
założonych w
Studium
przypadku
programie celów.
są akceptowane
Adekwatność
przez wszystkich
założeń programu
Wszyscy
Monitorowanie
Dane gromadzi
Raport
Pisemny do
uczniowie, Zespół d.s.
wiadomości
uczestnicy ewaluacji SPP
rady
programu.
pedagogicznej,
rady rodziców
oraz samorządu
programu
profilaktyki
Próba
zainteresowanych: do potrzeb i
24
szkolnego.
Obiekt
ewaluacji
Pytania kluczowe
uczniów,
Kryteria
Metody
ewaluacji
Próba
Monitorowanie
oczekiwań.
nauczycieli
i rodziców?
W jaki sposób są
realizowane
założone w
programie cele?
W jaki sposób
program wpływa na
rozwój ucznia w
sferze
psychofizycznej
i aksjologicznej?
13. LITERATURA DOSTĘPNA W BIBLIOTECZCE PEDAGOGA
SZKOLNEGO:
1. Gimnazjalny projekt profilaktyczno – wychowawczy, Bożena Gwizdek, Elżbieta Sołtys,
2. Vademecum pedagoga szkolnego. M. Sałasiński, B.Badzinkiewicz
3. Uczeń z rodziny dysfunkcyjnej. A.M. Seweryńska
4. Encyklopedia pedagogiczna. pod red. W. Pomykało
5. Poradnik pedagoga szkolnego. Pod red. A. Pająka
6. Szkolne gry uczniów. Jak sobie z nimi radzić. E. Ken,
7. Nastolatki i alkohol. Kiedy nie wystarczy powiedzieć nie. E.Roger,V. We,R.Barte
8. Socjologia małżeństwa i rodziny. Wprowadzenie. F. Adamski
9.
Nerwice a emocje; fizjologiczne mechanizmy. E.Fonberg
10. Etapy wychowania. M. Debesse
11. Encyklopedia pedagogiczna. pod red. M. Żebrowskiej
12. Nie, które buduje. M.Moneta –Malewska, J. Maalewska
13. Stres – sztuka życia. R. Zawadzki
14. Encyklopedia wychowania seksualnego dla nastolatków.
15. Agresja u dzieci- szkoła porozumienia. J. Danilewska
16. Program promocji zdrowia i profilaktyki uzależnień, dziękuję ” nie”.
25
Raport
17. Psychologia i psychopatologia życia codziennego. M. Jarosz
18. Rodzina i dziecko . pod red. M. Ziemskiej
19. Sztuka nauczania ; Szkoła. pod red. K. Konarzewskiego
20. Sztuka nauczania;Czynności nauczyciela. pod red. K. Konarzewskiego
21. Jak pomóc dziecku nie pić ? A. Pacewicz
22. Jak rozmawiać z dzieckiem o AIDS. Poradnik dla rodziców. ks. B.P.Rosik
23. Kościół wobec AIDS. ks.B.P.Rosik
24. Wzrastam w mądrości. W.E. Papis
25. Trudne sytuacje w gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej”
26. Filmowy pakiet edukacyjny „ Lekcje przestrogi”
27. Pakiet informacyjny „ Wszystko o przemocy”
28. Agresja i przemoc w szkolnych działaniach profilaktycznych. Poradnik metodyczny dla nauczycieli.
29. Pakiet informacyjny na temat palenia
14. SYSTEM REAGOWANIA NA PRZEMOC I AGRESJĘ
(DZIAŁANIA INTERWENCYJNE)
Interwencja w sytuacjach zachowań agresywnych i przemocowych to kompleksowy system działań
zmierzających do zmiany zachowania sprawców i ofiar agresji i przemocy. Interwencja może być skuteczna
tylko wtedy, gdy w szkole zostanie wprowadzony, zaakceptowany i konsekwentnie stosowany przez nauczycieli
i rodziców jednolity system reagowania na przemoc i agresję.
 Należy reagować na każdą sytuację związaną z agresją i przemocą - brakiem reakcji komunikujemy
uczniom, że mają prawo zachowywać się niewłaściwie.
 Doraźne sytuacje wymagają szybkiej i zdecydowanej interwencji wychowawcy. Działania powinny być
konsekwentne.
 Ważne jest, aby wykazywać jednocześnie troskę o ucznia (dotyczy to zarówno ofiary jak i sprawcy).
Nie należy potępiać ucznia, ale wskazywać na zachowania, których nie aprobujemy i wyrażać swoją
niezgodę na stosowanie agresji i przemocy:
 każdą sytuację należy wnikliwie rozpatrywać
 konieczne jest współdziałanie z innymi nauczycielami i udzielanie sobie nawzajem wsparcia
 doraźne sytuacje wymagają szybkiej i zdecydowanej interwencji wychowawcy.
Osoba podejmująca interwencję powinna unikać:
 agresji fizycznej
26
 agresji słownej (nie obrażać, nie zawstydzać, nie oceniać ucznia)
 okazywania niepewności
 długich monologów i moralizowania
 wchodzenia w rolę sprawcy, by mu pokazać, co czuje osoba poszkodowana
Powinna natomiast:
 reagować stanowczo
 mówić prosto i jasno
 traktować sprawcę jako osobę, która może sama wziąć odpowiedzialność za swoje czyny
 jeśli to konieczne - użyć tylko tyle siły, ile potrzeba, np. do rozdzielenia bijących się uczniów
 szanować ucznia (mówić o zachowaniu, nie o osobie).
