stwierdzające nieważność uchwały Nr XI/132/15 Rady Miejskiej

Katowice, dnia 29 października 2015 r.
WOJEWODA ŚLĄSKI
NR NPII.4131.1.389.2015
ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE
Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(Dz. U. z 2015 r., poz. 1515)
stwierdzam nieważność
uchwały Nr XI/132/15 Rady Miejskiej Orzesze z dnia 17 września 2015 roku w sprawie
zbycia
nieruchomości
w zamian
za
nakłady
poniesione
na
wybudowanie
budynku
posadowionego na nieruchomości gminnej, jako sprzecznej z art. 15 ustawy z dnia 21 sierpnia
1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015r., poz. 782 ze zm.), zwanej dalej ustawą.
Uzasadnienie
Na sesji w dniu 17 września 2015 r. Rada Miejska Orzesze podjęła uchwałę Nr XI/132/15
w sprawie zbycia nieruchomości w zamian za nakłady poniesione na wybudowanie budynku
posadowionego na nieruchomości gminnej. Przedmiotowa uchwała została doręczona
Wojewodzie Śląskiemu w dniu 29 września 2015 r.
Podstawę prawną do podjęcia przedmiotowej uchwały stanowią art. 18 ust. 2 pkt 9 lit.
a ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 15 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Zgodnie z treścią art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o samorządzie gminnym do wyłącznej
właściwości
rady
gminy
należy
podejmowanie
uchwał
w sprawach
majątkowych
przekraczających zakres zwykłego zarządu dotyczących zasad nabywania, zbywania i obciążania
nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata
lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej oraz przypadków, gdy po
umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, których
przedmiotem jest ta sama nieruchomość. Opisywany przepis stanowi też, że do czasu określenia
ww. zasad wójt może dokonywać wskazywanych w przepisie czynności wyłącznie za zgodą rady
gminy.
Z kolei art. 15 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że nieruchomości
stanowiące własność Skarbu Państwa oraz własność jednostki samorządu terytorialnego mogą
być przedmiotem zamiany na nieruchomości stanowiące własność osób fizycznych lub osób
prawnych, a w przypadku nierównej wartości zamienianych nieruchomości stosuje się dopłatę,
której wysokość jest równa różnicy wartości zamienianych nieruchomości.
————————————————————————————————————————————————————
Id: A9AC048A-F170-4D6B-89D6-DB86EF1FE563. Podpisany
Strona 1
Na wstępie należy wskazać, że art. 15 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi
podstawę do zawierania przez Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego umów
zamiany dotyczących nieruchomości stanowiących ich własność, bądź pozostających w ich
użytkowaniu wieczystym. Ustęp 1 ww. artykułu ustawy wprost wskazuje, że nieruchomość
będąca własnością jednostki samorządu terytorialnego może podlegać zamianie tylko na inną
nieruchomość, będącą własnością osoby fizycznej lub prawnej. Natomiast ust. 2 i ust. 3 ustawy
dają alternatywną możliwość zamiany własności nieruchomości na prawo użytkowania
wieczystego lub prawa użytkowania wieczystego, a także wzajemnej zamiany praw użytkowania
wieczystego oraz na zamianę na udziały we współwłasności lub we współużytkowaniu
wieczystym nieruchomości. Artykuł 15
tej ustawy stawia jednak warunek w postaci
niedopuszczalności zamiany, w wyniku której Skarb Państwa lub jednostka samorządu
terytorialnego poniosłaby stratę w swoim majątku lub odniosła korzyść. W celu zapobieżenia
stratom bądź korzyściom, o których mowa w zdaniu poprzednim, ustawodawca wyposażył rady
gmin w instrument zwany dopłatą i zobowiązał do jego stosowania (zob. „Ustawa o gospodarce
nieruchomościami Komentarz” dr J. Jaworski, A. Prusaczyk, A. Tułodziecki, M. Wolanin, Wyd.
C.H. Beck wydanie 2015 r.).
Tymczasem Rada Miejska Orzesze w § 1 uchwały wyraziła zgodę na zbycie działki nr
409/72, stanowiącej jej własność, w zamian za nakłady poniesione przez osobę fizyczną na
wybudowanie budynku na działce nr 411/72 przy ul. Klubowej w Orzeszu, a w § 2 tejże uchwały
wskazała, że zamiana dokonana zostanie bez dopłat z uwagi na jednakowe wartości
zamienianych składników majątkowych.
W ocenie organ nadzoru przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami nie przewidują
zamiany nieruchomości gminnych na ograniczone prawa rzeczowe na innej nieruchomości oraz
na rzeczy ruchome czy też na wierzytelności lub udziały w spółkach czy inne rzeczy oraz prawa.
Nie jest więc możliwe, aby jednostka samorządu terytorialnego zbywała nieruchomość poprzez
zamianę na nakłady poczynione na wybudowanie budynku na innej nieruchomości, choćby ta
stanowiła jej własność.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż uchwała z dnia 17 września 2015 r. Nr
XI/132/15 Rady Miejskiej Orzesze w sprawie zbycia nieruchomości w zamian za nakłady
poniesione na wybudowanie budynku posadowionego na nieruchomości gminnej została podjęta
z istotnym naruszeniem obowiązującego prawa, gdyż jej postanowienia są sprzeczne
z art. 15 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Biorąc powyższe pod uwagę, czyni to
stwierdzenie jej nieważności w całości uzasadnionym i koniecznym.
————————————————————————————————————————————————————
Id: A9AC048A-F170-4D6B-89D6-DB86EF1FE563. Podpisany
Strona 2
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze służy skarga do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Gliwicach, za pośrednictwem Wojewody Śląskiego, w terminie 30 dni od
dnia doręczenia rozstrzygnięcia.
Stwierdzenie nieważności uchwały wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie
objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.
z up. WOJEWODY ŚLĄSKIEGO
Dyrektor Wydziału Nadzoru Prawnego
Krzysztof Nowak
————————————————————————————————————————————————————
Id: A9AC048A-F170-4D6B-89D6-DB86EF1FE563. Podpisany
Strona 3