Interwencja wychowawcy powinna zostać odnotowana w dokumentacji szkolnej!
ZASADY POSTĘPOWANIA WOBEC SPRAWCÓW PRZEMOCY
1. Przeprowadzenie rozmowy z uczniem o jego zachowaniu
 jeżeli w zdarzeniu przemocy uczestniczy więcej niż jedna osoba należy rozmawiać z każdym z osobna,
zaczynając od lidera grupy
 miejscem rozmów powinno być pomieszczenie zapewniające spokój i brak świadków
 nauczyciel, który decyduje się na przeprowadzenie rozmowy powinien jasno określić jej cel
 nauczyciel powinien opisać zachowanie ucznia, które jest powodem rozmowy
 należy upewnić ucznia, że nauczyciel chce mu pomóc
 sprawca musi otrzymać od nauczyciela jasny i jednoznaczny komunikat o braku akceptacji zachowania
agresywno- przemocowego
 należy dać uczniowi szansę wypowiedzenia się na temat zachowania będącego powodem interwencji
 wysłuchać, stosując aktywne metody słuchania
 jeżeli uczeń milczy, należy powrócić jeszcze raz do propozycji pomocy
 omówić z uczniem skutki przejawianych przez niego zachowań oraz poinformować o potrzebie
spotkania z rodzicami
2. Omówienie z rodzicami zachowania dziecka
 ustalić strategię współpracy rodziców ze szkołą
 pozyskać ich do współpracy, ustalić jej zasady
 opracować wspólnie z rodzicami zasady poprawy zachowania dziecka
 określić zachowania nieakceptowane, oczekiwania wobec dziecka
 ustalić katalog kar i nagród
 ustalić terminy wykonania poszczególnych zadań określonych
 ustalić hierarchię konsekwencji oraz zasady odzyskiwania przywilejów
27
W przypadku braku poprawy zachowania u ucznia, szkoła powinna podjąć dalsze działania, w tym wynikające
z przepisów prawa
ZASADY POSTĘPOWANIA WOBEC OFIAR PRZEMOCY
W rozmowach z dziećmi - ofiarami przemocy - należy pamiętać, aby
 aktywnie, uważnie słuchać
 powiedzieć dziecku o swoich intencjach
 wczuć się w stan emocjonalny dziecka
 okazać ciepło i akceptację
 dostosować się do sposobu mówienia, siedzenia dziecka
 zadawać pytania ułatwiające nawiązanie kontaktu
 unikać zbyt wielu dociekliwych pytań
 być cierpliwym - dawać czas na udzielanie odpowiedzi
 nie oceniać dziecka ani zdarzeń, które przedstawia
 nie podważać jego wypowiedzi
 nazywać uczucia dziecka
 nie mówić za dziecko
 nie wyręczać dziecka
 pokazać dziecku jego mocne strony, dowartościować je
 docenić odwagę dziecka, kiedy mówi o bolesnych dla siebie zdarzeniach
 uszanować jego odmowę i lęk, kiedy nie wskazuje sprawców
 przypomnieć dziecku normy i prawa, które je chronią
 informować dziecko o wszystkim, co zamierzamy zrobić w tej sytuacji
 pomóc dziecku w poradzeniu sobie z sytuacją
 zmotywować je do współpracy (z wychowawcą, pedagogiem szkolnym, terapeutą, przedstawicielami
innych instytucji) w celu rozwiązania problemu
Rodzice dziecka będącego ofiarą przemocy i agresji powinni być poinformowani o problemie i otrzymać
wsparcie i pomoc ze strony szkoły.
28
15.Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół
z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością
i demoralizacją.
Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady postępowania policji z nieletnimi sprawcami czynów
karalnych jest Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Policja zgodnie z art. 37 ustawy, w wypadkach nie cierpiących zwłoki zbiera i utrwala dowody czynów
karalnych, w razie potrzeby dokonuje ujęcia nieletniego, a także wykonuje czynności zlecone przez sędziego
rodzinnego.
Dokumentem wewnętrznym uściślającym te zasady jest Zarządzenie nr 15/97 Komendanta Głównego Policji
z dnia 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania
demoralizacji i przestępczości nieletnich. 1
Do podejmowania działań interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych w szkole zobowiązuje Rozporządzenie
Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności
wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. W myśl tego dokumentu
szkoły
i
placówki
podejmują
działania
interwencyjne
polegające
na
powiadomieniu
rodziców
i policji w sytuacjach kryzysowych, w szczególności, gdy dzieci i młodzież używają, posiadają lub rozprowadzają
środki odurzające.
W rozporządzeniu §10 zobowiązuje szkoły i placówki do opracowania, strategii działań wychowawczych
i zapobiegawczych oraz interwencyjnych, wobec dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem.
Działania interwencyjne.
I. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych
środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania
świadczące o demoralizacji, 2 nauczyciel powinien podjąć następujące kroki:
1. Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy.
2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły.
3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną
informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia
informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do
szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom
skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym.
4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają
informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji
sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich).
5. Podobnie, w sytuacji gdy, szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych,
(rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie
przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok
postępowania leży w kompetencji tych instytucji.
29
6. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń który ukończył 18 lat, a nie jest to udział
w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być
określone przez wewnętrzny regulamin szkoły.
7. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego
z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu postępowania
karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym
prokuratora lub policję.
II. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem
alkoholu lub narkotyków powinien podjąć następujące kroki:
1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy.
2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza
warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie.
3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy
medycznej.
4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego
odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia
w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom
policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem
szkoły/placówki.
5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem
alkoholu - odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do
zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, 3
policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób
zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia
zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny jeśli uczeń nie ukończył 18 lat.
6. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem
alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji
(specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego.
7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 1
ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji.
III. W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem
narkotyk powinien podjąć następujące kroki:
1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób
niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe
w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy.
2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły wzywa policję.
3. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące
szczegółów zdarzenia.
IV. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą
narkotyk, powinien podjąć następujące kroki:
30
1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń
przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych
przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa
samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona
wyłącznie dla policji.
2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do
natychmiastowego stawiennictwa.
3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania
zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz
zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest
bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył
substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze
swoimi spostrzeżeniami.
UWAGA:
Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce karalne jest:
posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych;
wprowadzanie do obrotu środków odurzających;
udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia;
wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających.
Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu
w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat.
Z przestępstwem mamy do czynienia jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 lat.
W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego.
Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły, należy wezwać policję.
W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy
zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który
ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję (art. 4 Upn i art. 304 Kpk).
V. Postępowanie wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa:
- niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły,
- ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia,
- przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi
szkolnemu pod opiekę,
- powiadomienie rodziców ucznia-sprawcy,
- niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.), lub
sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana,
- zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa
i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca
jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży).
VI. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego
- udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej, bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza
w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń,
31
- niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły,
- powiadomienie rodziców ucznia,
- niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów
przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia.
W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji
lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić
dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję - tel. 997 lub 112.
Metody współpracy szkoły z policją
W ramach długofalowej pracy profilaktyczno - wychowawczej szkoła i policja utrzymują stałą, bieżącą
współpracę w zakresie profilaktyki zagrożeń.
Koordynatorami współpracy powinni być: pedagog/psycholog szkolny oraz specjalista ds. nieletnich i patologii
właściwej jednostki policji.
Do współpracy ze szkołą zobowiązany jest także dzielnicowy, w rejonie którego znajduje się szkoła/placówka.
Pracownicy szkoły wyznaczeni do współpracy z policją, specjaliści ds. nieletnich i patologii oraz dzielnicowi
powinni wspólnie ustalić wzajemnie zasady kontaktu, by móc na bieżąco wymieniać informacje i rozwiązywać
problemy związane z bezpieczeństwem i dobrem uczniów.
W ramach współpracy policji ze szkołą organizuje się:
- spotkania pedagogów szkolnych, nauczycieli, dyrektorów szkół z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich
i patologii, podejmujące tematykę zagrożeń przestępczością oraz demoralizacją dzieci i młodzieży w środowisku
lokalnym,
- spotkania tematyczne młodzieży szkolnej z udziałem policjantów m.in. na temat odpowiedzialności nieletnich
za popełniane czyny karalne, prawnych aspektów narkomanii, wychowania w trzeźwości itp. oraz z młodszymi
uczniami, na temat zasad bezpieczeństwa, zachowań ryzykownych oraz sposobów unikania zagrożeń,
- informowanie policji o zdarzeniach na terenie szkoły wypełniających znamiona przestępstwa, stanowiących
zagrożenie dla życia i zdrowia uczniów oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodzieży,
- udzielanie przez policję pomocy szkole w rozwiązywaniu trudnych, mogących mieć podłoże przestępcze
problemów, które zaistniały na terenie szkoły,
- wspólny - szkoły i policji - udział w lokalnych programach profilaktycznych związanych z zapewnieniem
bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i przestępczości nieletnich.
UWAGA:
Policja powinna być wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w "Procedurach (...)" albo, gdy
wyczerpane zostaną środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej sytuacji, w których obecność
policji jest konieczna.
Każda, dotycząca uczniów wizyta policjanta w szkole, powinna być wcześniej zasygnalizowana dyrektorowi,
lub uzgodniona z innym pracownikiem szkoły.
Podstawy prawne stosowanych procedur:
1) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich /Dz. U. z 1982 r. Nr 35 poz. 228
z p. zm. - tekst jednolity Dz. z 2002 r. Nr 11 poz. 109 z / oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą /.
2) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz. U.
Nr 35, poz. 230 z p. zm./
3) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii /Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198/.
32
4) Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji /Dz. U. Nr 30 poz. 179 z późn. zm./
5) Zarządzenie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod
działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich.
6) Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty /Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późn. zm./
7) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych
form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem /Dz.U.
Nr 26, poz. 226/.
33